Katalog

CMYB C M Y B SAYFA CUMHURİYET 27 NİSAN 2010 SALI 16 KÜLTÜR kultur@cumhuriyet.com.tr İlk adõ aynõ zamanda İngilizceydi: METU Players/ODTÜ Oyuncularõ... Topluluk, OD- TÜ’nün henüz Türkiye Büyük Millet Mecli- si’nin arkasõndaki barakalarda olduğu dö- nemde, Yücel Özden, Kani Mutlugün Gök- pınar, Bülent Göksel ve Süreyya Arın ta- rafõndan 1960’ta kuruldu. İlk çalõşmalar, Hallworthy Hall-Robert Middlemass’õn “İdam Mahkûmu” ve Çe- hov’un “Dağ Yolunda” adlõ oyunlarõydõ. Ku- ruculardan Gökpõnar’õn “ODTÜ Barakalar Devri” başlõklõ kitabõnda, oyunlarõn Devlet Ti- yatrosu sanatçõsõ Ejder Akışık’õn sahnelediği, top- luluğun -bugün de kullanõlmakta olan- amble- minin (mimar) Ertürk Işıkpınar tarafõndan ha- zõrlandõğõ belirtiliyor. Topluluğun çalõşmalarõ T. Wilder’õn “Trenton ile Camden’e Mutlu Yol- culuk”, A. Miller’õn “Brooklyn Köprüsü”, A. Nesin’in “Biraz Gelir mi- siniz?” ve G. Dilmen’in “Canlı Maymun Lokan- tası” oyunlarõ ile birbirini izliyor. 1966’da -günümüzdeki ODTÜ yerleşkesine geçildikten sonra- Mimar- lõk Amfisi’nde ODTÜ Amatör Tiyatrolar Şenli- ği olarak başlatõlan ve günümüze ulaşan, başka ekiplerin de konuk edildiği tiyatro şö- lenleri başlatõlõyor. Ne ki 1969’daki şen- liğin ardõndan -Türkiye’de politik tansi- yonun yükseldiği 12 Mart sürecine giril- mesiyle- yedi yõllõk bir kesinti yaşanõyor. 12 Eylül’e ulaşan dönemde ise tiyatro et- kinlikleri -1977’de- yeniden başlõyor ve ODTÜ Oyuncularõ’nõn kapatõldõğõ 1980- 81 ders yõlõna dek sürüyor. Sürekliliğin engellenmesi sonucunda topluluk arşivini yitiriyor. ODTÜ Oyun- cularõ serüveninin ‘fotokopi öncesi’ dö- nemde başladõğõ ve ‘bilgisayar öncesi’ dönemde geliştiği anõmsanõnca, koruna- bilen belgelerin sayõsõ bile şaşõrtõcõ. Yine de yanlõşsõz ve ayrõntõlõ bir tarihçe için katkõla- ra gereksinme var. 1982’de Dürrenmatt’tan uyarlanan ‘Yunanlı 22 Nisan-2 Mayõs tarihleri arasõnda yapõlan “Şenlik ’10”, aynõ zamanda ODTÜ Oyuncularõ’nõn 50. yõl kutlamalarõnõ içeriyor Köklübirşenlikgeleneği Bir Kız Aranıyor’dan bu yana kesintisiz ola- rak süren ODTÜ Şenlikleri’nde beş yüz dola- yõnda amatör-yarõ amatör topluluk konuk edil- di, onbinlerce seyirci tiyatro keyfi yaşadõ. Top- luluk, amatör tiyatroculuğun varlõk nedeni olan kolektif çalõşma coşkusu, bilgi paylaşõmõ, de- neysellik ve yaratõcõlõkta özgürlük doğrultusunda tutarlõ bir yol izledi. Topluluğa katkõda bulu- nanlarõn en esnek hesapla her on yõlda bir tü- müyle değiştiği varsayõlõrsa, ortaya konan elli do- layõndaki yapõmda en az beş kuşağõn emeği ol- duğu görülür. ODTÜ’deki ‘şenlik’ geleneğini oluşturan, birbirinden farklõ onlarca bölümde okuyan öğ- rencilerdir. Üniversitedeki yõllarõnõn kõsõtlõ ol- masõna karşõn, meşaleyi 50 yõl boyunca elden ele geçirmeyi başaran ODTÜ Oyuncularõ, zekâ- yaratõcõlõk-gençlik üçgeninde var olan gizilgü- cü vurucu tiyatro eylemlerine dönüştürmeyi ba- şarmõştõr. 22 Nisan-2 Mayõs tarihleri arasõnda yapõlmakta olan “Şenlik ’10”, aynõ zaman- da ODTÜ Oyuncularõ’nõn 50. yõl kutlamalarõnõ içeriyor. 24 Nisan gününün izlence akõşõ, topluluğun beş kuşağõnõ bir araya getiriyordu. 50. yõl bu- luşmasõnõn önemli sürp- rizi, ilk kuşaktan Yücel Özden, Kani Mutlugün Gökpınar, Atilla Kes- kin ve Rahmi Güven’in, topluluğun 1960’lõ yõllarõnõ canlandõran konuşmalarõ ve geçmiş şenliklerde yer almõş yapõmlarõn görsel belgelerle anõlmasõydõ. Aynõ gün, topluluğa yoğun emeği geçmiş, tiyatro ile olan bağlarõnõ ODTÜ yõllarõndan sonra da sürdüren iki yönetmenin ürünü, Şenlik ’82 oyunu “Yunanlı Bir Kız Aranıyor”un sahneye ko- yucusu Yücel Çelikler’in Brecht şiirlerinden ve şarkõlarõndan düzenledi- ği “Halkın Ekmeği” başlõklõ gösteri ve 1990’lõ yõllar boyunca yönettiği oyunlardan “Godot’yu Beklerken” ile ODTÜ Oyuncularõ’na Sanat Ku- rumu ve Tiyatro Eleştirmenleri Birliği ödüllerini kazandõrmõş olan Bülent Acar’õn Mrozek’ten yaptõğõ “Açık Denizde” çalõşmasõ yer alõyordu. “Şenlik ’10”un açõlõş oyunu, son kuşaktan Sa- im Güvelioğlu’nun, bir yõl önceki başarõlõ “Yaşlı Kadının Ziyareti” çalõşmasõnõn ardõn- dan, bu yõl da yönetmen olarak imza attõğõ Brecht’in “Kafkas Tebeşir Dairesi”ydi. 23 Ni- san’da ise ODTÜ yõllarõnda başta Jean Ge- net’nin “Paravanlar”õ (2001) olmak üzere çe- şitli oyunlar sahneleyen -bugün de İstanbul’da- ki Oyunbaz Topluluğu’nun genel sanat yönet- meni- Abdullah Cabaluz’un, 2009-2010 dönemi ‘en iyi yönetmen ödülü’ne aday gösterilmesi- ni sağlayan Ibsen’in “Peer Gynt” çalõşmasõ su- nuldu. (Cabaluz’un sahnelediği Çehov’un “Mar- tı”sõ da İstanbul Uluslararasõ Tiyatro Festiva- li’nde yer alacak.) “Şenlik ’10”u, saydõklarõmõz yanõnda, ülke- nin çeşitli yörelerinden gelen üniversite toplu- luklarõnõn ve başka amatör ekiplerin sunduğu yir- mi dolayõnda yapõm oluşturuyor. Kalabalõk, gürültülü, neşeli bir şenlik ortamõnda bir ODTÜ baharõ daha yaşanõyor... Daha nice yõllara... ODTÜ’de, 1960’tan bugüne uzanan ‘şenlik’ geleneğini oluşturan, birbirinden farklõ onlarca bölümde okuyan öğrencilerdir. Üniversitedeki yõllarõnõn kõsõtlõ olmasõna karşõn, meşaleyi 50 yõl boyunca elden ele geçirmeyi başaran ODTÜ Oyuncularõ, zekâ-yaratõcõlõk- gençlik üçgeninde var olan gizilgücü vurucu tiyatro eylemlerine dönüştürmeyi başarmõştõr. Kültür Servisi - Fethiye Rotary Kulübü, Fethiye Belediyesi ve Fethiye Tanõtõm Vakfõ’nõn katkõ- larõyla düzenlenen “3. Fethiye Kültür ve Sanat Günleri” başladõ. Amacõ ilk ve ortaöğretim gen- çliğine ve eğitimcilere seslenerek gençlerin ay- dõn, yaratõcõ, sorgulayõcõ yetişmelerine katkõda bu- lunmak olan etkinlik, her yõl liseler ara- sõnda düzenlenen “Yunus Nadi Röpor- taj Yarışması”na da yer veriyor. Sosyal bir konuya odaklanan yarõşmanõn amacõ ise gençlerin yaşam deneyimleriyle Fethiye ve çevresindeki sorunlarõ keşfetmelerini sağla- mak. 30 Nisan’a kadar sürecek etkinliğe bu yõl araştõrmacõ İlknur Güntürkün Kalıpçı, ya- zarlar Behiç Ak, Ayşe Kilimci, Zehra İpşiroğlu; Türk dili profesörleri Selahattin Dilidüzgün, Se- dat Sever, Şükran Dilidüzgün, heykeltõraş Bayram Candan, ressam Raziye Kubat Ben Maile, sanat tarihçisi Nazan İpşiroğlu, tiyatro- cu Nihal Kuyumcu, Tijen Gedik, gazeteci Ha- mi Çağdaş, Tevfik Taş, fotoğrafçõ-gazeteci Ali Öz, yönetmen Başak Demir, Reto Caffi’nin de aralarõnda olacağõ kültür sanat dünyasõndan pek çok isim katõlõyor. 3. Fethiye Kültür ve Sa- nat Günleri kapsamõnda ayrõca, müzik ve folk- lor gösterileri, atölye çalõşmalarõ, söyleşi ve şiir günü etkinlikleri de düzenlenecek. SİBEL ÇORBACIOĞLU B alenin duayeni Georges Nover- re’in doğum günü anõsõna, tüm dünyada 29 Nisan’da kutlanan “Dünya Dans Günü”, İstanbul Devlet Opera ve Balesi (İDOB) tarafõndan özel bir programla kutlanõyor. Klasik bale ve mo- dern danstan renkli örneklerin yer aldõğõ “Dans Haftası Kutlamaları”, bugünden başlayarak 30 Nisan’a kadar Kadõköy Sü- reyya Operasõ’nda izlenebilecek. Programõn ilk gecesinde, neoklasik ve modern danstan özgün örneklere yer ve- rilen ve çoğu ilk kez sunulacak “Dansamble”, İDOB dans- çõlarõnõn koreografile- rinden oluşuyor. 28 Nisan’da Süreyya Operasõ’na konuk olacak isimse Çağdaş Gösteri Sanatlarõ Girişimi (ÇGSG) tara- fõndan organize edilen “Bağımsız Hare- ket”. Dans/hareket/performans alanõnda ba- ğõmsõz çalõşan sanatçõ ve topluluklarõn gösterilerinden oluşan bir seçkinin sunu- lacağõ akşam, İstanbul’da yaşayan ve çağ- daş sanat alanõnda üreten dansçõ ve ko- reograflarõ bir araya getirecek. “29 Nisan Dünya Dans Günü”nün programõnda ise bir hafta önce prömi- yeri yapõlan, dünya çağdaş bale re- pertuvarõnõn değerli eserlerinden “Concerto Barocoo – Creatures – Mi Fa- vorita” var. Paris Operasõ’nõn baş dans- çõlarõndan José Martinez, Alman asõllõ ko- reograf Patrick de Bana ve balenin ustasõ Ge- orge Balanchine’in ko- reografilerini dünyanõn birçok sahnesine uyarlayan Nannette Glushak ta- rafõndan sah- nelenen yapõt, İDOB tarafõn- dan üçüncü kez seyirciyle buluşturu- lacak. Dans günü için bu yapõtõn seçilmesi ise bir tesadüf değil. Ya- põt için, ilk kez İstan- bul’da bir araya gelen dansõn önemli üç ismi, İDOB dansçõlarõyla ya- kaladõklarõ olumlu ileti- şimi sahneye taşõyarak, Türk balesi adõna da bir adõm atmõş oldular. Dans- çõlarda büyük bir potansi- yel ve istek gördüklerini söyleyen ünlü koreograflar, ancak farklõ tarzlarda ve değişik koreograflarla çalõşõldõğõ takdirde Türk balesinin ilerleyebileceğini düşünü- yor. İlerlemenin ilk adõmlarõ da bu kimi za- man klasik, kimi zaman mizahi, kimi za- man da tinsel olan yapõtta atõlõyor. Dans haftasõnõn son gecesi, 30 Nisan’da ise Ankara, Antalya, Mersin ve İstanbul Devlet Opera ve Balesi sanatçõlarõnõn da katõlõmõyla “Gala Performans” gösterisi yer alacak. Program- da “Kuğu Gölü”, “Corsaire” gibi klasik balelerden örnek- lerin ya- nõ sõra geçen yõl İDOB ta- rafõn- dan koreograf Uğur Seyrek im- zasõyla sahnelenen “Kelebekler Ölmesin”, “Air” gibi eserlerden bö- lümler de yer alacak. “Ga- la Performans”õn bir di- ğer sürprizi de dünya ba- le yarõşmalarõnõn son yõl- lardaki Türk yõldõzõ Kadir Okurer’in iki performansõ- nõ sergilemesi olacak. ‘29 Nisan Dünya Dans Günü’, Süreyya Operasõ’ndaki etkinliklerle kutlanõyor Dans, hareket, performans Kitap yüzleri güldürdü... HİCRAN ÖZDAMAR İZMİR - TÜYAP Tüm Fuarcõlõk Ya- põm A.Ş ve Türkiye Yayõncõlar Birliği iş- birliğiyle gerçekleştirilen 15. TÜYAP İz- mir Kitap Fuarõ, 254 bin kişinin ziyare- tiyle sona erdi. Sekiz gün boyunca Ulus- lararasõ Fuar Alanõ’nda gerçekleştirilen etkinliğe 303 yayõnevi ve sivil toplum kuruluşu katõldõ. İzmirlilerin yoğun ilgi gösterdiği fuarda, 130 farklõ konferans, söyleşi, panel, şiir dinletisi gibi kültür et- kinliği yapõldõ. Fuarõn bu yõlki onur konuğu yazar Yüksel Pazarkaya oldu. Pazarkaya, ki- tap fuarlarõnõn Türkiye’de arzu edilen kültür ve özgürlükler vahasõnõ sağladõğõnõ bildirerek, “Benim kuşağımın yaşamı ülkemizin demokrasi ve özgürlükler içinde olması için mücadele ederek geçti. Çok acılar yaşandı. Şimdi de çok acılar yaşınıyor. Kitap fuarları, yasak- lamaların olmadığı yerlerdir” dedi. Fuarda, Cumhuriyet Kitaplarõ Standõ büyük ilgi görürken, Ataol Behramoğlu, Zehra Ünüvar, Meltem Vural, İlhan Taşcı, Hikmet Çetinkaya, Serdar Kı- zık, Zeynep Oral, Mucize Özünal, Sev- gi Özel, Hidayet Karakuş, Ümit Zileli, Alev Coşkun, Bahadır Selim Dilek ki- taplarõnõ imzaladõ, okurlarõyla söyleşti. Etkinlikler kapsamõnda Turhan Selçuk anõsõna Turhan Günay ve Semih Poroy, “Turhan Selçuk Anısına Saygıyla” baş- lõklõ söyleşiye katõldõ. FUARDA BANDROLSÜZ KİTAP TÜYAP İzmir Fuarõ’nda, dershanele- rin hazõrladõğõ ve soru bankasõ niteliği taşõyan kitaplar, sõnav stresi yaşayan gençlerin ilgi odağõ oldu. Ayrõca, dene- tim yapan ekipler, toplam 6 bin 276 bandrolsüz, 2 bin 443 şüpheli bandrollü kitap ele geçirmiş, TÜYAP Fuarcõlõk Ege Bölgesi Proje Sorumlusu Akın Ak- taş ise operasyonlarda korsan kitaplarõn değil, bandrolü yapõştõrõlmamõş kitapla- rõn ortaya çõktõğõnõ söylemişti. Pazar günü sona eren TÜYAP 15. İzmir Kitap Fuarõ‘nõ yaklaşõk 250 bin kişi gezdi FETHİYE KÜLTÜR SANAT GÜNLERİ Yaratõcõ genç kuşaklar için Hirst’in ‘karalaması’ 27 bin TL Kültür Servisi - İngiliz sanatçõ Damien Hirst’in Londra’da yarõm saatlik yolculuk bo- yunca sohbet ettiği ve kendisinden ücret iste- meyen bir taksi şoförüne hediye ettiği çizimi, açõk arttõrmada 12 bin sterline (yaklaşõk 27 bin TL) alõcõ buldu. Hirst, çizimini, taksici Jon Horsley’in oğlu LJ’e ithaf etmiş, uzmanlarsa ‘yapõtõn’ yaklaşõk 5 bin sterline (yaklaşõk 11 bin TL) satõlacağõnõ hesaplamõştõ. Sinemacõ ol- mak isteyen 15 yaşõndaki LJ, satõştan elde edi- len gelirle bir kamera almak istediğini söyledi. Tiyatronun emektarları için tören Kültür Servisi - Devlet Tiyatrolarõ Sanatçõ- larõ Derneği, ilkini kuruluş tarihi 22 Mart’ta düzenlediği 10. yõl kutlama törenlerini, 3 Mayõs’ta Üsküdar Tekel Sahnesi’nde saat 19.30’da başlayacak bir törenle sürdürüyor. Türk tiyatrosunun ustalarõna ithaf edilen et- kinlikte amaç, DT sanatçõlarõnõn sosyal gü- venlik yasasõyla 65 yaşõnda emekli olma zorunluluğu getirilen, bu sõnõra ulaşmõş ve ulaşmak üzere olan sanatçõlarõ bir araya ge- tirmek. Etkinlikte Türk tiyatrosunun emek- tarlarõna anõ plaketleri sunulacak. ‘Mi Favorita’ İETT personel kimlik ve öğretmenevi sosyal hizmet kartlarımı kaybettim. Hükümsüzdür. OKAN ÖNER Türk rock müziğinin efsane grubu Moğollar’ın usta bateristi ve geçen günlerde 5 yıldır müca- dele ettiği akciğer kanseri nedeniyle yaşamını yi- tiren Engin Yörükoğlu, dün gözyaşları ve al- kışlarla toprağa verildi. Yörükoğlu’nun cena- zesinin Bodrum Devlet Hastanesi Morgu’ndan alınışı sırasında, uzun yıllar birlikte çalıştığı ar- kadaşı, grubun kurucularından Cahit Berkay fe- nalık geçirdi. Yörükoğlu için Bodrum Merkez Camisi’nde düzenlenen törene, Fransa’dan ge- len çocuklarının yanı sıra, aralarında Nejat Yavaşoğulları, Edip Akbayram, Manço ailesi, Selçuk Alagöz, Fatih Erkoç ve Suavi’nin de bu- lunduğu çok sayıda sanatçı ve Yörükoğlu’nun se- veni katıldı. Konuşma yapılmayan törenin ve ikindi namazının ardından Engin Yörükoğlu, Kı- zılağaç köyünde toprağa verildi. (Fotoğraf AA) Yörükoğlu’na veda