Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
CMYB
C M Y B
29 TEMMUZ 2009 ÇARŞAMBA CUMHURİYET SAYFA
EKONOMİ 13ekonomi@cumhuriyet.com.tr
EKONOMİ POLİTİK
ERİNÇ YELDAN
Yazarımız yıllık iznini kullandığından yazılarına
bir süre ara vermiştir.
Kur 1.47’nin de altõna düşünce uluslararasõ kriz başlayana kadar gündemde olan korkular yeniden canlandõ
Dolar kabusu depreştiEkonomi Servisi - İstanbul Hazõr gi-
yim ve Konfeksiyon İhracatçõlarõ Bir-
liği (İHKİB) Başkanõ Hikmet Tanrı-
verdi, hõzla düşen dolar kurunun Tür-
kiye’yi bir yol ayrõmõna getirdiğini vur-
gulayarak, “Ya üretimi, istihdamı ve
ihracatı destekleyeceğiz ya da kay-
nağı belirsiz sıcak paraya teslim
olup fabrikalarımızı kapatacağız.
Merkez Bankası (MB) ile ekonomi
yönetiminin bu gerçekle yüzleşme
zamanı geldi, geçiyor bile” dedi.
Tanrõverdi yaptõğõ yazõlõ açõklama-
da, dolarda 1.60, Avroda ise 2.15’in ih-
racatçõnõn “yaşam sınırı” olduğunu
belirterek, düşüş devam ederse hazõr gi-
yim sektöründe yüzde 25’lik bir da-
ralmanõn daha yaşanacağõnõ söyledi.
Krize karşõ tüm dünyada önlem üs-
tüne önlem alõnõrken Türkiye ekono-
misinin kurdaki dalgalara kurban edi-
lemeyeceğini vurgulayan Tanrõverdi
özetle şunlarõ söyledi:
Hõzla düşen kur ihracatçõyõ ezip
geçerken, rekabet şansõnõ kaybetmiş sa-
nayiciyle birlikte yüz binlerce çalõşan
ve aileleri de kur dalgasõnda boğulu-
yor. Fabrikalar kapanõyor, Türk insa-
nõ kaybediyor.
Bizim gibi istihdam yaratma du-
rumunda olan bir ülke sõcak paraya de-
ğil, üretime ve ihracata odaklanmalõ.
Kurdaki düşüş sadece ihracata
darbe vurmuyor, fabrikalarõn kapõlarõna
da kilit vuruyor. Türkiye bir yol ayrõ-
mõnda. Ya üretimi, istihdamõ ve ihra-
catõ destekleyeceğiz ya da sõcak para-
ya teslim olacağõz.
MB asli görevini yapmalõ; 7 ay
önce bankalarõn döviz cinsi zorunlu
karşõlõk oranlarõnõ yüzde 11’den 9’a dü-
şürmüş, o dönem piyasaya 2.5 milyar
dolar sürmüştü. Şimdi bu oranõ tekrar
yüzde 11’e çõkararak piyasadan 2.5
milyar dolarõ çekebilir ve kurdaki dü-
şüşe dolaylõ müdahale edebilir.
Faiz indirimlerini hõzlandõrabilir.
Hazine ihaleleri dolarla yapõlabilirse
denge sağlanabilir.
Cumhuriyet Adana Bürosu’nun
haberine göre, Akdeniz İhracatçõ Bir-
likleri(AKİB) Başkanõ Bülent Ay-
men de aynõ konulara dikkat çekerek
“Merkez Bankası önlem almazsa
yüzde 32’lik düşüşle bu yıl hedefle-
nen 100 milyar dolar ihracat raka-
mını bile yakalamayız” dedi.
Aymen, “Son dönemde faiz indi-
rimleri ile ekonomiye moral veren
MB’nin dolar düşüşüne acilen mü-
dahale etmesini bekliyoruz” dedi.
Kurlardaki düşüşüşün IMF
anlaşmasõ olasõlõğõyla ivme
kazandõğõnõ belirten AKİB
Başkanõ Aymen, “Talepte sõkõntõ
yaşayan ihracatçõlar, kurundan da
bir darbe yiyecek” dedi.
Mey Burgaz ile
ilgileniyor
Ekonomi Servisi - Mey İçki, Tasarruf
Mevduatõ Sigorta Fonu (TMSF) ta-
rafõndan satõşa çõkarõlan Burgaz Al-
kollü İçkiler AŞ için açõlan ihale ile
ilgilendiğini açõkladõ.
Mey İçki’den yapõlan açõklamada
“TMSF tarafından 24 Temmuz
itibarıyla adayların bilgisine su-
nulan şartname alınmış ve bu
bağlamda danışman şirket tara-
fından yasaların verdiği hak çer-
çevesinde inceleme süreci başla-
tılmıştır. Mey İçki’nin ihaleye ka-
tılıp katılmama kararı bu ince-
lemenin sonunda şekillenecektir”
denildi.
Deutsche Bank’ın
kârı uçtu
Ekonomi Servisi - Deutsche Bank’õn
2. çeyrek kârõ yüzde 67 artarak 1.1
milyar Avroya ulaştõ. Frankfurt
merkezli bankadan yapõlan açõkla-
maya göre, 2008’in nisan-haziran
döneminde 645 milyon Avro olan
bankanõn kârõ, bu yõl 1.1 milyar Av-
roya çõktõ. Yõlõn ilk 6 aylõk döne-
minde kâr, 504 milyondan 2.3 mil-
yar Avroya yükseldi.
Geçen yõl ikinci çeyrekte 5.4 milyar
olan banka gelirleri ise, 7.9 milyar
Avroya ulaştõ. Bankanõn Üst Yö-
neticisi (CEO) Josef Ackermann,
oldukça tatmin edici sonuçlara
döndüklerini belirterek, bankanõn
yõlõn geri kalanõndaki görünümünün
küresel ekonomideki gelişmelere
bağlõ olduğunu, ancak belirsiz bir
ekonomik çevre için iyi hazõrlan-
dõklarõnõ söyledi.
BP’nin kârı azaldı
Ekonomi Servisi - Petrol şirketi Bri-
tish Petroleum (BP), ikinci çeyrek kâ-
rõnõn düşen petrol fiyatlarõ ve zayõf-
layan rafineri marjlarõ nedeniyle ya-
rõ yarõya azaldõğõnõ açõkladõ. Şirket,
2009 maliyet azaltma hedeflerini
ise yüzde 50 arttõrarak 3 milyar do-
lara çõkardõğõnõ belirtti.
BP Üst Yöneticisi Tony Hayward, pi-
yasa değerine göre Avrupa’nõn ikin-
ci büyük petrol şirketi olan BP’nin,
2009 maliyet azaltma hedefi 2 mil-
yar dolara yõlõn ilk yarõsõnda ulaştõ-
ğõnõ duyurdu.
Şirketin yenileme maliyeti net kârõ
ikinci çeyrekte 3.14 milyar dolar
oldu. Reuters anketine göre ise, şir-
ketin ortalama 2.81 milyar dolar kar
etmesi bekleniyordu.
Ekonomi Servisi - Türkiye yarõn-
dan itibaren cep telefonunda görüntülü
hayatla tanõşacak. Turkcell Genel
Müdürü Süreyya Ciliv, 3G hizmeti-
ni 81 il merkezinde sunacaklarõnõ ve
kapsama alanõnõn şimdiden yüzde
60’a yaklaştõğõnõ söyledi.
Ciliv, Turkcell’in 3G döneminde su-
nacağõ hizmetlere ilişkin düzenlediği
toplantõda, Turkcell’in 3G’yi Türki-
ye’ye getirmek için 5 senedir çok ça-
lõştõğõnõ aktardõ. Ciliv, “2008’de dün-
yada global ekonomik krizin çıktı-
ğı dönemde, 2009’da dünya eko-
nomisinin daraldığı bir dönemde
biz yatırımlarımızı ikiye katladık.
2009’da 2008’in iki misli, 2.1 milyar
lira Türkiye’ye bu yeni teknolojiy-
le ilgili yatırım yaptık. 3G’nin yeni
bir dönemin başlangıcı olacağını gö-
rüyoruz” dedi. Ciliv, 3G için yurt-
dõşõnda 100 ülkede 177 operatörle roa-
ming anlaşmasõ yaptõklarõnõ belirterek,
hõz konusunda 28.8 megabit hõzla bu
teknolojinin dünyadaki liderleri ara-
sõnda yer aldõklarõnõ aktardõ. Ciliv,
“Biz 3G’yi yeni bir dönem, yeni bir
dünyanın kapısı olarak görüyoruz.
Bu dünyaya bir isim taktık; Turk-
cell’li Yaşam” dedi.
Keşke iki yıl önce
başlasaydık
Turkcell Genel Mü-
dürü Süreyya Ciliv,
mobil internetin kişiyi
kõsõtlamadõğõnõ kayde-
derek, “Siz istediğiniz
yerden, isterse Bo-
ğaz’da vapurun üs-
tünde. İstanbul’daki
Boğaz vapurlarını ofis
yapabiliyorsunuz. Ar-
tık ofisi, Boğaz vapur-
larına, deniz kenarla-
rına, köylere, yayla-
lara taşıyoruz” dedi.
Ciliv, bundan sonraki
dönemde yatõrõmlarõnõ
daha çok 3. nesile kay-
dõracaklarõnõ, 2. nesil-
de geniş bir kapsama
alanõ ve yüksek kalite-
ye sahip olduklarõnõ
kaydetti. Ciliv, “2. ne-
silde çok geniş bir kap-
sama alanımız var, ka-
litemiz çok yüksek.
Burada da dikkatli ol-
mamız lazım çünkü
şu anda müşterileri-
mizin sadece yüzde
10’unda 3G’li telefon
var. O yüzden sektör
olarak müşterilerimi-
zi 3. nesil telefonlara
taşımamız da bizim
için önemli” diye ko-
nuştu.
Ciliv, 3G’nin Türki-
ye’ye hem sosyal hem
ekonomik açõdan bü-
yük güç katacağõnõ be-
lirterek, bu teknolojiye
2 sene önce geçileme-
diği için üzgün olduk-
larõnõ söyledi. Ciliv 3G
altyapõsõnõ diğer ope-
ratörlerle paylaşõmõ
konusunda şu bilgile-
ri verdi: “Vodafone’a
gittik teklifimizi sun-
duk, biz hem fiber alt-
yapısı olsun hem ku-
lelerimiz olsun, bu alt-
yapı yatırımlarını si-
zinle paylaşmaya ha-
zırız dedik. Aynı şe-
kilde Avea’ya da aynı
teklifi ilettik, iletmeye
de devam edeceğiz.
Hem fiber altyapı hem
de kuleleri ve kulele-
rin etrafındaki ekip-
manı kullanma konu-
larına, hepsine çok
açığız.”
30 SERVİSLE HAYAT KOLAYLAŞACAK
Turkcell Pazarlamadan Sorumlu
Genel Müdür Yardõmcõsõ Lale
Saral Develioğlu, 3G için 15
gün önce ön kayõt almaya başla-
dõklarõnõ, dün itibarõyla 1 milyon
müşteriye ulaştõklarõnõ söyledi.
Develioğlu, en hõzlõ mobil in-
ternetin en uygun fiyata Turkcell
3G’de olduğunu savunarak, 21 Ni-
san’da data fiyatlarõnda yaptõkla-
rõ indirime, 3G döneminde yarõ ya-
rõya daha indirim eklediklerini
söyledi. DevelioğluTurkcell’in,
4GB internet paketini aylõk 39 li-
raya alan müşterilerine Turkcell
3G modem VINN’õ hediye etti-
ğini, 4GB paket alan Turkcell
abonelerinin ilk 3 ay 19 lira öde-
yeceğini kaydetti.
Develioğlu, Turkcell’in 3G dün-
yasõnda 30 yeni ürün ve servis ile
müşterilerine yaşamlarõnõ zen-
ginleştirecek, iş ve özel hayatlarõnõ
kolaylaştõracak pek çok avantaj su-
nacağõnõ dile getirdi. Develioğlu,
“Turkcell müşterilerimiz ara-
sında 3.1 milyon 3G uyumlu ci-
hazı olan müşterimiz var. Bunu
hızla arttırmak için kampan-
yalar yapıyoruz. Kota aşımı
durumunda faturaları birey-
selde 199 lira, kurumsalda ise
499 lira ile sınırlamaya devam
edeceğiz” dedi.
İŞİTME ENGELLİLERE ÖZEL HİZMET
Turkcell Kurumsal Müşteriler
Yönetiminden Sorumlu Genel
Müdür Yardõmcõsõ Ekrem Ye-
ner, Turkcell müşterilerinin, Glo-
bal Bilgi’nin görüntülü çağrõ
merkezinden hizmet alacağõnõ
kaydederek, işaret dili bilen müş-
teri temsilcileri sayesinde bu ser-
visten işitme engelli müşterileri-
nin de yararlanacağõnõ ve ücret-
siz hizmet alacaklarõnõ söyledi.
Görüntülü çağrõ merkezi çö-
zümünü kurumsal müşterileri-
ne de sunduklarõnõ ifade eden
Yener, Akbank, Garanti Ban-
kasõ ve İş Bankasõ’nõn da ken-
di müşterilerine Turkcell’in çö-
zümü ile bu hizmeti başlata-
caklarõnõ kaydetti.
Yener, görüntülü çağrõ merke-
zi hizmeti verecek kurumlarõn,
müşterilerine görüntülü olarak
daha kaliteli hizmet sunacağõnõ,
video desteği ile hõzlõ ve etkin çö-
züm üreteceğini, daha kõsa süre-
de ve verimli hizmet verebilece-
ğini anlattõ.
Türkiye’de herkese göre 3G’li
cihazlar bulunduğunu ifade eden
Yener, Nokia N97, LG WatchP-
hone ve Samsung Android ürün-
lerinin dünya ile birlikte ağustos
ayõnda Türkiye’de Turkcell’de
olacağõnõ bildirdi.
Turkcell 1 milyon kişiyle
3G’ye merhaba diyor
İstihdamda henüz
iyileşme görünmüyor
Ekonomi Servisi - Merkez Bankasõ Para Politi-
kasõ Kurulu, işsizlik oranlarõnõn 2009’un ikinci
çeyreğinde de yüksek düzeyde devam edeceğini vur-
guladõ.
Para Politikasõ Kurulu’nun 16 Temmuz’da yap-
tõğõ toplantõnõn özeti açõklandõ. Açõklamada şu ve-
riler dikkat çekti:
Enflasyonda dalgalanmalar gözlense de önü-
müzdeki dönemde enflasyonun düşük düzeylerini ko-
ruyacağõnõ öngörüyoruz.
Kapasite kullanõm oranlarõndaki düşük düzey-
ler ve yatõrõm eğilimindeki zayõf seyir paralelinde is-
tihdam koşullarõnda henüz bir iyileşme gözlenme-
mektedir.
Haziran ayõ itibarõyla işsizlik sigortasõna yapõ-
lan başvurular yõlõn ilk çeyreğine kõyasla yavaşla-
makla birlikte geçen yõlõn aynõ dönemindeki düze-
yinin oldukça üzerinde seyretmiştir. Bu doğrultuda,
tarõm dõşõ işsizlik oranõnõn yõlõn ikinci çeyreğinde de
yüksek düzeylerde seyretmeye devam edeceği ön-
görülmektedir.
Enerji fiyatlarõ haziranda yüzde 1.63 oranõnda
arttõ. Bu gelişmede, petrol fiyatlarõndaki yükselişe
paralel olarak artan akaryakõt ve tüp gaz fiyatlarõ et-
kili oldu.
2009 ilk çeyreğine ilişkin milli gelir verileri ik-
tisadi faaliyetteki yavaşlamanõn daha da derinleşti-
ğini teyit etti.
Küresel kriz işgücü piyasasõ üzerindeki olum-
suz yansõmalarõ belirginleşti ve özel kesim kaynaklõ
olmak üzere yurtiçi talep hõzla daraldõ.
Yurtiçi yatõrõm talebi gerilemeye devam etti. Ser-
maye mallarõ üretimi nisan-mayõs döneminde, ge-
çen yõlõn aynõ dönemine göre yüzde 38.7 oranõnda
geriledi.
Küresel sorunlarõn getirdiği talep belirsizliği fir-
malarõn üretim faaliyetleri konusunda ihtiyatlõ bir tu-
tum izlemelerine neden oldu.
Baraklava Obama’dan
Burak Obama’ya
ANKARA (AA) - ABD’nin ilk siyahi başkanõ Ba-
rack Obama, siyasi markalar arasõnda en çok ter-
cih edilen isim haline geldi. Grup Ofis Marka ve Pa-
tent Genel Müdür Yardõmcõsõ Cenk Sevinç’e göre,
günümüzde marka yaratma ve tescil ettirilebilecek
marka bulma giderek zorlaştõ için, birçok başvuru
sahibi kamuoyunca çok tanõnan ünlü isimleri tercih
ediyor. Bu çerçevede “Obama” adõyla yapõlan
başvurular da giderek artõyor. “Baraklava Obama
Baklavası”, “Burak Obama”, “Obama Capsules
Güç Seninle Olsun”, “Obama Home Collection”
bunlardan sadece birkaçõ.
Türk Patent Enstitüsü (TPE) bu tür başvurularõ ka-
bul veya reddedebiliyor. Kabul etmesi durumunda
markanõn tescili ancak başvuruya yapõlacak itiraz-
la engellenebiliyor. Örneğin bugüne kadar Türkiye’de
Clinton adõyla 7 marka başvurusu tescile bağlan-
mõşken yaklaşõk 10 yõl önce “Bill Clinton” adõyla
alkollü içecekler, parfüm ve kozmetik ürünleri, tü-
tün ve tütün mamülleri için yapõlan Topluluk Mar-
ka başvurusu Avrupa Marka Ofisi (OHIM) tarafõn-
dan reddedilmiş.
Sevinç, Barack Obama’nõn, son dönemde adõna ya-
põlan marka başvurularõndaki artõş nedeniyle siya-
si markalar arasõnda en çok tercih edilen isim ol-
duğunu belirtti.
Sevinç’in verdiği bilgiye göre
OHIM’e “Obama” adõyla ilgili ya-
põlan Avrupa Topluluk Markasõ
başvurularõ şöyle: Obama, Oba-
maniac, Obamanupilation.com.
Öte yandan TPE marka bülten-
lerinden elde edilen verilere göre bu-
güne kadar tescili iste-
nen bazõ siyasi mar-
kalar şöyle: Bush,
Black Bush, bye
bye Bush, One Mi-
nute.
Türkiye’de Tohum Gen
Bankası kurulacak
ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - Dünyanõn 3.
büyük “Tohum Gen Bankası” Türkiye’de kurula-
cak. Tarõm ve Köyişleri Bakanõ Mehmet Mehdi
Eker, Türkiye’de kurulacak bankanõn temelini ya-
rõn törenle atacak.
Tarõm ve Köyişleri Bakanlõğõ’ndan yapõlan yazõ-
lõ açõklamada, törenin, Tarõmsal Araştõrmalar Genel
Müdürlüğü’nde gerçekleştirileceği kaydedildi. Tür-
kiye’nin ekonomik anlamda önemli pek çok bitki tü-
rünün gen merkezi durumunda olduğu dile getirilen
açõklamada, “Günümüzün bitkisel araştırmaları
ve ıslah programları için önemli olan bitki genetik
kaynakları bakımından ülkemiz önemli bir po-
tansiyel oluşturmakla beraber ileriki nesillerin de
bu kaynaklardan yararlanması için korunmaya
alınmalıdır” denildi. Açõklamada, Türkiye’de 10 bi-
ne yakõn bitki türü ve 3 bin civarõnda endemik bit-
ki türü bulunduğuna işaret edildi. Açõklamada,
Türkiye ile Tarõm ve Köyişleri Bakanlõğõ’nõn tüm mu-
hafaza stratejilerini “Bitki Genetik Kaynaklarının
Toplanması, Muhafazası ve Kullanılması Yö-
netmeliği” çerçevesinde uygulayarak güçlü orga-
nizasyonuyla ve yürüttüğü çalõşmalarõyla birçok ül-
keye örnek olduğu vurgulandõ.
Görev ve sorumluluğu bulunan hiçbir
kurumun Türkiye’nin fabrikalarõnõn
kapanmasõna seyirci kalamayacağõnõ
söyleyen İHKİB Başkanõ Tanrõverdi,
Merkez Bankasõ’nõ asli görevini
yapmaya çağõrdõ.
Turkcell’in 3G hizmetlerini tanıttığı
toplantı, Ali Poyrazoğlu ve ekibinin
Turkcell 3G’ye özel olarak hazırladığı
skeç ile başladı. Turkcell Genel Mü-
dürü Ciliv, 3G ile yeni bir kapının açı-
lacağını söyledi.
Süreyya Ciliv, 3G ile yeni
bir dünyanõn kapõsõnõ
araladõklarõnõ belirterek 3G’yi
81 il merkezinde sunacaklarõnõ
ve kapsama alanõnõn şimdiden
yüzde 60’a yaklaştõğõnõ söyledi.
ozlem.yuzak@cumhuriyet.com.tr
Solumdaki bir Meksikalı. Elekronik
alanında uzman. Halen IBM Meksi-
ka’da Risk Yönetimi ve Güvenlik Sis-
temleri Üretim Müdürü olarak görev
yapıyor. Sağımdaki bir Türk. Mersin
Hali’nde sebze ve meyve komisyon-
cusu. Aynı zamanda Mersin Ticaret
Odası üyesi...
IBM çalışanlarının Mersin’in kalkın-
masına yardımcı olmak amacıyla baş-
lattığı bir gönüllü hizmet programının
detaylarını paylaşmak için düzenlenen
toplantının sonrasında başta Mersin
Valisi Hüseyin Aksoy olmak üzere
kentin ileri gelenleri ile yenilen bir ak-
şam yemeği. Yemekteki sohbetten ön-
ce Mersin’de yapılmaya çalışılanı ak-
tarayım... IBM’nin dünyanın çeşitli ül-
kelerinde bir süreden beri uyguladığı
bir gönüllü hizmet programı var. Bu yıl
ilk kez Türkiye’de bu programa eklen-
miş ve Mersin seçilmiş. IBM Türki-
ye’nin Genel Müdürü Eray Yüksek
“Aslında Mersin seçilmedi” diyor ve
“Mersin öylesine açık bir davet yaptı ki
ve o kadar işbirliğine hazır olduğunu
belli etti ki doğal olarak ilk ortağımız o
oldu” diye ekliyor. Mersin gerçekten
de özel kentler arasında yeniliğe ve gi-
rişimciliğe açık. Hatırlarsanız Türki-
ye’nin ilk inovasyon temelli Bölgesel
Kalkınma Stratejisi Mersin’de oluştu-
rulmuştu.
IBM ile yapılan çalışma ise hayli il-
ginç. Kurumsal Hizmet Gücü progra-
mı kapsamında ABD, Avustralya, Bre-
zilya, Çin, Hindistan ve Meksika’dan
Türkiye’ye gelen 7 IBM çalışanı 1 ay-
dır gönüllü olarak Mersin’de görev ya-
pıyor. Hem yabancı bir ülkenin toplum
dinamiklerini ve iş yapış şekillerini ta-
nıma fırsatını elde ediyor hem de ken-
di bilgilerini oradaki kurumlara aktarı-
yor. Ancak bundan önce Mersin Tica-
ret Odası, Mersin Üniversitesi, Turizm
ve Lojistik Platformları da bir çalışma
yapıyorlar. Proje bu kurumların ihti-
yaçları doğrultusunda şekilleniyor. Al-
dığımız izlenim her iki tarafında karşı-
lıklı olarak işbirliğinden ve ortaya çıkan
sonuçlardan memnun olduğu yönün-
de. Zaten bu daha programın birinci
ayağı, ilk ekip hazırladıkları raporları
ekim ayında göreve başlayacak ikinci
ekibe aktaracak, onlar da üçüncü ve
son ekibe. Projenin sürdürülebilirliği
açısından bu durum gerçekten önem-
li....
Gelelim biraz da yemekte Meksika-
lı ve Mersinli ile yaptığım havadan su-
dan sohbete... Meksika’ya hiç gitme-
dim, Mersin’e de ne yazık ki bu ilk gi-
dişim ve birkaç saatte tanıdığımı söy-
leyemem. Ancak dünyanın neresinde
olursa olsunlar insanların yaşam bek-
lentileri ortak özellikler gösteriyor.
Meksikalı IBM’cinin 3 çocuğu var. Ev-
li. Çocuklar olduktan sona eşi işten ay-
rılmış. Meksika ve Türkiye’nin benzer
özellikle sahip olduğunu söylüyor. Ye-
me içme kültürü, insanların sıcakkanlı
oluşu, kalenderliği hoşuna gitmiş.
“Evim gibi hissettim, yabancılık çek-
medim” diyor. Rakıya bayılıyor. Mek-
sika’da çocukların eğitimi ile ilgili sor-
duğum soruya “Devlet okulları çok iyi
durumda olmadığı için paralı eğitime
yöneldik. Yılda yaklaşık bir çocuk için
12 bin dolar ödüyoruz” diyor. Yaklaşık
45 yaşlarındaki Meksikalının hayali ile-
ride bir danışmanlık şirketi kurarak
kendi işinin başına geçmek.
Hemen hemen aynı yaşlardaki Mer-
sinli meyve sebze komisyoncusu, ba-
ba mesleğini devam ettirdiğini, abisi
askere gidince babaya yardım için
mecburen okulu yarım bıraktığını an-
latıyor. “Halde gün, sabah 03.30’da
başlar, akşam 21.00’e kadar sürer” di-
yor. 7 yaşından beri aynı tempo sürü-
yor. Sohbet çocuklara ve aile düzeni-
ne geldiğinde ise farklı bir yön kazanı-
yor. Eşinin kendisini nasıl teşvik ettiği-
ni, onun ısrarı ile açık öğretime girerek
orta ve lise öğrenimini tamamladığını,
oğlunun üniversite sınavlarına hazır-
lanma sürecinde eşinin yine devreye
girerek “Hadi biz de hazırlanalım, o
okurken biz de üniversite bitiririz” de-
diğini anlatıyor. Gerçekten de sınavı
kazanmışlar. Gece dersleri alarak iş-
letme okumuşlar. Eşi diplomasını almış
bile. Onun ise sabahın köründe halde-
ki çalışma temposu yüzünden hâlâ ve-
remediği dersleri var. “Eğitim bir insan
için hayatta en önemi unsur” diyor. Ve
ekliyor: “Ben de en fazla 50 yaşıma ka-
dar bu tempoda çalışır, sonra yapabi-
leceğim başka bir işe yönelirim. Bilgi
bende olduktan sonra elbette kullanı-
rım ve de dünyayı gezerim...”
IBM’nin Küresel Vatandaşları Mersin’de
B‹LG‹ TOPLUMUNA DO/RU / ÖZLEM YÜZAK