Katalog

CMYB C M Y B 27 HAZİRAN 2009 CUMARTESİ CUMHURİYET SAYFA DİZİ 9 ‘Başka adayõnõz yoksa peki’ Ahmet Necdet Sezer’in, Başbakan Bülent Ecevit’in telefonda yaptõğõ Cumhurbaşkanlõğõ önerisine yanõtõ şu oldu Y A R I N : ‘ÇANKAYA, SORUMLULUK HİSSEDENE ÇOK ZOR’ AKP’YE EN BÜYÜK İYİLİĞİ SEZER YAPTI G erilimli yõllarõn tam ortasõnda yer alan 10. Cumhurbaşkanõ Ahmet Necdet Sezer’i anlatmaya, bu görevi kabul ettiği günden başlamak gerekiyor. Çünkü bu koltuk için pek çok kişinin adõnõn geçtiği bir dönemde, Başbakan Ecevit öneriyi ona götürdü. Sezer’in telefonla yapõ- lan bu öneriye yanõtõ şu oldu: “Aslında başka bir aday bulursanız daha iyi olur. Ama yoksa kabul edebilirim...” Nisan 2000’de Anayasa Mahkemesi Başkanõ olan Sezer’in adaylõğõ böyle gerçekleşti. Yõllar sonra o günü anlatõrken şöyle demişti: “Keşke Ecevit’e, bir kere daha düşünün, başka bir aday bulabileceğinizi sanıyorum deseydim!” Sezer’in adaylõğõ kesinleştiği gün telefonla ara- dõm. Evden konuştuk. Bir anlamda devlet görevi olduğunu söyledi. Kõsa bir değerlendirme yaptõktan sonra ekledi: “Bunları yazmamak üzere söylüyorum.” O gün hem sevinmiştim hem üzülmüştüm. Sevinmiştim... Sezer çok büyük olasõlõkla Cumhurbaşkanlõğõ kol- tuğuna oturacaktõ ve yine büyük olasõlõkla diyalog kurabilecektik... Üzülmüştüm... Bu diyaloglardaki sohbetlerin yazõlmasõnõ isteme- yecek. Not tutmakla kalacağõz, mesleki deyimle, içimiz şişecek... Öyle de oldu... Sezer, bize kapõsõnõ hep açõk tuttu ama konuşulan konularõ da hep kapalõ tuttu. Ama biz de verdiğimiz sözü hep tuttuk! Anlattõğõna göre başka gazetecilerle de belli diya- loglarõ oldu. Ama söz verdiği halde dayanamayõp yazanlar olmuş. Onlarla diyaloğu kesmiş. Sözünü tutanlarla diyaloğa devam etmiş. Sezer’in cumhurbaşkanlõğõ için şu söylenebilir: Nasõl başladõysa öyle devam etti. Köşk, onu hiç ama hiç değiştirmedi. 2009’un başõnda son kitabõmõ vermek üzere Göl- başõ’ndaki konutuna gittiğimde dayanamayõp sormuştum: - Böyle bir makam nasõl sizi milim değiştirmedi? Her zamanki yarõ gülümsemesiyle, “Neysem oyum” demekle yetindi. U sul usul emekliliğe hazõrlanõrken kendisini Çankaya Köşkü’nde bulan Ahmet Necdet Sezer, Köşk’te nasõl bir kadro ile çalõşacaktõ? 9. Cumhurbaşkanõ Süleyman Demirel’in kendi çalõşma anlayõşõna özgü bir kadrosu vardõ. Buna, kadrodan öte Demirel’in Köşk kabinesi bile denebilirdi. Sezer’in böyle bir kadro ile çalõşmasõ iki nedenle zordu: 1- Demirel, ekibinin önemli bölümünü kendisi ile birlikte götürmüştü. 2- Sezer’le Demirel arasõndaki tek benzer- lik ikisinin de TBMM tarafõndan cumhurbaşkanõ seçilmiş olmasõydõ. Biri siya- setten geliyordu, biri yargõdan. Zorlanõrsa belki il komşuluklarõ da söyle- nebilirdi. Demirel Isparta, Sezer Afyon doğumluydu. Sezer’in Köşk’te kadro kurmasõna yardõmcõ olan başlõca kişi, hukuk fakültesin- den okul arkadaşõ Hasan Fehmi Güneş oldu. Güneş 2000 yazõnda bir öğle vakti Cumhu- riyet’in Ankara Bürosu’na geldi. Çay içimi sohbet ettik. Kemal Nehrozoğlu’nun genel sekreterlik için en uygun isim olduğunu söy- ledikten sonra arkasõnõ şöyle getirdi: - İyi bir basõn müşaviri de gerekir. Doğru- sunu istersen benim aklõmdan sen geçiyorsun, ne dersin? Hemen teşekkür ettim, ekledim: “Benim gazetecilik dışında başka bir düşüncem yok. Demirel ekibi çekilebilir ama, sanırım Metin Yalman devlet memu- riyetine devam etmek isteyecektir. Bence o Sezer’le de görevini gayet iyi yürütür...” Yalman görevini başarõyla yürüttü. Sezer, Köşk’te, başta Devlet Denetleme Kurulu olmak üzere dar ama iyi bir ekip kurdu. C umhurbaşkanõ Ahmet Necdet Sezer 16 Mayõs 2000’de Çan- kaya Köşkü’ne çõktõktan sonra bir hesap yaptõ: Kaç gün bu makamda kalacağõm? 7 ile 365’i çarptõ ve buldu: 2555 gün. İlhan Selçuk’la makamõnda sohbet ederken bize bunu anlattõğõnda; o gün, kaç gününün kaldõğõnõ da söylemişti. Çankaya Köşkü’nün çok güzel bir bahçesi var. Güllerle dolu bölüm... Çam ağaçlarõnõn altõndaki yürüme yer- leri... Atatürk’ün kullandõğõ köşkün çevresi... ‘ŞAFAK KAÇ?’ Sezer ilk günlerde bahçede dolaşõr- ken nöbetçi asker selam vermiş. Sezer de selamõ aldõktan sonra sormuş: - Şafak kaç? Asker 100’lü bir rakam söylemiş. Sezer şu karşõlõğõ vermiş: - Hadi iyisin... Az kalmış... Benimki senden çok!.. Köşk’teki makamõna bu kadar yalõn bakan Sezer’in ilk aylarda nasõl bir kişi olduğu anlaşõlamadõ. Birbiriyle zõt yorumlar yapanlar oldu. Yargõnõn için- den bile birbiriyle çelişen yorumlar geldi. Sezer’e sormuştum: Kendinizi anlatma kaygınız yok mu? Şu karşõlõğõ vermişti: - Sayın Balbay, bir ilçede hâkim- liğe başlarsınız; hiç konuşmanız gerekmez. Gidip geldiğiniz yerler- den, okuduğunuz gazeteden, verdiğiniz bir iki karardan, davalı- davacılarla araya koyduğunuz mesafeden kim olduğunuzu bir ayda anlarlar. İlçede böyledir. İlde ise 6 ayda anlarlar. Şimdi düşünüyorum, beni Köşk’te en geç bir yıl içinde anlayacaklar. HUKUKUN ÜSTÜNLÜĞÜNÜ HER ŞEYİN ÜZERİNDE TUTTU Gerçekten de öyle oldu. Sezer’in “hukukun üstünlüğünü” her şeyin üzerinde tuttuğu çok kõsa sürede anla- şõldõ. İlk anlayanlardan biri de herkesin tanõdõğõ bir isimdi: Başbakan Bülent Ecevit! Sezer’in Ecevit hükümeti ile ilişkileri ana konumuzun dõşõnda... Ancak şunun altõnõ çizmeden geçemeyeceğim: Sezer, Ecevit hükümetinin icraatõna nasõl yaklaştõysa, AKP hükümetine de öyle yaklaştõ. Eğriye eğri dedi, doğruya doğru. Ecevit hükümeti döneminde kimi kararnameler Köşk’ten dönmeye başlayõnca koalisyon kulislerinden şu sesler duyulmaya başlamõştõ: - Biz seçtik, bize muhalefet ediyor... Böyle şey olur mu? Oldu... Sezer, Ecevit’in “çok ivedi”, “çok yaşamsal” dediği kararnameler için de tek ölçü kullandõ: Hukuk... Hukuka uygun olmadõğõnõ düşündüğü hükümet kararnamelerini onaylamadõ. C umhurbaşkanlığı için pek çok kişinin adının geçtiği bir dönemde Başbakan Ecevit, öneriyi Sezer’e götürdü. Sezer’in telefonla yapılan bu öneriye yanıtı şu oldu: “Aslında başka bir aday bulursanız daha iyi olur. Ama yoksa kabul edebilirim...” Nisan 2000’de Anayasa Mahkemesi Başkanı olan Sezer’in adaylığı böyle gerçekleşti. Sezer, yıllar sonra o günü anlatırken şöyle demişti: “Keşke Ecevit’e, bir kere daha düşünün, başka bir aday bulabileceğinizi sanıyorum deseydim!” BALBAY SEZER’E BASIN MÜŞAVİRİ OLUR MU? Sezer’in hesabõ: 7x365=2555 Köşk’e 16 Mayõs 2000’de çõkan Sezer, görevi süresince hukukun üstünlüğünü her şeyin üzerinde tuttu. Ecevit hükümeti döneminde de AKP iktidarõnda da “Eğriye eğri, doğruya doğru” dedi C umhurbaşkanlığı’na seçilen AhmetNecdet Sezer koalisyon hükümetininbakanları tarafından ayakta alkışlandı.Sezer’in “hukukun üstünlüğünü” her şeyinüzerinde tuttuğu çok kısa sürede anlaşıldı.Hukuka uygun olmadığını düşündüğühükümet kararnamelerini onaylamadı. Ahmet Necdet Sezer Cumhurbaşkanlığı görevini Süleyman Demirel’den devraldı. DSP lideri Bülent Ecevit ve MHP lideri Devlet Bahçeli, Ahmet Necdet Sezer’le.