Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
? EPİRDEN 2009
Plaj Voleybolu
Turnuvası 4
Temmuz’da
İstanbul’da
başlıyor.
Ümraniye
M1 Alışveriş
Merkezi’nde
özel olarak ha-
zırlanan alanda oy-
nanacak turnuva 4 gün sürecek. Tur-
nuvaya dünyanın farklı ülkelerinden
13 takım katılacak.
CMYB
C M Y B
24 HAZİRAN 2009 ÇARŞAMBA CUMHURİYET SAYFA
SPOR 19
Şampiyonluk yaramadõ
CUMHUR ÖNDER ARSLAN
Sezonu çifte kupayla tamamlayan
Beşiktaş, transferde ezeli rakiplerinin
gerisinde kaldõ. Siyah - Beyazlõlarõn
içinde bulunduğu bu tablo camia ve ta-
raftarlarda endişe yarattõ. Yeni sezonda
Şampiyonlar Ligi, Turkcell Süper Lig ve For-
tis Türkiye Kupasõ’nda mücadele edecek Be-
şiktaş’õn alternatifi yüksek bir kadro kurmasõ ge-
rektiği camianõn ortak görüşüyken, izlenen yol
tartõşmaya neden oldu.
Kulübün ekonomik anlamda uğradõğõ zarar da
kõrõk notlar hanesine geçti. F.Bahçe ve G.Sa-
ray’õn transfer çalõşmalarõnõ hõzlõ bir şekilde sür-
dürdüğü dönemde, Siyah - Beyazlõ yöneticile-
rin büyük bölümünün hemen hemen her gün
Türkiye’nin farklõ bir noktasõnda düzenlenen
‘Şampiyonluk Geceleri’ne katõlmasõ taraftarõ
adeta isyan noktasõna getirdi. Yöneticiler bu or-
ganizasyonlarda taraftarlara ‘yıldız transfer’ sö-
zü verip iddialõ açõklamalar yaparken; henüz bu
yönde bir adõm atõlmadõ ve sadece Erhan Gü-
ven ile Fink alõnabildi. Siyah - Beyazlõlar, şam-
piyonluk coşkusunu yaşadõğõ günlerde F.Bah-
çe’yle girdiği Mehmet Topuz transferi yarõşõnda
‘hüsran’a uğrayõnca rotasõnõ başka yöne çe-
virmişti. Siyah - Beyazlõlarõn eski yõldõzõ Nihat
Kahveci’yle temasa geçen ve Villarreal’le her
konuda anlaşan Beşiktaş, bu kez deneyimli oyun-
cunun ‘hayır’ yanõtõyla sarsõlmõştõ. İngilte-
re’de forvet Luis Saha’yla görüşen ve ilk etap-
ta anlaşan Siyah - Beyazlõlar bu transferden de
olumlu sonuç çõkaramamõştõ.
Önceki gün Gökhan Zan’õn opsiyonu bulu-
nan sözleşmesini uzatmayõ ‘unutan’ Siyah - Be-
yazlõlar ulusal futbolcunun G.Saray’a ‘bedelsiz’
transfer olmasõnõ izledi.
Beşiktaş böylece 3 - 4 milyon Avro’luk bon-
servis gelirinden de oldu. Ancak kulübe yakõn
kaynaklar, Zan’a kalmasõ yönünde fazla baskõ
yapõlmadõğõ, maliyeti yüksek olan savunmacõ-
nõn ayrõlmasõ için böyle bir yöntemin ‘taktik’
olarak izlendiğini ifade etti. Ayrõca TFF’nin Yu-
suf Şimşek transferinde yaşananlar nedeniyle Si-
yah - Beyazlõlarõn Bursaspor’a 1 milyon dolar
ödemesini kararlaştõrmasõ kulüp ekonomisini zo-
ra sokan bir diğer gelişme oldu.
Ligde mutlu sona ulaşan Beşiktaş, transferde rakiplerinin gerisinde kaldı G Ö R Ü Ş
İLHAMİ ŞARKAN
Yönetici-İdareci
Yönetici olmak zor iştir. Adı üzerinde
‘yönetici’(!) Yani yöneten kişi; ama bizim
ülkemizde yöneticiyle idareci karıştırıl-
dığından genellikle ikisi aynı kefeye ko-
nur. Oysa ki yönetici yönetendir, idare-
ci ise idare edendir.
Sen yüzüncü yıl şampiyonluğundan
sonra tam altı sezondur mutlu son yaşa-
mamışsın, ama bu altı sezonda transfer
şampiyonluğunu kimseye kaptırmamışsın.
Aldığın, sattığın hatta çuvalla para ödeyip
de beş kuruş almadan serbest bıraktığın
futbolcularla, eskittiğin hocaların sayısını
artık taraftarların bile tutamaz olmuş. (He-
le iki tanesine öyle tazminatlar ödemişsin
ki bundan sonraki yaşamlarını çalışmadan
geçirebilecek adamlar) Kulüp başta sana
olmak üzere borç batağına doğru hızla sü-
rüklenmiş hatta bu sezonda bitti denecek
kadar geri düşmüş, bugün yere göğe ko-
yamadığın hocanı bile tartışmaya başla-
mış, şampiyonluktaki rakiplerin çok kötü
olup sana ligi altın tepside sunmuş ve kı-
sacası şampiyon olmuşsun. Kupayı da ka-
zanmışsın yani bunca yıllık hasreti iki
şampiyonlukla dindirmişsin.
“Futbolda dün yoktur” altın kuralı ça-
lışmaya başlamış yani geçmiş unutul-
muş. Büyük başkan olmuşsun yeniden ve
artık bu başarıyı Beşiktaş adına onura, gu-
rura en önemlisi de paraya çevirmeye gel-
miş sıra... Öyle ya taşıma su ile değirmen
dönmez. Şampiyonlar Ligi için transfer ge-
rek. Daha ağız tadıyla şampiyonluğu kut-
lamadan bombayı patlatıp Mehmet To-
puz’a formayı giydirmişsin ama gel gör ki
o bomba elinde patlamış. Transfer ger-
çekleşmediği gibi üstüne üstlük herkes bu
olayı konuşurken senin şampiyonluğun
‘güme’ gitmiş kimse konuşmaz olmuş. Du-
rumu toparlayayım deyip eski oyuncun Ni-
hat’a çevirmişsin rotayı, ondan da olmaz
gelince kara kara “Kimi alalım da zevahi-
ri kurtaralım” diye düşünürken ezeli raki-
bine Gökhan Zan’ı kaptırmışsın... Sözün
özü daha şampiyonluk yaşayalı bir ay bi-
le olmamışken, doya doya keyfini süre-
memişken hayat çekilmez olmuş.
Şimdi sorarım size yazının başındaki yö-
netici-idareci tanımlamasının hangisine
uyuyor Beşiktaş’ın başındakiler?
Spor Servisi - Beşiktaş’ta yeni bir
Mustafa Denizli krizi gündemde...
Siyah - Beyazlõlarõn önceki gün “26
Haziran’da sözleşme
imzalayacağız” açõklamasõnõ yaptõğõ
Denizli’nin kararsõz olduğu iddia
edildi. ‘www.medyaspor.com’
internet sitesinin kulübe yakõn
kaynaklara dayanarak verdiği
haberde, Denizli’nin Siyah - Beyazlõ
yönetime yorulduğunu öne sürerek
önümüzdeki sezon dinlenmek
istediğini söylediği belirtildi. Bu
durum üzerine Çeşme’de tatilini
sürdüren Mustafa Denizli’yle temasa
geçen yöneticiler “Sorunu çözdük.
Cuma günü imzalayacak” şeklinde
açõklama yaptõ. Denizli’nin
geçmişe yönelik alacaklarõnõ
kapattõktan sonra sözleşme
yenilemek istediği de sõzan
bilgiler arasõnda.
G Ü N Ü N PRO G RA MI
FUTBOL-Konfederasyon Kupası Yarı
Finali (G.Afrika/21.30)İspanya-ABD.
TV’DE SPOR - TRT 1/21.30 İsp.-ABD,
D Spor/15.00 Wimbledon Tenis Turnuvasõ.
? İtalya’nın Pescara kentinde
düzenlenecek 16. Akdeniz Oyunları’na
katılacak Türkiye’nin ilk kafilesi,
Atatürk Havalimanı’nda düzenlenen
törenle bu ülkeye gitti. Gençlik ve Spor
Genel Müdürü (GSGM) Yunus Akgül,
“İlk 3 mücadelesi vereceğiz” dedi.
Olimpiyatlar öncesinde, ülkemizde dünya
şampiyonalarının organizesinde yoğun bir ça-
lışma sürdürülüyor. Bu şampiyonaların önde ge-
leni Dünya Basketbol Şampiyonası’dır. 2010
Ağustosu’nda yapılacak bu şampiyona için İs-
tanbul, Ankara, İzmir ve Antalya illeri belirlendi.
FIBA yetkilileri de bu dağılımı benimsediler. 18
veya 20 takımın katılacağı bu dünya şampiyo-
nasında, basketbolun önde gelen ülkesi Ame-
rika Birleşik Devletleri’nin özellikle Antalya gru-
bunda yer almak istediklerini ilk gün söyledik-
leri ileri sürülüyor. Ayrıca bu şampiyonaya des-
tek vermek isteyenlerin çoğunluğunun da An-
talya grubuna sponsor olacaklarını açıkça ortaya
koydukları biliniyor. Çünkü Antalya tüm dünya
sporcularının da gelmek istedikleri bir belde-
mizdir.
Neyse, bu organizasyon belirlendikten son-
ra, şampiyonanın yapılacağı salon yapımı için
kollar sıvandı. İzmir’de hazır bir salonumuz
var, İstanbul’da Ahmet Cömert Spor Salo-
nu’nun tamamlanması için hızlı bir çalışma
programı uygulanıyor. Ankara’da mevcut sa-
lonlardan ayrı olarak, Gar’ın karşısında Paraşüt
Kulesi’nin yanında yeni salonun yapımı için te-
mel atıldı. Antalya’da ise şehrin en gözde yer-
lerinden birinde Gençlik ve Spor Genel Mü-
dürlüğü’nün malı olan alanda salon ve stat ya-
pımı için bir firma ile anlaşma yapıldı. Bu an-
laşmaya göre, Şükrü Koçoğlu firması salon ve
stadı yapacak, buna karşın, bu arsanın bir bö-
lümü -400 dönümün üzerinde olduğu söyleni-
yor- firmaya bırakılacak ve müteahhit de bu ye-
re gökdelenler yapabilecek. O zamanın AKP’li-
lerin çoğunlukta olduğu Belediye Meclisi bu
programı kabul etti, bu yönde plan değişikliği ya-
pınca yeni salon için kazma vuruldu, temel atıl-
dı.
Müteahhit Koçoğlu’nun buraya bugüne ka-
dar 10 trilyonun üzerinde masraf yaptığı söyle-
niyor. Bu arada yerel seçimler yapılıyor, AKP’li
Menderes Türel seçimi kaybediyor ve yeni be-
lediye Başkanı eski Üniversitelerarası Kurul
Başkanı ve Antalya Üniversitesi Rektörü Prof.
Dr. Mustafa Akaydın seçiliyor. Bu seçimlerden
önce Antalya’da sivil toplum kuruluşları bu ka-
rara karşı dava açıyorlar. Seçimle birlikte dava
sonuçlanıyor, salon yapımı durduruluyor. Yeni
belediye başkanı ve belediye meclisi üyeleri de
bu karara uyuyorlar. Salon yapımı askıya alını-
yor. Antalya Belediye Başkanı Akaydın’ın bu ko-
nudaki görüşü belli, salon yapılsın ancak bizim
gücümüz yetmez, devlet bu işi çözsün.
Bu arada dördüncü şehir aranırken Kayseri
öne çıkıyor. Kayserililer yeni statlarının yanında
bir salon yapabileceklerini açıklayınca ibre Kay-
seri’ye dönmüş bulunuyor. FIBA yetkililerine bu
durum söyleniyor ve onlar da zaruri bu değişikliği
kabul ediyorlar. FIBA’nın kontrol için geleceği ta-
rihe bir ay kaldı.
Antalya Belediye Başkanı muhterem hocama
buradan sesleniyorum: İdarelerde devamlılık
esastır. Daha önceki belediyenin kararı yargıdan
döndüğüne göre, elbette buna uyacaksınız. Ama
böyle bir organizasyondan Antalya’nın göz gö-
re göre mahrum kalmasına izin vermeyin. Sa-
lonun yapımı Kayseri’ye alınıp maçlar Antalya’da
olmazsa yazık olur. Elbette bu konuda yöneti-
min de uzlaşı arayışı olmalıdır. Spordan sorumlu
Bakanımız Faruk Özak’ın son basın toplantı-
sındaki sözünü hatırlatmak isterim: “Spor siya-
setin değil, siyaset sporun emrinde olmalıdır.”
Lütfen Kayseri’nin oyununa gelmeyelim ve
Antalya’ya yazık etmeyelim.
S P O R G Ö Z L E M / A L İ A B A L I
Antalya’ya
Yazık Oluyor!
Trabzonspor’da
son karar Broos
Yõldõrõm’dan espri
HAYRİ GÜNER
TRABZON - Trabzonspor, Belçikalõ teknik direktör
Hugo Broos’la 1 yõlõ opsiyonlu olmak üzere 2 yõllõk
sözleşme imzaladõ. Mehmet Ali Yõlmaz Tesisleri’ndeki
törene, başkan Sadri Şener ve yardõmcõ antrenörler
Metin Diyadin ile Turgut Kural da katõldõ. Broos
Trabzon’da bulunmaktan memnun olduğunu belirterek,
“Daha önce de Trabzonspor’u biliyordum, ancak
son günlerde daha iyi tanıma fırsatı buldum.
Oldukça profesyonel bir kulübe geldim. Gerçekten
etkilenmiş durumdayım. Daha önce kulüp burada
başarılı olmuş Belçikalı hocalarla çalışmış. Ben de
onların yaptığından daha iyisini yapmaya
çalışacağım. Biliyorum 25 yıldır şampiyonluk
özlemi var. Bunu sonlandırabilmek için elimden
geleni yapacağım” ifadelerini kullandõ.
Tobol: Asya’da
bir Avrupalõ!
Lincoln bildiğiniz gibi
Sercan için geri sayõm başladõ
Spor Servisi - Fener-
bahçe önemli bir ismi da-
ha kadrosuna katmaya ha-
zõrlanõyor. Mehmet To-
puz ve Özer Hurmacı
transferleriyle güçlenen Sarõ - Laci-
vertlilerin, Bursasporlu Sercan Yıl-
dırım’õ da renklerine bağlamak üze-
re olduğu ileri sürüldü. İddiaya göre
F.Bahçe Başkanõ Aziz Yıldırım ile
Bursaspor Başkanõ İbrahim Yazıcı,
dünkü Kulüpler Birliği toplantõsõ ön-
cesinde yaptõklarõ görüşmede genç yõl-
dõzõn transferi için el sõkõştõlar. An-
laşmanõn detaylarõ açõklanmazken
oyuncu takasõ yapõlmayacağõ ve Sarõ
- Lacivertlilerin bonservis bedeli ola-
rak sadece para ödeyeceği bildirildi.
Ancak Yeşil - Beyazlõ kulübün
başkanõ Yazõcõ, Kulüpler Birliği Vak-
fõ’nõn toplantõsõ sonrasõnda Astoria
Alõşveriş Merkezi’nden ayrõlõrken,
“Görüşmeler oldu, ama henüz bir
şey yok, kimseyle anlaşılmadı” de-
di. Öte yandan Poulsen’in menajeri
Sarõ - Lacivertlilerin yaptõğõ teklifin
son kez reddedildiğini ve Danimar-
kalõ oyuncunun F.Bahçe’ye gitme-
yeceğini söyledi. Yeni sözleşme için
görüşmeleri süren kaleci Volkan
Demirel’in menajeri Erdinç Şehit
ise, futbolcusu için, “Onun F.Bah-
çeliliği tartışılmaz” diye konuştu.
FENERBAHÇE, BURSASPOR’UN GENÇ YILDIZININ PEŞİNDE
COŞKUN GÜLBAHAR
Transferde hareketli
günler yaşayan G.Sa-
ray’da iki sezondur süren
Lincoln sorunu devam
ediyor. Schalke’den alõn-
dõğõ günden bu yana Sarõ - Kõrmõzõ-
lõlarõn sezon açõlõşlarõna geç katõlan,
izin almadan ülkesine giden ve ta-
võrlarõyla tepki toplayan Brezilyalõ
futbolcuya nasõl bir ceza verileceği
merak konusu oldu.
Geçen yõl da sezon öncesi hazõr-
lõklara sonradan katõlan Lincoln,
G.Saray tarihinin rekoru olan 104 bin
Avro’luk bir ceza almõştõ. Ancak al-
dõğõ ücret yõllõk 3 milyon Avro’yu
bulan Brezilyalõ yõldõzõ bu miktar
caydõrmamõş olacak ki 30 yaşõnda-
ki oyuncu yeni sezon açõlõşõnda ar-
kadaşlarõyla bir araya gelmek yeri-
ne Rio’da tatilini sürdürmeyi tercih
etti. Lincoln’e iki sezondan bu yana
büyük destek veren Sarõ - Kõrmõzõ-
lõ taraftarlar, yaşanan son olaylarõn
ardõndan Brezilyalõ oyuncuya tepki
göstermiş ve takõmdan gönderilme-
sini istemişlerdi. Uzun süredir de-
vam eden Lincoln sorunu hak-
kõnda Futbol A.Ş. Genel Müdürü
Adnan Sezgin, “Lincoln bizden
izin istedi ama biz bu izni ken-
disine vermedik. Geri döndü-
ğünde cezası neyse alacak” de-
mişti. Sarõ - Kõrmõzõlõ yönetim,
Schalke’ye verdiği 5 milyon Av-
ro’luk bonservis bedelinin yarõsõ-
nõ bile hiçbir kulübün önermemesi
nedeniyle Lincoln’ü satamõyor.
Galatasaray’da tatilden dönmeyen Brezilyalõ yõldõz kriz yarattõ
G.Saray’ın Avrupa Ligi 2. Ön Eleme Turu’nda
eşleştiği Kazakistan’ın Tobol takımı, kuzey
eyaletlerinden Kostanay’a bağlı. İstanbul’la
Kostanay arasında 2 bin 916, Avrupa’nın en batı
ucu Lizbon ile arasında ise 3 bin 238 kilometre var.
Bu da Kazak takımının maçlarını oynadığı
Kostanay ile Avrupa’nın en batısındaki Lizbon
arasında 6154 km. olduğunu ortaya koyuyor ve iki
ülke arasında yaklaşık 10 saatlik bir uçak yolculuğu
gerekiyor. G.Saray’ın zayıf rakibi karşısındaki en
büyük dezavantajı ise ‘uçuş yorgunluğu’ olacak.
Lincoln yeni sezon
çalışmalarına
katılmadı.
Sercan Yıldırım.
ALİCAN SEZER
Kulüpler Birliği Vakfõ, Profesyonelliğe Aday
Futbolcular (PAF) Ligi’nin yasal bahis oyunu İddaa’nõn
programõnda yer almasõ için Spor-Toto’ya teklif
götüreceğini açõkladõ. Dünkü toplantõya Antalya ve
Diyarbakõr yetkilileri katõlmazken, iki kulübün vekâlet
verdiği bildirildi. Toplantõya katõlmayan bir diğer
kulüp Beşiktaş olurken, Demirören’in yurtdõşõnda
olmasõ nedeniyle birleşimde yer almadõğõ açõklandõ.
F.Bahçe Başkanõ Aziz Yıldırım toplantõda, G.Saray
Başkanõ Adnan Polat ve Bursaspor Başkanõ İbrahim
Yazıcı’ya “Siz yan yana oturmayın yoksa Sercan
transferini bitirirsiniz” diye espri yaptõ.
DENİZLİ’DE İMZA BİLMECESİ
Demirören kõrgõn
G.Saray Futbol Şube Sorumlusu
Haldun Üstünel, “Gökhan
transferi nedeniyle Yõldõrõm
Demirören bana kırıldı.
Yabancı bir orta saha ve
santrfor alacağız” dedi. Sağlõklõ
Beslenme Kampanyasõ’na
katõlan Emre Güngör, “İyi bir
takım olacağız”; Barış Özbek
ise “İlk 11 için iddialıyım”
diye konuştu.
Avrupa Ligi haritasõ genişledi
GÜNÜN İÇİNDEN
? BEŞİKTAŞ, İ.Üzülmez’le 2
yõllõk sözleşme yeniledi.
? ÜMİT Karan, Eskişehirspor’la
3 yõllõğõna anlaştõ. Kasõmpaşa
Sancak ve Erkan’õ transfer etti.
? R.MADRİD, Ronaldo’ya 1
milyar dolar satõş bedeli biçti.
? A.GÜCÜ, Cihan Haspolatlõ’yõ
transfer etti.
? BANK Asya 1. Lig’de play-
off’lar gelecek sezon tek devreli
lig usulüne göre oynanacak.
? 6’LI; 5-5-1-4-3-7 kombinesi
13.624,96 TL verdi.
? Wimbledon
Tenis
Turnuvası
devam ediyor.
Dün tek
bayanlarda
dünyanın 1
numarası Rus
D.Safina,
D.Lino’yu 2-0;
V.Williams,
S.Voegele’yi
2-0; Sırp
J.Jankovic de
J.Goerges’i 2-0 yendi. Tek erkeklerde
A.Roddick, J.Chardy’yi 3-1; Del Potro
da A.Clement’i 3-0’la geçti.
? Türkiye
Basketbol
Federas-
yonu tara-
fından, Ül-
ker’in des-
teği ile dü-
zenlenen
“ Ü l k e r
Minikler
Basketbol Şenliği”nin yedin-
cisi Konya’da başladı.