Katalog

CMYB C M Y B SAYFA CUMHURİYET 11 HAZİRAN 2009 PERŞEMBE 14 EKONOMİ ekonomi@cumhuriyet.com.tr FORTUNE’A GÖRE YENİ RİSK ABD’NİN BORCU Amerikalıların borcu üçe katlanacak Ekonomi Servisi - Küresel fi- nans kriziyle boğuşan ABD’de ki- şi başõna düşen borçlarõn ulaştõğõ boyut, yeni tehlike çanlarõnõ da çalmaya başladõ. Fortune dergi- sinde “Bir sonraki büyük kriz: Amerika’nın borcu” başlõğõyla yer alan habere göre 10 yõl son- ra ABD’de kişi başõna düşen borç 155 bin dolara kadar yük- selerek, ABD’nin bir mali yõkõma doğru ilerlemesine neden ola- cak. Geçen yõl bu rakam 60 bin dolar civarõndaydõ. ABD’nin borçlarõnõn sadece canlandõrma paketleriyle yükselmediği ve da- ha yapõsal bir sorunun bulundu- ğu belirtiliyor. Obama yöneti- minin de bu konuda bir an önce somut adõmlar atmaya başlama- sõ gerektiği kaydedilen haberde, ABD Başkanõ Obama’nõn bütçe planõna da değiniliyor ve şöyle de- niyor: “Obama zenginlerden daha çok vergi alarak bütçeyi oluşturmayı planlıyor. Normal şartlarda bu mantıklı bir yön- tem olarak kabul edilebilirdi. Ancak ABD’nin borçlarını ver- gilerle geri ödeyebilecek kadar zenginimiz maalesef bulunmu- yor” deniyor. Petrol 71 doları aştı Ekonomi Servisi - Uluslararasõ piyasalarda petrol fiyatõ, 71 do- larõn üzerine çõkarak yedi ayõn zirvesini gördü. Brent petrolü de 70 dolarõn üzerine çõktõ. ABD ham petrolü bugün fi- yatlarõn yükselmesinde ABD’de haftalõk petrol stoklarõndaki 6 milyon varillik düşüş etkili oldu. Analistler 400 bin varillik bir düşüş bekliyordu. Dolarõn zayõflamasõ ve ABD Enerji Bilgi İda- resi’nin, 2009 petrol talebi beklentisini 10 bin varil arttõrmasõ da fiyatlarõn yukarõ çõkmasõnda rol oynadõ. Öte yandan British Petrol’ün (BP), “2008 Dünya Enerji İstatistikleri Gözden Geçir- mesi” raporuna göre dünyada kanõt- lanmõş petrol rezervleri 1998 yõlõndan bu yana ilk kez geçen yõl azaldõ. Ku- ruluşun değerlendirmesinde dünyada mevcut üretim düzeyiyle 42 yõla yete- cek kadar rezerv bulunduğu belirtildi. Rusya dolarlarını satacak Ekonomi Servisi - Rusya’nõn yabancõ rezervleri içindeki ABD tahvili varlõklarõnõ azaltarak IMF tarafõndan ihraç edilen tahvilleri alacağõ belirtildi. Uluslararasõ ajanslarda yer alan ve Rusya Merkez Bankasõ’nõn doğruladõğõ habere göre 404 milyar dolarla dünyanõn en büyük üçüncü re- zervine sahip olan Rusya, ulusal döviz ve altõn rezervlerinin yüz- de 30’unu ABD tahvillerinde tu- tuyor. Rusya, daha önce 10 mil- yar dolarlõk IMF tahvili alacağõ- nõ duyurmuştu. Dolar, Rusya’nõn rezervlerindeki ABD Hazine tah- vili payõnõ azaltacağõ açõklama- sõyla değer kaybetti. Avro dolar paritesi, 1.38’den 1.41’in üzerine çõktõ. Rusya’nõn dolar satacağõ ha- beri Türkiye’de de döviz piyasa- sõnõ etkiledi. Önceki gün 1.56 TL’ye kadar çõkan dolar, dün gün içinde 1.53 TL’yi gördü. E&Y’ye göre işten çõkarma moral bozukluğu, kalanlarõn yükünün artmasõ ve kontrol eksikliği getiriyor Ekonomi Servisi - Denetim ve danõşmanlõk şirketi Ernst & Young’õn (E&Y) “Avrupa Yol- suzluk Anketi 2009” sonuçla- rõna göre, ankete Türkiye’den ka- tõlanlarõn yüzde 53’ü, ekono- mik darboğaz yaşanan dönem- lerde ayakta kalabilmek için mevcut/yeni işler için para vermeyi kabul edilebilir bu- luyor. Bu oranõn Avrupa or- talamasõ yüzde 25. Anket sonuçlarõ, E&Y Türkiye Genel Müdürü Os- man Dinçbaş’õn katõldõğõ top- lantõda açõklandõ. Usulsüzlük İncelemesi ve Uyuşmazlõk Da- nõşmanlõğõ Bölümü tarafõndan ortaya konulan araştõrma, Tür- kiye’nin de içinde bulunduğu 22 Avrupa ülkesinde 2 bin 246 şir- ket yöneticisi ve çalõşanlarõn görüşleri alõnarak gerçekleşti- rildi. Anketin sonuçlarõ şöyle:  Ankette yer alan ‘Çalışan- ların işten çıkarılmaları ha- linde en önemli sorunlar ne- lerdir?’ şeklindeki soruya Türk katõlõmcõlarõn yüzde 75’i “moral bozukluğu” yanõtõnõ verdi. Yüz- de 54’ü ise en önemli sorunun “işte kalanların iş yükünün artması”, yüzde 41’i prosedür- lerin unutulmasõ, göz ardõ edil- mesi, yüzde 39’u kontrol eksik- liği ve yüzde 35’i de günlük iş- lerden uzaklaşma yanõtõnõ verdi. Bu sonuçlarõn, yolsuzluk riski- ni arttõrdõğõna dikkat çekildi.  Ankette yer alan ‘ekono- mik darboğaz yaşanan dö- nemlerde ayakta kalabilmek için hangisi sizce kabul edile- bilir?’sorusuna Türk katõlõmcõ- larõn yüzde 53’ü “mevcut/yeni işler için para vermek” yanõtõnõ verdi. Yüzde 49’u hediye ver- mek derken yüzde 32’si eğ- lenme olanağı sunmak dedi. Avrupa’daki katõlõmcõlarõn yüz- de 41’i “hiçbiri” yanõtõnõ verir- ken bu oran “etik değerlere bağlılık” olarak yorumlandõ.  ‘Şirketinizde yolsuzluk riskinin hangi nedenle artma- yacağını düşünüyorsunuz?’ sorusunu Türk katõlõmcõlarõn yüzde 56’sõ ‘yönetime güveni- yorum’ şeklinde yanõtlarken, yüzde 51’i süreç ve prosedürle- rin yeterli olduğunu belirtti. Ara bağlantõ ücretleri davalõk oldu Ekonomi Servisi - Borsa Yatõrõm- cõlarõ Derneği (BORYAD), Bilgi Tek- nolojileri ve İletişim Kurulu’nun (BTK) 25 Mart’ta aldõğõ çağrõ son- landõrma ücretleri ile ilgili kararõnõn ba- zõ maddelerinin ve Turkcell şebekesi- ne ilişkin bölümünün iptali ve yürüt- mesinin durdurulmasõ istemiyle Da- nõştay’a dava açtõ. BTK’nin 25 Mart tarihli kararõyla yeniden belirlediği “Arabağlantı Ücret Tarifeleri”ne göre, Turkcell için daha önce 0.091 li- ra olan GSM şebekelerinde çağrõ son- landõrma ücreti 1 Mayõs’tan itibaren geçerli olmak üzere 0.0655 liraya in- dirilmişti. Tarifeye göre çağrõ son- landõrma ücreti, pazardaki diğer GSM operatörlerinden Vodafone Türkiye için 0.0675 lira/dk ve Avea için de 0.0775 lira/dk olmuştu. BORYAD’dan yapõlan yazõlõ açõklamada, “Derneği- miz, yatırımcı hak ve yararlarına ay- kırı her türlü konuda mücadelesini sürdürecek, özellikle tartışmalı ida- ri düzenlemeleri, idari yargı dene- timine taşıyarak adaletin tecellisini sağlamaya çalışacaktır” denildi. Portekizce konuşan 250 milyon nüfuslu pazarõn anahtar ülkesi işbirliği zemini arõyor KOBİ’ler, Portekiz’i keşfedin Ekonomi Servisi - Dõş Ekonomik İlişkiler Konseyi (DEİK) İş Konse- yi Başkanõ ve Portekiz Fahri Kon- solosu Fahri Gökyayla ile Türk- Portekiz İşadamlarõ Derneği İstanbul Temsilcisi ve BEZE Group Başka- nõ Bengü Bilik, başta KOBİ’ler ol- mak üzere global kriz nedeniyle dõş pazarlarda sorun yaşayan firmalarõn, Portekiz kanalõyla Afrika ve Latin Amerika pazarõna ulaşabilecekleri- ni belirttiler. Gökyayla ve Bilik, özetle şunlarõ vurguladõlar:  Türkiye’nin Portekiz’le ticaret hacmi 2007’de 279 milyon dolardõ. 2008’de 1 milyar 21 milyon dolara yükseldi. Bu yõlõn ilk 5 ayõnda 208 milyon dolar oldu. İki taraf hõzla bir- birini tanõyor. Ayrõca Portekiz dõş ti- caret fazlasõ verdiğimiz ender ülke- lerden biri.  Küresel kriz nedeniyle her iki ülke de daralan AB pazarõna alter- natif arõyor. Portekizli firmalar Tür- kiye üzerinden komşu ülke ve Av- rasya pazarlarõna ulaşmak istiyorlar. Türk şirketleri de Portekizli ortaklar kanalõyla Portekizce konuşan 250 milyonluk Latin Amerika (Brezilya) ve Afrika (Mozambik, Angola, Gi- ne Bissao, Capo Verde, St. To- me&Principe) pazarlarõna ulaşabi- lirler.  Yõlda 83 milyar dolarlõk ithalatõ olan Portekiz, Türk şirketleri için bü- yük bir potansiyel pazar. En çok it- halat yaptõğõ ürünler tüketim mal- zemeleri, gõda, hammadde, ara mal- lar, ulaşõm araçlarõ ve enerji.  Halen Türkiye’de toplam 1 milyar dolarlõk yatõrõmõ olan 10 şir- ketle faaliyet gösteren Portekizliler, Türkiye ve komşu ülkelerde yenile- nebilir enerji, bilgi teknolojileri, in- şaat, yapõ malzemeleri, ilaç sanayii ve turizmle ilgileniyorlar. NE SATIYORUZ?  Tekstil (kumaş, iplik)  Demir-çelik  Çimento  Elektrikli aletler  Otomotiv yan sanayii  Makine  Beyaz eşya  Şişe mantarõ (şarap, zeytinyağ)  Kâğõt  Kimyasallar  Plastik kalõp  Örme giyim eşyasõ  Şarap  Seramik. Suudiler Türkiye’de toprağa 20 milyar dolar yatõracak Ekonomi Servisi - Suudi tarõm şirketi Pla- net Food World, Türkiye’de 20 milyar dolar ya- tõrõmla 5 yõlda 20 bin modüler organik çiftlik kuracak. Şirket 200 bin tarõm işçisi yetiştirecek. CNBC-e’nin haberine göre, İstanbul’da ya- põlan Türk-Suud İş Konseyi 9. ortak toplantõ- sõndan Türkiye’ye yeni bir yatõrõm kararõ çõk- tõ. Suudi tarõm şirketi Planet Food World’ün Başkanõ Fahad Hamad el-Nafi, “Planet Fo- od World olarak Türkiye’de 20 milyar do- lar yatırımla 5 yılda 20 bin modüler orga- nik çiftlik kuracağız. Tarım, balıkçılık, ta- vukçuluk ve hayvancılık olmak üzere 4 ay- rı konuda ihtisaslaşmış tesisler olacak. Her bir çiftlik birer hektar üzerine kurulacak. Arazileri satın almadık, işleteceğiz” dedi. Pla- net Food World, yatõrõmõ kapsamõnda 5 yõlda 200 bin tarõm işçisi yetiştirecek. El-Nafi, 5 çift- lik için Tekirdağ Üniversitesi’nin kendilerine yer tahsis ettiğini belirterek ODTÜ ve diğer üni- versitelerle de görüştüklerini aktardõ. El-Nafi Türkiye’deki mayõnlõ arazilerle de ilgilendik- lerini aktardõ. Öte yandan Planet Food World 2007’de Ki- lis’te gõda teknoparkõ kurmak için de çalõşma yürütmüştü. Şirketin Türkiye iştirakiyle de Eti- yopya’da hayvancõlõk yatõrõmõ yapõyor. Fahri Gökyayla ile Bengü Bilik, Portekiz’le ilişkiler için el ele verdiler. İşsizlik yolsuzluk riskini arttõrõr Ernst & Young’ın Avrupa Yolsuzluk Anketi’ne göre Türkiye’den katılanların yüzde 53’ü ekonomik darboğaz yaşanan dönemlerde ayakta kalabilmek için mevcut/yeni işler için para vermeyi kabul edilebilir buluyor. Ankete katılanların yüzde 55’i kurumsal yolsuzluğun önümüzdeki birkaç yıl içinde artacağına inanırken bu oran Türkiye’de yüzde 67’ye çıkıyor. NE ALIYORUZ? Ekonomi Servisi - İtalyan otomotiv şirketi, ABD’li oto- motiv şirketi Chrysler’õn var- lõklarõnõn büyük bölümünü dev- ralmasõyla ilgili anlaşmayõ ta- mamladõ. Bu anlaşmayla yeni bir şirket kurulacak ve Chrysler’õn iflas koruma sürecinden çõkma- sõnõn önü açõlmõş olacak. Fiat, Yüksek Mahkeme’nin, Indiana eyaletinden 3 emeklilik fonunun satõş sürecinin durdu- rulmasõ talebini reddederek, satõş sürecinin yolunu açmasõ üzerine, Chrysler’õn malvarlõklarõnõ dev- ralmasõyla ilgili anlaşmayõ imza- ladõ. Bu anlaşmayla Fiat üst yö- neticisi Sergio Marchionne, ye- ni Chrysler’õn da üst yöneticisi olacak. Yeni Chrysler şirketinden yapõlan açõklamada, iflas koruma sürecinde atõl durumdaki Chrysler fabrikalarõnõn hemen faaliyete sokulacağõ belirtildi. Chrysler, mali krizin satõşlarõnõ etkilemesi sonrasõnda yaşadõğõ sõkõntõlar ne- deniyle 30 Nisan’da iflas koru- maya başvurmuştu. Fiat, Chrysler’in varlıklarını aldı Akide şekeri ustası aranıyor. Tel: 0212 526 65 57 KOOP - C’DEN DUYURU “UÇURTMA ŞENLİĞİ” Koop-C’nin her yıl gerçekleştirdiği Geleneksel Uçurtma Şenliği bu yıl 14 Haziran 2009 Pazar günü Çantaköy Cumhuriyet Mahallesi’nde yapılacaktır. İZLENCE Saat 11.00 Kır Kahvesi’nde toplanma Saat 12.30 - 13.30 Öğle Yemeği Saat 13.30 - 14.30 Dr. Erdal ATABEK ile söyleşi “Günümüzde Çocuk Eğitmek” Saat 14.30 - 16.00 Uçurtma Şenliği ve serbest zaman Saat 16.00 Etkinliğin sona ermesi ve dönüş NOT: Saat 11.00’de Taksim AKM önünden araç kaldırılacaktır. İLETİŞİM: 0212 291 89 82-83-0533 769 73 99 web: koop-c.org, e-posta: koop_c@yahoo.com 27 - 28 HAZİRAN 2009’da yine ÇANAKKALE’deyiz Günümüzün ABD-AB İşbirlikçisi azınlık ırkçılığının temsilcileri; Çanakkale’de 1915 Zaferi’nin mimarı Komutan Gazi Mustafa Kemal’e “ihanet” sözcüğünü atfetmeye yeltenmişler... Bu bilinçli hedef şaşırtmayı düzeltelim: O sözcük; Gazi’ye değil; Genç Türkiye Cumhuriyeti’ni zayıf düşürmek için İngiliz Gizli Servisleri’nin etkisiyle isyan çıkararak yurdu arkadan vuranların başı Şeyh Sait’e ve bugünkü işbirlikçi takipçilerine yakışır! Tarikat ve aşiret sarmalından kurtulmamız için bağımsızlık-halkçılık- laiklik temelli köklü bir devrim yaparak Yurt ve Ulus’u yeniden yaratan Atatürk’e dil uzatmaya kalkmasınlar! İletişim: 0536 739 02 29 - 0532 461 21 47 0544 384 45 52 - 0532 281 54 54 CUMOK İSTANBUL ÇANAKKALE UYARISI www.cumokistanbul.org Simgesel NÖBET Sürüyor! ? Balbay’ın ? Manisalı’nın ? Aydınlarımızın Yanı Başındayız! KADIN ARAŞTIRMALARI DERNEĞİ ACI KAYBIMIZ Merhum Arif Osman AKSOY ve merhume Fehime AKSOY’un oğlu, merhum Mazhar Müfit BUDAK ve merhume Müveddet BUDAK’õn damadõ, merhum Bülent AKSOY, Babür AKSOY ve Belma KUTLAR’õn kardeşi, Rauf KUTLAR’õn kayõnbiraderi, Sadõk BUDAK’õn eniştesi, Ecz. Ahmet Erkan AKSOY ve Ergün AKSOY’un amcasõnõn oğlu, Sedat AKSOY, Murat AKSOY, Yunus AKSOY ve Zöhre TERZİOĞLU’nun amcalarõ, Akõn KUTLAR ve Tarõk KUTLAR’õn dayõsõ, Dr. Selami Koçak TOPRAK’õn ka- yõnpederi, Põnar AKSOY, Bahar AKSOY TOPRAK’õn biricik babalarõ, Zeynep AÇIKGÖZ’ün bü- yükbabasõ, Filiz AKSOY’un sevgili eşi, Mimar, Baran AKSOY Hakkõn rahmetine kavuşmuştur. Cenazesi 11 Haziran 2009 Perşembe günü (bugün) öğle namazõnõn ardõndan Ulu Cami’den kaldõrõlacak ve Asri Mezarlõk’ta toprağa verilecektir. AİLESİ