Katalog

SAYFA CUMHURİYET 10 MAYIS 2009 PAZAR 12 PAZAR KONUĞU CMYB C M Y B SonyõllardagittikçegüçkazananŞanghayİşbirliğiÖrgütüGenelSekreteriBüyükelçiZhangDeguang: Dünya artõk çok kutuplu Şanghay İşbirliği Örgütü dünyada gittikçe güç kazanan ve söz sahibi olmaya başlayan bölgesel bir teşkilat. Örgütün altõ yõldõr genel sekreterliğini yapan Çinli Büyükelçi Zhang Deguang geçen hafta İstanbul’da Marmara Grubu Vakfõ’nõn düzenlediği 12. Avrasya Ekonomi Zirvesi’nin konuklarõndan birisiydi. Büyükelçi Deguang’la zirve toplantõlarõ arasõnda buluştuk. Şanghay İşbirliği Örgütü’yle ilgili olarak Deguang şu açõklamayõ getirdi: “Biz bölgesel bir işbirliği örgütüyüz. Esas olarak terör, bölücülük, aşırı akımlarla mücadele etmeyi kendimize görev biliyoruz. Terörle mücadelede beceri kazanmak için de düzenli olarak askeri tatbikatlar yapıyoruz.” Soğuk Savaş döneminde Çin’le Rusya’nõn birbirine hasmane davrandõklarõnõ kabul eden Deguang, bugün ise sõnõr sorunu dahil bütün ikili sorunlarõ çözdüklerine dikkat çekti. Çin’in gittikçe büyüyen bir yükselen güç haline gelmesinin sõrrõnõ da Büyükelçi Deguang şöyle açõkladõ: “Sosyalizmle serbest piyasa ekonomisini bağdaştırdık. Ayrıca da insanlarımızı düşüncelerinde serbest bıraktık.” Deguang bir anlamda Çin halkõna göstermelik ya da özenti değil, gerçek biçimde liberal düşünmeyi öğrettiklerinin de altõnõ çizdi. - Genel Sekreteri olduğunuz Şanghay İşbirliği Örgütü’nün yapısını, gelecek için hedeflerini anlatır mısınız? Z.D.- Bir kere Şanghay İşbirliği Örgütü bölgesel bir işbirliği örgütüdür. Pek çok alanõ kapsar. Örneğin ekonomi, ulaşõm, iletişim, enerji, bilim, eğitim, kültür, spor alanlarõnda faaldir. Bu alanlarda işbirliği için her üye ülke yararlõ çalõşmalar yapmaktadõr. Şanghay İşbirliği Örgütü aynõ zamanda siyasi ya da güvenlik konularõyla da ilgilidir. Gördüğünüz gibi son derece kapsamlõ çalõşmalar yapan bir teşkilatõmõz var. Üyelerimiz Çin Halk Cumhuriyeti, Rusya, Kazakistan, Kõrgõzistan, Özbekistan, Tacikistan. Hindistan, Pakistan, İran ise gözlemci statüsünde bulunuyor. - Teşkilatınız iki yıl önce yaptığı bir toplantıda bir dizi önemli karar almıştı. Bunları anlatır mısınız? - Bu kararlar terorizmle, bölücülükle ve aşõrõ akõmlarla ciddi biçimde mücadele edilmesiydi. Zaten bu sorunlarla mücadele etmeye teşkilatõmõzõ kurduğumuz günden beri karar vermiştik. Terorizmle mücadele etmek bizim üstlendiğimiz başlõca görevlerden birisidir. Sürekli olarak bunun üzerinde çalõşõyoruz. Bu çalõşmalar da olasõ terör saldõrõlarõna karşõ alacağõmõz önlemlerde becerilerimizi arttõrõyor. Bu nedenle de askeri manevralara teşkilat üyelerinin işbirliğiyle hõz veriyoruz. Felaket dönemi geride kaldı - Bu askeri manevraların başka amaçları da yok mu? - Yok. Bu askeri manevralarõ her yõl düzenliyoruz. Bu manevralara bütün üyelerin katõlmasõ gerekmiyor. İki üye ülkenin askeri birlikleri de olsa manevralarõ yapõyoruz. Duruma bağlõ. - Bugünkü dünyayı nasıl değerlendiriyorsunuz? Hâlâ Soğuk Savaş sonrası ortaya çıkan tek kutuplu mu yoksa çok kutupluluğa mı dönüştü? - Aslõnda artõk kararlar uluslararasõ toplumun bütün üyelerinin ortak katõlõmõyla alõnõyor. Bugünkü dünyada hiç kimse tek başõna bir karar alamaz artõk. Özellikle de finansal konularda bu durum geçerli. Hepimiz G-8’lerin gücünü kaybettiklerini görüyoruz. Bundan sonra artõk G-20’ler etkili olacak. Yani G-8’lere artõk yükselen pazarlar da katõlacaklar. Onlar da söz sahibi olacaklar. Bu evrilmekte ve gelişmekte olan bir süreç. Önümüzdeki 10 yõl içinde pek çok şey değişecek diye görüyorum. Bu çok hõzlõ gelişmekte olan bir süreç. Çok kötü, felaket diyebileceğimiz bir dönemi geride bõraktõk. - Dünyanın bu “felaket” dediğiniz dönemi geride bıraktığından emin misiniz? - Evet. Ama süreç devam ediyor. Artõk çok kutuplu bir dünyaya doğru hõzla ilerliyoruz. Bugün tek kutuplu bir dünya dönemi bitti. Çünkü insanlar artõk savaş dönemlerinin sona ermesini, dostluk dönemlerinin başlamasõnõ õsrarla istiyorlar. Gürcistan’da dış müdahale yapılmamalı - Sovyetler Birliği döneminde Çin Halk Cumhuriyeti ve Sovyetler Birliği birbirlerine karşı hasmane davranırlar ve sürekli olarak birbirlerini hegemonyacı emeller beslemekle suçlarlardı. Bugün ise Çin ve Rusya arasında bu sorunlar aşılmış görünüyor. İlişkileriniz nasıl? - Çin ve Rusya arasõndaki ilişkiler bugün artõk çok dostça sürüyor. Sõnõr sorunlarõnõ çözdük. Sovyetler Birliği döneminde sõnõr sorunlarõ çok karmaşõktõ. Sovyetler Birliği yõkõldõktan sonra Rusya’yla yõllar süren zorlu çalõşmalar yaptõk. Bugün artõk sõnõr sorunu diye bir şey kalmadõ. Ne kadar duyarlõ ikili konu varsa hepsinin üstesinden geldik. Düşünün 3.000 kilometrenin üzerinde uzunlukta ortak bir sõnõrõmõz var. Artõk sõnõr bölgemizde barõş ve istikrar hüküm sürüyor. Sõnõrõn iki tarafõnda Ruslar ve Çinliler istedikleri gibi birbirleriyle temasta bulunuyor, alõşveriş ediyor. Bu Rusya ve Çin için son derece değerli bir gelişme ve başarõ. İki ülkenin cumhurbaşkanlarõ, başbakanlarõ, bakanlarõ, milletvekilleri her yõl buluşup birbirleriyle işbirliği konusunda fikir alõşverişinde bulunuyorlar. - Kafkasya’da siyasi hava iyice ısınıyor. Birkaç gün önce Gürcistan’da bir darbe girişimi olduğu haberi geldi. Gürcistan çok karışık görünüyor. Ermenistan ve Azerbaycan’da da huzursuzluklar olduğu haberleri geliyor. Sizce Kafkasya’da neler oluyor? Hangi güçler birbirleriyle çatışıyor? - Kafkasya’daki üç ülke mümkün olduğunca barõş ve istikrarõ korumaya çalõşõyorlar. Bu üç ülkenin üçü de Çin Halk Cumhuriyeti’nin dostlarõ. Bu ülkelerin hiçbiriyle sorunumuz yok. Kafkaslar’da bir siyasi fõrtõna ya da ihtilal türünden kalkõşmalar olacağõnõ düşünmüyorum. - Siz ihtilal beklemediğinizi söylüyorsunuz ama Gürcistan’da bir darbe girişimi olduğu açık. O zaman buna ne diyorsunuz? - Darbe girişimleri iyi değildir. Bir kere bunlar yasadõşõ hareketler. Biz yasal hükümetleri, yasal süreçler yoluyla değişimleri destekleriz. Ayrõca Gürcistan konusuna gelirsek, bu Gürcü halkõnõn iç meselesidir. Gürcü halkõnõn bir sorunu varsa bunu çözmek Gürcülere düşer. Dõş güçler Gürcistan’õn içişlerine müdahale etmemelidirler. Çin Halk Cumhuriyeti’nin tutumu budur. - Çin’le Türkiye’nin ilişkilerini nasıl değerlendiriyorsunuz? - İki ülke arasõnda daha çok ticaret, kültürel alõşveriş ve insanlar arasõnda temas olmasõnõ hedefliyoruz. İki yõllõk ticaretimiz 13 milyar dolarõ buldu. Bu tabii ki yeterli değil. Ama ticaret hacmini arttõrmak için büyük bir potansiyel var. Türkler rekabete hazõrsa Çin pazarõna girsinler - Yalnız Türkiye’de ikili ticaretin Çin lehine geliştiği, ucuz Çin mallarının Türk pazarını ele geçirdiği şikâyetleri var. Siz bu şikâyetleri nasıl değerlendiriyorsunuz? - (Burada bir kahkaha atõyor.) Eğer ikili ticarette sorunlar varsa bunun müzakere edilmesi lazõmdõr. Bakõn, pazarõmõz serbesttir. Türk halkõ Çin mallarõnõ beğenmiyorsa almaz. - Bildiğim kadarıyla Türk halkı Çin mallarını seviyor ve kesesine uygun buluyor... - (Yine bir kahkaha atõyor.) Demek ki seviyorlar. Biz Türk işadamlarõnõn, Türk şirketlerinin iş olanaklarõ bulmak için Çin’e gelmelerinden ancak memnunluk duyarõz. Bugün Çin Hükümeti sosyal kalkõnma programõ çerçevesinde inşaat sektörüne büyük paralar ayõrdõ. Türk inşaat şirketlerinin çok başarõlõ işlere imza attõklarõnõ biliyorum. Bu şirketler Orta Asya ülkelerinde ve Moskova’da büyük işler yaptõlar. Ancak Rusya’daki finans krizi nedeniyle Moskova’daki pek çok inşaat çalõşmasõnõn durduğunu öğrendik. Öte yandan Çin’de durmak yok. Çalõşmalara aralõksõz devam ediyoruz. Beijing’e gelip görmeniz lazõm. Her taraf inşaat alanõ neredeyse... O nedenle Türk inşaat şirketleri Çin’e gelmeliler. Bundan büyük memnunluk duyarõz. Ayrõca Türkiye’nin tekstil sektörünün de çok güçlü olduğunu biliyorum. Bu alan da Türk tekstil şirketlerine Çin’de açõk. Bu şekilde kendi rekabet güçlerini Çin’e gösterebilirler. Bakõn, Türk mallarõ son derece rekabet edebilecek güçte. (Üzerindeki gömleği işaret ediyor.) Bu gömleği dün buradan aldõm. Hem modaya uygun hem dikişi iyi hem kumaşõ kaliteli. Üstelik de fiyatõ çok uygun. İşte, Çin pazarõnda size bir rekabet alanõ. SÖYLEŞİ LEYLA TAVŞANOĞLU ZHANG DEGUANG Çin Halk Cumhuriyeti’nde Konfüçyüs ve Men Ji gibi ünlü filozoflarõn memleketi olan Jining’de 1941’de doğdu. Beijing Yabancõ Diller Enstitüsü Rus Edebiyatõ Bölümü’nde yükseköğrenimini yaptõ. 1965’te Çin Halk Cumhuriyeti Dõşişleri Bakanlõğõ’na girdi. Bakanlõkta özellikle Rus-Çin ilişkileriyle ilgili dairelerde görev aldõ. Kazakistan ve Rusya Büyükelçiliği yaptõ. 1995- 2001 arasõ Dõşişleri Bakan Yardõmcõsõ oldu. Mayõs 2003’teki Şanghay İşbirliği Örgütü toplantõsõnda örgütün genel sekreterliğine atandõ. Çin-Rus ve Çin-Kazak ilişkilerine yaptõğõ katkõlardan dolayõ Rusya ve Kazakistan’dan pek çok ödül ve nişan aldõ. P O R T R E Teşkilatõmõzõn başlõca görevi terörle mücadele etmek. Terörle mücadele becerimizi arttõrmak için askeri manevralara hõz veriyoruz. Bundan sonra artõk G-20’ler etkili olacak. Yani G-8’lere, yükselen pazarlar da katõlacak. Bu evrilmekte ve gelişmekte olan bir süreç. Çin’inbaşarõsõsosyalizmleserbestpiyasaekonomisinibağdaştõrmasõnda - Siyasi gözlemciler Çin’in önümüzdeki yirmi yıl içinde çok ciddi bir küresel güç haline geleceğini söylüyor. Çin’in bu başarısının altında yatan nedir? - Biz Çin kültürü, tarihi, özelliklerini harmanlayan ve siyaset ve ekonomi hatta insanlarõn mantalitesi dahil her alanda bu özellikleri uygulayan bir yol izledik. Biz insanlarõn hoşlandõğõ işleri yapõyoruz. İnsanlarõmõz yaptõklarõ işlerden kõvanç duyuyorlar. Bunlarõ hevesle yapõyorlar. Çünkü biz başkalarõndan kopya çekmiyoruz, başkalarõnõ taklit etmiyoruz. - Yani siz kendi modellerinizi kendiniz mi yaratıyorsunuz? - Evet. Kendi özelliklerimize uygun modellerimizi yaratõyoruz. Başarõmõzõn sõrrõ budur. Avrasya Ekonomi Zirvesi’ndeki sunumumda da bunu anlattõm. “Başarımızın anahtarı insanlarımızın zihinlerini serbest bırakmak ve kurumsal yaratıcılığı ve yeni buluşları özendirmektir” dedim. Otuz yõl önce hem hükümetimiz hem Çin halkõ serbest piyasa ekonomisi kavramõnõ kesin bir tavõrla reddediyordu. Ama zaman içinde halkõmõzõn zihnini açtõk. Serbest düşünmeyi öğrendiler. Yeni fikirler, yeni kavramlara açõk hale geldiler. Artõk, “Serbest piyasa ekonomisi iyidir. Bunun sosyalizme karşı olmadığı ortada. Hatta serbest piyasa ekonomisi sosyalizme yararlıdır” inancõ yerleşti. Bizim en büyük başarõmõz sosyalist sistemle serbest piyasa ekonomisini bağdaştõrmak oldu. - Yani bir anlamda liberal düşünceye yol verdiniz... - Hatta ideolojimizde düşüncelerimizin olabildiğince zõplamasõna fõrsat verdik. Başarõmõzõn sõrrõ burada. Belki dõşardan bakan insanlar şaşõrõyor, “Bu Çin’de neler oluyor?” diye soruyorlar. Bugün Çin dünyanõn en güçlü bir-iki ekonomisinden biri. Yakõnda Japonya’nõn ekonomik büyüklüğünü yakalayacağõz. O zaman üçüncü sõraya oturacağõz. Şimdi dördüncü sõradayõz. Zaten artõk Almanya’yõ geride bõraktõk. - Dört tane yükselen pazar ülkesi var. Brezilya, Rusya, Hindistan ve Çin. Kısaca BRİC olarak anılıyorlar. BRİC’in önümüzdeki 10 yıl içinde büyük bir yükseliş göstereceği hesaplanıyor. Siz buna ne diyorsunuz? - BRİC önümüzdeki 10 yõl içinde ciddi bir ekonomik yükseliş ve büyüme gösterecektir. Yükselen yõldõzlar olacaklar. Dünyadaki ekonomik dengeler radikal bir değişimden geçiyor. Önümüzdeki yõllarda dünya ekonomisinde daha da derin ve büyük değişimlere tanõk olacağõz. Bu değişim beş on yõl içinde yükselen pazarlar lehine gerçekleşecektir. Batõlõ ülkeler ise kendi uyguladõklarõ modeli bir kez daha gözden geçirmek zorundadõr. Artõk daha az tüketip daha çok üretmeyi öğrenmeleri gerekecektir. Aşõrõ harcamalardan kaçõnma zamanlarõ gelmiştir. Bu hem Batõ hem de Doğu için geçerlidir. Bütün dünya bu yolu izlemelidir. İ N S A N L A R A Ş I R I T Ü K E T M E M E Y İ Ö Ğ R E N E C E K leyla.tavsanoglu@cumhuriyet.com.tr BASKI VE İŞKENCELER ATATÜRKÇÜLERİ YILDIRAMAZ AYDINLIK GÜNLER YAKIN “BALBAY ÇIKACAK YİNE YAZACAK” İSTANBUL CUMOK HAYKIRIYOR www.cumok.org Atıf Yılmaz Anısı'na YERYÜZÜ ÇOCUKLARI ŞARKI SÖYLÜYOR... 13 Mayıs Çarşamba 2009 Saat:20:30 StudioLive Akın Ok, Ali Altay, Ali Yaylı, Aytaç Arman, Ayla Algan, Berç Toroser, Bahattin Bıçakçı, Berrin Olguner, Çerkes Karadağ, Çelik Bilge, Duygu Koçak, Duygu Rüzğar, Esra Alkan, Ekrem Ekşioğlu, Engin Turgut, Ertan Mısırlı, Filiz İlkay Balta, Handan Kaynakgöz, Hakan Özdağ, Halil İbrahim Özcan, Hasan Hüseyin Demirel, Hatice Özbay, Hüseyin Alemdar, Muhammed Yıldırır, Mustafa Köz, Mustafa Tatlıtürk, Muzaffer Özdemir, Nihat Nikerel, Önder Kızılkaya, Sadık Deveci, Safa Fersal, Solmaz Aksoy, Şemsi İnkaya, Şenel Gökçe, Şükran Aydın, Turhan Feyizoğlu, Yaşar Kaba, Zeliha Sunal www.birakinoksevdasi.net Not: Bu bir "Yeryüzü Sanatçıları Platform" etkinliği olup herkese açıktır... Adres: Hüseyin Ağa Camii Girişi Atıf Yılmaz Cad. No/17- K/3 Beyoğlu İngilizceyi İngilizce kaynaklardan öğrenin... Westminster University ve Premier College sertifikalarõna sahip, London School of Business Administration’da master yapmõş, ÖĞRETMENDEN BRITISH ENGLISH ? Gramer, konuşma, derslere yardõmcõ, sõnavlara hazõrlõk ? İş İngilizcesi (Business English) ve İngilizce iş görüşmelerine (Interview) hazõrlõk Acıbadem /İstanbul 05327018041