Katalog

CMYB C M Y B 3 NİSAN 2009 CUMA CUMHURİYET SAYFA DIŞ HABERLER 11dishab@cumhuriyet.com.tr BIÇAK SIRTI EROL MANİSALI Gandi Kemal’e Selam... Halk kime destek verdi, kimi cezalandırdı, kimlere uyarıda bulundu? -Büyüklerden CHP ve MHP destek aldılar. Bu desteğin nelere ve niçin verildiğini iyi görmek ge- rekir. -CHP’de desteği Kılıçdaroğlu değil, “onun du- ruşu, kimliği ve savunduğu görüşler” aldı. Hatırlayalım, Kemal Kılıçdaroğlu hangi görüş- leri savundu? Sosyal devleti, kamusal yararı ve makro (bütüncül) iktisadi ve sosyal politikaları sa- vundu. Solcu, toplumcu, halkçı öğeleri “çağrış- tıran” gerçekleri vurguladı. Vurgunları, soygunları öne çıkararak, bir anlamda düzene karşı çıktı. Ona Gandi Kemal adı bunun için takıldı. Dolaylı yoldan da olsa, “yalnız vurgunlara karşı değil, dış ve iç sömürgecilere meydan okuyan” bir duruş sergiledi. Yalnızca dürüstlüğü ve sade kimliği değildi se- vilen: “sosyal devleti benimseyen kimliği,” halkı etkiledi. İnsanlar onu, bu anlamda yanında his- setti. Kılıçdaroğlu’nda “görmek istediği CHP’nin kimi özelliklerini buldu.” Son iki yıl içinde birkaç defa yazdım; “CHP, AKP’ye Nasıl Alternatif Olur?” başlığını taşıyan ya- zılardı bunlar. CHP’liler bu yazıları internet orta- mında dolaştırdılar. İşte Kılıçdaroğlu duruşu ve savunduğu görüş- leri ile “kısmen de olsa halkın bu taleplerine ya- nıt verdiği için büyük destek aldı ve Gandi Kemal oluverdi.” CHP tabanı, hatta CHP dışındaki sağduyulu in- sanlar böyle bir sosyoekonomik ve sosyo poli- tik duruşun özlemi içindeler. Kılıçdaroğ- lu’nun“çağrıştırması” bile yetti. Düşünün bir defa; kapsamlı, inançlı bir duruş CHP’de halkın özlemlerine nasıl yanıt verir, ne bü- yük destek alır, fiskesi bile nasıl etkiledi. MHP, SP ve DTP... MHP, soldan gelmesi gereken ulusalcı ve an- tiemperyalist taleplere biraz olsun söylevlerinde yer vererek “solun yapamadığını” yaptı. Güney Amerika’daki ulusal solun dediklerinin onda birini kullanmak bile MHP’nin oy patlama- sına yetti. Batı’nın Türkiye’de “ulusalcı ve cum- huriyetçi cephe ve katılımcı demokrasi yerine”, si- yasal İslamı öne çıkarmasının nedenleri de bu so- nuçlarla daha iyi anlaşılır hale geldi. SP’nin oylarını arttırmasının arkasında “işbirlikçi siyasal İslama karşı, antiemperyalist bir duruş ser- gilemesi” etkili oldu. Siyasal İslamın tabanında “Amerikancı, piyasacı, özelleştirmeci ve işbirlik- çi siyasilere karşı” tepkinin büyük olduğunu, SP’nin oy artışı ile son seçimlerde gördük. Gelelim DTP’ye; DTP’nin Güneydoğu oylarını “bir bölge ve Kürtçü parti olarak arttırması”, AKP’nin 2002’den beri izlediği politikanın doğal bir sonucudur. -BOP’un desteklenmesi; -Gerçek demokrasi, siyasal İslam kutuplaşması; -Cumhuriyet, Osmanlı kapıştırması sonuçta, et- nik ayrımcılığı da yaratacaktı. Üstelik bu ayrım- cılığın arkasında ABD ve AB tam teçhizatlı ola- rak yer alıyorlarsa. Kemal Kılıçdaroğlu’nun sosyal devletçi dürüst kimliği, MHP’nin kimi antiemperyalist söylevleri kullanması, SP’nin işbirlikçi İslamcıların ipliğini pa- zara çıkarması üç partinin oyunu arttırdı. DTP ise “üç partinin oyunu arttıran nedenlerin, gerçekten önemli olduğunu” oylarını asimetrik art- tırarak gösteriyordu. Ama seçimin bir tek galibi vardı; soygunlara, sömürülmeye, ezilmişliğe kar- şı koymak özlemi içindeki “halkımız.” İnsanlar bu- nu Gandi Kemal’in söylevlerinde ve duruşunda azıcık olsun buldular... www.istanbul.edu.tr/iktisat/emanisali Ahmedinejad ile Chavez buluştu Dış Haberler Servisi - Venezüella Devlet Başkanõ Hugo Chavez, Doha’da düzenlenen Arap-Latin Amerika zirvesinin ardõndan temaslarda bulunmak üzere İran’a gitti. Ziyaret sõrasõnda bir İran-Venezüella bankasõ kurulmasõ ve ortak projeler gündeme geldi. Chavez, başkent Tahran’da İran Cumhurbaşkanõ Mahmud Ahmedinejad’la bir araya geldi. Dostluk grubundan destek LONDRA /WASHINGTON (AA) - ABD Kongresi’ndeki Türk-Amerikan Dostluk Grubu’nun üyeleri, ABD Başkanõ Barack Obama’ya bir mektup yazarak, başkanõn Türkiye ziyaretine destek verdi. Dostluk grubunun eşbaşkanlarõ, Kongre üyeleri Robert Wexler ve Ed Whitfield’õn yanõ sõra milletvekillerinin imzasõnõ taşõyan mektupta, Obama’nõn Türkiye ziyaretinin, ABD’nin en önemli stratejik ortaklõklarõndan birini ilerletmek için tarihi bir fõrsat olduğu ifade edildi. Mektupta, Türkiye’nin terör örgütü PKK ile mücadelede Amerikan işbirliğine verdiği öneme değinilerek, Obama’dan, ABD desteğini ve özellikle istihbarat işbirliğini sürdürmesi istendi. Konser sınır dışı getirdi Dış Haberler Servisi - Filistin’deki Cenin mülteci kampõnda kurulan gençlik orkestrasõnõn şefi, Nazi soykõrõmõ kurbanõ yaşlõlar için Filistinli öğrencileriyle birlikte geçen hafta İsrail’de verdiği konser nedeniyle Batõ Şeria’dan sõnõr dõşõ edildi. Mülteci kampõndaki gençlere 6 yõldõr müzik dersi veren ve “Özgürlüğün Telleri” orkestrasõnõ kuran İsrailli Arap Vefa Yunus, öfkeli ailelerin tehditleri üzerine hayatõnõn tehlikeye girebileceği gerekçesiyle sõnõr dõşõ edildi. Yunus’un pazartesi günü kampa girmek isterken güvenlik güçleri tarafõndan gözaltõna alõndõğõ bildirildi. Kampta müzik derslerinin verildiği salonun kapatõldõğõ ve enstrümanlara el konulduğu da öğrenildi. ‘Rusya-Belarus birliği güçlensin’ MOSKOVA (AA) - Rusya Başbakanõ Vladimir Putin, Rusya- Belarus birlik devletinin daha da ileri götürülmesinin iki ülke halkõnõn çõkarõna olduğunu belirtti. Putin, Rusya-Belarus Halklarõ Birlik Anlaşmasõ’nõn yõldönümü nedeniyle Belarus Başbakanõ Sergey Sidorskiy’e gönderdiği kutlama mesajõnda, “iki kardeş ülkenin birlik devleti inşasõnõ daha da hõzlandõrmasõ kardeş halklarõmõzõn çõkarõna” dedi. Protestolu doğum günü ÇİMEN TURUNÇ BATURALP BRÜKSEL - NATO zirvesi için Fransa ve Almanya’nõn sõnõr kentle- ri olan Baden Baden, Kehl ve Stras- bourg’da bir araya gelen 26 üye ül- kenin devlet ve hükümet başkanlarõ, NATO’nun kuruluşunun 60. yõldö- nümü ile birlikte Hõrvatistan ve Arna- vutluk’un NATO’ya katõlõmõnõ da kut- layacak. Türkiye’den Cumhurbaşkanõ Abdullah Gül, Dõşişleri Bakanõ Ali Ba- bacan ve Savunma Bakanõ Vecdi Gö- nül’ün katõlacağõ 2 gün sürecek zirve- de Fransa’nõn askeri kanada dönme kararõ, Rusya-NATO ilişkileri, Afga- nistan, yeni genel sekreter görüşülecek. Yoğun güvenlik önlemlerinin alõndõ- ğõ kentlerde gerçekleşecek zirve, ABD Başkanõ Barack Obama’nõn katõldõğõ ilk NATO zirvesi olacak. Zirve için Strasbourg’da okullar tatil edilirken, kentte 15 bin polis ve asker görevlen- dirildi. Hava trafiğine kapatõlan kentin çevresine uçaksavarlar yerleştirildi. Zirve sõrasõnda protesto gösterilerine katõlanlarõn 50 bin kişiye çõkmasõ bek- leniyor. Avrupalõ müttefikler eski ABD Başkanõ George Bush ile diya- log sõkõntõlarõ ve gerginlikler yaşamõştõ. Obama’nõn ise yeni bir yaklaşõmla müt- tefiklerin karşõsõna çõkacağõ ve yeni po- litikalarõn işaretlerini vereceği belirti- liyor. Zirvenin bu açõdan ABD ile Av- rupalõ müttefiklerin yeniden “kucak- laşması” için vesile olmasõ bekleniyor. Rasmussen bilmecesi Ev sahipliğini Fransa Cumhurbaşkanõ Nicolas Sarkozy ve Almanya Başba- kanõ Angela Merkel’in birlikte yap- tõklarõ zirvede Sarkozy, Fransa’nõn NATO’nun askeri kanada dönme ka- rarõnõ açõklayacak. Fransa’nõn NA- TO’nun askeri kanadõna dönme süre- cinde, oybirliği ile alõnmasõ gereken NATO kararlarõnda tüm üye ülkeler gi- bi veto hakkõ olan Türkiye’nin, Fran- sa’yõ ilgilendiren kararlarda oynayacağõ rol merakla bekleniyor. Hz. Muhammed karikatürleri ve Roj TV krizi ile hatõrlanan Danimarka Başbakanõ Anders Fogh Rasmus- sen’in NATO genel sekreterliği aday- lõğõna ilişkin Türkiye’den gelen farklõ sinyaller, kafalarõ karõştõrdõ. Uluslararasõ basõnõn uzun süredir Rasmussen’in, aday olduğu takdirde Türkiye engeline takõlabileceği görüşlerine sõkça yer ver- mesine karşõn Gül’ün Brüksel’de “Şu anda ismi geçen Sayın Başbakan’a karşı Türkiye’nin bir tavrı yoktur” demesi, Danimarkalõlarõ sevindirmişti. Başbakan Recep Tayyip Erdoğan ise Rasmussen’in NATO genel sekreterli- ğini onaylamadõklarõnõ ifade etmişti. Rasmussen, NATO’nun ağõr toplarõ Almanya, Fransa ve İngiltere’nin üze- rinde mutabakata vardõklarõ bir isim. ABD de Rasmussen’in adaylõğõnõ des- tekliyor. Gül’ün, 31 Temmuz’da görevi devralacak yeni genel sekretere ilişkin kararõn zirveden sonra değerlendirile- bileceğini söylemesi Türkiye’nin terci- hinin bu yönde olduğunu gösteriyor. NATO’nun Afganistan’da ağustos ayõnda yapõlacak seçimlerde güvenli- ği sağlamak amacõyla ülkenin güne- yine daha fazla asker gönderilmesi çağ- rõsõ gündemde kalmaya devam ediyor. Türkiye’nin talep resmileştiği takdir- de ne yönde karar alacağõ ise henüz belli değil. Zirvede Rusya’ya olumlu mesajlar ve güvenceler verilmesi de bekleniyor. NATO, geçen ağustos ayõnda Gürcistan ve Kafkaslar’da ya- şanan sorunlarõn ardõndan Moskova ile diyaloğu askõya almõştõ. Obama, Bush döneminde Avrupalõ müttefiklerle soğuyan ilişkilerde yeni bir sayfa açarak, teröre karşõ mücadele ve Afganistan konularõndaki tutumunu açõklayacak. Zirvenin önemli gündem maddelerinden biri de Fransa’nõn askeri kanada dönme kararõ. Yeni genel sekreter arayõşõ, Türkiye’nin Rasmussen hakkõndaki çekinceleri nedeniyle zirve sonrasõna kalabilir. Zirve öncesinde savaş karşıtları, dün Fransa ile Almanya arasındaki ortak köprüde NATO bayrağı yaktı. Ren Nehri üzerinde bulunan Avru- pa Köprüsü’nde toplanan 200 kişi, protesto alanı- na kurulan geçici mutfaklarının kapatılmasına da karşı çıktı. Strasbourg’da da binlerce gösterici, Af- ganistan’da ölen sivilleri temsilen yerlere yatarak sirenlerin çaldığı bir protesto eylemi düzenledi. Yo- ğun güvenlik önlemlerine tepki gösteren palyaço kı- yafetli bazı göstericilerle polis arasında da küçük çapta arbede yaşandı. (REUTERS/AFP) 10 bin asker kararı yıl sonuna Dış Haberler Servisi - ABD Başkanõ Barack Obama’nõn Afganistan’a 10 bin asker daha gönderme konusundaki kararõnõ yõl sonunda vereceği açõklandõ. ABD Savunma Bakanlõ- ğõ siyasi işler müsteşarõ Michele Flournoy, 7 yõlõ aşkõn süredir Afganistan’da bulunan Amerikan kuvvet- lerinin komutanõ General David McKiernan’õn 10 bin ek asker talebiyle ilgi- li son kararõn sonbaharda verileceğini söyledi. ABD Senatosu Silahlõ Hizmet- ler Komitesi’ndeki otu- rumda sorularõ yanõtlayan Flournoy, Afganistan’daki Amerikan askeri sayõsõnõn yõl sonuna kadar 38 binden 68 bine çõkacağõnõ belirte- rek, ayrõca NATO komuta- sõ altõnda çeşitli ülkelerden 32 bin yabancõ asker bu- lunduğunu hatõrlattõ. Flournoy, “Afganis- tan’daki çabalarımı kat- layarak arttırdığımız ve bu yıl içinde ilerleme sağ- lamayı umduğumuz için, komutanın ihtiyaçlarını zaman içinde yeniden de- ğerlendireceğini bekliyo- ruz” dedi. Obama göreve geldiği 20 Ocak’tan beri Afganistan’a toplam 21 bin ek asker gönderilmesini onaylamõştõ. ‘Pakistan’ın varlığı tehdit altında’ Ortadoğu ve Orta Asya bölgesinden sorumlu ABD Merkez Komutanlõğõ’nõn başõndaki General David Petraeus da, Afganistan’da daha fazla askere ihtiyaç ol- duğunu belirtti. Her iki yet- kili de, Amerikan ordusu- nun ileriki aşamalarda gü- venlik hizmetlerini Afgan güçlerine devredeceğini kaydederken Petraeus, “Sarp sınır bölgelerinde sığınaklar kuran kökten- ciler yalnızca doğu ve gü- ney Afganistan’da gü- venliğin bozulmasına se- bep olmuyorlar, Pakis- tan’ın öz varlığına da çok daha büyük bir tehdit oluşturuyorlar” diye ko- nuştu. Flournoy da Petraeus’a destek vererek, Pakistan is- tihbaratõnõn en azõndan bir bölümünün radikal dinci Ta- liban militanlarõna ve El Kai- de terör örgütüne destek ver- diğini doğruladõ. Pentagon, Afganistan’daki ABD kuvvetlerinin komutanõ McKiernan’õn ek asker talebiyle ilgili kararõ sonbaharda alacaklarõnõ açõkladõ NATO dağõtõlmalõ Ünlü müzik adamõ Mikis Teodorakis’ten başkaldõrõ çağrõsõ: Söz bitti, artõk eylem zamanõ! OSMAN ÇUTSAY FRANKFURT – Yunanistan’õn dünyaca ünlü müzik ve siyaset adamõ Mikis Teodorakis, Yunan ve dünya halklarõna çok pahalõya mal olan NATO’nun dağõtõlmasõnõ isteyerek dünya halklarõnõ, gençliği ve emekçileri başkaldõrõya çağõrdõ. NATO Doruğu nedeniyle bir açõklama yayõmlayan Teodorakis, protestocularõ selamlarken NATO’nun, yabancõ işgal, iç savaş, ulusal yõkõm, polis devleti, diktatörlük ve uluslarõn Atlantik İttifakõ’na ekonomik ve toplumsal kan aktarõmõ anlamõna geldiğini hatõrlattõ. İleri yaşõna rağmen gelişmeleri yakõndan izlediği gözlenen ünlü müzik adamõnõn direniş çağrõsõnda, artõk sözün bittiği ve yerini eyleme bõraktõğõ vurgusu da dikkat çekti. NATO’nun, özgürlük ve adalet için bir güç gibi sunulmasõnõn ahlaka aykõrõ olduğunu belirten Teodorakis, şu görüşleri de dile getirdi: “Sadece egemenler, oligarklar, siyasetçiler ve askerler değildir suçlu olan, buna tahammül gösteren halklar da suçludur. Nerede kaldı sendikacılar? Nerede o ateş gibi gençlik? Nerede tam da sınav zamanı gelmiş o emekçi orduları?” 300 milyonluk bir Avrupa’nõn, sözde özgürlük ve insan haklarõ adõna bir avuç politikacõ ve askere, büyük kriz kendi ülkelerini rehin almõş geriye de sadece işsizlik, azgelişmişlik ve sefalet özgürlüğü bõrakmõşken, böyle milyarlarca Avro’yu batõrma izni veremeyeceğini savunan Teodorakis, “Sözün zamanı geçti, artık eylem zamanına geçiş için tarihsel zorunluluk içindeyiz” diyerek Avrupa’nõn ayağõ kalkmasõnõ istedi. TEODORAKİS: Beyaz Saray’dan basına Türkiye tavsiyeleri LONDRA (AA) - ABD Başkanõ Barack Obama’nõn İngiltere, Fransa, Almanya, Çek Cumhuriyeti ve Türki- ye’yi kapsayan Avrupa gezisi öncesinde, Be- yaz Saray ile seyahat eden gazeteciler için hazõrlanan kitapçõğõn Türkiye bölümünde “Basın, ayakkabıların çıkarılması ve kadın- ların başlarını kapat- ması gereken yerlere gidebilir. Özellikle programın sınırlı sa- yıda gazetecinin alın- dığı bölümlerine katı- lıyorsanız, lütfen ko- layca çıkarabileceği- niz ayakkabı, bayan- sanız başınızı kapata- cak örtü getirin” ifa- desi kullanõldõ. 5 Nisan akşamõ An- kara’ya ulaşmasõ bek- lenen Obama, İstan- bul’da da Sultanahmet Camisi, Ayasofya Mü- zesi gibi tarihi ve kül- türel yerleri ziyaret ede- cek. Kitapçõkta “ken- disini Kürt kökenli olarak tanımlayan Türk vatandaşlarının 12 milyonluk bir etnik ve dini grup oldukla- rı” ifadesi yer aldõ. Uluslararasõ olarak in- san haklarõ, düşünce, ifade ve gösteri yapma, seyahat etme özgürlü- ğünün anayasada yer aldõğõ, ancak zaman za- man “çok dar bir ba- kış açısıyla” yorum- landõğõ belirtildi. Ekonomiyle ilgili bö- lümde ise “Türkiye ge- niş, göreceli olarak az sayıda doğal kaynak- ları olan, orta sınıfın çoğunlukta olduğu bir ülke” ifadesi kullanõldõ. ‘ZEYTUNİ HALA’ KALIYOR - ABD Başkanı Barack Obama’nın, 5 yıl önce ABD’den sınır dışı edilmesine ka- rar verilen Kenya asıllı halasının bir yıl daha ülkede kal- masına izin verildi. Boston’daki ABD Göçmenlik Mahke- mesi’nde önceki gün düzenlenen duruş- maya katılan 56 ya- şındaki Zeytuni On- yango, mahkeme- den çıkarken ren- kli kıyafeti, güneş gözlükleri ve peru- ğuyla dikkat çekti. Obama anılarında Onyango’dan “Zey- tuni halam” diye bahsediyor. (AP) NATO’nun 60. yõl zirvesi, ittifak karşõtlarõnõn eylemleri arasõnda bugün başlõyor (AP) Celal Talabani yine çark etti Haber Merkezi - Irak Cumhurbaşkanõ Celal Talabani, PKK’ye silah bõrakmasõ ve Irak’õ terk etmesi çağrõsõ yapmadõğõnõ savundu. Talabani dün Selahaddin kentin- de, Avrupa’da 1 ay temaslarda bulunan bölgesel Kürt yönetiminin Başkanõ Mesud Barzani ile görüştü. Talabani, görüşme sonrasõ gazetecilerin sorularõnõ yanõtlarken Cumhurbaşkanõ Abdullah Gül’ün Irak zi- yareti sõrasõnda PKK’ye yaptõğõ “Ya silah bırak, ya da Irak’ı terk” çağrõsõnõn hatõr- latõlmasõ üzerine, böyle bir şey söylemedi- ğini ileri sürdü. Talabani, bunun Türki- ye’nin önerisi olduğunu ve sadece buna değindiğini savunurken, Türkiye’deki so- runun siyasal yollarla çözüme kavuşmasõ gerektiğini söyledi. Barzani deTürkiye’de yapõlan yerel seçimlerle ilgili olarak, “Se- çimde elde ettikleri başarıdan dolayı özellikle Kürt halkını kutluyorum. Umarım bu seçimin sonuçları Türki- ye’nin içindeki sorunların demokratik bir şekilde, diyalog yoluyla çözüme ka- vuşturulmasına vesile olur” dedi.