Katalog

CMYB C M Y B K A M İ L M A S A R A C I K Ü L T Ü R Ç İ Z İ K SUNGU ÇAPAN A merikan sinema sektörü ve global medya tarafõndan, 5 kõtada saltanat süren, çağdaş Hollywood impara- torluğunun gitgide en parõltõlõ mücevherlerine dönüştürülen, malum kõrmõzõ halõlõ, 81. Oscar Ödülleri dağõtõm töreni, TV ekranõ aracõlõğõy- la bir kez daha üstümüzden silindir gibi geçti ve ödül kazanan filmler anõnda piyasaya düşmeye başladõ. Bugün gösterime girenlerden, Hint-İn- giliz ortakyapõmõ, 8 Oscar’lõ (en iyi film, yö- netmen-D.Boyle, uyarlama senaryo-S.Beaufoy, kamera-Anthony D. Mantle, müzik-A.A.Rah- man, montaj, şarkõ ve ses ödülleri) Slumdog Millionaire-Milyoner, ke- sinlikle ilgisiz kalõnamayan, iki sa- atlik, egzotik bir başarõ masalõ. Sömürgeci İngilizleri o ben- zersiz, dirençli pasifizmiyle sonunda geri püskürten Gandhi’nin ülkesi, 21. yüz- yõlda zengin-fakir uçurumunun alabildiğine derinleştiği, yok- sulluğun dizboyu sürdüğü, pa- rasõz çulsuz yolsuz milyonlarõn kõt kanaat yaşadõğõ, cehennemi bir kargaşanõn hüküm sürdüğü, adaletsiz, karmaşõk ve çok ka- labalõk bir üçüncü dünya top- lumu hâlâ, ama öte yandan ABD ile işbirliği yaptõğõ nükleer enerji araştõrmalarõnda, telekomünikas- yon ve bilgisayar sektöründe filan gelişmiş, çeşitli renk- leri, õrklarõ, kültürleri ba- rõndõran, çok renkli bir mozaik aynõ zamanda. Diplomatik kariyerinde Türkiye, ABD, İngiltere ve Etiyopya’da Hindistan’õ tem- sil etmiş, Allahabadlõ hariciyeci yazar Vikas Swarup’un, Işılar Kür’ün çevirisiyle Oğlak Yayõn- cõlõktan çõkan, “Kim Bir Milyar Kazanmak İster?” adlõ, çok sa- tan romanõndan başarõlõ senarist Si- mon Beaufoy eliyle uyarlanan, taze Oscar’lõ bir senaryodan, Bombay sokaklarõnda çekilmiş Mil- yoner’i, 1995’te ilk filmi Shallow Grave’le ha- yatõmõza girip Trainspotting’iyle (1996) belle- ğimize kazõnmõş, The Beach’indense (2000) nefret ettiğimiz, 28 Days Later’õyla (2003) ye- niden gönlümüzü çel- miş, İskoç Danny Boy- le, Hintli kadõn sine- macõ Loveleen Tan- dan’la ortaklaşa yö- netmiş. YOKSUL, YETİM... Tepeden bakan, irili ufaklõ, kibirli gökdelenlerin gölgelediği, dünyanõn en ka- rõşõk ve kalabalõk kentlerinden Bombay’õn varoşlarõndaki dö- küntü gecekondu mahallelerinde, kõsa yoldan köşeyi dönmek isteyip mahallenin başgangsteri Cavid’e uşak- lõk etmeyi seçmiş, (namaza niyaza başla- yarak bedelini ödemek istediği, tüm günahla- rõnõn da farkõndaki) tabancalõ ağabeyi Salim’le (Madhur Mittal) birlikte büyümüş, sorularõ bildikçe para kazanmaya devam edilen o ünlü Amerikan TV oyununun Hint versiyonu olan bir bilgi yarõşmasõ şovuna rastgele katõlmõş Cemal Malik (Dev Patel) adõndaki yoksul öksüz-yetim delikanlõnõn, komediden drama kolon vuran do- kunaklõ öyküsünü perdeye taşõyan Milyoner, cam ekrandaki bilgi yarõşmasõ şovu bağlamõnda, ezik kahramanõmõzõn çocukluğuna dönüşüne ve hep kovalayõp sonuçta yarõşma sayesinde bularak ka- vuştuğu büyük aşkõ Latika’ya yoğunlaşõyor iki saat boyunca. Bombay sokaklarõnda gerilla tarzõ çalõşmõş Boyle, besteci A.A.Rahman’õn doğuyla batõyõ bir- leştiren müzikleri ve kameraman A.D.Man- tle’õn başarõlõ görüntüleriyle bize oturduğumuz koltuktan turistik bir India gezisi de yaptõrõyor. Nerdeyse Dickens’õn 19.yüzyõl Londra’sõndan da- ha beter bir 21.yüzyõl Bombay’õnda, onun ma- sumiyetine ve mağduriyetine inanan polis mü- dürüne (Mahesh Manjrekar) tüm hayatõnõ an- latan, 20 milyon rupilik Cemal’in öyküsü, ken- dine özgü, toplumsal bir kaosun yaşandõğõ Hin- distan fonunda geçen ve çeşitli türleri, tarzlarõ, tonlarõ bir potada birleştirip kaynaştõrarak ev- renselliğe ulaşõyor sonuçta. Aşk hikâyesinin yanõ sõra alttan alta yeğin bir şiddetle vahşetin kol gezdiği, gizemli Hindistan’a özgü kast sistemine, sistemin sömürdüğü sõradan yoksullara, gaddarlõğõn ayyuka çõktõğõ dinsel ça- tõşmalara da değinen, iyi yazõlmõş, çekilmiş ve oy- nanmõş Milyoner, baştan sona kabõna sõğmayan, capcanlõ, yerel renklere de bezenmiş, yarõ bel- gesel, gerçekçi (ve gerçeküstücü), yenilikçi bir sinema anlatõmõ tutturuyor. Kuşkusuz Danny Boyle’un Trainspotting’den beri en iyi filmi de- nebilir Milyoner’e. Görsel ve işitsel nitelikleriyle perdeden tam bir havai fişek parõltõsõyla geçen bu filme ilgisiz kalmak ne mümkün! CEREN ÇIPLAK garajistanbulpro yapõmõ ‘Histanbul’ 28 Şu- bat’ta garajistanbul’da, 3 Mart’ta Enka’da. Ahmet Şefik Kıran’a adanan Histanbul’da Roza Erdem ve Memet Ali Alabora oy- nuyor. Projektörlerle yansõtõlan çizgi-oyun- cularõ da unutmamak gerek. “İstanbul’u an- latan bu oyunda müzik bir başrol oyuncusu” diyor oyunun müzik tasarõ- mõnõ yapan Evrim Demirel. “Kaybet- mek üzerine ya- zılmış bir oyun Histanbul” diyen Kemal Gökhan Gürses; oyunda yazan, çizen ve ses- lendiren. Yöneten ise; Övül Avkıran, Mustafa Avkıran. Oyunda zemin etütleri yapan jeolog Ali Bora, İstan- bul’da, İstanbul adõnda bir kadõnla karşõla- şõr. Ali Bora, kadõnõn gerçekten İstanbul mu, yoksa bir hayal mi olduğunu anlamak için peşine düşer, yedi tepeyi dolaşmasõ gerekir. Her tepe ayrõ bir İstanbul’dur. Şarkõlar şiir- ler İstanbul için söylenir. ‘Ama hangi İs- tanbul için?’ İstanbul’a yapõlan eziyeti bin bir şekilde gösteren Histanbul’u, Roza Erdem ve Memet Ali Alabora ile konuştuk. Soru- yorum: Histanbul ne demek? Alabora yanõtlõyor: “Herkesin İstanbul’la ilgili bir hissi var as- lında. Bu his her zaman ‘Ah istanbul ne kadar güzelsin!’ gibi olmak zo- runda değil. Ki- misi için İs- tanbul bir eziyet olabi- lir. İstanbul her zaman algılandığı şek- liyle otantik, romantik, duygulu bir yer değil. Bütün mahalleleriyle, İstanbul’la ilgili bir ‘his’si taşımaya çalıştığı- mız için belki de ‘Histanbul’ de- dik”. İstanbul adõnda bir kadõnõ canlan- dõran Erdem ise şöyle diyor: “İstanbul üze- rine yazılmış pek çok şeyde İstan- bul kadın olarak niteleniyor. Çünkü kadını güzel olarak ta- nımlıyoruz. İstanbul kadınsa kor- ku duyulan bir kadın.” Onlar özet- le İstanbul’un bugünkü ‘kültürel zemin etüdü’nü yapmaya çalõşõyorlar. “Ey benim dev memesinde cüceler emziren acayip memleketim” dizesi çõkmõyor aklõmdan oyundan sonra da... SELDA GÜNEYSU ANKARA - Bugün, “27 Şubat Dünya Ressamlar Günü.” Ancak Türkiye’de ressamlar bu günü buruk kutluyor. Türkiye’nin pek çok ye- rinde ekonomik nedenlerden ötürü galeriler kapanõyor, bazõ ressamlarõn yapõtlarõ “nü” olduğu gerekçesiyle sansüre uğruyor. Ressam Ayşegül Yarar’õn Gaziantep’te Sanko Sanat Galerisi’nde açtõğõ sergideki 10 “nü” tablo, 2007 yõlõnda, sanat galerisi yet- kililerinin uyarõsõyla tülbentlerle san- sürlenmişti. Geçen yõl Başbakanlõk Hazine Müsteşarlõğõ’nõn sanat gale- risinde, sanata yine sansür uygu- lanmõş ve Çayyolu Platformu gö- nüllülerinin, ressam Sema Sanal öncülüğünde yaptõğõ “nü” resimler, galeri yönetimi tarafõndan sergiden kaldõrõlmõştõ. Geçen günlerde de yi- ne sergisi için görüşme yapmak üze- re İstanbul’dan başkente gelen ressam Bozkaya Aldaş, sansürle karşõlaşmõş, Ziraat Bankasõ Kuğulu Sanat Gale- risi’nin bağlõ olduğu Ziraat Bankasõ Genel Müdürlüğü Tanõtõm ve İleti- şim Hizmetleri Daire Başkanlõğõ, ressamõn 35 tablosundan 23’ünün “müstehcen” olduğu gerekçesiyle sergiden kaldõrõlmasõnõ istemişti. Bugün “27 Şubat Dünya Ressam- lar Günü.” Ancak Türkiye’de res- samlar, ülkenin hemen hemen her yerinde kapanan galeriler ve karşõ- laştõklarõ bu gibi sansürler nedeniyle “yarından umutsuz.” ‘Dünya Ressamlar Günü’ üzerine görüş- lerini sorduğumuz sanatçõlardan ressam Adil Ocak, “Ortaçağ zih- niyetinin yönettiği ülkede yaşı- yoruz. Kafaları karanlığa gömü- lü insanlar, bugün sanatın içine tükürdüler. Bitsin artık bu İsla- mi darbe” derken ressam Yaşar Çallı, Türkiye’de ressamlarõn “ya- rından umutsuz” olduklarõnõ be- lirterek ülkenin içinde bulunduğu bu karanlõk tabloyu yapõtlarõna yan- sõtmalarõ gerektiğinin altõnõ çizdi. Türkiye’deressamlar‘yarõndanumutsuz’ 2010 YÜRÜTME KURULU BAŞKANI Nuri Çolakoğlu: İstifa etmedim Kültür Servisi- 2010 İstanbul Avrupa Kültür Başkenti Ajansõ Yürütme Kurulu Başkanõ Nuri Çolakoğlu, bu görevinden ayrõldõğõ iddialarõna açõklõk getirdi ve “böyle bir şeyin söz konusu olmadığını” söyledi. Çolakoğlu’nun görevinden istifa ettiği ve bazõlarõna göre daha sonra geri döndüğü yolunda internet ve kimi medya organlarõnda yer alan haberler üzerine ulaştõğõmõz Çolakoğlu şu yanõtõ verdi: “Hızla böyle bir şey olduğu haberini yazıyorlar, ancak ben ne ayrıldım, ne de geri dönmüş oldum.” Çolakoğlu, “Böyle bir durum söz konusu olsaydı, sayın basın mensuplarına gereken açıklamayı yapardım. Kamuoyunu ilgilendiren herhangi bir gelişme olduğunda gereken bilgi verilecektir” dedi. Milyoner, kesinlikle ilgisiz kalõnamayan, iki saatlik, egzotik bir başarõ masalõ SAYFA CUMHURİYET 27 ŞUBAT 2009 CUMA 12 KÜLTÜR [email protected] K Birİstanbul‘Güzelleme’si...Birİstanbul‘Güzelleme’si... Slumdog Millio- naire / Yönetmen: Danny Boyle / Senaryo: Simon Be- aufoy / Kamera: Anthony Dod Mantle / Müzik: A.A.Rahman / Oyuncular: Dev Patel, Anil Ka- poor, Frieda Pinto, Madhur Mit- tal, İrfan Khan, Mahesh Manjre- kar, Ayush Mahesh Khedekar, Azharuddin Mohammed Isma- il, Saurabh Shukla / 2009 İngiltere. Milyoner İDSO’nun konuğu Verda Erman Kültür Servisi - Kevin Griffiths yönetimindeki İstanbul Devlet Senfoni Orkestrasõ, bu akşam saat 19.30’da Lütfü Kõrdar Kültür ve Kongre Merkezi’nde konser verecek. Devlet sanatçõsõ, piyanist Verda Erman’õn solist olarak katõlacağõ konserde Johannes Brahms’õn ‘1. Piyano Konçertosu’, ile Sergey Prokofiyef’in ‘Romeo ve Jülyet’ adlõ yapõtlarõ seslendirilecek. (0 212 232 23 53) Indigo’da müzik Kültür Servisi - Kõsa süre önce yayõmladõğõ ikinci albümü “Dance Revolution” ile dans müziğinde yeni bir dönem başlatan Bedük, bu akşam Indigo’da. Bedük’ün öncesinde ve sonrasõnda da konuklar için Murat Beşer ve Hakan Türkürer “Disco Funk House” tasarõsõ çerçevesinde seçtikleri parçalarõ çalacaklar. Beşer ve Türkürer de soul, funk ve disco müziğinin, doksanlõ yõllarõn house ritimlerinin içinden geçerek günümüze uzandõğõ ‘kõpõr kõpõr bir setle’ konuklara seslenecekler. (0 212 244 85 67) ‘Histanbul’ 28 Şubat’ta garajistanbul’da, 3 Mart’ta Enka’da sahnelenecek