Katalog

28 HAZİRAN 2008 CUMARTESİ CUMHURİYET SAYFA HABERLER 7 âyaların yürümesi için yapılan kaldırımlar, kentin hemen hemen her bölgesinde adeta işgal altında. Kaldırımlar yayalardan çok araçların park etmesine, esnafın standlarını koymasına yarıyor. Başta îstanbul Büyükşehir Belediyesi olmak üzere birçok belediye ise bu işgallere göz yumuyor. Kaldırımlar işgal altında Geniş kaldırımlar ilünci el otomobilsergi alanı olarakhdlanılırken dar olanları da işyeri sahiplerinin işgali altında. Bunun nedeni olarakyerelyönetimlerin işgaliyeparası alması gösteriliyor Bisikletseverler deyol sıkıntısıyaşıyor GÖKÇE UYGUN Yayalar, haklannızı biliyor musunuz?.. 1988 tarihli Avrupa Yaya Haklan Bildir- gesi'nden bazı maddeler şöyle: • Yayanın, motorlu taşıt değil, insan ih- tiyaçlanna göre şekillenmiş kent merkezle- rinde yaşama hakkı vardır. • Çocuklar, yaşlılar ve engellilerin ken- di zafiyetierini şekillendirmeyen ve kolay sos- yal ilişkiye izin veren kentsel düzenlemele- re sahip olmaya haklan vardır. • Yayanın, izole yaya bölgelerine değil kentin düzeniyle uyumlu, ulaşılabilir, kısa ve makul bağlannlan olan yaya alanlanna sahip olmaya hakkı vardır. 10 sivil toplum örgütünden oluşan Yaya Haklan İçin Yurttaş Lobisi 'nce hazırlanan Yaya Haklan Bildirgesi 'nden bazı maddeler ise şöyle: • Yaya kaldmmlan sadece yayalara ait- tir, motorlu taşıt park yeri olarak kullanıla- maz, satış ve teşhir için işgal edilemez. • Yaya kaldınmlannda özürlüler için gerekli fiziki düzenlemeler yapılır. • Kural olarak yayalar hemzemin geçit- leri kullanırlar, üstgeçitlere tırmanmaya, alt- geçitlere inmeye zorlanmazlar. Ideal kaldırımın özellikleri... Türk Standartlan Enstîtüsü 'ne göre ideal kaldmmın özellikkrinden bazılan şöyle: • Yaya kaldınmlan, ön bahçesiz yapı dü- zenine sahip yollarda en az 2.50 metre ge- nişliğinde, yaya trafiğinin yoğun olduğu merkezi iş bölgelerinde ise en az 5 metre ol- mah. Genişlik, yol genişliğinin el vermedi- ği hallerde 3 metreye kadar inebilir. Ancak şehrin yapılaşmasına açık meskûn alanlardaki yollarda yapılacak yeni düzenlemelerde ya- ya kaldınmı genişliği 1 metreden az olamaz. • Yaya kaldınmında yayanın emniyetle yürümesine mani olacak çiçeklik, taş veya de- mir gibi her türlü engellerle, elektrik direği, trafîk işaret direği, ilan levhalan ağaç ve ben- zeri elemanlar bulunmamalı. Kaldınm üze- rine yapılan alryapıya ait rögar, baca kontrol ve benzeri tesislerin kapaklan kaplama yü- zeyiyle aynı düzlemde olmalı. • Yayanın ayağının takılacağı beton ve- ya demir baba veya diğer herhangi bir çıkıntı, bitmiş kaplama taşında topuklann girebile- ceği genişlikteki delikli yüzeylerden kaçı- nılmalı. • Yaya kaldmmının eğimi yüzey sulan- nın akıtılması için taşıt yoluna doğru yüzde 2-3 oranında olmalı. Bordür taşı 0.70 metre ile 1 metre boyunda ve 0.15-0.20 metre ge- nişliğinde olmalı. Istanbul'un kaldrnmlan işgal altında, yerel yöneticiler sessiz, kaldınmlardaki işgalin kaldınlması için ne yazık ki hiçbir çalışmalan yok. özellikle geniş kaldınmlar ikinci el otomobil sergi alanı olarak kullanılırken daha dar ve küçük olanlan da işyeri sahiplerinin işgali altında. Bunun nedeni olarak yerel yönetimlerin işgaliye parası alması gösteriliyor. Yurttaşm haklan ise seçimden seçime anımsanıyor, söz veriliyor daha sonra da unutuluyor. Trafığinde araç kullanmanm beceri ve sabır istediği Îstanbul'da, sürücü olmak kadar yaya ve bisikletli olmak da zor. Kentin sokaklan ne yürümeye ne de bisiklet kullanmaya uygun. Dünyanın bütün modern kentleri kaldrrımlan yayalann ihtiyaçlarına göre düzenlerken, bisiklet yollan yaparken Îstanbul'da bisiklet kullanmak bir yana kaldınmlarda yürümek bile neredeyse olanaksız. Çağdaş bir metropole yakışmayan îstanbul'un kaldınmlan, "Bir ülkenin gelişmişlik seviyesi, o ülkedeki kaldırımların yüksekliğiyle ters orantılıdır" sözünü doğrularcasma özellikle hasta, engelli, yaşlı yurttaşlan ve bebekli kadmlan zor durumda bırakıyor. Yerel yönetimler, halka hizmet vaadiyle her yıl kaldınm yenileyerek trilyonlarca lira harcıyor. Ancak bu yenilemeler işin ehli kişiler yerine yandaşlara verildiği için, kaldınmlarm hiçbir zaman olması gereken standartlarda inşa edilemiyor. Yayalann yürümesi için yapılan kaldınmlar, kentin hemen hemen her bölgesinde adeta işgal altında. Kaldınmlar yayalardan çok araçlann park etmesine, esnafın standlannı koymasına yanyor. Başta Îstanbul Büyükşehir Belediyesi (İBB) olmak üzere birçok belediye ise bu işgallere göz yumuyor. Yerel yöneticilerin kentin kaldınmlanndaki işgallere son vereceği yönündeki vaatleri de sadece seçim propagandalanyla sınırlı kahyor. Yaya Haklan îçin Yurttaş Lobisi Sözcüsü Ümit Sinan Topçuoğlu, Istanbul'daki kaldtnmlann yayalara uygun yapılmamasını eleştirerek "Planlama anlayışı değişmedikçe metropoUerde yayaya rahat yok. Araç merkezli planlamadan mutlaka vazgeçilmeli. Bu ülkenin en büyük şairlerinden olan Orhan Veli Kanık'ın bir belediyenin açtığı çukura düşerek öldüğünü unutmayabm" diyor. Bisiklet bir ulaşım aracıdır Bisiklet kullanımının yaygın olmadığı lstanbul'da bisikletseverler de yol sıkıntısı yaşıyor. Kentteki bisiklet yollannın yetersiz oluşu, olanlann da yine kaldınmlar gibi stan- dartlardan uzak inşa edilmiş olması, evine işi- ne ulaşımı bisikletle sağlamak isteyen Is- tanbullulan çileden çıkanyor. Bisikletliler Derneği Yönetim Kurulu Başkanı Murat Suyabatmaz, bisikletin hem insan sağlığı hem de temiz çevre açı- sından önemli bir ulaşım aracı olduğuna dik- kat çekerek "Ancak kent yöneticileri ya bu- nu farkında değil ya da önemsemiyorlar. Biz entegre bisiklet yollaıı istiyoruz. Ör- neğin, bisiklet yollan bir ilçede insanla- rın evine de işine de gidebileceği şekilde tasarlanmalı" diye konuşuyor. Bisiklet yoluna çflp kutuları tBB'nin, 2005 yılmda kentin ana cadde- leri üzerinde toplam 630 kilometrelik bisiklet yolu yapmak üzere bir proje başlattığını an- cak bu projenin çok az bir kısmınm hayata geçirebildiğine dikkat çeken Suyabatmaz, şu eleştirilerde bulunuyor: "Bostancı ve Kartal'da eski bisiklet yollan yenilendi, Florya'da 3.5 Idlomet- re yol yapıldı. Ancak bisiklet yoluna bank ve çöp kutuları konuldu. Özellikle Pendik, Bostancı sahillerindeki bisiklet yollarına pazar günleri mangalcılar ara- balarını park ediyor. Beylikdüzü, Zeytinburnu-Bakırköy ara- sındaki yollarda da hatalar var, tabelalar yok. Kimse bisiklet yolu olduğunu bilıııi- yor. Bir ben, bir de yapan kişi biliyor! Yani şu an kentteki yaklaşık 30 km'lik Bisikletliler Derneği Yönetim Kurulu Başkanı Murat Suyabatmaz, bisikletin hem insan sağlığı hem de temiz çevre açısından önemli bir ulaşım aracı olduğunu söyledi. bisiklet yolunun adı var kendi yok." Suyabatmaz, Birleşmiş Milletler (BM) Dünya Sağlık Örgütü'nün Sağlıkh Kent Sertfîkası'nın hava kirliliği, gürültü oranı, ye- şil alan gibi 20 kriteri olduğunu belirterek "Bunlardan biri de bisiklet. Karayolu ile paralel bisiklet yolu olmalı. İBB de Sağ- lık Kent olmaya aday. Bu nedenle İstaıı- bul'da bisiklet yollan yapılmak zorunda kalınacak" yorumunu yapıyor. Dünyada bisiklet manzaraları Bisikletliler Derneği'nin dün- yadaki bisiklet kullanımına yö- nelik derlemesinden bazı dikkat çekici noktalar: /Amsterdam'da günlük 120 bin bisiklet park yeri kapasitesi bulunuyor. y Hollanda'da 15 bin km. bi- siklet yolu var. / Belçika'da bisikletle işe ve okula gidip gelenlere kilometre başına 0.50 Avro ulaşım iadesi pa- rası ödeniyor. y Isviçre ordusunda 1903 yı- lından bu yana 50 bin bisikletli özel askeri birlik hizınet veriyor. y Beyaz Saray'l bisikletli po- lisler koruyor. y Avrupa'da bisiklet ve gü- venlik malzemelerinden vergi alınmıyor. / Ericsson fırmasının perso- nelinin yüzde 70'i bisikletle işe gi- dip geliyor. / Dünyada 52 ülkenin, bisiklet turizm merkezi var. y Ülkeler ve şehirlerarası Av- rupa bisiklet yolu ağı (Eurovelo) 12 anayol ve 65 bin km.'den olu- şuyor. Yayalaştırma çalışmalarına devam lstanbul'da 1991 yılmda lstiklal Caddesi ile başlayan yayalaştırma çalışmalan, son yıllarda Taksim Talimhane bölgesi, Kadıköy Altıyol'daki Karadut, Vişne ve Çilek sokaklannm da aralannda bulunduğu bazı yerlerin yayalaştınlmasıyla devam ediyor. Son olarak da Eminönü Mahmutpaşa'nın cadde ve sokaklannm yayalara aynlması için protokol imzalandı. Projenin 6 ayda bitmesi hedefleniyor. Boğaziçi Köprüsü'nün de turizm amaçlı olarak yayalara açılması planlanıyor. Taksim Meydanı'nın büyük kısmının da yayalaştınlması açıklanan projeler arasmda yer alıyor. GEÇMİŞTEN GELECEĞE ORHAN ERİNÇ Eski Köye Yeni Âdet... Adalet ve Kalkınma Partisi (AKP) sayesinde Av- rupa Birliği'nin (AB) ardından Avrupa Konseyi (AK) de yeni standartlar üretmeye başladı. Avrupa Konseyi Parlamenterler Meclisi'nin kapatma davası konusunda yayımladığı karar bu yaklaşımın yeni örneğini oluşturuyor. Doğrusu, AKP'nin uyguladığı ikili politikaya gö- re pek de yadırganmaması gereken bir durum ol- duğunu söyleyebiliriz. Anayasa Mahkemesi'ndeki dava süreci ve tarafların son değerlendirmesi henüz dinlenil- memişken içteki korkunun dışarıyı da etkilediği anlaşılıyor. İçteki korku ile dıştaki korku her nedense ör- tüşüyor: AKP'nin kapatılması korkusu. Daha ortada "fol yok, yumurta yok" denilebi- lecek bir ortamda, AKP ile yandaşlarının korku- su "yaptıklarının bilincinde olmak" yargısıyla an- laşılabilir hale geliyor. AKPM'nin korkusunu ise kendi demokrasi anlayışı ile de bağdaştırmak olanaksız. Bu nedenle korkunun, demokrasi anlayışı öne sürülerek AKP'nin kendileri için bulunmaz bir par- ti ve iktidar oluşundan kaynaklandığı iddiaları, ya- bana atılmayacak bir gerçeği yansıtıyor. ••• Adalet ve Kalkınma Partisi ile yandaşları içe- ride yürüttükleri yöntemle yargıyı etkileme ko- nusunda gözlerini budaktan esirgemeyenlere öz- gü bir çaba içindeler. Hukukun üstünlüğü ilkesinin yargının üstünlü- ğü ilkesine dönüştüğü iddiasını yaygınlaştırarak, yargıçların karar vermekte zorlanmasını sağla- yacak bir ortam yaratma peşindeler. Hukukun üstünlüğünün, her şeye ve baskıla- ra karşın yargının vereceği kararlarla yaşama ge- çirilebileceğini de unutmuş gibiler. Bu konuda da çifte standardı ellerinden bı- rakmıyorlar. Yargı kararı kendi istedikleri yönde olduğunda hukukun üstünlüğünden, istemedikleri yönde ol- duğunda da yargının üstünlüğünden rahatlıkla söz edebiliyorlar. AKPM, Türkiye'ye yönelik benzer yaklaşımla- rı 12 Eylül 1980 sonrasında da sergilemişti. AKP'li parlamenterlerin oylarıyla, AKP iktidarı döneminde de sergilemeye çabalıyor. Partilerini ve kendilerini korumaya çalışan AKP'li parlamenterlerden bazılarının desteği ba- zılannın da oylanyla alınan "denetime sokma" teh- didi karşısında Türkiye'nin çıkarlarını koruma sö- zü verenlerden "çıt" çıkmıyor. Belki de gizli giz- li seviniyorlar. Kendi ülkesini dışarıya gammazlamayı görev sayan bakanlarla, parti yöneticilerine tanık ol- muştuk. Ama kendi ülkesinin aleyhine verilen ka- rara oylarıyla destek verenlere ilk kez tanık olu- yoruz. Iktidarın, "eski köye yeni âdet" getirme konu- sundaki uzmanlığını biliyoruz. Ancak bu seferkini yadırgamamak mümkün de- ğil. Gel de askeri yönetimin lideri Evren'i anım- sama. Dışarıdan yöneltilen dayatmalara anında yanıt vermesiyle ünlüydü. O dönemde demokrasiden söz etmek nere- deyse yasaktı. Şimdi demokrasi (!) dönemini yaşıyoruz ve bi- zim sivil (!) liderlerden rahatsız olan ve bunu bel- li eden nedense yok. BARIŞAPEDAL GRUBUNUN ETKİNÜKLERİ Îstanbul Haber Servisi - Türkiye'deki pek çok bisiklet grubundan biri de BanşaPedal. 2006 yılının Ağustos ayında, încirlik Üssü'neki nükleer başlıklann varlığını duyurmak amacıyla, "BanşaPedal Çeviriyoruz" adı altında bisikletli eylem başlattı. Çeşitli banş etkinliklerinde bisikletleriyle yer alan BarışaPedalcılar, kendi manifestosunu oluşturmaya başladı. Çizer ve bisikletsever olan Aydan Çelik'in, bisiklete ters binen Nasrettin Hoca'nın eline tutuşturduğu banş bayraklı hali, BanşaPedal'ın sembolü oldu. Kendilerini, "meseleleri olan bağımsız bir bisiklet hareketi" olarak tanımlayan BanşaPedal, sadece eylem için değil gezi ve spor için de turlar düzenliyor. BarışaPedal'ın Bltmemlş Manlfestosu BanşaPedal • Bağımsız bir bisiklet hareketidir. • Güneşin çocuğu, rüzgânn gülüdür. • Büyüyüp kirletmeyen, kirlenmeyen haylaz bir çocuktur. • Nasreddin Hoca'nın torunudur. • Havada kuş, suda balık, toprakta kanncadır. • Başka bir sokak, başka bir kent, başka bir dünya arayışıdır. • ötekine yol vermek, düşene yardım etmektir. • Bütün tanklardan güçlü 3 tekerlekli bir bisiklettir BanşaPedal.