Katalog

ABD’li bilgisayar şir- keti IBM, Amerikan hükümetinin finanse ettiği ve beyni taklit eden elektronik devre- lerden oluşan bir “kavramsal bilgisa- yar” geliştirecek ekibe liderlik yapacağını açıkladı. Amerikan savunma kurumu Darpa’nın ilk aşa- ması için yakla- şık 5 milyon dolar aktardığı “kav- ramsal ya da öğren- meye yönelik bilgisa- yar” projesi, nörolog- ları, fizyologları, bilgi- sayar ve diğer bilim dallarından araştır- macıları bir araya ge- tirecek. Projede uzun vadede, kedi beyni kapasitesinde bir sis- temin geliştirilmesi hedefleniyor. IBM elektronik beyin yapacak MOBİL İLETİŞİM DÜNYASINDAN KISA KISA... Çin’den Chery’ye kredi Ekonomi Servisi - Çin hükü- meti, ülkenin en büyük otomotiv firmasõ Chery otomobile 1.5 mil- yar dolar ihracat kredisi desteği verecek. Çin Eximbank’õ tarafõndan verilecek olan destek, Chery firmasõnõn, uluslar- arasõ alanda genişlemesine katkõ sağla- mayõ amaçlõyor. Küresel ekonomik krize rağmen Chery firmasõ, düşük fiyatõn da getirdiği avan- tajla ekim ayõna kadar 125 bin araç ih- raç ederek geçen yõlõn toplamõnõ geçti. ekonomi@cumhuriyet.com.tr SAYFA CUMHURİYET 9 ARALIK 2008 SALI 10 EKONOMİ CMYB C M Y B M A L İ Y E Y A Ş A M I N D A N / M U S T A F A P A M U K O Ğ L U pamukm superonline.com necdet cumhuriyet.com.trHAZIRLAYAN: NECDET ÇALIŞKAN Almanya’dan Sarkozy’ye eleştiri Ekonomi Servisi - Almanya Maliye Bakanõ Peer Steinbrück, ülkesinin bütçesinin bir kõsmõnõn AB kasalarõna akmasõnõ istediği ge- rekçesiyle Fransa Cumhurbaşkanõ Ni- colas Sarkzoy’yi eleştirdi. Steinbrück, haftalõk Alman gazetesi “Die Zeit”ta ya- yõmlanan röportajõnda, Sarkozy’nin, Alman devlet bütçesinden daha fazla pa- ranõn birlik kasasõna girmesini istediğini savunarak, “Sarkozy’nin her bir öne- risi, bizim daha fazla para ödeme- mizle ilgili” şeklinde konuştu. Kõsa aralõklarla mali zirveler düzen- lenmesine de sõcak bakmadõğõnõ ifade eden Steinbrück, bunun piyasalarõn bir bekleme sürecine girmelerine neden ol- duğunu, bunun da ekonomik gelişme- ye olumsuz etki yaptõğõnõ kaydetti. Kriz özelleştirme iptal ettirdi Ekonomi Servisi - Küresel kri- zin etkilerinin daha yoğun hisse- dilmeye başlandõğõ dönemde özel- leştirme gelirleri önem kazanõrken Mil- li Piyango’da ihaleye çõkan Özelleştir- me İdaresi Başkanlõğõ (ÖİB), A grubu şeker fabrikalarõnõn özelleştirme ihale- sini ise teklif gelmemesi nedeniyle ip- tal etti. Türkiye Şeker Fabrikalarõ’na ait Kars, Erciş, Ağrõ, Muş ve Erzurum şeker fab- rikalarõ (Portföy A) portföy grubu ola- rak bir bütün halinde satõş yöntemiyle özelleştirilmesi amacõyla açõlan ihale- deyse son teklif verme tarihinde, teklif alõnamamasõ nedeniyle ihale komis- yonu tarafõndan ihale iptal edildi. e-teftiş’ten borçluya kıyak ANKARA (AA) - Maliye Ba- kanlõğõ Teftiş Kurulu Başkanlõ- ğõ’nõn devreye soktuğu “Elektronik Teftiş”, Vergi Daireleri Otomosyon Projesi (VEDOP) siste- mindeki bir yazõlõm hatasõ nedeniyle vergi borcu olanlarõn, bunu ödemeden “vergi borcu yoktur” yazõsõ alabildi- ğini ortaya çõkardõ. Bir Maliye yetkilisi, sistemden kay- naklanan bu açõğõ, “A şahsı vergi dai- resine geliyor. Diyelim 100 YTL ver- gi borcu var. Tahsilat şubesine gide- rek ‘Ben, borcumu ödeyeceğim‘ diyor. Buradan 100 YTL’lik tahsilat fişi alı- yor. Tahsilat fişi kesildiği an, sis- temden bu şahsın 100 YTL’lik vergi borcu düşüyor. Şahıs, bu defa ‘vergi borcu yoktur’ yazısını alacağı bölüme giderek ‘borcu yoktur’ yazısını alıyor. Sonra da vergi dairesinden çıkıp gi- diyor. Aldığı ‘vergi borcu yoktur’ ya- zısıyla bir ihaleye katılabiliyor, diğer işlerini görebiliyor” şeklinde anlattõ. Nokia, akõllõ ev platformu olan Nokia Home Control Center çözümünügeliştirdiğiniduyurdu.Buplatformdakitümçözümler yerel ya da uzaktan bir akõllõ telefon veya kişisel bilgisayar aracõ- lõğõylakullanõlabiliyor.Tüketicilerelektrikkullanõmlarõnõkontrolede- biliyor,evdebulunantümelektronikcihazlarõaçõp kapatabiliyor,sõcaklõk,kameravehareketgibive- riveobjeleriizleyebiliyor.NokiaHomeControlCen- ter, 2009 yõlõ içerisinde piyasaya çõkacak. Türkiye internetini tartışacak Türkiye’deinternetileilgiligruplarõbirarayagetirerekinternet’itümbo- yutlarõyla tartõşmak amacõyla 1995’den beri her yõl ulusal boyutta dü- zenlenenINET-TRkonferansõ,buyõl1997yõlõn- dansonra2.kez,ODTÜ’dedüzenlenecek.21-22- 23Aralõktarihlerindedüzenlenecekolankonferansa katõlmak için www.inet-tr.org.tr adresinden kayõt yapõlmasõgerkiyor.Konferansta,e-devletuygulamalarõ,internetihuku- ki boyutu ve yasaklar gibi konularda 40’a yakõn bildiri sunulacak. Milyarıncı mouse piyasada İlkbilgisayarmouse’unun40.yõldönümündeLogitech,milyarõncõmou- se’upiyasayasundu.Logitech,ilkperakendemouse’unu1985’tepi- yasasürdüve1996’da100milyonuncumouserekorunaulaştõ.Bun- dan 7 yõl sonra Logitech’in mouse satõşlarõ, 500 mil- yonaulaştõ.Logitechbugün,100’ünüzerindeülke- demousesatõyorvegünde376binayda7.8milyon mouseüretiyor. 2014’ekadarbirmilyarinsanõnda- ha mouse kullanacağõ tahmin ediliyor. Turkcell,WEF’e ortakoldu Turkcell, Dünya Ekonomik Forumu’nun(WEF)BilgiTek- nolojileri (BT) ve Tele- komünikasyonalanõnda “EndüstriOrtağõ”oldu.Turkcell,baştaher yõlDavos’tadüzenlenenyõllõktoplantõlarol- mak üzere Forum’un bölgesel buluşmalarõ ve strateji toplantõlarõnda üst düzey yöneti- cikadrosuylatemsiledilecek,küreseliletişim veteknolojistratejileriilegündemlerininoluş- turulmasõna katkõda bulunacak. Turkcell GenelMüdürüSüreyyaCiliv,“Davos’tadü- zenlenecek WEF çalõşmalarõna küresel so- rumluluklarõmõzõndabilinciylekatõlacağõz” dedi.WEF’inBTortaklarõarasõnda,AMD, Google,HP,Intel,Microsoft,AT&T,China Mobile,Cisco,Motorola,DeutscheTelekom gibi dünya şirketleri yer alõyor. ‘En sorumlu şirket’ Vodafone Vodafone, dünyanõn en büyük 100 şirke- tiarasõnda“ensorumluşirket”seçildi.Vo- dafone’danyapõlanyazõlõaçõklamada,For- tunedergisininAccountAbility,Csrnetwork ve Asset4 ile birlikte hazõrladõğõ, şirketlerin toplumsalveçevreselhedeflerinigerçekleş- tirmekiçingösterdikleriçabalarbakõmõndan sõralandõğõlistede,karbon salõmõnõ 2020 yõlõna ka- daryarõyarõyaazaltaca- ğõnõ açõklayan Vodafo- ne’unilksõrayayerleşti- ğikaydedildi.Açõklamada,dünyagenelinde işlettiğiceptelefonuşebekelerininenerjive- rimliliğiniiyileştirerek2020yõlõnakadarkar- bon salõmõnõ yarõ yarõya azaltmayõ hedefle- yenVodafone’un,karbonsalõmõkampanya- sõnõnayrõntõlarõnõkamuoyunadüzenliolarak açõkladõğõiçindesõralamadaeniyinotual- dõğõ ifade edildi. Aveaile10kontöre ‘TümDünya’ Avea, faturasõz hat sahibi abonelerine sunduğu,3Mart2009tarihinekadargeçerli olacak kampanya kapsamõnda TümDünya paketineüyeolanfaturasõzaboneler,50kon- törolankayõtücretiyerinesadece10kontör ödüyor.TümDünyapaketiyle faturalõ hat sahibi Avea abo- neleriaylõk7,95YTLkullanõm bedelikarşõlõğõyurtdõşõaramalarõnõdakika- sõ25YKr’den,faturasõzhatkullanõcõlarõise kampanya kapsamõnda 10 kontör kayõt üc- retikarşõlõğõndayurtdõşõaramalarõnõsüresõ- nõrõ olmadan dakikasõ 4 kontörden gerçek- leştirebiliyor. Bayramda faturalara dikkat TurkNet,bayramgörüşmelerini1095hiz- metiileucuzlatõyor.Şehirlerarasõ,uluslararasõ ve GSM görüşmelerinde aranõlan telefon numarasõnõnbaşõna1095ekleyerek,buhiz- metenyararlanõlabilini- yor. Bugüne kadar 500 binin üzerinde kişinin kullandõğõve750binYTL’likbirtasarrufel- deedilmesinisağlayan1095hizmeti,ekdo- nanõmgerektirmiyor.Ayboyuncayapõlangö- rüşmelerin toplam tutarõ, TT tarafõndan fa- turalanõyor ve ayrõ bir zarfla gönderiliyor. Nihayet kapõ aralandõTÜRKSAT Genel Müdürü Özkan Dalbay, Türkiye’de kamu hizmet- lerinin tek adresten elektronik or- tamda sunulacağõ “www.türkiye. gov.tr ”nin 18 Aralõk’ta açõlacağõnõ bildirdi. İlk etapta 21 kamu kurumu hizmetinin elektronik ortamda su- nulacağõnõ, hizmet almak isteyenle- rin 3 farklõ şifreyle hizmet alabile- ceğini kaydeden Dalbay, AA’ya yaptõğõ açõklamada “Kimlik doğrulama için elektronik imza veya e- devlet kapısı şifreleri kullanılabilecek. Elek- tronik imza, üç özel şir- ketten veya TÜBİ- TAK’tan alınabiliyor. Mobil e-imza ise Turk- cell ile entegrasyonu- muz sayesinde Mart 2009’da e-devlet kapı- sında kullanmaya başlanabilecek” dedi. Dalbay, e-devlet kapõsõ şifre- lerinin 18 Aralõk’tan itibaren kimlik belgesi ile tüm PTT şubelerinden alõ- nabileceğini söyledi. Dalbay, “Tür- kiye’de herkes e-devlet’i hemen kullanmaya başlayabilir. İlk gün- den çok yüksek rakamlar olmaz. 50 bin e-imza ve 60 bin mobil e-im- za kullanıcısı hizmet alabilir. 100 bin kişi de PTT’den şifre alırsa, 21 kamu hizmeti için 2009’da kulla- nıcı sayısının 200 bini geçeceğini tahmin ediyoruz.” İnternet sitesinde saniyede 150 bin kişinin işlem yapabileceğini söy- leyen Dalbay, “Vatandaşlar şifre- lerini kimseyle paylaşmasın. Fark- lı adlar altında siteler çıkabilir. Bunlara şifrelerini girmesinler. e- devlet kapısının resmi ve tek site- si ‘www.türkiye.gov.tr’ dir” dedi. Elektronik ortamda sunulacak 21 kamu hizmetinden bazõlarõ şöyle:  Başbakanlõk BİMER’e başvu- ru ve başvuru sorgulama,  Ulaştõrma Bakanlõğõ’ndan yet- kili taşõma kuruluşlarõnõ sorgulama,  Sivil Havacõlõk Genel Müdür- lüğü’nün uçuş mürettebatõ lisans başvuru sorgulama,  TCDD’nin e-bilet uygulamasõ,  Denizcilik Müsteşar- lõğõ’nõn amatör denizci bel- gesi, kõsa mesafe telsiz ope- ratörlüğü başvurusu,  Türkiye İş Kuru- mu’nda iş sorgusu ve baş- vurusu,  PTT’de kayõtlõ gön- deri takibi,  Milli Eğitim Bakanlõ- ğõ’nõn diğer kurumlar için hazõrladõğõ sõnavlarda yer sorgulama,  İçişleri Bakanlõğõ’nda evrak durum takibi,  İş-Kur’da işsizlik ödeneği öde- me başvurusu ve meslek kurslarõ sorgulama. Yurttaşlarõn devletle olan işlerinin internet aralõcõğõyla yapõlabilmesini hedefleyen e-devlet projesi için 2002’de pilot şehir Yalova ile yola çõkõldõ. 7 yõlda ancak birkaç kamu sitesi işlerlik kazandõ. Şimdi yurttaş PTT’den şifre alõp devlet işlerini sõraya girmeden halledebilme hayaline kapõldõ. Teknolojix Irak’ta mağaza açtõ Sönmez Holding Teknoloji Şir- ketlerinden Teknolojix, Türkiye’de 30 farklõ ilde açtõğõ mağazalarõn ardõndan Irak’ta ilk mağazasõnõ açtõ. Yurtdõ- şõndaki ilk mağazasõnõ Kerkük’te açan Teknolojix, bölgede iki ay içe- risinde Süleymaniye ve Erbil’de açõ- lacak 2 yeni mağaza ile birlikte top- lam 3 mağazaya ulaşacak. Kerkük’te açõlan ilk mağaza, 250 metrekare sa- tõş alanõna sahip ve 8 kişilik bir ekip ile işletiliyor. Franchise yöntemi ile açõlan mağazada 5 bine yakõn ürün çe- şidi bulunuyor. Teknolojix’i bir dün- ya markasõ haline getirmek için yola çõktõklarõnõ söyleyen Sönmez Holding Teknoloji Grubu CEO’su Osman Akõn, “Irak’ta açõlan ve iki ay içinde mağazalarõn ardõndan başka ülkeler- de de yatõrõmlarõmõz devam edecek. Biz krize yeni hedef pazarlarda yatõ- rõmla çözüm buluyoruz” dedi. HP TOP500 liderliği kaptõ HP BladeSystem c-Class sunu- cular, iki yõlda bir yapõlan dünyanõn en büyük süper bilgisayar kuru- lumlarõnõn TOP500 sõralamasõnda en ağõrlõklõ ortalamaya sahip oldu. TOP500 sõralamasõ Tennessee ve Mannheim Üniversiteleri ile Al- manya’daki NERSC Lawrence Ber- keley National Laboratory’deki araştõrmacõlar tarafõndan iki yõlda bir düzenleniyor. TOP500 Listesi’nde, işlemci hõzõ ve ölçeklenebilirliği yansõtan performans kriterlerine göre dünya genelindeki süperbil- gisayarlar sõralanõyor. Türkiye’de yerel yazõlõm alanõnda girişimcilerin destek- lenmesi için çalõşmalarõnõ sürdüren Microsoft, BizSpark programõ ile yazõlõm sektöründe yeni bir sayfa açõyor. Program, çeşitli Microsoft ürünleri için üretim lisansõ ve teknik destek sağlayarak yeni şirketlere yardõmcõ olmayõ he- deflerken, programa dahil olan girişimciler yazõlõm lisans- larõnõ ilk üç yõl boyunca ücretsiz kullanabiliyorlar. Progra- mõn tanõtõldõğõ toplantõda konuşan Microsoft Türkiye Ge- nel Müdürü Çağlayan Arkan,“Yazõlõm, en az yatõrõmla en fazla değerin sağlandõğõ bir sektör. Hizmet- lerle birlikte ülkemiz bilişim sektörünün yakla- şõk yüzde 30’unu oluşturan yazõlõmõn, sektörümüz- deki ağõrlõğõnõ arttõrmamõz gerekiyor” dedi. Turkcell Global Bilgi, dünya çağrõ merkezi sektörünün en büyük organizasyonu ContactCenterWorld.com’un düzenlediği “2008 Dün- ya Ödülleri” finalinde, “En İyi Teknoloji İnovasyonu” kategorisinde dünya birincisi, “En İyi Müş- teri Hizmeti” kategorisinde ise dünya üçüncüsü seçildi. 6 bini aşan çalõşanõyla müşteri ilişkileri hizmeti sunan Turk- cell Global Bilgi’nin Genel Müdürü Bahadõr Pekkan “2008 Dünya Ödülü’nü”, 4 Aralõk’ta Las Vegas’ta düzen- lenen törende aldõ. Tüketici yeni tatlar arayışında Ekonomi Servisi - Türkiye’de hõz- la büyüyen bardakta mõsõr pazarõna ye- ni bir ürün daha eklendi. Türkiye ge- nelinde 125 noktada hizmet veren Da- ily Fresh, en yeni ürünü “Çıtır Waff- le”õ piyasaya sundu. Daily Fresh Tür- kiye Genel Müdürü Mehmet Daniş, “Tüketiciler bizden yeni tatlar ve lez- zetler bekliyorlar. Türkiye’de ilk kez waffle’ın da tadını değiştiriyoruz. Alışılagelen hamur tadı Daily Fresh waffle’nda yok. Daha iyi pişmiş ve çı- tır çıtır bir ürün” dedi. Yahya Kemal Beyatlı ne de güzel söylemiş; “Sana dün bir tepeden bak- tım aziz İstanbul / Görmedim gezme- diğim, sevmediğim hiçbir yer / Ömrüm oldukça gönül tahtına keyfince kurul! / Sade bir semtini sevmek bile bir öm- re değer / Nice revnaklı şehirler görü- nür dünyada, / Lâkin efsunlu güzellik- leri sensin yaratan. / Yaşamıştır derim en hoş ve uzun rüyada / Sende çok yıl yaşayan, sende ölen, sende yatan” Bir kentte yaşamak, o kenti ger- çekten yaşamak ve tanımak anlamına gelmiyor. Evi ve işi İstanbul’da olan kaç kişi İstanbul’u tanıyor ve İstanbul’a bir tepeden bakıp “aziz İstanbul” diyebi- liyor; çok az kişi. Milyonlarca insan sa- bahtan akşama kadar sel gibi akıyor, İstanbul’u yaşamadan evinde televiz- yon dünyasında yerini alıyor. Bu insan selinin daha hızlı akması için yerel yönetim metro yapıyor, metrobüs koyuyor. Ama hiç kimse her gün artan İs- tanbul nüfusuna, her ilçesinin veya böl- gesinin birer Anadolu kenti haline dö- nüştüğüne, kent çevresinden gelenler- le merkezde bulunanların bir araya gel- işlerindeki sosyolojik değişime kafa yor- muyor. İstanbul başkalaşıyor, İstanbul ya- pılan tüm ulaşım yatırımlarına rağmen ya- şanmaz, katlanılmaz hale geliyor. İstan- bul aziz olmaktan çıkıyor. 2010 yılının kültür şehri seçilen İstan- bul’un ulaşımı artık her şeyi önüne çık- tığından bu bayram günü İstanbul Bü- yükşehir Belediyesi’nin ulaşım faaliyet- lerini sizinle paylaşmak istiyorum. Metrobüs hattı, Avcılar-Zincirlikuyu arasında açıldı. Bu mesafe 38 dakika sü- rüyor. 40 saniyede bir metrobüs kalkıyor. Söğütlüçeşme’ye kadar hat tamamlan- dığında günde 1 milyon yolcu taşınma- sı hedefleniyor. Araçlara ait yollar da- raldığından bu kez araç trafiği çekilmez oldu ve petrole bağımlı ülkemizde ben- zin sarfiyatı artmış durumda. Umarız metrobüs yoluyla taşınan yolcuların se- ri taşınması nedeniyle sağlanan ekono- mik ve toplumsal fayda, bu yatırımın yol açtığı ek maliyetlerin kat kat üstündedir. Şişhane-Taksim-Ayazağa metrosun- da kullanılacak 92 vagondan ikisi rayla- ra indirilmiş durumda. 28 adedinin indi- rilmesinin bu yıl sonunda tamamlanacağı belirtiliyor. Her vagonu 1 milyon 400 bin dolar olan bu vagonlara 129 milyon do- lar ödenmiş durumda. Bu metro yatırı- mının maliyeti 3.5 milyar dolar. İETT’nin 2009 bütçesi yaklaşık 1.2 mil- yar dolar. Bu bütçenin en çoğunu raylı sistem ile metro alıyor. Toplu taşımacı- lığa tahsis edilen 2 bin 794 otobüsle 536 hatta günde 8 bin 413 personelle hizmet veriliyor. Bu otobüsler günde 15 bin se- fer yapıyor. Bir otobüs günde ortalama 276 km. yol yapıyor. 3 bin 703 adedi ka- palı olmak üzere toplam 9 bin 436 oto- büs durağı bulunuyor. Bu otobüsler yıl- da 530 milyon kişi taşıyor. Beyaz kart uy- gulaması ile 85 bin özürlü vatandaş ta- şınıyor. 665 bini öğrenci olmak üzere 824 bin kişiye indirimli taşıma sağlanıyor. İBB’nin 2008 bütçesinde gider öde- neği 5.5 milyar YTL, gelirler 4.5 milyar YTL(bu gelirler içinde yan kuruluşlara, va- kıflara yapılan bağışlar yer almıyor), gi- der fazlalığı 1 milyar YTL için borçlanma öngörülmüş. Yatırıma ayrılan para 5 milyar YTL. Bu para 827 adet yatırıma tahsis edilmiş durumda. Bunun 2.7 mil- yar YTL’si ulaşıma ait. İBB tüm kurum ve kuruluşlar gibi dış ve iç borç alan bir ida- re. Hazine garantili uzun vadeli kredi kul- lanıyor. Ulaşım altyapı çalışmaları büyük bir gayretle ve iyi niyetle yapılıyor. Ama ga- liba kent çevresinden gelenlerle mer- kezde bulunanların metrobüse birlikte binmeye başlamalarıyla doğacak kri- minal sorunları, sosyolojik değişimleri, ar- tan nüfusu, oy deposu haline getirilmiş kent bölgelerini, yoksulluğu, karmaşık ha- le gelmiş dokuyu ve kaybolan İstanbul’un azizliğini unutmuş durumdayız. Ümit Yaşar Oğuzcan’ın bu şiiri de ne- den bunları unuttuğumuzu açıkça orta- ya koyuyor: “Evin içinde bir oda, odada İstanbul / Odanın içinde bir ayna, ayna- da İstanbul / Adam Sigarasını yaktı, bir İstanbul dumanı / Kadın çantasını açtı, çantada İstanbul / Çocuk bir olta atmış- tı denize, gördüm / Çekmeğe başladı, ol- tada İstanbul / Bu ne biçim su, bu nasıl şehir / Şişede İstanbul, masada İstanbul / yürüsek yürüyor, dursak duruyor, şa- şırdık / Bir yanda o, bir yanda ben, orta- da İstanbul / İnsan bir kere sevmeye gör- sün, anladım / Nereye gidersen git, ora- da İstanbul.” Bayramınızı en iyi dileklerimle kutlu- yorum. Sana Bir Tepeden Baktım Aziz İstanbul Yazılımcılara BizSpark desteği Global Bilgi’ye ‘inovasyon’ ödülü Tüm evin kontrolü cepte