Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
ekonomi@cumhuriyet.com.tr
SAYFA CUMHURİYET 20 EKİM 2008 PAZARTESİ
12 EKONOMİ
CMYB
C M Y B
Önceki Son Yılbaşı Haftalık Yıllık
SEKTÖR ENDEKSLERİ Kapanış Kapanış Değeri Fark% Fark%
IMKBULUSAL-100 28,496 25,870 55,538 -9.21 -53.42
IMKBULUSAL-TÜM 28,039 25,608 53,307 -8.67 -51.96
IMKBULUSAL-30 36,315 32,335 70,457 -10.96 -54.11
IMKBULUSAL-50 28,513 25,735 55,549 -9.74 -53.67
IMKBULUSAL-SINAİ 22,467 21,935 40,567 -2.37 -45.93
IMKBGIDA,İÇECEK 36,480 40,376 53,220 10.68 -24.13
IMKBTEKSTİL,DERİ 3,294 3,238 7,125 -1.70 -54.55
IMKBORMAN,KAĞIT,BASIM 16,912 16,117 36,351 -4.70 -55.66
IMKBKİMYA,PETROL,PLASTİK 17,631 16,280 30,345 -7.66 -46.35
IMKBTAŞ,TOPRAK 28,154 26,120 54,939 -7.23 -52.46
IMKBMETALANA 34,297 34,970 59,339 1.96 -41.07
IMKBMETALEŞYA,MAKİNA 14,937 12,897 36,941 -13.66 -65.09
IMKBULUSAL-HİZMETLER 21,496 20,816 34,205 -3.16 -39.14
IMKBELEKTRİK 2,126 2,069 3,092 -2.68 -33.09
IMKBİLETİŞİM 18,087 18,295 31,891 1.15 -42.63
IMKBULAŞTIRMA 7,560 6,217 14,201 -17.76 -56.22
IMKBTİCARET 33,407 30,639 41,348 -8.28 -25.90
IMKBTURİZM 3,306 2,999 8,477 -9.27 -64.62
İMKBULUSAL-MALİ 40,240 34,376 83,822 -14.57 -58.99
IMKBBANKA 57,287 48,853 119,972 -14.72 -59.28
IMKBSİGORTA 65,400 62,867 119,204 -3.87 -47.26
IMKBFİNANSALKİR.FAKTORİNG 5,265 5,042 13,694 -4.22 -63.18
IMKBGAYRİMENKULY.O. 14,090 12,187 34,723 -13.51 -64.90
IMKBHOLDİNGVEYATIRIM 21,593 18,102 43,983 -16.17 -58.84
IMKBULUSAL-TEKNOLOJİ 4,564 4,571 10,491 0.16 -56.43
IMKBBİLİŞİM 2,873 2,899 6,647 0.92 -56.38
IMKBSPOR 49,540 48,491 41,521 -2.12 16.79
IMKBSAVUNMA 14,519 14,320 32,941 -1.37 -56.53
IMKB2.ULUSAL 8,833 9,005 27,284 1.95 -67.00
IMKBMENKULKIYM.Y.O. 8,830 8,290 16,429 -6.12 -49.54
IMKBKURUMSALYÖNETİM 26,070 26,247 55,406 0.68 -52.63
B O R S A A N A L İ Z
Hafta Kapanış Özvarlık Cari Fiyat Bilanço
Fiyatı Kârlılığı PD/DD F/K NA Likidi tesi
Hafta Kapanış Özvarlık Cari Fiyat Bilanço
Fiyatı Kârlılığı PD/DD F/K NA Likidi tesiSektör Bazında Sektör Bazında
GÖZUCUYLA
TÜRKEL MİNİBAŞ
2008 Bütçe Açığı
Risk mi?
turkmini@superonline.com
www.turkelminibas.net
“Küresel girişimci”, “Davos
man”, milyon dolarlık CEO
çoktan kayboldu. Arkaların-
dan ekranlarımızda oluşan boşluğu
şimdi merkez bankaları, hazine ba-
kanları, devlet başkanları doldurmaya
çalışıyorlar dünyayı, hatta kapitalizmi
kurtarmak iddiasıyla çıktıkları tarih sah-
nesinde… Tam bu sırada aklınıza
Marx’ın “18. Brumaire” kitabının giri-
şindeki saptamalar geliyor: “Geçmiş ku-
şakların alışkanlıklarının muazzam ağır-
lığı beyinlerinde.. ve eski kahramanla-
rın elbiseleriyle…”.
Yeni kahramanlarımız Bernake,
Paulson, Brown, Sarkozy, Merkel bir
türlü yeni rollerine uyum sağlayamı-
yorlar, geçmişin alışkanlıkları, neolibe-
ralizmin ağırlığı altında eziliyorlar. Eski
önyargılar, korkular boyunlarında ağır
bir taş gibi.
Kimin için bu ‘gösteri’
Kahramanlar TV ekranlarında, bir
toplantıdan öbürüne koşturuyor, aç
gözlü spekülatörleri, bankacıları, “yö-
netişim hatalarını” suçluyorlar, cuma gü-
nü Filozof Alain Badiou Le Monde’da
soruyordu gözlerimizin önünde
Hollywood yapımı kötü bir felaket
filmi gibi sergilenen “Bu kriz han-
gi ‘reel’den kaynaklanan bir gös-
teridir”.. ve ekliyordu: “Gerçek
olan bu film değil, gösterildiği sa-
lon.” Bizim oturmakta olduğu-
muz salon…
Biz korkuyla izlerken birileri
“merak etmeyin, nasıl olsa mutlu
son” diye güven veriyor. Biz dün,
bu birilerinin “eşik altı ‘morgiç’ kre-
dileri yerel bir sorundur merak et-
meyin”; sonra, “ABD mali sektö-
rüyle sınırlı, resesyon filan bekle-
meyin”; giderek “1929’dan bu yana en
büyük mali kriz ama dersimizi aldık, kı-
sa bir resesyonla atlatacağız” vaatleri-
ni anımsıyoruz. Şimdi “Resesyon biraz
uzun olabilir, ama depresyon filan bek-
lemeyin”leri duydukça içimiz daralıyor.
Bu sırada birileri “Marx haklı mıydı”
diye sorup “hayır değildi” diyebilmek
için bin bir takla atarken yalnızca ce-
haletlerini sergiliyor. Bir başkaları, şim-
di “tarih yeni bir döneme girdi, devlet
müdahalesi filan, daha eşitlikçi, güvenlikli
bir ekonomik model geliyor” diyerek
avunuyor.
Birincileri boşuna kaygılanıyorlar,
ikincileri de boş yere umutlanıyor.
Marx haklı olsa ne yazar, eğer ortalık-
ta iradesini düzene dayatmaya hazır-
lanan bir toplumsal hareket yoksa... Siz
tartışma toplantısı mı sanıyorsunuz ta-
rih sahnesini? Ve yine ortalıkta düze-
ne kendi iradesini dayatmaya hazırla-
nan bir siyasi hareket yoksa, daha
eşitlikçi, daha güvenlikli bir ekonomik
model beklentisi boş bir umut… Bugün
bizi kurtarmaya çalışanlar, kriz gelirken
tüm uyarılara kulaklarını tıkamıyorlar
mıydı? Dün kimi düşünerek kulakları-
nı tıkadılarsa, bugün de yine onları kur-
tarmaya çalışıyorlar, çalışacaklar, biz-
leri değil. Bankaların deliklerinden içe-
ri kürekle karılan trilyonlarca doları
kim ödeyecek sanıyorsunuz. Önce
ABD ve Avrupa halkı, sonra da hiç me-
rak etmeyin bizler… Hatta eğer ABD ve
Avrupa halkları itiraz etmeye başlarsa,
yükü omuzlamaya hazırlanın. Cecil
Rhodes, emperyalizmden yakınan
meclis üyelerine, “Beyler, İngiltere’de
toplumsal devrimi önlemek için gerek-
li” demiyor muydu?
Kurbağa ve akrebin
hazin öyküsü
Birileri de “hayır bu kriz yönetişim ha-
tasından kaynaklandı” dedikçe benim
aklıma, kurbağa ile akrebin “ne yapa-
yım bu benim doğamda var” sözleriy-
le biten hazin öyküsü geliyor.
Geçen hafta New York Times, 10 yıl
önce hazine bakanlığında yapılan çok
ilginç bir toplantıyı aktarıyordu. (Faio-
la, Nakashima ve Drew, 15/10/08).
Toplantıda, Emtia Gelecek Piyasaları
Komisyonu Başkanı 57 yaşındaki Ba-
yan Brooksley E. Born, Greenspan’ı,
Rubin’i ve Borsa Denetim Komisyonu
Başkanı Levitt’i türevlerin ne kadar risk-
li bir piyasa oluşturmaya başladığına,
denetlenmeleri gerektiğine ikna etme-
ye çalışıyor. Greenspan, Rubin ve Le-
vitt, Born’a şiddetle karşı çıkıyor, yet-
kisini kullanarak bir şey yapmasını en-
gellemeye çalışıyorlar; toplantıdan son-
ra da bu çabalarını yoğunlaştırıyorlar.
O sırada tarih Born’u desteklemek
üzere önlerine, ünlü “LTCM krizini”
atıyor. Beyler, hiç aldırmıyor, krizden
ders çıkarmıyor, direnişlerini sürdürü-
yorlar. Sonunda Born istifa etmeyi ter-
cih ediyor.
Halbuki 1998’de Born’un uyarılarına
kulaklarını kapatan, Greenspan’ın
1967’de “Altın ve Ekonomik Özgürlük”
başlıklı bir denemesi var. Greenspan bu
denemesinde, “1929 depresyonu”nu
gevşek para politikalarına bağlıyor, di-
yor ki: “Fed’in piyasaya pompaladığı aşı-
rı kredi, borsaya sıçradı - muazzam bir
spekülatif köpük yarattı… 1929’da spe-
külatif dengesizlikler öyle bir düzeye
ulaşmıştı ki Fed’in aşırı kaynakları geri
emme politikası iş çevrelerinin morali-
ni bozdu. Neticede ABD ekonomisi çök-
tü” (Aktaran, Counter Punch 17/10).
Greenspan Fed’e geliyor, önce
“dot.com” köpüğüne göz yumuyor,
sonra da, piyasaya parayı
basıp, bu günkü mali krizi
tetikleyen ev-piyasası kö-
püğünü yaratıyor.
Prof. Jagdish (küreselleşme harika-
dır) Bhagwati de Financial Times’da-
ki “Yıkıcı Yaratıcılıktan Sakınmalıyız”
başlıklı yazısında, “Wall Street Hazine
Bakanlığı Kompleksi” dediği ilişkiler
ağından yakınıyor, “Rubin Hazine ba-
kanlığına Goldman Sachs’tan geldi
sonra Citigroup’a gitti. Paulson, Gold-
man Sachs’tan Hazine bakanlığına git-
ti, şüphesiz yine Wall Street’e dönecek.
Bu network içindekiler Wall Street’in uy-
durduğu iyimser senaryoları paylaşırlar”
diyordu (16/10/08).
Yapılacaklar belli ama…
Şimdi ABD halkı bu insanların krize
çare bulmasını, depresyonu engelle-
mesini bekliyor. Yapılacaklar da üç aşa-
ğı beş yukarı belli. Ama hem bu bey-
lerin doğalarında yok, hem de ait ol-
dukları gelenekte.
Berkley’den Prof. Brad Delong’un
The Guardian’daki, bugüne kadar olan-
lara ilişkin aktarımlarını kısaca özetler-
sek: Önce Friedman’dan öğ-
rendiklerini uygulayıp piyasaya
para bastılar; olmadı. Sonra
Summers ve DeLong’un sa-
vunduğu teoriyi anımsayıp bek-
lentileri değiştirmek için faiz in-
dirdiler; o da çalışmadı. Tüketi-
ciye postayla para gönderdiler;
bir işe yaramadı. Bunun üzerine
bankaları birleşmeye, birbirini
kurtarmaya zorladılar; etki yap-
madı. Biraz da piyasa temizlesin
diye Lehman’ı kendi haline bı-
raktılar, batınca ortalık birbirine
girdi. Nihayet Paulson’un 700
milyarlık paketine geldik; “ama piyasa
onu yutarken yutkunmadı bile”. Şimdi
“zehirli varlıkları”, batık ipotekleri satın
alıyorlar. “O da çalışmazsa” diyor De-
Long “o zaman depresyonu engellemek
için Keynesgil alarm zillerini çalıp dev-
let harcamalarıyla muazzam bir altyapı
inşasına girişeceğiz”.
Halbuki hemen daha baştan, Krug-
man, Stiglitz, Roubini gibi ekono-
mistlerin, önerilerini dinleyip, dikkati
bankacılar değil de iç talebi güçlen-
dirmek üzerinde yoğunlaştırıp, işsizlik
sigortalarını arttırsalar, yıllardır ihmal edi-
len altyapı yatırımlarına, sağlık eğitim,
konut gibi alanlara para harcamaya
başlasalardı hem ülkeleri kendini yeniler,
hem durgunluğun depresyona dö-
nüşmesi riski azalır hem de halkının dur-
gunlukta çok fazla sıkıntı çekmesi ön-
lenirdi. Hiç olmazsa bir sonraki krize ka-
dar… Ama doğalarında yok. ABD’de
altı banka bu yıl çalışanlarına 70 milyar
dolar ikramiye ödeyecekmiş...
Obama farklı bir şey yapar mı der-
siniz? 1929’da olduğu gibi büyük işçi
hareketleri ortaya çıkıp da zorlamazsa,
onun da yapacağını sanmıyorum. Ne de
olsa Rubin şimdi onun danışmanı,
Wall Street de kampanyasına 10 mil-
yon dolar yatırmış durumda…
DÜNYA EKONOMİSİNE BAKIŞ / ERGİN YILDIZOĞLU / LONDRA erginy@tr.net http://erginyildizoglu.blogspot.com
Endekslerin önceki ve bu haftaki cuma günü kapan›ş değerleri baz al›nm›şt›r.
MADENCİLİK
ParkElek.Madencilik 0.91 13.08 0.66 47.34 0.28 8.80
GIDA,İÇKİVETÜTÜN
Altõnyağ 0.31 -5.81 0.72 -2.24 -0.08 -2.42
ÜlkerBisküvi 2.12 7.21 0.69 7.74 0.37 3.31
Banvit 1.18 1.27 0.89 0.53 0.29 0.46
CocaCola 8.90 7.98 2.33 7.34 0.66 3.63
ErsuGõda 0.30 0.88 0.52 1.40 0.01 0.85
FrigoPakGõda 0.60 -33.20 1.08 -17.31 -0.24 -7.68
KentGõda 23.50 3.56 2.79 3.55 0.92 1.74
KerevitaşGõda 9.20 -7.13 -2.82 -1.40 0.63 -0.99
KonfrutGõda 1.35 -2.43 0.51 -1.99 0.47 -1.18
KristalKola 0.55 0.98 0.34 2.07 -0.01 0.74
MerkoGõda 1.79 -61.44 6.53 -15.88 -0.29 -7.91
PõnarEtVeUn 1.31 7.38 0.28 10.27 0.73 5.23
PenguenGõda 0.46 -33.88 1.11 -26.00 -0.14 -10.39
PõnarSu 2.62 6.55 0.63 11.08 0.56 4.09
PõnarSüt 2.36 6.85 0.40 7.34 0.74 4.40
ŞekerPiliç 1.16 -19.53 0.80 -6.68 0.13 -6.13
TatKonserve 1.28 1.99 1.17 1.04 0.07 0.67
T.Tuborg 0.92 -1,456.90 25.00 -58.78 -0.81 -23.76
Tukaş 0.34 -102.80 0.85 -49.00 -0.35 -14.83
Vanet 1.00 -0.16 1.66 -0.15 0.00 -0.06
DOKUMA,GİYİMEŞYASIVEDERİ
AkalTekstil 0.54 2.48 0.18 1.04 -0.06 0.94
AkõnTekstil 0.81 -4.29 0.18 -6.77 -0.33 -2.72
Aksuİplik 0.64 -26.80 0.35 -26.18 -0.59 -8.69
Altõnyõldõz 4.66 -8.64 1.31 -10.62 -0.07 -3.66
ArsanTekstil 0.84 -6.23 0.31 -12.36 -0.37 -3.44
BisaşTekstil 0.36 -427.06 -4.14 -48.73 1.08 -12.12
Bossa 1.47 8.77 0.55 16.67 0.33 6.84
CeylanGiyim 1.63 3.97 1.29 1.88 0.08 1.28
CeytaşMadencilik 1.45 -2.88 0.71 -22.01 -0.15 -2.65
Derimod 1.76 6.50 0.74 2.76 0.52 2.47
DesaDeri 0.41 -0.40 0.31 -0.57 0.14 -0.24
Edipİplik 2.68 -7.96 0.96 -18.33 -0.33 -2.02
Gedizİplik 0.40 -6.30 0.12 -162.58 -0.31 -4.35
İdaş 1.00 -31.13 0.24 -35.06 -1.86 -10.73
KarsuTekstil 0.37 -1.09 0.17 -1.89 0.01 -0.71
Kordsa 1.31 7.10 0.39 7.62 0.19 3.81
LüksKadife 1.21 -7.69 1.07 -22.03 -0.11 -4.76
MenderesTekstil 0.20 -0.91 0.17 -2.15 0.00 -0.53
MensaMensucat 0.25 -3.01 0.40 -18.51 -0.07 -0.79
Metemteks 0.28 -15.97 0.58 -64.06 -0.16 -8.93
Söktaş 2.72 1.74 0.32 3.07 0.63 0.82
SönmezFilament 0.62 -4.05 0.52 -11.28 -0.13 -3.73
Yataş 0.74 -1.42 0.23 -1.08 0.07 -0.51
Yünsa 0.83 -1.25 0.33 -1.02 -0.05 -0.49
ORMANÜRÜNLERİVEMOBİLYA
AlkimKağõt 1.16 3.67 0.66 7.40 0.12 2.73
DoğanGazetecilik 1.18 4.73 0.49 7.05 0.17 3.26
Gentaş 0.89 4.06 0.57 10.99 0.12 3.74
KelebekMobilya 0.40 -9.32 1.27 -8.59 -0.03 -3.46
BakAmbalaj 1.82 3.58 0.31 3.52 0.31 1.93
DoğanBurda 1.07 12.09 0.53 9.97 0.39 7.54
DuranDoğanBasõm 1.84 -34.21 2.39 -7.32 -0.64 -4.66
IşõklarAmbalaj 0.30 2.51 0.87 3.38 0.09 0.23
Kaplamin 3.42 -2.37 0.52 -2.77 -0.09 -1.80
Kartonsan 48.50 7.24 0.92 15.54 11.46 6.34
KozaMadencilik 0.95 23.59 1.27 30.30 0.28 9.88
Olmuksa 2.80 1.48 0.55 2.14 0.20 1.21
TireKutsan 9.10 -23.94 5.69 -11.62 -0.49 -5.90
VikingKağõt 0.29 -110.49 1.26 -24.18 -0.44 -11.05
KİMYA,PETROL,KAUCUKVEPLASTİKÜRÜNLERİ
Aksa 1.31 4.48 0.22 6.25 0.26 2.94
AlkimKimya 4.68 11.54 1.00 17.53 0.84 7.52
Aygaz 1.89 6.50 0.38 5.59 1.22 3.94
Bagfaş 63.00 40.38 1.13 27.54 28.57 22.84
Brisa 31.75 5.69 0.58 6.33 8.03 3.53
DevaHolding 7.45 -14.78 1.53 -30.91 -1.00 -7.23
Eczacõbaşõİlaç 1.23 2.41 0.40 9.64 0.84 2.04
EgeGübre 25.75 10.76 0.44 11.85 8.15 6.05
Good-Year 6.75 5.11 0.30 3.32 2.12 3.15
GübreFabrik. 20.10 67.27 1.64 29.67 9.41 10.31
Hektaş 0.64 14.53 0.52 22.34 0.18 11.45
Marshall 7.05 9.38 0.65 9.37 1.17 5.48
Petkim 3.82 -1.18 0.52 -1.40 -0.08 -0.90
PetrolOfisi 3.32 4.72 0.66 1.62 0.90 1.93
Pimaş 1.18 -1.88 0.31 -2.16 0.22 -0.76
AdvansaSasa 0.25 -6.77 0.20 -9.07 -0.26 -4.10
SodaSanayii 0.78 4.64 0.36 6.91 0.09 2.83
SelçukEczaDeposu 1.00 10.32 0.72 3.79 0.29 3.81
TurcasPetrol 2.54 12.61 0.64 250.36 0.98 12.24
DyoBoya 0.29 -24.70 1.01 -14.19 -0.13 -4.64
TAŞ,TOPRAĞADAYALISANAYİ
AdanaÇimento(A) 2.62 14.66 1.33 46.19 1.13 13.53
AdanaÇimento(B) 1.75 14.66 0.89 46.19 0.80 13.53
AdanaÇimento(C) 0.37 14.66 0.19 46.19 0.11 13.53
AfyonÇimento 620.00 7.00 1.35 20.78 74.10 5.71
Akçansa 2.86 9.54 0.74 17.46 0.80 5.83
AnadoluCam 1.22 7.40 0.63 9.04 0.23 3.20
BatõsökeÇimento 0.80 -0.55 0.24 -1.79 0.06 -0.49
BatõÇimento 4.95 4.82 0.90 9.23 0.51 3.33
BoluÇimento 1.13 13.34 0.76 27.31 0.41 12.04
BursaÇimento 4.30 17.29 1.99 17.31 0.65 9.95
Çimbeton 8.25 -8.69 0.42 -5.63 -1.72 -5.50
Çimentaş 4.20 -1.53 0.44 -4.50 0.62 -0.87
Çimsa 3.76 9.19 0.68 22.65 1.02 6.44
DenizliCam 1.77 -4.00 0.41 -6.26 -0.35 -2.36
EczacõbaşõYapõ 1.27 -7.01 0.57 -4.88 -0.65 -2.54
EgeSeramik 0.43 -3.98 0.25 -6.56 -0.01 -2.32
GöltaşÇimento 21.90 9.16 0.59 21.17 -1.36 6.80
HaznedarRefrakter 1.20 1.43 0.89 0.70 0.02 0.43
İzocam 8.35 15.94 1.58 17.48 2.16 12.02
KonyaÇimento 31.00 4.71 0.50 16.72 9.13 4.01
KütahyaPorselen 1.09 3.71 0.35 4.10 0.06 2.54
MardinÇimento 3.44 20.17 1.63 37.22 1.00 17.00
NuhÇimento 9.90 12.42 1.88 22.51 1.46 9.57
TrakyaCam 0.78 6.74 0.35 15.82 0.31 4.63
UşakSeramik 0.67 2.71 0.39 1.74 0.03 0.80
ÜnyeÇimento 2.62 18.52 1.06 39.30 0.91 14.93
METALANASANAYİ
BorusanMannesmann 6.30 17.58 0.68 8.21 2.54 5.70
Burçelik 10.10 -4.41 0.88 -2.02 -0.41 -1.25
BurçelikVana 0.52 -13.54 0.82 -20.91 -0.24 -7.91
Çemtaş 0.84 11.63 0.40 17.21 0.32 9.92
ÇelikHalat 2.82 9.45 1.33 6.51 0.15 4.83
DemisaşDöküm 0.84 9.07 0.32 7.74 0.22 4.88
ComponentaDökümcülük 3.68 12.74 1.18 9.23 0.44 7.83
Erbosan 4.02 14.30 0.41 13.23 1.44 7.77
EreğliDemirÇelik 4.68 13.07 0.82 22.76 1.01 7.66
FenişAlüminyum 1.55 13.12 0.96 10.52 0.22 5.71
İzmirDemirÇelik 2.05 10.90 0.80 5.77 0.55 5.48
Kardemir(A) 0.69 20.41 0.60 24.43 0.35 11.34
Kardemir(B) 0.67 20.41 0.58 24.43 0.35 11.34
Kardemir(D) 0.56 20.41 0.48 24.43 0.35 11.34
Sarkuysan 1.85 9.73 0.41 2.24 0.59 3.50
METALEŞYAVEMAKİNAGEREÇYAPIM
AlarkoCarrier 7.20 5.69 0.41 8.48 1.86 4.06
AnadoluIsuzu 3.62 10.47 0.44 7.54 1.48 6.35
Arçelik 2.50 5.86 0.47 3.74 0.44 1.77
GrundigElektronik 0.39 -15.29 0.49 -6.49 -0.33 -3.25
BoschFrenSistemleri 40.00 -3.30 4.36 -0.81 0.14 -0.87
BSHEvAletleri 18.80 6.06 1.60 3.16 2.48 2.30
DitaşDoğan 1.58 -1.69 0.59 -2.54 -0.09 -1.11
EgeEndüstri 6.30 10.81 0.49 7.79 1.79 5.18
EmekElektrik 0.26 -5.27 -2.72 -1.16 0.04 -0.63
EminişAmbalaj 5.50 -16.62 2.39 -16.82 -0.46 -5.52
F-MİzmitPiston 6.85 45.92 3.29 76.77 1.15 40.71
FordOtosan 3.82 16.91 0.76 7.17 1.65 9.38
GersanElektrik 0.60 0.49 0.55 0.36 0.03 0.35
İhlasEvAletleri 1.44 0.14 2.13 0.29 0.03 0.08
KarsanOtomotiv 0.95 -19.23 1.05 -13.29 -0.15 -7.53
KarelElektronik 0.80 5.19 0.27 8.35 0.30 3.23
KlimasanKlima 4.96 15.08 2.03 7.53 0.03 4.93
MutluAkü 1.21 4.70 0.59 3.68 0.30 2.37
Parsan 0.98 13.13 0.32 29.84 0.53 9.04
TürkPrysmianKablo 1.66 6.22 0.50 2.51 0.71 2.68
T.DemirDöküm 2.90 -39.89 1.83 -11.45 -0.75 -5.33
VestelBeyazEşya 1.28 6.86 0.51 5.39 0.32 3.83
DİĞERİMALATSANAYİİ
AdelKalemcilik 2.92 22.79 0.50 20.23 1.30 10.06
GoldaşKuyumculuk 0.78 5.14 0.36 0.43 0.21 1.40
ServeKõrtasiye 0.55 2.03 0.42 3.72 0.09 1.56
ELEKTRİK,GAZVESU
AkEnerji 8.20 11.18 1.22 17.24 0.15 7.04
AksuEnerji 1.59 3.19 0.40 144.18 0.13 2.86
AyenEnerji 1.32 11.44 0.85 41.27 0.25 5.01
ZorluEnerji 2.56 -11.89 0.96 -8.49 -0.14 -1.26
İNŞAATVEBAYINDIRLIK
BorovaYapõ 0.21 -17.39 0.54 -0.04 -10.61
Enkaİnşaat 5.90 14.39 1.68 14.81 0.85 5.89
TOPTANTİCARET
DoğuşOtomotiv 2.03 -8.06 0.55 -2.82 0.09 -2.61
İntema 3.02 5.57 0.77 0.54 -0.08 0.55
SankoPazarlama 1.65 3.28 0.61 1.72 0.05 2.00
PERAKENDETİCARET
AFMFilm 5.70 -10.42 4.01 -5.89 -0.20 -3.42
BİMBirleşikMağ. 33.25 30.85 11.49 3.35 1.72 8.31
BoynerMağazacõlõk 0.59 9.26 0.95 2.45 0.12 2.21
Carrefoursa(A) 8.60 32.13 0.89 34.06 3.72 21.47
Carrefoursa(B) 7.65 32.13 0.79 34.06 3.72 21.47
TescoKipa 4.60 -4.03 0.94 -6.72 -0.66 -1.72
Migros 18.20 8.74 2.23 5.37 3.37 4.84
Milpa 0.76 -8.41 1.45 -0.10 -3.32
VakkoTekstil 0.33 -5.16 0.43 -6.26 -0.07 -3.14
TURİZM
FavoriDinlenmeYer. 1.18 -20.90 0.14 -1,657.62-0.85 -7.78
MarmarisAltõnyunus 5.35 -1.34 0.72 -11.06 -0.40 -1.04
MartõOtel 0.43 0.99 0.44 7.93 -0.03 0.43
NetTurizm 0.41 -96.12 0.46 -958.94 -0.50 -34.52
Tek-ArtTurizm 0.40 -3.19 0.85 -20.47 -0.02 -1.90
ULAŞTIRMA,HABERLEŞMEVEDEPOLAMA
Çelebi 4.85 16.78 1.02 13.71 1.45 7.08
TürkHavaYollarõ 4.24 11.82 0.34 9.76 2.62 4.20
ReysaşLojistik 1.12 3.23 0.53 2.97 0.11 1.07
Usaş 0.77 14.87 0.39 57.79 -0.09 11.29
HABERLEŞME
Turkcell 7.50 15.63 2.29 27.74 0.97 11.00
TürkTelekom 3.20 22.62 2.55 19.96 0.00 8.03
TIBBİVEDİĞERSAĞLIKHİZMETLERİ
AcõbademSağlõk 7.30 -7.01 5.80 -3.98 -0.07 -2.17
SPORHİZMETLERİ
BeşiktaşFutbolYat. 1.53 -9.59 4.36 -1.42 -0.03 -0.85
FenerbahçeSportif 42.25 51.26 9.42 100.58 2.30 48.78
GalatasaraySportif 111.00 39.90 1.28 34.59 32.83
TrabzonsporSportif 8.95 43.97 3.66 93.57 1.08 38.34
BANKALARVEÖZELFİNANSKURUMLARI
Akbank 4.18 10.90 1.19 0.65 1.45
AlbarakaTürk 2.29 10.45 1.10 0.42 1.38
AlternatifBank 0.68 11.02 0.57 0.22 1.28
Denizbank 4.75 7.79 2.27 0.30 0.65
FortisBank 0.90 8.00 0.54 0.17 1.28
Finansbank 4.30 9.53 2.22 0.32 1.07
GarantiBankasõ 2.11 12.46 1.11 0.43 1.34
İşBankasõ(A) 20,000.00 12.27 5,864.31 60.63 1.31
İşBankasõ(B) 675.00 12.27 197.92 3.03 1.31
İşBankasõ(C) 3.54 12.27 1.04 0.76 1.31
T.KalkõnmaBank. 2.60 4.17 0.89 0.26 2.14
T.S.K.B. 0.80 10.87 0.59 0.33 1.42
T.EkonomiBank. 0.93 12.18 1.02 0.17 0.92
Tekstilbank 0.54 2.19 0.60 0.05 0.24
VakõflarBankasõ 1.41 8.95 0.67 0.41 0.97
YapõveKrediBank. 1.70 12.84 1.32 0.24 1.23
HalkBankasõ 4.04 16.66 1.31 0.99 1.40
SİGORTAŞİRKETLERİ
Aksigorta 2.92 2.63 0.54 0.33 1.93
AnadoluSigorta 0.82 10.76 0.47 0.28 4.64
AnadoluHayatEmek. 1.65 5.35 1.32 0.19 0.56
AvivaSigorta 9.10 15.13 2.90 0.34 3.84
GüneşSigorta 1.68 6.29 1.30 0.08 2.07
YapõKrediSigorta 8.80 6.17 2.64 0.35 2.36
RaySigorta 1.24 2.69 2.00 -0.04 0.55
FİNANSALKİRALAMAVEFACTORİNGŞİRKETLERİ
GarantiFaktoring 1.31 9.79 0.62 10.71 0.38 0.41
FinansFin.Kir. 1.00 9.12 0.37 36.01 0.53 1.93
İşFin.Kir. 0.48 21.24 0.35 731.93 0.43 4.70
ŞekerFin.Kir. 0.28 13.81 1.08 12.90 0.04 0.88
TekstilFin.Kir. 0.31 9.31 0.15 28.85 0.34 3.61
CreditwestFaktoring 1.28 13.95 0.88 0.40 2.85
YapõKrediFin.Kir. 1.30 12.31 0.92 45.43 0.35 2.51
VakõfFin.Kir. 1.42 2.08 0.84 2.77 -0.11 0.29
HOLDİNGLERVEYATIRIMŞİRKETLERİ
AlarkoHolding 1.65 3.50 0.51 6.00 0.27 1.70
BorusanYat.Paz. 2.64 7.63 0.72 0.50 7.61
DoğanHolding 0.97 2.28 0.37 1.48 0.13 0.87
EczacõbaşõYatõrõm 1.97 0.62 0.21 0.40 1.24 0.60
GSDHolding 0.44 3.25 0.25 0.13 0.38
İhlasHolding 0.28 -2.32 0.26 -4.71 -0.05 -1.03
KoçHolding 2.20 25.79 0.47 9.68 1.91 3.67
NetHolding 0.36 14.04 1.08 44.82 0.22 4.57
ŞişeCam 0.91 6.92 0.34 9.69 0.34 3.25
İşGirişim 1.40 6.20 0.29 53.61 0.38 6.11
TAVHavalimanlarõ 2.76 -5.16 1.09 -4.55 -0.28 -1.13
SabancõHolding 3.44 17.12 0.69 40.17 1.05 1.66
VakõfGirişim 4.28 3.08 0.89 0.12 3.06
YazõcõlarHolding 4.60 11.84 0.54 28.76 1.72 3.19
GlobalYat.Holding 0.27 -1.58 0.48 -5.46 0.03 -0.57
TekfenHolding 4.54 12.82 1.00 14.08 0.87 6.55
BİLİŞİM
ArenaBilgisayar 1.39 6.68 0.64 0.70 0.51 1.69
AlcatelLucentTeletaş 0.79 -4.32 0.92 -1.12 -0.04 -0.86
EscortComputer 0.93 1.43 0.47 2.49 0.02 1.01
AnelTelekom 1.95 13.27 1.40 18.40 0.16 5.35
IndeksBilgisayar 0.86 2.92 0.56 0.53 0.13 0.76
LinkBilgisayar 1.07 0.34 0.93 1.07 -0.14 0.31
LogoYazõlõm 1.41 3.09 0.58 8.93 0.28 2.59
NetaşTelekom. 10.30 1.11 0.37 2.62 0.04 0.73
SAVUNMA
Aselsan 2.88 8.37 0.66 12.72 0.94 2.80
GAYRİMENKULYAT.ORT.
AkmerkezG.M.Y.O. 25.50 25.18 3.49 79.23 3.58 22.27
AlarkoGMYO 11.70 5.28 0.39 87.36 2.41 4.40
AtakuleG.M.Y.O. 0.68 5.19 0.34 21.44 0.29 5.16
DoğuşGEGMYO 0.42 -2.75 0.30 -83.58 0.12 -2.14
İşGMYO 0.68 3.05 0.34 70.49 0.02 2.88
NurolGMYO 1.18 1.39 0.25 42.85 0.52 1.37
SağlamGMYO 0.39 0.17 0.37 8.16 0.02 0.12
SinpaşGYO 1.88 0.39 0.29 16.71 0.22 0.33
ÖzdericiGMYO 0.65 11.94 0.48 201.43 0.17 4.59
VakõfGMYO 0.99 4.45 0.29 71.85 0.28 4.42
PeraGMYO 0.32 -4.52 0.58 0.04 -2.47
YapõKrediKorayGMYO 0.75 -7.85 0.29 -13.58 -0.23 -4.93
MENKULKIYMETLERYATIRIMORT.
AkYat.Ort. 0.81 -15.29 0.36 -9.40 -0.16 -14.38
AlternatifYat.Ort. 0.35 -13.50 0.24 -5.59 -0.14 -13.34
AtaYat.Ort. 0.40 -28.54 0.43 -21.08 -0.18 -26.08
AtlantisYat.Ort. 0.33 -47.17 0.26 -14.94 -0.53 -45.91
AtlasYat.Ort. 0.33 -45.42 0.22 -2.41 -0.28 -44.77
AvrasyaYat.Ort. 0.27 -60.10 0.40 -1.69 -0.27 -56.79
BaşkentYat.Ort. 0.54 -2.17 0.49 -0.05 0.01 -1.34
BumerangYat.Ort. 0.39 -9.43 0.42 -10.60 -0.09 -9.32
DenizYat.Ort. 0.99 -11.48 0.39 -36.63 0.05 -11.10
EczacõbaşõYat.Ort. 0.44 -16.54 0.28 -10.51 0.04 -16.49
GedikYat.Ort. 0.53 -20.72 0.57 -0.58 -0.10 -18.62
EuroYat.Ort. 0.63 -5.81 0.60 -0.32 0.01 -5.79
EuroTrendYat.Ort. 0.97 -7.19 1.01 -0.22 0.00 -7.17
EVGYat.Ort. 0.49 -26.05 0.46 -0.35 -0.33 -25.79
EgeliCo.Yat.Ort. 0.40 -26.35 0.43 -2.80 -0.16 -26.22
FinansYat.Ort. 0.70 -45.47 0.65 -6.69 -0.43 -45.09
GarantiYat.Ort. 0.31 -18.41 0.35 -9.23 -0.05 -18.28
HedefYat.Ort. 0.36 -10.15 0.47 -4.43 -0.10 -10.12
İnfoYat.Ort. 0.26 -30.89 0.35 -0.34 -0.22 -26.91
İnfotrendYat.Ort. 0.44 1.25 0.42 0.01 0.07 1.25
İşYat.Ort. 0.55 -8.25 0.43 -7.18 0.01 -8.14
M.YõlmazYat.Ort. 0.36 -47.83 0.43 -6.23 -0.38 -47.43
MarbaşBTipiYat.Ort. 0.79 1.96 0.70 0.44 0.12 1.96
MetroYat.Ort. 0.40 -67.08 0.69 -1.52 -0.29 -65.75
MerkezBTipiYat.Ort. 0.75 -6.38 0.83 -0.09 -0.09 -5.57
OyakYat.Ort. 0.30 -22.82 0.34 -1.92 -0.20 -22.42
TSKBYat.Ort. 0.34 -14.63 0.33 -34.63 -0.08 -14.60
TaçYat.Ort. 0.90 -22.00 0.36 -16.34 -0.26 -21.44
TaksimYat.Ort. 0.41 -56.36 0.88 -0.50 -0.41 -36.17
TacirlerYat.Ort. 0.51 -24.35 0.63 -1.05 -0.19 -23.63
VakõfYat.Ort. 0.56 -23.14 0.32 -9.47 -0.29 -22.25
YatõrõmFin.Yat.Ort. 0.37 -25.66 0.32 -5.90 -0.32 -25.00
VarlõkYat.Ort. 0.38 -20.75 0.37 -2.92 -0.12 -20.64
YapõKrediYat.Ort. 0.45 -13.38 0.27 -5.55 -0.01 -13.33
ARACIKURUMLAR
İşY.Men.Değ. 1.00 1.13 0.49 0.02 0.21 0.21
İKİNCİULUSALPAZAR
LafargeAslanÇimento 35.00 6.00 1.50 7.48 4.21 3.20
AltõnyunusÇeşme 1.61 -5.02 0.38 -99.95 -0.20 -4.15
BerdanTekstil 0.65 -17.38 -0.12 -16.17 -1.15 -7.94
BirlikMensucat 0.33 -30.37 0.23 -21.85 -0.39 -8.13
Dardanel 0.28 -7.89 -0.04 -22.56 0.18 -20.76
Doğusan 0.58 -16.23 1.40 -222.64 -0.09 -8.87
EgeProfil 1.45 0.18 0.97 0.17 0.13 0.07
IpekMatbaacõlõk 0.71 38.20 1.21 30.60 0.27 9.55
MegesBoya 0.65 -25.18 3.21 -14.07 -0.50 -5.53
PetrokentTurizm 21.10 -42.03 3.00 -64.33 -3.00 -7.94
SönmezPamuklu 0.77 -13.95 0.73 -41.17 -0.08 -12.58
MetemturOtelcilik 0.76 -18.56 0.58 -413.48 -0.27 -6.68
ŞekerFin.Kir. 0.28 13.81 1.08 12.90 0.04 0.88
MertGõda 0.48 -16.57 0.73 -11.50 -0.19 -6.02
SilverlineEndüstri 0.38 -2.34 0.36 -2.32 -0.03 -1.29
FonFin.Kir. 5.40 16.82 0.43 160.45 2.46 5.77
YENİEKONOMİPAZARI
ArmadaBilgisayar 0.90 -5.49 0.60 -0.87 0.07 -1.38
DatagateBilgisayar 1.34 2.22 0.78 0.34 0.15 0.79
Plastikkart 1.57 2.20 1.55 3.99 -0.03 1.78
KURUMSALYÖNETİM
AsyaKatõlõmBankasõ 1.09 7.93 0.78 0.26 1.27
AnadoluEfes 13.10 11.39 2.93 12.84 0.90 4.60
DoğanYayõnHol. 0.93 -0.41 0.42 -0.37 0.04 -0.12
DentaşAmbalaj 0.49 -5.98 0.41 -7.96 -0.09 -2.97
HürriyetGzt. 0.89 8.10 0.49 13.24 0.26 3.42
TofaşOto.Fab. 1.33 13.26 0.58 5.48 0.51 4.27
Tüpraş 19.30 18.97 1.28 4.75 5.62 6.30
TürkTraktör 5.95 19.24 1.18 11.61 1.77 6.62
Otokar 7.30 23.38 1.19 14.95 2.94 10.24
Şekerbank 1.12 9.85 0.51 0.37 1.18
Vestel 0.87 -6.83 0.13 -3.44 -0.12 -1.75
YveYGMYO 0.40 -3.57 0.52 -237.96 -0.05 -3.49
GÖZALTIPAZARI
BoyasanTekstil 0.19 51.29 2.55 9.81 0.02 6.38
ÇbsBoya 0.21 -12.46 -0.08 -39.52 -0.45 -18.17
EGSG.M.Y.O. 0.32 0.30 0.18 54.34 0.27 0.23
Egeplast 0.92 -39.87 -1.61 -7.39 -0.23 -5.34
EsemSporGiyim 0.33 -11.65 0.59 -27.41 0.13 -2.43
MakinaTakõm 0.21 -28.66 0.32 -33.49 -0.72 -4.60
MazharZorluHolding 0.42 -19.82 -0.24 -6.15 -0.48 -4.33
OkanTekstil 1.05 -71.07 1.50 -0.49 -36.94
ÇBSPrintaş 0.27 -9.28 0.22 -33.09 -0.17 -3.08
SelçukGõda 0.29 -74.17 0.90 -175.69 -0.33 -33.98
TranstürkHold. 0.20 -56.19 0.23 -46.15 -0.99 -6.18
Tümteks 0.20 -20.44 -0.30 -80.73 -0.11 -77.99
Aracõlõkla,
dalgayõ önledikANKARA (AA) - Mer-
kez Bankasõ Başkanõ Dur-
muş Yılmaz, Merkez Ban-
kasõ’nõn, döviz likiditesinin
sağlanmasõndaki aracõlõk
fonksiyonunun, piyasalar-
da döviz açõsõndan dalga-
lanmayõ ortadan kaldõrdõğõ-
nõ söyledi. Merkez Banka-
sõ’nõn, küresel finansal kriz
karşõsõnda uyguladõğõ poli-
tikalara yönelik sorularõ ya-
nõtlayan Yõlmaz, Türkiye’de
Merkez Bankasõ’nõn ger-
çekleştirdiği döviz likidite-
si aracõlõğõnda, bazõ banka-
larõn elinde bulunan döviz
fazlasõnõ, kredi riskini de
üstlenerek borç aldõklarõnõ ve
bunu ihtiyacõ olan kurumla-
ra verdiklerini vurguladõ.
Yõlmaz, kendilerinin aracõ-
lõk yaptõğõnõ, borç alanla ve-
reninse birbirlerini tanõma-
dõğõnõ söyledi.
Uluslararasõ kredi dere-
celendirme kuruluşlarõyla
yaptõklarõ görüşmelerde, bu
kuruluşlarõn, kendilerine bir
“B” planõ olup olmadõğõnõ
sorduklarõnõ belirten Yõl-
maz, Merkez Bankasõ ola-
rak, döviz likiditesindeki
aracõlõk fonksiyonlarõnõ an-
lattõklarõnõ söyledi. Yõlmaz,
likiditeyi iyi yöneten ülke-
lerin, bu süreci daha az so-
runlu bir şekilde geçirerek
krizi atlatabileceğini de vur-
guladõ.
Küresel ekonomide, son
50 yõlda 125 kriz olduğunun
altõnõ çizen Yõlmaz, bu kriz-
lerin, nihai olarak kamu mü-
dahalesiyle kamuya yük
oluşturarak çözüldüğünü,
bunun da vergi mükellefle-
rinin üzerine yansõdõğõnõ
vurguladõ.
Durmuş Yõlmaz, bugünkü
krizin de sonuçlanmasõnõn
kamuya yük oluşturacağõnõ
belirtti. Yõlmaz, aşõrõ refah ve
rehavetin getirdiği denetim-
sizlik ve uyarõlarõ dikkate al-
mamanõn istikrarsõzlõğõn to-
humlarõnõ ektiğini ve bu tür
krizlerin çõkmasõnda önem-
li bir faktör olduğunu da
bildirdi.
Türkiye’de şu sıralar keyfi en yerinde olan tabii ki
yabancılar! YTL’den çıkıp dövize geçip yüksek
kurdan da onları bozdurup kazanıyorlar. Hem de iyi
kazanıyorlar. Bir zamanlar Güney Asya krizinde ka-
zandıkları gibi!
Türkler ise hâlâ kriz bizi vurur mu, ya da ne ka-
dar sürer teranesinde!
Aslında, vurgunu anlamak için reel piyasalarda-
ki daralmaya bakın yeter. Ağustosta üretim; daya-
nıklı tüketim eşyası büro-muhasebe-bilgi işlemcili-
ğinde yüzde 56.6, televizyonda yüzde 36.5, buz-
dolabında yüzde 26.6, çamaşır makinesinde yüzde
7.3 küçülmüş. Taşıt yüzde 12.9, tekstil üretimi de
yüzde 21.3 daralmış!
Dolayısıyla, süreçten herkes etkilenecek. Ne öl-
çüde etkileneceğimizi anlamak içinse, teknik bir bel-
ge olan bütçeye.. şu an IMF’nin yaptığı gibi 2008 ve
2009 bütçelerinin seyrine bakmak lazım.
Malum, eylülde bütçe 9.4 milyar YTL açık verin-
ce 9 ayda bütçe 4.8 milyar YTL açık verdi. Faiz dı-
şı bütçe açığını da 4.4 milyar YTL’ye yükseltti. Oy-
sa, daha bir ay önce, yani ağustos’ta 4.6 milyar YTL
bütçe fazlamız vardı. Faiz dışı fazlamız da 40.9 mil-
yar YTL idi.!
Peki, ne oldu da bütçe, bir ayda, bir önceki ay-
daki fazla kadar açığa dönüştü?
Maliye Bakanlığı’na sorarsanız eylüldeki 9.4 mil-
yar YTL’lik açığın sorumlusu 10 günlük bayram ta-
tili! Ne var ki, bütçe teknik bir araç. Açığın neden-
leri bayram tatiliyle değil, ancak harcama ve gelir ka-
lemlerindeki hareketlerle açıklanabilir.
Maliye Bakanlığı’nı haklı çıkarmak için işe bütçenin
gelir kaleminden başlayacak olursak.. Gerçekten de,
bayram tatili nedeniyle vergi tahsilatlarında sorun-
lar yaşandı. Malum, KDV ve Gelir ve Kurumlar Ver-
gisi gibi ödemeler genellikle son güne kalır. Bu kez
de son gün, ödemelerin en sıkışık olduğu cumaya
geldi. Cumartesi günü de bayram tatili resmen baş-
ladı.
Yani? Bankaların, neredeyse 2 milyar YTL’yi bu-
lan vergi ödemelerini banka kayıtlarına geçirmesi için
tatilin bitmesi gerekiyordu. Öyle de oldu.
Kısacası, eylüldeki 9.4 milyar YTL’lik açığın 2 mil-
yarı ekimin bütçe gelirlerinde görülecek. Dolayısıy-
la, ekimin bütçe açığı da olduğundan daha aşağı gö-
zükecek!
Öte yandan eylül, bütçe açısından harcamaların
üst üste geldiği bir aydı. Örneğin:
? 1.3 milyar YTL’yi bulan tazminat farkları
? 3.6 milyar YTL’lik yeşil kart, sağlık, emeklilik öde-
meleri
açığın en azından yarısının nerden geldiğini açık-
lıyor.
Bir de gündemdeki yerel seçimler nedeniyle art-
tırılan harcamalar var ki… Bu kalemlerin arttırılma-
ya devam etmesi, açığın daha da büyüyebileceği-
ni göstermekte. Örneğin, sadece eylülde yerel yö-
netimlere, 1 milyar YTL’nin üstünde aktarıldı. Yıl-
başından bu yana yapılan toplam aktarımın üstün-
deki bu miktar sadece bizi değil, IMF’yi de düşün-
dürmekte!
Bu arada.. 2.8 milyar YTL’yi bulan KEY ödeme-
lerinin bütçenin gider kalemine neden hâlâ eklen-
mediği de akılları kurcalayan diğer bir soru!
2009 bütçesinin hali bugünden belli mi?
Maliye Bakanlığı’nın aldığı tasarruf önlemleri
2009’un kemerleri sıkma yılı olacağını göstermek-
te. Başta kamu idarelerinin harcamalarının kısılması
olmak üzere giderleri azaltıcı bir politika izlemek zo-
runda.
Zorunda, çünkü başta TÜSİAD olmak üzere ser-
maye kesiminin talebi IMF’nin yine çıpa olarak kul-
lanılmasından yana. Başka deyişle, gündemde
AKP’nin yerel seçimler bahanesiyle açılıp saçılma-
sına karşı IMF sopasıyla terbiye var!
Mevcut tasarıya göre hükümetin 2009’daki büt-
çe giderleri 262 milyar YTL. olacak. 60 milyar
YTL’lik personel ödemeleri ile 58.5 milyar YTL’lik fa-
iz ödemeleri şimdiden bütçenin yarısını bloke etmiş
durumda!
Ne var ki, personel ödemeleri için Orta Vadeli Ma-
li Plan’da 56.7 milyar YTL. ayrılmışken 2009 büt-
çesinde bunun 60 milyara çıkarılmış olması akla ma-
aş zamlarını değil, hükümetin kadrolaşma çalış-
malarını artıracağını getirmekte!
Buna karşılık, 2009’da 200 milyarı vergilerden gel-
mek üzere toplam gelir 245 milyar YTL… Bütçe açı-
ğı da 17 milyar YTL olacak.
Orta vadede mali duruma dönüp baktığımızda,
vergi gelirlerinin 198.6 milyar olarak planlandığını gö-
rüyoruz ki.. Hükümet 1.4 milyar YTL ekstra vergi top-
lamayı hedeflediğini göstermekte. Yani? Yeni ver-
gilere ve/veya vergi artışlarına hazırlıklı olmakta ya-
rar var.
Aslında, çok meraklanmamıza gerek yok. Zira IMF,
Hazine-DPT ve Maliye bürokratlarıyla birlikte 2008
ve 2009 bütçesini şu sıralarda karşılaştırmalı ince-
lemekte. Alınacak önlemler bir bir sıralanmakta. Bun-
ların başında da
? Ücret ve maaş artışlarının sınırlanması ve…
? Yeni vergiler
? İstihdamın daraltılması
var.
Umarım, hâlâ “Kriz bizi nasıl etkileyecek” diye me-
raklanmıyorsunuzdur..!
1ABD Doları:
1.4744 Avustralya Doları
5.5487 Danimarka Kronu
1.1352 İsviçre Frangı
7.4673 İsveç Kronu
100,94 Japon Yeni
1.1888 Kanada Doları
6.6068 Norveç Kronu
3.7599 SuudiArabistanRiyali
1 Avro: 1.3431 ABD Doları
1 İng. S: 1.7303 ABD Doları
1 Kuveyt D.: 3.7207 ABD Doları
‘Krizdeki B planõmõz
döviz likiditesi aracõlõğõ’
diyen Durmuş Yõlmaz:
Kahramanlar ve Elbiseleri..
MERKEZ BANKASI KURLARI 20 EKİM 2008
DÖVİZ EFEKTİF
CİNSİ ALIŞ SATIŞ ALIŞ SATIŞ
1 ABD Dolarõ 1,5034 1,5107 1,5023 1,5130
1 Avustralya Dolarõ 1,0179 1,0246 1,0132 1,0307
1 Danimarka Kronu 0,27093 0,27226 0,27074 0,27289
1 Avro 2,0193 2,0290 2,0179 2,0320
1 İngiliz Sterlini 2,6004 2,6140 2,5986 2,6179
1 İsviçre Frangõ 1,3223 1,3308 1,3203 1,3328
1 İsveç Kronu 0,20023 0,20231 0,20009 0,20278
1 Kanada Dolarõ 1,2651 1,2708 1,2604 1,2756
1 Kuveyt Dinarõ 5,5477 5,6208 5,4645 5,7051
1 Norveç Kronu 0,22713 0,22866 0,22697 0,22919
1 S. Arabistan Riyali 0,40107 0,40179 0,39806 0,40480
100 Japon Yeni 1,4867 1,4966 1,4812 1,5023
1 Yeni İsrail Şekeli 0,39132 0,41139
Borsadaki düşüş ve satõşlar etkiledi, sõcak para YTL’den soğudu
Yabancının portföyü eridi
Ekonomi Servisi - Yabancõ yatõrõmcõlarõn
Türkiye’de büyük bölümü borsa ve devlet iç
borçlanma senedinde (DİBS) tuttuklarõ ve “sı-
cak para” niteliğindeki portföylerinin bü-
yüklüğü, küresel krizin kasõrgaya dönüştüğü,
dünya ekonomisine ilişkin belirsizliklerin
arttõğõ son bir ayda 16 milyar dolardan fazla
eriyerek 3 Ekim itibarõyla 73.6 milyar dola-
ra kadar geriledi. Yabancõlarõn Türkiye port-
föyünde yõlbaşõna göre erime 33.6 milyar do-
lara ulaştõ. Söz konusu portföy 2007 sonun-
da 107.1 milyar dolar düzeyindeydi.
Yabancõlarõn portföylerindeki erimenin
büyük bölümü, en fazla yatõrõm yaptõklarõ
borsadan kaynaklandõ. Yabancõlarõn 2007
sonunda 70 milyar dolarõ aşan hisse sene-
di portföyü, 15 Ekim itibarõyla 32.9 milyar
dolara kadar indi.
Düzeltme
Gazetemizin dünkü sayõsõnõn 13. sayfasõnda ya-
yõnlanan ‘Örtülü içki yasağõ devri’ başlõklõ ha-
berde yanlõşlõkla İstanbul Barosu Başkanõ Ka-
zõm Kolcuoğlu’nun fotoğrafõ yayõmlanmõştõr.
Okurlarõmõzdan ve Sayõn Kazõm Kolcuoğ-
lu’ndan özür dileriz.