Katalog

27 EYLÜL 2007 PERŞEMBE CUMHURİYET SAYFA EMEK TED’DE ÜCRETLERE ZAM Türkİş’e bağlı TezKoopİş Sendikası’nın TED Ankara Koleji’nde çalışan işçiler adına yürüttüğü toplu iş sözleşmesi görüşmeleri anlaşmayla sonuçlandı. Taraflarca imzalanan toplu iş sözleşmesi, 1 Temmuz 2007 ile 30 Haziran 2009 tarihleri arasında geçerli olacak. Toplusözleşme süresince yeni işe başlayacak sağlık hizmetleri personeline 810, büro hizmetleri personeline 760, teknik/genel hizmetler personeline 660 YTL çıplak başlangıç ücreti ödenecek. İşçiler, öğrenim düzeylerine göre yüzde 11’e varan oranlarda öğrenim tazminatından yararlanacak. Toplusözleşmeyle işçi ücretlerine 1 Temmuz’dan geçerli olmak üzere yüzde 6 oranında zam yapılacak. Ücretler, toplusözleşmenin ikinci, üçüncü ve dördüncü 6 aylarında, üretici fiyat endeksi ve tüketici fiyat endeksinin 6 aylık gerçekleşme oranlarının ortalamasıyla bu oranın yüzde 10’u tutarında artırılacak. İşçilere, ocak ve temmuz aylarında olmak üzere yılda 2 ikramiye verilecek. İşçilere her ay brüt 340 YTL aylık sosyal yardım yapılacak. Sosyal yardım miktarı ücret zammı oranlarında artırılacak. 7 RAFİNERİ İŞÇİSİ KADRO İSTİYOR Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı (TPAO) Genel Müdürlüğü’nde petrol arama faaliyetlerinde 8 ay çalıştırılan işçiler, kamuda 6 ay veya daha fazla çalıştırılan geçici işçilerin daimi kadroya alınması çalışmaları kapsamında kadroya geçirilmeyi talep ediyor. Petrol İş Sendikası, genel müdürlüğe bağlı Arama Daire Başkanlığı Jeofizik Operasyonlar Müdürlüğü’nün Sismik1, Sismik2, gravite ve jeoloji ekiplerinde geçici çalışan sendika üyesi 213 işçi için, 8 ay çalıştırılıp 4 ay ücretsiz izinli gösterileceği bir çalışma düzeninin benimseneceğinin öğrenilmesi üzerine girişimde bulundu. Genel müdürlükten sendikaya gönderilen yanıtta, yapılan çalışmalarda söz konusu personelin sürekli işçi kadrolarında istihdamının ancak “dönemsel sürekli işçi’’ modeliyle mümkün olabileceği kanaatine varıldığı belirtildi. Petrol İş Ankara Şubesi Başkanı Mustafa Özgen, geçici işçilerin kadroya alınması konusundaki yasanın, kamudaki geçici işçilik uygulamasını sona erdirmeyi amaçladığına değinen Özgen, genel müdürlüğün yasanın özüne ve ruhuna aykırı olarak yeni bir istihdam biçimi yaratma eğiliminde olduğunu belirtti. ÇOCUK İŞÇİLİĞİ İLE MÜCADELE KONFERANSI Türkiye İşveren Sendikaları Konfederasyonu’nun (TİSK) ev sahipliğinde, Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO) İşveren Bürosu’nca (ACT/EMP) düzenlenen “Çocuk İşçiliğiyle Mücadelede Deneyimlerin ve Alınan Derslerin Paylaşılması Konusunda Bölgesel Konferans’’, 2728 Eylül 2007 tarihlerinde İstanbul’da yapılacak. TİSK, çocuk işgücüyle mücadelede ILOIPEC programıyla çalışarak geçen 15 yıl içinde öğrenilen dersleri ve deneyimleri bu kez 12 ülkenin işveren teşkilatı ile paylaşacak. Konferansa, Arnavutluk, Azerbaycan, BosnaHersek, Gürcistan, Kırgızistan, Makedonya, Moldova, Karadağ, Tacikistan, Ukrayna, Özbekistan ve Kazakistan’dan işveren örgütleri temsilcileri katılacak. Birinci yılını dolduran Novamed’teki kadın işçilerin grevine verilen destek ulusal sınırları da aştı 5 İŞÇİ YANARAK ÖLDÜ Kadınlardan dayanışma dersi ? Avrupa Parlamentosu’nun işverenine kınama yazısı gönderdiği, serbest bölgelerde yapılan ilk grev olan Novamed’deki kadın işçilerin grevi birinci yılını doldurdu. “Cinsiyetçi iş bölümüne son”, “Ne zaman doğuracağımıza biz karar veririz” diyen kadınlar, mücadeleyi sürdürmekte kararlı. GÜRSU KUNT Mahkemeden para cezası çıktı BURSA (Cumhuriyet) Bursa’da 29 Aralık 2005’te çıkan ve 5 kadın işçinin öldüğü yangınla ilgili yargılamanın ilk aşaması sonuçlandı. Bursa 4. Ağır Ceza Mahkemesi, fabrikanın sahibi Lokman Özay’a 10 yıl hapis cezası verdi ve daha sonra bu hapis cezasını 182 bin YTL para cezasına dönüştürdü. İşçilere mezar olan Nilüfer ilçesindeki tekstil fabrikasının işletme müdürü ise beraat etti. Bursa 4. Ağır Ceza Mahkemesi’nde “tedbirsizlik ve dikkatsizlik sonucu ölüme sebebiyet vermek” suçundan 15 yıla kadar hapis cezası istemiyle tutuksuz olarak yargılanan fabrika sahibi Lokman Özay ile işletme müdürü C.E. dünkü duruşmaya katılmadılar. Mahkemeye sunulan son bilirkişi raporunda ölümlerle biten yangının tek sorumlusunun fabrika sahibi Özay olduğuna da atıfta bulunan mahkeme heyeti, işletme müdürü C.E’nin beraatını kararlaştırdı. 29 Aralık 2005’te yanan yatak fabrikasında Necta Özeren, Sadife Düdüş, Gülden Çiçek, Sevgi Akpınar, Ayşe Denizalan isimli kadın işçiler yaşamlarını yitirmişlerdi. ANTALYA Antalya Serbest Bölge’de faaliyet gösteren, Alman çokuluslu Fresenius Medical Care’ye bağlı Novamed işyerinde, 26 Eylül 2006’da başlayan grev birinci yılına girdi. Bir yıl öncesine kadar, tuvalete girmek için listeye adını yazdıran, çıkışta kaç dakika kaldığını yazıp altına imza atan, hamilelikleri bile yöneticileri tarafından kararlaştırılan, zorunlu olan maskeleri, sendikalaştıktan sonra “maske altında gizlice konuşurlar” diye kaldırılan Novamed çalı ANTALYA’DAN ÖNCE TAKSİM Destek için Antalya’ya giden Novamed Greviyle Dayanışma Platformu üyeleri, yolculuk öncesi Taksim’de yürüyüş düzenledi. (Fotoğraf: CİHAN ORUÇOĞLU) şanlarının grevdeki 365. günleri, kadın derneklerinden, uluslararası sendikalardan ve siyasi partilerden destek gördü. Sendika üyesi 80’i kadın, 82 Novamed işçisinin, bir yıllık direnişi pek çok ilki de beraberinde getirdi. Grev yerinde davullu zurnalı etkinlik programı de vam ederken, Avrupa Parlamentosu’nun da işyeri genel merkezine dün bir kınama yazısı gönderdiği belirtildi. Grevin birinci yılı nedeniyle düzenlenen etkinliklerde konuşan Petrol İş Sendikası Genel Başkanı Mustafa Öztaşkın, uluslararası sendikaların da des teğiyle, işverenle görüşmelere başlanabileceğini söyledi. Öztaşkın, “Bu bir ücret grevi değil. Sendikal hakkı elde etme grevidir. Kadının sömürüye başkaldırısının grevidir. Kadın haklarının ön plana çıkarıldığı grevdir. Bir yıl değil, 2 yıl sürse de devam ettireceğiz ve buradan zaferle çıkacağız” diye konuştu. Rusya Petrol Gaz ve Yapı İşçileri Sendikası Başkan Yardımcısı ve Uluslararası Kimya, Enerji, Maden Genel İşçileri Sendikası (ICEM) Kadın Komitesi Başkanı Evgenia Esenina ise kadınların tüm dünyada mücadele ettiğini belirterek, “Şimdi Türkiye’de de bunu görüyoruz. Tüm Rusya sizin mücadelenizi destekliyor” dedi. ICEM Kadın Bölümü Sorumlusu Carol Bruce da işverenin masaya oturmak zorunda kalacağını ifade ederek, “İşverenin tavrı, AB normlarına uymuyor” diye konuştu. DİSK: İhracat işsizliğe çare olmuyor D İSK tarafından hazırlanan bir rapor, ihracatın işsizliğe çare olmadığını ortaya koydu. Raporda, 5 yılda Türkiye’nin rekabet gücü sıralamasında 8 basamak yükselmesine ve dışsatım miktarını neredeyse 2 kat artırmasına rağmen işsizlik oranında herhangi bir değişim gözlenmediği ifade edildi. Araştırmada, ihracat ve işsizlik oranı arasın daki ilişki değerlendirildi. Türkiye’de işveren kuruluşları tarafından dile getirilen iddialardan birinin, rekabet gücü ile işsizlik arasındaki ters ilişki olduğuna işaret edilen araştırmada, bu iddiaya göre Türkiye’de işsizliğin yüksek olmasının önemli nedenlerinden bir tanesinin uluslararası rekabet gücündeki gerilik olarak gösterildiği kaydedildi. GÖRÜŞ / DR.ATİLLA ÖZSEVER * Taslak, Sendikal Haklarda Daha Geri Prof. Dr. Ergun Özbudun başkanlığındaki komisyonun hazırladığı yeni anayasa taslağı, ağırlıklı olarak “türban”, “laiklik” gibi konular çerçevesinde tartışılıyor. Laiklik kuşkusuz önemli, ancak taslağın sosyal boyutu da dikkate alınmalı. Yeni taslakta yer alan sosyal ve sendikal haklarla ilgili bölümü kısaca özetleyelim. 1982 Anayasası’nın 68. maddesinde memurların siyasi partilere üye olması yasaklanıyor. Yeni taslakta ise memurların yanı sıra kamuda görevli sözleşmeli personelin de partilere üye olması yasak. Anayasanın 53 ve 54. maddeleri işçilere toplusözleşme ve grev hakkı tanıyor. Memurlar açısından da toplu görüşme söz konusu. Taslakta bu düzenleme değişmemiş, yine memurlara toplusözleşme ve grev hakkı sağlanmıyor, “Toplu görüşme hakları kanunla düzenlenir” deniyor. Anayasada sağlık ve sosyal güvenlik hakları, ayrı ayrı yer alırken taslakta sağlık, sosyal güvenlik ve sosyal yardım konusu tek bir maddede toplanmış durumda. Taslağın 49. maddesinin gerekçesinde de “Bu bütünleşmiş düzenleme, devletin sosyoekonomik fonksiyonlarını en alt düzeyde tutmayı amaçlayan liberal anlayışların bile pratikte kaçınamadıkları bir temeli işaret etmektedir” ibaresi kullanılarak asıl niyetin sosyal devletten liberal devlet anlayışına geçiş olduğu satır arasına gizlenmiş oluyor. Gerekçede sosyal yardıma vurgu da “hak değil sadaka” anlayışını hatırlatıyor. 1982 Anayasası’nda yer alan sendikacılara yönelik milletvekili yasağı, taslakta aynen korunurken AKP’nin gözde kuruluşu olan vakıfların yöneticilerine milletvekili olma yasağı kaldırılıyor. Anayasanın 90. maddesinde yer alan Türkiye’nin kabul ettiği uluslararası sözleşmelerin (ILO vb.) mevcut kanunlarla çatışması halinde uluslararası sözleşme hükümlerinin esas alınacağı hükmü çıkarılıyor. Bunun yerine mevcut kanunların uluslararası anlaşmalara aykırı olamayacağı hükmü getiriliyor. Daha geri bir düzenleme sayılabilir. Öte yandan DİSK, KESK, TTB, TMMOB gibi örgütler Prof. Dr. İbrahim Kaboğlu başkanlığında alternatif bir çalışma başlattı. Türkİş, bu çalışma içinde yok. Aslında tüm emek örgütlerinin, hak kayıplarına yol açan sosyal güvenlik yasasını da dikkate alarak somut taleplerini tabandan başlayacak biçimde ortaya koymaları önem kazanıyor. merika’nın en büyük otomobil şirketi General Motors’un (GM) 73 bin çalışanı son 30 yılın en büyük grevini yaptı. İki gün süren grevde GM geri adım attı. 14 Eylül’de Detroit’te Kuzey Amerika’daki en büyük işçi sendikalarından Birleşik Otomobil İşçileri Sendikası (UAW) ile GM arasında yapılan görüşmelerde anlaşma sağlanamaması üzerine sendika, üyelerine grev çağrısında bulunmuştu. Sendikanın çağrısı üzerine pazartesi günü binlerce GM çalışanı grev kararı aldı ve iki gün süren grev sonunda UAW Başkanı Ron Gettelfinger, anlaşmanın detaylarına değinmemekle birlikte anlaşmanın sağlık konusunda bir dönüm noktası olduğunu dile getirdi. Anlaşmayla ilgili tüm detayların onaylanmasının ardından duyurulacağını da belirten Gettelfinger, anlaşma kapsamında emekli sağlık hizmetlerinin UAW’ye bağlı bir fonun sorumluluğunda olacağını da sözlerine ekledi. Anlaşma işçilerin onaylamasının ardından yürürlüğe girecek. Sendika ile GM arasındaki anlaş İki günlük iş bırakma GM’yi dize getirdi A OY H A K K I V E R İ L S İ N Alman sendikalarından göçmenlere destek A ABD’nin genelinde 80 bine yakın GM çalışanı, iki günlük grevle isteklerini yüksek sesle dile getirdiler. (AP) mazlık, GM’nin çalışanlarından emeklilik ve sağlık sigortalarının da içinde bulunduğu maliyeti yüksek bazı haklardan vazgeçmeleri üzerine çıkmıştı. Sendika, yabancı otomobil imalatçıları ile rekabet edebilmek için maliyetleri düşürmeyi hedefleyen otomobil firmalarının çalışanlar açısından benzer zorluklar çıkar dıklarını belirterek GM ile varılan anlaşmadan hareketle Ford ve Crysler’dan da benzer taleplerde bulunmayı hedeflediklerini ifade etti. lman Sendikalar Birliği (DGB), Almanya’da yaşayan göçmenlerin yerel seçimlerde oy kullanabilmesi için Kuzey Ren Vestfalya Göçmen Meclisleri Birliği’nin (LAGA) düzenlediği imza kampanyasına destek verdiğini açıkladı. DGB Köln Başkanı Wolfgang Uellenberg Van Dawen; “Yerel seçimlerde oy hakkı uyumun çok önemli bir enstrümanıdır. Vergi ödeyen kişi, ödediği paranın nerelerde kullanılacağının belirlenmesinde söz sahibi olmalı. Bu da seçimle olur” dedi. Van Dawen, 19 ve 20. yüzyıllarda Almanya’da vatandaşların vergi ödedikleri halde seçim haklarına sahip olmamalarına karşı mücadele verdiklerini hatırlatarak göçmenlerin de vergilerinin nerelerde kullanılacağı konusunda söz sahibi olmaları gerektiğini ve bunun entegrasyon açısından da iyi olacağını ekledi. LAGA Başkanı Tayfun Keltek ise Almanya’da birçok şehrin yüzde 2025’lere varan kısmını göçmenlerin oluşturduğunu ve bu insanların oy kullanmaması durumunda gerçek demokrasiden bahsedilemeyeceğini kaydetti. Telekom’da grev bayram sonrasına T ürk Telekom’da grev bayram sonrasına kaldı. Haberİş Genel Başkanı Ali Akcan, Türk Telekom ile hâlâ uzlaşma sağlayamadıklarını belirterek, yurttaşı mağdur etmemek için grevi bayramdan sonra yapmaya karar verdiklerini söyledi. Türk Telekom ile devam eden 7. dönem toplusözleşme görüşmelerinde uzlaşamadıklarını anlatan Akcan, yasal süreç sonrası yapılan görüşmelerde de anlaşma sağlayamadıklarını kaydetti. Grev kararını işyerlerinde astıklarını hatırlatan Akcan, henüz grev tarihini belirlemediklerini, uzlaşmazlığı grevle değil masada çözmek istediklerini vurguladı. Türk Telekom, Haberİş’e ilk ve ikinci yıl ücretlerde ve sosyal yardımlarda yüzde 4 zam teklif etmiş, Haberİş ise ilk yıl yüzde 19, üçüncü ve dördüncü altı aylar için de enflasyon artı yüzde 5 refah payı ödenmesini istemişti. İşverenin, stratejik öneme sahip olması nedeniyle bazı işyerlerini sendika kapsamı dışına çıkarmak 2930 EYLÜL ’DE istemesi ve ücret adaletsizliği nedeniyle taraflar uzlaşamamışlardı. Türk Telekom, 15 günlük resmi arabulucu sürecinin 6 gün uzatılmasını istemiş, 6 günlük süre içinde bir araya gelen taraf ücret ve sendikalı kapsamının daraltılması maddelerinde yine anlaşamamışlardı. Türk Harbİş’te genel kurul avunma Sanayi Çalışanları ve Emeklileri Yardımlaşma ve Dayanışma Derneği (SAVDER) Başkanı Salih Eruysal, ‘’Bugünkü sendika yönetimimiz beklentilerimizi karşılayamamış, hatta bizleri daha büyük kaoslara sürüklemiştir’’ dedi. Eruysal, Türk Harbİş Sendikası seçimlerinin yapılacağı 2930 Eylül’de, sendika üyesi çalışanların tek yürek olması gerektiğini savundu. Yaşadıkları olumsuzluklar içinde doğru bildikleri sendikal anlayıştan asla vazgeçmediklerini belirten Eruysal şöyle konuştu: “Kimi zaman sendikamızdan kovulduk, kimi zaman tehdit edildik ve hatta üyesinin işten atılmasına onay veren bir anlayışla karşı karşıya kaldık. Artık çırakların değil, kalfaların hâkim olacağı bir sendika istiyoruz. Gün yeni kayıplar vermeden, demokratik sendikamızın hayat bulacağı gündür. Artık korkuları bir kenara bırakmanın zamanı gelmiştir. Bizler daha fazla boş vaatlerle kandırılmak değil, icraat görmek istiyoruz ve bu icraatları yerine getirebilmek için demokratik bir sendikaya ihtiyacımız vardır.’’ S GAP’ta çalışan sayısı ikiye katlandı MAHMUT ORAL * Maltepe Üniversitesi aozsever@gmail.com DİYARBAKIR GAP Bölgesi’ndeki 9 ilde işletme sayıları yıldan yıla artış gösteriyor. Bölgedeki çalışan sayısı 3 yılda iki katına çıktı. Bugüne kadar 17 milyar dolar harcama yapılan ve dünyanın en önemli entegre bölgesel kalkınma projelerinden olan GAP’ın kapsadığı Diyarbakır, Gaziantep, Kilis, Batman, Adıyaman, Siirt, Şan lıurfa, Şırnak ve Mardin’de sanayi işletmeleri artıyor. Verilere göre bölgede 2003 yılında 1252 işletmede 42 bin 736 kişi istihdam edilirken 2004’te bu sayı 1594 işyeri ve 69 bin 845 çalışana yükseldi. 2005 yılında 1722 işletmede 73 bin 601 kişi çalıştı. 2006’da ise işletme sayısı 1834’e çıkarken 80 bin 776 kişi buralardan gelir sağladı. GAP Bölgesi’ndeki imalata dayalı sanayi de yeni işletmelerin et kisiyle, önemli ölçüde ilerleme kaydetti. Gaziantep’te 175, Şanlıurfa’da 97, Adıyaman’da 43, Diyarbakır’da 42, Kilis’te 23, Mardin’de 20, Batman’da 16, Siirt’te 12 ve Şırnak’ta 4 olmak üzere toplam 432 işletme gıda sanayisi alanında faaliyet yürütüyor. Tekstilde ise Gaziantep’te 518, Şanlıurfa’da 172, Adıyaman’da 81, Diyarbakır’da 60, Batman’da 16, Mardin’de 15, Siirt’te 4, Kilis’te 2, Şırnak’ta 2, toplam 870 işletme üretim yapıyor. CUMHURİYET 07 K