Katalog

22 AĞUSTOS 2007 ÇARŞAMBA CUMHURİYET SAYFA KÜLTÜR kultur?cumhuriyet.com.tr Turgutreis DMarin’de Saygun’un yanı sıra Avrupa ulusal okul bestecilerinin yapıtları ağırlıkta 15 GÜZELİN ARDINDA BERTAN ONARAN Saygun’a adanan festival EGEMEN BERKÖZ Serpil’in Behramkale’si Behramkale’yi (Assos’u) bulup bize sevdiren sevgili baldızım Serpil Kıral’dı; bütün dürüst emekçiler gibi bin bir güçlükle, sıkıntıyla geçen ömrüne karşın güzel, dingin, çarpıcı yerleri bulur, bizi de götürürdü. Behramkale’den önce, Marmara Adası’na taşıdı birkaç yıl hepimizi, çok da mutlu olduk o temiz denizli, gösterişsiz yaşamlı adada. Derken bir gün Behramkale’ye geldi kızı Zeynep’le, ve vuruldu. Bıkıp usanmadan övmeye başladı. Sanırım ilk kez 1988’de geldik buraya, Balıkçı Mehmet’in evinde 15 gün kaldık. O günlerden belleğimde, sabah gün doğarken kalkıp Nilgün ve Nurhan’la Delicedere boyunca, ağaçlar arasında yaptığım uzun yürüyüşler, yolun sonunda karşımıza çıkan koyun ağılları. Daha sonra, İbrahim Hoca ile ortaklarının işlettikleri, Sivrice’deki Çağın Motel’i anlatmaya başladı ballandıra ballandıra, orada da iki hafta kaldık; o günlerde Sivrice denizi gerçek bir akvaryumdu, pırıl pırıl sularda benim bakmaya, Sevil’inse dalmaya doyamadığımız bir balık ve kabuk zenginliği vardı, Sevilciğim onların yüzlercesini topladı, evimizi süsledi, eşe dosta dağıttı. Serpil, Behram’a o kadar vurgundu ki, yazkış burada yaşamak üzere çare aramaya girişti, neyse ki İlyas Usta’ya rastladı; onun oğulları için yapmaya başladığı evlerden birine, Hüseyin’inkine kiracı olduk; o bahçeli evde yaşarken en büyük sıkıntımız su kesintileriydi; o kadar ki, sabah yıkamak üzere başına kına yakan Sevil, kalkıp suyun akmadığını görünce deliye döndü; bereket, Hasan Kaplan’la Sivrice’ye giderken Bektaş’ın altında hayvanların sulandığı büyük bir çeşme vardı, orada yıkanıp arınabildi. Ve 9 yıl önce çok büyük değişim oldu köyde, daha önce İhtiyar Heyeti’nde görev yapan Hüseyin Kaplan muhtar seçildi; yönetime yardım eden arkadaşları Ali Şen, Mustafa Bayram, İbrahim Öztürk ve Yusuf Özkan’la el ele, sessizce işe koyulan Hüseyin Kaplan, köyün tozlu yollarını, alanlarını tertemiz taşlarla kaplattı; hele aşağı mahallede hemen hiç akmayan suya çözüm buldu, daha derin bir kuyu açtırdı, su motorunu ikiledi, biri bozulunca öbürünü devreye sokmak üzere; su gibi durmadan kesilen elektriği düzene kavuşturmak için direkleri, telleri yeniledi; telefon santralı da elden geçirildi, haberleşme düzeldi. Henüz tamamlanamasa da, köyün altına kanal döşetmeye başladı; geçen gün sorduğumuzda, ilk fırsatta köye bir de müze açmayı tasarladığını söyledi, heyecanla. Bu yıl gelince bir de baktık, köyün bütün derme çatma satış tezgâhları, iki marangozun, Cahit’le Muzaffer’in hünerli elleriyle yenilenmiş, gıcır gıcır olmuş. Şu kısa özet bile, halktan toplanan vergiler hizmete yatırıldığı zaman, 9 yıl gibi kısa bir sürede bile neler yapılabildiğinin en canlı kanıtı; keşke Ankara’ya da bir Hüseyin Kaplan bulup başbakan yapabilseydik. Ardından talih yardım etti, İlyas Usta oğlunu evlendirmek üzere bizi evinden çıkardı; Serpil’le Sevil, Kaplanlar’ın eski evini aldılar; Serpilciğim buradan, Sevil’le Zeynep de İstanbul’dan gelerek evi bitirdiler, mücevher gibi bir yuva oluşturdular. Şimdi sabah ve akşamları, köyün güzel görünümlü kahvesinin önünde toplaşıp çayımızı, adaçayımızı içtiğimiz sevgili dostlarım Kadir, Mustafa, Hasan Kumkale ve Nuri, Bekir, Hüseyin, Ahmet, Şaban ağabeylerle biri gelip biri kalkan her marka arabaya, içlerinden inen Suudi ya da Amerikan kırması insanlara bakıyoruz, merakla, kaygıyla: Bu insanlar yurttaş değiller, Cumhuriyet yurttaşı hiç değiller; Batı’nın, başta ABD, AB, bütün talancı sömürgecilerin yalanlarına kanmış, uyutulmuş tüketim hastaları: Ne çevre kirlenmesi umurlarında, ne ozonun delinmesi, dolayısıyla iklim değişmesi, havanın ısınması, yağışın azalması, dünyanın çölleşmesi; Ankara’daki gibi, en temel gereksinmeleri olan su için, çözüm olarak, çılgın Belediye Başkanı’nın önerisine uyup ellerini açıp yağmur duasına çıkmaktan başka bir şey bilmiyor, yapamıyorlar. Neyse, ünlü söz uyarınca olması gereken olacak; ben şimdi bu eşsiz köyü bulup bize tanıtan Serpilciğime de, onu yaşanır kılan, gittikçe güzelleştiren Hüseyin Kaplan’la arkadaşlarına da sonsuz teşekkürler sunuyorum. bertanonaran@hotmail.com urgutreis DMarin Klasik Müzik Festivali 3. yılında, doğumunun 100. yılı kutlanan Adnan Saygun’a özel bir yer veriyor. Festivalin sanat yönetmeni Kemal Küçük’ün yazdığı Saygun kitabı da festivalde sunulacak. Festivali ve Saygun kitabını konuşmak için buluştuğumuz Kemal Küçük’ten, önce festivalin kısa bir öyküsünü anlatmasını istedim. KEMAL KÜÇÜK Turgutreis’teki Doğuş Marina’da bir festival düzenlemek, oranın günbatımına hayran olan Aytaç Yalman Paşa’nın fikriydi. Doğuş Topluluğu konuyu bnimseyince 2005’te ilk festivali yaptık. Ve yeni bir festivalin farklı olması gerektiği düşüncesiyle dört yenilik getirdik. Türkiye’de ilk kez sahneye her gün ayrı bir senfoni orkestrası çıkardık. Dünyada ilk kez bir marinada klasik müzik festivali yaptık. Her gün iki konserden dört günde sekiz konserle çok yoğun bir izlence oluşturduk. Ve Türkiye’de ilk kez yalnızca klasik müzik çalınan bir festival gerçekleştirdik. Çünkü klasik müziği sulandırmadan, hafifletmeden ya da başka müzik türleriyle zoraki evlilikler yaptırmadan da geniş kitlelere dinleteceğimize inanıyorduk. İnancımızın doğruluğu ilk yıl 7500, ikinci yıl 12000 izleyiciye ulaşmamızla kanıtlanmıştır. Bu yılın izleği “Ulusaldan evrensele” olarak belirlenmiş. Bununla ne amaçlandı ve bu izlek kapsamında han T T urgutreis DMarin Klasik Müzik Festivali 3. yılında, doğumunun 100. yılı kutlanan Adnan Saygun’a özel bir yer veriyor. Festivalin sanat yönetmeni Kemal Küçük’ün yazdığı Saygun kitabı da festivalde sunulacak. Mesut İktu hocasının Halk Türküleri’ni seslendirirken Gülsin Onay Chopin’in 2. Piyano Konçertosu’nu çalacak. Akşam konserlerini söyledin. Peki, günbatımı konserlerinde neler, kimler var? Biraz da onlardan söz eder misin? KÜÇÜK Bu konserleri oda müziğine ve daha çok genç, yeni parlayan yıldızlara ayırıyoruz. Ancak bu yıl Aleksandr Melnikov gibi kuşağının en önemli piyanistini Finlandiyalı ünlü viyolonselci JanErik Gustafshonn’la birlikte dinleyeceğiz. Ünlü kemancımız Cihat Aşkın da Kıbrıslı önemli piyanistlerimizden Rüya Taner’le birlikte çalacak. Genç kuşağın en önemli kemancısı Sevil Ulucan ve çok iyi bir genç flütçümüz olan Nihan Atalay ise piyanist Prof. Cana Gürmen’le birlikte sahneye çıkacak. Uzun süredir üzerinde çalıştığın Saygun kitabı sonunda çıkıyor. Bu kitabın Saygun için yazılmış diğer kitaplardan farkı nedir? KÜÇÜK Saygun’un yaşamöyküsü aslında cumhuriyetin kültür tarihidir. Onun 193436 arasındaki müzik reformu sürecinden uzak tutulması, çağdaş müziğimizin, konservatuvar eğitimi de içinde, bugün yaşadığı sorunların neredeyse kaynağıdır. Kitabımda onun etnomüzikolog kimliği ve bir düşünür olarak özgün besteciliği yanında özellikle bu dönemi aydınlatmaya çalıştım. Bir yaşamöyküsü olarak tüm entelektüel yönleri yanında bir aydınlanma öncüsü olarak verdiği savaşları ortaya koymaya çalıştım. GÜNBATIMI KONSERLERİ ‘ULUSALDAN EVRENSELE’ gi bestecileri dinleyeceğiz? KÜÇÜK Bu yıl Adnan Saygun’un 100. doğum yılını kutluyoruz. Türkiye’nin tüm müzik birikimini evrensel sanat müziğine çağdaş bir anlayışla katan en önemli bestecimizdir Saygun. Değeri gittikçe daha çok anlaşılıyor; yabancı plak şirketleri yapıtlarını ünlü orkestra ve şeflerle kaydedip yayımlıyorlar. Başka ülkelerin ulusal okullarının onun gittiği yoldan daha önce gitmiş önemli bestecilerinin bu festivalde yer alması, Saygun’un 100. doğum yılına çok yakışacaktı. “Ulusaldan evrensele” izleği böyle doğdu. 1830’larda polonez ve mazurkalarıyla Polonya ulusal müziğinin tohumlarını atan Chopin’den Rus Beşleri’ne kadar tüm Doğu ve Kuzey Avrupa’nın müzik birikimini taşıyan yapıtlar bu festivalde yer alıyor. Sibelius’tan Smetana’ya, Elgar’dan Mussorsky’ye.. yedi bestecinin en sevilen ya pıtlarını önemli orkestralarımız eşliğinde yerli ve yabancı çok önemli solistlerden dinleyeceğiz. 1958’de Sibelius Madalyası’nı alan Saygun’a saygı olarak Shlomo Mintz’in Bilkent Senfoni eşliğinde seslendireceği Sibelius’un Keman Konçertosu’yla açacağımız festivalimizi, önemli bir yabancı solist olan Mirjam Tschopp’un CSO eşliğinde çalacağı Saygun’un Keman Konçertosu’yla kapayacağız. Bu yılın en büyük sürprizi ise Yo Yo Ma’nın veliahtı kabul edilen ünlü viyolonselci Hanna Chang’ın ilk kez gelmesi. Ondan da Elgar’ın Viyolonsel Konçertosu’nu Gürer Aykal yönetimindeki Borusan Filarmoni eşliğinde dinleyeceğiz. Rengim Gökmen yönetimindeki Doğuş Çocuk Senfoni Orkestrası ise Beethoven’in 3. Piyano Konçertosu’nda dâhi çocuk piyanist Kit Armstrong’a eşlik edecek. Ayrıca, Saygun’un iki öğrencisinden Galata Fotoğrafları İstanbul Modern’de Kültür Servisi İstanbul Modern Fotoğraf Galerisi 6 Eylül tarihinden itibaren “Köprü6Galata Fotoğrafları” başlıklı fotoğraf sergisini konuk ediyor. Türk fotoğrafının önemli ve yenilikçi adları arasında yer alan Ahmet Elhan, Murat Germen, Cemal Emden, Orhan Cem Çetin, Merih Akoğul ve Ömer Or hun’un, Galata Köprüsü ve çevresine odaklanan, bölgenin tarihsel önemi, İstanbul için taşıdığı anlam ve imgeleri yansıtmayı amaçlayan çalışmaları değişen yaşam koşulları çerçevesinde yeni bir Galata okuması gerçekleştiriyor. Sergi 6 Ocak 2008 tarihine kadar ziyarete açık olacak. (www.dexigner.com) ULUDAĞ ÜNİVERSİTESİ REKTÖRLÜĞÜ’NDEN Eğitim Fakültesi Beden Eğitimi ve Spor Öğretmenliği Bölümü ile Güzel Sanatlar Eğitimi Bölümü Müzik Öğretmenliği ve Resimİş Öğretmenliğinin normal ve ikinci örgün öğretim programlarına, Güzel Sanatlar Fakültesi Sahne Sanatları Bölümü Oyunculuk ve Dramatik Yazarlık Anasanat Dalları ile Resim Bölümüne, Devlet Konservatuvarına, Piyano, Yaylı Çalgılar (Keman, Viyola, Viyolonsel, Kontrabas), Üfleme ve Vurma Çalgılar (Flüt, Obua, Klarinet, Korno, Fagot, Trombon, Trompet) Bölümüne, 20072008 EğitimÖğretim yılında Önkayıt+Özel Yetenek Sınavı ile öğrenci alınacaktır. Başvuru koşullarına ilişkin ayrıntılı bilgi ile alınacak öğrenci kontenjanları www.uludag.edu.tr adresinde yer alan Duyurular ve Öğrenci bölümünden öğrenilebilir. CUMHURİYET 15 K