Katalog

22 AĞUSTOS 2007 ÇARŞAMBA CUMHURİYET SAYFA EKONOMİ ekonomi?cumhuriyet.com.tr TEPAV: Ödeneklerde yaklaşık 3 milyar YTL düzeyindeki tasarrufun hangi kalemlerden yapılacağı bilinmiyor TMSF 13 Bütçe gerçekçi değil B ütçe açığının yaklaşık 8 milyar YTL az olacağı öngörüsünün gerçekleşmesi için bütçe harcamalarının yaklaşık 3 milyar YTL kısılacağı, bütçe gelirlerinin ise 5 milyar YTL artırılacağı varsayılıyor. Yüzde 22’lik artışın nasıl gerçekleşeceği çok ciddi bir soru işaretidir. Vergi geliri öngörüleri de gerçekçi görünmüyor. ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) Türkiye Ekonomi Politikaları Araştırma Vakfı’nın (TEPAV) yayımladığı raporda, Maliye Bakanlığı’nın bütçe öngörülerinin “gerçekçi olmadığı” ifade edilerek, “2007 bütçesinin yıl sonu görüntüsü; gerçek anlamda bütçe disiplini yerine daha büyük bir bütçe açığı ile karşılaşma riskini içinde barındırmakta” denildi. TEPAV İstikrar Enstitüsü, “Mali İzleme Raporu – Haziran 2007 Bütçe Sonuçları”nı yayımladı. Raporda Ma atv ve Sabah ihalesinde kuşkulu tavır MURAT KIŞLALI ütçe ödeneklerinde yaklaşık olarak 3 milyar YTL düzeyindeki tasarrufun hangi kalemlerden yapılacağı açık bir biçimde ortaya konmamıştır. Bütçenin gerçekte Maliye Bakanlığı’nın öngörülerinin aksine tasarrufla değil, 2 milyar YTL’yi aşan bir harcama fazlasıyla karşı karşıya kalacağını öngörmekteyiz.. ekonomik büyümeye yön veren aktivitelerin tamamlandığı ve yılın tümü için büyüme rakamlarında önemli bir artışın beklenmediği bir durumda yüzde 22’lik artışın nasıl gerçekleşeceği çok ciddi bir soru işaretidir. Bütçe ödeneklerinde yaklaşık olarak 3 milyar YTL düzeyindeki tasarrufun hangi kalemlerden yapılacağı açık bir biçimde ortaya konmamıştır. Gerçek harcama artışının net olarak 0.7 milyar YTL düzeyinde olacağını tahmin etmekteyiz. B M aliye Bakanlığı’nın bir şekilde harcama tasarrufuna gitmesi halinde, büyük bir olasılıkla, başta sağlık sektörü olmak üzere muhtelif sektörlere karşı hizmet alarak yarattığı yükümlülükleri ödemeyerek gelecek yıla ertelemesi gündeme gelebilir. Bu tür uygulamalar ile harcamalar gizlenmekte, kamuoyu yanıltılmakta. Merkezi Yönetim Bütçesi haziran ayı sonunda kümülatif olarak 5.9 milyar YTL düzeyinde açık verdi. Geçen yıl aynı dönemde bütçe 2.4 milyar YTL fazla verdi. Bütçe performansındaki düşüş çok çarpıcı. Gelirler arasındaki özelleştirme gelirleri ayıklanıp bakıldığında (TELEKOM gelirleri ve özelleştirme kapsamında arsa satış gelirleri), geçen yılın aynı dönemine göre 2007 yılı bütçe açığı ciddi bir artışla 86 milyon YTL ’den 13.5 milyar YTL ’ye sıçramakta. liye Bakanlığı’nın yayımladığı “Bütçe Gerçekleşmeleri ve Beklentiler Raporu”ndaki öngörüler ele alındı. Raporda yer alan saptamalar şöyle: Maliye Bakanlığı’nın raporunda dikkati çeken ilk nokta, bütçe açığının yaklaşık 8 milyar YTL az gerçekleşeceği öngörüsü. Bunun için bütçe harcamalarının yaklaşık 3 milyar YTL kısılacağı, bütçe gelirlerinin ise 5 milyar YTL artırılacağı varsayılıyor. Vergi gelirleri ile ilgili öngörüler gerçekçi görünmüyor. Yılın ilk 6 aylık Ayrıca TEDAŞ’ın elektrik alım bedelinin zarar etkisinin de bu tutarların üzerine eklenmesi halinde, bütçenin gerçekte Maliye Bakanlığı’nın öngörülerinin aksine tasarrufla değil, 2 milyar YTL ’yi aşan bir harcama fazlasıyla karşı karşıya kalacağını öngörmekteyiz. Harcama tasarrufuna gidilmesi halinde, büyük olasılıkla sağlık sektörüne ödeme ertelemesi gündeme gelebilir. Bu tür uygulamalar ile harcamalar gizlenmekte, kamuoyu yanıltılmaktadır. Libya’daki uluslararası havalimanı inşaatının 24 ayda bitirilmesi planlanıyor TAV Tripoli’yi de inşa edecek Ekonomi Servisi TAV İnşaat, Libya’nın başkentindeki Tripoli Uluslararası Havalimanı’nın inşaat ihalesini kazandı. TAV’dan yapılan açıklamaya göre, Libya lideri Albay Muammer Kaddafi’nin oğlu Seyfulislam Kaddafi, ihalenin TAV İnşaat, Brezilya merkezli Odebrecht ve Lübnanlı CCC şirketlerinin oluşturduğu orAylin taklığa verildiğini resSelen men duyurdu. Açıklamada, yurtdışında Birleşik Arap Emirlikleri, Mısır, Gürcistan, Katar ve Tunus’ta faaliyet gösteren TAV İnşaat’ın, Libya hükümetinin 3 milyar dolar yatırım planladığı Tripoli Uluslararası Havalimanı ihalesini kamanı inşa edilecek. 20 milyon yolcu kamilyar pasiteli havalimanı, dolarlık aynı anda 100 uçağa hizmet verecek. yatırımın Fransız ADP taraöngörüldüğü 20 fından tasarımı yapılan projenin toplam milyon yolcu inşaat süresi 24 ay kapasiteli olarak planlandı. TAV İnşaat Genel Tripoli Müdürü Aylin SeHavalimanı’nın len, uluslararası yapımına platformda dünyanın aranan inşaat şirbir ay içinde ketleri arasında kobaşlanacak. numlanmayı başardıklarını söyledi. Selen, “Bir Türk firzandığı belirtildi. Bir ay içinde yapıması olarak hedeflerimiz doğrulmına başlanacak proje kapsamında tusunda uzun süredir takibimizde toplam 350 bin metre kare alana saolan böylesi bir projeye daha imza hip terminal binası ile bölgenin en atmaktan gurur duyuyoruz” dedi. modern havaliSelen, 4 yıl gibi kısa bir sürede 4 milyar dolarlık projeye imza attıklarını, özellikle Ortadoğu ve Kuzey Afrika’daki projelerde gösterdikleri yüksek performans sayesinde sektörde aranan bir şirket haline geldiklerini kaydetti. 3 KESK’ten birlik çağrısı Ekonomi Servisi Kamu Emekçileri Sendikaları Konfederasyonu (KESK) Genel Başkanı İsmail Hakkı Tombul, Türkiye KamuSen ve MemurSen’e grev çağrısı yaptı ve “Gelin birlikte grev yapalım, hizmet üretiminden gelen gücümüzü kullanalım” dedi. KESK Genel Başkanı Tombul, Kızılay’da “Sözleşmeli çalışmaya hayır. İş güvenceli ve kadrolu istihdam istiyoruz” başlıklı bir basın açıklaması yaptı. Hükümet ile memur sendikaları arasında yürütülen toplu görüşmelerin “ortaoyununa dönüştüğünü” vurgulayan Tombul, görüşmelerden sonuç elde etme imkânı olmadığını belirterek, “Özgücünüze, örgütünüze, emekçilerin gücüne güvenin. İşyerlerinde, sokaklarda birlikte mücadele edilim, haklarımızı alalım” dedi. EmekliSen Genel Başkanı Veli Beysülen de yaptığı açıklamada, görüşme masasındaki konfederasyonları “KESK’in mücadelesine katılmaya” çağırdı. ANKARA Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu (TMSF) Başkanı Ahmet Ertürk’ün önceki gün bir televizyona yaptığı, Sabah ve atv’nin satış ihalesine ilişkin “Benim kişisel görüşüm, yerliyabancı ortaklığı şeklindeki bir kombinasyonun gerçekleşeceği şeklinde. Fiyat olarak da aslında 1 milyar artı eksi yüzde 1520 gibi bir şeyin gerçekleşeceğine inanıyorum” şeklindeki ifadeleri “ihaleye fesat karıştırmak” olarak değerlendirildi. 4046 sayılı Özelleştirme Yasası’na göre yapılan satış ihalelerinde, Özelleştirme İdaresi Başkanlığı (ÖİB) satılacak kuruluşun değerini bir raporla tespit ederek bunu, “kamunun zarara uğraması söz konusu olabileceği” gerekçesiyle kuruluşun özelleştirme işlemi ve devri tamamlana kadar kamuoyuna açıklayamıyor. Özelleştirmelere karşı açtığı davalarla bilinen Petrolİş Ahmet Sendikası avu Ertürk katı Gökhan Candoğan, ÖİB’nin hazırladığı değer tespitini ihale sonuçlandıktan sonra dahi açıklamazken, Ertürk’ün bu tutumunu şöyle değerlendirdi: “İhale alenen baştan kapatılmış. Rakam aralığını söylemesi alıcılara ‘Bundan fazla vermeyin’ mesajıdır. İhalede oluşabilecek fiyatı sınırlayıcı bir etki yaratır ki, kamu zararına yol açar. ÖİB ihalelerinde değer tespit önceden taliplilere söylenmez. Çünkü talipliler bunu bilirse ihaleye düşük fiyattan başlayacak bir yaklaşım belirler. Ayrıca alenen de alıcıyı tarif etmiş. TMSF Başkanı bu ihaleye fesat karıştırmış oluyor.” Ertürk’ü eleştiren CHP Grup Başkan Vekili Kemal Kılıçdaroğlu da “Yabancı sermayedeki pay oranı yasalarla belirlenmişse bu konudaki takdir yetkisi iktidardadır. İktidar geçmişte özellikle TV açısından getirilen sınırlamaya sıcak bakmıyordu. Dolayısıyla bu, oranları indirmeye yönelik bir hazırlığın altyapısını oluşturmak olabilir” dedi. Havaalanı maketi. Derince Limanı’na 5 teklif Ekonomi Servisi TCDD İşletmesi Genel Müdürlüğü’ne ait Derince Limanı’nın özelleştirme ihalesi için 20 Ağustos Pazartesi’ye kadar 5 teklif alındı. Özelleştirme İdaresi Başkanlığı’ndan yapılan açıklamaya göre, TCDD Derince Limanı ihalesine katılan teklif sahipleri şöyle: Akfen Holding AŞAkfen Altyapı Yatırımları Holding AŞ, Ortak Girişim Grubu, Türkerler Ortak Girişim Grubu, Global Altyapı Hizmetleri ve İşletmecilik AŞ, Çelebi Holding AŞKocaeli Sanayi Odası Ortak Girişimi Grubu, Limak İnşaat Sanayi ve Ticaret AŞ. B İ L G İ T O P L U M U N A D O Ğ RU / ÖZLEM YÜZAK ozlem.yuzak@cumhuriyet.com.tr Geçen hafta “Beyin Yıkamak Ama Özgürce” başlıklı yazıda AKP ideolojisinin nasıl damıtılarak toplumun damarlarına enjekte edildiğini ve bizlerin de bunu seyretmekten başka bir şey yapmadığımızı vurgulamıştık. İktidara geldiği yıldan bu yana toplum mühendisliğini başarıyla uygulayan güçlü kesim var karşımızda. Kazandıkları zaferler onları asla rehavete kaptırmıyor, anında bir sonraki aşamanın tasarımına geçiyorlar. Erdal Atabek önceki günkü yazısında “öğrenilmiş çaresizlik” terimini ele aldı: İnsanlar tek olarak ya da çoğul olma koşulunda, daha önce de yaşayıp hiçbir şey yapamadıkları koşulları yeniden yaşadığında “öğrenilmiş çaresizlik” durumunu yaşarlar. Son seçimler, bu sonucu beklemeyenlerde buna benzer bir durum yarattı. Artık ne yapılır ki, işte olanları görüyorsunuz. Biz ne yapsak olmuyor, hep onlar kazanıyor. Bizden bir şey olmaz. Biz yapamıyoruz. Harekete Geçme Zamanı Hafta sonu aralarında oğlumun da bulunduğu bir grup lise öğrencisi gençle ve aileleri ile uzun uzun sohbet ettik. Hemen hepsi de Çağlayan mitingine katılmış kişiler. Anne ve babalardaki umutsuzluk, depresif ruh hali ve edilgenlik tüm şiddetiyle sürerken çocukların da bundan şiddetle etkilendiğini fark ettim. Peki “Bu ülke iflah olmaz artık”, “Laik azınlık olduğumuzu kabul edelim”, “Çok kötü günler bekliyor bizi, çok...”, “Ilımlı İslam diye diye ülkeyi bu hale getirdiler...” söylemi ile biz gençlere “umutsuzluğu” yaymaktan başka ne veriyoruz? Evet gerçeğin farkında olmaları son derece önemli. Ama yeterli mi? Hem kendimize, hem de onların önüne bir hedef koyma zamanı gelmedi mi daha? “Keşke kapağı yurtdışına atabil sem...” e indirgenmiş gelecek beklentisi ile “Türkiye’nin hak ettiği laik ve demokratik düzeni” nasıl yaratabiliriz? Az önce AKP’nin toplum mühendisliği başarısı dedik. Neden çok daha iyisini ve farklısını biz yapmayalım? Ancak tam bu noktada anahtar bir cümle karşımıza çıkıyor: Başkasından beklemeden elimizi taşın altına koymak. Ve örgütlenmek. İster yerel küçük oluşumlar, sivil toplum hareketleri ile... İster ortak siyasi yapılanma ile... Gençleri de bu hareketlerin içine katarak...Toplumsal sorumluluğu paylaşmalarını sağlayarak. “Özgür, laik, dayanışmacı, katılımcı, çağdaş bireyler yaratma” sloganı ile... Yoksula yardım etme, burs verme, okul yapma, eski eşyaları verme, tek başına asla yeterli değil artık. Birey olarak sahiplenme zamanı. Onları dinleme, anlama, sorunlarını paylaşma, hatta olası gereksinimlerini sağlayacak mekanizmaları önceden oluşturma zamanı. Bunu din bezirgânları özel kurslar, yurtlar, abiabla mekanizmaları ile becerdilerse; içinde bulunduğumuz ‘yeni’ düzeni bir tehdit olarak algıla yanlar, tedirgin olanlar neden becermesin? Şüphesiz din bezirgânları kadar maddi kaynak yok, ama birlik ruhu ile de pek çok şey yapılabilir. Önemli olan küllenmiş olan aydınlanma ateşinin bir yerlerden yakılmaya başlanması. Yeter ki yılmayalım, günlük koşuşturmacamızın bir parçası haline getirmeyi bilelim. İnternet başta olmak üzere bilgi teknolojileri, bu amaç doğrultusunda güçlü ve etkin bir ağın oluşturulmasında çok daha farklı bir rol oynayabilir. İstanbul’a turistik bir seyahat için gelen ve tesadüfen tanışıp ahbap olduğumuz Tahran Üniversitesi’nde Fars dili ve edebiyatı dersleri veren İranlı kadın profesörün “Molla rejiminden kurtuluş için Bush’a bile muhtaç hale geldik. Türkiye’yi hep gıpta ile izledik. Birkaç yılda bir İstanbul’a geliyorum. Bu kez çok daha farklı bir görüntü ile karşılaştım. Evet kent belki daha modern ve bakımlı ancak insanlarınız çok daha kapalı. Dikkat edin ve Atatürk’ün değerlerine sahip çıkın. Fark etmeden İran’a dönersiniz...” sözleri artık öyle kulak ardı edilecek sözler değil ne yazık ki... Oyak Renault ilk sırada Ekonomi Servisi Bursa Ticaret ve Sanayi Odası’nca (BTSO) bu yıl onuncusu yapılan “Bursa’nın 250 Büyük Firması Araştırması”nın sonuçları açıklandı. 2006 yılı ciro tutarlarına göre 4 milyar 35 milyon YTL ile birinci sırada yer alan OYAK Renault’yu, TOFAŞ ve Bosch izledi. BTSO Yönetim Kurulu Başkanı Celal Sönmez, 2007’nin daha iyi olacağını öngördüklerini belirterek “Fakat, merkezi idare de firmalarımızın önünü açacak, rekabet güçlerini artıracak ortamı sağlamalı, yatırım ve üretim iklimini daha da iyileştirmeli” dedi. CUMHURİYET 13 K