Katalog

8 AĞUSTOS 2006 SALI CUMHURİYET SAYFA KÜLTÜR kultur?cumhuriyet.com.tr Japonya’nın büyük yönetmeni Akira Kurosawa’nın özyaşamöyküsü ‘Kurbağa Yağı Satıcısı’ çıktı 15 AVEA AÇIKHAVA KONSERLERİ Dünya onu ‘Raşomon’la tanıdı YILDIZ ÇELİK KOOİMAN ‘‘Savaş öncesinde, gezgin satıcılar ülkenin dört bir yanında dolaşıp bir şeyler satmaya çalışırlarken, özellikle yanık ve kesikleri iyileştirdiği sanılan iksiri elde etmek için; dört tane ön, altı tane de arka ayağı olan bir kurbağa, dört tarafı aynayla kaplı bir kutuya konurdu. Değişik açılardan görüntüsünü izleyen kurbağa, hayretler içinde kalarak yağlı bir sıvı salgılar, bu sıvı toplanır, 3721 gün söğüt dalıyla karıştırılarak yavaş yavaş kaynatılırdı. Sonuçta harika iksir elde edilirdi.’’ Yazdıklarını, kurbağanın kendisine bakarak salgıladığı harika iksire benzeten Akira Kurosawa’nın özyaşamöyküsü ‘Kurbağa Yağı Satıcısı’, Deniz Egemen’in İngilizceden çevirisiyle Agora Kitaplığı’ndan çıktı. Askeri okulda öğretmen bir babanın çocuğu olarak 1910’da doğan Kurosawa, sessiz film Japonya’sında film anlatıcısı olan, 7 kardeşin en büyüğü, ağabeyi Haiko’dan çok etkilendi. ‘‘Gerek edebiyat gerekse sinema konularında ağabeyimin bilgi ve sezgilerine çok şey borçluyum. Onun önerdiği her filmi görebilmek için büyük çabalar harcamıştım’’ diyor. Y azdıklarını, kurbağanın kendisine bakarak salgıladığı harika iksire benzeten Akira Kurosawa’nın özyaşamöyküsü ‘Kurbağa Yağı Satıcısı’, Deniz Egemen’in İngilizceden çevirisiyle Agora Kitaplığı’ndan çıktı. Kurosawa’nın bebekliğinden başlayıp çocukluğunu, gençliğini, sinemayla tanışmasını ve yönetmenlik yaşamını anlattığı kitabın sonunda da, ünlü yönetmenin sinemayla ilgilenen, özellikle de yönetmen olmayı düşünen gençlere öğütleri yer alıyor. Judo Efsanesi) 1993’te çektiği Madadayo’ya kadar geçen sinema yaşamını anlatmaktan geri kalmıyor. Gençlere öğütler... Onu Batı’ya tanıtan, 1950’de çektiği ve Venedik Film Festivali’nde en iyi film ödülünü alan Raşomon’du. Bir haydudun ormanda bir samurayı öldürüp karısına tecavüz etmesi sonrası, haydudun, samurayın, tecavüze uğrayan kadının ve tüm bunları izleyen oduncunun olayı farklı açılardan anlattıkları film, gerçeğin görece bir kavram olması üzerine etkileyici bir filmdi. Farklı çekim ve anlatım teknikleriyle Kurosawa’ya uluslararası başarı getirdi. Ödülü aldığını öğrendiğinde onun ilk düşündüğüyse ‘‘artık soğuk pirinç yemek zorunda kalmayacağı’’ olmuştu. Bir Rus subayıyla Moğol avcı arasındaki dostluğun öyküsü olan Dersu Uzala ile 1976’da en iyi yabancı film Oscar’ı, 1985’te çektiği Ran ile de 4 dalda Oscar alacaktı büyük usta. Amerikalı yeğeninin Japonya’ya gelişiyle, Nagasaki’ye atılan atom bombasıyla yitirdiği kocasını anımsayan yaşlı bir kadınla torunlarının öyküsünü anlatan, 1991 yapımı Ağustosta Rapsodi ise yoğun savaş ortamının bulunduğu günümüzde ‘atom bombası’nın yol açtığı acıları sözcükler ve imgelerle anımsatan başarılı bir film. ‘‘Aslında filmlerimden uzun uzun söz etmekten hoşlanmıyorum. Söylemek istediğim her şeyi filmin içinde bulabilirsiniz’’ diyen Kurosawa’nın kitabının sonunda, film yönetmenliğini meslek olarak seçecek gençlere öğütleri yer alıyor. Harbiye’de müzikli yaz akşamları Kültür Servisi Hitt Prodüksiyon tarafından gerçekleştirilen ‘Avea Açıkhava Konserleri’ dün akşam Tarkan konseriyle başladı. Bu akşam ve yarın akşam da Açıkhava’da sevenleriyle buluşacak olan Tarkan, Türkiye’de ve yurtdışında yaptığı birçok şarkıyı seslendirecek. 19 Ağustos’a kadar sürecek konserler kapsamında 10 Ağustos Perşembe akşamı İbrahim Tatlıses, Senfonik Orkestra eşliğinde Anadolu türkülerini seslendirecek. 11 Ağustos Cuma günü Harbiye Açıkhava’ya Hande Yener ve Rafet El Roman konuk olacak. İkili ilk kez birlikte konser verecek. 12 Ağustos Cumartesi akşamı yapılacak olan Sibel Can konserine, Türk filmi şarkılarının unutulmaz sesi Belkıs Özener misafir sanatçı olarak katılacak. MazharFuatÖzkan üçlüsü geçmişten günümüze tüm şarkılarını 13 Ağustos Pazar akşamı hayranlarıyla paylaşacak. Sinemaya iten nedenler Kitabına, bebekliğinden bugün gibi anımsıyorum dediği ilk anısıyla başlıyor ünlü yönetmen. ‘‘Şekercinin çekmecelerinin çıkardığı sesler, gezici rahiplerin zil ve ilahi sesleri, tapınakların davul sesleri, fasulye turşusu satıcısı, uçurtma iplerinin mırıltısı... Bütün bu doğal seslerin büyük bölümü bir daha gelmemek üzere gittiler. Onların hepsinin bir anısı vardır’’ dedikten sonra da ‘‘Bugünün çocukları sanırım bu sesleri belleklerine yerleştiremeyecekler’’ diye ekliyor. Kitap, okul yılları, ailesinin, arkadaşlarının, öğretmenlerinin üzerindeki etkileri ve onu sinemaya doğru iten olayların anılarıyla sürüyor. Sinemaya, PCL yapım şirketinde yardımcı yönetmen olarak başlayan Kurosawa; Hidesuke Takizawa, Kajiro Yamamoto, Mikio Naruse gibi dönemin tanınmış yönetmenlerinin asistanlığını yaptı. Yönetmen olduktan sonra, kendini anlatmanın en kolay yolunun filmografisini izleyerek, film film olayları sıralamak olduğunu söylüyor Kurosawa. Yine de 1943’te çektiği ilk filmi Sugata Sanjiro’dan (Büyük İstanbul’un işgali beyazperdede ? Kültür Servisi İstanbul işgalini Yandım Ali’nin serüveni üzerinden anlatacak olan ‘Son Osmanlı Yandım Ali’ filminin çekimleri başladı. Suat Yalaz’ın yapıtlarından beyazperdeye uyarlanan ‘Son Osmanlı Yandım Ali’ filminde Kenan İmirzalıoğlu, Cansu Dere, Emin Boztepe, Engin Şenkan, Okan Aydoğan, Hasan Yalnızoğlu rol alıyor. ‘Son Osmanlı Yandım Ali’, Özen Film’in bu sezon ‘Eve Giden Yol’la (Semir Aslanyürek) birlikte yapımcılığını üstlendiği iki büyük bütçeli filmden biri. ‘Kurtlar Vadisi’ ekibinden Mustafa Şevki Doğan’ın yöneteceği filmde İstanbul’un işgali sırasında yaşananlar Yandım Ali’nin serüveni üzerinden anlatılacak. Bu kez foto muhabirleri yarışıyor Kültür Servisi Dünyanın en saygın foto muhabiri yarışması olan ‘World Press Photo’ya 2003 yılından bu yana destek veren ‘TNT’, bu yıl Türkiye’den yarışmaya katılmak isteyen foto muhabirlerinin fotoğraflarını ‘Türkiye Foto Muhabirleri Derneği’ ile işbirliği yaparak ücretsiz olarak yurtdışına taşıyacak. Dokuz kategoriden (genel haberler, spot haberler, insanlar, günlük hayat, portreler, spor, sanat, bilim ve teknoloji, doğa ve çevre) oluşan yarışmaya 2006 yılı içinde çekilmiş olan tüm fotoğraflar katılabilir. ‘World Press Photo’ yarışmasına başvurular Ekim 2006’da başlayacak ve 10 Ocak 2007’de son bulacak. Jüri kararını, 2007 Şubat’ının 2. haftasında gerçekleşecek basın toplantısında açıklayacak. Kazananlara ödülleri, nisan ayı sonunda Hollanda’da düzenlenen ödül töreninde verilecek ve Türkiye’den dereceye giren fotoğraf olması durumunda foto muhabirinin Hollanda’daki ödül törenine katılımıyla ilgili tüm masraflar TNT Ekspres tarafından karşılanacak. Yarışmaya katılmak isteyen foto muhabirlerinin 444 0 868 numaralı telefonu araması gerekmektedir. TNT yetkilileri başvuruları adresten teslim alarak vakfın Amsterdam’daki adresine ulaştıracak. TNT Ekspres Türkiye ayrıca Türkiye Foto Muhabirleri Derneği ile yaptığı işbirliği çerçevesinde, ‘World Press Photo 2005’e katılan çalışmaların İstanbul ve Ankara’da sergilenmesine de destek verecek. Ödüllü fotoğraflar sergileniyor ? Kültür Servisi Bu yıl 6.sı düzenlenen, amatör ve profesyonel tüm katılımcılara açık olup tasarım, film, müzik ve fotoğraf olmak üzere dört ana ve on yedi alt kategoriden oluşan Apple iCan’de fotoğraf kategorisinde yarışan ve dijital teknolojiyi en yaratıcı şekilde kullanmış, birbirinden farklı fotoğraflar bugünden itibaren 10 gün boyunca Fotoğrafevi Koç Allianz Galerisi’nde görülebilir. Ara Güler, Nihat Odabaşı gibi isimler tarafından değerlendirilen fotoğraflar arasından seçilen ve sergilenenler arasında hem alt kategori dijital art’ta hem de ana kategoride birinci olan Sadık Demiröz’ün ve diğer alt kategori birincisi Emre Çakar’ın yapıtları da yer alıyor. (0 212 249 02 02) World Press Photo’nun düzenlediği fotoğraf yarışması dokuz kategoride düzenleniyor. Mekân ve insana tanıklık eden resimler Kültür Servisi Solmaz Aksoy, son dönem çalışmalarından oluşan kişisel sergisiyle Bozcaada Rengigül Sanat Galerisi’nde. ‘Susan Biryerlerin Dili’ adını verdiği bu sergisinde, sanatçı çeşitli konuları kendi yorumuyla ele alıyor. Aksoy, resimlerini anlatırken şöyle diyor: ‘‘Ben kendi sanat anlayışımın diğer sanatçılardan, hatta tam olarak söylemek gerekirse, yalnızca resim değil, bütün diğer sanat dallarındaki yaratıcılardan farklı olmadığını düşünüyorum. Hepimiz yaşadığımız ‘an’a ve o andaki çevremize, kendi iç görmelerimizle bakıyor, ‘an’a ve ‘mekân’a ve de ‘insan’a tanıklık ederek, kimi zaman umutlanıp, kimi zaman üzülerek bu tanıklığımızı yaratılarımıza aktarıyoruz. Yani tanıklığımızı kendi dilimizde kayda geçiriyoruz. Her birimizin bakışı farklı, aktarımı kendine Sergide sanatçının son dönem işleri göre. Ben insanları, eşyalayer alıyor. rı ve mekânları çok seviyorum. Onların bakış açısının ve tanıklıklarının tanığıyım. Resimlerimde ister insan, ister eşya, isterse mekân olsun, onların çevrelerine ve ‘an’a bakış açılarını yansıtmaya çalışıyorum. Yani ben, onlar oluyorum.’’ (0 286 697 86 01) Monica Molina Bodrum ve Çeşme’de Kültür Servisi Monica Molina, yeni albümü ‘A Vida’nın (To Life Hayata) Avrupa ve Amerika turnesi kapsamında, BKM organizasyonu ile Türkiye’de müzikseverlerle buluşacak. Sanatçı 18 Ağustos akşamı saat 21.00’de Çeşme Açıkhava Tiyatrosu’nda, 19 Ağustos akşamı ise saat 21.15’te Bodrum Antik Tiyatro’da sevenleri için şarkılarını seslendirecek. ‘Vuela’ isimli al bümü ile Türkiye’de de ciddi bir hayran kitlesi edinen Molina, hayranları için İspanya’dan gelecek orkestrası ile bir de Türkçe şarkı söyleyecek. Şarkıcı 11 şarkılık yeni albümündeki ‘Donde Sea Que Hoy Estes’, ‘Suenos’, ‘Tesoros’ gibi en beğenilen parçalarını ve Cesaria Evora klasiği ‘Sodade’nin İspanyolca yorumunu Türk müzikseverlere sunacak. Stone’un başı filmiyle dertte ? Kültür Servisi Oliver Stone’un, 11 Eylül’de İkiz Kuleler’de kahramanlaşan görevlilerin hikâyesini anlattığı yeni filmi 9/11’le başı derde girdi. 9 Ağustos’ta ABD çapında gösterime girecek filmin galası 4 Ağustos’ta New York’ta yapılmıştı. Gösterim tarihi yaklaştıkça İkiz Kuleler’de ölenlerin yakınları Stone’a yüklenmeye başladı. Stone’un kampanyalarına yeterince destek vermediğinden yakınan aileler için gişe hasılatının bir kısmı yardım faaliyetlerine aktarılacak. Filmin ilk hafta sonu elde edeceği gelirin yüzde 10’u Dünya Ticaret Merkezi’nin çöktüğü yerde bir anıt yapmak isteyen bir vakıfla kulelerde ailesini yitiren çocuklara, burada ölen polis ve itfaiye erlerinin ailelerine yardım eden kuruluşlar arasında paylaştırılacak. 11 Eylülzede ailelerse Stone’un filme, anıt çalışmalarına yardım edilmesi yönünde bir anons koymasını istemişlerdi. Film, İkiz Kuleler enkazından canlı kurtulan polis memurlarının gerçek hikâyesini anlatıyor. Daniel Schmid öldü CENEVRE (AFP) İsveçli sinema yönetmeni Daniel Schmid, geçen akşam 64 yaşında kansere yenik düşerek yaşama veda etti. Schmid, ülkesinin yetiştirdiği en tanınmış sinemacılar arasındaydı. Çektiği filmler arasında ‘Beresina’(1999), ‘Jenatasch’ (1987) sayılabilir. Schmid aynı zamanda opera yönetmenliği de yapıyordu. 1970’lerin sonlarında Alman yönetmen Ranier Werner Fassbinder’le birlikte çalışan yönetmen, 1999’da Locarno Film Festivali’nde ‘Onur Ödülü’ almıştı. CUMHURİYET 15 K