Katalog

16 AĞUSTOS 2006 ÇARŞAMBA CUMHURİYET SAYFA DIŞ HABERLER dishab?cumhuriyet.com.tr 11 Suriye lideri, Rice’a yanıt gibi konuşmasında, Hizbullah’ın ‘zaferiyle’ yeni bir Ortadoğu’nun çıktığını söyledi Castro televizyonda ? HAV ANA (AA) Sağlık durumu hakkında spekülasyonlar yapılan Küba Devlet Başkanı Fidel Castro’nun görüntülerinin yer aldığı bir video yayımlandı. Küba televizyonunda yayımlanan video görüntülerinde, Castro 80. yaşını hasta yatağında kardeşi Raul ve Venezüella Devlet Başkanı Hugo Chavez ile kutlarken görülüyor. Küba lideri Castro, ay başında bağırsak ameliyatı geçirmesi üzerine yetkilerini geçici olarak kardeşi Raul’a devretmişti. ‘ABD’nin Ortadoğu’su hayal oldu’ ? İtalya Dışişleri Bakanı D’Alema, ‘‘Lübnan’daki savaşın, askeri gücün hiçbir şeyi çözmeyeceğini kanıtladığını’’ ve ‘‘askeri güç kullanılmasının terorizmi arttırdığını’’ söyledi. Dış Haberler Servisi Suriye Devlet Başkanı Beşar Esad, Hizbullah’ın Lübnan’da İsrail’e karşı elde ettiği başarıdan sonra yeni bir Ortadoğu’nun çıktığını söyledi. Esad, başkent Şam’da gazetecilere yaptığı açıklamada, Hizbullah’ın Lübnan’daki başarısından sonra bölgenin değiştiğini belirterek ABD’nin Ortadoğu’daki emellerinin artık hayal olduğunu ifade etti. Lübnan’daki çatışmaların İsrail tarafından daha önce planlandığını ileri süren Esad, ancak çatışmaların İsrail ve müttefikleri için daha fazla başarısızlık ortaya çıkardığını kaydetti. Ortadoğu’da barışçıl çözüme ABD’nin de katılması gerektiğini bildiren Esad, ancak barışın, ABD Başkanı George Bush yönetiminde mümkün olmadığını belirtti. Amerikan Dışişleri Bakanı Condoleezza Rice, 12 Temmuz’da başlayan İsrail saldırılarından kısa süre önce yaptığı açıklamada, artık aşırı uçların etkisinin olmadığı yeni bir Ortadoğu’nun zamanının geldiğini söylemişti. ‘Askeri güç beyhude’ Adı Lübnan’a asker gönderebilecek ülkeler arasında geçen İtalya’nın Dışişleri Bakanı Massimo D’Alema da Lübnan savaşının, askeri gücün beyhude olduğunu gösterdiğini söyledi. D’Alema, Mısır’ın başkenti Kahire’de Devlet Başkanı Hüsnü Mübarek ile gö rüşmesinden sonra gazetecilere yaptığı açıklamada, ‘‘Lübnan’daki savaşın, askeri gücün hiçbir şeyi çözmeyeceğini kanıtladığını’’ ve ‘‘askeri güç kullanılmasının terorizmi arttırdığını’’ ifade etti. İtalya Dışişleri Bakanı D’Alema, gelecek iki haftanın ‘‘kritik ve hassas’’ olabileceğini de belirtti. Sudan Devlet Başkanı Ömer el Beşir ise, BM’nin ülkenin batısındaki sorunlu Darfur bölgesine asker göndermesi halinde, Su dan’ın tıpkı İsrail güçlerine karşı savaşan Hizbullah gibi savaşacağını söyledi. El Beşir, Sudan ordusunun 52. kuruluş yıldönümü dolayısıyla yaptığı konuşmada, ‘‘Tıpkı Hizbullah’ın İsrail birliklerini yendiği gibi, ülkeye girecek herhangi bir yabancı gücü yenmeye kararlıyız. Darfur’a BM Güvenlik Konseyi tarafından dayatılacak, ABD, İngiltere ya da başka bir ülkeden birlik konuşlandırılmasına karşıyız’’ dedi. 11 ’İ ÇOCUK 34 CESET ÇIKTI Maorilerin kraliçesi öldü ? WELLINGTON (AA) Yeni Zelanda yerlileri Maorilerin kraliçesi Te Arikinui Dame Te Atairangikaahu, 75 yaşında öldü. Te Ata, Maorilerin 1858’de İngiltere’nin Yeni Zelanda’yı sömürgeleştirmeye başlamasına tepki olarak kendi krallarını seçmeleriyle tahta çıkan kraliyet ailesinin 7. monarkı idi. Te Ata, Mayıs 1966’da babası Kral Koroki Te Rata Mahuta Tawhiao’nun gömüldüğü gün kraliçe olmuştu. Te Ata, aralarında Japonya İmparatoru Akihito ve İmparatoriçesi Michiko, eski Güney Afrika Devlet Başkanı Nelson Mandela ve eski ABD Başkanı Bill Clinton olmak üzere Yeni Zelanda’ya gelen birçok kraliyet mensubu ve devlet başkanını ağırladı. Yıkıntılar mezarlık gibi Dış Haberler Servisi BM Güvenlik Konseyi’nin Lübnan’da ateşkes kararının önceki gün yürürlüğe girmesinin ardından İsrail askerleri dün 3 Hizbullah gerillasını vurdu. Çatışmayı görüntüleyen AA foto muhabiri Rıza Özel ile 3 Türk gazeteci, Hizbullah gerillaları tarafından bir süre alıkonuldu. Görüntülere el koyan gerillalar daha sonra gazetecileri serbest bıraktı. İsrail bombalarının yıktığı Lübnan’da dün enkaz altından 11’i çocuk 34 ceset çıkarıldı. Kurtarma görevlileri, 34 cesetten 30’unun sivillere ait olduğunu, enkazdan birkaç günlük bir bebekle, hamile bir kadının cesedinin çıkarıldığını da belirtti. Aynı kaynaklar, enkazdan 4 Hizbullah gerillasının cesedinin çıkarıldığını da açıkladı. İsrail askerlerinin henüz çekilmediği sınır köylerinde yıkılan evlerin enkazında arama çalışmalarının ise henüz başlamadığı belirtiliyor. Son resmi verilere göre, İsrail bombardımanında 1200’e yakın sivil hayatını kaybetti. BM insani yardım koordinatörü Jan Egeland, Lübnan’daki durumun felakete yakın olduğunu söyledi. Egeland, Rus Kommersant gazetesine verdiği demeçte, şunları söyledi: ‘‘Lübnan’da binlerce ev yok edildi. Yüz binlerce insan, bir yerlere sığınmak için evlerini terk etti. Bunların hepsinin geri dönmeye hakkı var, bu hakkın reddedilmesi bir nefret, sonsuz çatışma kaynağı haline gelir.’’ Egeland, Lübnan’dan Cenevre’ye dönüşünde verdiği demeçte ‘‘Sivillerin arasına saklanarak ve de İsrail’in vereceği karşılığın ölçüsüz olacağını bilerek savaşıyor’’ dediği Hizbullah’ı da eleştirdi. AA muhabirinin bildirdiğine göre Beyrut’tan dün sabah saatlerinden itibaren yaklaşık 350 bin kişinin Güney Lübnan’a gitmek istemesi üzerine bütün yollar kilitlendi. İsrail’in otoban üzerinde bulunan köprüleri bombalaması nedeniyle açılan çukurları Lübnan ordusunun onarmaya çalıştığı belirtiliyor. Ancak bu çabalara rağmen, Beyrut dışından 5 kilometrelik yolun ancak 2 saatte kat edilebildiğine dikkat çekiliyor. İSRAİL GÜNAH KEÇİSİ ARIYOR Dış Haberler Servisi Lübnan’da BM’nin ateşkes kararının yürürlüğe girmesinin ardından gerek Hizbullah gerekse İsrail cephesinden ‘‘Zafer kazanan taraf biziz’’ açıklamaları gelse de, yapılan yorumlarda İsrail ve ABD’nin bu savaştan yara aldığı, Hizbullah, İran ve Suriye’nin kârlı çıktığı görüşü ağır basıyor. Ateşkes kararının ardından İsrail’de Başbakan Ehud Olmert yönetiminin ve ordunun nerelerde hatayaptığı sorusuna yanıt aranırken ‘‘başarısızlığın’’ faturasının kime çıkarılacağı yönünde tartışmalar hız kazandı. İsrail ve ABD’de yapılan yorumlarda, İsrail’in güçlü ordusuna rağmen bir gerilla grubuna karşı istediği başarıyı elde edemeyişi, askeri caydırıcılığı için de darbe olarak nitelendiriliyor. Hedefteki isim Olmert insani yardım koordinatörü Egeland, Lübnan’da yüz binlerce insanın mağduriyeti giderilmeden savaşın sona ermeyeceğini belirtti. Yıkıntılar altından hâlâ cesetlerin çıkarıldığı Lübnan’da ölü sayısı daha da artacak gibi görünüyor. Ülkenin sınır köylerinde henüz arama çalışmalarının başlamadığına dikkat çekiliyor. Ateşkesin yürürlüğe girmesinden sonra 350 bin kişinin Güney Lübnan’a gitmek istemesi üzerine ise yollar kilitlendi. (Fotoğraf: REUTERS) BM Ayakkabılar boşuna çıkarılmış ? WASHINGTON (AA) ABD’de havaalanlarında bulunan dedektörlerin, ayakkabılara yerleştirilen patlayıcı maddeleri tespit edemediği, yıllardır milyonlarca yolcuya güvenlik kontrolleri sırasında ayakkabılarının boş yere çıkarttırıldığı belirlendi. Amerikan medyasındaki haberlere göre, ABD İç Güvenlik Bakanlığı’nın havaalanı dedektörleri konusunda hazırladığı yeni bir raporda, ayakkabılara yerleştirilen patlayıcıların dedektörlerle belirlenemediği bulgusu yer aldı. ABD’de son yıllarda yolculardan güvenlik kontrolü sırasında ayakkabılarını dedektörlerden geçirmeleri isteniyordu. Halutz’un hisse senedi hesabı KUDÜS (AA) İsrail Genelkurmay Başkanı Dan Halutz’un, iki İsrail askerinin 12 Temmuz’da Hizbullah tarafından kaçırılmasından saatler sonra borsadaki hisse senetlerini sattığı ortaya çıktı. Yediot Ahronot gazetesinin internet sitesindeki habere göre, ‘‘o sırada savaş çıkmasını beklemediğini’’ belirten Halutz, hisse senetlerini askerlerin kaçırılmasından birkaç saat sonra elden çıkardı. Genelkurmay Başkanı’nın hisse senetlerini sattığı haberi ilk olarak İbranice yayımlanan Maariv gazetesinde yer aldı. Bu gazeteye göre, Halutz’un sattığı kâğıtlar 120 bin şekel (yaklaşık 27.9 bin dolar) değerinde. İsrail ordusundan yapılan açıklamada ise Genelkurmay Başkanı’nın, kendisinin ve ailesinin mali konularını, İsrail’deki her vatandaş gibi şahsen düzenli olarak takip ettiği belirtildi. Açıklamada ayrıca, Genelkurmay Başkanı’nın, İsrail vatandaşlarını korumak için gece gündüz durmadan çalıştığı, bu nedenle kişisel işlerini kurcalamanın doğru bir şey olmadığı ifade edildi. Tel Aviv Borsası’nda İsrail’in Lübnan’a saldırılarının başlamasıyla ilk 3 gün düşüş yaşanmıştı. Olmert’in önceki gün parlamentoda yaptığı konuşmada ‘‘savaşın, stratejik dengeyi Hizbullah aleyhine çevirdiğini’’ öne sürmesine karşın harekâtın yürütülmesi ile ilgili bazı yetersizlikler olduğunu kabul etmesi ve bununla ilgili bir soruşturma açılacağını söylemesi dikkat çekti. Hizbullah’ın askerlerini kaçırdığı gerekçesiyle Lübnan topraklarına bir ayı aşkın süre saldıran İsrail’in rehinelerin izini hâlâ bulamayışı bir tarafa, Hizbullah hedeflerini de tam anlamıyla yok edemeyişi, eleştirilerin merkezini oluşturuyor. İsrail’de istihbarat servisleri Hizbullah’ın gücünü iyi hesaplayamamakla suçlanıyor. İsraillilerin üçte ikisinin ateşkesten memnun olmadığı da ortaya çıktı. ‘ÖZGÜRLÜKLE TERÖR ARASINDA BİR MÜCADELE VAR’ Bush, İran’ı hedef aldı Dış Haberler Servisi ABD Başkanı George W. Bush, İsrail ile Hizbullah arasında Lübnan’da BM ateşkes kararına kadar 34 gün süren savaşın, ‘‘dünyada özgürlükle terör arasında cereyan eden daha geniş kapsamlı savaşın parçası olduğunu’’ ileri sürdü. Bush, İran ile Suriye’nin, 2 İsrail askerini tutsak alarak savaşı başlatan Hizbullah’ın destekçileri olduğunu söyledi. ‘‘İran, atom bombasına sahip olsa düşünün durum ne denli daha tehlikeli olurdu?’’ diyen Bush, Lübnan savaşında 1150 ölü ve 3 bin 600 yaralı verilmesinin asıl nedeninin Hizbullah olduğunu savundu. İran’ın Hizbullah’a ve Irak’taki silahlı örgütlere desteğinin sona ermesi gerektiğini ileri süren Bush, ‘‘Tahran, demokrasinin yerleşmesini engellemek istiyor’’ dedi. Bush, Hizbullah lideri Şeyh Seyyid Hasan Nasrallah’ın, ‘‘İsrail karşısında stratejik tarihi zafer kazandıklarını’’ ilan etmesinin ardından yaptığı açıklamada, Lübnan savaşında yenilen tarafın Hizbullah olduğunu öne sürdü. İran antenleri topluyor ? TAHRAN (AA) İran’da polis, vatandaşların yabancı kanalları izleyebilmek için kullandıkları uydu antenlerini, yasadışı oldukları gerekçesiyle topluyor. Tahran Genel Savcısı Said Murtazevi, yaptığı açıklamada, uydu antenlerini kullananların İran toplumunun kurallarına uymadıklarını ve yaptıkları işin kanun dışı olduğunu söyledi. Murtazevi, polisin evlerdeki uydu antenlerini savcılık kararıyla topladığını belirtti. Savcılık kararıyla Tahran’ın bazı mahallelerine giden polis, evlerin çatılarına çıkarak uydu antenlerini söktü. Ev sahiplerinden uydu alıcılarını da haftaya kadar teslim etmeleri istendi. Sivil ölümleri yüzünden Hizbullah’ı suçlayan ABD Başkanı Bush, İran için de “Demokrasinin yerleşmesini engelliyor” ifadesini kullandı. (Fotoğraf: AFP) Ankara’da ‘Bush mu, Merkel mi?‘ trafiği Erdoğan’ın seçim yapması gerekecek ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’ın, ABD Başkanı George Bush’tan bir süredir beklediği randevu talebi, ekim ayı için yanıt buldu. Ancak Washington’ın Erdoğan’ı ağırlamayı öngördüğü 5 ve 6 Ekim, Almanya Başbakanı Angela Merkel’in Türkiye’ye gerçekleştireceği ilk resmi ziyaretle aynı tarihe denk geliyor. Türkiye’nin AB sürecinin yıl sonunda kritik bir aşamadan geçeceği, ayrıca İlerleme Raporu ve Strateji Belgesi’nin ekim ayında açıklanacağına işaret eden diplomatik kaynaklar, Erdoğan’ın, Bush kadar Merkel ile buluşmasının da önem taşıdığına dikkat çekti. Erdoğan’ın iki lideri de kırmaması için Ankara’nın çeşitli arayışlara girdiği öğrenildi. Başkan Bush’un aylardır ‘‘yoğunluğunu’’ gerekçe göstererek veremediği randevunun tarihini değiştirmekte zorlanacağı değerlendirmesini yapan Başbakanlık, bu kez Berlin’in nabzını yoklamaya başladı. Henüz Başbakanlık’a Berlin’den yanıt gelmediği belirtildi. CUMHURİYET 11 K