Katalog

14 TEMMUZ 2006 CUMA CUMHURİYET SAYFA DIŞ HABERLER dishab?cumhuriyet.com.tr 11 ? İSRAİL SA V AŞTA Lübnan’ın güneyinde 40’tan fazla hedefi vuran İsrail savaş uçakları 18’i çocuk 50’den fazla sivili öldürdü. Ölenlerden 12’si aynı aileden. İsrail, başkent Beyrut’taki, Uluslararası Refik Hariri Havalimanı’nı da vurdu. Havaalanı trafiğe kapatıldı. Dün gece Beyrut’ta 4 patlama meydana geldi. BIÇAK SIRTI EROL MANİSALI Avrupa Yolunda... İşlerim Yolunda ‘‘Avrupa Yolunda’’ tanımlaması ne anlama geliyor? Bazı kişiler ve çevreler bu tanımlamayı neden sık sık kullanıyorlar? Çok merak ediyorum, bu ifade onlar için neyi açıklar? Olaya çok tarafsız, fazla iyi niyetle ve biraz da ‘‘safça’’ bakmaya çalışalım. 1) Bu insanların bir kısmı ‘‘Avrupa Yolunda’’ derlerken ve bunu bir slogan olarak kullanırken belki de Türkiye’nin gerçekten AB’ye üye olma yolunda Brüksel’le görüşmeler yaptığına inanıyorlar. Peki, bu insanlar şu hususları hiç mi bilmiyorlar? Türkiye ile AB arasında görüşme sürecini belirleyen koşulların dengesiz, tek yanlı, üyelik için hiçbir güvence vermeyen; adeta, AB ile ‘‘üyelik getirmesi imkânsız hale sokulan’’ bir süreç olduğunun farkında değiller mi? Görüşmeler boyunca Türkiye’yi Lozan’dan Sevr’e taşıyacak bir sürecin fiilen başlatıldığını; Kıbrıs’ın bu yüzden gittiğini, Ege’nin gitmekte olduğunu; Kürdistan projesinin bir ayağının Brüksel kıskacı ve boyunduruğu ile gerçekleştirilmeye başlandığını göremiyorlar mı? Kendilerine bir iyilikte bulunayım; Cumhuriyet gazetesinde son 6 ay içinde bu konuda ‘‘Bıçak Sırtı’’ köşesinde yazdığım yazılara bir göz gezdirsinler. Yanıtları bulacaklardır. 2) Avrupa Birliği’nin Türkiye’ye yönelik politikalarını da bilmiyor olabilirler. AB’nin bizi almaya karar verdiğini; bu yüzden bizimle görüştüğünü; bütün kabahatin Türkiye’de olduğunu; bazen bizim başbakanların AB’yi elinin tersiyle ittiğini dahi sanabilirler. Dış Haberler Servisi İsrail’in, Hizbullah örgütünün 8 askeri öldürüp 2’sini kaçırmasının ardından Lübnan’ın güneyine düzenlediği hava saldırılarında 18’i çocuk 50’den fazla sivil öldü. Saldırılarda aynı aileden 12 kişi öldürüldü. Başkent Beyrut’taki havaalanını da bombalayan İsrail, Lübnan’ı hava, kara ve denizden ablukaya aldı. İsrail’in, Hizbullah’ın Filistinlilere destek amacıyla 2 askerini kaçırmasının ardından Lübnan’ı vurmasıyla Ortadoğu’da tehlikeli bir tırmanış yaşanıyor. Filistinli militanlarca 25 Haziran’da kaçırılan Onbaşı Gilad Şalit’i kurtarma gerekçesiyle günlerdir Gazze’de operasyon yapan İsrail, şimdi de Lübnan cephesini açtı. İsrail kabinesi önceki gece Şii Hizbullah örgütünün 2 askerini kaçırmasına karşı Lübnan’a sert yanıt verme kararı aldı. Kararın ardından İsrail, Lübnan’a son 24 yılın en ağır hava saldırısını başlattı. İsrail savaş uçakları önceki geceden bu yana güneydeki Sur, Nebatiye ve Zehrani kentlerinde 40’tan fazla hedefi vurdu. Nebatiye’deki Dveyr köyünde aynı aileden 12 kişi, bir diğerinden 7 kişi dahil olmak üzere 22 sivil öldü. Hizbullah’ın İsrail’in kuzeyine düzenlediği roket saldırılarında da 1 İsrailli kadın öldü, 5 kişi yaralandı. İsrail donanması da Nukara’yı bombaladı. Bombardımanda 3 çocuk öldü. Hizbullah’ın askeri kanadı İslami Direniş, İsrail’in kuzeyindeki Roşbina ve Kiryat Şmona havaalanlarına da füze saldırıları düzenledi. Hizbullah’ın Safed kasabasına düzenlediği saldırıda ise 3 İsrailli öldü. ? Son 24 yılın en şiddetli hava saldırısını başlatan İsrail’in savaş gemileri, abluka çerçevesinde Lübnan karasularına girdi ve devriye gezmeye başladı. İsrail ordusu, Hizbullah lideri Şeyh Nasrallah’ın yaşadığı sanılan Beyrut’un güneyinin tahliye edilmesi için de Lübnan’ı uyardı. ÇOCUKLARI ÖLDÜRDÜLER İsrail’in hava saldırıları sonucu Dveyr köyünde aynı aileden 12 kişi yaşamını yitirdi. İki askeri kaçırıldığı gerekçesiyle Lübnan’ı bombalayan İsrail, Filistin’de olduğu gibi bu ülkede de yine hiçbir suçu olmayan küçücük çocukları ve masum sivilleri öldürdü. İsrail, Hizbullah’ın saldırılarından Lübnan yönetimini sorumlu tutarken Beyrut, Hizbullah’ın eyleminden haberi olmadığını, buna göz yummadığını belirtiyor. İsrailli askeri yetkililer Lübnan’a yapılan operasyonun uzun süreceğini kaydediyor. (Fotoğraf: AP) Sivil darbecilerin sloganı 3) TürkiyeAB ilişkilerinin gerçek gidişini biliyorlarsa, Türkiye’nin AB’ye alınmadığının, AB’nin denetimi altına alındığının farkındaysalar ve buna rağmen ‘‘Avrupa Yolunda’’ sloganını kullanıyorlarsa o zaman başka şeyler düşünmemiz gerekir. Acaba ne gibi şeyler düşünmemiz söz konusu olur? Türkiye AB’ye alınmadan, AB’nin sömürgesi durumuna da gelse bu çevreler bundan yarar sağlayan azınlıktaki insanlar olabilirler. Türkiye’deki oligarşik düzenin ‘‘yöneten kısmının’’ içinde bulunan insanlar olmalılar. Batı tekellerinin Türkiye’deki ortakları, taşeronları, üst düzey çalışanları gibi... Daha belirgin olarak ‘‘AB kurumlarından özel çıkar sağlayan çevreler’’ olabilirler. Yardım alan kimi sivil toplum örgütlerinden bireysel getirilere kadar her şey bunun içine girer. Türkiye’deki bölücü eylemlerin AB’den medyatik, siyasal, parasal ve askeri destek alan örgütler ve sempatizanları için ‘‘Avrupa Yolunda’’, vazgeçilmez bir slogandır. Bir de kimi İslamcı siyasileri unutmayalım; AB (ve ABD) ile aralarında bazı ortak noktalar var; Cumhuriyet ve Atatürk karşıtlığı bunların başında geliyor. Ordunun bu konulardaki geleneksel duyarlılığı, TSK’yi ortak hedefleri arasına almalarına yol açmıştır. Sevgili okurlar, ‘‘Avrupa yolunda...’’ diyenleri iyi izleyiniz. Çünkü genellikle ‘‘Avrupa yolunda... işlerim yolunda’’ diyemedikleri için sadece iki sözcüğü söylüyorlar, diğerlerini ancak içlerinden, sessizce tekrarlıyorlar... Sessiz ve sivil darbenin ortakları olarak... www.istanbul.edu.tr/iktisat/emanisali Beyrut’un güneyle bağlantısı kesik Lübnan’da bombalanan hedefler arasında köprüler ve yollar da bulunuyor. 12 köprünün bombalanması sonucu Beyrut’un ülkenin güneyiyle karayolu bağlantısı kesildi. İsrail, dün sabah ve akşam Beyrut’taki Uluslararası Refik Hariri Havalimanı’nı da vurdu. Saldırılar sonucu havaalanı kapatıldı. Beyrut’a inmesi gereken uçakların Kıbrıs Rum kesimindeki Larnaka Havaalanı’na yönlendirildiği bildirildi. İsrail ordu sözcüsü, havaalanının Hizbullah’ın silah transferinin merkezi olarak kullanıldığını ileri sürdü. Havaalanında açıklama yapan Lübnan Çalışma Bakanı Muhammed Safadi, ‘‘Havaalanını 8 saat içinde açabiliriz ama bu siyasi bir karar’’ dedi. Safadi, alanın doğu pistinin füze saldırısında hasar gördüğünü söyledi. İsrail uçakları Beyrut’ta Hizbullah’a ait Manar televizyonunu da vurdu. Saldırıda biri televizyon çalışanı 6 kişi yaralandı. İsrail, Lübnan’ı hava, kara ve denizden ablukaya aldı. İsrail ordusu, Suriye üzerinden militanlara silah temin edilmesini engellemek için Lübnan’ı abluka altına aldığını bildirdi. İsrail askeri kaynakları, İsrail savaş gemilerinin abluka çerçevesinde Lübnan karasularına girdiğini ve devriye gezmeye başladığını açıkladı. İsrail askeri radyosunun haberinde de Hizbullah’a bağlı 150 hedefe saldırı düzenlendiği ve Beyrut Havaalanı’nın bombalanarak Lübnan üzerinde bir hava ablukası uygulandığı belirtildi. Nasrallah da hedefte İsrail ordusu, Hizbullah lideri Şeyh Hasan Nasrallah’ın yaşadığı sanılan Beyrut’un güneyinin tahliye edilmesi yönünde Lübnan’a uyarıda bulundu. Üst düzey bir ordu yetkilisi, ‘‘Hizbullah’ın kalesi olan ve Nasrallah’ın yaşadığı Beyrut’un güneyindeki bütün sivillerin tahliye edilmesi için Lübnan’ı uyardık’’ dedi. Lübnan’ın çok ağır bir bedel ödeyeceğini belirten Adalet Bakanı Hayim Ramon, Nasrallah’ın da suikast hedefi olduğunu söyledi. Üst düzey İsrailli yetkililer, operasyondan önce İsrail’in Lübnan’ı uyararak Hizbullah liderlerinin Dahiya’daki ev ve ofislerini vuracağını bildirdiğini söylediler. AB bir türlü kınayamadı Bush, İsrail’in teröristlere karşı kendini savunma hakkı bulunduğunu söyleyerek Ortadoğu’daki tırmanıştan Hamas ve Hizbullah’ı sorumlu tuttu Dış Haberler Servisi Filistin’in ardından Lübnan’a saldırı başlatan İsrail’i Fransa, İtalya ve Rusya kınarken Ortadoğu’daki şiddetten Hamas ve Hizbullah’ı suçlayan ABD ise İsrail’in ‘‘kendini savunma hakkı olduğunu’’ bildirdi. Avrupa Birliği’nin (AB), İsrail’in Lübnan’a saldırısına ilişkin tutumu ise tartışmalara neden oldu. Fransa Dışişleri Bakanı Philippe DousteBlazy, Lübnan’a saldırıları yoğunlaştıran İsrail’i kınadı. Fransız bakan, ‘‘Birkaç saat boyunca Fransa’nın dostu olan egemen bir ülkenin havaalanı bombalandı. Bu ölçüyü kaçırmaktır’’ diye konuştu. DousteBlazy, Hizbullah’ı da kınayarak ‘‘sorumsuzlukla’’ suçladı. Bakan, bölgesel bir savaş riskinin ‘‘kesinlikle’’ var olduğunu sözlerine ekledi. İtalya, İsrail’in saldırılarını ‘‘ölçüsüz ve tehlikeli’’ olarak değerlendirdi. D’Alema, ‘‘İsrail’in saldırısı kabul edilemez. Rehin alınan askerlerin de bırakılmalarını istedik. İsrail’in göstermekte olduğu tepki konusundaki kaygılarımız giderek artmaktadır’’ dedi. Rusya Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü, tarafları ‘‘açık bir çarpışmadan’’ kaçınmak için sükunete çağırdı. dece sükunet çağrısı yapabildiğini ve kınama kelimesini hatırlayamadığını’’ sordu. Önce ‘‘Lübnan’daki durumun uluslararası hukuku ilgilendirdiği, kendisinin hukuk uzmanı olmadığı’’ gerekçesini ileri süren Udwin, daha sonra AB Genel İşler ve Dış İlişkiler Konseyi’nin gelecek hafta Brüksel’de yapacağı toplantıda konunun ele alınacağını belirtti. Lübnan’a karşı abartılı güç kullandığını bildirdi. Açıklamada, ‘‘AB Dönem Başkanlığı, İsrail’in Hizbullah eylemlerine misilleme olarak Lübnan’a karşı ölçüsüz güç kullanmasından kaygı duymaktadır’’ denildi. ABD Başkanı George Bush, Ortadoğu’daki şiddetin tırmanmasında Hamas ve Hizbullah’ın sorumlu olduğunu söyledi ve İsrail’in kendini savunma hakkı olduğunu belirtti. Almanya’da temaslarda bulunan Bush, İsrail’e sağduyu çağrısı yaptı. Bush, bu konuda Suriye’nin de sorumluluğu bulunduğunu ve Hizbullah’ı desteklemekten vazgeçmesi gerektiğini söyledi. Gazetecilerin Lübnan’ın bombalanmasının kendisini endişelendirip endişelendirmediği sorusuna karşılık Bush, ‘‘Benim endişem Lübnan’daki demokrasinin zayıflaması. Ancak İsrail’in kendisini teröristlere karşı koruma hakkı var’’ dedi. GERGİNLİK TAM 28 YILDIR SÜRÜYOR Dış Haberler Servisi İsrail, 6 yıl önce tamamen çekildiği Lübnan topraklarına önceki gün yeniden saldırdı. İsrail’in Lübnan’a yönelik askeri saldırılarının kronolojisi şöyle: ? 1978: İsrail, Filistinli militanlar İsrail’de 37 sivili öldürdükten sonra, Filistin Kurtuluş Örgütü’nün Lübnan’daki mevzilerine saldırı başlattı. Lübnan’a giren İsrail askerlerinin çoğu birkaç hafta içinde geri çekildi, ancak İsrail, Lübnan’daki Hıristiyan Falanjist müttefiklerine sınır bölgesinin sorumluluğunu verdi. ? 1982: İsrail askerleri tekrar Lübnan’ı işgal etti ve başkent Beyrut’a kadar gitti. Savaş sırasında Lübnanlı Hıristiyan askerler, İsrail askerlerinin korumasındaki Sabra ve Şatila Filistin mülteci kamplarına girdi ve yüzlerce Filistinli sivili öldürdü. ? 1985: İsrail Lübnan’a 1982’de giren askerlerinin büyük bölümünü geri çekti. Lübnan’da tek taraflı ilan ettiği güvenlik kuşağında devriye gezmek için bin kişilik bir birlik bıraktı. ? 1993: İsrail, Hizbullah gerillalarının roket saldırılarına karşı bir hafta süren bir hava, kara ve donanma saldırısı başlattı. Saldırıda çoğunluğu sivil 130 Lübnanlı öldü. ? 1996: Hizbullah’ın kuzey İsrail topraklarına füze atmasına karşılık olarak İsrail 17 gün boyunca saldırdı, 200’den fazla Lübnanlı öldü. ? 2000: İsrail haziranda asker bulundurduğu Lübnan’ın güneyinden tümüyle çekildi. Ekimde Hizbullah sınırda 3 İsrail askerini öldürdü ve cesetlerini Lübnan’a götürdü. İsrail, askerlerin cenazeleri ve kaçırılan bir İsrailli işadamına karşılık Arap tutukluları serbest bıraktı. ? 12 Temmuz 2006: Hizbullah gerillaları 2 İsrail askerini kaçırdı ve çıkan çatışmalarda 8 İsrail askerini öldürdü. İsrail bunu ‘‘savaş eylemi’’ olarak niteleyerek karşı saldırıya geçti. Hayfa’ya 2 roket düştü Hizbullah, İsrail’i, Beyrut ya da güneyindeki bölgeleri vurması halinde liman kenti Hayfa’yı vurmakla tehdit etti. Hizbullah’tan yapılan açıklamada, ‘‘İslami Direniş, Beyrut ya da güneyindeki semtler doğrudan saldırıya maruz kalırsa Hayfa’yı bombalayacaktır’’ denildi. Bu açıklama ardından dün akşam saatlerinde kente 2 Katyuşa roketi düştü. Patlamalarda can kaybı olmadı. Ancak Hizbullah örgütü, Hayfa’ya düzenlenen füze saldırısının sorumluğunu kabul etmedi. Saldırı haberini aldığı sırada, Washington’da gazetecilerle öğle yemeği yiyen İsrail’in Washington Büyükelçisi Daniel Ayalon, İsrail’in vereceği tepkinin büyük olabileceğini ima etti. Büyükelçinin açıklaması ardından İsrail, Beyrut Havaalanı’nı ikinci kez vurdu. Reuters haber ajansı, havaalanındaki kaynaklarına dayandırarak, pistlerin vurulmasından 15 saat sonra düzenlenen ikinci saldırıda yakıt tanklarının hedef alındığını duyurdu. Associated Press de İsrail deniz kuvvetlerine bağlı helikopterlerin Beyrut Havaalanı’na saldırdığını ve isabet alan yakıt tanklarının yandığını belirtti. Lübnan’ın başkenti Beyrut’ta da akşam saatlerinde en az 4 şiddetli patlama sesi duyulduğu bildirildi. Beyrut’taki AFP muhabiri, kentin güneyindeki bir mahallede en az 4 patlama sesi duyduğunu aktardı. İsrail’in Berlin Büyükelçisi Şimon Stein, İsrail’in Lübnan’a saldırmasının sorumlusunun Lübnan hükümeti olduğunu savundu. Suriye ve İran’ın Hizbullah’ı desteklediğini ifade eden Stein, ‘‘İsrail’in kendini savunmaktan başka seçeneği yok. İsrail önümüzdeki günlerde de askeri saldırılarını sürdürecek’’ diye konuştu. ‘Bu soruyu sormayın’ Gazetecilerin ısrarla ‘‘AB’nin İsrail’i neden kınayamadığını’’ sorması üzerine basın toplantısını yöneten AB Komisyonu Başsözcü Yardımcısı Pia Ahrenkilde Hansen, ‘‘bu konuda’’ soru sorulmamasını isterken Udwin, ellerini iki yana açarak yapabileceği bir şey olmadığını anlatmaya çalıştı. Basın toplantısından saatler sonra ise AB Dönem Başkanı Finlandiya bir açıklama yaparak İsrail’in İran: Sahte bir rejim İran Cumhurbaşkanı Mahmud Ahmedinejad, İsrail rejimini ‘‘sahte bir rejim’’ olarak nitelendirdi ve ‘‘Bu katil rejime her türlü yardım, Filistin’in mazlum halkına ihanettir’’ dedi. AB, Lübnan’da aralarında çocukların da bulunduğu onlarca masum insanı öldüren İsrail’in neden kınanamadığını açıklayamadı. AB Komisyonu’nun dünkü olağan basın toplantısında çok sayıda uluslararası gazeteci, Dış İlişkiler Sözcüsü Emma Udwin’e, İsrail askerlerini kaçırdığı için Filistinliler ve Hizbullah’ı kınamakta tereddüt etmeyen AB’nin, İsrail söz konusu olunca ‘‘neden sa Abbas: Bütün bölge tehlikede Dış Haberler Servisi Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas, İsrail’in Lübnan’a girmesinin bölgesel savaş endişelerini arttırdığını söyledi. Japonya Başbakanı Juniçiro Koizumi ile Batı Şeria’nın Ramallah kentinde bir araya gelen Abbas, görüşmenin ardından yaptığı açıklamada, askeri harekâtın Lübnan’a kadar genişlemesinin, yeni bir bölgesel savaş kaygısını arttırdığını belirtti. Abbas, bölge ülkelerini, bu tehlikeli gerginliğin sona erdirilmesi Mahmud Abbas dün Japonya Başbakanı için harekete geçmeye çağırdı. Koizumi ile görüştü. (Fotoğraf: AP) CUMHURİYET 11 K