Katalog

19 KASIM 2006 PAZAR CUMHURİYET SAYFA DIŞ HABERLER Baker, Suriye ile görüştü ? Dış Haberler Servisi New York Times gazetesi, ABD Kongresi’ndeki Irak Çalışma Grubu’nun Eşbaşkanı, eski Dışişleri Bakanı James Baker’ın Irak konusunda yapılabilecek işbirliğine ilişkin Suriyeli yetkililerle görüştüğünü yazdı. Gazeteye bilgi veren Suriye kaynakları, eylülde yapılan görüşmede Baker’ın, Suriye Dışişleri Bakanı Velid el Muallim’e, ‘‘Suriye’nin Irak konusunda yardım etmesi için ne yapmak gerekir’’ sorusunu yönelttiğini söyledi. Gazete, Baker’ın Suriyeli yetkililerle 3 kez görüştüğünü yazdı. Irak’ta izlenecek yeni stratejiyi belirlemeye çalışan çalışma grubunun raporunda, Washington’ın Şam ve Tahran ile daha fazla işbirliğine gitmesini tavsiye edeceği belirtiliyor. dishab?cumhuriyet.com.tr 11 TARTIŞMALI MÜHİMMAT Kursların kapanmasının ardından birlik Türkiye’den bu yapıları desteklemesini istedi AB’yle Kürtçe gerginliği MAHMUT GÜRER ANKARA Avrupa Birliği’nin (AB) ilerleme raporunda Kürtçe kursların ‘‘devlet tarafından kapatıldığına’’ ilişkin ifadelere yer vermesinin nedenleri belli oldu. Kursların kapanmasının ardından AB’nin Türkiye’den bu yapıları desteklemesini ve yaygınlaştırmasını istediği öğrenildi. Ankara’nın, kursların ilgisizlik nedeniyle kapatıldığı ve devletle bağlantısı bulunmadığını anımsatması üzerine ise ifadelerin ilerleme raporuna girdiği belirtildi.Diplomatik kaynaklardan ? AB’nin Kürtçe eğitiminin yaygınlaştırılmasını istemesine karşılık Ankara’nın kursların ilgisizlik nedeniyle kapatıldığını anımsatması üzerine ‘‘kursların devletçe kapatıldığı’’ ifadeleri ilerleme raporuna girdi. edinilen bilgilere göre, Türkiye ile AB arasında Kürtçe gerilimi yaşanıyor. Bu sorunun özellikle ilerleme raporunun hazırlanması öncesinde gündeme geldiği ve AB’nin Kürtçe kurslarının kapanmaması için çeşitli taleplerde bulunduğu ifade edildi. Özellikle Azınlık Hakları ile Eğitim başlıklarındaki tarama süreci devam ederken gündeme gelen bu taleplerin çeşitli yöntemler kullanılarak kursların varlığının korunması yönünde birleştiği dile getirildi. AB’nin Türkiye’den talepleri şu şekilde oldu: Kursları devlet açsın: Anadilde eğitime ilişkin kurslar, bölgedeki kültürel zenginliği artıracak ve Kürt asıllı toplum daha fazla bilgiye ulaşma şansı yakalayacaktır. Bu nedenle kurslar sadece özel sektör tarafından değil devlet tarafından da açılabilir. Kursları yaygınlaştırın: Türkiye’de sadece belli bölgelerde ve az sayıda kurs açıldığından Kürt asıllıların çoğu kurslara ulaşamamış, kurslar da kapanmıştır. Eğitim programları çeşitli bölgelerde yaygınlaştırılmalıdır. Kurslara maddi destek: Kürtçe kurslarının devamlılığı AB kriterleri bakımından ve azınlık hakları için önemli bir unsurdur. Kursların hızla kapanmasının engellenmesi için kurslara maddi kaynak sağlanmalıdır. Öğretici bulun: Yeterince ve nitelikli öğretmen bulunamaması, eğitim görmek isteyenleri engelleyici bir unsurdur. Türkiye’nin öğretiminin nitelikli olabilmesi için öğretici bulması ya da yetiştirmesi gerekmektedir. Kürtçe öğretici yetiştiren tek kurum ise İsveç’teki Kürt Enstitüsü... Ankara’nın bu konuda tüm ölçütleri yerine getirdiğini anımsatarak ‘‘Kurslar talep olmadığı için kapanıyor. Devlet yükümlülüklerini yerine getiriyor’’ yanıtını vermesinin ardından, ilerleme raporunda ‘‘anadilde eğitim kurslarının devlet tarafından kapatıldığı’’ ifadesi yer aldı. ‘Sevkıyat doğal bir etkinlik’ ? Milli Savunma Bakanı Vecdi Gönül, İsrail’in Lübnan’a saldırdığı süreçte, İncirlik’ten yapılan sevkıyatta patlayıcılar da bulunduğunu, ancak bunu Türkiye’nin kontrol ettiğini açıkladı. ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) Milli Savunma Bakanı Vecdi Gönül, İsrail’in Lübnan’a saldırıları sırasında İncirlik’ten yapılan ve tartışma yaratan mühimmat sevkıyatının planlanmasının, Genelkurmay Başkanlığı’nca yapıldığını bildirdi. Gönül, mühimmat arasında patlayıcıların da olduğunu kabul ederken yükleme yapılan geminin rotasının kendilerine, İtalya oradan da ABD olarak bildirildiğini iletti. Gönül, AKP Balıkesir Milletvekili Turhan Çömez’in soru önergesine verdiği yanıtta, İncirlik’teki 10. Tanker Üs Komutanlığı’ndan, ilgili makamların onayıyla mühimmat sevkıyatı yapılmasının, ‘‘doğal bir faaliyet’’ olduğunu belirtti. ABD tarafınca İncirlik’te bulundurulan mühimmatın ne olduğunun bilindiğini ve kayıtlarının Genelkurmay Başkanlığı’nca tutulduğunu ifade eden Gönül, taşımaya ilişkin ayrıntılı bilginin de Genelkurmay’ca, 28 Temmuz’da Dışişleri Bakanlığı’na iletildiğini kaydetti. Gönül, ABD tarafınca getirilen mühimmatla ilgili bilgilerin Türk makamlarına iletildiğini belirterek şöyle devam etti: ‘‘Taşımaya ilişkin bilgiler, faaliyet öncesinde Genelkurmay Başkanlığı’na iletilmiştir. Sevkıyatın planlanması, Genelkurmay Başkanlığı’nca yapılmıştır. Patlayıcı maddelerin Taşucu Limanı’na nakli ve gemiye yüklenmesi sürecinde muayene ve kontroller, ilgili makamlarımızca gerçekleştirilmiştir. Geminin güzergâhı İtalya ve ABD olarak bildirilmiştir.’’ IRAK İLE YENİ PROJELER GÜNDEMDE: İki sınır kapısı ve paralel boru hatları BAHADIR SELİM DİLEK Afganistan’da sel felaketi ? KÂBİL (AA) Afganistan’ın Badgız kentinde meydana gelen sel felaketinde 53 kişi öldü. Yetkililer, onlarca kişinin kayıp olduğunu, ölenler arasında 6 çocuğun bulunduğunu söylediler. Badgız polis şefi, en fazla ölümün Balamurgad’da olduğunu, bu bölgede 47 kişinin boğulduğunu bildirdi. Sağlık Bakanlığı sözcüsü de onlarca kişiden halen haber alınamadığını, zor şartlarda yolculuk eden sağlık çalışanlarının dün sabah bölgeye ulaştıklarını kaydetti. ANKARA Irak Başbakanı Nuri el Maliki’nin Ankara ziyaretinde gündeme taşımak istediği Fırat ve Dicle sularının paylaşımı konusu, Ankara’nın manevrasıyla siyasi gündem maddesi olmaktan çıkarılıp teknik düzeye indirildi. Irak heyeti, El Maliki’nin Ankara ziyareti hazırlanırken gündeme Fırat ve Dicle sularının paylaşımı gibi konuları dahil etmek istedi. Ancak bu konu, Ankara’nın diplomatik manevrası ile teknik düzeye taşındı. Türk yetkililer Bağdat’ı su konusunun aralıkta Ankara’da DSİ Genel Müdürü ile Iraklı mevkidaşı arasında görüşülmesi konusunda ikna etti. Irak’ın petrol, tarım ve maliye bakanlarıyla görüşmelerde ise KerkükYumurtalık petrol boru hattına paralel, biri doğalgaz, diğeri petrol olmak üzere iki yeni boru hattı ile Habur yakınlarında iki yeni sınır kapısı açılması konuları ele alındı. Bu yeni boru hatlarının Irak toprakla rında izleyeceği güzergâh, Ankara ve Bağdat arasında sıkıntı yaratıyor. Iraklı Kürtler, boru hatlarının ‘‘iyi korunamadığı’’ gerekçesiyle, başlangıçta KerkükYumurtalık’a paralel inşa edilecek yeni hatların, daha sonra kendi kontrollerindeki daha güvenli olduğunu ileri sürdükleri bölgeden geçirilmesini istiyorlar. Kürt gruplar, Irak petrollerinin işlenmesine ilişkin anlaşmazlığın aşılmasının ardından, bu yeni boru hatları aracılığıyla, kendi çıkaracakları petrolü de Türkiye üzerinden Akdeniz’e göndermek istiyor. Sezer görüşmedi Bir ay önce planlanan ve kum fırtınası gerekçesiyle ertelenen gezi programında, Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer tarafından kabul edilmesinin yer almış olmasına karşın El Maliki’nin ziyaret sırasında Çankaya Köşkü’ne çıkması öngörülmedi. Sezer’in, Türk Dünyası Kurultayı için Antalya’ya gitmesi kararlaştırılınca El Maliki’ye randevu verilmedi. İngiltere Başbakanı Tony Blair, 2003’teki işgalin ardından Irak’ta yaşanan şiddet olaylarının bir felaket olduğunu kabul etti. El Cezire televizyonunun İngilizce yayınında soruları yanıtlayan Blair, sunucunun ‘‘Irak’a müdahale felakete yol açtı’’ yorumuna, ‘‘Evet yol açtı, ama orada zorluklar yaşanıyor. Bir yanda El Kaide, Sünniler, diğer yanda İran destekli Şii milisler var’’ karşılığını verdi. Bakuba’da direnişçilerle ABD ve Irak güçleri arasında çıkan çatışmalarda 3’ü polis, 1’i direnişçi 4 kişi öldü. Bağdat’ın Şii Sadr semtinde görev yapan 150 polis, kentin şiddetin çok yoğun olduğu Sünni kesimine konuşlandırılmaları kararını protesto etti. (Fotoğraf: AP) Blair’den ‘Irak’ta felaket’ itirafı CUMHURİYET 11 K