Katalog

SAYFA CUMHURİYET 18 KASIM 2006 CUMARTESİ 8 ENERJİ neriman@cumhuriyet.com.tr PETDER Başkanı Ediboğlu: EPDK ile en küçük bir görüş ayrılığı olmadığını belirtti VEZİROĞLU: ‘İtiraz etmek sektörün hakkı’ NERİMANÖZCAN Hâlâ cevap yok İstanbul’da düzenlenmesi planlanan Dünya Hidrojen Enerji Zirvesi’yle ilgili Başbakan’a sunulan öneri mektubuna hâlâ cevap gelmediği belirtildi. Uluslararası Hidrojen Enerjisi Teknolojileri Merkezi (UNIDOICHET) Öğrenci Danışmanı Ayfer Veziroğlu BİLFEN Merkez İlköğretim Okulu’nda düzenlenen ‘Hidrojen Konferansı’nda yaptığı açıklamada, hidrojen enerjisinin dünya teknolojisinde önemli değişiklikler yapacağını, bununla ilgili öğrencilere yönelik ‘kostüm tasarım yarışması’ tasarladıklarını kaydetti. Düzenlenecek olan yarışmada öğrencilerin hidrojenle ilgili bir karakter yaratacaklarını belirten Veziroğlu, tasarlanacak karakterde dürüst, çalışkan, yardımsever, çevreci, dünya ve insani değerlere duyarlılık gibi temaların işleneceğini söyledi. Veziroğlu, 2008 yılında İstanbul’da düzenlenmesi planlanan Dünya Hidrojen Enerji Zirvesi’yle ilgili olarak ise Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’a öneri sunulduğunu ancak henüz bir cevap alamadıklarını söyledi. Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu’nun (EPDK) dağıtım şirketlerine verdiği cezalar, akaryakıt dağıtım şirketlerinin üzerine yasalara uygunluk açısından bir gölge düşürmüş durumda. Shell gibi dünyanın dört bir köşesinde faaliyet gösteren bir çokuluslu petrol şirketinin ve diğerlerinin, yasa ve mevzuat hükümlerine uygun faaliyet göstermek konusunda nasıl bir politika izlediğine ilişkin Cumhuriyet’in sorularını yanıtlayan Petrol Sanayi Derneği (PETDER) Başkanı ve Shell Türkiye Genel Müdürü Canan Ediboğlu, cezalara temel oluşturan yeni Petrol Piyasası Kanunu’nun sektörün işbirliği ile hazırlandığını hatırlatarak, “Yaratılan izlenimin tersine, EPDK ile aramızda yasa ve yönetmeliklere uyum konusunda en küçük bir görüş ayrılığı yoktur” dedi. Ediboğlu, EPDK’nin verdiği cezaların, mevzuatın yayımlanmasındaki gecikmeler, uygu ? EPDK ile aralarında yasa ve yönetmeliklere uyum konusunda en küçük bir görüş ayrılığı olmadığını ifade eden Canan Ediboğlu, sektörün yeni Petrol Piyasası Kanunu konusunda hükümetle birlikte çalıştığını, yasa ve yönetmeliklerin yorumu ile uygulamadaki pratik sorunlardan kaynaklanan cezalar konusunda ise direnme değil itiraz haklarını kullandıklarını ileri sürdü. lamada yaşanan sorunlar ve bunun sonucunda lisans alımlarının gecikmesinden kaynaklandığını savundu. Ediboğlu: “Söz konusu cezalarla ilgili olarak kamuoyunda gerçekle hiçbir ilgisi olmayan bir izlenim yaratıldı. Bu da cezaların en üzücü yanı. Yaratılan izlenimin tersine mühürlenmiş, kapatılmış ya da faaliyetten men edilmiş hiçbir bayiye mal ikmali yapılmadı. Mal ikmali yapılan bayiler, lisanssız da değiller. Hepsine EPDK tarafından lisans verildi. Ancak bunlar kısa bir süre lisanssız kaldılar. Bunun nedeni de, mevzuatın yayımlanmasında gecikmeler, uygulamada yaşanan sorunlar ve bunun sonucunda lisans alımlarının gecikmesiydi. Sorun sektörün cezalara direndiği, devlete kafa tuttuğu izlenimini yaratacak şekilde aktarılıyor. Oysa olan son derece basit. Sektör direnmiyor, yasaların kendine tanıdığı itiraz hakkını kullanıyor.” EPDK ile aralarında yasa ve yönetmeliklere uyum konusunda en küçük bir görüş ayrılığı olmadığını ifade eden Ediboğlu, sektörün hükümetle ve EPDK ile yakın bir işbirliği içinde çalıştığını, cezalar konusunda ise yasa ve yönetmeliklerin yorumu ve uygulama ile ilgili pratik sorunlardan kaynaklanan bir görüş ayrılığı olduğunu ileri sürdü. Öte yandan, Uluslararası Enerji Ajansı’nın ve Shell’in yaptığı hesaplamalar, gelecek 25 yıl içinde dünyadaki enerji ihtiyacının yüz de 50 oranında artacağını ortaya koyuyor. Bu durumda enerji sorunu karşısında şirketlerin çok önemli bir sorumluluğu sürdürülebilir kalkınma çabalarına katkıda bulunmak ve doğal yaşam üzerindeki etkilerini minimuma indirmek için çaba harcamak olarak tanımlanıyor. Alternatif enerjiye yatırım Shell Türkiye’nin Genel Müdürü olan Ediboğlu, şirketinin bu tablodaki yerini de şöyle anlattı: “2000’den bu yana alternatif enerji alanına 1 milyar dolar yatırım yapan Shell, biyoyakıtlarda da dünyanın en büyük dağıtımcısı durumunda. Rüzgâr enerjisi geliştirme alanında en büyükler arasında yer alıyoruz. Yeni nesil güneş enerjisi teknolojisinin geliştirilmesinde de birinci sıradayız. Çevrenin ve doğal yaşamın korunması ile ilgili olarak da aktif çaba harcıyor, projelerimizi hayata geçirirken bunun için önemli kaynaklar ayırıyoruz.” Türkiye 2050 yıl ilerisini düşünmek zorunda Enerji sektörü plansızlık çıkmazında pragaz Genel Müdürü Selim Şiper’e göre enerji ihtiyacını en az 2050 yıllık planlarla tasarlaması gereken Türkiye, önceki dönemlerin mirası olarak palyatif tedbirlerle günü geçiştirdiği için başta doğalgaz politikası olmak üzere tam bir çıkmaza girmiş durumda. Şiper, “Bugün Türkiye’de enerji sorununu 5 yıllık zaman dilimleri içine sıkıştırarak tasarlamaya çalışıyoruz. Oysa böyle düşünmemek, en az 50 yıl sonrasını planlayarak ele almak lazım. Bugünkü durumumuz, ne DPT gibi kurumların etkili olduğu dönemde ne de bugünlerde ciddiyetle ve doğru olarak geleceği planlamamaktan kaynaklanıyor. Öyle yapmış olsaydı bugün daha mantıklı yerlerde olmamız icap ederdi” dedi. Türkiye’nin içinde bulunduğu enerji çıkmazının iki ana nedeni olduğunu belirten Şiper, birinci neden olarak enerjinin günlük siyasetin malzemesi yapıldığını, ikincisi ise değişik dönemlerde hazırlanan planların tam bilgiyle do TOBB: İ nanmış, objektif, doğru kişiler tarafından oluşturulmadığını saydı. Şiper, “Biz maalesef bugünden yarına, palyatif birtakım tedbirlerle çok kısa öngörülerle geldik. Bugün fosil yakıtlara, petrole 40, doğalgaza da 65 ila 75 yıllık bir stok olduğundan bahsediliyor. Türkiye’de 60 yıl sonra ne yapılacağına dair bir çalışma var mı” diye sordu. ? Türkiye’deki enerji çıkmazını günlük siyasetin malzemesi yapılmasına bağlayan İpragaz Genel Müdürü Şiper’e göre Türkiye’nin enerjiyle ilgili hâlâ kayda değer bir çalışması yok. “Eğer planlamalar, doğru tahminler yapabilseydik, bugün Türkiye’nin doğalgaz ihtiyacı doğru tahmin edilmiş olurdu” diyen Şiper şöyle devam etti: “Birileri hesap kitap yaptı, değişik ülkelere gidilip uzun vadeli kontratlar yapıldı. Birta kım resmi kuruluşlar akademisyenler 1990’lı yıllarda birtakım projeksiyonlar yaptı. Ve ‘2000 küsur yılında şu kadar doğalgaza ihtiyaç olacak’ denildi. Sonuç şu; daha önce yapılmış anlaşmalardan dolayı biz bugün tüketebileceğimizin çok üstünde doğalgaz almak zorundayız. Ve bunlar al ve öde anlaşmaları. Türkiye’de hidroelektrik, jeotermal gibi doğal kaynaklar mevcut, ama biz Türkiye’deki kaynaklara nazaran daha pahalıya gelen doğalgazdan elektrik üretimine ağırlık vermek zorunda kalmışız. Daha da kötüsü, HES’leri kapasitemizin ancak küçük bir bölümünü kullanıyoruz. Demek ki doğalgaz sizin yerli kaynaklarınızı ve enerji için makul olan vadede daha ucuz olan kaynaklarınızı etkiliyor.” Doğalgazda yüzde 100 oranında dışarıya bağımlı olduğumuzun altını çizen Şiper, doğalgazdaki bağlayıcı anlaşmalar nedeniyle maliyeti sıfıra yakın olan rüzgâr, güneş vs. türü enerjilere devletçe destek olunamadığını vurguladı. Önümüz karanlık TOBB Enerji Meclisi Başkanı Reşat Köymen enerji konusunda Türkiye’nin çok önemli bir arz yetersizliğiyle karşı karşıya kaldığını belirterek “önümüzde karanlık var” uyarısında bulundu. Köymen, son günlerde meydana gelen elektrik kesintileriyle ilgili Cumhuriyet’e yaptığı açıklamada kesintilerin özellikle gündüz saatlerinde meydana geldiğini 1991 yılından bu yana Türkiye’nin ilk kez böyle bir sıkıntıya düştüğünü söyledi. TOBB olarak sanayi elektriğinin kesilme olasılığı karşısında endişe içerisinde olduklarını dile getiren Köymen, doğalgaza yatırım yapmanın cazip olmaktan çıktığını, yeni yatırımın mutlaka nükleer ve linyit santrallarına yapılması gerektiğini söyledi. Köymen, linyit sahalarının santralla beraber yatırımcıya açılması için bazı mevzuat eksikliklerinin olduğunu ve bu konuda bir çalışmayı kısa sürede TOBB vasıtasıyla Enerji Bakanlığı ve TBMM’ye sunacaklarını söyledi. Rüzgâr çiftliği hayatı ucuzlatıyor Rüzgâr düşük karbonlu enerjilerden biridir. Geçen beş yılda içinde rüzgâr enerjisi üretimi yaklaşık yüzde 20 artmıştır. Elverişli koşullarda kurulmuş rüzgâr sistemlerinde rüzgâr gücü maliyeti geleneksel elektrik üretimi maliyetlerinden daha düşüktür. BP’nin stratejisi, endüstriyel amaçlarda kullandığı kendine ait tesislerde rüzgâr enerjisi çiftlikleri kurarak bu arazileri birden fazla amaçla kullanıyor. BP, şu an 30 MW olan üretimi, 2010’da 2000 MW’a çıkarmayı hedefliyor. 2015 yılındaki hedefi ise dünyanın en üst düzey rüzgâr enerjisi geliştiricilerinden biri olmak. ‘Enerji piyasası şeffaf değil’ Kaçağın faturası 2 milyar dolar G aranti Bankası Proje Finansmanı Genel Müdürü Ebru Dildar, enerjide yerleşik ve etkin çalışan bir piyasanın hâlâ oturturulamadığını belirterek ‘‘Mevcut durumlarda piyasada uzun vadeli alım kontratlarının olmaması, bankaların elektrik fiyatlarının hangi seviyede olacağı konusundaki öngörüleri engelliyor’’ dedi. Doymuş sektörlerde rekabet şansının gün geçtikçe zorlaşması, enerji sektöründe faaliyet göstermeyen firmaları dahi bu sektöre yoğunlaştırıyor. Dildar, bu alanda bankaların enerji finansmanına sıcak bakmaları için hukuki altyapı ve yasal düzenlemelerin giderilmesi gerektiğini belirtiyor. Enerji projelerinin kredi değerlendirEbru Dildar. me sürecinde bankaların ağırlıklı olarak fiyat ve pazar riski üzerinde durduklarını belirten Dildar, özellikle büyük çaplı elektrik üretim projelerinde üretilecek elektriğin nereye satılacağı sorusunu gündeme getirdiğini söylüyor. Dildar, enerji yatırımcılarına kredi verirken, riskleri bertaraf etmenin yollarını ortaya koyan bir yatırımcının banka tarafından daha güvenilir olarak algılandığını kaydetti. T ürkiye’de tüketilen elektriğin yaklaşık beşte birinin kaçak olarak kullanıldığını belirten Siemens Enerji İletimi ve Dağıtımı Bölüm Direktörü Oğuz Tezel, bu kaçağın yıllık faturasının 2 milyar dolar olduğunu kaydetti. Günümüzde yaşamın her alanında vazgeçilmez bir öğe olan enerjinin ekonomik bir şekilde iletilmesi büyük önem taşıyor. Bu konuların içerisinde en çok iyileştirmeye ihtiyaç duyan kısmın şehir şebekeleri olduğuna dikkat çeken Tezel, TEDAŞ’ın abonelerine kesintisiz kaliteli enerjiyi sunabilmesi için belirlenen sürelerde altyapıyı iyileştirecek yatırımların yapılması gerektiğini belirtiyor. Türkiye genelinde kayıp kaçak Oğuz Tezel. oranının yüzde 18 civarında olduğunun altını çizen Tezel, bunun yüzde 6’sının iletişim hatlarındaki kayıplar, diğerlerinin ise dağıtım şebekesinde gerçekleştirilen usulsüz kaçak kullanımlar olduğunu söyledi. Tezel, kayıp oranlarının bir kısmının vatandaş üzerine yüklendiğine dikkat çekerek, uygulanan cezaların şebekelerin yönetmeliklerde belirtilen kriterlere uygun şekilde işletilmesi gerektiğini ifade etti. larını, benzinli motorlar ile aynı seviyeye düşüren yeni nesil dizel motoru önümüzdeki günlerde pazara sunmaya hazırlanıyor. Benzinli motorların yüzde 100 etanol ya da herhangi bir oranla gerçekleştirilen etanol benzin karışımlarıyla çalışabilmesini sağlayan farklı bir esnek yakıtlı araç sistemleri de geliştiren Honda Esnek yakıtlı araç satışına yıl sonunda bio etanolün Brezilya’da, 2008’de ise Japonya ve Amerika’ da başlanacağı kaydedeldi. Yeni bioteknoloji kullanılarak gerçekleştirilen etanol üretimi güneş pilleri ve taşıtlar için hidrojenin yanı sıra elektrik ve isi üreterek ev enerji ihtiyaçlarınıda karşılayacak. BURSA’da hava kirliliği alarmı... Bursa Büyükşehir Belediyesi, Çevre ve Orman Bakanlığı’nın katı yakıt denetim ile idari yaptırım yetkisini kendisine devretmesinin ardından kentin kış aylarında kâbusu haline gelen hava kirliliğine karşı kapsamlı bir mücadele başlatarak kamu kurum ve kuruluşların yanı sıra bütün vatandaşları bu konuda duyarlı olmaya çağırdı. ÇAĞDAŞ EĞİTİM VAKFI’NDAN KINAMA VE PROTESTO 17. Milli Eğitim Şurası’nın Türkiye’nin temel eğitim sorunlarını ele alıp çağdaş değişim ve dönüşüm önerileri yapacak yerde İmamHatip Okullarının önünü açmak, katsayı uygulamasını ortadan kaldırmak konusundaki girişimlerini kınayarak protesto ediyoruz. Bu önerilerin akademikpedagojik kaygılardan çok, ideolojik yapılanmayı sürdürmek ve yaklaşan seçimlere yatırım yapmak bağlamında önceden planlandığını düşünüyoruz. İmamHatip Lisesi öğrencileri arasında yapılan bir ankette: ? Anayasa’nın İslami kurallara dayandırılmasını % 80, ? Kadınların örtünmelerini % 83; kız ve erkek çocukların ayrı okullarda okumalarını % 60, ? Türkiye’nin İslam dünyasının bir parçası olmasını % 56, ? Alkolün tüm ülkede yasaklanmasını %86 oranında destekleyen bir öğrenci kitlesinin önünü daha da açmanın Türkiye’nin önünü kapatmak, geleceğini karartmak demek olacağını kamuoyuna duyuruyoruz. Saygılarımızla. Çağdaş Eğitim Vakfı Yönetim Kurulu TÜBİTAK, HAMİTABAT elektrik santralının gaz türbin parçalarını üretti Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı’na bağlı Hamitabat Elektrik Üretim Tic. AŞ Genel Müdürlüğü ve TÜBİTAKMAM arasında 2005 yılında yapılan, yurtdışından getirilmesi zorunlu olan türbin parçalarının imalatı işbirliği anlaşması, ilk sonuçlarını verdi. Çanakkale’de jeotermal etüt çalışmaları sürüyor Çanakkale ve yöresinde yeni jeotermal alanların bulunması amacıyla sürdürülen etüt çalışmalarının yanında Biga yarımadasında fosfat arama çalışmaları da devam ediyor. Genelkurmay Kışlası’nın ısıtmasoğutması Alarko Carrier’dan İklimlendirme sektörünün lider ve yenilikçi firmalarından Alarko Carrier müşteri yelpazesini genişletmeye devam ediyor. Ankara’daki Milli Savunma Bakanlığı Genelkurmay Kışlası’nın ısıtma ve soğutmasında Alarko Carrier ürünlerini tercih etti. Çanakkale, rüzgâr santralı merkezi haline geliyor Çanak ENERJİ DÜNYASINDAN HABERLER... kale’de 6 yıl önce Bozcaada ilçesine kurulan 17 adet rüzgâr türbininin ardından şimdi de merkeze bağlı İntepe beldesi ile Gelibolu ilçesine yeni türbinlerin kurulması için çalışmalara başlandığı açıklandı. “OPET, müşteriyi dinleyen bir şirkettir” OPET Petrolcülük AŞ kalder koordinasyonunda, TMME Ortak Girişimi tarafından gerçekleştirilen Türkiye Müşteri Memnuniyeti Endeksi (TMME) sonuçlarına göre akaryakıt sektöründe, müşteri memnuniyeti en yüksek şirket olarak açıklandı. Ilısu Barajı 7 bin kişiye iş istihdamı sağlayacak 7 yıl sürecek baraj inşaatında 7 bin kişiye istihdamı sağlanması bekleniyor. İstihdamın yanı sıra baraj gölünün, çevresinde yapılacak tesisler ve özellikle su sporları bakımından cazibe merkezi olması bekleniliyor. Ayrıca baraj gölünde balık üretiminin bölge kalkınmasına katkı sağlayacağı belirtildi. YENİ nesilde Honda devri Önde gelen motor ve otomobil üreticilerinden Honda egzoz gazı emisyon DEMİRDÖKÜM’den renkli seçenekler... Klima konusundaki ihtiyaç ve değişimlere paralel olarak ürün gamını sürekli geliştiren Demirdöküm, yenilikçi ürünlerine bir yenisini daha ekliyor. Günümüz trendlerine uygun olarak yaşam alanlarındaki estetik arayışları cadde ve sokaklara taşıyor. Demirdöküm, yeni Dekoratif Klima Dış Üniteleriyle şimdi de binalarınızın dış cephelerini renklendiriyor. CUMHURİYET 08 K