Katalog

SAYFA CUMHURİYET 1 OCAK 2006 PAZAR 10 2005’İN ARDINDAN 2005’İN EN ÖNEMLİ OLAYLARI ‘Kimlik’ tartışmaları ? Şemdinli’de kitabevinin bombalanması ? Prof. Yücel Aşkın’ın tutuklanması ? Ermeni konferansı ? Orhan Pamuk davası ? Roj TV krizi ? İçki yasağı TÜREY KÖSE ANKARA Seçimlerin üzerinden 3 yıl geçmeden parlamento aritmetiğini değiştiren gelişmeler, 2005 yılına damgasını vurdu. Seçimlerden sonra yaptığı transferlerle TBMM’de anayasayı değiştirecek çoğunluğa ulaşan AKP iktidarı, 3. yılda bu çoğunluğunu yitirdi. 3 Kasım 2002 tarihinde AKP ve CHP’den oluşan iki partili bir parlamento yapısı ortaya çıkarken; bu yıl TBMM’de temsil edilen grup sayısı 3’e, temsil edilen parti sayısı ise 6’ya yükseldi. Yıl boyunca siyaset gündemindeki tartışmalar; ‘‘Şemdinli’de bir kitabevinin bombalanması’’, ‘‘Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Rektörü Prof. Dr.Yücel Aşkın’ın tutuklanması’’, ‘‘Ermeni konferansı’’, Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’ın başlattığı ‘‘altüst kimlik’’ ve ‘‘Kürt sorunu’’ başlıkları altında sürdü. 2005 yılının önemli siyasal olayları ana başlıklarıyla şöyle: CHP’DE BİR YILDA İKİ KURULTAY: CHP, yıl boyunca Şişli Belediye Başkanı Mustafa Sarıgül’ün partiden ihraç girişimi ve bunun kurultay yansımalarını tartıştı. Yüksek Disiplin Kurulu, Sarıgül’ün partiden ihracı istemini 7’ye karşı 8 oyla DENİZ reddetti. BuBAYKAL nun üzerine CHP Genel Başkanı Deniz Baykal olağanüstü kurultay çağrısında bulundu. CHP 13. Olağanüstü Kurultayı’nda Sarıgül, genel başkanlık yarışına girdi. Kavgalı gürültülü kurultayda Baykal, 674 oyla ilk turda yeniden genel başkan seçildi. Sarıgül ise 460 oy aldı. MUSTAFA CHP, kasım SARI GÜL ayında bu kez olağan kurultayını topladı. Baykal tek aday olarak girdiği kurultayda geçerli 1158 oyun tamamını alarak yeniden genel başkan seçildi. CHP KAN KAYBETTİ: 177 milletvekiliyle TBMM’ye giren CHP’nin kan kaybı sürdü. CHP’den 8 milletvekili Anavatan Partisi’ne, 6 milletvekili AKP’ye, 4 milletvekili SHP’ye geçti. CHP’den seçilen Yaşar Nuri Öztürk, Halkın Yükselişi Partisi Genel Başkanı oldu. Zülfü Livaneli ve Memduh Hacıoğlu da istifa ederek bağımsız kaldı. SİYASETÇİLER YÜCE DİV AN’DA: Seçimlerden sonra, geçen dönemin politikacılarına Yüce Divan yolu göründü. Eski Başbakan Mesut Yılmaz ile eski Devlet Bakanı ve Başbakan Yardımcısı Hüsamettin Özkan, eski Devlet Bakanı Recep MESUT Önal, eski BaYILMAZ yındırlık bakanları Yaşar Topçu ve Koray Aydın, eski Enerji bakanları Cumhur Ersümer ile Zeki Çakan ve eski Devlet Bakanı Güneş Taner’in Yüce Divan’da yargılanmasına başlandı. ANAV ATAN GRUP KURDU: Şubat ayında Kültür ve Turizm Bakanı Erkan Mumcu, AKP’den ve bakanlık görevinden istifa etti. Mumcu’nun yerine Atilla Koç bakanlığa atanERKAN dı. Bu istifa MUMCU AKP’yi sarstı. Arka arkaya istifalar gelmeye başladı. 19 Mart 2005 tarihinde Erkan Mumcu, ANAP’a katıldı. 2 Nisan 2005 tarihinde ANAP 4. Olağan Büyük Kongresi’nde Erkan Mumcu, genel başkanlığa seçildi. Anavatan Partisi’nın kısa adı ANAVATAN oldu. Daha sonra da CHP’den ve AKP’den ayrılan milletvekillerinin katılımıyla Anavatan Partisi 22 sandalyeye ulaştı ve TBMM’de grup kurdu. SHP TBMM’DE: CHP’den istifalar, SHP’nin parlamentoda temsilini sağladı. İstanbul Milletvekili Ahmet Güryüz Ketenci, İzmir Milletvekili Hakkı Akalın, Mersin Milletvekili Ersoy Bulut, Hatay Milletvekili Züheyir Amber ve Amasya Milletvekili Mustafa Sayar, CHP’den istifa etti. Beş milletvekili bir gün sonra SHP’ye katıldı. Züheyir Amber, daha sonra SHP’den istifa ederek Anavatan Partisi’ne geçti. KEMAL DERVİŞ’İN POLİTİKACILIĞI BİTTİ: 3 Kasım seçimleri öncesinde siyasal tercihiyle dengeleri altüst eden Kemal Derviş’in CHP milletvekilliği uzun sürmedi. Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı Başkanlığı’na seçilen Derviş, milletvekilliğinden istifa etti. DYP DE KARIŞTI : TBMM’de yıl boyunca transferler eksik olmadı. AKP’den istifa ederek DYP’ye geçen Reyhan Balandı, Ümmet Kandoğan ve İbrahim Özdoğan ile bağımsız seçildikten sonra DYP’ye katılan Dursun Akdemir kongrede GİK listesinde kendilerine yer verilmediği gerekçesiyle DYP’den istifa etti. Ümmet Kandoğan, daha sonra ikna edildi ve geri döndü, diğer 3 dava açma yetkimi devretmeseydim’’ derken kendisine hükümet içinden ve dışından tepkiler geldi. Boğaziçi Üniversitesi Rektörlüğü konferansı ertelediğini açıkladı. Konu AB tartışmalarına da damgasını vururken konferans daha sonra Bilgi Üniversitesi’nde yapıldı. TCY, ORHAN PAMUK DAV ASI: 1 Haziran 2005 tarihinde 79 ERDOĞAN’IN HAKKÂRİ KONUŞMASI Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’ın Hakkâri’de yaptığı konuşmada, ‘‘Türk ‘Türküm’, Kürt ‘Kürdüm’ diyebilecek. Hepimizin üst kimliği Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlığıdır. Türk, Kürt, Çerkez, Laz, aklınıza ne gelirse hepsi Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlığı üst kimliği altında bir ve beraber olacağız’’ demesi tartışma yarattı. milletvekili ise Anavatan Partisi’ne geçti. ERMENİ KONFERANSI TARTIŞMASI: Boğaziçi Üniversitesi’nde yapılacak ‘‘İmparatorluğun Çöküş Döneminde Osmanlı Ermenileri’’ konulu konferans siyasetçilerin de gündemindeydi. Adalet Bakanı Cemil Çiçek, ‘‘Bu, Türk milletini arkadan hançerlemektir. Keşke Adalet Bakanı olarak yıldır yürürlükte olan 765 sayılı Türk Ceza Yasası, yerini 5237 sayılı yeni TCY’ye bıraktı. AB’deki toplum yaşamına uyum amacıyla yenilenen TCY ile ilgili tartışmalar yıl boyunca sürdü. Yılın son günlerinde de yazar Orhan Pamuk davası nedeniyle bu tartışmalar gündemde ilk sıralara taşındı. Pamuk’un ‘‘Türklüğü aşağı lamak’’ suçlamasıyla hakkında dava açılmasına neden olan yeni TCY’nin 301. maddesi tartışma yarattı. KABİNEDE MİNİ REVİZYON: 2 Haziran 2005 tarihinde kabinede dar kapsamlı bir değişiklik yapıldı. Devlet Bakanlığı’na İstanbul Milletvekili Nimet Çubukçu, Bayındırlık ve İskân Bakanlığı’na Faruz Nafiz Özak ile Tarım ve Köyişleri Bakanlığı’na Diyarbakır Milletvekili Mehmet Mehdi Eker getirildi. KÜRT SORUNU, TARTIŞMALARI : Başbakan Erdoğan, yayımladıkları bildiriyle terör örgütüne silah bırakma çağrısı yapan bir grup aydını Başbakanlık’ta kabul etti. Erdoğan, ‘‘Kürt sorunu ya da daha pek çok başka sorun, bizim için demokratikleşme sorunudur’’ dedi. Başbakan Erdoğan, daha sonra Diyarbakır’da yaptığı konuşmada, ‘‘Kürt sorunu bu milletin bir parçasının değil, hepsinin sorunu’’ dedi. Erdoğan’ın aydınları kabulü ve Diyarbakır’da yaptığı konuşmalar tartışma yarattı. İÇKİ YASAĞI: Yılın son aylarında ‘‘içki yasağı’’ haberleri yaygınlaştı. İçişleri Bakanı Abdülkadir Aksu’nun, ‘‘İçki yasağı yok’’ demesine karşın, ruhsat yetkisinin belediyelere verilmesi nedeniyle çok sayıda AKP’li belediye içki yasağı uygulamaya başladı. Trabzon’da TAYAD’lılara linç girişimi. Bir yıl böyle geçti Haber Merkezi 2005 yılına damgasını vuran ve gündeme oturan olaylar özetle şöyle: 1 OCAK: Türk Lirası’ndan (TL) 6 sıfır atıldı. 8 OCAK: KTÜ Öğretim Üyesi Prof. Dr. Sadettin Güner ile oğlu Selçukhan Güner otomobillerine açılan çapraz ateş sonucu öldüler. 13 OCAK: Terör örgütü Hizbullah üyesi Mehmet Fidancı, müebbet hapse mahkum oldu. 24 OCAK: Terör örgütü PKK/KONGRAGEL ’in üst düzey isimlerinden biri Remzi Kartal, Nürnberg’de yakalandı. 25 OCAK: Hakkâri’de 5.5 büyüklüğünde deprem oldu, 2 kişi öldü. 4 ŞUBAT: Ukrayna’da yakalanan Haluk Kırcı, Türkiye’ye iade edildi. 8 ŞUBAT: Yazar Orhan Pamuk, İsviçre’de yayımlanan Tagesanzeiger’in Das Magazin isimli kültür ilavesine yaptığı açıklamada, ‘‘Kimse söylemiyor, o yüzden ben söylüyorum. Türkiye’de 30 bin Kürt öldürülmüştür, 1 milyon da Ermeni’’ dedi. 1 MART: Sahte rakıdan Türkiye genelinde bir ayda 24 kişi öldü. 6 MART: İstanbul’da 8 Mart Dünya Kadınlar Günü dolayısıyla yapılan izinsiz gösteride bir grup kadın polis tarafından dövüldü. 12 MART: Bingöl’ün Karlıova ilçesinde 5.7 büyüklüğünde deprem oldu. 17 MART: Sıvas’ın Koyulhisar ilçesinde meydana gelen toprak kaymasında 15 kişi öldü. 20 MART: Mersin’de yapılan Nevruz kutlamalarının ardından Türk bayrağını yere atıp yakma girişiminde bulunuldu. 29 MART: Muğla yöresinin en ünlü türkülerinden ‘‘Ormancı’’nın kahramanlarından Mustafa Şahbudak (Bay Mustafa) 83 yaşında öldü. 6 NİSAN: Trabzon’da Ekmek ve Adalet dergisinin temsilcisi 4 kişi, TAYAD adına hazırlanan bildiriyi dağıtırken PKK propagandası yaptıkları zannedilerek linç edilmek istendi. 20 NİSAN: Turgut Özakman’ın ‘‘Şu Çılgın Türkler’’ kitabı yayımlandı. 21 NİSAN: TBMM Başkanlık Divanı, ‘‘TBMM 85. Yıl Milli Egemenlik Onur Ödülü’’nü Prof. Dr. Gazi Yaşargil’e verdi. 11 HAZİRAN: Anıtkabir’de ilk kez Ata’ya saygı gecesi düzenlendi. 15 HAZİRAN: 150 aydın, hazırladıkları ortak bildiride PKK’den silahlı eylemlere derhal ve önkoşulsuz son vermesini istedi. 20 HAZİRAN: Metin Kaplan, ölünceye kadar sürecek müebbet ağır hapis cezasına çarptırıldı. 25 HAZİRAN: Genç sanatçı Kazım Koyuncu (33) öldü. 1 TEMMUZ: Başbakanlık’ın Güvenpark girişinde, Adalet Bakanlığı önünde, üzerindeki bombayı patlatmaya çalışan Eyüp Beyaz adlı kişi, olay yerindeki emniyet kuvvetlerince vuruldu. 2 TEMMUZ: Bingöl’de Suveren İstasyonu yakınlarında uzaktan kumandalı bombanın patlatılması sonucu 6 kişi öldü. 6 TEMMUZ: Kapatılan HADEP’in eski Genel Başkan Yardımcısı Hikmet Fidan, Diyarbakır’da düzenlenen silahlı saldırı sonucu öldü. 11 TEMMUZ: NTV Spor Yayınları Koordinatörü Kenan Onuk öldü. 16 TEMMUZ: Kuşadası’nda bir minibüste bomba patlaması sonucu 2’si turist 5 kişi öldü. 20 TEMMUZ: Londra’daki bombalı saldırılarda hayatını kaybeden Gamze Günoral İstanbul’da toprağa verildi. 24 TEMMUZ: Mısır’ın Şarm el Şeyh tatil beldesinde bombalı saldırılarda 5 Türk vatandaşı öldü. 6 AĞUSTOS: Gaziantep’te LPG yüklü bir tankerin patlaması sonucu 17 kişi öldü. 10 AĞUSTOS: Terör örgütü El Kaide üyesi olduğu iddia edilen Suriye uyruklu Hamed Obysi ve Loai Sakra yakalandı. 21 AĞUSTOS: Formula 1 Dünya Şampiyonası’nda sezonun 14. yarışı olan Türkiye Grand Prix’sini McLaren Mercedes’in Finli pilotu Kimi Raikkonen kazandı. 18 EYLÜL: Televizyonda yayımlanan ‘‘Gelinim Olur musun?’’ programıyla tanınan Ata Türk (24), Adana’da bir otel odasında ölü bulundu. 3 EKİM: Rize’de sel ve heyelan nedeniyle 11 kişi öldü. 8 EKİM: Balıkesir’in Kızıksa beldesi ile Salur köyleri arasında ‘‘kuş gribi’’ne rastlandı. 11 EKİM: Ve an geldi... Ünlü şair ve gazetemiz yazarı Attilâ İlhan öldü. 13 EKİM: AB Komisyonu, Manyas’taki kuş gribi virüsünün insanlar için tehlikeli olan H5N1 tipi olduğunu açıkladı. 21 EKİM: YÖK Genel Kurulu, Başbakanlık Müsteşarı Ömer Dinçer hakkında, intihal yaptığı gerekçesiyle ‘‘üniversite öğretim üyesi mesleğinden çıkarma’’ cezası verdi. 25 EKİM: Malatya Çocuk Yuvası’nda kalan 06 yaş grubu çocukların işkence görmelerinin bir televizyon kanalında yayımlanması Türkiye’yi ayağa kaldırdı. 24 KASIM: Genelkurmay Başkanı Orgeneral Hilmi Özkök’ün görev süresinin uzatılmasına ilişkin ne bir düşüncesi ne de bir beklentisi bulunduğu bildirildi. 7 ARALIK: Malatya’da ishal şikâyetiyle hastanelere başvuranların sayısı 8 bin 751’e ulaştı. 13 ARALIK: Kayıt dışı cep telefonlarının kayıt işlemlerini tamamlama süresi doldu. Enver Arpalı intihar etti Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi’nde yaşanan olaylar uzun süren tartışmalara neden oldu. Yücel Aşkın Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Yücel Aşkın’ın, Tıp Fakültesi Araştırma Hastanesi’ne tıbbi cihaz alımında açılan soruşturma kapsamında tutuklanması siyaset gündemine de damgasını vurdu. Van Kapalı Cezaevi’nde YYÜ Rektörü Prof. Dr. Aşkın ile aynı koğuşta kalan üniversitenin genel sekreter yardımcısı Enver Arpalı intihar etti. Rektör Aşkın da rahatsızlanarak Tıp Fakültesi Hastanesi’nin Kalp ve Damar Cerrahisi Servisi’nde yoğun bakıma alındı. Yücel Aşkın, hakkında başlatılan ilk soruşturma konusu olan tarihi eser kaçakçılığından beraat etti. Aşkın’ın 2.5 ay boyunca hâkim karşısına çıkarılmaması tepkilere yol açtı. TÜSİAD da tepki gösterirken Başbakan Erdoğan ‘‘Suç işliyorlar’’ dedi. Bu açıklamadan bir gün sonra, Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı, Mustafa Koç ile YÖK Başkanı Erdoğan Teziç ve bazı CHP’liler hakkında inceleme başlattı. Aşkın cuma günü tutuksuz yargılanmak üzere serbest bırakıldı. Enver Arpalı Şemdinli’de patlayan bomba Şemdinli’de Umut Kitapevi’ne atılan bombanın patlaması sonucu Mehmet Zahit Korkmaz öldü, 7 kişi yaralandı. CHP Hakkâri Milletvekili Esat Canan olayların tanığı oldu. Jandarma istihbarat astsubaylarının ‘‘tesadüfen’’ olay yerinde olması ve yakında bulunan araçlarında kitabevine ait krokilerin ele geçirilmesi ‘‘2. Susurluk’’ değerlendirmelerine neden oldu. Olayla ilgili olarak 3 astsubay ve bir PKK itirafçısı tutuklandı. TBMM’de bir araştırma komisyonu kuruldu. Komisyona bilgi veren Esat Canan, ‘‘olaylarda, devletin içindeki Susurluk benzeri suç örgütlerinin parmağı olduğu’’ görüşünü dile getirdi. Şemdinli’de Umut Kitapevi’ne atılan bombanın patlaması sonucu Mehmet Zahit Korkmaz öldü, 7 kişi yaralandı. CUMHURİYET 10 CMYK