Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
SAYFA CUMHURİYET 3 AĞUSTOS 2005 ÇARŞAMBA
HABERLER
TÜBİTAK Yasası ile bazı hükümlerin yürürlüğünün durdurulmasına ilişkin karann gerekçesi belli oldu
'Anayasaya ayknılıkvar'1
ANTCARA(Cumhuri\etBürosu)-
Anayasa Mahkemesı'nın TUBlTAK
Yasası üe uye \e başkan seçımınde
Başbakan'a yetkıler \ eren hukumle-
nn y-ururluğunun durdurulmasına
ıhşktn karann gerekçesi bellı oldu
Cumhurbaş kanı Ahmet Necdet Se-
zer, TBMM uyelen HalukKoç üe Ke-
mal Kıhçdaroğhı ıle 119 mıllervekı-
lının soz konusu yasanın bazı hu-
kumlennın ıptalı \e yururluğunun
durdunüması ıstemıyle yaptığı baş-
vuruyu 28 Temmuz'da goruşen Ana-
yasa Mahkemesı heyen, Başbakan'ın
TUBlTAK Bılım Kurulu'na 3. Tur-
kıye Bılımler Akademısı'ne toplam
4 uye seçmesını ongoren hukumle-
nn yururluğunu durdurdu Yuksek
mahkemenın, Resmı Gazete'nın dun-
• Anayasa Mahkemesı Resmı Gazete'nın dunku sayısında yayımlanan yurutmeyı durdurmaya
ılışkın gerekçelı karannda, ıptal ıstemıne konu hukumlerın "anayasaya aykırılığı konusunda
guçlu belırtıler bulunduğu ve uygulanmaları halınde sonradan gıdenlmesı guç ve olanaksız
durum ve zararlann doğabıleceğı" belırtıldı
ku sayısında yayımlanan yurutmeyı
durdurmaya ılışkın gerekçelı karann-
da, ıptal ıstemıne konu hukumlenn
"Anayasaya aykınhğı konusunda guç-
lu belirtiler bulunduğu \e mgulan-
nıalan halinde sonradan giderilme-
si guç ve olanaksız durum \e zarar-
lann doğabileceği gözetilerek esas
hakkuıda karar\erfluıce>ekadar yu-
rurluklerinin durdurulmasına karar
verfldiği''belırtıldı KararakarşıBaş-
kanvekıh Haşim Kıhç karşı oy kul-
landı
Yururluğu durdurulan hukumler,
bılım kurulunun ıstıfa \ eya olum gı-
bı sebeplerle boşalan uyelıklen ıçın
aynı esaslarla yenı uye seçümesını,
belırtılen sure ıçınde yenı uye bıldı-
rümemesı halınde Başbakan'ın belır-
ledığı kışılen doğrudan bılrm kuru-
lu uyesı olarak atamasım ongoruyor
Yasanm, bılım kuruluna başkan
seçılmesıne ılışkın 5 maddesının 2
\e3 fıkralanhukumlenbılımkuru-
lu dışından olmak uzere ıkı başkan
adayı belırlenıp Başbakan'a sunul-
masını, Başbakan'ın, bu adaylardan
bınnı seçerek başkan olarak atan-
mak uzere Cumhurbaşkanı'na teklıf
etmesrnı, bılım kurulunun aday be-
lırlemesının, başkanın gore\ suresı-
mn dolmasına en geç 2 ay kala \eya
herhangı bır sebeple bu gorevın bo-
şalma tanhınden ıtıbaren en geç 2 ay
ıçınde tamamlamasını, bılım kurulu-
nun herhangı bır nedenle suresınde
aday behrlememesı halınde Başba-
kan'ın gereklı şartlan taşıyanlar ara-
sından belırledığı bır kışıyı başkan
olarak atanmak uzere Cumhurbaşka-
m'na teklıf etmesrnı hukme bağlı-
yor Yasarun geçıcı 4 maddesı de
kanunun yayımı tanhınden ıtıbaren
15 gun ıçınde Yuksekoğretım Kuru-
lu Genel Kurulu ve Turkıye Odalar
ve Borsalar Bırhğı'nın behrleyecek-
len uyelen seçerek Başbakan'a sun-
masım, bu sure ıçınde ılgılı kurum-
larca gereklı teklıfın yapılmaması
halınde Başbakan'ınbunlann konten-
janlan ıçın ongorulen şartlan taşıyan-
lar arasından doğrudan bılım kuru-
lu uyelıklenne atama yapmasını du-
zenlıyor
Yasanın, geçıcı 5 maddesı ıse bı-
lım kurulunun ılk oluşumundan son-
rakı ıkıncı yılın sonunda, bır defaya
mahsus olmak uzere, başkan hanç ad
çekme usulu üe aynlacak yedı uye-
nın yenne uye seçümesıru hukum
altına ahyor
SUÇ DUYURUSUNDA BULUNULDU
Ormancüara
sendika baskısı
• Uyelennın baskı ve tayınlerle sendika
değıştırmeye zorlandığını behrten Tanm
Orkam Sen Antalya Şubesı son olarak 2
yonetıcısı Sendika Yasası'na karşın tayın
edılmce Orman Bolge Mudurluğu yetkıhlen
hakkında suç duyurusunda bulundu
GURSUKUNT
ANTALYA-AKPHu-
kumetı ıktıdannda An-
talya Orman Bolge Mu-
durluğu ıle Çevre ve Or-
man II Mudurluğu'nde
çalışan, Tanm Orkan Sen
uyesı 50'den fazla kışı
surgune gonderıldı
250'den fazla çalışan da
baskı ıddıalanyla sendi-
ka değıştırdı Son olarak
da Sendika Yasası'nın 18
maddesı gereğı, "Sendi-
ka yönetki ve temsilcik-
rinin görevyerlerinin de-
ğiştirilemeveceğı'' huk-
mune karşm Tanm Or-
ten çıkanlmasına karşrn
yerlenne başka kışılenn
atandığına dıkkat çektı
Sezaı Kaya, 25O'ye ya-
km çahşanın da sendika
değıştırmeye zorlandığı-
m belırterek "Devletin,
mesai, kadro, lojman gi-
bi olanaklan, sendika de-
ğjştinnede baskı araa ola-
rak kuBanıhvor.Eğer sen-
dika değiştirirlerse bu
haklardan yararianabi-
lecekleriifadeedflıyor. Bu
baskılara da>anamayan
arkadaşlanmız sendika
değjştirmekzorunda kal-
dı" dıye konuştu
ÎĞNELl FIRÇA ZAFERTEMOÇtN
kam sen Antaiya Şube Yekta Güngör Özden'in CDP'si Tantan'ın YP'sini'sağcı' olmakla suçladı
sı yonetıcısı 2 kışı ıstegı °
c ?sı yonetıcısı 2 kışı ısteğ
dışında tayrn edıldı
Sendıka Genel Başka-
nı Sezai Ka>a, dun Or-
man Bolge Mudurluğu
tdan ve Malı Işler Şube
Muduru Hüseyin Tunç,
Orman Bolge Muduru
Ahmet Gedikağaoğlu,
Çevre ve Orman Genel
Mudurluğu Personel Da-
ıre Başkanı Recep Yazı-
cı, Orman Bakanlığı
Musteşar Yardımcısı Ma-
hir Küçük, Çe\Te Orman
îl Muduru Mine Kara
hakkında gorevı kotuye
kullandüdan gerekçesıy-
le suç duyurusunda bu-
lundu Kaya, uygulama-
hın yasadışı olduğunu
vurgulayarak "Sendika
Yasası, sendika yönetki
ve temsilcilerinin görev
yerlerinindeğiştirileıneye-
ceğini soyuryor. Ama son
olarakTanm Orkam Sen
Yönetim Kurulu Lyesi
Halıt Durmuş ve Denet-
leme Kurulu Üvesi Nur-
han Dalkılıç tayin edü-
di"dedı
Kaya, soz konusu ıkı
kışının ışyennde personel
fazlalığı gerekçesıyle ış-
Uhısalcı birleşme suya düştü
ANKARA (ANKA) - "Uhısal-
cı partilerin bir araya getirihne-
si" amacıyla eskı Anayasa Mah-
kemesı Başkanı Yekta Güngör
Ozden'ın kurucusu olduğu Cum-
hunyetçı Demokrası Parnsı (CDP)
ıle eskı Içışlen Bakanı Sadettin
Tantan'ın Yurt Partısı (YP) ara-
srndakı bırleşme grnşımı, "sağ-
a-sofcu" tartışmasına takıldı
CDP ıle YP arasında uzunca
bır suredır dığer "uhısalcı parti-
lere de öncülük" amacıyla ıkı par-
tınm kurumsal olarak bırleşnnl-
mesı ıçın goruşmeler yurutuldu
Goruşmeler sonucunda ıkı partı-
nın Tantan'm lıderlığınde YP ça-
tısı altrnda brrleşmesı ıçrn anlaş-
mayavanldı Her ıkı partı bırleş-
me karan ahnması ıçın olağanus-
tu kongrelennı toplama karan al-
dı Birleşme karan da partılenn
yonetım organlan arasında pro-
tokole bağlandı
Hafta sonunda YP ıle birleşme
karannın oylanması ıçın CDP
kongresı olaganustu toplandı
CDP delegelennden Tantan'ın
YP'sıyle birleşme konusunda
"evet" ya da *hayır" oyu kullan-
malan ıstendı Partı yonetıcılen-
nın, YP ıle bırleşmeye evet oyu
kullanarak delegelerden de bu
yonde oy ıstemelenne karşın oy-
lamadan tam tersı bır sonuç çık-
tı Oy kullanan 50 delegeden sa-
dece I5'ı YP'ye "evet" derken
35 delegenrn hayır oyuyla bırleş-
me karan suya duştu
CDP delegelennın, yonetıcıle-
nn brrleşme yonundekı karanna
karşın eacı çoğunluklabırleşme-
ye karşı oy kullanmalannda ıkı
partrnın "sağ-soP kokenlen et-
kıh oldu CDP delegelen, Tan-
tan'ın ve partısımn "sağcı",
CDP'nınıse "soikökenli''bır par-
tı olduğuna vurgu yaparak bır-
leşmeyı engelledı Bazı CDP de-
legelennın de "tarikatçı'' dıye-
rek Tantan'ın partısıyle bırleş-
meye karşı oy kullandıklan belır-
tıldı
Boylece her üa partının ekım
aymda yapacaklan birleşme kong-
resı de suya duşmuş oldu
CHP'LI ÜLKÜ
Bakana
AzizNesin
sorusu
ANKARA (Cumhuri-
yet Burosu) - CHP îzmır
Mılletvekılı HakkıUlku,
Mıllı Eğıtım Bakam Hu-
seyinÇeHk'ın yanıtlama-
sı ıstemıyle verdığı soru
onergesınde "lOOTemel
Eser Bstesinde nedenAzız
Nesm'ineserleriyok'' dı-
ye sordu
Ulku, ılkoğretım oğ-
rencılen ıçm MEB tara-
findan seçılen 100 Temel
Eser arasında Azız Ne-
sın'ın yapıtlanna yer ve-
nlmedığıne dückat çeker-
ken Turkıye'de yuz bm-
lerce yetışkırun okumayı
Azız Nesın'm yapıtlan
sayesmde henuz çocuk-
ken sevdığını vurguladı
Azız Nesm'm ozellüde
çocuklara yonelık yazdı-
ğı bazı kıtaplann ulusla-
rarası alandabrrçok odul
kazandığının altrnı çızen
Ulku,"BÜQd@gibibuki-
taplann getirrvie yaşayan
Nesin Vakfi aracüığryla
kimsesiz çocuklanmızuı
başta eğhim \e bannma
olmak üzere bütün ihti-
yaçlan karşüanmaya ça-
hşümaktadrr'' dedı
Devamsızlığı olmayan vekil sayısı 87
ANKARA (Cumhurrvet Burosu) - Mıllet-
vekıllennı ve Seçılmışlen tzleme Komıtele-
n Derneğı'nm (TUMTKOM), "TBMM 22.
Dönem 2. Yasama Yıh tzleme Raporu" açık-
landı
TUMÎKOM Genel Koordınatoru Mustafa
Durna, TBMM ıntemet sıtesuıden \e genel
kurul tutanaklanndan hazrrladıklan bılgılere
gore, 2 yasama yılında en çok devamsızlüc
yapan mîllerv eküının bağrmsız Istanbul Mıl-
lervekıh Göksel KuçükaK olduğunu, "karşı-
hklı konuşnıa \e/ve>a sataşma"da CHP Grup
Başkanv ekıh Haluk Koç'un ılk sırada yer al-
dığını belırttı
TBMM'nın l Ekım 2003-30 Eylul 2004ta-
nhlenndekı çalışmalannı değerlendırdüden-
nı anlatan TUMtKOM Genel Koordınatoru
Durna, toplam 549 mületvekıhnın değerlen-
dınneye alrndıgını soyledı
Genel kurul v e komısyon olmak uzere top-
lam devamsızlüc ıçensınde kadınmılletvelol-
lennden CHP tstanbul Mılletveküı Bihlun
Tamaybgfl. 24 devamsızlıkla ılk sırada yer al-
dı Hıç devamsızlığı ohnayan mületveküı sa-
yısı 87'dekaldı TBMM'nın22 donem2 ya-
sama yıh etkrnhklen ıçensınde "karşüıkhko-
nuşma ve/veya sataşma" yuzde 23 oranla ük
sırada yer aldı AKP Adana Mılletv ekılı AtD-
la Başoglu. "En Çok \azıh Soru Önergesi Ve-
ren" mılletvekılı olarak dıkkat çektı
Ulku, Bakan Çelık'e
"100 Temel Eser listesi
ohıştundurken hangi kri-
terkrgöz önüne ahnmış-
tır? Bu liste hangi ma-
kamlar eti> le nasıl bir su-
reçten geçirflerek hazır-
lanmışör? Bu Bstede Aziz
Nesin'e ve eseıierine yer
verilmemesinin nedeni
nedir? Aziz Nesin'in ço-
cuklar için yazdığı kıtap-
lardaedebiya da pedago-
jik bir eksiklik mi görül-
muştur? Dunvaca unlü
\azannuz Aziz Nesuı ve
onun çocuklar için yaz-
dığı eserkrin göz anh edfl-
mesi mumkun olamaya-
cağuıa goreflkyüzegiren
diğer kimi vazariann ve
eserlerinin Aziz Nesin'i
ve eserlerini aşüğı mı dü-
şünülmüştür" sorulan-
nı yonelttı
IR NOKTASI /ORAL ÇALIŞLAR oralcalislar@cumhuriyet.com.tr
Erzurum'da "fuhuşun yaygınlaştı-
ğı" gazete haberlerıne yansıyınca
Erzurum'dakı yonetıcıler harekete
geçtıler öncekı gun Erzurum'da Po-
lısevı'nde Erzurum Emnıyet Mudur
Yardımcısı Nurettin Ancı, fuhuş ya-
parken kadınlarla yakalanan erkek-
lenn eşlerıne haber verıleceğını soy-
lemıştı Bu haber gazetelerımızın
onemlı haberlerınden bırısı olarak
one çıkmıştı
Emnıyet Mudur Yardımcısı boyle
dıyordu, ama Erzurum Valısı ve Em-
nıyet Muduru oyle duşunmuyorlardı
Valı Celalettın Güvenç, kentte polı-
sın fuhuşla mucadele ıçın yoğun ça-
ba sarf ettığını, ancak bu mucadele-
nın yasalar çerçevesınde yapılacağı-
nı soyledı Valı sozlerını şoyle ta-
mamladı "Arkadaşlar çare olarak
böyle bır açıklama yapmışlar, ama
böyle bır uygulama olmayacak "
• • •
Haber gazetelere yansıdıktan
sonra duşundum Erkeklerı fuhuş
yaparken yakalayıp eşlerıne haber
Fuhuşçu Erkeği Eşine îhbar Etmek
vermek nasıl bır tablo ortaya çıkara-
bılırdı'? Tabıı once fuhuşun ne olup
olmadığında bır anlayış oluşturmak
gerekıyordu Fuhuş, bızdekı yerleşık
anlayısa gore evlı erkeğın para ıle bır
kadınla bırlıkte olmasıydı Pekı, evlı
bır kadın parayla bır erkekle olamaz
mıydı'? Bunun hıç duşunulduğunu
sanmıyorum
Evlı bır erkek geneleve gıtse bu
fuhuş sayılır mıydı
7
Çunku genelev
yasal bır mekândı ve oraya gıden
erkeklerın evlı olup olmadığı sorul-
muyordu O zaman da bu ılışkının
fuhuş sayılması mumkun değıldı Er-
zurum'da polısın peşıne duştuğu fu-
huşun ızınsız cınsel ılışkı olduğu or-
taya çıkıyor
• • •
Gazetelerın yazlık ılavelerınde
sosyete haberlerının hemen tama-
mında, tatıl yorelenndekı aşklar an-
latılıyor Kım kımın kocasıyla, kım kı-
mın kansıyla ılışkı ıçınde, bırbırıne
karışmış durumda Onlann yaptıkla-
rının fuhuş olup olmadığını kımse
duşunmuyor ve bır anlamda normal
goruyor Onların fuhuş suçu ışledık-
lerını ve bu nedenle onlar hakkında
yasal ışlem yapmaları gerektığını
duşunen yok Belkı duşunen var da
boyle bır mudahalenın skandal ya-
ratacağını bıldıklerı ıçın yalnızca
soylenmekle yetınıyorlar
Tatıl yorelennde sosyetenın, maga-
zın yıldızlarının normal sayılan etkın-
lıklerı (') Erzurum'da tabıı kı normal
kapsamı ıçıne gıımıyor Ancak Erzu-
rum gıbı Arıadolu kentlennde de nor-
mal sayılan durumlar olduğunu bılı-
yoruz Erkekler, eşlen dışında başka
bır kadınla ılışkı kurabılırler Bu, er-
keklığın şanındandır Boyle olduğunu
kadınlar da bılır, erkekler de
• • •
Erzurum, muhafazakârlığıyla unlu
bır ılımız Yıne Erzurum benzen baş-
ka muhafazakâr ıllerımızde de son
yıllarda bır fuhuş patlamasından soz
edılıyor Nedenlerını merak edıyo-
rum Kadınların, eşlerının başka ka-
dınlarla bırlıkte olmalannı onaylama-
ları mumkun değıl Ancak erkek
egemen kultur nedenıyle ulkemızın
bırçok yoresınde bırden çok kadınla
evlılık suruyor Kadınlar ıstemeseler
de bu duruma katlanıyorlar
Erkeklerın parayla başka kadınlar-
la olmasından da kadınlar hoşlan-
mazlar Ancak yıne de "Ne yapayım,
erkek yapar boyle şeyler" dıye du-
şunup sesını fazla çıkarmaz
• • •
Asıl sorun, erkek, bır kadınla ya-
kalandıktan sonra kansına haber ve-
rılmesı halınde çıkar Çunku kadın
bu durumda ne yapacak? "lyı yap-
tın kocacığım" dıyemeyeceğıne go-
re bır tepkı gostermesı gerekır Kaç
kadın, evın ekonomısını elınde tu-
tan, egemen kulturu arkasında hıs-
seden erkeğe karşı çıkabılır ve tepkı
gosterebılır^ Gostereceğı tepkı, ba-
şına daha başka dertler açabılır
Erkek, kansının boyle bır nedenle
fazla soylenmesı, huzursuzluk çıkar-
ması halınde onu dovebılır, evden
atabılır
Sanınm Erzurum Valısı ve Emnıyet
Muduru ulkemıze egemen olan kul-
turu bıldıklerı ıçın bu uygulamadan
vazgeçmışler Yakalanmış kocalar
ve emnıyete gelen eşlen nasıl bır
tablo ortaya çıkarabılırdı? Sonunda
bu olay nedenıyle bıle yıne kadınlar
bu ışten zararlı çıkabılırterdı Çunku
fuhuşun arkasında da erkek ege-
men bır kultur yatmıyor mu
9
Erkeğın
bırden çok kadınla olma hakkını
kendısınde gormesı yatmıyor mu'?
Fuhuş sozcuğu ve ıçerdığı anlam,
sanınm ulkeden ulkeye, kentten
kente ve kulturden kulture çok bu-
yuk değışıklıkler ıçerıyor Belkı de
yenıden tanımlanması gerekıyor
GLOBALpOLİTtKÜLTÜR
ERGİN YILDIZOĞLU
Teropizm ve İnsan
Hakları
Bır gazeteye "Teronzm ve İnsan Haklan" ko-
nusunda goruş vermem gerektı "İnsan haklan
kavramına ve terorızmin ortak bir tanımının
oluşturulabileceğine ınanmıyorum" dıyerek ılk
anda "çok aykın" gelebılecek saptamalar yap-
tım Bu gun bu saptamalarımı açmaya çalışaca-
ğım
Evrensel ve hegemonya
"İnsan hakları" ve "herkes tarafından kabul
edılebılecek bır teronzm tanımı" oluşturmak
aslında evrensel duzeye çıkarak burada hak ıd-
dıa etmek anlamına gelıyor
Halbukı, "evrensel'{
olan ıçınde yaşadığımız
'sımgesel sıstemde' (anlamlar dunyasında) esas
olarak ıçı "boş" bır alandır Ideolojıler, ancak bu
alanın (evrenselın) ıçını kendı değertenyle doldu-
rabıldıklerı olçude, ınsanlann duşunsel sureçler
uzerınde egemenhklerını kurabılıyorlar Bu yuz-
den, her "evrensel" kavram arayışını, aıt oldukla-
n hegemonya projelennın ıdeolojık çatışma alan
ıçınde değerlendırmek gerekır
Insanlan toplumsal konumlarından soyutlaya-
rak, salt 'evrensel', "insan olma" ozelıklerıne
atıfla tanımladığı varsayılan "İnsan haklan", ılk
once, beyaz, Hınstıyan ve Avrupalı erkeğın hak-
lan olarak tasarlanmadı mı1
? Ustelık, bu herhangı
bır erkek değıl, mulk, meta sahıbı, burjuva erkek-
tı Somurgecılık tasfiye olduktan sonra, bu sozde
tum ınsanlığı kapsayacak bır bıçımde genışletıldı
Ancak, nasılsa, bu "koşullu" bır evrensellıktı Yal-
nızca kapıtalıst/emperyalıst duzenı kabul edenle-
n kapsıyordu Nıtekım, "Soğuk Savaş" boyunca
sosyalıst ve komunıstler, hatta ABD yanlısı huku-
metlerın muhalıflerı, Endonezya, Vietnam, Şili,
Arjantin, Turkıye gıbı ulkelerde, bu haklardan
faydalanamadılar Bu gun Saddam'ı yargılamaya
hazırlananlar, dun Latın Amerıka'da ışkenceler,
katlıamlar karşısında, Irak'ta Kurtler gazlanırken
sessız kalmayı seçtıler, hala Suudı rejımını des-
teklıyoriar
Bırçok yerde "insan haklan" kavramı, emekçı-
lenn haklannın rafa kaldırılmasına yardım etmedı
mı? AB'nın Turkıye'den ıstedığı demokratıkleş-
me taleplen arasında neden, ışçı haklannın ge-
nışletılmesıne ılışkın ozgun bır talep bulunmu-
yor"
7
Neden "Basın Yasasına" bır tepkı yok'' En
yuksek duzeyde olması geren "evrensel bır ya-
sa", bolgesel, ekonomtk, jeopolıtık çıkara bağlı
olarak rafa kaldınlmıyor mu'
?
insan, hayvan değıldır
1
Varlığı toplumsaldır,
gerçek toplumsal konumundan soyutlanarak
adeta bıyolojık varlığına indirgenemez. İnsan
hakları, bunlan saptayanlardan soyutlanarak da
mulkıyet, sınıf, ulus-devlet/emperyalızm, etnısıte
cınsıyet vb temellı çelışkıler yokmuş gıbı konu-
şulamaz Konuşulursa, oncelıkle bu çelişkilerin
gızlenmesıne, durumun depolıtıze edılmesıne
Kosova'da olduğu gıbı emperyalıst mudahaleye
araç olmaya başlar Eğer "insan haklarını" ko-
nuşmak ıstıyorsak, ışe toplumsal çelışkılerı yok
sayarak değıl aksıne, toplumda en alttakılerın,
dışlanmışların, "haklannı" kulanamayanlann hak-
lannı konuşarak başlamak gerekmez mı?
Terorizm...
Teronzm olgusuna 'evrensel' bır tanım getır-
mek de benzer nedenlerle olanaksız Nelson
Mandela, Moşe Dayan, Arafat, Nyerere, Cabral
bırer "terorısttı" Ama tanh onlan devlet adamı
katına yukselttı "Terönstle", sıyasetçı arasında
tanımlanması son derecede zor, dınamık bır çızgı
var Bu zorluk gerçek yaşamda sıyası mudahale
ıle gıderılıyor Terorıst, davası meşruıyet kazan-
maya başlarsa, sıyasetçı katına çıkıyor Bu nok-
taya kadar saldırı altındakı her devlet (şıddet kul-
lanma meşruıyetıne sahıp olan ve ekonomık/sı-
yasal ıktıdann knstalleştıgı yer olarak) saldırganı,
kendı bakış açısıyla, teronzmle suçlamaya, uste-
lık de haklı olarak, devam edıyor
Dıyebılırsınız kı ya eylemler sıvıl halkı hedef al -
yorsa
9
Burada da evrensel bır tanıma ulaşmak
olanaksız Hiroşima ve Nagasakı'ye atom bom-
bası atanlar, Drezden'ı, Necef'ı, Felluce'yı dum-
duz edenler ıçın terorıst kavramının kullanıldığını
duydunuz mu'' Teronzm kavramında da tanımla-
mayı egemen guçler yaptığı muddetçe ortak bır
zemın oluşturmak olanaksız
Ikı ornek vermek ıstıyorum Bınncısı, 1990'lar-
da, Neolıberalızmın pariak gunlennde, bır Dünya
Bankası (IMF'de) uzmanı nukleer atıklann tasfi-
yesıyle ılgılı bır fızıbılıte çalışması yapmış, gelış-
mış ulkelerdekı ınsanın yaşamının, azgelışmışler-
den, orneğın Afrıka'dakınden, 15 kat daha de-
ğerlı olduğu sonucuna ulaşarak atıklann Afrı-
ka'ya dokulmesının ekonomık açıdan rasyonel
olacağını savunmuştu Rapor basına sızdı, bü-
yuk bır rezalet çıktı
Ikıncısı Ingıltere'dekı ıntıhar saldınsında olenler
ıçın tum dunyada saygı duruşu yapıldı Pekı aca-
ba neden benzer bır "saygı" Turkıye, Balı, Beslan,
Mısır gıbı ulkelerde gerçekleşen ıntıhar eylemlen-
nın kurbanlanna gostenlmıyor Bellı kı, bırakın "fe-
rorızmın ortak tanımını", terorle olenlenn statusü-
ne, gosterılmesı gereken saygıya ılışkın bıle or-
tak/evrensel bır tanıma ulaşmak olanaklı olmuyor
Butun insanlar eşrttir ama bazı insanlar daha
fazla eşrttir Işte butun mesele bu
ergin.yildızogluo gmail.com
lozan'ı Vahdettin ile
unutturmaya çalıştılar'
• ADANA (Cumhuri\et Burosu) - Işçı Partısı
Genel Başkan Doğu Pennçek'm Lozan'da
sorgulanmasının, aslmda "A\Tupa ve Amenkan
parlamentolannm sozde Ermem soykınmmı
tanımalannın sorgulanması" olduğunu belırten
11 Başkanı Sedat Memılı, Lozan'uı Avrupa'run
duş kınklığı olduğunu soyledı Memılı,
"Vahdettın"' olaymı ortaya atarak Lozan'ı
unutturmaya çalışanlann çabasuun da boşa
çıktığını vurguladı ÎP ıl yonetıcılennın de
bulunduğu toplantıda, Lozan 2005 etkınlüdennı
değerlendıren Memılı, gozalnna alınan ve 3 5
saat sorgulanan Doğu Pennçek'm 'Sozde
Ermenı Soykınmı Yalanı'nı Avrupalılann
yuzune bır kez daha çarptığmı vurgularken
şunlan soyledı "Genel Başkammızın
kararlılığı \e cesaretı, mılletırruzın ozlemle
bekledığı \e se\mçle karşıladığı ta\ırdrr"