Katalog

SAYFA CUMHURİYET 8 NİSAN 2005 CUMA 14 KULTUR kultur(*cumhuriyet.com.tr 'Süleyman ve Obürsüler' bu akşam saat 20.30'da Çevre Tiyatrosu'nda izleyiciyle buluşacak InsanlıkyangınyerL.NENA ÇALİDİS Kimi çevrelertarafindankurulu- şu 'delilik' olarak nıtelendı, kımı- len ıçınse 'harika' bır şeydı Koca- mustafa Paşa'da kurulan Semaver Kumpanya Herkesın 'yaşaması' içiıı özvenyle destek verdıği tıyat- ro son gunlcrde hızla artan hirsız- lıklardan payıııı aldı. 'Süleyman ve Öbürsüler'in ilk gösterimine bırkaç gün kala tiyatronun müzık aletlerı çalındı. Olaydan haberdar olan çok sayıda sanatsever tiyat- ronun çalınan mÜ7ik aletlennı kar- şılamayakoyuldular... Nitekim de yeni oyunda çalınan müzik aletle- rının bır kısmı dışardan gelen des- lekle karşılandı. YavuzPekman' ın Max Fischer' in 'Bay Biederman ve Kundakçılar' oyunundan esinlenerek yazdığı oyunun yonctmenı gcçen yil 'Gay- ri Kesmi Hürrem' ıle yılın eıı ıyı yönetmeni seçilen Ayşenil Şanılı- oğlu. 'Blz slze blr masal anlatacağız' 'Süleyman ve Obürsüler' insanin yaşamdan ders almayan yanına ışa retedip toplumsal ve bireysel sorum- suzluğuyla dalga geçiyor Alman tiyatrosuyla yakından ıl- gilenen Şamlıoğlu, daha önce bu oyunu sahnelemek istemiş fakateli- ne geçen metınler bır tiirlıı onu he- yecanlandırmamış, onun ıçın de uzun süredirbuhayalini ertelemiş- tı TakıPekman'ınmetnıylekarşı- laşanakadar Yavu7 Pekman'ın yaz- dığı metnı kendı toplumumuza da- ha yakın bulan Şamlıoğlu oyunu kendı deyimıyle 'bebeklerim' dedı- ği ve genç oyunculardan oluşan Se- mavcr Kumpanya ilc sahnelemek is- temış 14 parçadan oluşan müzıkal ko- medinin müzikleıi Can Atîlla'ya, dekor tasarımı llakaıı Dündar'a, avuz Pekman'ın Max Fischer'in 'Bay Biederman vc Kundakçılar' oyunundan esinlenerek yazdığı ve Semaver Kumpanya'nın sahnelcdiği 'Süleyman ve Obürsüler' insanın yaşamdan ders almayan yanına işaret edip toplumsal ve bireysel sorumsuzluğuyla dalga geçiyor. 14 parçadan oluşan müzikal komedinin müzikleri Can Atilla'ya ait. kostüm tasarımı Funda Çcbi'ye ait. Oyunun mü/ik direktöru Çiğdem Erken, harekct du/enı Cihan Yön- tera'ın, ışık tasarımı Ulaş Yatkın'ın ımzasını taşıyoı. "Ben/etnıeci fiyatroya çok fa/Jagö- nül vermiş biri değilim. Beslenme- ci tiyatronun doğası beni çok fazla etkiliyor. Salıne üstüıulcki oyun bir kurmacadır, önce yazar, sonra yö- netnıcn vc oyuncular tarafindan her defasında farklı bir şekilde kurgu- lanır. Kurmaca dünyanın gerçekol- duğunu tutturmak bana çok komik geliyor. Onun için benzetmeci tiyat- roya daha direııç gösleriyorum. Her /aman için iyi ııygıılanmış bir ben- zetmeci tiyatrodan da seyirci olarak haz duyuyorum" dıyen Şamlıoğlu günümüz seyırcısının kırlendığını ve tiyatronun gerçekliğini, sinema- ya kaptırdığinın altını çızıyor. "Be- nim bu gerçeklikle yarışabilme şan- sım yok. Baştan yenik düşeceğim bir gerçekliktc de iddialı olmak is- temiyorıım. Onun için de seyirciye; biz size bir masal anlatacağız, bu masal da sizin bilmediğiniz bir ma- sal dcğil ama bakahm biz nasıl an- lattık" diyor yönetmen... Her zaman için seyircinin tiyat- roda olduğunu unutturmamak gc- ıektığını belırten Şamlıoğlu; önem- li olan izleyiciyi makyajla, aykırı kostumle ve de beden diliyle bu il- lüzyonun ıçıne alabılmek Yok olan değerler Semaver Kumpanya ile çalış- maktan büyük bır keyıf alan sanat- çı, oyunun ıçerısınde bütiin ekıbın tek nefes olmasını sağladığının al- tını çızıpcklıyor "Sahnedeki tüm oyunculanm birbiriyle bağlantılı- dır. Hiçbirzaman bir oyuncum ora- da boşu boşuna bekleyemez. Tıp- kı orkestra gibi. Ben de oyuncu- yum ve sahneye çıktıgımda bir be- bek oluyorum. Her türlü öğretiye açık ama en ufak şcydc incinivcrcn. Benim amacım onlara oyun içinde yol almayı öğretmek, onlara o yol- laıı açnıak, hedefine daha süratli ulaşmalarını sağlamak." Türk tıyatrosunun bır dılının oluşmasının gerektığının yıllarca konuşulduğunu belirten Ayşenil Şamlıoğlu, sahnedeki tum oğele- nn tek tek konuşabılecek duruma geldiklerınde ortaya çıkacak şe- yin evrensel olabileceğini söylüyor. GünümÜ7 ınsanının duyarsızlı- ğına değınen oyun, durmadan çı- kan yangınlan anlatıyor... Ve ınsa- noğlunun bana bir şey olmadıktan sonra önemlı değıl dıyen yonunu ele alıyor. Aslında yangın bır sım- ge... Yangın günümüzde yok olup gıden, tukenen kavramları; sevgi- yı, ınsanhğı, dostluğu semboh/e ediyor.... Metne tüketılen ve yok edilen değerlerin korunması üze- nnden bakılması gerektığıni be- lırten Ayşenil Şamlıoğlu, en önem- li şeyin biıeyleıin kendı yeterlılık, sorumluluk ve sınırlarını bilmele- rı olduğunu söylüyor Kayseri ve Malatya'da 8 -17 Nisan tarihleri arasında 'Avrupa Anadolu Kültürleri Buluşması' düzenlenecek Bd kent arasnıa sanat köprüsii • Beşer gün süre ile Kayseri ve Malatya da gerçekleştirilecek olan ve 'Avrupa - Anadolu Kültürleri Buluşması' adını taşıyan festivale sekiz ülkeden 150 sanatçı katıhyor. Kültürlerarası tletişim Derneği ve PPR 'ın girişimleri ile düzenlenen 'Avrupa - Anadolu Kültürleri Buluşması' iki etaptan oluşuyor: 8-12 Nisan arası 'Kayseri Kültür ve Sanat Festivali', 13-17 Nisan arası 'Malatya Kültür ve Sanat Festivali.' Kültür Servisi - Yarın, Anadolu 'nun ıkı kentinde yaşayan sanatseverler için önem- lı bır gün Çünkü kentlerı uluslararası dü- zeyde bir kültür ve sanat festivalıne kavu- şuyor 8-17 Nisan tarihleri arasında, beşer gün süre ıle Kayseri ve Malatya'da gerçek- leştirilecek olan ve 'Avrupa-Anadolu Kül- türleri Buluşması' adını taşıyan festivale sekız ülkeden 150 sanatçı katıhyor. Kültürlerarası îlctişim Derneği ve PPR'ın gırışımlerı ıle düzenlenen 'Avrupa - Ana- dolu Kültürleri Buluşması' iki etaplan olu- şuyor: 8-12 Nisan arası 'Kayseri Kültür ve Sanat Festivali', 13-17 Nisan arası 'Ma- latya Kültür ve Sanat Festivali'. Kaysen'dekı festıval, Kaysen Vahlıği, Kay- seri Büyükşehır Beledıyesı ve Ercıyes Ünıver- sitesi işbirliği ile, Malatya'daki festival ise Malatya Belediyesı ve fnonu Üniversitesi iş- bırhğı ıle gerçekleşecek Festivale destek ve- ren kuruluşlar arasında Kültür ve Turızm Ba kanlığı, Açık Toplum Enstitüsü, ttalyan Kül- turMerkezı, Olımpik Hava Yolları ve iki kentın Sanayı ve Tıcaret Odalan yer alıyor Konserler. söyle$ller 8 Nisan Cuma akşanu, Kayseri Kültür Mer- kezi'nde Kayseri Büyükşehir Belediye Başkanı MehmetOzhaseki, Kaysen Valısı NihatCanpo- latve Kültür veTunzm Bakanı AtillaKoç'un ko- nuşmaları ıle açılacak olan festivalııı açılış kon- serini ünlü îrlandalı müzisyen RossDaly'nin Yu- nan, Rus ve tranlı müzısyenlerle oluşturduğu 'Labirent' topluluğu gerçekleştırecek 9 Nisan gününiin programında, Mimar Si- nan'ın olum yıldonumu nedenıyle Mımarlar üdasrnın Sınan'in köyü Ağırnas'ta gerçekleş- tıreceği etkinlikler yer alıyor. Mımarlaı Odası Baş- kanı Oktay Ekinci ve ÇEKÜL Vakfı Başkanı Prof Mettn Sözen'ın de yer alacağı panellerın ardından Makedonyalı Ronıan topluluğu 'Koça- ni Orkestar' bir konser verecek Akşam Kayse- ri Kultür Merkezı'nde KemalCengizkan'ın 'Şe- hirden Portreler' adlı dıa gösterısı Özgür Kı- yat'ın konsen var Festıvahn üçüncü günü, festıvalın Sanat Yö- netmeni Vecdi Sayar'ın yöneteceğı, Oral Ça- hşlar ve Celal Başlangıç'ın katılacakları 'Av- rupa Birliği ve Medya' konulu bır panel, Prof Çclik Kurdoğlu'nun 'Kurumsal Yönetim ve Kültür' konulu soyleşısi, KırşehirUstalar Top- luluğu'nun halk tıirkülerı ve halk oyunları et- kinlığı ve Devlet Opera ve Balesı'nın' Yoksa? Sanat mı?' adlı mu7İkli oyun var AnkaraDev- let Opera ve Balesı solıst ve dansçılarının ka- tıldığı ve Tanıcr Aykut'un yazıp yönettığı 'Yoksa? Sanat mı?' programında, Puccini'den Verdi'ye, Mozart'tan Bizet'ye büyıik bestecı- leı in opeıalarından aryalaı, Bernstein'dan We- ber'e unlu mu/ıkallerden şarkılar, dunyahalk müzıklerınden seçmeler ve Selnıan Ada'nın 'Ali Baba ve 40 Haranıiler' operasından arya- lar yer alıyor Kayseri programının son ıkı gününün et- kinliklcri arasında, CelilOker'in 'PolisiyeRo- man Ya/arlığı', Ahmet 1\ılgar'ın 'Yerel Basın ve Kültür', Mustafa Miyasoğlu'nun 'Yerelden Evrensele' başhklı söyleşılerı, Halil İbrahim ttalyan yaylı çalgılar beşlisi' Duomo I nseınble' 12 Nisan akşamı Kayseri'de konser vcrccck. Özcan'ın şiir atölyesi, PEN Yönetim Kurulu uyesı Sabri Kuşkonmaz'ın 'Fikri Müjkiyct Hakları ve Ifade Özgürlügü' atölyesi, Özcan Yurdalan'ın 'Fotograf, Seyahat ve Hayat İJs- tüne' söyleşi ve dia gösterısi, tiyatro yönetme- ni MehmetErgen, film yonelmeni ReisÇelik, Devlet Tıyatrosu Genel Mııduru Lemi Bilgin ve Istanbul İtalyan Kültür Merkezı Müdünı Sil- vio Marchetti'nın katılacağı 'Kültür Politika- ları Açısından Avrupa Birliği ve Türkiye', Sı- vas Devlet Tıyatrosu'nun sunacağı Vasıf Ön- gören'ın yazdığı 'Zengin Muttağı' yer alıyor Kayseri Kültür ve Sanat Festivali, 12 Nisan ak- şamı tlalyan yaylı çalgılarbeşlısı 'DuomoEn- semble'ın konseri ıle kapanacak. Festival sü- resınce Kayseri Kültür Merkezı'nde Fotoğraf Vakfı Ginşımı'ndenKemalCengizkan ve »o- ra Günel' in 'tç Kalpakçı: Bir Sokağın Anato- misi' adlı fotoğraf sergisi ge/ılebilecek. Malatya Kültür ve Sanat Festivali "Avrupa - Anadolu Kültürleri Buluşma- sı"nın ikinci etabı, Malatya Kültür ve Sanat Festivali, 13 Nisan'daKoçani Oıkcstrası'nın Cumhunyet Meydanı'ndakı konsennın ar- dından, lnönü Üniversitesi Kongre ve Kul- tür Merkezi'nde 'Duomo Ensemble'ın kon seri ile açılacak. Konser programında klasık bestecılenn yapıtlarının yanı sıra unlu fılm mıizikleri yeı alacak. 1'estıval çerçevesınde lnö- nu Üniversitesi'nde Mügelplikçi'nın 'Öykü Atölyesi', MehmetErgen'in 'Tiyatro Yazar- lıgı Atölyesi', Mehmet Aksoy'un 'Heykelde tçcrik- Biçim, Zaman-Mekân İlişkisi' konu- lu soyleşisi, tngili/ şair John Ash'ın söyleşı ve şıır dınletısı, Cengiz Çaııdaı, Hıfzı Topuz ve Devlet üpera ve Balesı Cicnel Muduru Remzi Buharah'mn katılacağı, Vecdı Sa- yar'ın yöneteceğı 'Avrupa Kültür Politikala- rı ve Türkiye' paneli, Scma'nın 'Yollar... Sev- dalar... Şarkılar' başlıklı dınletısi geıçekleş- tınlecek; Ankara Devlet I ıyatrosu, Sabaneı Kültür Merkezı'nde HaldunTaner'ın 'Göz- lerimi Kaparım Vazitenıi Yapanm' oyununu sergıleyecek, înonu Üniversitesi'nde Semih Poroy'un kankatur sergısı açılacak Malatya l'estıvalı programında sınema da yeı alıyoı. MehmetGüleryüz'ün 'Hayal Kah- ramanlar', 'Altın Çağın Senaristi: Biilent Oraıı', 'Türkiye Sinema Tarihi' belgesellerı, 2^ ıılkeden 25 yonetmenin çektiği 'Avrupa' konulu kısa mctrajlı filmler ve 'Ağlayan De- veninÖyküsü' adlı Moğol - Alman oıtak ya- pımı da Malatya Beledıyesı Konferans Salo- nu'ndagöstenlecek Festival, 'BuhıtsuzlukÖzr lemi'nın tnönü Üniversitesi'nde vereceğı kon- serle sona erecek. YAZIODASI SEIJM tr.ERt Fenenbahçe'de Hanımlan (2) Aziz devrinde ağdalı, cascavlak vücutlann bembe- yazı makbulken, artık yanık esmerliğine geçilmekte. 1930'lara doğru, 'denızlık' yerıne mayo bıle gıyılmış. İbrahim Çallı'nın beş aşağı beş yukan o yıllarda tu- vale geçirdığı denız banyosu resımlerı dikkat çekıci bir sereserpeliği de gözler önüne serer. Kadın modasına gelince, kalın ve gür kaşlar incelmiş. Uzun saçlar kıpkısa kesilıyor. Sürmenın yennı nmel, ras- tığın yerini "kreyyon" almış. Raşel pudralan ortalıkta hâlâ goaınuyor, fakat eskı sa- tış güçlerini enikonu yitırmış Garron pudralan rağbet- te şımdı. Garron pudralarının kutularında "Yalnız beni seviniz!" yazıyor zaten Geçmış gunlerde, Pembe Maşlahlı Hanım istediği kadar Kuşdili'nde, Fenerbahçe'de oyalansın dursun Ha- nımlar deniz hamamlarını tercih ediyorlar. Plaj sözcüğü henüz yer etmemış. Denız hamamı de- niyor, deniz banyoları deniyor. Kadıköyü'nün Romanı'nı yazmışSafiye Erol, Fener- bahçe "denız banyolarrnda Bedriye'yle Orhan'ın yü- zukoyun kumlara uzanarak soyleştıklerını kaleme getı- riyor. Bedrıye dalgın. llende, "sırtustü yatmış, şahane vu- cudunu güneşte kurutan" beyle gizliden gizlıye ılgile- nıyor. Kım bu genç adam? Adının Burhan olduğunu oğrenıyoruz. Burhan ıçın kı- birli adam diyoriar. öyle her toplulukta görunmezmış. Onu ancak at yarışlarında, futbol maçlarında gorebılır- mişsiniz. Buman'ın dans salonlannda, çaylarda, sınemalarda kaybedecek vakti yok. Açıkhavaya tutkun Avcı, balık- çı, denızcı, suvari. Doğaya âşık. Insanlardan, özellikle de kadınlardan kaçıyor Bununla birlikte Bedriye, kolsuz siyah mantosu, kol yerine kısa bır pelenn omuzlannı ortmuş, mantosunun altından ıhlamur çiçeğı rengindeki elbısesi gorünerek Be- yoğlu'ndan geçecek ve Burhan ona vurulup kalacak! Geçmiş günlerin o güzel romanlarında aşk, Istan- bul'un gözde semtlerınde boylesı rastlaşmalar, bırbın- ni görmelerle başlar. Ne var ki, çoğu kez, aşkı mutsuz son bekler. Istanbul'da aşk sanki hep mutsuzluk, ayrılıştır Bed- riye'yle Burhan'ınkı de galiba oyle oluyordu. Oysa o gün, Beyoğlu'nda, Behıye gerçekten çok hoştur. Dirseklerine kadar siyah eldiven takmış. Başın- da siyah vere Boynundamavıtılkı... Pembe Maşlahlı bu yenı hanım kıyafetlerine herhal- de şaşacaktı. Otuz yılda bu ne değışım! Belvü'ye gelince, otuz yıla kayıtsız kalarak varlığını sür- duruyor. Bır zamanlar pembe Maşlahlı Hanım Belvü'yu çok merak ediyordu Otel Belvu'nun bahçesınde bayraklar, flamalar, fener- lergece müsameresı için asılı dururmuş. Kaçgöçten lyı- ce bunalmış Pembe Maşlahlı, bir akşamcık olsun Bel vü'ye gırmeye can atıyor. Deniz tarafındaki hasır koltuklardan bırinde oturup, Kalamış koyundakı guzellığı doya doya seyretmek ıs- tiyor. Hele günbatımında. Alafranga "morso"ları dinle- mek, musyulerın, matmazellerın dansını ızlemek onun da hakkı değil mi? Safiye Erol'un duyarlıkla anlattığı Fenerbahçe, Mo- da, Kızıltoprak, Şifa artık yeni bırçağı yansıtır Hayat 'as- n Veşmiş, insanlar daha özgür, daha kaygısız gezinıp du- ruyor. 1940'larda Bobstil'ler Istanbul'u kasıp kavurur Fener- bahçe de nasıbını alır. O kadar şuh Pembe Maşlahlı'nın, o kadar zarif Bednye'nin yennı, sırtlarında erkek ceke- tı, kulaklarında Beyoğlu taşından kupeler, ayaklarında mantar topuklu ayakkabılar, Bobstil hanımlar alır On- ların romanını yazan pek çıkmamış... Öneriler: Antolojı / Varlık'ta İlk Imzalar, Hazırlayan. Enver Er- can, Varlık Yayınları 2003 (1935'ten 1999'a bır edebı- yat gezısı.) Robbe-GPîllet'e ödiil • Kültür Servisi - Fransı/ 'yenı roman' akımının oncusu vc 'sınc-roman' turunun yaratıcısı yazar ve yönetmen Alaın Robbe-Gnllet, 24 Uluslararası lstanbul Fılm Festıvalı'nın konuğıı oluyor Festıval'ın 'Ustalara Saygı' bölümiinde beş fılmı gösterılecek olan yönetmen bugün saat 19.00'da Atlas Sineması'nda 'Güzel Tutsak/La Belle Captıve' filminin gösteriminden önce izleyicilerle buluşacak ve gosterim oncesinde kendisine lstanbul Kultur Sanat Vakfı'nın "Yaşam Boyu Başan Odülü" sunulacak Sanatçıyı kendı ağzından dınlemek ısteyenler ıse yann saat 14 OO'te tstanbul Modern Müzesı'ndekı Arthouse'da Atılla Dorsay'ın Gnllet ıle yapacağı söyleşıye katılabılırler. K Ü L T Ü R İ Ç İ Z İ K K Â M İ L M A S A R A C I