Katalog

8 NİSAN 2005 CUMA CUMHURİYET SAYFA JiıJ v U l ı U1VJ.1. ekonomi(q)cumhuriyet.com.tr 13 Tekstil ve hazırgiyim sektörü temsilcileri uluslararası rekabet için ücretlerdektyükün kaldmlmasını istediler Istihdam manifestosu• Hazır Giyim Platformu Zirvesi'nde kaleme alınan bildiride, "2.5 nıilyon kişiyi istihdam eden muazzam bir sanayi, vergiler nedenıyle rekabet gücünü kaybedıyor. Kendimizi tüm dünyaya anlattılc, kendi yöneticilerimize anlatamadık" dendi. Ekonoıui Scrvisi - Toplam 2.5 milyon kişiyi istihdam cden, 18.2 milyar dolar ihracat yapan, 10 milyar dolara yakm ıç pazar bu- yukluğune sahip olan tekstil ve hazır gıyim sektöru temsılcılen, "Üretim, İstihdam ve Sosyal Banş Tehdit Alhnda" başhklı bır "istih- dam manifestosu" hazırlayarak is- tihdam üzenndekı yüklerin azal- tılmasını istediler. lstanbul llazır Giyim ve Kon- feksıyon İlıracatçılan Birliği'nin (İHKİB) ev sahipliginde, tekstil ve hazır giyim sektorunun bırlık ve dernek başkanlarının katıldığı Ha/ır Giyim Platformu Zırvesı toplandı İHKİB Başkanı Süley- man Orakçıoğlu zırvede kaleme alınan 9 maddehk u manifesto"yu şıı sözlerle sundu 1 • 2.5 milyon kişiyi istihdam eden muazzam bır sanayi, devletin istihdam üzeıindeki vergileri ne- deniyle lekabet gücıinu kaybet- mektedir. Dipteıı gelen feryadımız ya duyulmuyor ya da duyulsa da "Hiçbir insan ayağına agıriık bağhyken uzun süre su üstündc kalamaz" diyen tekstil vc hazır giyinı scktörünün temsilcileri, soldan sağa, Ahdülkadir Konukoğlu, Halit Narin, Ogıız Satıcı, Süleyman Orakçıoğlu ve lsmail Cüllc ckonomidc karar vcricilcı dcıı gerekli, olunılu yaklaşımı ve duyarhlığı göre- mcdikleri için sıısma haklannı kııllanmaya başladıklanm açıkladılar. yeterınce kavranılmıyor • Tek tek fırmalanmi7, gerekır- se ıthalat yapar, gerekırse ışçı çıka- rır, başının çaresine bakar. Bizım feryadımız Turkiye adınadır. tşsiz- liği arlan bu ülkede eğer bu sektor ithalata zorlanıısa hiçbirimiz gü- venle yaşayamayız Şıı anda gös- terdığımız dırencı bır an ıçın bırak- sak iilke ağlamaya başlar Ama ça- lıştırdığımız ışçılere ve onların ai- lelenne karşı kendımızı sorumlu hıssedıyoruz • Kendimizi tum dunyaya an- lattık, kendi yöneticilerimize an- latamadık. ABD'yi, AB'yı lıare- kete geçirmişiz. Sektörümüz le- hıne büyük kazanımlar elde etmi- şiz. Dünya Ticaret Örgütü bizim taleplerımızı tartışıyor ama bız yönetıcılenmi7e sıkmtılarımi7i anlatamıyoni7 • Başbakan RecepTayyipErdo- ğan'dan, en kısa surede meselele- rımizın ve vozum onerilerinın de- ğerlendirileceği acil, sonuç odaklı biı toplantı talep ediyoruz. 23.4 MİLYON ABONE 'in kân düştü Ekonomi Senisi - Turkcell'ın 2004'tela kân, yüzde 50'den fazla azalarak 619 milyon YTL'ye indi. Şirketin ÎMKB'ye gönderdiği mali tablolanna gorc, vergi öncesı kân ıse yüzde 59.9 artarak 987 milyon 977 bin YTL'ye çıklı. öte yandan, Turkccll'dcn ÎMKB'ye gönderilen açıklamada, 2004 net kânndan temettü dağıtılması konusunun 29 o , Nisan'da yapılacak ^ olan olağan genel kıınıl toplantısında ele alınacağı belirtildi. Aynca şiketin abone sayısı 23.4 milyon kışiye ulaştı GELÎR VERGİSİ Izmir rekortmeni adını gizledi ÎZMÎR (AA) - tzmir'de, 2004 gelır vergisıne tabi kazançlar üzennden yapılan vergı rekortmenlerı sıralamasında, listenin ilk sırasında bulunan mükcllef, isminin açıklanmasını ıstemedı Haynıllah Dıvnk ıse tahakkuk eden 1 milyon 231 YTL'lık vergıyle ilaııci sırada yeı aldı. Izmir Defteıdan îhsan Akyol, düzenlediği basın toplantısında gelir vergisi rekortmenlennı açıkladı Akyol'un açıklamasına göre, önceki yıldan farklı 34 kişi listeye girdi. Önceki yılın 5'incisi Hayrullah Dıvnk, 1 milyon 231 bın913 YTL tahakkukuyla 2. sırada yer aldı. ABD VERGİ KOYACAK Çin'e son darbe Ekonomi Scrvisi - Ko- talar kaldırıldıktan sonra ABD pazarına Ocak- Mart 2005 dönemindeki ihracatını dokuma iist bluz kategorisınde yüzde 1257 9, pantolon katego- risınde yüzde 1521, ıç gı- yım kategonsınde yıızde 308.1 arttıran Çin, son dort gun içinde uçuncü darbeyi de ABD Senato- su'ndan yedi. ABD Senatosu'nda önceki gün yapılan Dı- şışlerı Bakanlığı'nın ödeneklenyle ılgılı bır oylamada, 6 ay ıçınde pa- rasının değerinı yukselt- mezse Çin'den gelen urunlere yüzde 27.5 ver- gi uygulanmasını öngo- ren bir karar kabul edil- di Çin, lOyıldırparabi- rımi yuanı dolar başına 8 28 oranında sabıt tııtu- yor llafta başında ABD, Furkıye ıçın de çok has- sas kabul edilen bazı ka- lemleri içeren 6 katego- ride Çin'e karşı kota uy- gulamasına geçeceğini resmen açıklanıış, ar- dından önceki gün de AB Komisyonu Çin'den tekstil ithalatımn "alarm sınırlannı" be- lırleyerek bu sınırların aşılması halınde geçıcı kota ııygulamasmı baş- latacağını duyurmuştu Soz konusu kararlar, iHKlB'in girişimleri so- nucu oluşan tstanbul Deklaıasyonu sürecinin birürünüsayılıyor Bılin- dığı gıbı bu süreçte oluş- turulan "Global Alliancc for Fair Tertile Trade"ın başkanhğını da İHKİB Başkanı Süleyman Orakçıoğlu yapıyor Ankara, Izmir ve Adana'da gösteri yapan emekliler yargı kararlannın uygulanmasını talep etti EmekH TÜFE'yi lıatırlattı Farklar için dava açmaya hazırlanıyorlar. Haber Merkezi - Emekli-Sen Genel Başkanı Veli Beysülen, SSK ve Bağ- Kuremeklılennın l'Ulbt'arkından doğan alacaklaıı soıununun yaıgı kaıaılaıı doğrultusunda çozulmesını isterken aksı halde üyelennın tek tek dava açmasıyla sosyal güvenlık kıınıluşlarına ek masrafyükleneceğını ıfade ettı SSK emeklileri, Ankara, Izmir ve Adana'da yaptıklan eylemlerle yargı kararlanyla da onaylanan TÜFE alacaklarmın bir an önce odenmesını ıstedı hmeklıleı, "Çalışma ve Sosyal Güvcnlik Bakanlığı yargı kararlannı temyiz cderck daha fa/.la zaman vc kaynak yitirmesin" dedı Ankara'da dıi7cnlencn eylemdc hmeklı-Sen üyesı bır grup, Genel- lş Sendıkası önünde toplanarak SSK Başkanlığı onune yurudu. Bugune kadar açılan eeşitlı davalann emekliler lehme sonuçlandığını dile getiren Beysülen, son olarak Ankara 7 Iş Mahkemesı'nın 23 Mart'ta verdiğı kararda, 29 aylık faık taleplerini yeıinde bularak emeklilerin alacaklarını tespıt ettığını kaydettı DİSK hmeklı-Sen İ7mırSubesı üyelen de dün SSK Bölge Müdürlüğü önünde yaptıkları basın avıklaınabinda farkların verilmemesı halınde dava açacaklannı dıle getırdıler GÜLER SABANCI ÖZLEMlNl DÎLE GETlRDl: Keşke Sakıp Bey de yanımızda olsaydı... Ekonomi Senisi - Türk özel sekto- runun kendıne has kışılığıyle dıkkat çeken ışadamı Sakıp Sabancı, ölümü- nün birmcı yıldonümu kapsamında çeşitli etkinliklerlc anılıyor. Etkinlikler, Sabancı'nın doğum yıldönümü olan Sabancı Center'da düzenlenen törenle başladı. Sakıp Sabancı'nın geçenyıl 10 Ni- san'dakı vefatının arduıdan Sabancı Holdıng Yonetım Kurulu Başkanh- ğı'nı dcvralan yeğcnı Güler Sabancı, herkesin Sakıp Sabancı'yı ozlediğini ifade ederek "Ona en yakuı olanlar, oııu cn çok özlüyoı" dedi. Sabancı, 27 yıl yanında yetiştiği Sakıp Saban- cı'nın kendisine çok şey öğrettiğini ifade ederek "Göreve geldiktcn son- ra gördüm ki hakikatcn bana çok şcy öğretmiş. Tahnıiıünıden de fazla öğ- rettiğini, eğirrigini bir kere daha gör- me fırsatım oldu. Bunun yanında ' Keşke burada olsaydı' dedigim ol- mazmı?Ençokl7Aralıkak;amı ; 'Keşke burada olsaydı' dedim. *^ Onunla o coşkuyu paylaşmak is- terdim" dedi. Güler Sabancı, ilk tö- rene katılan arkadaşla- rının, Sakıp Bey'den aldıklan emanetı da- ha ılenye taşıyacak- lanna inandığını dı- le getirdi. Törende daha sonra Sakıp Bey'in eşi Türker Sabancı ve holdin- gin üst yöneticisi (CEO)CelalMetinde bırer konuşma yaparak Sa- kıp Bey'in hep yaşayaca- ğını anlattılar. RAHMt KOÇ VE LEWIS W. K. BOOTH DA KATILDI Ford Otosan dan 1 milyonuncu araçEkonomi Servisi - Vehbi Koç'un gınşımıyle 1959yılındakurulanve 1960 yılında üretime geçen Ford Otosan, 1 milyonuncu aracınıüret- ti. 1 milyonuncu araç olan Ford Transıt, Ford Otosan Yönetım Ku- rıılu Başkanı Rahmi Koç ve Ford Avrupa Başkanı Lewis W. K. Booth tarafından Ford Otosan Kocaeli Fabnkası 'nın üretım hattından ındı- nldı. Ford Otosan'dan yapılan açıkla- maya gorc, Kocaclı Fabrikası'nda düzenlenen ve Ford Otosan Yöne- tim Kurulu üyelerinin tamamının« hazır bulunduğu torcnc, tekneyle dunya scyahatıne çıkan Yönetım Kunılu Başkanı Rahmı M. Koç da katıldı. Ford Otosan'm bu önemli gününde birlikte olmaktan gurur duyduğunu belirtcn Rahmi M. Koç, "Koç ITolding şirkeüerinden bekle- diğimiz, kendi sektörlerinin liderle- ri olınalandır. Sizler bunu son 3 yıl- dır büyük bir istikrarla devam etti- riyorsunuz. I lepinize ö/verili çalış- malannızve eldeertiginiz başarıdan ötürü tek tek teşekkür ediyorunı" dedi. 2001 'dc Yeni Ford Transit'le- nn, 2002'deyse Transıt Connect araçlarının üretimine başlayan Ford Otosan Kocaeli Fabnkası'nın ürc- tim hattından ınen 1 milyonuncu araç Ford Transıt oldu. NOT DEFTERİ ZEKERIYA TEMIZEL Akaryakıt Zamlarında Hükümetin Sorumluluğu Akaryakıt fiyatları 3 ayda 9 kez "zam"landı ve ben- zinin litre fiyatı 2 dolara dayandı. Ancak Başbakan, petrol fiyatlarındaki artıştan hü- kümetin sorumlu tutulmamasını ıstedi. "Bu artışlann hiçblrisinin hükümetimizle alakası yoktur. Bu fiyatları belirleme artık hükümetimize ait değıldır. Bu fiyatları açıklayan hükümet değildir. Bunu özellikle halkımın bılmesını istıyorum" dedi. Gerçekten öyle mi? Petrol fiyatlarındaki artışta hü- kümetin hiçbir sorumluluğu yok mu? Bunun ıçın akaryakıt pompa fıyatlarının nasıl belir- lendiğine bakmak gerekiyor. Akaryakıt pompa fiyatının hesaplanışını, (rafine- ri çıkış fiyatını belirleyen "tavan ffyaf"ın hesaplanma- sına ilişkin ayrıntıları atlayarak) şu basitformülle açık- lamak mümkün: Akaryakıtta pompa fiyatı= Rafineri çıkış fiyatı (RÇF) + özel Tüketim Vergisi (ÖTV)+ Dağıtım Payları (DP) + Nakliyeler (N) + KDV (RÇF+OTV+DP+N*18/100). öfV, akaryakıt türlerıne göre farklı alınmaktadır. Ör- neğin bir litre normal benzinde ÖTV1.362.500 TL iken, süper benzinin ÖTV'sı 1.376.500 TL, mazotun ÖTV'si de 834.500 TL olarak belirlenmiş bulunmaktadır. Petrolün rafinerı çıkış fiyatına ÖTV, dağıtım payları ve nakliyeler eklendikten sonra, toplam üzerinden yüz- de 18 oranında da KDV alınmaktadır. Yani ÖTV'nin de KDV'si hesaplanmakta ve ödenmektedır. Bu formüle, 2005 yılının başında geçerli olan değer- leri yerleştırdiğımızde aşağıdaki tablo ortaya çıkmak- tadır. S. Benzın 1. Rafineri çıkış fiyatı 2. Özel Tüketim Vergisi 3. Dağıtım Payları 4. Nakliyeler 5 KDVMatrahı(1+..+4) 6. KDV % 18 7. S. Benzin Satış Fiyatı 8. Toplam Vergiler (2+6) Toplamdaki DeğerTL Payı 383.500 1.376.500 175.974 10.809 1.946.453 350.362 2.296.814 1.726.882 %17 %60 %8 %1 %16 %75 MALİYE YAŞAMINDAN /'MUSTAFA PAMUKOĞLU Bu fiyatın ıçerısinde dünya petrol fiyatları tarafından belirlenen tek değişken 383.500 lira olan petrolün ra- fineri çıkış fiyatıdır. Bunun toplam fiyattaki payı ise sa- dece yüzde 17'dir. Bunun dışındaki tüm değişkenler hükümet tarafından belirlenmekte, rafineri çıkış fiyatı üzerinden yüzde 451 oranında vergi alınmaktadır. Daha açık bir anlatımla 2.296.814 lira değerindeki bir litre süper benzinden 1.726.882 lira vergi alınmaktadır. Yıl başından beri petrol fiyatlarındaki artışa karşın ÖTV'de bir indirim yapılmamaktadır. Ham petrol fiyat- ları 30.000 lira arttığında bu artışı yansıtmak isteme- yen bir hükümet, ÖTV'yi 30.000 lira azaltır, 1.376.500 lira olan ÖTV 1.346.500 liraya iner, akaryakıt fiyatların- da da bir değişiklik olmaz. Hükümet ÖTV'yi değiştir- mezse, bu halde artan rafineri çıkış fiyatı üzerinden bir de KDV alınacağından, tüketicıye bir yandan petrol üretenler, diğer yandan da devlet vurmaktadır. Oysa petrol fıyatlarının aşırı artışı karşısında vergi- ler düşürülerek fiyat artışları önlenebilir. Hükümetin bu konuda yetkısı vardır. Halk asıl bunu bilmelidir. • • • Ancak hükümet buna yanaşmamaktadır. Çünkü 2005 yılında vergi gelirlerinin yüzde 7O'ı dolaylı vergi- lerden beklenilmekte, bunun önemli bir kısmını da akaryakıttan alınan ÖTV ve ATV oluşturmaktadır. Üstelik hükümet, 2005 yılı için bu vergilerde yüzde 31 'lik bir artış öngormektedir. Akaryakıt fıyatlarının art- maması için vergilerde indirim biryana, bu vergiyi top- lamak için, dünya petrol fiyatları düşse bıle hükümet vergileri arttırmayı düşünmektedir. Şimdi bu durum karşısında "Petrol fıyatlarının art- masında hükümetin bir sorumluluğu yoktur" demek ne anlama geliyor? Hükümet her hafta bir milyar dolar faiz ödediği ran- tiye kesiminden vergı almak, kayıt dışı ekonomıyı kayıt altına alarak vergilendirmek yerine, en kolay vergi al- ma yolu olarak görduğü, akaryakıttakı vergilere yük- leniyor, maliyetlerin artmasınagözyumarakekonomiyi durağanlığa ıtıyor, sonra da benim petrol fiyatlarındaki artışta bir sorumluluğum yok diyebiliyor. Yoksa yıl başındakı düzenlemeleri de başka bır hükümet mi yaptı? Hükümetin petrol fiyatlarındaki artışla alakası ol- mayabilir ama kesinlikle sorumluluğu var. temizeK" cumhuriyet.com.tr Türk ev tekstil ürünlerl New York'ta Türk ev tckstili ihracatçılarımn, ABDpazanndan da- ha buyuk pay alabilmek amacıyla çok önem- li bir adım olarak değerlendı- rilen Türk Ev Tekstili Fuarı- Turkuh Hometex Show'un ildnciti 11-12 Nisan tarihleri urasında CNR Uluslararası Fuarahk tarafından Metro- polıtan Pavıllıon da düzenle- nıyor. CNR Overseas 'ın orgamzasyonuyla gerçekleşe- cek Turkith llometet Shmv'a toplam 35 Türkfırması kutılıyor. Fuara. Ulmoy Tekstil, Metemteks, tpekyolu, Kaya vc Scsli gibi ö'nde gelen Turkfırmaları katılıyor pamukm(W superonline.com Kurumlar vergisi beyannamelerı- nin 15 Nısan 2005 tarıhıne kadar verılmesi ve verginın 30 Nısan tarı- hıne kadar ödenmesı gerekiyor. Maliye Bakanlığı, sermaye şırketle- rı dışındaki kurumların beyanname verme sürelerıni uzatma yetkisine sahiptir. Ancak Bakanlık Vergı Usul Kanunu'nun (VUK) 17. maddesi uyarınca gelir vergisinde olduğu gi- bi beyanname verme süresini zor durum nedeniyle 30 Nisan tarihine kadar uzatabilir. Bugün kurumlar vergisi beyanıyla ilgili bazı hususla- ra dikkatinizi çekmek istiyoruz. - Beyannameleristenirseelektro- nik ortamda mükellefler tarafından bizzat veya bu konuda aracılık söz- leşmesi yapılmış serbest muhase- becı, serbest muhasebeci malı mü- şavir veya yemınli malı müşavır ta- rafından verılebılecektır. E-beyan- name vereceklerın 340 serı No'lu vergi usul kanunu genel tebliğini in- celemeleri ve vergi dairesinden şif- re almaları gerekiyor. - Beyannamelere, enflasyon mu- hasebesi uygulanarak düzeltilen 2003 ve 2004 yıllarına ait YTL üze- Kurumlar Vergîsi Beyanı rinden düzenlenmiş bilanço ve ge lir tabloları eklenecektir. - Adi ortaklıklar VUK'nin 298. maddesindeki tedvine göre yapma- maları sonucu çıkmasına rağmen anayasanın eşitlik ilkesı ve VUK 328 serı No'lu teblığı uyarınca enflasyon muhasebesı yapacaklardır. Adi or- taklıklar bırden fazla gerçek kışı ve- ya tüzelkışının bır araya gelerek oluşturdukları tüzelkışılığı olmayan ortaklık bıçımıdır. Dolayısıyla şirket- lerın oluşturdukları adi ortaklıklarda şırketlerin adi ortaklık kâr payı enf- lasyon muhasebesi uygulandıktan sonra doğmuş kâr paylarını bilan- çolarına ekleyeceklerdir. - 2003 öncesi doğan ve kârdan mahsup edilemeyen geçmiş yıl za- rarları mukayyet değeriyle 2004 kâ- rından mahsup edilebilecek. Bu za- rar tutarları duzeltmeye tabı tutul- mayacak. 2003 yılında düzeltme öncesı zarar varsa bu zarar duzelt- me tutarıyla 2004 kârından mah- sup edılecek. 2003 yılında düzelt- me işlemleri sonucunda düzeltme farklarından doğacak geçmiş yıl zararları zarar olarak addedilip 2004 kârından mahsup edilmeye- cek. Eğer düzeltme farklarından geçmiş yıl kân doğmuşsa bu da vergılenmeyecek (2004 yılından sonrakı hesap dönemlerıyle ılgılı uygulama farklıdır). - Kâr dağıtımı yapılırken aşağıda- ki adımlara dıkkat edılmelı. Öncelık- le kurum kazancından(A), geçmiş yıl bilanço zararı(B) düşülür. Bu tu- tardan hesaplanan kurumlar vergi- si(C) ve istisna kazançlar varsa ona ait gelir vergisi stopaj(D) tutarı çıka- rılır. Yani kurum kazancıyla ilgili he- saplanan toplam vergiler düşülür. Şulunan bu rakam (E=1A-B-C-D) üzerinden I. Tertip Kanuni Yedek Akçe ayrılır. Bu rakamın yüzde 5'i ol- malıdır(F). Aynca nomınal sermaye- nin yüzde 5'ıne kadar I. Temettu (G) ayrılır. Bulunan E'den F ve G düşül- düğünde kalan bakıye(H) II. kanuni yedek akçe matrahıdır. Yani bu tu- tar üzerinden II. yedek akçe ayrılır. Bulunan bu H rakamı 11 'e bölünün ce II. kanuni yedek akçeyi(G) bulu- ruz. H-G ise II. Temettü matrahıdır. (I). Bu rakamın tamamı dağıtılabilır II. temettü tutarını gösterır. Dağıtıla- cak kâr payı(temettü) G ve I rakam- larının toplamı olacaktır. Bu tutarla- rın tam mükellef gerçek kışilere da- ğıtılması halınde yüzde 10 gelır ver- gisi stopajı yapılacak ve gerı kalan tutar ortağa ödenecektır. II. kanuni yedek akçe ayrıldıktan sonra perso- nel temettü ve yönetim kuruluna te- mettü verilebilir. Bu kâr payları dü- şüldükten sonra ortaklara verilecek II. temettü hesaplanır. - 31.12.2004 tarihi itibarıyla aktif toplamı 6.265.000 YTL veya net sa- tışları 13.922.700 YTL'yi aşan mü- kellefler kurumlar vergisi beyanna- melerine kâr dağıtım tablolarını da ekleyeceklerdir. - Ödenmeyen sosyal sıgorta prımleri taksıtlendırme yapılmış ol- sa dahi kanunen kabul edılmeyen gıder olarak kurum kazancına ila- ve edilerek kurumlar vergisi matra- hı bulunmalıdır. - Kamu yararına dernekler ile ver- gi muafiyeti tanınan vakıflar dışında- ki dernek ve vakıflara yapılan bağış- lar kurum kazancından indirilmez. Beyan edilen kurum kazancının yüzde 5'i tutarındaki bağış ve yar- dımların masraf yazılabilmesi için vakfın vergi muafiyetinin bulunma sı, derneğin de kamu yararına der- nek olması gerekir. - Kurumlar vergisi beyannamesi düzenlenirken KurumlarVergisi Ka- nunu'nun her maddesine bir kez daha bakıp işlemin doğru olup ol- madığının kontrolü çok faydalı ol- maktadır. özellikle ıstısna, gıderler ve ındırımlerle ilgili maddeler, tüm teblığler ve makaleler bu kanun hü- kümlerinin açıklamasından ibaret- tir. Kanun hükümlerine bir kez da- ha bakmak hatayı azaltmaktadır. NOT: 2005 Ocak-Şubat-Mart ayı- na ilişkin 1. geçjcj vergi dönemiyle ilgili 15 Mayıs tarihinde verilecek ge- çici beyannamelerde enflasyon muhasebesi uygulanmayacaktır.