Katalog

8NİSAN2005CUMA CUMHURİYET SAYFA DIŞ HABERLER dishab(a cumhuriyet.com.tr 11 AİHM'nin karanyla Türkiye'nin ağır tazminat baskısı altmda kalacağı öne sürüldü Güney'debayramhavası• AİHM'nin, Aresti'nin Türkiye aleyhinc açtığı dava başvurusunu kabul ctme kararı Güney Kıbrıs'ta büyük bir memnuniyet yarattı. Politis gazetesi bazı Türk gazetelerinin AİHM kararını yanlış yorumlayarak gerçek olmayan bayram havası yarattıklarını yazdı. REŞAT AKAR LEFKOŞA - Türk basınında yansıtı- lan haberlerın aksınc Avrupa însan Haklan Mahkemesı'nın (AİI1M), KKTC Mal Tazmın Komısyonu'nu görmezden gcldiği belirtiliıken atılan yenı adınıla rürkıye'nin çok ağır tazminalları gö- ğüslemek zorunda kalacağı one suruldu. Daha önce Gırne'dekı mülkü ıçın Tur- kiye'yi 1 mılyon dolaı tazmınat ödeme- ye mahkfım eden Titina Loizudu'nun avukatı Ahilleas Dimitriadis, bu ke/ ka- palı Maraş bölgesındekı mülkü ıçın AlHM'ye başvuran Miras Kseni Ares- ti'yı zafere goturuyor. AİHM'nın, malın sahıpliğı statüsunu teyit ettığını, malın kapalı Maraş'ta ol- KARARI Komisyon farklı düşünüyor LEFKOŞA (Cumhuriyet) - AlIHVTnin, Miras Kseni Aresti'nın davasıyla ılgılı karan, Kuzey Kıbrıs'ta farklı yurumlanıyoı. KKTC Mal l'anzım Komisyonu "Bu karar bizi dışlamıyor, tam tersi kapıyı aralıyor" goruşunde. Cumhuriyet'e açıklamada bulunan bır komisyon üyesı, AtHM kaıarında, KKTC gıbı tanınmamış Namibya'nın örnek gosterildiğini belirterek "Tanınmamış bir otoritenin, AİIllVI'nin beklentilerine uygun belgelerinin kabul gördüğü kararda yer almaktadır" dedı KKTC'nin geçmışte gereklı adımları atmadığım ammsataıı uye, buna karşın son zamanlarda onemlı girişimleıde bıılunulduğunu anımsatarak "AİHM karannda Aresti davası ileri gölürülmekle birlikte, Mal Tanzinı Komisyonu'na şamar indirilmemiş, lanı tcrsi varlığının kabııl edilebileceği yönündc sinyaller verilmiştir" dedı Birleşık Kıbns Partısı Genel Sekretcı i tzzet Izcan ıse "Bu karar, daha önce sonuçlanan nıülkiyet konıısıındaki davalann sonuçlannın geçerliliğini konıduğunun ve diğer davalara örnck oluşturacağının göstergesidir" dedı. masına karşın lürkıye'yı sorumlu tut- tuğunu anlatan Dımıtnadıs "AİHM ka- rannda, göçmcnlerin Türkiye aleyhinde- kibiitün geçmiş başvurularına ilişkin ka- rarlar teyit ediliyor, Türkiye'nin iddiala- rıysa reddediliyor" dedı Rum avukata göre, Türkıye'yı "Kıbns'm kıızeyini iş- gal altmda tutınakveinsan haklannı en- gellemekle" suçlayan AtHM, Aıestı ıle 33 Rum'un davasını ılenye gotürürken bundan sonrakı yüzlerce davaya yeş,ıl ışık yakmış oluyoı. Rum Hukumcl Sözcüsü Kipros Hri- sostonıidis, KKlC'dekı Ta/minat Ko- mısyonu'nun"tamanıensiyasibirfaali- yet" olduğu, ıç yaıgı olaıak değerlendı- nlemeyeceği konusunda AtHM'yı ıkna ettıklerını söylcdı Ana muhalefettekı DİSİ partısındcn ya- pılan açıklamada da şöyle dendr "Bu karar, işgal bölgclcrinde yasadışı olarak kunılan Tazminat Komisyonu'nu meşru görmekten kaçmmasının ötesin- de; AtHM'de bekleyen ilgili diger başvu- rıılar içiıı pilot bir karardır. İşgal ma- kamları taranndan kurulan komisyo- nun Avrupa Mahkemesi tarafuıdan so- runa kesin bir çözüm olarak görülmenıe- si ve karann, nıülkiyet rejimini Kıbnslı Rumlar lehine teyit etnıcsi öneınlidir." Türkler boşuna bayram etti AİHM'nin karan, Rum gazetelerinin manşetlcrındc geniş yeı aldı. Allthıaha- ben "Başvurulariçinyolaçık. AİHM, iş- galrejimininTazmin Komisyonu'nu gör- nıezdcn geliyor ve Türkiye'yi sorumlu tutuyor" başlığıyla yansıtırken Polıtıs, "AİIIM karan nedeniyle Lefkoşa'da ke- yif... AİIIM, 'Sahte Devletin' Tazminat Komisyonu'nu boşadı" başlıklı haberin- de, bazı Türk gazetelennın karan yan- lış yorumlayarak gerçek olmayan bay- ram havası yarattıklannı savundu. Haravgı gazetesi "îşgale Avrupa şama- n" başlıkh haberınde, AÎHM'nin, Taz- minat Komisyonu'nu "sonuçgetirmez" olarak gördüğünü yazdı "Bu karar Kıbns Cumhuriyeti'nin devletlik yapısını ve uluslararası varlıgı- nı kuvvetleııdiriyor" diyen Rum Baş savcı Solonas Nikitas da karan 3 önem- li başlık altında topladr 1- Annan Planı'nın müzakere edıldı- ği donemde ıki tnplumun eşit temsılıye- te ve ıcraata sahıp olması, ne yasadışı re- jimın tanınması ne de devletlik varlığı anlamına gelır. 2-Turkıyc,Kıbns'ınkuzeymdeaske- n denetımıni surdurüyor ve bunuııla ıl- gılı herhangı bır dcğışikliği ortaya ko- yabılecek durumda değıldı 3- Rumlaı ın Annan Planı'nı reddetme- len, goçmenlerin insan haklarının ıhlal edılmesme son verecck hukuki etki yap- madı. Çünkü plan kabul edilmiş olsay- dı bıle derhal sonuç getırmeyecekti. Mülke dönüş koşulu Türkiye 'nin tezleriyle çelişiyor Ne zafer ne yenilgi • AİHM'nin Kuzey Kıbrıs'ta kurulan "Tazmin Komisyonu'nu" dikkate alması Ankara'da olumlu karşılandı. Ancak Tazmin Komisyonu'nun "işlevsel" kabul edilmesi için öne sürdüğü koşullar arasında "mülke dönüş" de bulunuyor. ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - Avrupa İnsan Haklan Mahkemesı'nın (AİHM) Kıbns konusunda aldığı son kaıar Türkıye'yı tümüyle memnun et- medi. Kıbnslı Rumlann mal-mulk şı- kâyetlennde "pilot dava" olarak görü- len başvuruda, mahkemenin Kuzey Kıbrıs'ta kurulan lazmın Komisyonu'- nu dikkate alması olumlu karşılandı An- cak AtHM'nin, Tazmin Komisyonu'- nun "işlevsel" kabul edilmesi ıçın öne sürdüğü koşullar "mülke dönüşü" de kapsıyor. Türkiye'nin Kıbns polıtıka- sıyla ters düşen mülke dönüş konusu, Ankara'da kaygıya neden oluyor. Dışışlen Bakanlığı Sözcüsü Namık Tan, dün gazetccilenn konuya ilişkin sorulan üzenne aynntılı yorum yap- maktan kaçındı. Mahkemede, bır yıl- dan önce esasa ilişkin karar ahnması- nın beklenmedığını ıfade eden Tan, şu aşamada yapılacak değerlendırmele- nn "spekülatif" olacağına ışaret ettı Loızıdu davasının ardından Rumlar tarafından AİHM'ye yapılan onlarca başvuruda pilot dava olarak görulen Miras Kseni Arestı'in başvurusunun kabul edilmesi, Ankara'da sıkıntılı bir sürecin başlangıcı olarak değerlcndın- lıyor. Çok sayıda koşul Tan 'dan Strmv'ayanıt ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - Dışişleıı Bakanlığı So/cüsü Namık Tan, Ingıltere Dışışleri Bakanı Jack Straw'un "Kıbns'tan asker çekme, çözüme katkı sağlayacaktır" açıklamasma, "Türktarafıgüvenlikveaskeri konulan, ancak kapsamlı bir çözümün parçası olarak görmektedir" kaışılığını verdı Sözcu Tan, "GJeçen yıl referandumlarda Rum tarannca reddedilen Annan Plaıu kabul edilmiş olsaydı asker çekilmesinin çözümün bir parçası olarak gündeme gelmiş olacağı haürlanmahdır" dedı L-. AİHM, Miras Kseni Arestı'in başvu- rusunu kabul ederken Kuzey Kıbns 1 ürk Cumhuriyeti'nde (KKTC) kunı- lan Tazmin Komisyonu'nu da dikkate aldı. Rumlann Tazmın Komisyonu'nun tümuylc yasadışı olduğunu öne süren argümanlannı benımsemeyen mahke- me, komisyonun işlevsel olarak kabul edılebılmesı ıçın ise çeşitli koşullar öne sürdü. Bu koşullar arasında, komisyo- nun bağımsız olması, AİHM ıçtıhatla rına uyulması ve mulke dönüş gibi re- feranslar bulunuyor Uzmanlar, mahkeme kararının lür- kıye ıçın "ne bir zafer ne de mağlubi- yet" olduğunu belırtırken ozcllıklc mulke dönüş konusunun sıkıntı ya- rattığını, bunun Türkiye'nin bugüneka- darkı tezleriyle çelıştığını kaydedi- yorlar. BIÇAK SIRTI EROL MANtSALI Ulusal, Antiempenyalist ve Faşist Çizgilep Arasındaki Kavram Karmaşası Soğuk savaş sonrasında ulusallık, "eskısınden daha net biranlam kazandı". Çünkü Batı kapita- lızmı (ve emperyalızmı) kendisini tek ve karşı ko- nulmaz bir güç olarak "ilan ettı". Lıberal pıyasa ve lıberal demokrası, Batı kapitalizminin vitrine koy- duğu havuç oldu. Soğuk savaş boyunca ulusallık, "bazen Ameri- ka'ya, bazen Sovyetler Birliği"ne karşı kullanıldı. Romanya'da ulusal polıtıkalarSovyetler Birliği için- dı. Şılı'de, Afganistan'da, hatta Türkıye'de ulusal politikalar, "anti-Amenkan" çızgıde birleştiler. Soğuk savaş sonrasında ulusal politikaların adı ve hedefi artık çok daha açık ve nettır. ABD ve Av- rupa'nın kendılerını "Batı kapitalizmi olarak, ege- men küresel güç ılan etmelerinden sonra" dun- yanın yüzde 9O'ı ıçın ulusallık, küresel egemenlik ısteyen Batı kapitalizmine karşı verılen bır muca- deledır Latın Amerika'da Brezilya, Arjantin, Uruguay, Ve- nezüella ve Küba'nın yaklaşımları ulusaldır, Irak'ta ABD ve Avrupa ışgalıne karşı mücadele edenler ulu- sal güçlerdir. Iran ve Surıye'nın Amerıka ve Ingıliz tehdıdıne karşı arayışları ulusal politika arayışları- dır. Çin, Hındistan ve Rusya arasındaki ışbırlığı, "Batı emperyalızmının " Asya'dakı egemenlik ara- yışlarına karşı, ulusalcı bir yaklaşımdır. Ve Türkıye'de ABD ve Avrupa'nın Irak ışgaline karşı çıkanlar; Turkiye'de ABD ve AB'nin askeri üslerelde etmesini istemeyenler; Türkiye'nin lıbe- ral politıkalarla, çokuluslu Batı tekellerinin deneti- mıne gırmesine karşı koyanlar; "ulusalcı olarak fa- nımlanan çevrelerdır". Adını koysalar da koymasalar da antıemperya- list bir tutum sergilemektedırler. Bu çevrelerın önemli bir bölümü Türk bayrağını, bu anlamda ulusallığın bir sımgesı olarak görmek- tedırler. Almanya'da, Fransa'da, Ingiltere'de bayrak, "ken- di egemenlıklerinın ve üstunlüklerinin" bir sonu- cudur. Fransa'nın devşırdiğı birSenegallıfutbolcu Fransız bayrağı önünde Marseyyes'i söylüyorsa, bayrak Fransa'nın üstunlüğünün (ve emperyaliz- minin) bir sonucudur. Ama Türkıye'de emperyalizme karşı çıkanlar Turk bayrağına sanlıyorsa bunu, "emperyalizme kar- şı duruşun birsimgesı" olarak değerlendirmek ge- rekir. Batı kapitalizmi için faşist olan... Amerıkalı, Ingiliz, Alman, Fransız için, kendı em- peryal konumlarının sonucu dayattıkları bayrak "faşıstçe bırsımgedir". Şirketi benim piyasamı iş- gal ediyor; benim eğitım kurumlarımı, kendı kultü- rel emperyalızmı ıçın yönlendiriyor; benim siyaset- çılerımı kendi denetimi altına alıyor ve üzenne bır de kendi bayrağını dıkıyor! Bufaşistçe.emperyalistçevekapitalistçebirtu- tumdur. Buna Türk bayrağı göstererek karşı çık- mak ıse antıemperyalist ve ulusal bir yaklaşımdır. Burada ulusallık ve antıemperyalızm bütünleşir, özdeş olurlar. Turkıye'deki ulusal çevrelerin bu tu- tumunu Batı'nın faşizmi ıle karıştıranlar için şunla- rı düşünmek hıç de gerçekdışı olmaz; - Ya meselenin farkında değıller, Batı'nınkı ıle bi- zimkını karşılaştırıyorlar; - Ya da bilinçli olarak Batı emperyalizmının ege- menliğine karşı çıkılmasının önünu kesmek isti- yorlar; yanı onlarla bırlıkteler. Bunu bilinçli olarak yapanlar daha çok, kendi çı- karları ıleemperyalızmın çıkarlarını birleştirmış olan ınsanlardır. Paralarını onlardan alanlar, onlardan şu yada bu biçimde beslenenler.. yanı ıçımizdeki Da- nımarkalılardır. Meselelere Batı kapitalizminin bak- tığı gibı yaklaşırlar Bu çevreler Turkıye'deki ulusalcı hareketlerin an- tıemperyalist kimliğini saklayarak üzenne çamuratar- lar Bunlar Mustafa Kemal'e de aynı şeyı yapma- dılar mı? Emperyalızmın ağzı ıle konuşmadılar mı? www.istanbul.edu.tr/iktisat/emanisali Ttalya, başkente akm eden milyonlarca kişinin yarattığı kargaşayla baş etmeye çalışıyor Papa sevgisi Roma'yı 1nuıalttıDış Haberler Servisi - Vatıkan'da geçen cu- martesı yaşamını yitiren Papa 2. JcanPaul'ün bugün yapılacak cenaze toreni için milyonlar- ca kışi Roma'ya akın ederken bu kadar insan- labaşaçıkamayan ttalya hükümetı, "Arnkye- ter, gelmeyin" çağrısı yaptı. 3 mılyon nufuslu Roma'ya Papa'nın naaşı- nı görmek ve cenaze törenıne katılmak için ge- lenlerin sayısı dün 4 mılyona ulaştı Sadece Pa- pa'nın ülkesi Polonya'dan gelenlenn sayısı- nınsa 2 mılyonu bulması bekleniyor. Bugün geleccklcrle „ „. biılıkte 7 mılyonu aşma- sı beklenen zıyaretçı akı- nının yarattığı kargaşay- la başa çıkmaya çabala- yan Roma dün dunyaya yaptığı çağnda, "Veter, Papa'yı görmeye ya da cena/esine katilmayagct- nıeyin!" dedı Yetkililer, Papa'nın bugün yapıla- cak cenaze töıenı önce- sınde kent merkczine ulaşmak ısteyenlere yer kalmadığım açıkladı. Papa'nın Azız Petrus Kılısesi'nde sergüenen naaşınıöncekıgünvedün 1 mılyon kişi 15sa- at kuyrukta bekleyerek zıyaret ettı Cenaze ha- zırlıklarının yapılabılmesı ıçın dün gece yan- smdan sonra yeni gelenlerin kuynığa gırmesı yasaklandı Roma'da adım atacak yer kalmamasına kar- şın akının sürmesı yüzünden çaresız kalan yet- kililer, lıalka kentin tarıhı nıerkezınden uzak durma çağrısı yaptı. Yetkililer, bundan sonra gelaceklenn Azız Petrus Meydanı' na ulaşama- apa'nın bugün yapılacak cenaze törenine katılacaklann sayısının 5 milyonu aşması beklenirken Roma, "Artık gclmeyin" çağrısı yaptı. yacağını ve cenaze toreninı göremeyeceğını söy- İedı. Yetkililer, Roma'ya yeni ulaşanların da binlerce kışıyı barındıracak şekilde düzenle- nen Toı Vegata Ünıversıtesı'nın kampusuna git- melerini, kentin dışında oluşturulan "çadu*- kentlere" yerleştirilenleıin de kente ınmeyıp cenazeyı, kurulacak dev ekranlardan izleme- lerını ıstedı. Yaklaşık 200 sıyası ve dını lıderin de katı- lacağı cenaze töreni için olağanüstü güvenhk önlemlen alındı. Ordu birliklen de güvenhk , , _ ™, güçlerine destek venrken | bugundevletdaiıelenta- tıl edılecek vc araçlar tra- fığe çıkamayacak Ro- ma'dakı ıkı havaalanın- dan biri olan Ciampıno, hava trafığine kapatılırken kentin üzen uçuşa yasak bölge ilan edıldı Kent uzerinde de polıs helı- kopterlen surekli devriye uçuşu yaparken stratejik noktalara iuzesavarlar yerleştınldı. Papa'nın 6 Mart 1973-17 Mart 2000 arasın- da çeşıtlı konular hakkmdaki duşüncelerını kaleme aldığı notlardan oluşan vasiyeti de dün açıklandı. Papa, notlarında Mehmet Ali Ağ- ca'nın suıkast girişimine de değınıyor Papa, Ağca'nın suıkast girişiminden "ilahi nıüda- hale" sayesınde kurtulduğunu belirtiyor. Pa- pa, soğuk savaş dönemının nukleer çatışma yaşanmaksızın sonaermesını de "ilahi müda- haleye" bağlıyor Papa'nın ülkesi Polonya'ya gömülmek ıstedığı, ancak son kararı Kardinal- ler KurUİu'na bıraktığı de belırtılıyor Milyonlarca l'olonyalı,-Papa'yı son kez görmek ve uğurlamak için Vatikan'a akm etti. (AP) B A Y K A C I N KIBRIS ZtYARETl Talat rahatsız oldu LEFKOŞA (Cumhuriyet) - KKTC Başbakanı ve Cumhunyetçi Türk Partisi (CTP) üenel Başkanı Mehmet Ali Talat, Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) üenel Başkanı Deniz Baykal'ın KKTC zıyaretinin "zamanlama açısından uygun olmadığmı" söyledi Talat, yaptığı açıklamada, Baykal'ın zıyaretinin kendı dışındakı cumhurbaşkanı adaylanna ve Cumhurbaşkanı Rauf Denktaş'a destek niteliği taşıdığını, ancak zıyarete ıtırazının olmadığını belirtti Talat, "Misafirperveriz. Hoş geldi, hoş gider" dedı. CI1P Genel Başkanı Denız Baykal ise KKTC Cumhurbaşkanı Rauf Dcnktaş ile duzenledıği basın toplantısında "Bizim Kıbrıs'a yaklaşımımızda hiçbir zaman Kıbrıs'ın iç siyasetine müdahale etmek, oııun bir parçası olmak gibi bir anlayış kesinlikle yer tutmamıştır. Bi/ Kıbns sorununu nıilli bir dava diye görüyoruz ve bu davaya olabildiğincc yardımcı olmaya, katkı vermeye çalışıyoru/.. Herkes çok iyi bilmclidir ki, Kıbns Türk halkı seçcııeksiz ve çaresiz dcğildir" dedı. Cumhurbaşkanı Rauf Denktaş da Baykal ile görüşmesınden, Baykal'ın ve partısının "milli davanın güçlü takipçisi olduğu ve olmaya devam edeceği" ızlenımı aldığını söyledi. ÜBP Genel Başkanı Derviş Eroğlu ıse Baykal başkanlığındaki CHP heyetini KKTC'de ağırlamaktan memnuniyet duyduklarını belirtti ve halkın da bu zıyaretten onurlandığını kaydettı KKTC'deki seçimlere zaman zaman dış müdahaleler olduğunu belirten Eroğlu, "Dış müdahalcleri memnuniyetle kabul eden arkadaşlar, sizin gelişinizi müdahale olarak değerlendirdiler. Bu çok yanlış bir düşünce" dedı.