Katalog

SAYFA CUMHURİYET 25 NİSAN 2005 PAZARTESİ DtZİ Avrupa Parlamentosu, Türkiye'nin sözde soykınmı tanımasını ve Ermenistan sınırmm açılmasını üyelik için ön koşul olarak öneriyor AB'denTürkiye'ye Ertneniengeli T ürkiye'nim dünyaya, "Ermenûeresoy- kunm uygulamış bir Müslüman ülke olaraktanıulmasT amacını güden son derece edoli birkampanya ile karşı kar- şıyayız. Özellikle, Exmenilerin 2005 Nisanı'nda sözde soykınmının 90. yılını anmalan nedeniy- le son derece yoğunlaşan bu kampanyanın ka- zanmış olduğu uluslararası boyutun ülkemizın çı- karlarını tehdit eden bir nitelik kazandığı artık hiçbir kuşkuya meydan bırakmryor. Son yülar- da, aralannda Arjantin, Yunanistan, Lübnan, Bel- çika, Rusya, Italya, îsvıçre, Fransa, Kanada, Slo- vakya'nın da bulunduğu 14 ülke parlamentosu ile Avrupa Parlamentosu'nun. Ermeni soykın- mıru tanıdıklan yolundakararlaralmalanndan son- ra, bu sorunun Türkiye'nin Avrupa Bırliği (AB) ile bütünleşme sürecinde ciddi bir engel oluştu- racak bir boyut kazandığı görülüyor. AB YOLUNDA ERMENİ FRENI Bu açıdan, özellikle AB Komısyonu'nun, 17 Aralık AB Devlet ve Hükümet Başkanlan Zir- vesi'ne Türkiye ile katılım müzakerelenne baş- lanması tavsiyesinde bulunan 6 Ekırn 2004 ta- rihlı ilerleme raporunda, 1915'te cereyan eden olaylara atıfta bulumılarak Türkiye'ye Ermenis- tan ile bu konuda bir uzlaşmaya varmasuını öne- Tarihsel Gerçekler Işığında Ermeni Soykınmı Savı E rmenilerin sözde soykınmın 90. yılı anmalan nedeniyle yoğunlaşan kampanyanın uluslararası yönü, ülkemiz çıkariarını tehdit eden boyuta ulaştı. Bu sorun Türkiye'nin AB ile bütünleşme sürecinde ciddi bir engel oluşturacak gibi görünüyor. Bazı Batılı devletlerin bu kozu kullanarak Türkiye'nin dış politikasını kendi çıkarları doğrultusunda yönlendirmek ve ödünler elde etmek, bazılannın da bu sorundan ülkemizin AB'ye tam üye olmasını engellemek ve onu ikinci sınrf bir statüde AB'ye bağlı tutmak amacıyla bir baskı unsuru olarak yararlanmak istediklerini gözlemliyoruz. rilmiş olmasuıuı altı çizilmelıdır. Avrupa Parla- mentosu Genel Kurulu tarafindan 15 Aralık2004 tarihınde onaylanan "Eurtings" raporunda ıse ülkemiz açıktan soykınmla suçlanmak suretıy- le, Türkıye'ye, Ermenilere karşı 1915 'te yapılan soykırımı kabul ederek tarihi gerçekleri tanıma- sı ve Ermenıstan'la arasuıdaki sının erken bir ta- rihte açması öneriliyor. Bugüne kadar Türk kamuoyunun ve medya- sının gözünden kaçan bir husus, Avrupa Parla- mentosu'nun yaklaşık son 20 yıldır Ermeni id- dialanna destek veren pek çok karar alan ve bu sorunu ısrarla izleyen bir AB kurumu olduğudur. Bu kararlarm en kapsamlısı Türkiye'nin 17 Nı- san 1987'de AB'ye tam üyelik başvurusunu yap- masından dört ay sonra 18 Temmuz'da kabul et- miş olduğu "Ermeni SorunununSi>-asi Çözümü Üzerine Karar"dır. Aday ülkelerin üyeliğe ka- bulünde söz hakkına sahıp olan Avrupa Parlamen- tosu kararlannuı ıçinde bulunduğumuz dönem- de bağlayıcılığı olmasa dahı, önümüzdeki yülar- da çok daha fazla ağırlık taşıyacağı ve belirleyi- cı bir nıtelık kazanacağı dıkkate aluımalıdır. Ermeni soylanmı ıddiasmın Fransız iç politi- kasuıda tüm siyasi partiler tarafindan sahipleni- len bir siyasi rekabet konusu haline gelmiş ol- duğu dikkate alınırsa bu sorunun AB ile ilişki- lerimızde gündemden düşmeyeceği anlaşılır. Da- ha da önemlisı, Fransa ve Avusturya gibi açık- tan Türkiye 'nın AB üyeliğuıe karşı çıkan ve bu konudaki kararlannı düzenleyecekleri bir hal- koylamasının sonucu ışığuıda vereceklerini açık- lamış olan devletlerin (Fransa bu hususu bir ana- yasa hükmü haline getirmiştir), Ermeni sorunu- nu ülkemizin AB'ye üyeüğini engellemek ama- cıyla bir koz olarak kullanacaklan açıktır. TARİH TEKERRÜR MÜ EDİYOR? Bu gelişmeler ve Türkiye'nin AB ile bugüne kadarkı deneyimleri gerçekçi ve nesnel bır yak- laşımla değerlendinldığı takdırde, Türkiye'nin AB ile yürüteceğı katüım müzakereleri sürecinde, Er- meni soylanmı iddiasınuı ülkenuz tarafindan ka- bul edilmesinın AB'ye giriş için bir ön şart ola- TBMM'DEN ERMENİSTAN'A TARİHİ ÇAĞRI 'Ortak komisyon kuralım' G erek Türkiye'nin gerek Er- menistan'ın çıkarlan. asır- larca iç içe banş içinde ya- şamış ve şimdi birbirlerine komşu iki devlete sahip bu iki ulusu banştırmak, onlan birbirlerine karşı tutsağı olduklan tarihsel önyargılardan kurtarmak ve onlara dostluk ve ışbir- liğine dayananortakbir geleceği pay- laşma imkânını verecek olumlu orta- mı yaratmaktır. Ancak, her iki tarafin da kendı tezlen lehindekı kemikleşmiş kanaatlerini değiştirip tarihe ortak bir perspektiften bakmalan sağlanamaz- sa olumlu bir ortam yaratılamaz? O zaman akıl ve manök, iki tarafin da or- tak bir ginşunle efsaneleri >ıkmaktan ve tabulan deşmektenkorkmamalan- nı, ğeçmişte yaşanmış olaylann tüm yönlerini açığa çıkararak tarihleriyle yüzleşmelerini ve bu suretle geçmişin bugünümazü ve geleceğimizı karart- masuıı önlemelerini emretmektedir... Işte Türkiye'de iktidar ve muhalefetin el ele vererek yürürlüğe koyduklan tarihi proje, bu hedefuı gerçekleş- tirilmesine yöneliktir. CHP' nin 5ncülüğüyle başla- ölan ve Başbakan Tayyip Er- dogan ile CHP Genel Baş- karu DenizBavkal'ın 8 Mart 2005 tariMnde yaptıklan et- raflı bir görüşme sonucunda üzerinde mutabık kalınan bu proje. Türkiye'nin tarihiyle yüzleşmekten hiçbir korku- su ve endışesi olmadığını or- taya koynayı, tarihi gerçek- lenn bılinsel araştırma ile gün ışıgına çıkanlmasuıı ve tarihin Tirkiye için bir yük olmasınıa ve ülkemize kar- şı siyasiraalzemeolarak kul- lamİmasnın önlenmesini he- deflemektedir... Erdoğan Baykal 'ARŞIVLER AÇİLSIN' Tûrk onerisi: Ortak tarih değerlen- dirmesı :çin ortak komite kurulsun, arşıvleracılsın. Bu amaçla Türkiye şöy- le bir öneri ileri sürmektedir: 1- Türkiye ve Ermenistan, kendi ta- rthçileriıden oluşacak bir ortak ko- mite kuncaklardır. 2- Taraflar arşivlerini açacaklan hu- susunda teminat vereceklerdir. Ayn- ca Rus, .\hnan, Avusturya, Fransız, ABD arşvleri ile Boston'daki Zoryan Enstitüsû arşivleri de inceleme kapsa- mına alıımahdu". 3- ÇaLjmalann tam bir bilimsel cid- diyet ve düzen içinde yapılmasmı ve zabıtlann tutulmasını sağlamak ama- cıyla bıroir "noter" görevi yapacak ta- rafsız "nJtr* bir mekanizmaya ihüyaç vardu. labiatıyla, bu girişimin uygu- lanabümesı için Ermenistan'uı işbir- liği şarttır. Ermenistan, kendi tarihiy- le yüzleşmekten korkmuyorsa ortak bir tarih değerlendirilmesınin yapıl- masına itiraz etmemesi gerekır? TBMM BILDIRISI TBMM, 13 Nisan 2005 tarihınde "Tarihte Tûrk-Ermeni tHşkileri - Er- meni Soykınmı tddialannda Gerçek- lerin Ortaya Çıkanhnasr konusunda yapüğı genel görüşme sonucunda, Tür- kiye'nin tarihi gerçeklerin ortaya çı- karüması için gerekenher şeyi yapma- ya hazır olduğunu, bu amaçla hükü- metle muhalefetin Ermenıstan'la or- tak komisyon kurulması önerisini des- teklediğini belirten ve Ermenistan'la ilişkilerde gözetilecek ilkeleri açıkla- yan bir bildinyi oybirliğıyle kabul et- miştir. Türkiye, bu belge ile ük defa olarak Ermenistan'a yönelik uzun va- deli stratejisini ve Ermeni id- dialan karşısında izleyeceğı politikayı saptamış ve açık- lamış ohnaktadn-. TBMM bildırisinde, Erme- nistan yöneticilerinin Türki- ye'nin bu önerisini değerlen- dirirken esasta bunun bir ba- nş girişimi olduğunu cıddı- yetle dikkate almalannın ve eğer, Ermenistan Türkiye ile iyi komşuluk ilişkıleri kur- mak ve işbirliği zemini geliş- tirmek istiyorsa, Türkiye'nin ortak tarih değerlendirilmesi önerisini kabul etmesi gerek- tiğinin altı çizihnektedir. Önce uluslararası topluma bir mesaj verilerek i>i niyet- li, sağduyulu ve dünya banş ve istikranna katkıda bulun- mak isteyen her ülkenin ve her devlet adamının da Türki- ye'nin bu önerisini destekle- mesı gerektiği beurtihnekte, sonra da Türkiye-Ermenistan üışkilerinın düzel- mesini içtenlikle isteyen ve Kafkaslar bölgesinde banş ve ıstikrann filizlen- mesini arzu eden devletlere, iç politi- ka düşüncelerini bir tarafa bu^karak, Türkiye'nin uzlaşıya ve sağdu>"uya dayalı bu girişimine arka çıkmalan ve bu girişimi zayıflatacak faahyet ve ka- rarlardan vazgeçmeleri önerümektedır. Deklarasyonda, bugüne kadar sözde soykınm ıddiasını kabul eden ülke parlamentolannın bu yoldaki hareket- îerinin hukuk dışılık ve geçersizliği- ne işaret edümekte ve dış baskı ve pro- paganda kampanyası yoluyla Türkı- ye'ye hiçbır koşulda tarihini propa- ganda belgelerine dayalı yanıltıcı de- ğerlendirmeler üzenne bina ettirme- nin mümkün olmayacağı vurgulan- maktadır. -;»; • • - < * . - Ermeniler, Ruslann Van'ı işgaline yardımcı olmak için ağır silahlaria Türklere karşı cephede. Ermenistan hn Türkiyepolitikası D iyaspora ile Ermenistan'ın bugüne kadar Türkıye'ye karşı uyguladıklan politika üç ana unsura dayanmaktadır. • Bunlardan birincısı, "Tarih bu konuda hükmünü vermiştir" savını ileri sürerek karşıt görüşte olanlarla tarih konusunda herhangi bir tartışmayı reddetmektir. • tkincisi, sorunun siyasi nitelikte olduğunun altı çizilerek sadece "işienen suçun nasd telafi edfleceği n konusunda Türkiye ile müzakere masasuıa oturulabıleceği koşulu vurgulanmaktadır. • Üçüncüsü de, hem Türkiye'ye sözde soykınmı kabul ettirmeye yönelik uluslararası kampanyayı sürdürmek hem de Amerika ve AB'nin baskılanndan yararlanarak Ankara'yı Ermenistan'la suur kapılannı açmaya mecbur etmekrir. (Burada hemen belirtelim ki, Türkiye'nin suur kapılannı açması, içler acısı durumdaki Ermenistan ekonomisi için son derece önemli. Çünkü, "Markara sınır kapısı - Trabzon timanT eksenı, denize çıkışı ohnayan Ermenistan ekonomisinin dünya ile bütünleşmesinin şah daman konumunda.) Ancak, Ermenıstan'uı ve diyasporanın Türkiye'ye yönelik bu hesaplan temelden çürüktür. Çünkü, dış baskılarla Türkiye'nin dize getirilebileceğini ve ona tarihini birtakun yalanlann üzerine bina edilmesinin dayatılabüeceğinı düşünmek boş bir hayaldir. Aynı şekilde, Erivan'uı, "Ben hem sovkınm iddiasıyta Türkiye akyhinde karalama ve iftira kampanyamı vünitürüm hem de ona Amerika'nın ve Atrupa Birüği'nuı -% baskısryia her istediğimi vapünnm politikasının da "hiçbir ahval ve şerahte" hiçbir Türk hükümetince kabul edihnesi mümkün degildir. Bu nedenle, Ermeni milliyetçiler ve Erivan'daki şahinler, bu gerçekleri kabul etmedikleri ve Türkiye'ye karşı sapkın ve akılcılıktan uzak poütikalar izlemekte ısrar ettiklen takdirde sadece Ermenistan'a ve Ermeni halkına zarar vereceklerini bihnelidirler. Ekonomisi gayet kötü durumda olan ve bağımsızhğını elde etmesinden bu yana nüfusu dış göç nedeniyle yan yanya azalan Ermenistan için, Türk sınır kapısı Markara'nın açıhnası ve Trabzon limanı üzerinden dünya ile ekonomik açıdan bütünleşmesı son derece önemli. ABD ile AB, sınınn açıhnası hususunda AKP hükümetı üzerinde ağır baskı kurmuş durumdalar. ABD her firsatta bu konu>oı gündeme getiriyor. AB Komisyonu ve Avrupa Parlamentosu bu konuda kararlar alıyor ve Türkiye'ye suun açması için çağnda bulunuyor. Bunun yanında Türkiye'de, bir de ismi konmamış oldukça güçlü bir Ermeni lobısi mevcut. Hatta bu lobinin etkisiyle hükümet, bir aralar, smınn açıhnası önerisine hayli sıcak bakmaya başlamıştı. Son günlerde ise hükümete yakın ve Ermeni lobisiyle temastaki çevrelerin, sınınn açıhnasuun Türkiye'nin ortak tarih değerlendirilmesi önerisinin Ermenistan tarafindan kabul edilmesini kolaylaştıracağı yolunda görüşler ileri sürmeye başladılar. Ancak, bu görüşün ne denli hatah olduğu çok geçmeden ortaya çıktı. Nitekim, Başbakan Tayyip Erdoğan'uı ortak komisyon kunüması için Ermenistan Devlet Başkanı Robert Koçaryan'a mektup ^Ifek ^ yazdıgının açıklandığı gün Ermenistan'dan "••P tr çok ters bir tepki geldi. Mediamax Ajansı'nın bildirdiğine göre, Ermenistan Dışişleri Bakanı Vartan Oskanyan. yaptıgı bir açıklamada, "Soykmnun 90. vüdönümü arifesinde Türkiye daha tutarfa bir tavır takınmadığı gibi karşı atağa geçmek gibi fıkirler lanse etmekte. Türkiye utanmaz bir şekilde yalnız kendi tarihini yeniden yazmak istemiyor, bu düşünceye başka ulkekri de sevk etmek istiyor" yolunda ifadeler kullandı. (Hürriyet, 14.04.2005, s.24) rak önümüze sürüleceğı hiçbu" kuşkuya meydan vermeyecek şekilde ortaya çıkmaktadu-. Tarihsel perspektiften değerlendirildiğı tak- dirde, bu gelişme kaygı verici çağnşunlara yol açıyor. Çünkü, Ermeni sorununun çıkış sebep- len incelenirse Çarlık Rusyası, Ingiltere ve Fran- sa'nm kendi emperyalist çıkarlanrun gerçekleş- tirihnesi için, Osmanlı topraklan üzerinde bağım- sız bir Ermeni devleti kurulacağı vaadiyle kan- dınp isyan ettirdikleri Ermeni kavminı bir piyon olarak kullanmak suretiyle yarattıklan bu soru- nu, mirasma göz diktikleri Osmanlı Imparator- luğu'nun çöküş sürecuü hızlandumak amacıy- la kullandıklan görülür. Aradan bir asırdan faz- la bir zaman geçtikten sonra bugün karşılaştığı- mız olaylar,Türkiye'ye "Tarih tekerrür miüedi- yor?" dedirtecekbır niteUk kazanmış bulunuyor. Çünkü bazı Batıh devletlerin bu kozu kulla- narak Türkiye'nin dış politikasını kendi çıkarla- n doğrultusunda yönlendirmek ve ödünler elde etmek, bazılannın da bu sorundan ülkemizin AB'ye tam üye olmasını engellemek ve onu ikin- ci sınıf bir statüde AB'ye bağlı tutmak amacıy- la bir baskı unsuru olarak yararlanmak istedik- lerini gözlemliyoruz. Bubakımdan, Türkiye'nin, ulusal çıkarlannı bu gerçeklerin ışığında değer- lendiren bir strateji oluşturarak bu oyunu mut- laka bozması gerekiyor. TÜRKİYE NE YAPMALI? Baskılara direnilmeli ve taviz verilmemeli T BMM'nin tek vücut olarak kabul ettiği ortakbüdirinin Ermenıstan'ı son derece rahatsız ettiği anlaşılı- yor. Çünkü söz konusu büdıri ile Türkiye'nin ortayakoyduğu strateji, Ermenis- tan'uı ülkemize yönelik olan, esaslannı yu- kanda izah ettiğimiz politikasmı şu dört ne- denle temelden bozmaktadır. 1. Iddialannda kesinlikle haklı olduğunu söyleyen Ermenistan, arşivlerini kapalı tutmak- ta ısrar etmesinin sebebini izah etmekte zor- lanacağı gibi, banş ve uzlaşı isteyen Türkiye ile neden ortak tarih araştırması yapılmasma karşı çıktığını da saNoınmak içm inanduıcı gerekçeler bulmakta güçlük çekecektir. 2. Tutumu nedeniyle konumu zayıflayacak olan Ermeni tarafı, üçüncü devletlerden, bu- güne kadarki ölçülerde destek sağlayamaya- cak ve onlardan Türkıye'ye karşı siyasi bas- kı aracı olarak yararlanma imkânmı zaman- la kaybetme tehlikesıyle karşılaşacaktu-, 3. Batılı devlet adarnlan dillerine pelesenk ettiklen. "Tarihinizk yüzleşin, tarihinizte he- saplaşın" yolundaki ıfadelen artık Türkıye'ye karşı kullanamayacaklardu-. Konuya etik ve nesnel bir görüşle bakabilenler arasmdan ise muhtemelen bu ifadeleri Ermeni muhatapla- nna karşı kullananlar çıkacaknr. 4. TBMM bu büdıri ile Türk Dışişleri Ba- kanlığı'nın eline son derece kuvvetli bir dip- lomatik silah vermiştir. Türk büyükelçilen ve diplomatlan, bundan böyle Ermeni etnık lobilerinin etkisiyle soykırûn iddiasuıa des- tek verme eğiümmdeki yabancı devlet adam- lannı ve parlamento üyelerini, bu tutumlann- dan vazgeçirmek için yapacaklan ginşimler- de, muhataplanna, adil, akılcı ve ıyi niyetli bir tutumun, Türkıye'yi suçlamadan önce Erme- nistan'ı Türkiye'nin önerisine olumlu yanıt ver- meye ikna etmeyi gerektirdigini söyleyebile- cek konumda olacaklardır. Ancak, bu stratejınin zaman içinde etkisi- ni gösterebilmesi ve Erivan'uı Türkiye'nin ortak tarih değerlendirmesi önerisine olum- lu bakabileceği bir noktaya getirilebihnesi için, Ankara'nın, dış baskılara karşı koyarak Ermenistan'a hiçbir ilave ekonomik ve tica- ri taviz vermemesi gereklidir. Esasen, Eri- \"an, bugüne kadar Ankara'nın Ermenistan'a yönehk tüm iyi niyetjestlerinin (Ermenilere smırda vize verümesi, 30 binin üstünde Er- menistan vatandaşının Türkiye'de kaçak ça- lışmasına göz yumulması, Erivan-tstanbul uçak seferlerinin başlatılması, hava koridor- lannın açıhnası vb.) dış baskılar yoluyla sağ- lanmış olduğu yolunda kesin bir kanıya sa- hiptir. Bu bakımdan şimdi, Ankara, Erme- nistan'a sınır kapılannı açma yolunda bir ka- rar alırsa, Erivan'uı, "Ben hem Türkiye aley- hinde karalama ve iftira kampamamı yürü- türüm hem de ona dışbaskryia istediğimi yap- tmnm" şekhndeki pohtikasını ilelebet yürü- tebileceği inancını pekiştirmiş olur. Bu durum da Erivan'uı Türk önerisine karşı çıkmaya teşvik eder. Bu bakımdan, Türkiye, bundan böyle ortaktarihdeğerlendirmesı önerisini Er- menistan'a yönelik pohtikasının temel unsu- nınu oluşturduğu ve iki ülke ilişkilerinin En- van'ın bu konudaki tutumuna göre şekil- leneceği anlayışma oturtmalıdır. SURECEK