Katalog

SAYFA CUMHURİYET 2 MART 2005 ÇARŞAMBA 14 JVUJLJL LJJK. kultur@cumhuriyet.com.tr Ankaralıları 16. kez sinemanm büyülü dünyasıyla buluşturan festival 13 Mart'ta sona erecek Başkentte fîlm şöleniASLI SELÇUK 16. Ankara Uluslararası Film Fes- tivali, yarından başlayarak Ankara- lı sinemaseverleri dünyanın değişik köşelerinden gelen özgün örnekler- le buluşturmaya hazırlanıyor. Etkinlik, ilk kez 1988'de dcğerli si- nemacı-yazar Mahmut TaB Öngö- ren'le 12 profesyonel gönüllünün çabasıyla Ankara Film Şcnliği adıy- la yapıldı. Şenlik, 1991 'de kurucu başkan M. T. Öngören, usta yazar Aziz Nesin ve 13 iletişimcinin giri- şinıiyle Dünya Kitle lletişimi Araş- tırmaVakfı'nıkurarakkurumsalbir kimlik de kazandı. 92'de uluslarara- sına dönüşen, 93'te ulusal, uzun-kı- sa metraj, belgesel bölümlerinin ya- nına uluslararası canlandırma film- leri yarışmasını da ekleyen festival, 14 yıldır dünyanın birçok ülkesinden değerli sinema yapımlarını göster- mekte, çok sayıda ulusal ve ulusla- rarası sinemacıyı da konuk etmek- tedir. TC Dışişleri Bakanlığı, Kül- tür ve Turizm Bakanlığı, Çankaya Be- lediyesi'nin yanı sıra 14 resmi ve özel kuruluşun sponsorluğunda ger- çekleştirilen festivalin 16'ncısı ulu- sal uzun metraj, kısa film (konulu, canlandırma, deneysel olmak üzere) belgesel (amatörve profesyonel ka- tegoride) yarışmalarıyla gündemde. Ulusal yarışmalarda 11 film Ulusal yarışmada Meleğin Düşü- şü(SenıihKaplanoğlu), NeredesinFi- ruze(EzelAkay), Karpuz Kabuğun- dan Gemiler Yapmak (Ahnıet Ulu- çay), Korkuyorum Anne (Reha Er- detn), YazTlura(Uğur Yücel), Hoş- geldin Hayat (Ümit Elçi), Helin'in Hayalleri (Nuray Şahin), Balans ve Manevra (Teoman), Koru Kendini (Ayşe Polat), Hayal Kurma Oyunla- n (YavuzÖzkan), Gece 11.45 (Ercan Durmuş) yarışıyor. Ulusal'daen iyi film (15.000 YTL) ve M. T. Öngören ödüllerinin (5000 YTL) yanı sıra 14 ayrı kategoride en iyiler seçiliyor. Kısa filmde verilecek 3 ödülün rutarı 6000 YTL, belgeselde amatör ve profesyonel dallarda verilecek 6 ödülün tutarı ise 9000 YTL. Uluslararası Kısa ve Canlandır- ma Film Programf nda çalışmalar 5 başhkta sunuluyor: Oberhausen Kı- • 16. Ankara Uluslararası Film Festivali'nde, dünyanın dört bir yanından filmlerin gösterildiği çeşitli bölümlerin yanı sıra ulusal uzun metraj, kısa film ve belgesel yarışmaları yapılacak. İlk kez 1988'de sinemacı-yazar Mahmut Tali Öngören'in öncülüğünde Ankara Film Şenliği adıyla yapılan, 1992'de uluslararası olarak düzenlenen, 1993 'te ulusal, uzun-kısa metraj, belgesel bölümlerinin yanına uluslararası canlandırma filmleri yarışmasını da ekleyen festival, her yıl dünyanın birçok ülkesinden sinema yapımlarını gösteriyor. sa Film Festivali'nin 50. yaşını kut- lamasından ötürü, Roman Polanski, Werner Herzog, Agnes Varda, Krzysztof Kieslowski gibi ünlü yö- netmenlerin kısalarından oluşan 27 filmlik bir scçki var. Bölümde aynca 'İspanya-BaskKı- salan'nda 12, 'Ensad Animasyon Okulu' öğrencilcrinin 12 ve 19 ül- kenin kısa ve canlandırmasının gös- terileceği 'Kısa SmırTanımaz'da 28, sevdikleri insanları yitirenlenn öy- külerinin anlatıldığı 'Gidenlerin Ar- dından'da 6 çalışma yer alıyor. Ulusal belgesel bölümünde Art- vin'le ilgili çalışmalar, Kafkasör Şenlikleri'ni konu alan 'Türkiye Renkleri' (Bora Akarsel), doğal zen- ginliklerimizi irdeleyen 'Yaşayan Hazine' (Fatih Orbay), Kuzeydoğu Anadolu'nun coğrafi-kültürel özel- liklerini yansıtan 'Karakışın Doğu- su' (Handan Türkeli) gösterimde. Uluslararası belgesel programında- ki 'Portreler'de Charlie Chaplin, Pe- ter Greenavvay, Sergey Diaghilev gi- bi sanatçıları betimleyen 5, tarihte- ki savaşları, baskıları, şiddeti anla- tan 5 film 'Yüzleşme'de, yaşamın değişik yüzlerini yansıtan 5 çalış- ma da 'Yaşama Dair' bölümünde sunuluyor. Etkinlik bu yıl politik ve militan sinemanın öncüsü, ttalyan usta Marco Bellocchio'ya saygıda bulunuyor. Yönetmenin dini ve ah- lakı değerlerin çürümüşlüğünü tar- tıştığı Locarno ödüllü ilk çalışması 'CeptekiYumruklar'la (1965), Ber- lın Gümüş Ayı'lı 'Yargı' (1991) ve 'Dadj' (1999) filmleri gösteriliyor. 'Dünyanın Her Köşesinden' son yıllarda önemli festivallerde yer al- mış ödüllü filmlerden oluşuyor. Bö- lümdeki yapımlardan bazıları şun- lar: Atış Korkusu (Dito Tsintsad- ze/Gürcistan), Donmuş (Jufiet McCo- en/Ingiltere), Kod 46 (Michael Win- terbottom/lngiltere), Amerikan ba- ğımsızlarından Kapsiil (Shane Car- ruth), Annemler Yemeğe Geliyor (Peter Hedges), Siyah Bulut (Rick Schroder), Pazartesi Günkü Kız (Hal Hartley), Karşınızda Peter Sellers (Stephen Hopkins / ABD-lngiltere), Pornografı (Jan Jakub Kolski/Po- lonya), Elbonaerense (PabloTrape- ro/Arjantin), Denklem (tbrahim Va- hidzade/lran), Masti (Indra Ku- mar/Hindistan), Devdas (Sanjay Bhansali/Hindistan), Bir Adamın Ruhu (Wım Wenders/Almanya), Parlamentoda Mısır Taneleri (Jean- Stephane Bron// Fransa), Geri Dön- düler (Robin Campillo/Fransa) ve Ljubisa Saınardzic'in Gökyüzü Çen- geli ve Kaz Tüyü (Sırbistan). Ülkelerden yol öykülerl Fransız kültürüne ait öğelerin bu- lunduğu filmlerden oluşan 'Fran- cophoniePenceresinden'de ilginç ya- pımlar var. Yunanistan'dan iki ör- nekte Yorgos Zafiris'in Geçici Şe- hir'iyle ChristosDimas'ın Sarnıç'ı. Bölümde aynca Nihayet (Gavin Hef- fan/Kanada), Maria (P. C. Netzer/Ro- manya), Dikey Güneş lşığında (Tran Anh Hung/Vietnam), Oğul (Jean- Pierre ve Luc Dardenne/Belçika), BilinmeyenTopraklar (Ghassan Sal- hab/Lübnan) izleyicilerle buluşuyor. 'Kuzeyden', Danimarka, Isveç, Fın- landiya sinemasının son örneklerini içeriyor: Yallah! Yallah! (Josef Fa- res), KöpekTırnağıKesicisi (Mark- ku Pölönen), Yüreğimde Bir Delik (Lukas Moodysson), Miras (Per Fly), Eila (Jarmo Lampela). Ülkelerden farklı yol öykülerinin toplandığı çalışmalardan oluşan 'yoliîlmleri/road movie' türünü se- lamlayan 'Dünyanın Yoiu'nda dik- kat çekici yapımlar var: Aynı Gök- yüzü Altında (Krassinıir Kııru- mov/Bulgaristan), Bu Dünyada (Michael Winterbottom/tngiltere), Bolluk tllkesi (Wim Wenders/Al- manya), Hoşçakal Dostum (Beh- zad Behzadpur/lran), Dogru Kişi Geldiğinde (S. Hülebrand-O.Pa- ulus/lsviçre-Almanya), Aşk Para Aşk (Philip Gröning/Almanya). Festivaldeki düşündürücü, sıradı- şı, izleyenı zenginleştirecek bu ya- pıtların gösterinıi Kızılay Büyülü Fener Sinema ve Kültür Merke- zi'nde olacak, filmler geçen yılki fiyatlardan.. tam 7 YTL, indirim- li 5 YTL karşılığında izlenebilecek. LUSLARARASI1001 BELGESEL FİLMFESTİVALİBUAKŞAMBAŞLIYOR Farklı iklimlerle buluşmaya hazır mısınız? Kültür Servisi - U luslararası 1001 Belgesel Film Festivali bugün başlıyor. 6 Mart'a ka- dar sürecek olan festival, Istan- bul seyircisini sekizinci kez Türkiye'den ve dünyanın dört bir yanından gelen belgeseller- le buluşturacak. Venezüella'dan Çin'e, farklı iklim ve coğrafyalardan belge- sel filmlerin ücretsiz gösteri- leceği festival, her yıl olduğu gi- bi bu yıl da Türkiye'de ve dün- yada çekilen belgesellerden ör- neklerle belgesel sinemaya kat- kı yapmayı, belgesel sinema ile seyirciyi buluşturmayı ve fark- lı esintilerle hayal gücünde ye- ni çentikleraçmayı amaçlıyor... Festivalde bu yıl sekiz bölümde 68 film gösterilecek. Bölüm başhkları şöyle: 'Klasikler', 'Dünya Hali / Ahvali', 'Barışın 10. Yılında Bosna-Hersek', 'Evden Uzakta 1 , 'Kültürler-Renkler', 'Portreler', 'Her Hayat Bir Hikâye' ve 'İlkFilmler/Genç FUmler' Bugün saat 19.00'daThomas Balmes'inyönettiği 'BosniaHo- tel/BosnaOteli' adlı filmle fes- tival açılacak. Film, Birleşmiş Milletler askeri olarak Bosna Savaşı'na katılan Kenya'nın Samburu savaşçılarının, Ba- tı'ya ve savaşa bakışını anlatı- yor. Festival kapsamındahergün 10.00 - 21.00 saatleri arasında belgesel film gösterimleri, pa- nellcr, sergiler, saydam göste- rileri, söyleşilerdüzenlenecek. Yüzlerce yerli ve yabancı fil- ınin başvurduğu 8. Uluslarara- sı 1001 Belgesel Film Festiva- li'nde yeni belgesel filmlerin ya- nı sıra, sinema tarihinin önem- li köşe taşlarından Jean-Luc Godard, Alain Renais, Chris Filiz Ozankaya'nın 'Onlar Hcp Çocuk' adlı belgeseli bu sabahuı ilkfilmi. Marker, Eric Rohmer, Agnes Varda,JorisIvens,Johanvander Keukengibi yönetmenlerin yap- tığı filmlerden bir seçki de yer alıyor. Avnıpa Belgesel Sinemacı- lar Ağı (EDN-European Do- cumentary Netvvork) başkanı Ike Bertels bu yıl festivale ko- nuk oluyor. İkinci kez festiva- lin konuğu olan Bertels, 1DFA - Amsterdam Belgesel Film Festivali Başkan Yardımcısı AdriekvanNieuwenhuyzen ile birlikte 'Avrupa'da BelgeselFilm Yapımı ve 1DFA' üzerine bir söyleşi gerçekleştirecek. Bildiriler. paneller 1001 Belgesel Film Festi- vali, bu yıl 1001 gecemasal- larının topraklarından film- ler de ağırlıyor. 'tran'da Bel- gesel Sinema' üzerine yapıla- cak olan söyleşiye Iran Genç Sinemacılar Birliği 'nden Mo- nanımadAfarideh ve Masso- ud Bahkshi katılacak. Fransa Belgesel Sinemacılar Birliği (ADDOC) Başkanı An- ne Toussaint ve Başkan Yar- dımcısı PascalineSimar,EnisRı- za ile birlikte belgesel sinema- cılann manifestosu üzerine 'İki Ülke İki Manifesto, Fransa ve Türkiye'deBelgesel Sinema' ad- lı bir panele konuşmacı olarak katılacak. Festival kapsamında 6 Mart Pazargünü gerçekleştirilecek 8. Belgesel Sinemacılar Konfe- ransı'nın bu yılki konusu 'Or- yantalizm ve Belgesel Sinema'. Yurtdışından ve Türkiye'den akademisyenlerin ve yönetmen- lerin sunuşlar yapacağı konfe- ransa, Yeni Delhi Javvaharlal Nehru Universitesı ve Kanada York Üniversitesi başta olmak üzere çeşitli üniversitelerde ders vereıı Prof. Dr. Aijaz Alınıad. Prof. Dr. AhmetTonakile bir- likte katılacak. (0 212-254 90 96/245 89 5R) SGSÜ122. KURULUŞ YILDÖNÜMÜETKİNLİKLERİ 'GüzelSanat'çıların şenliği başladı Kültür Servisi - Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi (MSGSÜ), 122. kuruluş yıldönümünü (3 Mart 1883) bir dizi etkinlikle kutluyor. Dün Mimar Sinan ve Osman Hamdi Bey'i konu alan iki panelle başlayan etkinlikler, 'Sanat Koridoru' adı altında 19 Mart'a dek sergiler, şiir dinletileri, konserler ve yine çeşitli konulardaki panellerle sürecek. Bugün 17.00'de Ayla Uludere (flüt), Fırat Esenerli (flüt) üniversitenin Mimar Sinan Salonu'nda bir klasik müzik dinletisi sunacaklar. Yine bugün 10.30'dakı 'Şiir Dinletisi'nde oditoryumun konuklan şairler olacak. Cengjz Bektaş' ın yöneteceğı dınletide Arif Damar, Ahmet Oktay, Sunay Akın, Orhan Alkaya, Egemen Berköz, Eray Canberk, Gülsüm Cengiz, Müslim Çelik, Haydar Ergülen, Seyhan Erözçelik, Aydın Hatipoğlu, Yaşar Miraç ve Tuğrul Tanyol şiirlerinden örnekler okuyacaklar. Etkinlik kapsamındaki sergiler • Dün Mimar Sinan ve Osman Hamdi Bey panelleriyle başlayan etkinlikler, 'Sanat Koridoru' adı altında, sergiler, şiir dinletileri, konserler ve yine çeşitli konulardaki panellerle 19 Mart'a dek 'Doğaçlama Dans Gösterisi' yapılacak. 'Geleneksel Akademi Balosu', bu yıl yine Tophane-i Amire Binası'nda 20.00 - 04.00 arasında, 4 Mart'ta. Başlangıçtan bu yana olduğu gibi bu baloda da, seçici kurul, 'en güzel giysi'yi seçecek ve ilk üçe girenler ödüllendirilecek.8 Mart Dünya Kadınlar Günü, AKM Büyük Salon'da 19.00'da ünıversite işbirliğiyle gerçekleştirilen 'Dünya Kadınlar Günü Bale ve Dans Gösterisi'yle kutlanacak. Aynı gün 10.30'da da MSGSÜ oditoryumunda düzenlenecek 'Sanatta Kadın' konulu paneli Prof. Meriç Hızal yönetirken Prof. Dr. Tomur Aİagök, Öğr. Gör. Taluy Özdeş ve Arş. Gör. Burcu Pelvanoğlu konuşacaklar. 14.00'te'TarihBoyunca TürkKadmı' konulu, Prof. Dr Gülçin Candaruoğlu sürecek. Oditoryumun 14.00'teki konuğu ise Okaıı Bayülgen. Etkinlik kapsamında yer alan sergiler de şöyle: 'Osman Hamdi Bey Sergisi' (MSGSÜ Resim Heykel Müzesi, Şeker Ahmet Paşa Salonu, 1 Mart - 8 Nisan), 'Mimarlık Eğitimine Yön Verenler I' (MSGSÜ Mimar Sinan Salonu, 2 19 Mart), 'Akademi'den İzler (Hayatta Olmayan Hocalar)' (3 Mart, Tophane - Beşiktaş arası), 'Sanatta Genç İzler Sergisi' (3 Mart, Tophane Çeşmesi), 'GSF Mezunlan 2004' (MSGSÜ Osman Hamdi Bey Salonu). Okulun kuruluş yıldönümü olan 3 Mart'ta, oditoryumda yapılacak tören 14.00'te başlayacak. Okul orkestrasının konserinin ardından, şükran plaketleri sunulacak. Aynı gün Tophane Çeşmesi'nde 11 .OO'de 'Modern Dans Gösterisi', MSGSÜ Osman Hamdi Bey Salonu'nda 16.30'da yönetimindekı panelin konuşmacılan ise Prof. Dr. Hayrünnisa Alan, Yrd. Doç. Dr.Ömerİşbilir,Yrd. Doç. Dr. Fatma Ürekli ve Yrd. Doç. Dr. Süleyman Kızütoprak. Paneller... 10 Mart'ta oditoryumda '2000'li Yıllarda Türkiye'de Toplumsal Cüısiyet Sorunlarına Bakış' konulu paneli Prof. Dr. Nejla Arat yönetecek, Arat vc Prof. Dr. Nurdoğan Rigel, Av. NazanMoroğlu, Yrd. Doç. Dt. Firdevs Gümüşoğlu katılacaklar. 14 Marttaki panelin konu başlığı ise 'Atatürk'ün Halkevleri / Dün ve Bugün'. Prof. Dr. Müzeyyen Güler, Prof. Dr. Nermin Abadan Unat, Prof. Dr. Anıl Çeçen, Yrd. Doç. Dr. Firdevs Gümüşoğlu ve Recep Çepni de bu panelin konuşmacılan. 17 Mart'ta MSGSÜ Oditoryumu'nda 19.00'daki 'SunaKorat'ı Anma Konseri' de etkinlikler arasında. (ü 212 252 16 00) DEFNE GOLGESI TURGAY FİŞEKÇİ Nermi Uygur'un Bıraktığı Tat 'Tadı Damağımda' (Yapı Kredi Yayınları, 1995) adını vermişti, neredeyse bütün yaşamı boyunca süren okuma yazma serüvenini sığ- dırdığı kitabına. Okura geçen öyle bir tat vardı ki bu kitabın sayfalarında; okumanın, düşünmenin, yazma- nın nasıl bir yaşam sevincine dönüşebileceği apaçık ortaya çıkıyordu. Varlıksorunlarınınaraştırılmasınayönelikdü- şünsel bir etkinlik olarak tanımlanan felsefeyi uğraş alanı seçmesi, ondaki düşünce sevgisi- nin en görünür yanıdır. Ancak düşünce, göklerde dolaşan, yaşadı- ğımız dünyanın uzağında, soyut bir etkinlik de- ğildir onun için. Tersine doğa, insan, yeryüzü âşığı bir ozan gibidir, düşünürken, yaşarken, ya- zarken. Bu yüzden felsefeyi uğraş edinmiş bir bilim adamı kişiliğinden çok, edebiyatımızın önde gelen deneme yazarlarından biri olarak tanın- dı. Deneme türünde düşünceyi, dili ve hayatı birleştiren büyülü yapıyı bulmuştu. Bir yanı yaşamı boyunca odasından çıkma- dan kitapları arasında çalışıp yazan bilim adam- larını andırıyordu. Latince de içinde, bildiği he- men bütün Batı dillerinden okumuştu o dille- rin başyapıtlarını. Yazılarını okurken dünyanın bütün edebiyat ve düşünce geçmişini bilen bir yazarı okuduğunuzu sezersiniz. Buna karşın, sokakların tozu, çarşıların sesleri, ağaçların, otların dili, denizlerin esintisi eşlik eder bütün bu çok katmanlı bilgi dağarcığına. En çetrefil sorunları irdelediği yazılarında bile hayatın bin bir renkli cümbüşü içinden seslenir okurlarına. Palamut balığını anlatırken ya da Bozdağ ya- maçlarındaki kestane ve kirazlardan söz eder- ken bir doğa şairi oluverir. Düşünceyle şiiri bir- leştirmiş ilkçağ Yunan düşürleri gibi seslenir okurlarına. Bilgi o denli berraklaşmıştır ki Nermi Uy- gur'un yazılannda, Kant'la Yunus Emre'ye, Nâ- zım Hikmet'le Cervantes'e nasıl bu denli eşit uzaklıkta ve eşit yakınlıkta olabildiğine şaşma- mak elde değildir. Bütün düşünce kitapları, bü- tün edebiyat yapıtlarıyla aynı aşkla hercümerç olmuştur çünkü. Felsefe etkinliğini insan hayatına dönük bir eylem olarak düşündü hep ve bu doğrultuda düşünüp yazdı. Bu yüzden yazılarını, herkese seslenen geniş görüşlülük ve geniş yüreklilik ku- şatır. 'Çelikçomak' adlı denemesinde, "Oyundan bilge biryetiştirici bulunamaz. Hak ve sorum- luluğu oynarken öğrenir çocuk" dedikten son- ra günümüz dünyasına seslenir gibi: "Bırakın oynasın çocuklar. Onlar oynamıyor- sa biz utanalım. Bombalı uçaklarla, toplu tü- fekli tanklarla birbirimizin üstüne çullanıyoruz sık sık; bir azınlık zıkkımlanacak diye yüz mil- yonlarca insanı açlıktan inletiyoruz. Çocukla- rı düşünen yok gürültü patırtı arasında. Onla- rın oynayamaması umurunda değil kimsenin. Çok geçmez ama, çocuk olmadan büyüyen- ler hınçla, kinle, oyunsuz bir yetişimin baskılı tepkisiyle el atacaklarpek çok şeye. Gelecek- teki korkunçluklar, bugün oyun olanaklarından yoksun kıldığımız çocukların eylemi." 1989 yılında bir gün Adam Yayınlan'na ge- len Melih Cevdet, elindeki dosyayı masama bırakıp, "Yeni şiir kitabım," deyip hemen git- meye davranmıştı. Baktım, plastik bir dosya içi- ne rasgele atılmış daktiloyla yazılı şiirler. Ne ki- tabın adı var, ne şiirlerin sırası. "Sizbirisim ko- yuverin" dedi. Aman olur mu" demeye kal- madan gözüme ilişen ilk şiirin adını söyleyip, "Güneşte olsun mu" dedim, "Olsun" deyip çıkmıştı. Aynı günlerde Nermi Uygur'un Güneşle ad- lı kitabının da başka bir yayınevinde yeni bası- mı yapılmıştı. Sonradan Memet Fuat, iki kita- bın adı birbirine karışacak diye biraz çıkışmış- tı bana. Ama öyle olmadı. Büyük yıldızların ışık- ları birbirini gölgelemiyor. Nermi Uygur'un düşünce ve edebiyat dün- yamızda bıraktığı tadın ışığı, Türkçe yaşadık- ça canlılığını ve verimliliğini hiç silinmeden sür- dürecek. Dilerim yarattığı güzellikleri paylaşacak okur- ları hiç eksilmez. turgay@fisekci.com K Ü L T Ü R * Ç İ Z İ K K A M İ L M A S A R A C I