Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
14 MART 2005 PAZARTESİ CUMHURİYET SAYFA
HABERLER
45 milyon kişi bilet aldı
Türkyolcusu
uçmayı keşfetti
SÖZÇİZGİNİN Turhan Selçuk
ÖZCANYAŞAR
Özel havayolu şirket-
lerinin iç hatlarda başlat-
tığı "ucuz bilet" kampan-
yalarından sonra Türk
Hava Yolları'nın da
(THY) fiyatlannı aşağı-
ya çekmesi, 2004 yılın-
da uçakla seyahat eden
yolcu sayısını rekora ta-
şıdı. Bir önceki yıla gö-
re yüzde 30.7ar-
tış
sağla-
yan ha
yolu kuruluşları,
geçen yıl 44 milyon 789
bin 140 yolcuya bilet kes-
ti.
Devlet Hava Meydan-
lan Işletmesi (DHMİ) ve-
rilerine göre yurt genelin-
deki 34 havaalanı ve mey-
danlardaki yolcu sayısı
2004 yılında bir önceki
yıla göre, yüzde 30.7 art-
tı. Yolcu ve uçak sayısı
açısından ise en yoğun
havalimanı yine Atatürk
Havalimanı oldu.
İç hat yolcu sayısında
bir önceki yıla göre yüz-
de 73.7'lik artışla 5 mil-
yon 430 bin 925'e ula-
şan Atatürk Havalimanı,
dış hat yolcu sayısında
da yüzde 13.3'lük oran-
la 10 milyon 169 bin 676
sayısına ulaştı. Bu liman-
daki uçak tra-
fiği ise, yüz-
de 15.9 artışla
187bin487'e
yükseldi. Geçen
yaz en yoğun sezonunu
yaşayan Antalya Hava Li-
manı da yolcu ve uçak
sayısı bakımından ikinci
sırada yer aldı. Bu liman-
daki iç hat yolcu sayısı
yüzde 77.6 artışla 1 mil-
yon 92 bin 858'e, dış hat
yolcu sayısı da yüzde
28.8'likartışla Dmilyon
656 bin 53 'e ulaştı.
TBMM Araştırma Komisyonu, saf azot kullanımmın kanser riski yarattığma dikkat çekti
Nitatlıpatatesalarmı
Yapay buzdağı heykel oldu
• KAYSERİ (AA) - Bir telesiyej
işletmesinin girişimiyle su
püskürtülerek oluşturulan ve Erciyes
Dağı görünümü verilerek dağcıların
buzul tırmanış antrenmanı
yapmalan amaçlanan kütle, gündüz
hava sıcaklığı artınca istenılen
büyüklüğe ulaşamadı. Bunun
üzerine kütle Erciyes Üniversitesi
Güzel Sanatlar Fakültesi Heykel
Bölümü öğrencilerince Mimar
Sinan heykeline dönüştürüldü.
Öğrencilerin heykeli 2 günlük
çalışma sonucu yaptıkları bildirildi.
Istanbul'a teknokent önerisi
• CANNES (AA) - Dünyanın ikinci,
Avrupa'nın ise en büyük teknokenti
Sophia Antipolis'in yöneticisi Alain
Andre, dünyanın en büyük gayri-
menkul fuarlarından olan MIPIM
dolayısıyla Cannes'da bulunan Istan-
bul Büyükşehir Belediye Başkanı
Kadir Topbaş'ı ağırladı. Andre,
Topbaş'a İstanbul'da teknokent
yapma teklifinde bulunarak yer gös-
terilmesi halinde 2 yılda teknokenti
inşa edebileceklerini söyledi.
'Adaboğazı kiralanamaz'
• BODRUM (AA) - Bodrum'da 43
sivil toplum kuruluşu (STK) ve
siyasi partinin yer aldığı Sivil
İnisiyatıf Grubu, "Adaboğazı"nın
kiralanmaması için sürekli eylem
yapılacağını bildirdi. Sivil Inisiyatif
Grubu Dönem Sözcüsü Güler
Bener, endemik türdeki çiçek ve
bitki örtüsüne sahip bu bölgenin
korunması gerektığini savundu.
EMtNE KAPLAN
ANKARA-TBMM Patates Araş-
tırma Komisyonu'na bilgi veren bi-
lim adamlan, patates üretimi sıra-
sında bilinçsiz gübre kullanımmın
toprağı katlettiğini ve kanser riski-
ni arttırdığını belirttiler. Bilim adam-
lan, Dünya Sağlık örgütü'nün be-
lirlediği miktann çok üstünde saf
azot kullanımmın yol açtığı nitrat-
h patatesın tehlikeli olabileceğine
dikkat çekti.
TBMM Patates Araştırma Ko-
misyonu tamamlama aşamasına gel-
dikleri çalışmalan sırasında ürkütü-
cü verilere ulaştı. Komisyona bilgi
veren Akdeniz Üniversitesi Ziraat Fa-
kültesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Hü-
seyin Basım, ABD'deki patates has-
talıklannın Türkiye'de de yaygın ol-
duğunu, bunun gerek patatesin pa-
zar değerini gerekse kalitesini düşür-
TBMM'ye bilgi veren uzmanlar, çiftçilerin patatese
verdiği saf azot miktannın Dünya Sağlık Örgütü'nün
belirlediği miktann çok üstünde olduğunu
vurguladılar. Uzmanlar, "Gıdalar aracılığıyla daha
fazla nitrat alındığı zaman bünyede nitrotamin
bileşiklerine dönüşüp kansere neden oluyor" dediler.
düğünü söyledi. Bakterıyel hasta-
lıklann hem toprağı hem de patate-
si tehdıt ettığıne dikkat çeken Basım,
virüs hastalıklarınsa ilerleyen sü-
reçte ortaya çıkacak potansıyel bir
sorun olduğunu vurguladı.
Mevcut topraklann hem fızik-
sel hem de kimyasal yapısının ıyı-
leştırilmesi ve ıslah edılmesi gerek-
tiğini vurgulayan Basım, ekono-
mık kayıplara yol açabilecek bu
hastahklann kontrol altında bulun-
durulması için tek başına bir kim-
yasal mücadele, gübreleme veya
çeşit kullanımmın yeterli olmaya-
cağını vurguladı. Sık sık gündeme
gelen patates kansenyle ılgili bil-
gi veren Basım, "Hücrelerin ken-
di kendine norınalin üzerinde ço-
ğalmasına kanser deniliyor. Bu kan-
serli dokulann yenilmesinin hiçbir
şekilde insana, hayvana ve çevreye
zaran yoktur" dıye konuştu.
Cübre sorunu
Selçuk Üniversitesi Ziraat Fakül-
tesi Öğretim Üyesı Prof. Dr. Sait
Gezgin, toprak analizleri yapan la-
boratuvarlann birçoğunun çıftçile-
re gübreleme konusunda gerekli
önerilerde bulunmadığına işaret
ederek Türkiye'de çıftçının rasgele
ve eksik gübreleme yaptığına dik-
kat çekti. Çiftçilerin patatese verdi-
ği saf azot miktannın Dünya Sağ-
lık Örgütü'nün belirlediği miktann
çok üstünde olduğunu vurgulayan
Gezgin şunlan söyledi.
"Gıdalar aracılığıyla daha faz-
la nitrat alındığı zaman bünyedenit-
rotamin bileşiklerine dönüşüp kan-
sere neden oluyor. Yani kanserli pa-
tates kansere neden olmuyor, anıa
nitratlı patates kansere neden olu-
yor. Böyle bir patatesi şu anda Av-
rupa ülkelerine satanııyoruz her-
halde. Ayrıca, aşırı azotlu gübre
verilmesi çiftçiye ağır bir ekono-
mik v ük bindiriyor. Bir dekar ala-
na 300 milyonluk gübre veriyor
çiftçinüz. Bu çok büyük bir mali-
yet getiriyor. Satış olnıayınca da
çiftçi haliyle zarar ediyor."
TARİŞ'TE BÜYÜK KAYff
Ali Günsur
yaşamınıyitirdi
lZMİR(Cunı-
huriyet Ege Bü-
rosu) - TARİŞ
Zeytin AŞ Yö-
netim Kurulu
Başkanı Ali
Günsur (64) bir
süredir tedavi gördüğü Dokuz
Eylül Üniversitesi (DEÜ) Tıp
Fakültesi Hastanesi'nde dün ya-
şamını yitirdi. Günsur için ilk tö-
ren bugün TARlŞ Genel Müdür-
lüğü önünde saat 09.00'da gerçek-
leştirilecek. Törenin ardından
Günsur'un cenazesi, doğum ye-
ri olan Çanakkale'ye götürülerek
Adatepe Köyü Mezarlığı'nda
toprağa verilecek. 1941 Çanak-
kale Küçükkuyu doğumlu Gün-
sur, Ankara Üniversitesi îktisa-
di Idari Bilimler Fakültesi mezu-
nu, evli ve iki çocuk babasıydı.
SAYIN DOKTORLARIMIZIN
14 MART TIP BAYRAMINI
KUTLARIZ.
TÜM*EKİP
İLAÇ A.Ş.
Protestocular Munzur'u temsil eden bir bayrak taşıdı. (GÖKÇE UYGUN)
Mımzıır'a yapdacak
baraj protesto edfldi
Haber Merkezi - Sivil toplum ku-
ruluşlan Istanbul Ankara ve Tunce-
li'de, 14 Mart Dünya Baraj Karşıtı
Eylem Günü'nde Munzur'a yapılacak
barajı ve ve Ovacık'ta siyanürle altın
aranmasını protesto etti.
Tunceli'de "NehirlerveToprakHa-
reketi" adı altında bir araraya gelen
yaklaşık 500 kişi Cumhuriyet Mey-
danı'ndan MunzurÇayı'na kadar yak-
laşık 1 kilometre yürüdü. "KatilAta
HoldingDersim'den defol", "Siyanür-
le altın aranmasına i/in vernıeyece-
ğte" sloganları atan grup adına basın
açıklaması yapan Sinenı Can şunla-
n söyledi: "Munzur Vadisi'ne baraj
yapünlarak ve Ovacık'ta siyanür ile
altınçıkanlaı-akDersimdogasiTOkcdil-
mek isteniyor. Yabancı ülke şirkeüe-
rinin maşası Ata Holding ve yabancı
altın arama şirketi Rio Tinto Tunccli
doğasmı katletmek istiyor."
İstanbul'da Taksım'de buluşan Mun-
zur'un Delıleri, Seyr-ı Mesel Tiyat-
rosu ile Sosyal Ekolojist Dönüşüm,
Munzur Çevre ve Hozatlılar Derne-
ği üyesi bir grup, Istiklal Caddesi bo-
yunca Munzur'u temsil eden 70 met-
re uzunluğunda mavı bayrak taşıdı.
Grup sloganlar, Galatasaray Lisesı'ne
kadar yürüdü. Ankara'da Yüksel Cad-
desi'nde Insan Haklan Anıtı önünde
bıraraya gelen Ankara Tuncehlıler
Kültür ve Yardımlaşma Derneği üye-
si grup "Munzur'daBarajaDersim'de
SiyanüreHayır" ve "Munzur'unDe-
lileri" yazılı pankartlar açarak, hükü-
met aleyhine slogan attı.
5.7'LİKDEPREM
BingöVde afet
konutunda
çatlak oluştu
BİNGÖL(Cumhuriyet)-Bin-
göl'ün Karlıova ilçesinde önce-
ki gün meydana gelen 5.7 bü-
yüklüğündeki depremin ardın-
dan, depremzedeler ılk geceyi
soğukla mücadele ederek geçir-
diler. 1966 depreminde hasar gö-
ren evlerin yerine yapılan afet
konutlannda da çatlaklar oluştu-
ğu belirlendi. Karlıova'da okul-
lar üç gün tatil edildı.
Başbakanlık Türkiye Acıl Du-
rum Yönetımı Genel Müdürlü-
ğü'nden yapılan açıklamada, 16
kişinin hafif yaralandığı deprem-
de, Karlıova ilçesinde 644, Erzu-
rum'un Çat ilçesinde de 103 bi-
nanın hasar gördüğü belırtıldı.
Karlıova Kaymakamı Erkan Ça-
par, depremde aralannda hükü-
met konağının da bulunduğu ba-
zı kamu bınalarmın hasar gördü-
ğüne dikkat çekti.
Kızılçubuk köyünde evı hasar
gören ve kurduğu naylon çadır-
da yaşam mücadelesi veren Me-
tin Evi, bıri 8 aylık, dığeri 1.5
yaşında olan çocuklannı soğuk-
tan korumak ıçın çabaladıklan-
nı söyledi. 1966 depreminde yı-
kılan evinın yerine yapılan afet
konutunda da çatlaklar olduğu-
na dikkat çeken Evi, "Büyükbir
hasar olmamasına rağnıen eve
guTneyekorkuyoruz" dedı.Dep-
remzedelerden Cenıal Koşar da
birçok hayvanın telef olmasına
üzülerek "Tek geçimimiz hay-
vancılık. Bannaklarda birçok
hayvan telef oldu" dedı. lçişlen
Bakanı AbdülkadirAksu ile Ba-
yındırhk ve Iskân Bakanı Zeki Er-
gezen Erzurum'un Çat ve Bin-
göl'ün Karlıova ilçelerinde dep-
remden hasar gören köylerde in-
celemelerde bulundular.
AYDINLANMA
EMRE KONGAR
Tarihe Yanlış Bakmak
Tarih, toplumsal bilimlerin laboratuvarıdır.
Bana kalsa, her türlü toplumsal bilimler eğitimi
için önce tarih okunmasını zorunlu kılardım.
Tabii değerli okurlarım derhal soracaklar:
Hangi tarih?
Hangi eğıtim?
Türkiye'de eğitim bir rezalet.
Tarih anlayışı ve tarih eğitimi ise bu rezaletin
içinde ayrı bir fecaat.
Tabii, eğitim ve özellikle de tarih eğitimi doğru
dürüst yapılmayınca, bunun yerini medyatik "çı-
kışlar" alıyor.
Işin içıne medya karışınca, ekranlar, sütunlar,
kitaplar, ya cahillerın, ya üçkâğıtçı politikacıların
ya da garip ve eksantrik çıkışlar yaparak dikkat
çekmek isteyen sözde bilim insanlarının ege-
menliğine giriyor.
Birkaç düzgün bilim insanının kimi zaman
medyada zorlukla yer bulan cılız açıklamaları ise
bu kargaşa içinde güme gidiyor.
Böylece sadece gençlerimiz değil kamuoyu-
muz da, hem tarihimiz hem de dolayısıyla toplu-
mumuz hakkında yalan yanlış ve çoğu zaman
da kasıtlı olarak saptırılmış izlenimlerle "biçim-
lendiriliyor".
Tarihe bakışımızda kimi zaman kasıtlı ve bi-
linçli, kimi zaman da cehaletten kaynaklanan
sistematik üç tane yanlış var:
Birinci olarak, insanlar tarihi, sahip olduk-
ları ideolojilere göre saptırıyorlar.
Tarihe bakarken genellikle kasıtlı yapılan yan-
lışların altında yatan bu "ideolojik saptırma" en
çok dinci ve milliyetçi çizgıde görülüyor.
Atatürk'ün Samsun'a gittiği geminin koca-
man bir şilep olduğu ya da Istiklal Mahkemele-
rinde yüz binlerce Müslümanın inançlarından
dolayı idam edildiği gibi kaba yalanları bir yana
bıraksak bile, örneğin Osmanlı Imparatorlu-
ğu'nun kuruluşunda, Dördüncü Haçlı Seferi'nin
rolü gibi işlevsel bir olay bizim tarih eğitimimizde
hiç yer almaz.
İkinci olarak düşülen bir yanlış, ele alınan
olay ya da olguların genel tarih ve dünya
bağlamı dışında, soyut biçimde, dünya kon-
jonktüründen ve tarihsel süreçlerden yalıtıla-
rak irdelenmesidir.
örneğin, Türkiye aleyhine kullanılan Ermeni
sorunu, temeli 1774 Küçük Kaynarca Antlaşma-
sı'na kadar dayanan bir siyasal süreç olarak gö-
rülmez, Osmanlı'nın Batı tarafından paylaşılma
sorunu ile ılişkısi kurulmaz, Birinci Dünya Sava-
şı'ndaki Osmanlı-Rus Savaşı'ndan bağımsız ve
Sevr Antlaşması ile Kurtuluş Savaşı dışında dü-
şünülür, bir "soykırım" için gerekli olan "faşist
milliyetçiliğin Osmanlı'da gelişip gelişmediği"
irdelenmeden ele alınırsa, tabii ortalıkta "soykı-
rım" iddialarından geçilmez.
Üçüncü olarak yapılan en önemli yanlışlar-
dan biri, geçmişin bugünkü kavramlar ve te-
rimlerle irdelenmesi ve değerlendirilmesidir.
Bunun en tipik örneği, Osmanlı Imparatorlu-
ğu'nun 14 ile 17'nci yüzyıllar arasındaki temel
yapısının "insan haklan" bağlamında değerlen-
dirilmesi yanlışıdır.
Ister Osmanlı'yı ve Islamı yüceltmek, isterse
Osmanh'yı ve Müslümanlığı yermek adına yapıl-
sın, böyle bir irdeleme yanlıştır.
Sonuç ister olumlu olsun, isterse olumsuz,
böyle bir değerlendirilme yapılamaz, çünkü "in-
san haklan" dünyada 18'inci yüzyılda ortaya
çıkmış olan bir kavramdır.
• ••
Türkiye'de dincilik ve ırkçılık tehlikeleri ne
yazık ki insan haklarını ve demokrasiyi teh-
dit eden boyutlara ulaşmıştır.
Her iki totaliter eğilim de, bugünü biçimlendir-
mek ve kamuoyunu yönlendirmek için yukarda
değindiğim, tarihe bakarken yapılan her üç yan-
lışı da kullanmaktadır.
Şarlatanların yazdığı kitapların en çok satanlar
listelerine girdiği, tarihsel gerçekleri ve toplum-
sal süreçleri kendi saplantıları doğrultusunda
eğip bükenlerle, cahil ve sahtekâr politikacıların
el ele, bizi tarihten ve toplumsal gerçeklerden
kopardığı bir dönem yaşıyoruz.
Tarihinden ve toplumsal gerçeklerinden kopuk
bir toplumun ise çağdaş dünyada yaşama şansı
olduğunu düşünmüyorum.
[email protected];
www.kongar.org
Iran 5.9'la sallandı
• Haber Merkezi Iran'da meydana gelen Rich-
ter ölçeğıne göre 5.9 büyüklüğündeki dep-
remde, bazı eylenn hafif hasar gördüğü bildi-
rildi. Tahran Üniversitesi Sismoloji Merkezi,
yerel saatle 07.0l'de meydana gelen depremin
merkez üssünün Seravan kentı olduğunu açık-
ladı. Yenı Zellanda'da ise rıchter ölçeğine gö-
re 6.1 büyüklüğünde bir deprem meydana gel-
dı. Depremde can kaybı olmadığı bildirildi.
Doktora gasp tuzağı
• ÇORUM (AA) - Çorum'un Iskilip ilçesinde
maskeli 2 kışı, "Hastamız var" dıye muayene-
hanesine çağırdıklan doktor Bilgin Akbay'ın,
el ve ayaklannı bağlayıp, kafasına çuval geçir-
dikten sonra, para, cep telefonu ve eşyalannı
gasp ettıler. Akbay'ı tehdit ederek banka kart-
lannın şıfresıni öğrenen zanlılar, ATM'lerden
para çekmeye çalışırken yakalandılar.
Organizatöre mafya usulii saldırı
• Istanbul Haber Servisi - Müzik organizatörü
Haluk Şentürk, Akatlar Kültür Merkezi yanın-
da sılahlı saldınya uğradı. Bacağından yarala-
nan Şentürk, Florance Nightingale Hastane-
si'ne kaldınlarak tedavi altına alındı. Şen-
türk'ün, ilk ifadesinde kendisini vuran kişinin
Hasan Sankaya olduğunu bildirdiği öğrenildi.
Yabancı dillerde Türkçe
• ADANA (AA) - TDK Başkanı Şükrü Haluk
Akalın, kurul üyesi Prof. Günay Karaağaç'ın
yürüttüğü çalışmada Türkçenin pek çok dile
sözcük verdiğinın örnekleriyle ortaya konuldu-
ğunu açıkladı. Akalın, araştırma sonucu yabancı
dillerde 10 binin üzerinde Türkçe sözcük oldu-
ğunu, Türkçeden en fazla sözcüğü Ermeni ve
Sırplann aldığını kaydetti. Akalın, araştırmada
elde edilen bilgileri "Türkçe Verintiler Sözlü-
ğü" adlı eserde yayımlayacaklannı bildirdi.