Katalog

9 ŞUBAT 2005 ÇARŞAMBA + CUMHURİYET SAYFA HABERLER 78 yıl önce kitaplaştınlan gelenek ve görenekler töre infazcılanna yol gösteriyor Feodaliteninkan kurallan!MEHMETFARAÇ Urfa'dan kaçarak evlenen Ev- riın ve Selahattin Sançiçek çif- tinin Istanbul'da katledil- mesıne yol açan töreler, Türk Ceza Yasası'na ters düşcn bazı çağdışı gele- nek ve göreneklerden olu- şuyor. Aşiretlerin kan da- vası, kız kaçırma, kocaya kaçma gibi olaylara karşı nasıl tavır alacağını belir- leyen kurallar, Urfa Vali- liği'nin 1927'deyayımladı- ğı Salname'de "aşiret ka- nunlan" diye yer alıyor. Töre "Birtopluluktabe- nimscnmiş, yerleşmiş dav- ı aaış ve yaşama biçimlcri- nin, kuralların, gürenek ve geleneklerin, ortaklaşa alış- kaııtaklannın,tutulanyollann bütünü, bir toplumdaki ah- laki davranış biçimi olarak" tanımlanabıliyor... Doğıı ve (Jüneydoğu baş- ta olmak üzere yurdun çe- şitli bölgelerinde ya da Avru- pa ülkelerinde, namus ya da töre ge- rekçesine sığınarak işlenen cina- yetlerin ardında bu bakış açısı var- • Urfa Valiliği'nin yayımladığı ve gazeteci Kemal Kapaklı'nın Osmanlıca'dan çcvirdiği Salnamc'den: Aşirete mensup iki şahıstan biri diğerini katlcttiği takdirde katil taraf, maktulün akrabasma aşirct örf vc âdcti gcrcğince diyetini vermedikçe, katil ya da en yakın akrabasından herhangi biri derhal katledilir... Aşirete mensup bir kız bir gence kaçarsa veli ve vasilerine karşı kız ve erkek ölüme mahkûm olurlar... mış gibi görünüyor. Oysa töreyle ilgili bu yumuşak tanımlamanın kökenmde, feodal et- kıyle hareket eden aşıret tetikçile- ri ve onlan toplunı baskısıyla azmet- tirenlerin dayandıgı çok daha katı gerekçeler bulunuyor. Bu kesımler, aslmda feodalıtenin "kanun" diye lanımladığı vc yüzyıllardır acıma- sızca uyguladığı kurallara sığinı- yor... KAN TUZU Urfa Valiliği'nin 1927'de ya- yımladığı ve gazeteci Kemal Ka- paklı'nın Osmanlıcadan çevirdiği "Salname"nin (Yıllık) "Aşiretle- rin örfve âdetleri" bölümünün gi- rışınde, "Toplu yaşama nıecburi- yetini hissedcn insanlaım içtimai hayatı, aşiretleri de birtakım 'ka- nunlar'la yaşamaya sevk etmiştir ki, bundan örfve âdetler doğmuş- tur" denılıyor. ÖLÜM TAKİBİ Arazi, nıal, mülk gıbı konularda- ki anlaşmazlıkların da yer aldıgı bölümde, Doğu'da yaygın olan kan davasına karşı nasıl bir uygulama- ya gidileceği şöyle anlatılıyor: "Aşirete mensup iki şahıstan biri diğerini katlettiği taktirde katil ta- raf, maktulün akrabasına aşiretörf ve âdeti gereğince diyetini verme- dikçe, katil ya da en yakın akraba- sından herhangi biri derhal katledi- lir... Cinayet anı ve sonrasında mak- tulün akraba ve oymaj>ı katilin ve ak- rabasııun esyasını yağma eder... Bu- na 'kan tuzu' ismi verilir... Yağma aşiretler diyetince bir haktir!.." Urfa'dan Istanbul'a kaçarak evle- nen Sançiçek çiftini katledenlerin töre diye dayanak aldığı kurallar ise Salname'ye şu satırlarla yansıyor: "Aşirete mensup bir kız bir gen- ce kaçarsa veli ve vasilerine karşı kız ve erkek ölüme mahkûm olur- lar... Aralannda nikâh yapılsa bile kızın akrabasına baslık namıyla bir şey verilmez ve bir sulh yapılmazsa kızı kaçıran hakkuıda katillere tat- bik edilen usul tatbik ediliı... Koca- lı bir kadnı bir erkekle kaçarsa iki- si takipten uzak bölgelerde hayatla- rmı geçirmeye mecburdurlar. Kadt- nı kaçıran, bu kadımn akrabası ve kocası tarafuıdan takip olunur. Bu cinayette erkek ve kadına yönelik öldürme lıakki daima bakidir!.." Aşiretler, siyasal, toplumsal ve ekonomik rant uğruna egemenlik- lerini korumakta ısrar ederken şüp- hesız ki Salnanıe'yı bir elkıtabı ola- rak yanlarında taşımıyor... Ancak onlarm, feodalitenin kan- la çizilmiş haritasını beyinlerinde banndırdığı da göz ardı edılmiyor. Cehalet hem törenin uygıılayıcıla- rı hem de mağdurlanmn yaşamın- dan çıkarılmadıkça, kafalar değiş- medikçe daha çok kan akacağı da acı bir gerçek gibi kabul ediliyor. Galata Köprüsü trafiğe kapatılacak • ÎSTANBUL (ANKA) - Yeni Gala- ta Köprüsü, pcriyodik bakım yapıl- ması nedeniylc yann saat 02.00- 05.45 saatlcri arasında araç ve yaya trafığine kapatılacak. istanbul Bü- yükşehır Belediyesi'nden yapılan açıklamada, Yeni üalata Köprü- sü'nü kullanacak araç ve yayaların belirtilen saatler arasında Atatürk Köprüsü'nü, 04.45-05.45 saatleri arasında ise Atatürk Köprüsü de deniz trafiğine açılacağından Haliç Köprüsü'nü kullanmaları gcrcktiği belirtildi. Gemi alabora oldu: 2 kayıp • SİNOP (AA) - Sinop'un 31 mil açığında Kuzey Kore bandıralı "Ad- nan 1" adlı gemi yan yatarak alabo- ra oldu. Gemiden bulunan 11 mü- rettebattan 9'u kurtanlırken 2'si kayboldu. Tedavi altına alınan kaza- zedelerin geminin tamamen battığı- nı söyledikleri kaydedildi. Kurtarma çalısmalarına, Esİdşehir'den havala- nan gece görüş kabiliyeti bulunan hava araçlan da katıldı. Başkentte 56 bin kişi okuryazar değil • ANKARA (AA) - Ankara Valisi Kemal önal, Ankara'da okuma-yaz- ma bilmeyen yaklaşık 56 bin kişi bulunduğunu bıldırdi. Keçıören Halk Eğitim Merkezi ve Keçiörenli Kadınlann Sosyal Yardımlaşma ve Dayamşma Derneği işbirliğiyle açı- lan l'inci kademe okuına-yazma kursuııu tamamlayan 15 kadına ser- tifikaları düzenlenen lörenle verildi. Törende konuşan Ankara Valisi Kemal Önal, 56 bin kişiden 40 bininin kendini ifade edecek kadar okuma-yazma öğrendiğıni ve hâlâ kurslara devam ettığinı kaydetti. Yola döşenen 15kiloC-4'eimha • HAKKÂRİ (AA)-Hakkâri-Çu- kurca karayolunun Üzümcü ve 01- gunlar köyü arasındakı bölümde patlayıcı madde olduğunu fark eden güvenlik güçleri, bomba imha uz- manlanm çağırdı. Olay yeriııe giden uzmanlar, daha önce terör örgütü PKK/KÜNGRA GEL tarafından, yağ tenekesı içıne yerleştirilmiş ve yola döşenmiş 15 ldlo C4 patlayıcı buldu. Toprak altından çıkarılan patlayıcı, yol bir süre trafiğe kapatılarak inılıa edildi. Polise giyecek yardımı azaltıldı • ANKARA (Cumhuriyet Biirosu) - Memurlara Yapılacak Giyecek Yardımı Yönetmcliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik, Res- mi Gazetc'de yayımlanarak yürürlü- ğe girdi. Yönetmelikle, resmi kıya- fet taşıyanlara yılda 3 adet verilen pantolon ve eteğin, "yünlü" kumaş- tan olması koşulu kaldırıldı.Yönet- melikte yapılan değişiklikle, polise 3 ile 6 ayda verilen bir çift ayakkabı yılda 1, yılda bir kez venlen mont 2 yılda bir, yılda bir kez verilen parka da 3 yılda bir kez verilecek. Bakanlık hastalann ilaç alabileceğini, eczacılar altyapının hazır olmadığını söylüyor Eczacdar SSK'den yana derlfi Turnuvayı kazananla sanal maç yapacak olan Semih Saygıner gençlerle fotoğraf çektirdi. Bilardoyu gençlere sevdirecek Unlü bilardocu Semih Saygıner, "bilardoyu genç kuşaklara sevdirmek ve kahvehane oyunu olmadığını" göstermek amacıyla, bir internet sitesi tarafından başlatılan bilardo turnu- vasının kazananı ile sanal ortamda karşılaşacak. Dünya Bilardo Şampiyonu Semih Saygıner, bilardo oynanan ortamlar hakkında yanlış edinilen bilgilerin aileleri etkilediğini, bu nedenle ço- cukların ve ailelerin bilardoya "kahvehane oyunu" gözüyle baktığını kaydetti. Bilardo salon- larının önemli bölümünün sigara dumanı altında faaliyet göstermesi, nezih ortamları yakala- yamamasının kendisini de rahatsız ettiğini belirten Saygıner, önemli bir spor dalı olan ve ken- di iç dinamiklerindeki eğlenceyi yakalamaya imkân sağlayan bilardonun sanal ortama taşın- masının bu spora olan ilgiyi arttıracağını bildirdi. Bilardoyu sanal ortamda gençlere sevdirmek ve kahvehane oyunu olmadığını göstermek için bir internet sitesiyle işbirliği yaptığını kayde- den Saygıner, "İnternet sitesinde 'Semih Saygıner ile Bilardo' adı altında bir bölüm kuruldu. Si- tenin düzenlediği turnuvada birinci olanla sanal maç yapacağım" diye konuştu. (AA) Fotoğrafçı Gülbiz'i 3>9yerinden bıçaklayan Iranlı kadın: 'Korkutacaktım, kendimi kaybettim' İstanbul Haber Senisi - Fotoğrafçı Mehmet Cülbiz cinayetinin sır perdesi aralandı. Cina- yeti işleyen tranlı Parisa Ehteshami'nin emni- yettc verdiği ifadesinde, "Porno kayiüanmla ken- disinden aynlmamam için şantaj yapıyordu. Aınacını şantaj yapmasını önlemek, onu kor- kutmaktı. Kendi- tA^^fc* mikaybettim'' de- • , _, , . , . diğı öğrenıldi. ^ P m s a E h t e shamı, emnıyettekı Polis, cinayetin H » w d | * ifadesinde Mehmet Gülbiz'e ardındanEhtesha- L^ M ayrılmakistediğinisöylediğini, mi'nin mail adre- l ^ * ! t i l ancak Gülbiz'in porno kayıtlanyla k ^ Ü kendisine şantaj yaptıgmı belirtti.bilgilerine ve inter- ik. M net üzerinden yap- •••••••• tığı alışveriş bilgilerine ulaştı. İnternet üzenn- de yaptığı alışverişlennde verdiği adreslere bas- kın düzenleyen polis, Ehteshami'yi Hollanda- lı teknisyen Rene Martin Bouvvman'ın Etiler Uçaksavar Sitesi Göktürk Apartmanı'ndaki da- iresinde yakaladı. Ehteshami'nin Hollandalı sevgilisi Bouvvman'ın evinde yapılan aramada Gülbiz'e ait Sony video kamera, laptop, 1 smart dısk, 1 hard dısk, 2 mouse, telsız telefon, Fos- sil marka kol saati, 2 cep telefonu, Zenith fo- toğraf makinesi, kamera kaseti de bulundu. Eh- teshami'nin, polis ifadesinde "Meh- nıet'e başka bir sev- gilim var, senden aynlacağun dedim. Mehmet deelinde- ki çıplak video ka- yıtlannı gösterdi ve kendisinden ayn- lırsam bu kayıtlan porno sitelere göndereceği- nisöyledi" dediği öğrenildi. Polisin elinde, Gül- biz'in çektiği üç sevişme kaseti bulunuyor. Son kasette ise Ehteshami'nin Gülbiz'i 39 kez bı- çakladığı an tüm aynntılanyla yer alıyor. • Ankara Eczacı Odası Başkanı Hilmi Şener, SSK'lilerin yarından itibaren birçok ilde serbest eczaneden ilaç alamayacağını belirtti. Şener, ilaç alımı konusundaki protokolde altyapının hazır olmadığını ve eczacıya geri ödeme garantisinin bulunmadığını söyledi. ANKARA (ANKA) - "Kamu Kurumla- nnın Serbest Eczaneden İlaçAlımıKonusun- daki Protokor yann yürürlüğe giriyor. An- cak bu konudaki belirsi/lik hâlâ a^ılamadı. Çalı^ma Bakanlığı ve Sağlık Bakanlığı yetkilileri, SSK'lı hastalann 10 Şubat'tan itibaren ilacını serbest eczanelerden alabi- leceğini ifade ederken, eczacılar SSK'lile- re ilaç verecek altyapı henüz hazırlanmadı- ğı ıçm ilaç veremeyeceklerini bildınyor. Ankara Eczacı üdası Başkanı Hilmi Şe- ner, SSK'lilerin yarından itibaren başta An- kara, tstanbul gibi büyük iller olmak üzere birçok ilde serbest eczaneden ilaç alamaya- cağıru bildirdi. SSK'linin ilaç alması için gerekli altyapı- nın oluşturulmadığına dikkat çeken Şener, şunlan söyledi: "SSK'li yann serbest eczaneden ilacını ala- mayacak,çünkü daha sistemin altyapısıoluş- turuunadı. Eczacnun SSK'liye ezbere ilaç verme şansı yok. SSK'li eczaneye geldiğinde eczacuun bilgisayardan provizyon alması la zını. HangiUacı devletkarşıhyor, hastadan ne kadar kalkı payı alınacak, istediği ilacuı is- konto oranı ne? Yarına kadar bu altyapının oluşturulması münıkün değir 'ECZANELER ALTINDAN KALKAMAZ' Protokolde eczacıya geri ödeme garanti- si de verilmedığini belirten Şener, "Eczacı devletten zaten alacagını alamıyordu, buna bir dc SSK'linin ilacıeklcnecek. EczanelerInı- nun alundan kalkama/, küçük ölçekli ecza- neler kapanır" diye konuştu. İlaç firmalannın ıskontolu ilaç verme iş- lemine katılmadığını, Novartis, Organon, Servier ve Sherrig Alman ilaç firmasının bazı ilaçları hiç vermcyeceğini, bazılannı da küçük iskonto oranlanyla vereceğini açık- ladığını kaydeden Şener, örnek olarak Ec- zacıbaşı'nın 38 ılaçla sisteme katıldığına dikkat çekti. Türk Eczacılan Birliği Genel Başkanı Mehmet Domaç da yaptığı açıklamada, ilaç firmalannın yüzde 90'ının iskontolu ilaç vermeye başladığını bildirdi. Protokole im- za atan Donıaç, SSK'lilerin yann serbest eczaneden ilaç alabileceğini söyledi. Çahşma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı yetkilileri, sistemin uygulanmasında sıkın- tı olmadığını ve SSK'lilerin yarından itiba- ren serbest eczaneden ilaç alabileceğini bil- diriyor. Yetkililer, eczanelerin sözleşme formlannın hazırlanıp dagıtıldığını, isteyen eczacılann foraılan doldurup SSK il mü- dürlüklerine teslim edeceğini belirterek 'Birçok eczacı formlan doldurup sözleşme- leri imzaladı. Sıkııılı yok" açıklamasında bulunuyor. Sağlık Bakanlığı'ndanüstdüzey bir yetkili ise iskontolu ilacı vermeyen 1-2 firma bulunduğunu bildirdi ve "Sıkınlılaı bir ay içinde i'iıİcıikbilir" dedi. GENÎŞ AÇI HtKMET BtLA İmaj Aramyor Amerika'nın Türkiye'den neler istediği artık bilini- yor. Bir zamanlar küçük bir ipucu yakalamak için gazeteciler ömürlerini verirdi. Şimdi öyle mi? Ma- şallah, Amerika'nın bugünkü yönetimi paldır kül- dür... Bir adım sonrasını değil, on adım sonrasını da görebiliyorsunuz. Pazartesi günkü Cumhuriyet'in manşetinde yeni Dışişleri Bakanı Rice'ın istekleri, arkadaşımız Ay- han Şimşek'in haberiyle duyuruldu. Genişletilmiş Ortadoğu Projesi'nde Türkiye'ye rol, Suriye, Iran, Kerkük, vs... En çok dikkatimi çeken de şu istek: "Türkiye'deki Amerikan karşıtlığından şikâyetçi- yiz. Amerika'nın imajını düzeltin." Anlaşılan sokaktaki insanda başlayan tavırlar, Ankara Kalesi'nde dükkân vitrinlerine "Amerikalı gi- remez" şeklindeki yazılar, Türkiye'de halkın yüzde 82 ile Amerika karşıtlığında ilk sırayı aldığını ortaya koyan BBC anketi, dostumuzu çok etkilemiş. Düzeltilmesini istiyor. Haydi düzeltelim. Ne yapalım? Yakın tarihi geri sarıp yeniden yazalım: Amerika, Türkiye toprakları üzerinden Irak'a sal- dırmak istemedi. Bu isteğinin bir an önce yerine getirilmesi için terbiye sınırlarını aşan baskılar yapmadı. Türk ba- kanları azarlamadı, ülkesinden kovmadı. At pazarlı- ğı yapmakla suçlamadı. Amerikan basınında Türkiye ile alay eden, haka- ret eden karikatürler yayımlanmadı. Türkiye parlamentosuna ve Türkiye'deki demok- ratik sürece büyük saygı gösterdi. Anlaşmalarla Kuzey Irak'ta görev yapan Türk as- kerlerine baskın yaparak saldırmadı, başlarına çu- val geçirip rehin almadı. Altmış yıllık ittifak ilişkisinin ırzına geçmedi. Türkiye'nin tüm kaygılarını dikkate alarak, Kuzey Irak'ta bağımsız Kürt devleti kurulmasına yardımcı olmadı. Türk güvenlik güçlerinin terörle mücadele için Kuzey Irak'a girmelerine engel olmadı, hatta onlara yol gösterdi. PKK terörüne arka çıkmadı, Irak'ta yerleşen ve Türkiye'yi hedef alan terör yuvalarını bir darbede darmadağın etti. Türkiye'ye 'llımlı Islam' modeli biçerken, Irak'taki Müslümanları öldürmedi, dövmedi, yerlerde sürük- lemedi, gece yarıları evleri basmadı, kadınları, ço- cukları, yaşlıları tekmelemedi. Milyonlarca Iraklıyı aç, susuz, ilaçsız, elektriksiz bırakmadı. Ebu Gureyb gibi hapishanelerde akıl almaz iş- kenceler yapmadı. Al sana imaj. Pırıl pırıl! Tertemiz! Artık sil baştan yapabiliriz. Amerikan hayranlığı yeniden doğar, çocuklar "Amerika dostumuz" diye başlayan şarkılar eşliğinde oyunlar oynarlar. Birilerinin ciddi bir araştırma yapması gerek. Tür- kiye'de Amerika ile çok iyi anlaşan, hatta "Ameri- ka'nın yeri bizim için her şeyin üstündedir" diyen bir iktidar varken, Türk halkının yüzde 82'sindeki bu Amerikan karşıtlığı neden, nasıl oluştu acaba? Halkın yüzde 82'si, yuvarlak hesap 60 milyon kişi yapıyorda... [email protected] ARITMA TEStSİ YARIM KALDI Yatağanlüarı oyahyorlar ÖZCAN ÖZGÜR MUĞLA - Enerji Üretim ve AŞ'den (EÜ- AŞ) 30 milyon dolarhk alacagını alamadığı gerekçesiyle Yatağan Termik Santrah baca ga- zı arılma tesisinin yapımını yanm bırakan ve uluslararası tahkime başvuran Alman Bischof firması, EÜAŞ'la yaptığı anlaşmaya da uyma- dı. Firma, 9 ayda tamamlayacağı sözünü ver- diği sistem için aradan 4 ay geçmesine karşın somut adım atmadı. Santral îşletme Müdürü Aziz Tığ, Bischof yetkilileriyle görüşttiklerini belirterek siste- min ilk ünitesinin temmuz, ikinci ünitesinin ağustos, üçüncü ünitesinin de eylül ayında ça- lıştırılması yönünde kendilerine bilgi ilctildi- ğini bildirdi. Yatağan Belediye Başkanı Haş- metlşık ise ilçe halkının oyalandığını savuna- rak "Sauki Yatağan'da olan oldu diye hakılı- yor" diye konuştu. 10 BÎN EĞİTİMCİ ALINACAK Oğretmenlik ataması başvunısunda son giin ANKARA (AA) - Oğretmenlik kadrosu için 26 Ocak Çarşamba günü başlayan başvuru sü- resı bugiin sona eriyor. Millı Eğitim Bakanlı- ğı (MEB), 10 bin kadroya, ilk atama, açıktan ve açıktan ilk atama yoluyla öğretmen ala- cak.Açılan kadrolara başvuracak öğretmen adaylarının oğretmenlik için 2003 ve 2004'te yapılan KPSS'ye girmiş ve öğrehnenlik alımı yapılacak alanın taban puanı veya üzerinde pu- an almış olmalan gerekiyor. Oğretmenlik İçin Atama Kılavuzu, bakanlı- ğın internet adresinde (http://personeLmch^ov.tr) yer alıyor. Başvurular internetten yapılacak. Adaylar internetteki formu doldurarak kendi- lerine en yakın başvuru bürolarında başvuru- lannı resmi hale getirecek. Resmi onay 81 ilin milli eğitim müdürlüklerinde yapılacak. Anka- ra ve Istanbul'da merkez ilçe milli eğitim mü- dürlüklerine de resmi onay için başvunı yapı- labilecek. Öğretmen adaylan, kötü hava ko- şullan nedeniyle milli eğitim müdürlüklerine gidememeleri halinde bilgilerini faks, telefon veya e-jügosta yoluyla iletebilecfkler.