Katalog

9 ŞUBAT 2005 ÇARŞAMBA 4 CUMHURİYET SAYFA DIŞ HABERLER dishabCccumhuriyet.com.tr 11 'Hükümet Irak'a seyirci' • ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - CHP lideri üenız Baykal, Irak "etnık-dinsel temel- li" bölünmeye gıderken AKP hükümetinın olan bitene seyırcı kaldığmı söyledı. Baykal, Türkiye'nın dış politikada ilk kcz AKP hükümeti döneminde bu kadar "pasif ve etkisiz" kaldığına işaret etti. CHP lideri Baykal, partisınin grup toplantisında, ABD Dışişleri Bakanı Condoleezza Rice'ın Türkiye ziyaretini değerlendirirkcn AKP hükümetinin "etkisiz, seyirci konumunda, dışandan gclcn cmrivak- ilere açık" bir tutum sergilediğini vurguladı. Baykal, Türkiye'nin 1 Mart tezkeresiyle olumlu bir tutum sergilediğini, ancak Irak'taki "etnik- dinsel" temelli yapılan- mayı önlemeye dönük hiçbır gırışımde bıılun- madığını söyledi. Kerkük'e Kürt vali • ERBtL(AA)- Kerkük Valiliğı'ni, rcsmi olmayan sonuçlara göre Kürt partilerinin destcklcdiği Abdurrahman Mustafa kazandı. Resmi olmayan bilgilere göre, Erbil ve Duhok kentlerinde Mesud Barzani liderliğindeki Kürdistan Demokrat Partisi'nin desteklediği adaylar, Süleymamye'de isc Celal Talabani liderliğindeki Kürdistan Yurtsever Birliği'nin desteklediği aday kazandı. Kerkiik ve Musul'da ıse Kürt partilerinin ortaklaşa desteklediği adaylann kazandığı bildinldı. Türkmen partilerinin Kerkük'te toplam 25 bin oy aldığı kaydedildi. Arap Bîrliği Tîirkîyeılen yana • AJNKARA (Cumhuriyet Bürosu) - Arap Birliği Dönem Başkanı lünus'un Dışişleri Bakanı Abdülbaki Hermassi, Irak'ın toprak bütünlüğünün korunması konusunda Türkiye ıle aynı görüşleri paylaştıklarını kaydetti. Dışışlen Bakanı Abdullah Gül'le görüşen Hermassi, Irak'ta gercekleştirilen seçimlen olumlu bir adım olarak gördüklerini belirterek, secımlerle birlikte Irak halkının egemcnlığıni yeniden kendi ellerine alabılecek olmasını önemli bulduklannı kaydetti. BM: Sudan başarısız • NEWYORK(AA)- Bırleşmış Milletler (BM) Geııel Sekreteri Kofi Annan tarafından yayımlanan yeni bir raporda, Sudan hükümetinin çatışmalann devam ettiği üarfur'da başansız olduğu kaydedildi. Raporda Hartum yönetiminin Darfur'da insan haklarını korumak için atmayı taahhüt ettiği adımlan atmadığı ve kitlesel ölçekte vahşetin sorumkılarının bile cezalandırılmaksızın saldınlanna devam ettiği belirtildi. Fransızların anayasa itirazı • PARİS(AA)- Fransa'da düzcnlenen bir kamuoyu araştırması, "AB Anayasası'na karşı çıkanların en büyük gerekçe olarak Türkiye'nin AB üyeliğıni gösterdıklerini" ortaya koydu. Liberation gazetesinde yayımlanan araştırmaya göre, ilkbahar aylannda düzenlenecek referandumda, Fransızlann yüzde 61 'i AB Anayasası'na "evet", yüzde 39'u ise "hayır" diyecek. Mısır'da bir araya gelen Filistin ve İsrail devlet başkanları saldmlan durdurma sözü verdi Zîrveden ıııııııt çıkb• îki lider, şiddcti durdurma karan aldıklarını açıkladı. Askeri operasyonların her yerde duracağmı söyleyen İsrail Başbakanı Ariel Şaron, aşırı grupların süreci baltalama isteğine dikkat çekcrek ulaşılan noktanın 'kırılgan bir fırsat' olduğunun altını çizdi. Dış Habcrler Servisi - İsrail işgalıne kar- şı ikinci Filistin ayaklanmasının başlangı- cından (2000) bu yana en üst düzey görüş- me için Mısır'ın ev sahipliğinde bir araya gelen israil ve Filistin liderleri saldınlan dur- durma sözü verdiler. Mısır'ın Kızıldenız kıyısındaki Şarm El Şeyh kentinde gercekleştirilen zirvede, îs- rail Başbakanı Ariel Şaron ve Filistin Dev- let Başkanı Mahmud Abbas yaklaşık 5 yıl- dır akan kanın durdurulması için Mısır Cumhurbaşkanı Hüsnü Mübarek'inev sa- hipliğinde Ürdün Kralı Abdullah'ın katılı- mıyla bir araya geldi. Iki liderin, güvenlik içindeki lsrail'in ya- nında bağımsız bir Filistin devletinin kurul- masını öngören, "yol haritası" olarak ad- landınlan banş planının yeniden canlandı- nlmasına zemin hazırlamak üzere buluştuk- lan belirtilirken Mısır Cumhurbaşkanı Mü- barek, zirvede "barış sürecüıi başlatmak için ilk adımlann aoldığınr söyledi. Mü- barek, zirvenin açış konuşmasında, atılan adımlann, barış çabalannm Suriye ayağı- nı da yeniden eanlandırması gerektiğini be- lirtti. Mısır Cumhurbaşkanı, Israillilerle Fi- listinlıler arasında siyasi müzakerelerin en kısa sürede başlaması çağrısında bulundu. mez Mübarek ile yaklaşık yarım saat sü- ren bir görüşme yaptı. Hüsnü Mübarek, Ab- bas'ın ardından başbakan oluşundan bu yana ilk kez Mısır'a ayak basan Şaron ile de görüştü. 1 luıııas: Bi/i bağlamaz Filistin'deki Hanıas örgütü yetkilisi, îs- rail ve Filistin yöneticilerinin ateşkes be- yanlarımn "kendilerini bağlamayacağı- nı" söyledi. Hamas örgiitünün Lübnan'da- kı temsilcisi Usame Hanıdan, AP'ye yap- tığı açıklamada, Filistin yönetiminin şid- detin durdurulacağı yönündeki beyanat- lannın direniş hareketini bağlamayacağı- nı, çünkü bunun tek taraflı olduğunu ve daha önce karar verildiği gıbı Filıstinliler arasındaki diyaloğun sonucu olmadığını söyledi. Israil-Filistin zirvesi nedeniyle İsrail'de polis ülke çapında alarma geçti. İsrail gü- venlik yetkilileri, terör gruplarının, özellik- le I Iızbullah örgiitünün, zirveyi baltalamak ve başansızlığa uğratmak amacıyla isra- il'de saldırı düzenleyeceği endişesi taşidık- larını bildirdiler. Sıkı güvenlik önlemleri Mescid-i Aksa ziyaretiyle ikinci intifadanın başlamasma yol açan Şaron, dün Filistin lideri Abbas'la el sıkıştı. (Fotoğraf: AP) Abbas: Anlaşmaya vardık Mahmud Abbas da zirvede yaptığı açık- lamada, İsrail Başbakanı Şaron ile îsrail ve Filistinlilere karşı şiddetin her türlü biçimi- nin durdurulacağı konusunda anlaşmaya vardıklannı söyledi. israil Başbakanı Şaron, yaptığı açıkla- mada, Filistinlilere karşı İsrail askeri ope- rasyonlannın "her yerde" sona ereceğini söy- ledi. Şaron, Mahmud Abbas'ın, Filistinli- lerin bağımsız devlet kurmasına önderlık edeccğini ve aynca Filistin devletinin Isra- il'le birlikte var olacağını umduğunu söy- ledi. Ariel Şaron, yüzlerce Filistinli mah- kûmun serbest bırakılacağım da açıkladı. Abbas, zirvede sağlanan anlaşmanın "yol haritasının ilkaşamasr anlamına geldiği- nı belirtirken Şaron "aşırı grupların süre- ci baltalama isteği"ne dikkat çekerek ula- şılan noktanın "kmlgan bir firsat" olduğu- nu kaydetti. Şaron çiftliğine davet etti Bu arada, İsrail Dışişleri Bakanhğı'ndan GideonMeir, zirvede Şaron'un Abbas'ı ls- rail'in güneyinde bulunan çiftliğine davet ettığini, Abbas'ın da teklifi kabul ettiğini söyledi. Taraflar arasında sınırlar, Filistinli mül- tecilerin dönüş hakkı gibı ana konularda uzlaşmaya yönelik bir kıpırdanmanın işa- retinin görünmediğine dikkat çekiliyor. lsrail'in Berşeva kenti yakınlanndaki ce- zaevinde bulunan 500 dolayında Filistinli tutuklu, Şarm El Şeyh zirvesine katılan li- derlere sorunu çözmeleri için mesaj vermek üzere açlık grevi başlattı. Açlık grevının ne kadar süreceği konusunda ıse herhangi bir bilgi venlmedi. Kahire'de ise yüzlerce Mısırlı, İsrail bayraklan yaktıklan bırgös- teriyle Şaron'u protesto etti. Şarm El Şeyh'te yüzlerce Mısır polisi- nin de güvenliği sağlamak için özel eği- timli köpeklerle bölgede konuşlandığı göz- lendi. Abbas, Kral Abdullah ve Şaron sa- bah saatlerinde Şarm El Şeyh'e vanrken Filistin Devlet Başkanı Abbas, gelir gel- Israil Savunma Bakanı Şaul Mofaz önce- kı gün İsrail radyosuna yaptığı açıklama- da, bu konuda açıklama yaparak Mahmud Abbas'a yönelik suikast ihtimali endişele- rinı de dile getirmişti.Polis ve îsrail asker- leri, ülkenin büyük şehirlerinde, yol ile gü- venlik barikatlarında ve Batı Şeria sınırla- nnda güvenlik önlemlerini arttırdı. Filis- tinli yetkili Ebu Ziyad isc tsrail ordu rad- yosuna yaptığı açıklamada, bu ıddıalann "Is- rail'in paranoyası" olduğunu belirtti ve Fi- listinli mılıtan grupların yeni bir dönem için söz verdiklerini hatırlaltı. Yediot Ahronot gazetesindeyayımlanan kamuoyu araştırmasının sonucuna göre ise İsrail halkının yüzde 6O'ı Abbas'ın saldı- rıları durdurma niyeti taşıdığını ve Abbas'a inandığını açıkladı. 1sraillilenn yüzde 37'si Abbas'a güvenmiyor. 'Hayalzamanı değil' Barzani'nin çıkışını eleştiren DışişleriBakanı Gül, irrasyonelprojelerle hareket edenlerin büyük belalarayol açacağı uyarısında bulundu ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - Dışişleri Ba- kanı Abdullah Gül, Irak Kürdistan Demokratik Par- tisi (1KDP) lideri Mesud Barzani'nin "bağımsız Kürdistan devletini kuracakları" açıklamalarına tepki göstererek, "Zamandersalnıazamanıdır.Ha- yallerle, retoriklerle hareket etnıe zamanı değildir" dedi. TBMM Dışişleri Komisyonu Başkanı Meh- met Dülger, "Saçmaüyor; Kerkuk'üonabırakmaz- lar" derken, Başbakan Yardımcısı Abdüllatif Şener de u Biz 11 ak'ın birliği konusunda ABD ile ıı/laştık " diye konuştu. Dışişleri Bakanı Abdullah Gül, gazetecilerin so- rulan üzenne Barzani'nin gerginlik yaratan sözle- rini değerlendirdi. Türkiye'nin karşılıklı söz düel- losuna girecek bir ülke olmadığını vurgulayan Gül, "Ortadoğu'da ve özellikle Irak'ta yanlış liderlikler, htıyaliprojcler, irrasyonel hareketler, sloganlarla, re- toriklerle harekete edenler Irak'a ve I rakhlaı a ne bü- yük belalar açmışlardır" dedi. Irak'ın ve Iraklıla- nn bunun sıkıntısını çok çcktiğine işaret eden Gül, şöyle konuştu: "Şimdi zaman bülün bunlardan ders alma zama- ıııdır. Retorikle, hayallerle veyahut da irrasyonel pro- jelerle harekete etme zamanı değildir. Şimdi bütün Iraklılaı a düşengörev nedir?BütünIrakülar,Arap'ıy- la, Kürt'üyle, Türk'üyle hepsi kendi ülkelerini tekrar kazanmaçabasıiçindeolmalılaı: Kendi ülkderiııde hep- sinin kardeşçe, lııı/ıır içinde yaşayabilecekleri bir dö- ııcnıi oluşturmak peşinde oln ıalılar." 'Kendilerine zarar verirler' Gül bunun dışındaki hareketlerin Irak'a ve bu hareketleri yapanlann kendi bölgelerine zarar ve- receğini ifade ederek, Türkiye'nm çok sıkıntı çek- miş olan Irak halkına yardım etnıeye devam ede- ceğını kaydetti. Gül, "Türkiye'nin sayesinde orada birçok katlianı önlcnmiştir. Oradaki birçok sıkıntı- nın önüne geçilmiştir. Şimdi de Türkiye, Irak'ın ar- tık hıızıır içinde olnıası için uğraşmaktadır" dedi. Gül, lrak'taki tüm gruplara yüzlerini Bağdat'a çe- virmeleri çağrısında bulundu. TBMM Dışişleri Komisyonu Başkanı Mehmet Dülger, Barzani'nin sözlerini anımsatan gazeteci- lere, "'İnsan hayal ettiği müddetçe yaşar' der Yah- ya Kemal. Yaşamak için bir hayale ihtiyacı var in- sanın. Barzani de hayal ediyor. Ama bunu çok er- ken denediler. Daha dur bakalım sahiplendiği yeri ona bu akırlar mı?" diye konuştu. Türkiye'nin çok heyecanlanmadan, salim bir ba- kış açısıyla gelişmeleri değerlendirmesi gerektiği- ni vurgulayan Dülger, "Biz çok büyük bir devletiz, Orada Araplar, Kürtler ve Türkler asııhucn bcra- ber yaşamışlar. Komşııluk iIişkisindcn ötc bir bağ var aralannda. Türkiye Cumhuriyeti devleti de büyük bir devlet. Birkaç adamın hıliyla Türk devleti gaza gelmiş bir şekilde harekete maruz bırakılama/. Bar- zani'nin söyledikleri tamamen saçmalıktır" görü- şünü dile getirdi. Başbakan Tayyip Erdoğan'ın yurtdışı gezisi ne- deniyle AKP grup toplantısına başkanlık yapan Başbakan Yardımcısı Abdüllatif Şencr de kürsüdc Barzani'yi anmadan, örlülü ifadelerle mesaj verdı. Türkiye'nin önümüzdeki dönem Irak'ta siyasi süreci desteklemeye ve toplunıun bütün kesimle- rinı birleştirici bir rol üstlenmeye devam edeceği- ni belirten Şener, "ABD Dışişleri Bakanı Rice ile özellikle Irak'ın toprak bütünlüğü ve siyasi birliği- ııiıı korunması yönünde tam bir nıutabakata va- nhnıştu-" dedi. Irak'ta son zamanlarda neredeyse tüm eylemleri El Kaide gerçekleştiriyor Ipler El Zerkavfnin elîndeDış Habcrler Servisi - Irak'ın baş- kenti Bağdat'ın batısındakı bir as- kerlik şubesı yakınında düzenlenen intihar saldırısında sayısmın21 ki- şi hayatını kaybetti. Saldınyı El Kaide yanlısı EbuJVlu- sab El Zerkavi'nın örgütü üstlendi. ör- gütün bir internet sitesine gönderdi- ğı bildiride, "şehiüer tugayından bir aslanın saldınyı düzenlediği, bunun artacak saldınlann başlangıcı oldu- ğu" belirtildi. Bir polis kaynağı, bombanın kul- lanılmayan bir havaalanında bulu- nan şubcye kayıt olacakları taşıyan kamyonun yanında patladığını söy- ledi. Bir Amerikalı sözcü de bomba- cının yaya olduğunu belirtti. Bağdat'ın batısında, bir Iraklı po- litıkacı da uğradığı silahlı saldından kurtuldu, ancak 2 oğlunu kaybetti. Polis açıklamasına göre, Irak Ulu- sal Demokratik PartisiGenel Sekre- ten MithatelAlusi'ye silahlı kişiler- ce düzenlenen saldırıda politikacı- nın iki oğlu öldürüldü. Alusi'nin konvoyunun Bağdat'ın batısında silahlı kişilerce pusuya dü- şürüldüğünü belirten polis, saldırıda Alusi'nin kurtulduğunu, iki oğlunun ise öldürüldüğünü kaydetti. Polis baş- ka ayrıntı vermedi. Mühendisler kurtarıldı lrak'taki Amerikan askerleri, bir kontrol noktasında, kaçırılan 4 Mı- sırlı mühendisi kurtardı ve bu kişile- ri kaçıranlardan bazılarını yakaladı. lrak'taki Mısır diplomatik misyo- nunun başkanı Fanık MUbarek AP ajansına yaptığı açıklamada, vatan- daşlarının Amerikan askerleri tarafın- dan kurtarıldığım söyledi. 4 Mısırlı mühendis dün Bağdat'm batısındaki işlerine giderken kaçı- nlmıştı. Bağdat'tald saldırıda ölen asker adaylan El Yarmuk Hastanesi'ne götüriildü. (AP) / NCÎRLÎK 'İN KULLANIMI ABDyanıt bekliyorANKARA (Cumhuri- karşıtlığının nedenlerinin yet Bürosu) - ABD Büyü başında Irak' ın geldiğini, kelçısıEricEdelman, tn- ancak seçimlerin ardın- cirlik Üssü'nü "lojistik dan Irak'taışlerinyoluııa ınerkez" olarak kullana- gmııesiylebuetkeninaşı- bilmek için Ankara'ya lacağırabelirten Edelman, öneri ılettiklerini, ancak Erdoğan hükümetinden buna henüz yanıt alama- kamuoyunun ıkna edil- dıklarını söyledi. Edcl- mesi konusunda beklen- man, ABD'nin yeni Kü- tilerini şöyle dile getirdi: resel Savunma Strateji- "Işbirliğimizin gelişti- si'nin sonuçlanmadığını, rilmesi,bizimgibidemok- oluşum sürecinde oldu- ratikülkelerdekamuoyu- ğunu belirtirken "Yeni nundesteğinebağlıdır.Bu- stratejik esneklik öngörü- rada iki hükümetin deiliş- yor. Ancak bu çerçevede kilerin öncnıini anlatma- Türkiye ile Savunma ve sımutlakaçokyararhola- Ekonomik İş- _ _ ^ ^ _ _ ^ ^ _ _ _ caknr." birliği Anlaş- ^ . A B D A B D Büyü- ması'ıu(SEtA) nvivükelcîsi k e l ç İ S İ ' I r a k h yenidenmüza- «uyUKeiÇlSl K ü r t | i d e r l e r . kere etmemiz Edelman, den Mesud şu an için söz Incirlik'in Barzani'nin konusu değil. lojistik "bağımsız bir Bugünekadar dile getirdiği- nıiz önerilerin de SEİA kap- samında oldu- ğunu düşünü- yoruz" dedi. Kürdistan'' he- definı ortaya kullanilmasi koyduğunun konusunda ammsatılması üzerine de ABD yöneti- minin bukonu- m e r K e z aylar önce ilettikleri Eric Edel- Öneriye henÜZ da tutumunun man, Büyükel- yanit a ^ 1 ' 4 olduğunu çüıkkonutun- a l a m a d l k l a r ı n ı " ^ » ^ da dıploması . kelçı Edelman, muhabirlerıy- SOyledl. "SayınRice'uı le bir araya ge- ^ ~ ~ ^ ~ " • Ankaratemas- lerek ABD Dışişleri Ba- lannda da belirttiği gibi, kanı Condoleezza Rice'ın biz Irak'ın siyasi birliğini Türkiye ziyaretini ve iki ve toprak bütünlüğünün ülke ılışkilerini değerlen- korunmasını savunuyo- dirdi. 2005'inilkgünlerin- nız.Bukonudakitutumu- den itibaren ABD'lı üst nııı/.ıı Irakh yetkililer de düzey yetkılilerin yaptık- çok iyi biliyor" dedi. lantemaslarlaTürk-Ame- Edelman, Türkiye'nin rikan ilişkilerinin yeni bir Kerkük'ün "özel statüsü- zemine oturtulmasının test nün" korunması hassasi- edildiğinı belirten Edel- yetinipaylaşıppaylaşma- man, "Her iki taraf çok dıklannın sorulması üze- genişbiralanayayılanstra- rine ise "Bu Iraklılann tejik ilişkilerin öneminin çözmesi gereken bir ko- farkmda. Üişldleıimizde nu" diye konuştu. iniş çıkışlar olabilir, ba/ı Edelman, Irak'ın kuze- konulardaanlaşmazhklar yindeki PKK varlığına yaşanabilir, ancakbunlar karşı mücadele konusun- ilişkilerin genel seyrini et- daysa bu ülkede yaşadık- kilememeli" dedi. lan güvenlik sorunlarını Türkiye'de artan ABD gerekçe gösterdi.