Katalog

5 KASIM 2005 PERŞEMBE CUMHURİYET SAYFA HABERLER Önderiçin Medis'te tören • ANKARA (AA)- Ankara'da vefat eden eski CHP Samsun Mılletvekili Muzaffer Önder (72) için TBMM'de tören düzenJendi. Tedavi gördüğü tbn-i Sina Hastanesi'nde hayatını kaybeden Önder'in cenaze törenine, ailesi, yakınlan, TBMM başkanvekilleri Nevzat Pakdil ve AJi Dinçer, CHP gnıp başkanvekilleri Haluk Koç ve Kemal Anadol. CHP Genel Sekreteri Önder Sav, SHP Genel Başkanı Murat Karayalçın ile eski ve yeni bazı milletveküleri katıldı. Önder'in cenazesi, Samsun'un Bafra ilçesi Kolay beldesinde bugün toprağa verilecek. CHP'de toplu iş • ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - Çalışanlann sendikah olduğu tek siyasi parti olan CHP'de toplu iş sözleşmesi imzalandı. CHP yönetimi ile Türk- tş'e bağlı Tez-Koop Iş Sendikası arasındaki toplu iş sözleşmesi görüşmeleri anlaşma ile sonuçlandı. Işçilerin brüt çıplak ücretlerine l.yıliçin yüzde 10'unaltına düşmemek kaydıyla seyyanen 120 YTL zam yapıldı. 2. yıl zammı için ıse 6'şar aylık dönemler halinde yüzde 3 oranında zam yapılması, ancak birinci 6 ay için enflasyonun yüzde 3"ü aşması halinde aşan kısmın yüzde 80'i, ikinci 6 ay için enflasyonun yüzde 3'ü aşması durumunda da aşan kısmın tamamının ücretlere yansıtılması güvenceye alındı. Tüm sosyal yardımlara yüzde 10 zam yapıldı ve aynca ikramiyeler4'e yükseltildi. Ankara Hukıtfun 80. yıh • ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - Türkiye'nin ilk yükseköğretim kurumu olan ve 1925 yılında kurulan Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi'nin kuruluşunun 80, diğer fakültelerin bir araya getirilmesiyle 1946'da kurulan Ankara Üniversitesi'nin kuruluşunun da 60. yıldönümü etkinlikleri, 7 Kasım'da başlayacak. Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer'in de katüacağı törende, Ankara Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Nusret Aras ve Hukuk Kentte son iki ayda 16 bombalı saldırı gerçekleştirildi, failleri bulunamıyor Hakkâri'de sır perdesiMEHMET FARAÇ Hakkâri, son günlerde, çöp konteynerlerinden pasajlara, kamu binalanndanotomobılle- re kadar birçok yerde patlayan bombalarla sarsılıyor. 1 Ey- lül'de başlayan ve son olarak ön- ceki gece Şemdinli'de 23 kişi- nin yaralanması, 67 ev ve işye- rinin kullanılamaz hale gelme- sine yol açan patlamalann fa- üleriyle ilgili karanlık noktalar bulunuyor. Olaylan kepenk ka- patarak protesto eden yöre in- sanı paranoya yaşıyor. Doktor bekleyen hastanele- ri, çöplüklerden yemek topla- yan insanlanyla gündeme ge- len Hakkâri, 1984 yıhndan bu yana terörün acısını çekıyor. Bölgedeki esrarengiz olay- lar, 1 Eylül'de Şemdinli ilçesin- de Dünya Banş Günü nedeniy- le DEHAP tarafindan kurulan Banş Çadın'nın yakırunda bir • Hakkâri'de, 1 Eylül'de başlayan ve son olarak önceki gece Şemdinli'de 23 kişinin yaralanmasına yol açan patlamalann failleriyle ilgili karanlık noktalar bulunuyor. Güvenlik güçleri saldınlann PKK tarafindan yapıldığını açıklasa da hedef alınan yer ve kişiler, bölgede yaşayan insanlarda, şeriatçı gruplann da etküılik savaşı yürüttüğü kaygısı uyandınyor. bombanın patlatümasryla baş- hyor. 3 kişinin yaralandığı olay- lan protesto eden yurttaşlar, il- çe merkezine yürüyor. Aynı gün Yüksekova'da, Akarsu işMerkezi'ninbodrum katında da bir patlama meyda- na geliyor. Bir gün sonra aynı ilçede bu kez park halindeki bir otobüs bombaya hedef oluyor. Şemdinli'de park halindeki bir otomobıl, Yüksekova'da bir lokanta, sahibı DEHAP'lı olan Zagros Iş Merkezi, ilçe asker- lık şubesi ile subay lojmanla- nnın çevresi patlamalarla sar- sılıyor. Yüksekova'da çöp kutulann- da meydana gelen patlamalar- da ise polis memurlan Hamdi Kaman, Mehmet Tokmak ve Birol Coşkun yaralanıyor. AKP millerv ekıli FehmiÖz- tunç'un kardeşı Hasan Öz- tunç'un Hakkân'deki evi, Hak- kâri Belediyesi Fen Işleri Mü- dürü MuazOzdemirin otomo- bili bombalı saldınya ugruyor. Cukurca ve Şemdinli ilçele- ri ise mayınlı saldınlarla sarsı- hyor. Çukurca'da komando ça- vuş Ahmet Delen, er Cengiz Aktaş, Şemdinli'de er Kadir Kasa ile uzman ça\"uş Emrah Akman şehit oluyor, 8 asker de yaralanıyor. Patlamalar sürerken Hakkâ- ri Valisi Erdoğan Gürbüz, ön- ce halkın provokasyonlara ka- pılmaması konusunda uyanlar yapıyor, sonra da yurttaşlan ögretmenevindeki güvenlik zir- vesinde bir araya getirerek des- tek istiyor. Gürbüz, "Bin >iDık berabertiğimizi3-5 provokatör bozamaz" diye konuşuyor. Kenttekı gerilim yükselınce Yüksekova'da DEHAP'lılar ile güvenlik görevlileri arasmda çıkan çatışmada 2'si polis 7 ki- şi yaralanıyor Olaylara tepkı gösteren esnaf, 1 gün süreyle kepenk kapatıyor. Yüksekova Esnafve Sanatkârlar Odası Baş- kanı trfan San, olaylar dur- mazsa dükânlannı açmayacak- lannı söyleyınce bürosunun bu- ÇİZMEDEN YUKARI MUSA KART İTtBARIMIZIN YERDE 5ÜRÜNDÜĞÜNÜ İODÎA EDENLER.IRAK'TA KATETTÎĞİMİZ MESAFEYİ GÖRMEK JSTEMEYENLERDİR! Ajangate skandalr€ [email protected] lunduğu Zagros İş Merkezi bir kez daha bombayla sarsılıyor. 4 Ekim'de Hakkâri'nin Ça- yiçi köyü kırsalında birsığınak- ta tuzaklanmış vaziyette 7 kilog- ram C-4 patlayıcı, 5 roketatar mühimmatı ve çok sayıda elekt- rikli funye ele geçirüince böl- gedeki tüm patlamalann PKK' - den kaynaklandığı söyleniyor. Hakkân'deki son patlama, Şemdinli ilçe merkezinde bir araçta önceki gece yansı mey- dana geliyor ve kentteki geri- lim daha da yükseliyor. Valılik ilçeyi savaş alanına çeviren pat- lamada 3 polis, 4 asker ve 16 vatandaşın yaralandığını, 67 ev ve işyennin kullanılamaz hale geldığını açıklıyor. Failkr karaniık Ancak DEHAP'hsından AKP'lısine, esnafından me- muruna, polisinden askerine kadar toplumun her kesi- mini hedef alan salduıla- rın tamamını PKK'ye mal etmek, yöre ınsanına pek akılcı gelmiyor. Çünkü olaylarda kuşku çekici başka unsurlar da bulunu- yor. Örneğin Yükseko- valı gazeteci N'edp Çap- raz, 23 Eylül'de maskeli 10 kişi taraftndan dövü- lüyor, saldırganlar bulu- namıyor. Çapraz, <üni bir yapüanmayı ortaya çıkar- mak isterken dövüldüğü- nü söylüyor. Zagros İş Merkezi'nin iki kez bombalanmasın- da ilginç iddialar dile ge- tiriliyor. Zagros'un sa- hiplennin pasajda dersha- ne açmak isteyen, ucu yurtdışındaki bir tarika- ün temsilcilerine olumsuz yanıt verdiği saptanıyor. Yüksekova'da yurttaşla- ra kepenk kapattıran Irfan San yönetimindeki Es- naf ve Sanatkârlar Oda- sı'nın Zagros'un 4. ka- tında bulunması da dik- kat çekiyor. Hakkâri'deki karanlık olaylara, dün bir türlü ula- şamadığımız Vali Erdo- ğan Gürbüz ile Emniyet Müdürü Yaşar Ağde- re'nin açıklık getirmesi bekleniyor. AKFnin 3 yıllık ekonomi yönetimi sabit gelirliler için büyük bir hayal kınklığı oldu Pembe tablo karın doyurmadı MURAT KIŞLAU ANKARA(Cumhuriyrt Bü- rosu)-AKP'nin 3 Kasım 2002 seçimlerinden bu yana geçen 3 yılhk iktidan süresinde, mak- ro ekonomideki rakamlar IMF polıtikalannın etkisiyle "gö- rüntüde" düzelirken, borçla- nn hâlâ yükseliyor olması ve artan cari açıklar, kriz tehli- kesini gündemde tuttu. Hükü- metin sosyal politikalan, reel olarak düşen veya sabit kalan maaclar VP tanni Vps darın zayıf karnını oluşturdu. AKP'nin 3 yıllık iktidannın ekonomik başlıklar açısından değerlendirmesi şöyle: Makro Ekonomi: TÜ- ketici Fiyat Endeksi temelin- de enflasyon oram 2002 so- nunda yüzde 29.7'den 2005 sonu itibanyla yüzde 7.99'a düştü. Aynı dönemde Gayri Safi Mill'i Hasıla (Milli Geİir) 2005 rakamlanyla 413 katril- yon liradan 485 katrüyon lira- ya çıktı. GSMH reel olarak 3 VllHa yi)7Hp ?? 1 hıiyiiHii dolarlık dış ticaret açığı verdi. Ağn-lıklı olarak turizm ve iş- çi gelirkrinin çıkmasıyla bu açık 46.5 milyar dolarlık cari açığa neden oldu. BÜtçe: 2002 ile 2005 ara- sında bütçe açığı 40.1 katril- yon liradan 14.5 katrilyon li- raya düştü. Gelirler reel olarak yüzde 26.5 artarken, vergi ada- letsizliğine yol açan dolayh vergilerin toplam vergilere ora- nı vüzde 74'e çıktı. BOrçlar: 2002 sonunda 362.7 katrilyon lira olan borç miryar dolara, içborç ise 149.9 katrilyon liradan 239.5 katril- yon liraya yükseldi. İStfhdam: Işsiz sayısı 2002 sonunda 2 milyon 464 binden. 2005 Temmuz'unda 2 milyon 317 bine düştü. Bu- na karşın aynı dönemde iş ara- mayan ama çalışmaya hazır olan işsizlerin rakamı 1 mi- yon 21 binden 1 milyon 582 bi- ne çıktı. TarifH: Ekonomınin reel olarak yüzde 22 büyüdüğü AKP iktidannda tanm kesimi Maaşlar: 2002 ile 2005 arasmda kamu çahşarüannın maaşlan reel olarak yüzde 3.7, özel kesim çalışanlannın ma- aşlan ise yüzde 2 arttı. Asga- ri memur maaşlan ise yüzde 1.5 düştü. Asgan maaşlara gö- re memur emeklileri ile Bağ- Kur'lu çiftçilerin emekli ma- aşları reel olarak azalırken. SSK emeklileri ile Bağ-Kur esnaf emeklilerinın maaşlan yükseldi. YOİSUZİUk: Kamu İhale Kurumu ıstatistiklerine göre POIİTİKA GUM.UGU HtKMET ÇETİNKAYA Kara Kutu Yavuz Donat. yeni kitabı "Cumhuriyet'in Kara Kutusu Süleyman Demirel Anlatıyor"u (Merkez Kitaplan) imzalayıp bana da göndermiş... Yavuz, şöyle diyor: "Bu kitapta anlatılanlann tanıklanndansın... Sev- gi, saygı ve özlemle..." Yavuz Donat'la yaşrtız... Gazeteciliğe ikimiz de aynı yıllarda başladık... Yavuz'un kitabını iki günde okudum... Tarihe tanıklık etmek güzel şey... 12 Eylül'den bir anı aktanyor Süleyman Demirel... Radyodan sürpriz bir haber: "Siyasi partiler kapatılmıştır..." Demirel haberi dinleyince Yavuz Donat'a dönüyor "Kenan Evren makas değiştirdi... Hedeften saptı." Donat: "Neden efendim?" Demirel: "Yanlış makasa girdi... Göreceksin... llerde 'Yan- lışyaptım' diyecek." Yavuz Donat bir kez daha "Neden efendim" di- yor Demirel'e. Demirel, Evren'in "Radyo-TV" ko- nuşmasını veriyor Donat'a... Yavuz Donat konuşmasını okuyor Evren'in... Evren'in konuşma metninde siyasi partilerin ka- patılacağı, liderlerinin tutuklanacağına ilişkin bir şey yok... Demirel, daha sonra şöyle diyor: "12 Eylül'ün temel felsefesinde parti kapatmak yok... Siyaseti ve siyasetçiyi suçlamak da yok... Ama şimdi Kenan Evren, hedeften sapt... Kendi çizdiği çizginin dışına çıktı." • • • Yavuz Donat yakın siyasi tarihimize ışık tutuyor... Yıl 1985... Süleyman Demirel yasaklı... ANAP iktidarda, Başbakan Turgut Özal... özal, her yerde "dünü" suçluyor... Taş doğru- dan Demirel'e gidiyor... Yasaklar kalkıyor... Turgut Özal-Süleyman Demirel çekişmesi Tür- kiye'nin gündeminde... Demirel "çoğu gitti azı kaldı" deyip ekliyor: "Gümbür gümbür geliyorum..." Özal: "Oemirel'den korkmuyorum..." Demirel keyifleniyor... Diyor ki: "Tamam şimdi oldu." "Ne oldu?" Demirel: "Kuranı Kerim'de... Haşr Suresi var. Bilirmisin?" Donat: "Hayır efendim." Demirel: "Islamiyet yayılıyor... Fakat El Mugire kabilesi, Müslüman olmuyor... Olmamaktadireniyor... Haşr Suresi'nde deniliyorki... 'Onlar kalelerine güven- diler... Ama Cenabı Hak onlan beklemedikleri bir yerden vurdu... Kalplerine korku koydu...' Turgut Bey'in durumu da aynen öyle... Korku, kalbine gir- m/ş..." Dönem, özal'ın başbakan olduğu, enflasyo- nun azdığı dönem... Başbakan, enflasyona "çeşitli gerekçeler" bu- luyor. Bu sırada, özal'a yakın bir profesör, bir gün "şöyle bir demeç" veriyor: "Enflasyonun sorumlusu muhalefettir." Demirel "demeci" okuyor. Ve "çevresindekilere" bir görev veriyor. "Gidin... Üniversiteye... YÖK'e falan sorun... Gerçekten profesör müymûş?" • • • Tarih, 29 Kasım 1987... Meclis'te "ûç parti" var. ANAP, birinci. SHP, ikinci. DYP, üçüncü. Demirel, siyasi yaşamında ilk kez "üçüncü par- tinin lideri" konumunda... Bu nedenle bazen ANAP'lılar "yavru muhale- fet" diye dalga geçiyorlar. Donat, Demirel'e soruyor "Kızıyor musunuz?" Demirel gülüyor: "Bu yavru muhalefet şimdi onlann analanndan emdiğini bumundan getirsin de görsünlerbakalım." Yavuz Donat, başta belirttiğim gibi yakın siyasi tarihimize ışık tutuyor... Okunması gereken bir krtap... hikmetcetinkaya(5 cumhuriyet.com.tr Faks numaramız: 0212/ 343 72 64 NEYDİ, NE OLDU? MAKRO EKONOMİFakültesi Dekanı Prof. Dr. Lale Sirmen açış konuşması yapacak. Bu yıl emekliye a\Tilan öğretim üyeleriüe 2004-2005 öğretim yıknı derece ile bitiren ilk üç öğrenciye de plaketleri verilecek. Adana'tta tabutJueylem • ADANA (Cumhuriyet Bürosu) - Haklar ve Özgürlükler Cephesi'ne (HOC) bağlı bir gnıp. dün AKP il binası önünde tabutlu eylem yaprı. Ölüm oruçlan direnişinin 6. yıh dolayısıyla düzenlendiği belirtilen açıklamada, AKP hükümetinin de tecritte öldürenlerle işbirliği içinde olduğu belirtilirken "Tecrit hayatın her alanında. Tecrit tüm halka karşı" denildi. HÖC üyesi 20 kadar kişinin dün omuzlanndaki tabutla geldiği AKP önünde polisin geniş güvenlik önlemi alması dikkat çekti. gerileme, iyıleşmerun AKP'yi iktidara getiren kesimlere de yansunadığını ortaya koydu. Başta özelleştirmeler olmak üzere artan yolsuzluk da ikti- Dış Tfcaret: 2002 üe 2005 arasında ihracatın ithalatı kar- şılama oranı yıllık olarak yüz- de 70'den yüzde 63' e indi. Tür- kiye bu dönemde 114.6 miJyar stoku, 2005 ortası son rakam- lara göre 93.5 katrilyon lira artarak 456.3 katrilyon liraya çıktı. Aynı dönemde dış borç 130.2 milvar dolardan 161.8 binde 2.4 oranında küçüldü. 2002 Kasım ayı itibanyla 15.9 katrilyon lira olan tanmın kat- madeğeri2OO5'te 15.8karnl- yon liraya düştü. iktidar döneminde itiraz edi- len ihale sayısı 2003 yılının ilk 8 ayında 252 iken, 2OO5'in ilk 9 ayında 8 kattan fazla ar- tarak İ852'ye çıktı. Kalemkr 2002 2005 TLTE ortalaması yüzde 4S TLTE vılsonu vüzde 29.7 vüzde 7.99 GSMH.katnlvonTL 275 485 Prof Dr. Erinç Yeldan: BÜYÜME SICAK PARAYLA CELDİ "Bir defa hükflmeün bağnnsız bir iktisat poütikası yok. IMF tarafindan yönlendiriliyor. Ekonomide ithalata dayan bir ihracat patlanıası yaşanıyor. Ca- ri işlemkr açığı spekülatif sıcak para Ue flnanse edi- üyor. Türkiye 3 Kasım seçimkri sonrası yüksekre- el faiz veren. bu yolla sıcak parayı \A- keye çekip bu \ olla ithalaü ve bü>1ime- yi finansc eden bir ekonomi görünü- mümde. İç talebi kısrtiavıcı süa para poütikası izleyen Merkez Bankası, ucuzlayan diniz kuruyla enflasyonla mücadelede başarı sağladı. Ama bu- nun matiyeti çok yüksek bir işsiztik ol- du. Hukümet kamu ücreüerinin geri- letilmesini, faiz dışı fazla saplanüsrv la borçlann çevTÜmesini hedefledi. Borçlanmada ka- hcı bir başan sağlanmış değiL Dış borcun TL cin- sinden oranının düşmesi sıcak para girişiyle sağ- lanandövizboDuğundankavnaîdandL Cariişlem açığmdaki aröşa karşuı büyüme düşüyorT KemalKıhçdaroğhı. Terimlilik, işçinin özverisine dayalı' "Sanayide xe diğer alanlarda ortaya çıkan verimlüik arüşı, ücret çahşma suresi ve daha az işçi çahşünhnası açısından işçinin özverisi üzerine kurulu. Dola>ısry la verimlilik arüşı istibdam yaratmryor. Bu hükümetin bunun önüne geçmek için hiçbir çahşması ounadı. Cklen yabana sermaye hazm alryor istihdam artmrvor." Prof. Dr. Şükrü Kızılot: YERGİDE İNDJRİM YERİNE BİNDİRİM "Izlenen maüye poütikası, dar ve sabit geürtileri perişan ediyor. Üç yü önceyüzde 67 olan dolayh vergiİer yüz- de 73'e dayandı. Son üç yılda dünvada akary akıttan, otomobilden, cep tekfonundan en çokvergi alan ül- ke okluk. Avrupa'mn en fakir ülkesinde en pahah benzin saühyor. Getir üzerinden alın- masıgereken genrvergisive kurum- larvergisi sürekü geriüyor. Vergi ka- yıp ve kaçağı ve bununla bağlanûh kayıt dışı ekonomi, son üç yılda sü- rekü ürmandL Akary akıt, sigara ve alkollü içldlere arka arkaya gelen vergi arüşlan kayıt dışıhğı körükle- dl Ozelükle 'Nereden buldun ?" ola- yuun kakünlması, kayıt dışıhğı ko- rükledl Cç yıl önce 'Vergi oranlan tatlı tatlı indiri- lecek' vaadiyie gelen hükumet aradan geçen üç yıl- hk süreçte bırakın üıdirimi, arka arkaya gelen arüş- laria aksine bmdirim yapü. Özeltiklt dolayh vergilere yapılan artışla, arka arkay a dünya rekorian kınldL" vüzde 7.9 yüzde5 Kişı başına gelır. dolar 2.598 4.964 thracat. milyar dolar 36.1 72.4 Ithalat. milvar dolar 51.6 115 thracatuı ithalatı karşüama OTanı vûzde70 vüzde 63 Dış tıcaret dengesı -15.5 42.6 Cari denge -1.5 -21.3 MAAŞUR (Milyon TL) Reelarbş, Kakmler 2002 2005 \Tizde Kamu ışçısi 1345 1.742 3.68 Özel selctör ışçisı 818 1081 2.04 En düşük memur maaşı 424 541 -148 En düşük SSK emeklısı maaşı 332 450 4.61 En düşük Emekli Sandığı emeklısı maaşı 449 577 -0.67 En düşük Bag-Kur esnaf emeklısı maaşı 236 330 7.90 En düşük Bağ-Kur çiftçı emeklısı maaşı 169 219 -0.05