Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
SAYFA CUMHURİYET 3 KASIM 2005 PERŞEMBE
OLAYLAR VE GORUŞLER
"Beni il sınınndan karşıla-
sınlar" demişti. Başbakan' kim
karşılayacak? Başta Vali. Be-
ledıye Başkanı olmak üzere il
ilerı gelenleri... En büyüğün-
den en küçüğüre, en yaşıısın-
dan en gencine...
30 Ekim PeLzartesi gûnkü
"Milliyet "te bir f otoğraf; Başbakan, Ga-
ziantep"te uzun mu uzun bir karşılayıcı
kuyrugunu "teftş" ediyorya da bayra-
mını kutluyor. Tek tek, kımi yan beline
kadar eğilmiş, kmi elini, belki de etegi-
ni öpmeye kalkışmış!. Herkes Başba-
kan'ın isteğine uymuş! İl amnnda nra, yok-
sa Valiliğin öniinde mi? önemli olan,
tüm il görevlilerinin "sap" gibi dizilip
JBygı sunmalanya da sunar gibi görün-
tgünlerindePadişah, hemde
ınrıit'in, Sultan Reşat'ın,
^apmadığı bir şey!. Böyle
Jik şimdıye dek! Padi-
\\r\ Bursa'ya gelsin de tüm il
ıri kosup sıraya girip el ayak
f.. Hele hele "Benıböyle karşıla-
'diye"resm/"bildinyayımlansın...
ju, Kasımpaşa doğumlu, Rizeli bir
nksul aile çoccğu olan Tayyip Bey. iki,
üç yılda nereden nereye geldi?. Once
EVET / HAYIR
OKTAY AKBAL
'Sap' Gibi Dikilme Kuypukları!
bunu kendisi birdüşünmelü. "Neydim,
ne oldum delisi olmak" adı verilmez mi
bu tutuma?
Sıradan bir Erbakan'ct idı, sol-sağ par-
tilerin birbirini kıran adaylannı azıcık
aşan bir oyla Belediye Başkanı seçilme-
si; oradan datakibat sonucu görevden
el çektirilmesi; birtakım uydurma bir
şeyler söylemesi, üç ay kadar hapis
yatması; sonra, türlü soruşturmalarla
suçlandığı halde, birtakım engellerden
kolaylıkla, daha doğrusu türlü yardım-
larla yakayı sıyırması. Bitlis seçimlerinin
hakstzca yenilenmesiyle Meclis'e girme-
si, Başbakan olması...
Şimdi Atatürk'ün, Inönü'nün Çanka-
ya'sınaçıkmahazırlıklan!. Birçeşit "tek
adam"lığa oynama heveslerü. Bütün
bunlar, Türk halkının gözleri önünde ya-
şandı, yaşanmakta.. iki yıla kalmadan
son sayfalar da kapatılır, Türkiye Cum-
huriyeti yepyeni bir biçime sokulur. Dev-
letle hükümet arasındaki kimi
anlaşmazlıklarortadan kalkar..
öyle ya, Tayyip Cumhurbaşka-
nı, Gül Başbakan!..
Milli Görüşçü bir Belediye
Başkanı, törenlerde yapılan
saygı duruşları için vaktiyle
"Heykellerin önünde zor/a sap
gibi diziliyonız" demişti... "Sap" gibi
dizilmek, şimdi Başbakan'ın önünde
valisi, belediye başkanı ve tüm ekabi-
rin el pençe sıralanması... Sap gibi di-
zilmek nasıl olurmuş, şimdi kendileri
yaşıyor, yaşatıyofi.
insan utanç duyuyor. Başbakan adı-
na değil, o böyle istermiş, kim ne diye-
bilir? Ama o valiler, kaymakamlar, baş-
kanlar, bılmem kimler adına hem uta-
nıyor hem de üzüntü duyuyorum... Cum-
huriyetyönetimınin saygın görevlilerinin,
böyle her karşılamada 'sap' gibi dikilip
eğilip bükülereksözde saygı gösterile-
rine!.
Bir düzeltme: Başbakanlık Basın
Müşavirliği'nden telefonla bildirildiğine
göre Sayın Emine Erdoğan'ın AKP'li ka-
dınlarta yaptığı konuşmada kullandığı
"şerefli gelecekler" sözü, gazetelerde
yanlışlıkla "şehvetli gelecekler" diye
çıkmış. Düzeltirim. O A
Sosyalizm Bir Kalkınma
Yöntemi Değildir
Ercan YEŞÎLYURT
M
arksizme göre kapıtalizm-
den sonra sosyalİ2m gele-
cektir KapitaÜzm lyice ge-
lışecek, çelişküer keskinleşecek, ış-
çi sınıfi güçlenecek. bılınçlenecek, ge-
lişmiş bir sanayı toplumu oluşacak
ve işbölümünün son derece gelişti-
ğı bu ekonomide, üretim araçlannın
özel mülkiyeti, artik ilerlemeye en-
gel teşkil edecektir. Üretim içınde
dûşünce ve beceri düzeylen gelişen
insanlan sömünne güçleşecektir. Çe-
lişkiler keskınleştikçe güçlenen üre-
tıci sınıflar. sosyalizme geçişi sağla-
yacakür Başka bir deyışle sosya-
lizm, kapitabst sınıfin burjuva de-
mokratik devrimi yoluyla feodal ilış-
kilen tasfiye ettiğı, kalkuımayı ger-
çekleştirdiği. gehşmiş bir toplumun
mirasçısı olacaknr. Sosyalistler, ka-
pıtalıst ilişkilerin, sosyalist ilışkıle-
re dönüştürülmesı dışında, birkalkın-
ma sonınu ile karşı karşıya kalma-
yacaktır. Ekonomık ve toplumsal te-
mel, sosyalist dönüşûmler ıçin, ka-
pıtahst gelışmelerle hazırlanmış bu-
lunacaktır 1917 So\yet deneyi, sos-
yalistlerin iktidannı sağlamıştır, ama
sosyalizm kurulamamıştır.
Tam bir anarşı içındebocala>r
an ge-
ri kalmış bir ülkede ıktidar olmak
kolay olmuştur. Ama asıl iş, iktida-
nn alrnmasından sonra başlamıştır.
Nıtekım Lenin, "Rusya'da başiamak
kola>; fakat devam etmek güç, BaO
ütkeferinde ise baslamakzor, fakat de-
vam etmek daha kolay" demıştır.
Sovyetler'de devnmden 20 y\\ son-
ra, 1937'de sosyalist planlı ekonomi-
ye geçılebilmıştir. Sonuçta kapita-
list gelişme sa|lanmadan. sosyalist
sisteme geçılemeyeceğınin sağlama-
sı 70 yıl sonra yapılmıştır.
• Arkası 8. Sayfada
PENCERE
Sopun Asker
Sopunu Değil...
Sınıfsal acıdan yaklaşmadan tarihi anlamak ola-
naksızdır. Oğrencinin başına beladır bizım tarih
kitaplan; krallar, sultanlar, imparatorlar arasında bit-
mez tükenmez savaşlann çetelesidir; hangisini
aklında tutacak, neyi ezberleyeceksin?..
Sınıflar açısından geçmişe göz atıldığında kaba-
ca denebdir ki Sanayi Devnmi'ne dek toplumda köy-
lüyü yöneten toprak sahipleri sınıfi vardı.
Senyör denilen ve kendisini soylu sayan bu sı-
nıf, papaz ve askerin koruduğu kilise düzeninde
yan gelmiş yatiyor, keyif çatıyordu.
Sanayi Devrimi gerçekleşince iş değişti...
Ikı yeni sınıf ortaya çıktı:
Burjuva ve proletarya!..
Kilise düzeninde egemenleşen senyörterin ikti-
dannı yıkıp din devletini tarihe gömen fabnka, pa-
ra, banka sahibi burjuvalann en çarpıcı devrimi ön-
ce Fransa'da yaşanmış, 'İnsan Haklan Bildihsi',
laıklikve demokrası, 1789'dan sonra bütün Avru-
pa'ya dalga dalga yayılmıştır.
•
Peki, el kitaplanna geçen bu öykü, hangi amaç-
la anımsatıldı ve yınelendi?..
Avrupa'da laiklik ve demokrasinin tarihsel gü-
cü, sınıfsal değişimden kaynaklanır...
Türkiye'de ıse böyle bir şey yok!..
Adına 'Aydınlanma Devrimi' denen bu tarihsel
değişım ya da devrimin öncüleri ülkemizde kim-
ler?..
Asker-sivil bürokrasi!..
Burjuva ve proletarya sınıflan tabanda oluşma-
dan gerçekleşen bir Aydınlanma Devrimi ancak as-
ker- sivıl aydın kadrolann yukardan aşağıya dayat-
masıyla hayata geçirilebilir.
Islam dünyasında bugün tek demokratik ülke sa-
yılanTürkiye'nın laik Cumhuriyeti kurarak çağdaş
devrimıni gerçekleştirebilmesi mucizesinde lider
kim?..
Atatürk!..
•
Fransa'da ilk Cumhuriyet 1792'de kuruldu,
1799'da Napolyon imparatorluğunu ilan etti,
1814'te kralhğa dönüldü, 1848'de ikinci kez Cum-
huriyet kuruldu, 1852'de yine imparatoıiuk gün-
deme girdi, 1871 'de yine Cumhuriyet hayata ge-
çirildi...
Fransa'da Sanayi Devrimi'nin ürettiği burjuva-
proletarya sınıflan oluşmuşken bu gelgitler yaşan-
dı...
Aydınlanma Devrimi kolay değil!..
Türkiye'de asker-sivil bürokrasi 1923'ten bu ya-
na devrimin gerçekleri ve siyasetin çalkantıları
içinde öne çıkıyoriarsa nedenlerini irdelemek ge-
rek...
Eşraf-aşiret reisi-din adamları-tarikat şeyhleri
de siyasetin göbeğinde değiller mi?..
•
Sanayi burjuvası ve proletaryası oluştu mu Tür-
kiye'de?.. Laik Curtfrc.tyet'e ve demokrasiye sa-
hip çıkabilecekler mi?..
O zaman askerin sesi çıkmaz...
Sorun budur.
siberex.com
TRAFİK. GÜRÜLTÜ VE KALABALIK YOK!
EVİNİZDEN ALIŞVERİŞİN ADRESİ'
DERSANELERtN DtKKATtNEÎ
KPSS
Hazırlık kursunu birlikte verelim!
Yaym desteği bizden!..
îlkumilt'un Uzman Yaym Ekibi'nin
hazırlamış olduğu Yarduncı Kıtap - Soru Bankası
- Konu Tarama
testlerinden yararlanarak,
tüm öğrencilerinizi yüzde yüz başanya
ulaştırabilirsiniz.
•J77KUMUT
tlkumut 24 yaşında
Bilgi için: (0216 418 92 40)
wwwjkumutcoin.tr
-Setin adresin"
Türk müziği ziyafeti!
elmadağmeyhanesı
Cuma - Cumartesi
Ayşe Sağyaşar ve Ehl-i Keyf grubu
benzersiz bir program sunuyor.
Kaçırmayın!
Rezervasyon: (0212) 241 03 20 - 23
Cumhuriyet Cad. Pak Apt. 6/C, Elmadağ (Divan Otelı yanı)
KUTLAMA"Ülküm,yurdumu ve ulusumu özûmden çok sev-
mektir.
Variığım Türic variığına armağan olsun!"
diyerek içtiği anda bağlı kalan Cumhuriyet Gazetesi
okurlan (CUMOK'lar) olarak:
Dünya imparatortuğu kurmayı hedefleyen ABD em-
peryalizmi ve yerli işbirlikçilerinin,
"Yedi iklim dört bucakta" bütün şiddetiyle estirdiği fır-
tınaya karşı, ulusal duruşumuzu, ulusal onurumuzu
ve umudumuzu yitirmeksizin direneceğimizi;
onlan bir kez daha yeneceğimizi bildirir;
UUI8UMUZUN ŞOBt BXYRAMM KUTLAREI
Cumhurryet Ohurları
btanMCUMOK h