Katalog

SAYFA CUMHURİYET 3 KASIM 2005 PERŞEMBI 14 KULTUR kuftur(Ş cumhunyet.com.tr Attilâ Ilhan şiirini Fransızcaya çevirmek çok çetin bir işti. Bunu deneyenlerin ilginç gözlemleri burada yer alıyor Pars Tuğlatfya 1 Soylu Şeref Payesi AttilâAğabey'den anı kınntılanERHAN KARAESMEN Bır dılden dıgenne duzyazı çe- vırmenın guçluğu elbette yadsı- namaz Edebı, sanatsal, bıİMnsel ya da sadece bılgıfendırme amaç- lı her çeşıt metın. bır dılden dığe- nne goturulurken zorluklarla kar- şılaşılır Geçmışte çeşıtlı turlerden Turkçeye bazı çevınler yapmayı denemış olduğumu arumsıyorum Ancak tum bu denemelenn ara- sında şıır bambaşkaydı Elu- ard'dan amatorce yaptığım bazı çevınlerde ne kadaî çok zorlan- dığımı çok lyı hatırhyorum Şıır her dılın gızemının ve gızılgucu- nun en ust duzeyde yansımasıdır Duzyazıda kavrarnlann yarattı- ğı çağnşımlarla yola çıkılırken şı- ırde buyuleyıcı ımgelenn, esnk- lığın yan yanalığını bır yabancı dı- le, yanı bır başka ıklıme ve kul- ture aktarabılmek çok ayn bır hu- ner ışıdır Hele Attilâ f Ihan şıın gıbı, benzersız dennlık ve zen- gınlıktekı ımajlann kol gezdığı bır renkler dunyasından farklı ık- lımlenn sahıllenne çıkarma yap- mak hepten zordur Gençlık he- \esı ve ateşıyle bunu nasıl goze almıştık 9 Buyuk bır curettı Yıl- lar sonra Attilâ Ağabey'e kendı- suıden ızın almadan boyle bırcu- retı gosterdığımı anlatıp ışı bece- remedığım ıçın ozur dıledığım- de, karşıhklı kahkahalarla gul- müştuk •Sisler Bulvarı' Olayın akışı aşağı yukan şoy- leydı Benım Pans'tekı uzunca yıllanmın akademık ve profesyo- nel programlarda ve aynca sanat- kultur dunyasında edınılmış do- yumlarla artık bellı bır kıvama vardığı ve başka bır ulkeye gıtme- yı planladığım sıralardaydı 60 'h yılların ortalannda falan Aıle- rtuz ıçınden değer verdığım yete- neklı bır genç surgun, Salih Pe- kin, Pans'e mımarlık tahsılı yap- maya gehyordu Orada kendısıy- le ılgılenmek benım ıçın buyuk bır zevktı Orta eğıtımden sağlam oğ- renrruş olduğu îngıhzcerun uze- nne hızla Fransızcayı oturtmaya çalışıyordu Zamanı dardı, bır su- re sonra oğrenıme başlayacağı okul açılacaktı Çeşıtlı dıl kursla- nna gıdıp gelırken Turkçe ve Fran- sızca duşunce bıçımlennı karşı A ttilâ İlhan'ın dünyası tılsımlı bir çetrefilliğe sahipti. Türkçe denizinin derinliklennde oluşmuş son derece güçlü imgelerin başka iklimlerde ve dillerde aynı yoğunlukta ve anlam zenginliğinde düşünülebilmesi olanaksızdı. karşıya getırmenın dıl oğrenımı- ne yardımcı olacağtnı duşunerek kırık dokuk de olsa Turkçeden Fransızcaya şıır çevmlen yapma- yı da denıyordu îşın eksenıne de 'Sisler Bulvarı'nı oturtmuştu Ben oncelen, sadece kendısıne bıraz yardımcı olmak uzere ışe gınşmış gıbıydım Araa, sonra, Attilâ Ilhan buyusuyle ben de çar- pıldım Işı, kendımızce daha cıd- dı yapmaya başladık Bu amator çevın denemelennın herhangı bır yerde bastınlması falan soz konu- su değıldı Ara sıra duzgunce çe- vırmeyı becerdığımız bır ıkı dıze çıkarsa onlan eşın dostun yanın- da okuyorduk, ışte o kadar Ama, Attilâ İlhan'ın dunyası tılsımlı bır çetrefilliğe sahıptı Turkçe denızının dennlıklerınde oluşmuş son derece guçlu ımge- lefın başka iklimlerde \ e dılierde aynı yoğunlukta \e anlam zen- gınlığınde duşunulebılmesı ola- naksızdı "Napoli'debir gemici foarında kativen sarhoş olmak" kavTamının Turkçedekı bıçak gı- bı kesıcıhğını başka bırdılde ara- yamazdınız "Denizin Jaz, kızın deniz gibi kokması" ımgesı ıse oylesıne îzmırcevdı kı bırakın Marsılya kıyılarını karşıda çok yakındakı Yunan adalannın kor- fezlenne bıle taşınabılmesı olanak- sızdı Amatorce bır ıvı nıvetlege- ce yanlanna kadar uğraşhgımızı kafamıza gunlerce takarak dolaş- tığımızı hatırlıvorum Sonra ben bır ABD'de yaşama ve çalışma macerasına gınştım Pans hav a- sından da mecburen çıktım Epev- ce bır zaman sonra yenıden ora- ya donduğumde Sahh Pekın'ı de farklı arayışlar ıçınde buldum Sonradan, uluslararası olçekte ba- şanyla surdureceğı bır mesleğın eğıtımıne kendısını tam kaptır- mış, aynca bu arada Fransızca meselesını de artık çozmuştu Sıs- ler Bulvan çevınsı seruvenımız orada bıtıyor \e genye sadece. sonradan çok maalesef kaybede- ceğımız mavı kaplı, kenanndan he- lezonlu bır telle tutturulmuş ka- lın bır defter kalıyordu Oenlz Palas Kıraathanesl'nde akşam çayı Attilâ îlhan'ı yanm yuzyıl on- cemn (ve hatta hafıfçe daha on- cesının) Izmır'ındekı sanat \e ede- bıvat meraklılan vakından tanır- dı Ankara Palas Kıraathanesı'nm Konak Meydanı'na, tramvavlara ve denıze bakan masalannda ak- şam çayını yudumlarken 4ttılâ Ilhan ustanın çevresınde dostlan, se\ enlen. genç hayranlan bırıkır- dı Lıseh kuçuk çocuk hahmıze bakmadan. bırkaç arkadaş bazen bız de uğrar, bır kenara ıhşırdık Alabıldığıne genış kulruru ustu- ra zekâsı \e ısırgan espnlı uslu- buyla Attilâ Ilhan Ağabey'ın bır daldan bır dala atlayarak anlat- tıklannı hayranlıkla dınlerdık Bır çeşıt duşunsel anarşızmle kanşık polemıkçı tavnyla Attilâ Ağabey hem bılgılendırır ve oğretır hem de çe\ resındekılenn kışısel fıkır- lennın ortaya dokulmesını \ e on- lar arasındakı karşıtlıklann tartı- şılmasını ustalıkla sağlardı Atti- lâ Ağabey benım yaşımdakılere bı- le sorular yoneltır, kem kum bı- ze de bırşeylersoyletır, sonra ora- dan tezler \e antıtezler uretmeye gayret ederdı Bu bır çeşıt polıtık ka\ramlar benımsetme \e top- lumsal duşunceye gırış derslen gıbı bır şevdı Pek anlamazdık ama, Kemalızmden o tanhlerde de bahsederdı Epeyce zamarüar sonra, Attilâ Ağabey'le 7O'lı \e 8O'lı vıllarda yenıden ve daha sıkça karşıiaş- tık Bızım bu Sisler Bulvan çevı- n seruv enımız hoşlandığı bıranek- dottu Bırkaç kez başkalannın ya- nında da bana anlattınp hem kah- kahalarkoyu\ ermış hem de "Ben vıllar sonra bövle bir işe ama- tör ruhla girişecek insanlar çı- kacağını bilsem daha hafif şey- ler vazardım" gıbılennden tatlı espnlerle ortamı ballandırmıştı Bu rastlaşmalarımızda Attilâ Ağa- bey'le çok daha fazla polıtıka, Turk solu dunya solu meselele- nnı goruşmuşuzdur 1970 lerden sonrakı sosyal demokrathkla ka- nşık sol gıdışat ıçınde Atatürk ru- hundan ve Kemalızm coşkusun- dan uzaklaşıldığını duşunuyor ve bundan rahatsızlık duyuyordu Zaten son donemlerdekı Turk ya- yın tarıhınde benzen olmayan o çok ılgınç telev ızyon anlatılann- da da bu rahatsızlığını sıkça dıle getırdığıne tanık olunuyordu Buyuk ozan. sapına kadar bu- yuk Kemalıst ve buyuk adam At- tilâ Ilhan Senı bır başka turlu çok ozleyeceğız 13 Kasım Pazar günü saat 18.30'da Jack DeJohnette Quartet Iş Sanat 'ta KÜLTÜB • SANAT A.Kûltür Servisi - Caz davulunun dunyaca unlu adlarmdan Jack DeJohnette, Jerome Harris, John Patitucci ve Danilo Perez'den kurulu ruya topluluk 'Latin Projesi' 13 Kasım Pazar gunu saat 18 30'da, Iş Sanat'ta muzısyenlennın bır araya gelerek kurduklan 'Latin Projesi'nde basta Jerome Hans v e John Patitucci, pıyanoda Danilo Perez, Jack DeJohnette'e eşlık edecek Kuçuk yaşlarda pıyano çalmaya başlayan DeJohnette, daha sonra davula yonelerek, caz dunyasının hemen hemen tum unlulenyle bırlıkte çaldı Ozellıkle Miles Davis Band, John KATEGCRİIV KATEGSRİVI J; §KA7EGORİIII KAT6GC«Î VI KATI:CORİ III BOriJKHAMlM DR HECTCR KAÎEGCRJ Hl IKNTKÛPA I=NÎI:IÎ7AINMI=NTS13 Al»5 5UNAP. MANDII-RI.AY ÜnJü davulcu Jack DeJohnette. cazseverlenn karşısına çıkacak Ünlu davulcu Jack DeJohnette, Latın muzığıne uygun hale getırdığı davul setıyle, dınleyıcılen caz ve Latın muzığı dunyasında bır yolculuğa çıkaracak Kendı dçüarının en başanlı } Holland'la bırlıkte yer aldığı 'The Gateway Trio' ve son yırmı yıluı kult topluluğu halıne gelen Keith Jarrett/Gary Peacock Jack DeJohnette Uçlusu'yle caz dunyasına damgasını vurdu Boston Berkley Muzık Kolejfnın 'Onursal Doktora' unvanı v erdığı DeJohnette, Fransız Grand Pnx du Dısque, ('New Directions'), Dovvnbeat Okuyucu Odulu ('Album, AJbum', 'Special Edition'), Dovvnbeat Eleştırmenler Odulu ('Audio- Visualscapes') ve 'Yüın Albümü Ödülu ('Earth Walk') gıbı bırçok odul kazandı Konserın bılet fıyatlan Bırıncı kademe 45 YTL, ıkıncı kademe 35 YTL, uçuncu kademe 30 YTL, ındınmlı 25 YTL olarak belırlendı (0 216 5S6 98 00) CANNES FİL.M fESTİVUİ AITIN r\LHİVE \I>H1 YAZAN VE TONETEN I.ARS VCN Tl?ll= BAŞTCLI.EROE BRYCE DALLAS HCVVAİÎ ISAACH DE MAHKOtâ t OAHtff GtSV«R I VrtUEM CMJ vFttmmsr 4 KASIM'DA SİNEMALARDA gilles'in karısıIkı dunya savaş aras naa Fransa nın kırsat botges Elısa madende yasayan kocası ıte bırlıkte dunyaya gelmeye hazırlanan bebeğının heyecanını yasıyor Fakat bu keyıflı bekleyış esnasında Elısa nın ıçını sıkıntılı bır şuphe kaplamaya başlıyor Hayatında onem verdığı ıkı ınsan eşı ıle kız kardeşı arasında b r ılışkı olduğuna daır bır şuphe 1 Bazı olaylar kadının haklı olduğunu hıssetmesıne yol açıyor Fakat Elısa aldatılan kaybeden kadın rolunu benımsemek yenne eşını yenıden kazanmak ıçın mucadele etmeye baştıyor Yak n donemde poputer bır tartısmanın konusu olan aldatmak kavramına farklı yaklaşımı ıle dıkkat çeken bır yapım Ozell kle kadın ızleyıcılerın ılgısını cekecek olan Gılles ın Karısı bır edeb yat uyarlaması www beyazperde com as MOVİEPLEX 9 09 60 OC 3 OC 5 33 3 0 0 20 5 C j m a C tesı 3 30 AUOkZAP MOV1CPVE" KEKT * v HOU.VVVOOO PARADt&O CAPrTOL SPECTRUM AHHARJ K rs F AMKARA • Kultur Servisi - Prof Dr Pars Tuğlacı. merkezı ABD'de bulunan Amenkan Bıografı Instıtute tarafından 2005 Noble Laureate (Soylu Şeref Payesi) oduluyle onurlandınldı Tuğlacı'ya bu oduiun ioz konusu kurumun 34 yıldır Ingıltere Cambndge Uluslararası Bıografı Merkezı ışbırlığıyle duzenledığı 'Uluslararası Dıl, Kultur ve Sanatlar Kongresı 'ndekı olumlu çalışmalan ıçın venldığı açıklandı Açıklamada belırtılen '50 yıllık çok yonlu, olumlu çalışmasının' yanı sıra Tuglacı, kongrede 11 yıldır Turkıye'yı temsıl etmekte Tuğlacı'nın dunyanın bırçok ulkesınden aydınlann katıldığı bu kongrelerdekı 'dunya banşı ve insanlar arasındakı sevgı ve dostluk ılışkılennın pekışmesını' amaçladığı konuşmalanyla katıldığı vurgulanırken, ınsanlık ve yurttaşı olduğu ulkenın yaranna olumlu gınşımlenne de dıkkat çekıldı Rotaract Kısa Rlm Yarışması • Kultur Servısı - Lıse ve unıversıte oğrencılenne yonelık 'Rotaract Kısa Fılm Yanşması nın son başvuru tanhı 1 Ocak 2006 olarak belırlendı Kurgusal veya deneysel fılmlenn katılabıleceğı yanşma amator ve profesyonellere açık Yanşma kısa fılmlennın en az 3 dakıka, en çok 15 dakıka ohnası gerekıvor Hem unıversıtelerarası hem hselerarası En lyı Fılm', 'En Ivı Erkek Oyuncu', 'En lyı Kadın Oyuncu'. 'En lyı Senaryo' dallannda oduller venlecek (Emırgazı Cad 16 1 PK 34384 Okme\danı-tstanbul 0538 502 09 46 ww» rotaractkfforg) Aç* Radyo üyatrosu'ndan perde • Kultur Servisi - Açık Radyo Tıyatrosu perdelennı 3 Kasım Perşembe akşamı saat 19 30'da Sıvıl Tıyatro'nun 'Ast Ust Oluş' adh oyunu ıle açıyor Sıvıl Tıyatro ekıbı Cuneyt Uzunlar. Çağn Şensoy, Seda Guney, Esme Madra ve Tuğçe Altuğ dan oluşuyor Levent Oktem, Bennu Yıldınmlar ve Melısa Sozen de Açık Radyo Tıyatrosu'nun ılk sezon oyunlannda yer alacaklar Açık Radyo Tıyatrosu'nda dunya tıyatro repertuv annın yanı sıra Sıvıl Tıyatro'nun kendı ıçınden metınlen de dınlenebılecek Oyun hem yayımlandığı gece 01 00'de hem de 15 gun sonra tekrarlanacak Programda yer alacak ılk dort oyun şovle Cuneyt Uzunlar'dan 'Ast Ust Oluş', Puşkın'den 'Mozart ve Salıen', Azız Nesın'den 'Bır Kadın Içın Duet', Behçet Necatıgıl'den 'Gaz' Pınar Kido Çocuk liyatrosu I Kultur Servisi - Pınar Kıdo Çocuk Tıyatrosu, 2005-2006 sezonuna 'O Benım Annem' adh muzıklı-danslı çocuk oyunuyla başladı 'O Benım Annem' adh muzıklı-danslı çocuk oyunu aıle-çocuk ılışkılerı, sevgı, arkadaşlık gıbı temalan ışlıyor Enc Woos'un yazdığı, Yıldınm Beyazıt ın yonettığı oyunda, Evnm Alasya, Uğur Demırpehlıv an, Yıldınm Beyazıt, Şakır Demırpehlıvan, Ozgur Derelı rol alıyor Sezon boyunca ılkoğretım okullannı ve kolejlen zıyaret ederek mınık tıyatrosev erlen ucretsız olarak tıyatroyla buluşturacak olan Pınar Kıdo Çocuk Tıyatrosu, oyunlannı başta Istanbul ve Izmır olmak uzere Bursa, Ankara, Eskışehır ve Yozgat ta sergıleyecek Bir poman uyarlaması daha • Kuitur Servisi - Jane A.usten ın aynı adh romanından uyarlanan 'Pnde&Prejudıce'te Keıra Knıghtly başrolde Fıhn, 18 yuzyıl îngıltere'smın smıf bılıncı ıçınde kıstınlmış klasık aşk v e değer yargılannı anlatıyor Benet ının bcş çocuğundan bın olan guçlu ırade sahıbı Ehzabeth ve kardeşı genç Lydıa, annelen tarafından tek bır amaç ıçm yetıştmlmıştır lyı bır koca adayı buhnak v e başanlı bır evlılık yapmak' Yonetmenlığmı Joe Wnght'ın yaptığı fılmde Keıra Knıghtly, Matthevv Mac Fadyen v e Donald Sutherland rol alıyor Fılm ulkemızde şubat ayında gostenme gırecek 'Sen Ne Dilersen'e yeni kurgu • Kultur Servisi - Antalya Fılm Festıvah'nde yanşan ve 'Halkın Bınncısı' olarak basında yer alan 'Sen Ne Dılersen' adh fıhnın yenıden kurgulandığı bıldınldı Kara Fılm şırketınden vapılan yazılı açıkJamada festıval galası ve gostenmler sırasında seyırcılerle yapılan anket, sınema eleştırmenlen v e fılmın oyuncularının duşuncelerı doğrultusunda, esenn yenıden kurgulanması gereğının ortaya çıktığı behrtıldı Açıklamada, 16 sahnenın çıkanldığı fılme, çekılen ve fılmın ılk halınde kullanıhnayan 14 sahnenın ılave edıldığı anlatılarak 'Sen Ne Dılersen ın yenı kurgusuyla gostenmıne 2 Arahk'ta başlanacağı belırtıldı