Katalog

Cumhuriyet İmtiyaz Sahibi: CUMHURİYET VAKFI adına İLHAN SELÇUK Genel Yayın Yönetmenı: İbrahim Yıldız # Yazıişleri Müdürü: Salinı Alpaslan#Sorumlu Müdür: Mehmet Sucu # Haber Merkezi Müdürü: Hakan Kara lstıhbarat' Cengi/ Yıldırını # Hkonomı: Uasan Eriş • Kultur Egemen Bcrköz 0 Spor: Ab- dülkadir Yüeclman • Makaleler. Sami Ka- raortn • Diueltme Abdullah Yazıcı# Bil- gı-Belge: Edibe Buğra • Yurt Ilaberlen: Meh- met Faraç 0 Avrupa I emsılcısı: Güray Öz Yayın Kurulu tlhan Sclçuk (Başkan), Emrc Kongar (Da- ııi'jman), Orhan Erinç, Ilikmct Çelinkaya, Şükcııı Soııcı, İb- rahim Yılılı/, Orhan Bursalı, Mustafa Balbav, Hakan Kara. Aııkara lemsılcısı Mustafa Balbav Atalıırk Buk an No 125,K.at4, #Mücssesc Mıı- »akanhklar Iel 4l95020(7hat), I aks 4195027•l/mır lemsılcısı- dıını Enıl Erkut Serdar Kı/ık, 11 / ı v a B K MS2 S 2 1 Iel 441 1220, I aks 44I874S • Bılgı I<,lem • Aclana lenısıkısı (, etin \ iğcnoglu, lııonıı ( d 1 I 9 S No 1 I, Ahıııet Korulsan lel 363 12 11,1 aks 363 12 15Antalyj lemsılcısı.Ahmct Oruçoğlu 0 Satıs Fazilet C'LimhurıyetCad 80/5 Tcl 0242 2480057 l"ax 241050') Ku/a A ( unıhuriyçl Kvklam: •( ıcnel Mıidür Ö/leın Ayden # denel Mııdııı Yjrdımusı Svmra Ya/ıcı Iel (0212)512 41 19-512 48 30-512 47 78 la\ (0212)5118463 Yi}ımlıyuı:>ı-nı(mnlMx.'r \|,ınsı UÜSIIU Y.ngııı sıırdı va\ın Baskı. Mcrk^/(ı,ı/dı I Ainulık X1 ; lurkıtufcıtad l'MI ( agdlııglu U ' U Isianbııl I'K ^ Sırkaı l - H ^ K ı I d (0 2 l 2 ) M 2 f b O M 2 i ) l u u I .ıks | l ) 2 l 2 n l U •I İUsıııı VıvıiKilıkSdii u lıı \^ Hdlih Mah Hasan liasıı* ad Sanundıra k.ırlnl Islanhııl Da^ılım: Merkc/Dagıtim I'.ı/.ırl,ını.ıSaıı \ı- h t \' 4 (X AK 2005 Imsak 5 49 üuııes 7.22 üğle: 12 16 ikındı 14 35 Akşam 16.57 Yatsı. 18.24 Lucy Liu'lu tanıtım • Çeviri Servisi- Ingiltere'nin ünlü Harrods mağazalarının gcleneksel indirimli satışları dün aklrisl Lucy Lıu'nıın da katıldığı bir törenle başladı. Mağazalar zincirinin sahibi Muhammed El Fayed'in dc bulunduğu törende Liu, Chelsea Koleksiyonu'nun değerli parçalarından olan bir gerdanhğı tanıttı. Beyaz altın ve topaz gerdanhğın değeri 37 biıı 225 YTL. Fayed'in yaptığı açıklamaya göre mağazanın indirimli satışlanndan elde edilccek gelirin yüzde ikisi, Güney Asya'daki deprem vc tsunami mağdurlanna bağışlanacak. Mideye yenleşen virüs • LONDRA (AA) -Ingiltere'de mideye ycrleşen, kusma, ishal ve yüksek ateşe yol açan bir virüs türünün, bazı haslanelerde bazı bölümlerin kapatılmasına yol açtığı bildirildi. Ingiltere çapmda etkili olan vırüsün, bazı ameliyatların da ertelenmesine yol açtığı ve hastanelerin yardım hatlarına binlerce telefon geldiği kaydedildi. Salford'daki Hope hastanesinde 5 bölümün kapatılıp karantinaya alınmasına, 45 hasta ve 38 kişılik personelin tedavi altına alınmasına yol açan virüsün, Devon'daki Torbay bölge hastanesinde de iki bölümün kapatılmasına neden olduğu bildirildi. Bujiteri, alhnın tahtına aday • BURSA(AA)- Bursa Tuhafiyeciler Odası Başkanı Nedim Özbalaban, yaptığı açıklamada, takı alanında artık altından çok bujiterininadının anıldığını belirterek bu sektörün özellikle son 5 yıldır büyük bir hızla geliştığine dikkat çekti. Özbalaban, "Altın takmak günümüzde cesaret istiyor, ama bu takılar artık yediden yetmişe herkesin tercihi oldu" dedi. Son 50 yılın en önemli buluşu H Haber Merkezi - Bilgisayarlardan birçok elektronik eşyaya kadar çok geniş bir alanda kullamlan "silikon çipler" son 50 yılın cn önemli buluşu olarak gösterildi. Milliyet'in sitesindeki habere göre CNN'in intemet sitesi üzerinden 3 ayda yapılan ankete katılan 119 bin kişiden 28 bın 500'ü listedeki 24 buluş arasında "silikon çip"i birinci scçti. World Wide Web'in (www) yüzde 20'lik oy oranıyla ikinci geldiği anketin üçüncüsü ise yüzde 17'lik oy oranıyla "kişisel bilgisayar" oldu. Sevgilisine kızdı, ezildi • CENEVRE (AA) - Sevgilisiyle tartıştıktan sonra tsviçre'de yola uzanan bir Italyan, üzerinden otomobil geçince ağır yaralandı. Kız arkadaşıyla tartışan 33 yaşındaki halyan, sevgilisinin kullandığı olomobile bınmeyi reddctti. Tartışmanın üzerine bir yaya geçidine uzanan genç adam, sevgilisinin farlarıyla uyarmaya çalışmasına karşın tcrs yönden gelen bir aracın altında kaldı. Genetik yapısı değiştirilmiş ürünler hastalıklara karşı direnci kınyor, alerjiyi tetikliyor İnsan sağlığırisk altında• Gcn aktarımıyla oluşan bitkilcrin dünya genclindeki ckim alanı nercdcysc Türkiyc yüzölçümünc yaklaştı. Uzmanlar bu tip ürünlerin hastalık ve alerji yapacak özclliklcr taşıdığına dikkat çckcrck özellikle antibiyotik kullananların olumsuz etkilcndiğini belirtiyorlar. HİCRAN ÖZDAMAR İZMİR-Değişime uğramış bıtkile- rin (transgenik) dünya genelindeki ekim alanlarının 67 milyon hektara ulaştığı bildirildi. Türkiye'nin yüzöl- çümüne yakın bir alanda üretimı ya- pılan transgenik ürünlerin, insan, hay- van sağlığı, biyolojik çeşitlilik, çevre ve sosyoekonomik yapı üzerinde risk oluşturduğu belirtiliyor. Gen aktanmıyla oluşan bitkilerin, hastalık ve alerji yapacak özellikler taşıdığı kaydedilerek bu ürünlerin in- san bünyesindeki hastalıklara karşı di- renci azalttığı savunuluyor. Mısır, soya ve pamuğun genleriyle oynanarak yapılan üretimin özellikle ABD'de yaygın olduğuna değinen uz- manlar, Türkiye'de de yaygınlaşması içın Ar-Ge çalışmalannın yapılması gerektiğını vurguluyorlar. U R U N L E R ABD'DEN Türkiye'ye öncekı yıl genetik deği- şime uğramış 1 milyon 818 bin ton mısır girdiği belirtilirken bunun 1 mil- yon 113 bin tonunun ABD'den, 356 bin tonunun da Arjantin'den geldiğine dik- kat çekiliyor. Ayııı yıl soya ürünün- dekı alımın yüzde 88'inın ABD'den gerçekleştıği belirtiliyor. Transgenik bitkılerden gelebilecek risklerin "insan sağlığı", "çevre" ve "tarım sistemi" diye üç başlık altında toplanabıleceğini belırten Ege Ünıver- sitesi Ziraat Fakültesı Tarla Bitkilen Bö- lümü Öğretım Üyesi Prof. Dr. Muzaf- fer Tbsun, bu tür bitkilenn geliştinlme- sinde antibiyotik dayanıklılık çalışma- larının yapıldığını kaydetti. Tosun, bu gıdaların antibiyotik teda- visi gören kişilerde olumsuz sonuçlar doğurabileceğını belirterek "Araşürı- cılar transgenikbitki oluşturduklann- da aslında bu bitkide bulunmayan bir DNA parçasını bitkiyc ilave etnıişolnıak- tadırlar. Çoğunlukla da aktanlanDNA parçası virüs ya da bakteri gibi farkh türlerden gelmektedir" dedi. Ekosistemdeki tür dağılımının ve dengenin bozulabileceğini bildiren To- sun, özellikle organik üretim yapılan bir tarlaya polenlerın taşınmasını ön- lemek içın çalışmalar yapılması ge- rektiğini söyledi. t İDEALBİREŞDEĞİLLER Erkekler zehikadına dayanamıyori • Ingiltere'de yapılan bir araştırma, zeki kadınların cvlenmeleri halinde de evliliklerini sürdürmek için savaşım vcrdiklerini ortaya koydu. LONDRA (AA)-Ingiltere'de Bristol, Edin- burgh, Aberdeen ve Glasgow üniversıteleri tarafından yapılan ortak araştırmanın sonııç- ları, erkeklcrin kendilerınden daha az zeki olan kadınları eş olarak tercıh ettıklerinı or- taya koydu. Zeki kadınların evlenmeleri ha- linde de evliliklerini sürdürmek içın mücade- le etmek zorunda kaldıklanna dikkati çeken Ingiliz bilim adamlan, kariyerlerınde başarı- lı olan kadınların aynı başanyı evliliklerinde gösterebilmek ıçin özel çaba harcamaları ge- rektığinı bıldırdı. YASAM VE IS YASAMI 900 kadın ve erkeğin 10 yaşında IÇ'lannı ölçen ve 4O'lı yaşlarına kadar yaşamlarının nasıl geliştiğini ızleyen bilim adamlan, zeki bi- rer öğrenci olan kız çocuklannın evlilik hayat- larında başanlı olamadıklannı ortaya koydu. Hrkeklerin ise tam tersi bir grafik çizdikle- rine dikkati çeken bilim adamlan, evlilıkte ba- şarıya ulaşan erkeklerin yüzde 88'inin başan- lı ve iyi para kazanan erkekler olduğunu gös- terdi. Bu arada Ingiltere'de yapılan bir başka araştırmanın sonuçlan da, Ingiliz kadınlann yal- nızca beşte binnin kendısinı çekıci bulduğunu, kendisini "seksi" diyetarif edenlerin oranının- sa bunun bile altında kaldığını gösterdi. Once egzersiz sonra yüzme parak başlıyor. Imparator Penguenler, Tokyo'daki hayvanat bahçe- sinin en ilgi çeken sakinleri. Özellikle küçüklerin sevgisini kazanan penguenler, tutuldukları kafeslerinden çıkarıldıkları an önce 15 da- kikalık bir yürüyüş yapıyorlar. Bu ısınma turları kanat hareketleriyle devam ediyor. Çevredeki ziyaretçilerin bakışları arasında turlarını ta- mamlayanlmparator Penguenler, soluğu suda alıyorlar. (Fotoğraf: AFP) Eljeüfetojjork Jimrs Modern SanatMüzesi övgü cddı • Eczacıbaşı ailesinin müzenin oluşturulmasında oynadığı rolc dikkat çekilen haberde, Türk ve Batı sanatının pekiştirildiği belirtildi. NEW YORK (ANKA) - Eczacıbaşı Holding Yönetım Kıırulu Başkanı Bülent Eczacıbaşı nın girişimiyle Istanbul'da açılan Türkiye'nin ilk ve tek modern sanat müzesi, New York Tımes ga- zetesınde haber oldu. New York Tımes gazete- si, 12 Aralık'ta resmen açılan İstanbul Modern Sanat Müzesi'ni değeıiendirdi. SusanSachs ım- zalı, "İstanbuPda Modern Sanat İçin Alan Yarat- mak" başlıklı haberde, Türklenn yabancı zıya- retçilere Türkiye'nin zengin tarih ve kültür mi- rası ile daimi bir açık hava müzesi olduğunu söy- lemekten hoşlandıklan kaydedildi. D E P O D A BİR MÜZE Buna karşın şimdiye kadar Türkiye'de modern sanata fazla önem verilmediğini belirten gaze- te, "Artık İstanbuTun Marmara Denizi'nin gri- mavi sulannın kenanndaki bir depodailk modern sanat müzesine kavuştugunu" yazdı. Gazete, özel koleksiyonlar ve devlet koleksi- yonlanndan gelen eserlerle donatılmış müzenin Türk ve Batı sanatı arasında yenilikçi alışverişi pekiştırmeyi amaçladığını belirterek 12 Aralık'ta açılan müzenin ilk haftada 17 bin 500 kişi tara- fından ziyaret edildığine, zıyaretçi sayısının gün- de ortalama 4 bin 5()0'ye ulaştığına dikkat çek- ti. Haberde, Eczacıbaşı ailesinin müzenin oluş- turulmasında oynadığı role ışaret edildi. Restorasyon sonrası fiyat 10'a katlandı Tarihi Amasya evleri ancinin yeni gözdesi MEHMET MENEKŞE AMASYA - Yeşilır- mak boyunca uzanan ve Roma dönemi sur duvarlan üzerine in- şa edilen Yalıboyu Amasya evleri, tu- rizmcilerın gözdesi ol- du. Otcl, pansiyon, res- toran olarak değerlendiri- lenevlerinfiyatı lOkatına ka- dar yükseldi. 19. yüzyılın ikinci yansına ait Osman- lı mimansının en karakteristık ve en son örneklerinden olan Amasya evleri, 1915 Amasya yangını ve 1933 depremınden olumsuz etkilendi. Harşena Dağı etekle- rinde bulunan ve Pontus krallarına ait olduğu sanılan Kral Kaya Me- zarlan'nı arkasına alan ta- rihi evler, 5 yıl önce Yük- . sek Anıtlar Kurulu'nca tescıl edilerek koruma- , ya alındı. • Tunzmcilerin büyük ı ılgi gösterdiği tarihi ev- ler restore edilerek otel, pansiyon, kafe, restoran ve lokanta olarak hizmet ver- meye başladı. Yerli ve yabancı turistlerin konaklamak içın tarihi ev- leri tercih etmesi, turizmcilerın bölgeye yaptığı yatınmlann artmasını sağladı. Daha önceden alıcı bile bulamayan evler, fahiş fiyatlarla satılmaya başlan- dı. Fiyatı 10-15 katına çıkan evler 150 - 200 milyara alıcı buluyor. Angelina Jolie, bekârlıktan sıkıldı AINKARA (AA) - Entertainment Tonight'ın "Hangi Ünlüyle Evlenmek İstersiniz?" başlıklı anketiyle 2004 yılının en gözde bekâr ünlüleri belirlendi. Buna göre, Angelina Jolie, Nicole Kidman, Paris I lilton, George Clooney, Orlando Bloom, Jude Law gibi bekâr ünlülerin evlilik hayallerı kurduğu ortaya çıktı. Ünlüler dünyasının en gözde bekârları arasında ayrıca Lindsay Lohan, Hallc Berry, Jennil'er Garner, Natalie Portman, Renee Zelhveger, Beyonce, Adam Brody, Matt Danıon, Nelly, Colin Farrell, Usher, Leonardo DiCaprio, Ashton Kutcher gibi isimler ilk sıralarda yer aldı. AL GÖZÜiVI SETRETLE/IŞILÖZGENTÜRK TutkUj Cinsellik ve Kadın Olmak Hep gündemde olan bir yeni yıl yazısı: Epey zaman önce anladım, "Erkek ya da kadın yazar yoktur, iyi ya da kötü yazar vardır; erkek ya da kadın yönetmen yoktur, iyi ya da kötü yönetmen vardır" diret- nıeleri boşuna, biz ne yaparsak ya- palım cinsiyetimiz mesleğımizin başına şak diye otunnaya devam ediyor ve belli ki, yüzyıllar boyun- ca yeni biyolojik bir devnm ger- çekleşip erkekler de doğurana ka- dar devam edecek. Öyleyse işin keyfini çıkarmaya bakalım. İşin keyfini çıkannaya başlayınca, şaşırtıcı sürprizler yo- lunuzu kesiyor. Bunlardan biri kar- şıma geçen yıl Ankara'da ya- pılan Uçan Süpürge Ulusla- rarası Kadın Filmlen Festiva- li'nde bir belgesel olarak çık- mıştı. Önce adını sevdim, "•Tüt- kuyu Filnıe Almak". Belçi- ka'da doğan, Afrika'da, ABD'de büyüyen yönetmen Marie Mandy yapmıştı bu belgeseli. Çok basit bir soru- dan yola çıkmıştı. Şu diinya- nın kadın yönetmenlcri tutku- yu, aşkı vc cinsellıği nasıl anlatı- yorlaı? Erkek yönetmenlerden fark- ları ne? Fark mı bilmem ama, ben şap- ka çıkardım, belgeseldeki kadın yönetmenler son derece cesur ve acımasızlardı! Tutkunun ve cin- selliğın o karanlık labirentlerınde gözü kara dolaşıyorlardı. Bu cesa- reti, bu gözü karalığı açıkça kıskan- dım. Fransız yönetmen Agnes Var- da'nın SimonedeBeauvoir'ın "Ka- dın doğubnaz kaılın olıınur" sözüy le başlattığı film, dünyanın herkö- şesınde film yapan kadın yönet- menlerin oluşturduğu bir tutkuşö- lenıydi. Kadınlarbütünbıldiksöy- lemlerı sarsacak görüntülerle her- kesi, kendini ve cinsellığini sor- gulamaya davet edıyorlardı. Ingiliz yönetmen Sally Potter "Tango Dersr adlı filminde elli- sine yakın bir kadının yirmili yaş- lardaki öğrencisine duyduğu tutku- lu aşkı, pervasızca görüntülüyor ve yaşından ötürü bu aşktan utan- ması gerektıği düşünülen kadının, tutkuya ve aşka sarılarak yaşamın en canlı damarlarından birine na- sıl dokunduğunu anlatıyor, taraf tutuyor ve kadının bu eylemınde so- nuna kadar hakkı olduğunu vurgu- luyordu. Öylesıne cesurdu ki, fil- min kadın kahramanını da herke- se ınat, yüzündeki kırışıklıklara bakmadan sapına kadar sahici bir bıçimde kendısı oynuyordu. Hayata ve tutkuya ait her şey, kinıi Senegalli, kimi Tunuslu, ki- mi Amerikalı, kimi ltalyan bu ka- dınlann ilgisi dahilindeydi. Politik tavrı ve cesur filmleriyle bildiği- mız ltalyan yönetmen Liliana Ca- vani'nın ana meselelerinden biri faşızm ve cinsellik arasındakı o ınce, bıçak ucu çizgiydi. Faşızmin temel dürtülerini araştıran Wil- helmReich'ın görüşlennı benım- sedığini bildiğımiz Lilian'ın ülke- mızde de göstenlen neredeyse vah- şı filmi "Gece Bekçisi"nden en sert bölümler bu muhteşem belgesel- de su gibi birbiri arkasından akıp gıtti. Çocukluğunda Nazi kamplann- da, genç Nazilerin cınsel objesi olan genç bir kadın, yıllar sonra rast- ladığı bir Nazinın arzu objesi ol- mayı yeniden bu kez gönüllü ola- rak istiyordu. Anlatılan tüyler ür- pertici, ama bir o kadar da insana yakın bir tutku ılışkisıydi. Burada belgeseldeki bütün ka- dın yönetmenleri ve onların film- lerını anlatmam olanaksız, arzuyu anlatan o muhteşem görüntülerini de... Yani sözün kısası, bu belge- selde cesareti seyrettım ve kendı si- nematnız kendi edebiyatımız adı- na biraz umutsuzluğa kapıl- dım. Böylesıne cesur olmak bızde mümkün mü? Müslü- man bir toplum olduğumuz- dan mı, çocukluğumuzdan beri cinsellik ve arzu bize ya- saklandığından mı, kendi ki- şisel tarihimizi örselemekten korktuğumuzdan mı, bizde bu cesaret yok. Varsa da çok cılız ve ifşa düzeyinde, tutku- nun ve arzunun kadın anlatı- mı henüzyok. Yani fazlasıylapem- beyız.. artık kırrruzıya geçmenin za- manı. Bütün utanmalardan ve iç sansür denilen o inanılmaz baskı- dan kurtulmanın zamanı. Ve bize ifşa değil, cesur itiraflar gerekli. Yazımı sevdiğim kadın şairGül- ten Akın'ı anarak ve ondan bir dörtlük söyleyerek bitirmek istiyo- rum; "Kestim kara saçlaıımı n'ola- cak şimdi/Bir şeycik kalmadı -De- neyin lütfen-/ Aydınlığım, deliyim, rüzgârbyım/Günaydın kaysıyı sal- layan yele/Kurtulan dirilen kişiye günaydın." isilozgentürk(a)superonline. com