Katalog

Cumhuriyet İmtiyaz Sahibi: CUMHURİYET VAKFI adına İLHAN SELÇUK Genel Yayın Yonetmenı lbrahim Yddız # Yazıışlen Muduru Salinı AIpaslan#Sorumlu Mudur Mehmet Sucu • Haber Merkezı Muduru Hakan Kara lstıhbaral CengızYıldırım# Lkonomı Hasan Erış # Kultuı Egemcn Berkoz • Spor Ab- dulkadır Yucclman • Makaleler Samı Ka- raoren • Duzeltmc Abdullah Yazıcı • Bıl gı Belgc EdıbcBuğra© Yurt Ilaberlerı Meh- met Faraç • Avrupa lunsılusı Gurav O/ Yayın Kurulu tlhan Selçuk (Başkan) Emrc Kongar (Da- nı^man) Orhan Erınç, Hıkmct Çetınkaya, Şukran Soncr, Ib- rahıni Yıldız, Orhan Bursalı, Mustafa Balbay, Hakan Kar.ı. Ankaralcmsılcısı Mustafa Balbav Ataturk Bulvarı No 12S Kal 4 •Muessest Mu Bakanhklar Icl 4I9S020 (7 hat) I aks 41'^027 • İzmıı lcmsılusı dııru }• rol b rkut Strdarkı/ık, 11 ZıyaBlv 1 ^ 2 S 2~^ Icl 4411220 Taks 4418745 # Bılgı l^luıı • Adm.ı lunsılcısı Çetın Yığenoglu, lnonuCd 1 I 9 S No 1 1 lı_l Ahmct Korulsan 361 12 II 1 aks 163 12 İS Antalya Temsıkısı Ahmet Oru^oglu Q Sıtı:, 1 a/ılet ( umlıuııvctCdd 80/5 Fcl 0242 24800->7 r ı\ 2430509 Kıı/a 9 C umhunyet Reklaııı: # Genel Mudur Oztem Ajdcnlel (0212)51241 19-51248 30-5124778 Fax (0212)513 84 63 Yavcnıhnan ^ ı ( ıınllıl i \|in ıltı ıı \ M I K U A 1 ) I urk M J ı ( ul VMI ( a t ıl j,lı U W I unl I k t( S k ı H t î M I I 0 2 P I M Yıvyn sıır 1 \ n ıı Baskı Muk / ( 1/cU.Duy Bııım YavınulıkSan \cTıı A> UlıhMah IhvııılHnl ıl S j ı u Iı ı k i m l Nunhul Uagılım Muke/ E>ıgHını I ! laks (0">l2)illK^ rlanid Sdn \t lıc A Ş 28OCAK2005 Imsak5 42 Ouneı, 7 12 Ogle 12 24 Ikındı 14 58 Ak^ım 17 24 \ahı 18 47 Tarihsel ve kültürel mirası hukuk savaşlarıyla Türkiye'ye kazandıran Harry I. Rand yaşammı yitirdi Hazinelerin avukatıydıOZGLN ACAR ANKARA - Turkı- ye'den kaçmlan, "Ka- run Hazmesi", "Elma- h Detînesi" başta oltnak uzere, pek çok tarihsel, kullurel ve dınsel mıra- sı çetın hukuk mucade- lelennden sonra Turkı- ye'ye kazandıran "Türk Dostu" avukat Harry I Rand, 92 yaştnda New York'ta oldu YakJaşık 70 yıl avu- katlık yapan New York Barosu'nun "devi" ola- rak bılınen Rand, bun- dan bırkaç ay once emeklı olmuştu 1936'da unıversıteden mezun ol- duktan sonra NVashıng- ton'da avukatlığa baş- layan Rand, ozellıkle Amerıka'da "McCarthy Döneminde" suçlanan bazı S.OİCU sanıkların "onurlu" savunması ıle dıkkatı çek- mıştı SANATA HUKUKU SOKTU 2 Dunya Savaşı'nda Doğu Alman- ya'dan kaçırılan Albrecht Dürer'ın ıkı tablosuna ılışkın davada Doğu Berlın'ı tenısıl etmıştı Mahkemenın, ABD'nın Doğu Almanya'yı tanımadığı gerekçe- sı ıle taraflan çok olan mahkemeye ka- tılamayacağı savını çurutmekle kalma- Rand (oturan) ve Kaye. ~W~Tukuku sanata JLÂ dönüştüren ve Türkiye'ye hazinelerini kazandıran avukat Harry I. Rand 92 yaşında öldii. Rand, birkaç ay önce emekliye ayrümıstı. mı^ davayı kazanarak ıkı tabloyu Doğu Al- manlara kazandırmıştı "Hukukubirsanata dö- nuştüren" ya da "sana- ta hukuku sokan adam" olarak tanınan Rand'ın en onemh yanı, kaza- nılmayacak davaları ust- lenıp mucızeler yarat- ması, duruşmalarda us- tun başaıısı, pek çok genç meslektaşını ye- tıştırmesıdır Bunlarara- sında "KarunHa/inesi'', "Elmalı Defınesi", "Pfer- ge Çelenkli Lahdi", "Marsyas Heykeli", "ErdekTorsosu", "Div- riği Ulu CamiAhşap Pa- neBcri" gıbı tarihsel, kul- turel, dınsel mırası Tur- kıye'ye kazandıran Her- rıck, Feınsteın hukuk fırmasının avukatların dan Larry Kaye, Ho- ward Spiegle gıbı unlu avukatlar da bulunmaktadır Ne yazık kı İstemihan TaJay'ın Kul- tıır Bakanlığı'nda ızledığı yanlış polıtıka nedenı ıle fırmanın Turkıye ıle bağlan- tısı kopmuş, surmekte olan pek çok da- vaaskıdakalmışür Turkıye'nın ABD'de- kı ılıs,kılerıne bır "Turk Dostu" olarak çeşıtlı katkılarda bulunan, çeşıtlı tanh- lerde Türkiye'ye gelen Rand, doktoreşı Anna ıle 66 yıllık evlılığını de mutlu- luk ıçınde surdurmuştu Rengârenk bir kule Bu rengârenk görüntüler Hindistan'dan. Hintli dansçılar ülkelerine özgü dansları sergiliyor. Küçük yaşlarının getirdiği avantajla esneklik gerektiren figürleri kolaylıkla yapan dansçılar, kıyafetleriyle de göz okşuyor. (Fotoğraf REUTERS) Koyuncu. Einstein'in teorileri üzerine tasarlanan aygıt bilim dünyasına armağan Kuantum düdüğü sırları çözecek Haber Merkezi-Unlu tızık- çı Albert Einstein'in teronlen uzerıne tasarlanan yenı bır ay- gıt,jeologlann depremlerı olç- mesınde, astronomların 'gunun suresini' olçmesınde ve belkı de denızaltılann daha rahat sey- retmesınde onemlı bır adım ola- bılır BBC'nın habenne gore 'superakışkan' olarak adlandı- nlan madde turu uzenne kuru- lu bu aygıtın ganp bır de duduk sesıvar Albert Eınsteın,bılım dunyasında ılk kez bundan 100 yıl once boy gosterdı Ieorıle- rıyle bılım dunyasını sarsan Einstein'in en onemlı keşıfle- nnden bınsı atomlann davranış- larını ınceleyen bılım dalı Ku- antum'un temellerını atan ça- lışmalarıydı Yenı aygıt, 1920'lerde hıns- teın tarafından dunyaya tanıtı- lan Kuantum teonsının sonuç- larından yararlanarak tasarlan- mış Tasanmın temelı, 'süper aktşkanlar' olarak adlandınlan çok soğuk sıvılann hıçbır en- gel tanımadan hareket edebıl- mesı prensıbıne dayanıyor Calıfornıa'dakı araştırmacı- lar, 'super akışkan' helyumun, saç telının bınde bın ıncelığın- de, kuçuk dehklerden oluşan bır ortamda sıkıştınlması so- nucu ganp bır duduk sesı çıkar- dığını belırledıler Bılım adamları eğlence ıçın, bu sesı kullanarak bır 'kuan- tum muziği' oluşturmayı planlıyorlar Ancak asıl onemlı plan, bır halkanın ıkı farklı noktasına yerleştırılecek ıkı aygıttan gelecek du- duk seslerı karşılaştırı larak, hareket edebılen çok hassas dedektorler kurulması Eğerplanlan- dığı gıbı çalışırsa, bu de dektorler, yerkuredekı en ufak hareketlılığı kaydedıp depremlerın onceden tahmın edılmesını sağlayabılır Kazım Koyuncu konseri ertelendi İstanbul Haber Servisi - Karadenız ve Laz muzığının genç ve sevılen sesı Kazım Koyuncu'nun bu akşam Yenı Melek Gosterı Merkezı'nde vereceğı konser, sağlık durumu nedenıyle 4 Şubat C uma akşamına ertelendi Tulum ve kemençe gıbı geleneksel çalgıları rock oğelenyle bırleştırerek Karadenız muzığınde evrensele uzanan yenı bır çızgı yakalayan Kazım Koyuncu, bır suredır kanser hastalığı nedenıyle tedavı goruyoı Birol Topaloğlu, Fuat Saka, Volkan Konak, Cokhan Birben, Hulva Polat, Hümı Yaıayıcı, Bulutsuzluk Ozlemi, Haluk Levent ve Grup Patika gıbı bırçok sanatçı ve grup, doktorlarının ısteğıyle 4 Şubat'a ertelenen konseıde bulunarak Koyuncu'ya destek olacak (Bılgı ıçın 0212 244 97 00- 0212 244 57 09) Otomobil reklamı için 4 kanala ceza ANKARA (AA) - Mcrdıvende asılı kalan bır adamı kurtarmak yerıne arabasını kurtannaya koşan bır kadının yer aldığı otomobil reklamı, 4 televızyon kuruluşuna ceza getırdı Soz konusu reklam dolayısıyla verdıklerı savunmaları yeterlı bulmayan RTUK, Kanal D, Star TV, CNBC-e ve NTV'ye bırer kez program durdurma cezası verdı Reklamda "insan hayatı hiçe sayılarak maddi değerlerin on plana çıkanldığı" sonucuna varan ust kurul, aynca ızleyıcıye maddı değerlenn ınsan hayatından daha değerlı olduğıj mesajı veı ıldığıne hukmettı Ust kurul "aynca bencillik ve duyarsızlığın on plana çıkanldığı reklanıın, gelişim çağındaki çocuklara yardımlaşma konusunda çclişkili duygular yaşatabileceği ve olumsuz yonde etkileyebileceği" sonucuna vardı RTUK, otomobil reklamını yayımlayan 4 televızyon kuıuluşuna bırer kez program durdurma cezası uygulanmasına karar verdı Einstein. BM oscarları sahibini buldu • NEW YORK (AA) - BM Televızyon Programcılığı ve Reklam Odullerı açıklandı Altın Madalya'yı "Sudan" konulu bır haber programı yayımlayan Ingılız Sky News televızyonu kazandı Ikı Gumuş Madalya ıse "Hayatın Değeıı Afrıka'da AIDS" ısımlı yapımla Kanada Yayın Şırketı CBC 'ye ve yıne AIDS konusunda Çın'de yayımlanan "Sılahsız Savaş" adlı yapım ıçın Hong-Kong Radyo ve Ielevızyon Kurumu'na verıldığı kaydedıldı Bronz Madalya'ya da Romanya'da çocuklann fuhuş sektorunde çalıştırılmasını konu alan bır belgeselden dolayı Amerıkan habeı kanalı CNN'ın layık gorulduğu belırtıldı SÖYLEŞİ ATTÎLÂ İLHAN En Vahimi, 'Aydınların Yabancılaşması'L" zaman, hatıraları bulanıklaştırıyor, o yuzden, ke- sın konuşamıyorum acaba hangısı soylemıştı'7 'Me- denıye' hocamız, -o tarıhte henuz doçent- Ferıt Hak- kı Bey mı, yoksa kursunun sahıbı, sakalı harıç, her şeyı ıle 'dortdortluk Osmanlı' meşhurvemulehham' Ebû'l Ulâ Mardın Bey mı7 Cumhuriyet' n her ıcraatı- nı, gızlı bır ıstıhzayla anlatmak alışkanlığı, Mecelle'ye buyuk hayranlığı hesaba katılırsa, muhtemelen ıkıncı- sıi Anlatılan şudur Gâzi, 'yenı Turkıye'de toplumun, artık Medeni Hukuku'nu, Mecelle'yleyurutemeyece- ğı goruşunde ımış, zamanın uzmanlarını toplayıp, ye- nı duzene uygun bır 'Medeni Kanun' tedvır etmelerı- nı ıstıyor, bunun ıçın onlara sanırım uç yıl da sure ta- nımış, gel gor kı sure bıttığınde, 'ulusal uzmanlarımız Gâzı'ye rejımın temellerıne gore oluşturulmuş, yenı, oz- gun ve ulusal bır yasa getırmemışler, onun yerıne Is- vıçre Medeni Kanunu'nun 'şartlarımıza uydurularak kabulunu onermışler, esasen oyle de yapılmış 1 Ne yalan soylemelı, daha o tarıhte, bu davranış be- nı utandırmıştı, bılahare Turk Ceza Kanunu'nun Ital- yan, Idare Hukuku'yla ılgılı kanunların Fransız Huku- ku'ndan aktarıldığını oğrenınce, utancım daha da bu- yudu, çunku başarısızlığımıza anlam veremıyordum, ancak yıllar sonra 'o/ay'ın aslında 'ecneö/'nın uygula- dığı 'kultursuzleştırme operasyonu'yla ılgılı ve onun tabıı netıcesı olduğunu anladım Emperyalizm, göz koyduğu ülkeyı oz kulturunden soyutladı mı; o ul- kenin aydını yaratıcılığını kaybeder; artık 'yaşan- tısı* gıbı, 'eserlen' de 'kopya'dır! Gâzı'nın onune çıkan talıhsızlık' buydu1 Aydın çare'yi ecnebi'den beklerse... BursaTurkocağı'ndakı kalabalıkveheyecanlıtop- lantıda, muhatap olduğum sorulardan bırkaçı, ay nı sorunla ılgılı ıdı "...memleket yanlış yolda, ışler sarpa sarıyor, ama yol gosteren yok, bız ne yapa- cağız?.." Tuhaftır, soru sahıplerı, cevabı bulmakla mu- kellef olanın da, kendılerı olduğunu ne bılıyor, ne kes- tırebılıyor, anlamıyor da çünku 'kopya', 'alafranga- lık' sahıcı 'yurttaşlık bılıncını' bulandırmış; artık 'meseleyı va'z etmek' ve 'ulusal çozum bulmak' ka- bılıyetı yok; böyle bır soruyu sordukları anda, ye- tersizhklerını ıtıraf ve çareyı başkalarından -muh- temelen 'ecnebi'den- bekledıklerını açıklamış olu- yorlar. lyı de, 'kultursüzleşme' dedıklerı, 'bızâtıhı' bu değıl mıdır"? Soyler dururum, asıl sorun -sanıldığı ya da goste- rılmek ıstendığı gıbı- halkımızda değıl, tam tersıne, (buraya dıkkat') ona kılavuzluk etmesı gereken ay- dınlarımızın 'yabancılaşmasmda'dır; bu 'yabancı- lık' toplumun 'ulusal ıdrakinı' tahrıp edıyor; aydı- nı, oz ulkesınde, 'ecnebı'; halkına ters gelen bır ku- turun 'temsılcısı' durumuna duşuruyor kı, bunun en korkunç netıcesı 'ulusal'a 'ılgısızlik', hatta du- peduz 'kayıtsızlık'tır; en ırkıltıcı sonucu da, 'bılmem ne yapacagız' kotumserlığıne duşmuş bu takımın, o kotumserlığın ana sebebı olan kultursuzleşme'y\ hâ- lâ benımsemelerı, yanı mesela alafrangalığı' onem- seyıp, çocuklarını 'ecnebı mısyoner' okullarına gon- dermekte devam etmelerı oluşturuyor Bılır mısınız kı, Yusuf Akçura gıbı bır 'ulusallık' de- vı, bu tehlıkelı duruma, daha 1932'de Tarıh Kuru- mu'nun ılk Kurultayı'nda parmağını basmıştı, Cum- huriyet Maarifı'nın hazırlattığı ılk tarıh kıtaplarını, ba- kar mısınız, nasıl yerden yere vurmuş Klm 'aksini' soyleyebillr?.. "...Fransız tanhçılerı 1789 Ihtilâh'nı abartıp şişır- mışlerdır; ve bu maksatla, ondan oncekı devırleri ve başka ulkelerde gerçekleşen değışıkhklerı, pek silik geçıştırırler. Halbukı hakıkat boyle degildı. Maarif'ın Mufredat Programı, Fransız Ihtılâlı'ne - Fransızların deyımıyle- 'hakikı mevkn'ni' vermek uzere tertıp edılmese de, (kıtabın yazarı) Alı Reşat Bey, Program'dan daha çok, (çevırdığı) yazara sa- dık kalmıştır. 1848 ihtilâlı ıçın de aynı şey geçerli ıdı..." "...Hele iktisadı meseleler ve bunlann tarıhtekı rolu, yine Mufredat Programı'na uygun anlatılma- mıştır. (Buraya dıkkat 1 ) İktisadı meselelerle izah edı- lebılen Emperyalizm ve dünyanın Avrupa tarafın- dan ıstılası ve taksımı mevzularında; vuzûhsuz, nâkıs, yanlış ve sırf Avrupa'nın sınıfsal çıkarlarına gore söz edılmıştır. Bu kısmı yazılırken, kitabın ya- zarı adeta Turkluğunu unutup Avrupalıların dun- yayı ıstılalarına 'fetıh' namını vererek, onların ade- ta haklı; bu Musluman kavımlerın, memleketlerı- nin ve servetlerının, sırf Avrupalıların çıkarları uğ- runa gasp edılmesı hadısesını de, haklı gormek- tedır..." (bkz 1 Turk Tarıh Kongresı, Konferans ve Zabıtları, 1932) Gâzı'nın ve Anadolu Ihtılâlı'nın talıhsızlığı, acaba - bazı lıder arkadaşları gıbı 'taraftarı geçınen' aydınla- rın da, 'ılerı Tanzımatçı' olmaları değıl mıydı' Hanı- dır ıçınde yuvarlandığımız keşmekeş, dupeduz onla- rın 'marıfetı', bunu kım ınkâr edebılır? e-maıl:tılahan ' isnet.net.tr http://www.bilgiyayinevi.com.tr/ailhan Faks:0-212 / 260 19 88