Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
SAYFA CUMHURİYET 27 OCAK 2005 PERŞEMBE
8 HABERLERIN DEVAMI
TURKIYE
Istanbul Y 14 Sinop Y 13 Adana PB 15
Edirne Y 13 Samsun PB 14
Kocaeli Y 15 Trabzon PB 14
Çanakkale
Izmir
Y 13 Giresun PB 13
Y 15 Ankara Y
Manisa Y 14 Eskişehir Y 8
Aydın Y 14 Konya PB 10
Denizli Y 12 Sıvas PB
Zonguldak Y 14 Antalya
Mersin
Diyarbakır
Şanlıurfa
Mardin
Siırt
Hakkârı
Van
PB
B
B
B
B
PB
PB
16
9
11
7
8
-1
3
Y 16 Kars S -9
Butun bolgelerımız
parçalı çok bulutlu, Batı
Karadenız, Marmara,
Ege Batı Akdenız ıle Iç
Anadolu'nun kuzeybatı-
sı yağışlı geçecek Ya-
gışlar kıyılarda sağanak,
ıç kesımlerde yağmur
şeklınde olacak. Yurdun
doğu kesımlerınde yer
yer sıs gorulecek Hava
sıcaklığı yağış alan yer-
lerde azalacak, dığer
yerlerde bıraz artacak
DIŞ MERKEZLER
Oslo
Helsınkı
Stockholm
Londra
Amsterdam
Brüksel
Parıs
Bonn
PB
PB
PB
Y
K
K
K
K
1
-3
0
6
3
1
-1
0
Münih K -5
Berlın
Budapeşte
Madrıd
Viyana
Belgrad
Sofya
Roma
Atina
Zürih
B
K
PB
K
K
K
Y
Y
K
-1
-1
4
-4
-1
3
7
14
-7
Moskova
Aşkabat
Astana
Taşkent
Bakû
Bişkek
Tiflis
Kahire
K
B
B
K
Y
K
PB
A
-12
-7
-19
5
7
2
0
24
Şam B 18
Im
Moskova
*i£^Ankara
•Tahran
r^Açık Parçalı bulutlu Sısl t Çok bulutlu • Yağmurlu Karlı Sulu kar Gok gumltulu
KERKÜK'TE NÜFUS OYUNU
Dışişleri:
Tartışmalı
seçim
ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - Dışişlen
Bakanlığı, Kerkük'e sonradan yeıleştirilen
Kürtlerin yerel seçimlerde oy kullanması
durumunda "seçimlerin meşruiyetinin
tartışnıah hale geleceği" uyansında bu-
lundu. Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Namık
Tan, haftalık basın toplantısında 30 O-
cak'taki Irak seçimleri ve Kerkük konu-
sunda sorulan yanıtladı. Kürt grupların
Kerkük'te nüfus yapısını değiştirmeye yö-
nelik faaliyetleri karşısında "dost ve müt-
tefik" ülke ABD başta olmak üzere ilgili
tüm taraflarla temasların devam ettiğini be-
lirten Tan, "Konuyu yakından takip et-
meye devam ediyoruz. Kaygı ve görüşle-
rimizi muhataplarımıza iletmekteyiz"
dedi. Saddanı rejimi döneminde Ker-
kük'ten çıkarılanlann geriye dönüşü konu-
sunda izlenecek yöntemlerin belli olduğu-
na, ancak Kerkük'e bunun dışında yoğun
nüfus hareketleri gerçekleştirildiğine işaret
eden Tan, "Bunları doğru kabul etmek
mümkün değildir. Bunlar, Kerkük'te
nüfus yapısını, tarihten gelen dengeleri
değiştirmeye yönelik girişimlerdir. Bu
girişimlerin Kerkük konusunıı içinden
çıkılmaz bir hale getireceğini düşünü-
yoruz. Seçimlerin meşruiyeti bakımın-
dan ciddi sorunlar yaratacaktır" diye
konuştu. Tan, Türkiye'nin girişimleri sonu-
cunda somut sonuçlar alınıp alınmadığı-
nın sorulması üzerine, "Biz görüşlerimi-
zi iletiyoruz. Onlar da aynı şekilde gö-
rüşlerini iletiyorlar. Biz de bunları de-
ğerlendiriyoruz" yanıtını verdi.
Türkmenler seçime katılıyor
Öte yandan Irak Türkmenleri, 30 Ocak'ta
yapılacak seçimlere katılma karan aldıkla-
rını açıkladılar. Irak Türknıen Cephesi
(ITC) kaynakları, Irak Türkmenlerinin,
"koşulları kendi içinde değerlendirdik-
ten sonra, zoru seçerek, oynanmak iste-
nen tüm oyunlara ve bütün olumsuzluk-
lara rağmen seçimlere katılma karan
aldığını" belirttiîer. ITC daha önce yaptı-
ğı açıklamada, Kürtlerin Kerkük'e yoğun
Kürl nüfus kaydırılmasına tepki olarak se-
çimleri boykot edebileceğini bildirmişti.
ULUSLARARASI KRtZ GRUBU:
Etııik savaş
çıkabilir
NEW YORK (AN KA) - Irak'ta yapılacak se-
çimlerin ardından Kerkük'te "etnik savaş"
çıkabileceği uyarısı yapıldı. Uluslararası
Kriz Grubu adlı uluslararası kriz çözüm
grubu, yeni raporunda Kerkük'te yapıla-
cak seçimlerin "etnik savaşa ve daha ge-
niş bir bölgesel istikrarsızlığa yol açabi-
leceği"ni belirtirken Türkiye'nin müdaha-
lede bulunabileceğini de öne sürdü.
'Gruplar silahlanıyor'
Küresel çatışmalan önlemeye ve çözmeye
çalışan Uluslararası Kriz Grubu'nun rapo-
ru, New York Times gazetesinde yer aldı.
Grup, Kürtlerin seçimlerde büyük bir fark-
la galip çıkması halinde Kerkük'te bir pat-
lama olabileceğine, bunun sonucunda ya-
ratılacakdurumunTürkiye'ninTükmenle-
ri korumak amacıyla müdahale etmesine
neden olabileceğine dikkat çekti. Raporu
kalenıe alan, grubun Ortadoğu Projesi Di-
rektörü Joost R. Hiltermann de, New Y-
ork Times'a yaptığı açıklamada, "Çeşitli
gruplar silahlanıyor ve açık bir çatışma-
nın çıkması için en ufak bir provokasyon
yeterli olabilir" dedi. Bu arada, Uluslara-
rası Kriz Grubu, ABD ve BM'nin Kerkük
konusunda aktif tutum almasını istedi.
Grup, BM Genel Sekreteri Kofi Annan'ın
Kerkük'te bir patlama olmadan önce kent-
teki durumu izlemek üzere "özel temsil-
ci" görevlendirmesini talep etti. Grup, Ker-
kük'teki Araplar ve Türkmenlerin kentteki
dramatik değişikliklere yeterince ilgi gös-
terilmediğini düşündüklerini belirterek, bu
duygunun daha çok kızgınlık, şiddet ve ka-
osa neden olabileceğini de savundu.
'Türk askeri müdahale edebilir'
Türk askeri müdahalesinin dışlanmayaca-
ğı uyarısını da yapan grup, Irak'ta işlerin
yanlış bir dönemece girmesi ve ülkenin
parçalanması veya Kürtlerin bağımsız bir
devlete atlama tahtası olarak Kerkük'ü ele
geçirmeye çalışması halinde bir askeri mü-
dahale olasıhğını dışlamanın hatalı olaca-
ğıııı vurguladı.
Başbuğ, Irak, Kıbrıs ve irticai faaliyetlere ilişkin değerlendirmeleryaptı:
Kerkük fitili ateşlerANKARA (Cumhuriyet
Bürosu) - Genelkurmay 2. Baş-
kanı Orgeneral İlker Başbuğ,
güvenlik konularına ilişkin
önemli değerlendirmelerde bu-
lundu. Irak'ın Kerkük kentinde
değiştirilen nüfus yapısının se-
çimlere olumsuz yansıması du-
rumunda bölgesel riskler doğa-
bileceğine işaret eden Başbuğ,
"Böyle bir oldubitti ile Ker-
kük'ün Kürt bölgesi içine
alınması da bağımsız Kürt
dcvletine giden yolda ilk çıkış
basamağını teşkil edebilir.
Irak'ta meydana gelebilecek
iç çatışmanın kıvılcımı olabi-
lir ve Türkiye'nin iç güvenlik
sorunu haline gelebilir" dedi.
Başbuğ, Genelkurmay Karar-
gâhı'nda düzenlediği basını bil-
gilendirme toplantısında önce
güncel konulara ilişkin açıkla-
malarda bulundu, ardından ga-
zetecilerin sorularını yanıtladı.
Afganistan'da oluşturulan Ulus-
lararası Güvenlik Yardım Kuv-
veti'nin komutasının rotasyona
tabi olduğunu ve 13 Şubat'ta ts-
tanbul'daki 3. Kolordu'nungöre-
vi devralarak 6 aylığına bu göre-
vi sürdüreceğini belirten Baş-
buğ, TSK'nin bu görevi de en iyi
şekilde başaracağını dile getirdi.
KIBRISTA JEST
BEKLENEMEZ
Kara Kuvvetleri Komutanı Or-
general Yaşar Büyükanıt'ın
KKTC'yi ziyareti sırasında yap-
tığı açıklamalann Genelkurmay
ve hükümet tarafından paylaşı-
lıp paylaşılmadığı sorusu üzeri-
ne Başbuğ şöyle konuştu: "Sa-
yın Kara Kuvvetleri Konıuta-
nımızın söylediği husus Genel-
kurmay'ın görüşleridir. Hükü-
met yetkililerince de ifade edi-
len görüştür. O görüşünTürki-
ye Cumhuriyeti'nin ortak gö-
rüşü olduğunu söyleyebiliriz."
TSK'nin KıbnsTa ilgili genel
tespitini de anlatan Başbuğ,
"Kıbrıs'ı Türkiye'nin önünü
tıkayan bir sorun olarak gör-
memeliyiz; görürseniz, bu gö-
rüş Kıbrıs sorununda Türki-
ye'nin kendi arzu ettiği çözüme
ulaşnıasını engeller. Türkiye ve
KKTC çözüm bulunması için
samimi görüşünü ortaya koy-
muştur. 24 Nisan refarandum
sonuçlarını şu şekilde okuyup
anlatmalıyız: Bu sonuçlardan
sonra, çözünısüzlüğün sebebi
Türkiye ve KKTC değildir. Bu
sonuçlar bir noktada adada i-
ki ayrı halkın olduğunun ve
bunların hirbirini tcmsil hak-
kının olmadığının tescilidir.
Kıbrıs'ta adil bir barış, ancak
eşit taraflar arasındaki müza-
kere ile sağlanabilir. Türk tara-
fından jest beklemek doğru de-
ğildir. Kıbrıs'ta Türk askerinin
herhangi bir rakama çekilme-
sini istemenin bile Türkiye'ye
yapılacak çok büyük haksızlık
olacağını değerlendiriyoruz.
Türkiye'nin gündeminde as-
ker çekmek yoktur" dedi.
Başbuğ, Irak'taki gelişmelerin
yakından izlendiğini, bu kap-
samda Kerkük'ün nüfus yapısı-
nın değiştirilmesi yönündeki ça-
baların kaygı verici boyuta ulaş-
tığını, kentte yaşanacak olası ka-
nşıklığın ciddi bölgesel sorun-
lara neden olabileceğini söyledi.
Başbuğ, BM'ye akredite ola-
rak çalışan ABD kökenli insan
hakları gözetim örgütünün
1991 -2000 yılları arasını kapsa-
yan rakamlarına göre Ker-
kük'ten 100-120 bin kişinin ay-
rıldığının, bunların da sadece
Kürtler olmadığının, Türkmen-
ler ile Asurilerin de bulunduğu-
nun gözler önüne serildiğinı ifa-
de etti. Irak Ticaret Bakanlı-
ğı'nın gıda karnelerine göre Ker-
kük'e gelen Kürtlerin sayısının
350 bine yaklaştığının görüldü-
ğünü belirten Başbuğ, "Bu iki
değerlendirme, Irak GeçiciYa-
sası'nın §8. maddesinin dışına
taşıldığını gösteriyor" ddi.
İç güvenlik sorunumuz
haline gelebilir
Kerkük'e ilişkin sorulan da
yanıtlayan Başbuğ, yapılacak
genel ve yerel seçimlerden grup-
ların memnun olmaması duru-
munda iç çatışma çıkabileceğine
dikkat çekti. Başbuğ, "Ker-
kük'te çıkacak çatışmalar,
Irak'ta bir iç savaşı tetikleye-
bilir. Bu kentte nüfusun önem-
li bir bölümü bizim soydaşı-
mız. Bu, aynı zamanda Türki-
ye'nin iç güvenlik sorunu hali-
ne de gelebilir" diye konuştu.
Kürt devletine giden yol!
Başbuğ, Kerkük'tekı seçim-
lerde Kürtlerin çoğunluk sağla-
masının, sorunu bağımsız Kürt
devletine götürüp götürmeyece-
ğine ilişkin soru üzerine, "Çok
ciddi bir konu. 5-6 aydır konu-
nun altını çizip ikaz etmeye ça-
lıştık. tç çatışmaya gidebilir ve
böyle bir oldubitti ile Ker-
kük'ün Kürt bölgesi içine alın-
ması da bağımsız Kürt devle-
tine giden yolda ilk çıkış basa-
mağını teşkil edebilir" dedi.
Başbuğ, yapılacak seçimlerin ta-
raflarca benimsenmemesinin
bütün Irak'ta çok ciddi sonuçlar
doğuracağını söyledi.
Başbuğ, "Musul vilayetinin
ulusal sınırlar içine katılması-
nın Atatürk'ün vasiyeti olduğu"
yönündeki tartışmalara ilişkin so-
ruyu da yanıtladı. Musul sorunu-
nun Lozan Antlaşması görüşme-
lerinde gündeme geldiğini ve da-
ERUYGUR İÇİN ÖN İNCELEME - Orgeneral Başbuğ, Ge-
nelkurmay Karargâhı'nda bilgilendirme toplantısı düzenledi. Baş-
buğ, bir soru üzerine Özel Kuvvetler'deki yolsuzluklarla ilgili adı
gündeme gelen eski Jandarma Genel Komutanı emekli Orgeneral
Şener Eruygur hakkında Genelkurmay Savcüığı'nca "soruşturma
başlatılıp başlatılmaması konusunda ön inceleme yapıldığım, de-
ğerlendirmenin Genelkurmay Başkanı'na sunulmasından sonra
soruşturma açılıp açılmamasına karar verileceğini" dile getirdi.
YUNANİSTAN GÜCÜNÜ BOŞA HARCIYOR
Yunanistan'ın Ege Denizi'ndeki iddialarına da değınen Başbuğ,
"Yunanistan tek taraflı olarak Uçuş Malumat Bölgesi (FIR) hat-
tını 10 mil ilan etmiştir. Bu, Türkiye tarafından tanınmanıakta-
dır. Bu hat içindeki kurallar yalnızca sivil uçaklar için geçerlidir.
Savaş uçaklarının bunlara uyma zorunluluğu yoktur. Eğer Yu-
nanistan Ege'de sorun yaratma kısırdöngüsüne devam ederse
gücünü ve enerjisini boşuna harcayacak demektir" dedi.
ha sonraya bırakıldığını anlatan
Başbuğ, 1922-26 döneminde
Musul vilayeti ile ilgiliTBMM'de
tartışmalar yaşandığını kaydetti.
1923'te TBMM'-nin gizli oturu-
munda Musul'a ilişkin tartışma-
larda bir grup vekilin askeri ha-
rekâtla Musul'un alınması yö-
nünde fikir belirttiğini kaydeden
Başbuğ, şöyle konuştu: "Ata-
türk, 27 Şubat 1923'te gizli otu-
runıda şunları söylüyor: Mu-
sul meselesini bugün hallede-
riz. 'Ordumuzu yürüteceğiz, bu-
gün alacağız' dersek bu müm-
kündür.Ama muharebenin he-
men sona ereceğinden emin
olamayız. Şüphesiz orada bir
harp cephesi açacağız.
Türkiye kabul ettiği
anlaşmalara saygılı
Bu da Atatürk'ün bu iilkeyi
kurarken arzularıyla değil akıl
ile, gelecekte olabilecekleri göz
önüne alan bir deha olduğunu
ortaya koyuyor. Daha sonra
Şeyh Sait isyanı başladı. Türki-
ye bir taraftan iç sorunlarıyla
uğraşıp bir taraftan da dışarı
ile savaşamazdı. 1926'ya gelin-
diğinde anlaşma yapıldı. Tür-
kiye ciddi bir devlettir. Kabul
ettiği anlaşmalara saygdıdır."
ABD İLE İLİŞKİLER
CENİ$ KAPSAMLI
ABD'nin Irak Savaşı'na kadar
PKK ile mücadele konusunda
Türkiye'ye önemli destek verdi-
ğini anlatan Başbuğ, "Savaş
sonrasında PKK'ye yönelik si-
lahlı mücadele için bir siyasi
kararlılık olmadığını değerlen-
diriyoruz" dedi. Başbuğ, Türki-
ye ile ABD arasındaki ilişkilerin
geniş kapsamh olduğunu ve yal-
nızca bir konuya bağlı olarak de-
ğerlendirilemeyeceğini vurgula-
dı. Başbuğ, "Hayati konuma
gelmediği sürece bu geçerlidir.
PKK ile mücadele, hayati nok-
tada değildir. Hayati noktaya
gelirse o başka. Hayati nokta-
ya gelmesi durumunda TSK,
devletin alacağı her kararı uy-
gulama kabiliyetine sahiptir"
diye konuştu. Başbuğ, çok bo-
yutlu Türkiye-ABD ilişkilerinin,
PKK örneğinde olduğu gibi ya-
şamsal boyuta gelmediği sürece,
sadece bu sorurda değerlendirile-
meyeceğini kaydetti.
Konya ve İncirlik istemi...
ABD'nin, mevcut anlaşmala-
nn dışında Konya'daki atış ala-
nında eğitim yapma isteğinin ile-
tildiğini belirten Başbuğ, "Bu-
radaki genel prensibimiz,
Türk Hava Kuvvetleri'nin
Konya'da yapnıadığı tatbikat
ve eğitim faaliyetlerine müsa-
ade etmemiz söz konusu değil.
Görüşlerimizi muhatapları-
mıza ilettik, o konu halen orta-
da duruyor" dedi. Başbuğ, tn-
cirlik Üssü'nün lojistik aktarma
merkezi olarak kullanılma iste-
minin ise hükümet tarafından
değerlendirildiğini söyledi.
Gülen sorusuna hukuki yanıt
İRTİCA İLE MÜCADELE ÖNCELİKÜ KONU
İrticai ve bölücü unsurlarla mücadelenin TSK'nin daimi öncelikli konu-
su olduğunu anlatan Başbuğ, basında tartışılan Milli Güvenlik Siyaset
Belgesi'ne ilişkin görüşlerini de açıkladı. MGSB'nin Bakanlar Kurulu
dokümam olduğunu belirten Başbuğ, uygulamasının da yine Bakanlar
Kurulu, bakanlıklar ve ilgili kurumlar tarafından yürütüldüğünü anım-
sattı. Geçmişte "Ben bu belgeyi görmedim" diyen bakanlar olduğu-
nu belirten Başbuğ, "Bunun altında bütün bakanların imzaları var.
Görmeden imzahyorlarsa o başka. Burada sanki belge Bakanlar
Kurulu dışında hazırlanıyornıuş mesajı verilmek isteniyor. Bu çok
çarpıtılıyor" değerlendirmesini yaptı. MGSB'nin TSK tarafından ha-
zırlandığı iddiasının ve "derin anayasa", "kırmızı kitap" şeklinde
nitelenmesinin doğru olmadığını kaydeden Başbuğ, tehdit öncelikleri-
ne ilişkin de şu değerlendirmeyi yaptı: "Güvenliğin iki boyutu var-
dır. Bizim değerlendirmemize göre iç güvenlik, dış güvenlik önün-
de olma önemini koruyor. Türkiye'nin 1984'ten bu yana yaşadığı
bir süreç var. 199O'lı yıllarda terörle mücadele nedeniyle TSK'nin
yapılanması değiştirildi. İç güvenliğe göre yapılandık. Ne zaman
irtica ve bölücülük Türkiye'nin gündeminden çıkar, temenninıiz
odur; o zaman dış güvenlik, iç güvenliğin önüne geçer."
d
Başbuğ, basın toplantısında ABD'de yaşayan Fethul-
lah Gülen ve basına yansıyan demeçlerine ilişkin
soruya Gülen hakkında açılan dava üzerinden mesaj
verdi. Başbuğ, bir gazetecinin "Fethullah GülenMn
askeriyeyle ilgili açıklamalarını nasıl değerlendi-
riyorsunuz" sorusu üzerine basında çıkan yorumla-
ra ilişkin değerlendirme yapmayacağını söyledi. Bu
konuda bazı anımsatmalar yapmak istediğini belirten
Başbuğ, şu değerlendirmeyi yaptı: "Söz konusu kişi
hakkında kannı davası açıldı. Bu kamu davası o
zamanki DGM tarafından yürütüldü. Bilahare
ertelemeyle ilgili 2003 'te bir yasa çıktı. Bu kamu
davasına bakan mahkemenin gerekçeli kararı var.
Kararda iki önemli unsur var. Birincisi yargıla-
ınanııı kesin hükme bağlanmaması, ertelenmesi...
İkincisi, eğer anılan kişi tarafından 5 yıl içinde
aynı yönde bir suç işlenmezse davanın ortadan
kalkmasına ilişkin bir gerekçeli karar var. Bu da-
vada da isnat edilen suç, laik devlet yapısını de-
ğiştirerek dini kurallara dayalı devlet kurmak
amacıyla yasadışı örgüt kurarak faaliyette bulun-
maktır. Başka da bir şey söylemeye gerek yok."
GÜNDEM MUSTAFA BALBAY
• Baştarafı 1. Sayfada
buğ'un basını bilgilendirme toplantısının neredeyse
yarısı Kerkük merkezli olmak üzere Irak'a ilişkindi.
Irak, Türkiye ve ABD-lngiltere cephesini açalım...
Barzani ve Talabani iki temel hedefe kilitlenmiş
görünüyor:
1- Kuzey Irak'ın efendisi biz olmalıyız. Bizden
başka etkili grup kalmamalı.
2- Bağdat yönetiminde ağırlığımızı olabildiğince
arttırmalıyız.
Kerkük'ü kendi anayasalarında "başkent" olarak
ilan eden Barzani-Talabani, 30 Ocak seçimlerinde
kentin nüfus ve nüfuz yapısındaki değişikliği onay-
latmayı amaçlıyor. Org. Başbuğ'un uluslararası ku-
rumların raporlarından aktardığı rakamlara göre,
1991 -2000 arasında Kerkük'ten göç edenlerin top-
lam sayısı 100-120 bin kadar. Bunların içindeTürk-
men, Kürt, Süryani her kesimden insan var. Son dö-
nemde Kerkük'e göç ettirilen Kürt sayısı 350 bin.
Haberler Kerkük'e göç eden herkesin oy kulla-
nacağı yönünde. Talabani, Kerkük'ün statüsünün
kendi istemleri doğrultusunda değişmesi için ABD
ve Ingiltere'den yazılı güvence aldıklarını açıkladı.
Kuzey Irak'ta olup biten her şey bu iki ülkenin bil-
gisi dahilinde.
Görünen o ki ABD, Irak'ta demokratik yapı oluş-
turamayınca çareyi demografik yapıyı değiştirmek-
te buldu! Böyle bir değişiklik de korkarız Kerkük'ü,
1992-96 Saraybosnası'na çevirebilir.
ABD ile anlaşmazlıklar
Org. Başbuğ dün, hem Irak'taki kaygıları hem de
ABD ile ilişkilerde gelinen noktayı belki de bugüne
kadarki en net ifadelerle dile getirdi. Org. Baş-
buğ'un Kerkük kaygıları şu noktalarda toplanıyor:
1 - Bu yapıyla ve anlayışla seçime gidilirse kentin
yeni yönetiminin meşruiyeti tartışmalı olacaktır.
2- Kenti yönetenler tartışmalı olursa iç karışıklık
belki de iç savaşı tetikleyecektir.
3- Karışıklık büyürse Irak'ın yeniden inşası ve ye-
ni anayasa yazımı havada kalacaktır.
4- Kerkük'teki statü değişikliği bölgede ayrı bir
devlet oluşumunu da tetikleyebilecektir.
5- Kerkük olayı Türkiye'nin güvenliğini de ilgi-
lendirir.
Son şık, ayrı bir yazı konusu olabilecek derinlik-
te ve çatallıkta.
Günümüzde artık ülkelerin iç güvenliği sınırların-
dan başlamıyor. Sınırı aşan bölgelerde yaşananlar
da ciddi güvenlik sorunları yaratabiliyor. Türkiye, I-
rak'ta olanları kendi güvenliği açısından da değer-
lendirdiğini en yetkili ağızlardan iç ve dış kamuoyu-
na duyurmuş oldu.
Irak penceresinden bakınca Türkiye-ABD ilişki-
lerinin rayında gitmediği dikkati çekiyor. Org. Baş-
buğ askeri üsluptan çok diplomatik bir dille, "Tür-
kiye ile ABD arasındaki ilişkiler birkaç konuya bağ-
lanamayacak kadar kapsamlıdır" dedi, ardından so-
rular üzerine tümceyi bir ölçüde açtı:
- PKK ile mücadelede ABD, Türkiye'yi tatmin
edecek adımlar atmıyor.
ABD'nin Türkiye'nin Kerkük kaygısına katılmadı-
ğı da okyanus ötesinden gelen haberler arasında.
Türkiye'nin Irak özel temsilcisi Büyükelçi Osman
Korutürk, önceki gün Ingiltere'ye gitti. Sorunlar,
Bağdat'tan çok Londra-Washington hattında çözü-
lecek ya da düğümlenecek.
30 Ocak'tan sonra Irak'ta nelerin olacağını kes-
tirmek güç ama, iyi şeylerin olmayacağını söylemek
de uzmanlık gerektirmeyecek kadar açık.
Endişemiz şu:
ABD-lngiltere, Türkiye'nin Irak'ta kendilerine is-
tedikleri ölçüde destek vermemesinin acısını dost
kazıklarıyla çıkarmaya çalışabilir. Irak'taki, Türki-
ye'yi acıtacak, iç dengelerini sarsacak gelişmelere
sessiz kalıp Türkiye'ye, "Bak sen bölgede yoksun,
belirleyici olamıyorsun, ne yapalım" diyecek.
Ve Türkiye'yi tatsız seçeneklerle baş başa bıra-
kacak!
Bütün dileğimiz yanılmak...
ankcumC» cumhuriyet.com.tr
Düzeltme
Gazetemizin dünkü
sayısında 8. sayfada ya-
yımlanan "Kılıçdaroğlu
Temizel'i Savunmuştu"
başlıklı haberde, "TB-
MM Yolsuzlukları Araş-
tırma Komisyonu, lkti-
satBankası'nınTDB ad-
lı off-shore banka ile bir-
leşmesine izin vermekle
suçlanan Zekeriya Temi-
zel'i, aynı komisyonun
üyesi CHP'h Kemal Kı-
hçdaroğlu savunmuş,
Ankara Cumhuriyet
Savcıhğı'na belgelerle
birlikte yazılı başvuruda
bulunarak 'Temizel iki
bankanın birleştirilmesi-
ne ilişkin bir talimat ver-
memiştir, haksız yere
suçlanıyor' uyarısında
bulunmuştu" denilmek-
teydi. Haberde "aynı ko-
misyonun üyesi" ifade-
sindeki "aynı" sözcüğü
yanhşlıkla "kaynı" ola
rak yayımlanmıştır. Te
mizel ile Kılıçdaroğ
lu'nun hiçbir akrabalıl
bağı yoktur.
Düzeltir, özür dileriz
AÇIK TEŞEKKUR
Kalp damarlarımın çalışmaz duruma
düşmesi nedeniyle kaldırıldığım
Siyami Ersek Hastanesi'nde
Başhekim Prof. Dr. Ibrahim YEKELER'in
yakın ilgisi sonucu kısa sürede alınarak,
birincisini on üç yıl önce geçirdiğim by-pass
ameliyatımı ikinci bir by-pass ile hem de beş
damarımı yenilemek suretiyle beni sağlığıma
kavuşturan hastanenin değerli hocalarından
Doç. Dr. Mehmet Salih BİLAL'e,
ameliyat ekibi
Op. Dr. Numan AYDEMJR,
Dr. Nihat ÇİNE, Dr. Alper GÖRÜR,
Dr. Süha ÖZDİLEK e
ve anjiyomu gerçekleştiren
Dr. Birsen ERSEK e
açık teşekkürlerimi sunarım.
RECEP BİLGİNER