Katalog

Cumhuriyet İmtiyaz Sahibi: CUMHURİYET VAKFI adına İLHAN SELÇUK Genel Yavın Yönetmeni: İbrahim Yıldız # Yazıişleri Müdürü: Salim A^)aslan#Sorumlu Müdür: Mehmet Sucu • Haber Merkezi Müdürü: Hakan Kara Istıhbarat Ccngiz Yıldırım • Lkonomr Hasan Eriş • Kültur- Egemen Berköz • Spor Ab- dülkadir Yücelman 0 Makaleler Sanii Ka- raören # Duzeltme Abdullah Yazıcı • Bıl- gı-Belge Edibe Buğra • Yurt Haberjerı: Meh- met Faıaç 0 Avrupa TeniMİcısı Güray Öz Yayın Kurulu tlhan Selçuk (Başkaıı), Emrc Kongar (Da- nışman), Orhan Erinç, Hikmct Çetinkaya, Şükran Soner, lb- rahim Vıldız, Orhan Bursalı, Mustafa Balbay, Hakan Kara. Aııkara lemsılcısı Mustafa Balbay Ataturk Bulvan No 125, Kat 4, #Muessese Mii- Bakanlıklar Tel 4195020 (7 hat), Faks 4195027 •lzmirTemsılcısı duriı ErolErkut Serdar Kıak, 11 /ıya Blv 1352 S 2/3 Iel 4411220, Faks 4418745 0 Bılgı I^lem 0 AdanaTcmsılcısı Çetin Yiğenoglu, lnonuCd 119S No 1/1, Iel Ahmet Korulsan "56"? 12 11, l'aks. 363 12 15 Aııtalya Temsılcısı. Ahmet Oruçoğlu 0 Salıs Fazilet CumhunyetCad 80/5 Iel 0242 2480057 Fax 2430509 Kııza 0 Cumhuriyet Reldam: 0 Oenel Müdur Özleın Aydcnlel (0212)51241 19-5124830-5124778 tax. (0212)513 84 63 Yayımlayan:Vmı(mııllaİMAjaılMHa.MilveYavınullkA!> 1 ıırkocagı (ad W41 Cajjdlcglu143V4 IsUnbul \>k 246 Sırkaı W V ı h Iel (0 212)512 05 05 (20 hjt) l i k i (0 2 1 ) Yaygın surelıydyın Baikı: Merke/Oa/ettDergıBıbımYıiyıntılıkSan \c Tıt AS hatıh Mah Hasaıı Basn ( dd SatııandırdKarlaKKumbul Dagılım: Mcrice? Dağıtıın Pa^rlanıa San vc TIL A1 ) 27 OCAK 2005 Imsak-543 Guneş:7.l3 Ögle 12.24 Ikındı 14.57 Akşaml723 Yatsı 18.46 Dostu da baktırıp, düşmanı da... • Çeviri Servisi - Dost başa düşman ayağa bakar deseler de inanmayın. Çünkü bu ayakkabılan giydiğiniz takdirde karşınızdaki dost da olsa düşman da olsa ayağa bakar. Paris'teki moda günlerı kapsamında Armanı, Valentino, Cristian Lacroix gibi birçok dünyaca ünlü modacının yanı sıra şöhret basamaklarını yeni tırmannıaya başlayan isimlerin de haute couture koleksiyonları sergılenıyor. Gürcü modacı Irakli Nasidze de bunlardan biri. Nasidze'nin 2005 yılı ilkbahar-yaz koleksiyonunda kıyafetlerden çok tasarladığı ayakkabılar ilgı gördü. Defileyı izleyenler, eflatun renkli, sivri kesimlı burıınlanna püskül takılmış ayakkabılann koleksıyonun en ılginç parçalarında olduğu konusunda hemfikirdı. Ve, Tabii bu ayakkabıları gıyme cesareti gösterenlenn dost ve düşmanlannın gözlerini bir süre ayakkabılardan alamayacakları konusunda da... (Fotoğraf: AP) Şjşmanlıkla böbrek taşı ilişkisi • CHICAGO (AA) - Şışmanlıkla böbrek taşı taşıma arasında bağlantı olduğu ilen sürüldü. Amerikan Tıp Derneği Dergisi'nde yayımlanan araştırmada, şişman olmanın ya da normalden daha fazla kdo almanın, böbrek taşı rıskini arttırdığı belirtildi. Araştırmacılar, normalde erkeklerın böbrek taşı taşıma riskinin kadınlara göre daha fazla olduğunu, ancak şişman ve normalden fazla kilolu kadınlarda riskin erkeklerden fazla olduğunu bildirdı. Boston'daki Harvard Tıp Fakültesi'nde yapılan araştırmada, normalden 16 kilo daha fazlası olan gençlerde böbrek taşı taşıma riskinin normal gençlere göre yüzde 40 fazla olduğu, kadınlarda ise bu oranın yiizde 70'e çıktığı behrlendi. Pandaların kartopu keyfi... • Çeviri Servisi - Washington'daki Ulusal Hayvanat Bahçesi'nin sakinlerinden olan sevimli pandalar karın tadını çıkanyorlar. Nesli tükenmekte olan pandaların anayurdu Çin'in orta kesimlerinde kışlar karlı geçiyor. Başka deyişle pandalar kara çok alışık ve yurtlarından uzaktayken de kar görmenin, karlar ıçinde yuvarlanıp oyun oynamanın tadını çıkanyorlar. (Fotoğraf: REUTERS) Douglas, Kâinat Güzeli ile filmde • ANKARA (AA) - Hollywood Reporter'm haberine göre ünlü oyuncu Michael Douglas, yapımcılığını ve başrolünü üstleneceği "Racing the Monsoon" adlı filmde 1994 Kainat Güzeli ve Hint sinemasının en ünlü yıldızı 32 yaşındaki Aishwarya Rai ile kamera karşısına geçecek. Çekimlerine gelecek yıl başlanacak olan macera filminde Hint kültürünün kitleler üzerındeki etkisinden yola çıkılacak. Filmde Rai'nın yanı sıra Hint sinemasının çok sayıda ünlü ismine daha yer verilmesi planlanıyor. Türk Kalp Vakfı'nın 14 Şubat'ta düzenleyeceği konserin geliri acil ameliyatı gereken üç çocuğa aktanlacak Minikkalpleronanlacak Türk Kalp Vakfı Başkanı Hayati Babaoğlu, Dünya Kalp Federasyonu'nun kalp hastalıklarından ölümlerin 25 milyona ulaşacağmı öngördüğünü söyledi. Babaoğlu, Avrupa Birliği'nin kalp ve damar hastahklarmı "bir numaralı kadın katili" ilan ettiğini de açıkladı. İslanbul Haber Servisi - Türk Kalp Vakfı (TKV) Başkanı HayatiBabaoğ- lu, dünyada her yıl 17 milyon kalp ve damar hastasının yaşa- mını yıtırdığinı ve bun- lann 8.6 milyonunun ka- dın olduğunu belirterek Avrupa Kalp Birliği'nin, kalp ve damar hastahk- lannı "bir numaralı ka- / dın katili" olarak ilan et- SWk tığini söyledi. Babaoğlu. Türk Kalp Vakfı'nca dün düzenlenen basın toplantısında, 14 Şubat'ta Atatürk Kültür Merkezi'nde düzenlenecek FerhatGöçer'ın "SenfonikAşklar" ad- lı konsennden elde edilecek ge- lirle, acil kalp ameliyatı ihtiyacı olan 3 çocuğun ameliyat masraf- larının karşılanacağı duyuruldu. Toplantıda konuşan Hayati Ba- baoğlu, konsere davette bulunarak katrlanlann alacakları bir bıletle kal- bi delık olan çocuklardan birinin kal- bını onaracağını dile getirdi. 1 NUMARALI ÖLUM NEDENl Dünya Sağlık Örgütü (WHO) ve Dünya Kalp Federasyonu'nun rapor- lanna da değinen Babaoğlu, dünya- da her yıl 17 milyon insanın kalp ve damar hastalıkları nedeniyle öldüğü- nü belirterek "Dünya Kalp Federas- yonu hastalıklarının 2030'la- ra kadar artarak süreceğini ve ölümlerin yaklaşık 25 mil- yona ulaşacağını öngörüyor. Bugün kalp ve damar hasta- lıkları, kadınlann 1 numaralı ölüm nedenidir. Avrupa Kalp Birliği de kalp ve damar hastahklannı'bir nu- maralı kadın katili' olarak ilan etmiş- tir" dedi. Türkiye'de de 2 milyonun üzerin- de kalp ve damar hastasının bulundu- ğunu açıklayan Babaoğlu, her yıl bu rakama 250 bin yeni hastanın eklen- dığını ve 150 bınden fazla kişinın bu hastalıklar nedeniyle yaşamını yitir- diğmı söyledi. Babaoğlu, insanlann kalp sağlığını korumak için sigaradan, stresten, ağır beslenmeden kaçınma- sı ve spor yapması gerektiğine dik- kati çekti. Müzisyen Ferhat Göçer de insanın yaşamı boyunca en çok çalışan orga- nının kalbi olduğunu anımsatarak "Bazen kalbimizi istemeden fazlasıy- la yoruyoruz. Bu konserde, kalpleri- nizi sızlatan aşk şaı kıları başka kalp- lere şifa olacak" diye konuştu. Ameliyatı olacak çocuklardan Ne- şeÇağlar'ın amcası, ibrahimÇağlar da TKV Başkanı Hayati Babaoğlu, Ferhat Göçer ve sponsor Efe Kuyurn- culuk Yönetim Kurulu Başkanı Öz- türk Şerefoğlu'na teşekkür etti. KALDIRMAZ' 'Boğaz'daki tehlike Amerikan basınmda NEW YORK (ANKA) - Tür- kıye'nin boğazlanndan tehlike- li madde yüklü tankerlerin ge- çişine ilişkin olarak yaşanan sorunlar gıderek genışleyen ze- minde tartışılıyor. Ortaya çı- kan genel görüş, boğazlann da- ha fazla yükü kaldırmayacağı yönünde. Dünyanın pek çok önemli basın organında tartışılan bo- ğazlardan tehlikeli madde ta- şıyan tanker geçışı konusu, Amerikan Christian Science Monitor gazetesinin de ilgısı- ni çekti. KAZA OLASILIÖI Istanbul Boğazı'nm Karade- niz girişinde her gün yaklaşık 100 geminin sıraya girdiğine işaret edilen yazıda, konunun bir dönüm noktasında olduğu- na dikkat çekildi. Bölgesel petrol ve gaz üreti- mi arttıkça, boğazlann yükü- nün artacağı belirtilirken bu genişlemenın, bir kaza ihtima- lini arttırdığı yorumu yapıldı. Türkiye'nın geçen yıl hız- mete soktuğu izleme ve trafik sisteminin de boğazlarda geçı- şi daha da yavaşlattığı kayde- dildi. Dergının ortaya koyduğu yaklaşım, son dönemde boğaz- lara ilişkin olarak dünya bası- nmda yankı bulan eğilimi doğ- rular nitelikte oldu. Boğazlann artık söz konusu trafiği kaldı- ramadığına dikkat çekilirken genel eğilım de, Türkiye'nın uzun süredir savunduğu biçim- de, karadan bir petrol geçiş gü- zergâhının artık gereklı oldu- ğu şeklinde ortaya çıkıyor. üçük Aborijin'e moral Küçük Aborijin çocuk, Sydney'deki Avustralya Günü kutlamaları öncesi çok heyecanlı. Çünkü az sonra ağabeyleriyle birlikte dans edecek. Sydney'deki Botanik Bahçeleri'nde Aborijinlere özgü vücut süslemeleriyle hünerlerini sergileyen yerliler, geleneklerinin kendilerinden sonraki kuşaklara da aktarılması için bir bakıma öğretmenlik görevini üstleniyor. 'Büyük' Aborijinlere de 'küçük' Aborijinleri cesaretlendirmek kalıyor. (Fotoğraf: REUTERS) ' VERİLEN SÖZLER TUTULMADI' 'GDO tasansı üreticiye pazar hazırlıyor' tstanbul Haber Servisi - AKP hükümetince hazırlanan "Ulusal Biyogüvenlik Yasa Tasansı"nın, halkın, tüketıcinin yararına düzenlemeler getinnekten çok, Genetiğı Değiştirilmış Organizmalar (GDO) üretıcisi ve ithalatçısı fırmalara pazar koşullannı hazırladığı belirtildi. GDO'ya Hayır Platformu, Mimarlar Odası Istanbul Büyükkent Şubesi'nde Ulusal Biyogüvenlik Yasa Tasansı'nı konu alan bir toplantı düzenledı. Toplantıda konuşan GDO'ya Hayır Platformu Sözcüsü Ahmet Atalık, hazırlanan yasa tasansının GDO'lu ürünler ıçın açılacak pazann koşullannı düzenlediğini belirterek Canavar Balon Kampanyası sırasında Tarım Bakanı Sami Güçlü tarafından verilen sözlerin tutulmadığını belirttı. "Yasalarımızın hazırlannıasında nc zamandan beridir çokuluslu şirketler rol oynamaktadır" dıyen Atalık, 5 Ocak 2005 tarihinde Tarım Bakanlığı Tarımsal Araştırmalar Genel Müdürlüğü (TAFEM) tarafından yapılan toplantıya kendilerinin çağnlmadığını, ancak GDO'lu ürün ithal eden şirketlerin temsilcilennin ve GDO'lu ürünler pazannın yüzde 90'ını elinde tutan Monsanto şirketinin yetkilısinin katıldığını açıkladı. GDO'lu ürün ithal ettıği bilinen firmalann ürünlennın tüketilmemesini öneren Atalık, "2003'te 7 milyon çiftçi genetiği degişlirilıniş bitki ekerken 2004'te bu sayı yüzde 18 artmıştır. GDO'lar dünyada daha fazla açuğa yol açmariskiniberaberinde getirecektir. Yarallıklan adaletsizlik ile küresel sorunlar yaratanlar, yaptıkları işin temize çıkanhp yasa ile güvence alüna ahnmasını istiyoıiar" dıye konuştu. DOMUZ GENİ AKTARILMIŞ PEYNİR Tüketici Bılincini Gehştirme Derneği Başkanı Fuat Ergin de GDO'lu ürünlenn ınsan ve hayvan hayatını tehlikeye attığını, Turkiye'ye domuz geni aktanlmış peynir mayalannın gırdığini dıle getirerek yasa tasansının yurttaşlarla uzlaşılarak hazırlanması gerektiğıni vurguladı. Ergın, önlem olarak meyve ve sebzelenn mevsımlerınde yenilmesı gerektiğini belirterek "Ancak hangi ürünün genetiğJyle oynanıp oynanmadığuu bakarak anlayaınayız. Bunun için Türkiye'de analiz yapabilecek laboratuvar da yok. GDO'ların ülkeye sokuhnaması gerekir; bu, devlet politikası haline getirilmelidir" dedı. GDO temsilcilerinden Levent Gürsel Alev, çiftçilerin bilgilendinlmeleri gerektiğine ve çiftçınin bu sayede zararlı tohumdan uzak duracağına işaret etti. Hava ve kuşlar yoluyla yayılan hastalık Türkiye'yi dışalıma mahkûm edebilir KOMPLO TEORISI Kanser kestaneyitehditediyor siyaMar BÜLENTSAR1OĞLU ANKARA-Patates üreticisini vuran "si- ğil" hastalığının ardından kestane üreticisi- ni de "dal kanseri" tehdit ediyor. Tanm ve Köyişlen Bakanı Sami Güçlü, Türkiye'yi bir- kaç yıl içınde ithal kestaneye mahkûm ede- bilecek hastahğa karşı "temizdanuzlıkalan- lar ve gen merkezi" kurulacağını bildirdi. Patates üreticisinin sorunları Meclıs araştırma komisyonunca incelenirken, kestane hastalığını da CHP Bursa Millet- vekili Kenıal Demirel Meclis gündemine taşıdı. Doğal şartlarda ılaç ve suni gübre kullanılmadan yetiştırilen kestaneyi teh- dit eden hastalık, 2000'de 75 bin ton olan kestane üretıminin 52 bin tona gerileme- sine neden oldu. Hava ve kuşlar yoluyla yayılan hastalık- la henüz zırai mücadele yapılamıyor. Tarım ve Köyişlen Bakanı'nınyanıtlaması istemiy- le soru önergesı veren CHP milletvekılı De- mırel, "Hastalık diğer illere de yayüıyor. Bir süre sonra ülkemizdeki birçok kestane üre- ticisinin sorunu haline gelebilecektir. Kesta- ne üretıminin azalması, kestane şckeri fiyat- lannı da artınyor" dedi. Demırel'in soru- • Bulaşıcı bir mantar olan dal kanseri yüzünden kestane üretiminde gerileme yaşanıyor. Zirai mücadele de yapılamayan hastalıkla ilgili araştırmalar sürdürülüyor. Dal kanserine karşı 9 ayrı araştırma projesi yürütülüyor. lannı yanıtlayan Tanm Bakanı Güçlü, dal kanserinin "CryphonectriaParasitica" ola- rak adlandırılan bulaşıcı bir mantar olduğu- nu belirtti. Dünyada kestane üretim alanla- rında yayılan ve büyük tahribat yapan has- talığın Karadeniz, Marmara ve Ege'deki üretim alanlarına önemli zarar verdiğini vurgulayan Sami Güçlü, şöyle dedı: "Hastalığın bu denli tahripkârhğımn en büyüksebebi, henüz ilaçh mücadelesinin ol- mayışından veya bulunamayışından kay- naklanmaktadır." GEN MERKEZLERI KURULMALI Hastalıkla ilgili çalışmanın bakanlığın araştırma kuruluşlannca ve üniversitelerin ziraat fakültelerince sürdürüldüğünü vurgu- layan Güçlü; Tanm Bakanlığı, Çevre ve Or- man Bakanlığı ile kestane sanayicileri, üre- -I- w,. ticiler ve bilim adamlanndan oluştumlan Ulusal Kestane Çalışma Gmbu'nun soru- na çözüm bulmak için yoğun çaba göster- diğine dikkat çekti. Dal kanserine karşı 9 ayrı araştırma pro- jesi yürütüldüğünü belirten Sami Güçlü, planlanan önlemleri şöyle sıraladı: "Her bölge için ayn temiz kestane danıızlık alan- laruun kurulması. Kestane gen nıerkezleri- nin kurulması. Bozuk kestane orman alan- larının iyileştiriunesi. Kapama bahçeler ku- rularak kontrollü mücadele yapılması. Kes- tane dal kanseri konusunda broşür çıkanla- rak çiftçilere dağıtılması." için üretildi WASHTNGTON (AA) - Amenkah siyahların bir bölümü, A1DS virüsünün, siyah nüfusu "kontrol etmek" amacıyla laboratuvarda üretildiğine inanıyor. JAIDS adlı tıp dergisinde yayımlanan araştırma, siyahların yüzde 27'sinın, "komplo teorisıne" inandığını ve A1DS virüsünün hükümet tarafından laboratuvarda üretildığini düşündüğünü ortaya çıkardı. Siyahların yüzde 16'sı, vırüsün "siyahlardaki nüfus artışını kontrol etmek amacıyla" üretildiğıni, yüzde 15'i de bunun "bir çeşit soykırım" olduğunu düşünüyor. Rand enstitüsü ve Oregon eyalet üniversıtesı uzmanlannca yapılan araştırmaya göre, siyahların yüzde 6O'ı hastalıkla ilgili bilgilerin gızlendiğine inanıyor. Yüzde 53'lük kesim de, AIDS'in tedavi edilebilir olduğunu, ancak yoksul siyahların kasten tedavi edilmediğini düşünüyor. Siyahlar, Amerikan toplumunun yüzde 13'ünü oluşturuyor.