Katalog

25 OCAK 2005 SALI CUMHURİYET SAYFA J l i J v U l l vJlVll. ekonomi(aJcumhuriyet.com.tr 13 DuyarsızhkkâğıdıyaktıPiyasa çevrelerinin de eleştirdiği entegrasyonu göz ardı ederekSEKA 'yı haraç-mezat satma politikası, Türkiye 'yi gazeteden ambalaja kadar her alanda kullanılan kâğıtta dışa bağımlı hale getirecek FATMAKOŞAR Hükümetın gerek işletme- ler arasındaki, gerek fabrika- ların kendi içindeki entegras- yonu göz ardı ederek SE- KA'yı haraç-mezat satma po- litikası, Türkiye'yi bu alanda tamamen dışa bağımlı hale getirecek. Gazete kâğıdından kitap deftere ambalajdan te- mizliğe "odundan kâğıda ka- dar her aşamada üretimin" düşünüldiiğü SEKA fabrika- lan özelleştirme adı altında tasfiye edilirken Türkiye'de yatırım maliyeti yüksek bir sanayı dalı tarihe kanşıyor. Kâğıdın hammaddesi olan selüloz ve odun hamurunu kendi üreten tek kuruluş olan ve düne kadar 50 çeşit kâğıdın üretildiği SEKA tzmit tşlet- mesi 27 Ocak'ta kapatılıyor. SEKA'nın gazete kâğıdı üre- ten Giresun ile Balıkesir fab- rikalarındaki yanlış politika- lar nedeniyle Türkiye ortala- ma bir yıldır ihtıyacını itha- latla karşılıyor. Aynı oyunun şimdi de tzmıt fabrikasında oynandığına dikkat çeken yet- kililer, Türkiye'nin dışa ba- ğımlı hale gelmesinin olası risklerini 1994 krizinde yaşa- nanlan anımsatarak sıralıyor- lar. Fiyatlann yüksek oranda arttığı 1994'teki krizde dünya piyasalanndaki istikrarsızlığı SEKA'nın dengelediğini anımsatan uzmanlar, bundan sonra ıse piyasanın ulusötesi devlerin insafına terk edılece- ğini dile getiriyorlar. Selüloz- İş Sendikası'nın SEKA Ge- nel Müdürlüğü'nün verileri ile Devlet Planlama Teşkilatı Özel Ihtisas Komisyonu'nun raporundan yararlanarak yap- tığı çalışmaya göre, Türki- ye'de kâğıda olan talep her yıl yüzde 10 artacak. Buna karşı- Kötüyönetim veyatınmsızlıL. Türkiye'nin yedinci fabrikası olan İznıit İşletmesi, 1980'li yıllara kadar Türkiye'nin en büyük kâğıt te- sisi konumundaydı. Kötü yönetim, yatırım eksikliği gibi ncdenlerden ithal kâğıtla rekabet etmekte zorlanan SEKA 1998'de özelleştirme kapsamına ahndı. O süreçte yapılan büyük mitingler dönemin hükümetine geri adım attırdı, ancak Özelleştirme Yüksek Kunılu 4 Kasını 2004'tc fabrikanın kapatılınası- na karar verdi. İşçilerin etkin kıılianılmamasına da tepki göstererek cylemlerini sürdürdüğü fabrikada 10 makineden altısı iha- le yöntemiyle satılırken «eıi kalanlar ise yatııım yapılmadığı ve selüloz getirilmediği için çahşmıyor. Selüloz-İş, 5 milyon dolar yatırımla fabrikanın yeniden üretime geçeceğini; 21 milyon dolarla ise taııı kapasiteyle çalışacağını savunuyor. (Fotoğraflar AA) lık kullanılmış kâğıttan üre- tım yapan özel sektör, kâğı- dın hammaddesi olan selüloz ve odun hamurunu kendisi üretme konusunda ise yetersiz kalıyor. Yatırım maliyeti çok yük- sek olduğu ıçın dünyada pek çok gelişmış ülkede mulkiye- ti devlete ait, özerk yönetim- le ayakta duran fabrikaların bulunduğu belirtılen çalışma- da, "Yeni bir gazete, dergi çı- karmak isteyenleri düşünün. Basın tekelleriyle rekabet et- mek için yola çıkıp maliyetle- ri karşılayamadığı için batan fıkir kulüplerini, dergiieri dü- şünün'' denıldi. Türkiye pazannın tekelle- rin iştahını kabarttığı belirti- len çalışmaya göre, Türki- ye'de kişj başına kâğıt karton tüketimi 31.7 kilogramda ka- lıyor. Bu oran AB ülkelerin- den en az tüketimin olduğu Yunanistan'da 83.9 kılogram iken diğer ülkelerde 320 ki- lograma kadar çıkabıliyor. Se- lüloz-lş'in raporunda, Türki- ye'nin kâğıt sanayiine yatırım yapmazsa yakın gelecekte ulusal gelinnin oldukça bü- yük bir payını kâğıt ıthalatına ayırıp milyarlarca dolan har- cayacağı uyarısı yapılıyor. DPT'ninVIII.BeşYıllıkKal- kınma Planı Özel Ihtisas Ko- misyonu'nun raporuna göre de bu alana yatınm yapılma- sı zorunlu. Özel sektöre göre de SE- KA'da yanlış bir özelleştirme stratejisi izlendi. Sabancı Hol- ding şirketlennden OlmukSa Genel Müdürü Akın Paksoy, birkaç kez ihaleye çıkanldığı halde satılamayan SEKA'nın Silifke İşletmesi hakkında "Burayı alan ne yapsın, ham- madde sorunu var, ayrıca pa- zarauzak" dedi. Özel sektö- rün kullanılmış kâğıdın dö- nüştürülmesinde önemli ol- duğunu belirten Paksoy, ga- zete kâğıdı gibi ürünlerde ise ihtiyacın ithalatla karşılandı- ğını belırterek Türkiye'de asıl sorunun hammadde olduğu- nu savundu. MOSKOVA'DA BÎRtNCl Efes Püsen Rusya 'dan vazgeçmiyor İSTANBUL (AA) - Efes Pilsen Genel Müdürü Serdar Bö- lükbaşı, Moskova'da bira pazarında bırın- ci olduklannı belirterek "Rusya, vaz- geçemeyeceğimizvedaimayatırımya- pıp kendimizi geliştireccğimiz bir pa- zar" dedı. Bölükbaşı, kısa vadede Türk cumhunyetlerı ile bugün için faaliyet gösterdikleri ülkeler olan Rusya, Sırbistan, Moldova, Ukrayna gibi ülkelerın yer aldığı bolgelerde daha iyi duruma gelmeyi hedefledik- lerini söyledı Serdar Bölükbaşı, Çin pazarına da değınirken pazar yapısı gereğı artık birçok Avrupalı ve ABD'li firmanın bu ülkede olup olmamayı sorguladı- ğını belirterek "Bu düşünceyapısının içinde tabii ki biz dc varız. Aına olur mu olnıaz mı, bunu şimdidcn söylc- mekerkcn.Çünkü Çin çok büyükbir pazar. Çin'e doğru atakla gitmek la- zını.Doğruataklagidilmezse,o kadar çok büyük ki lokal olmanız kaçınıl- nıaz. Bizim açıldığımız pazarlardaki hedefimiz ise hiçbir zaman için lokal olmak değil" şeklınde konuştu. Efes Pılsen'ın alkolsüz bıra ihracatı ger- çekleştırdığı Müslüman ülkelere işaret eden Bölükbaşı, "Obölgeyeih- racatımızyılda 6-8 milyon litreye yak- laşıyor. Toplam ihracat rakamımızın içinde,Müslüman ülkelere yapbğımız ihracathemenhemen yüzde20-25'lik kısmı oluşturuyor" dedı. Özelleştirme değil tasfiye AFYON: Işletme 2003'te GAP Inşaat'a satıldı. Üretim yapılmıyor. SİLtFKE (Akdeniz): Borçlu ol- duğu gerekçesiyle Orman Bakanlı- ğı hammadde vermiyor. Işletme yö- netimi hammadde verilmesi duru- munda çalışarak borcunu faiziyle ödemek istiyor, ancak IMF'nin di- rektifi nedeniyle hammadde sağ- lanmıyor. Birkaç kez ihaleye çıka- rıldı, ancak alıcı çıkmadı. BALIKESİR: 51.2 rnilyon do- lar değer biçilen işletme 1.1 mil- yon dolara Albayraklar'a satıldı. Satışta kamu yararı olmadığı ge- rekçesiyle satış yargı kararlarıyla iptal edildi. Ancak karar AKP hü- kümetince hâlâ uygulanmadı. Üretim yapılmıyor. TAŞKÖPRÜ: Mopak, işletme- yi satın aldı. Sigara kâğıdı üreti- yor ve ihraç ediyor. Mopak, Muğ- la-Dalaman Işletmesi'ni de satın almıştı. AKKUŞ: Akkuş Genç Gırişim- ciler Grubu'na 780 bin dolara devredildı. KARACASU: Işletmenin "ORÜS" isim hakkıyla birlikte 2 milyon 50 bin dolara Berhan Çe- lik Ahşap Mamülleri Sanayı ve Ticaret Limitet Şirketi'ne satışı onaylandı. GtRESUN: Işletme 3.5 milyon dolar bedelle Milda Mecmua Ga- zete Dağıtım Pazarlama'ya satıldı. Öte yandan SEKA'ya ait Taşu- cu Tersane Alanı'nın işletme hak- kı devredildi. Akder Akdeniz Ta- şucu Gemi Sanayi ile ımzalanan sözleşme çerçevesinde, tersane- nin işletme hakkı 2 milyon 150 bin dolar bedelle 1 Mart 2049'a kadar Akter'e verildi. TMSF, Esbank'tan doğan 625 milyon dolarlık alacağmı 12 yılda geri alacak Fon, Zeytinoğhı ile el sıkıştı TOBB Başkanı Rifat Hisarcıklıoğlu AB İletişim Projesi'nin tanıtun toplantısına katddu (AA) Hisarcıklıoğlu: Müzakerelere çok iyi hazırlanmalıyız Iş dünyasından AB uyarısıANKARA (ANKA) - TOBB Başkanı Rifat Hisarcıklıoğlu, AB ile müzakere tarıhı uzadıkça kapatılan her dosyanın tekrar tekrar açılması gerekeceğine dikkat çekerek müzakereler için çok iyi hazırlık yapılması gerektiğinı bıldırdi. Hisarcıklıoğlu Türkiye Ekonomi Politikalan Araştırma Vakfı tarafından düzenlenen AB tletişim Pro|esi'nm açılışında yaptığı konuşmada, AB ile müzakere edılen konulann kapsamı ve etkileri hakkında kamuoyunun ve ış dünyasının bilgilendirilmesinin önemıne dikkat çektı. tyi bir altyapı ve kapsamlı hazırlıkla genış temele oturtulan müzakerelerın kısa sürede tamamlanabileceğini söyleyen Hisarcıklıoğlu yetersiz hazırlıkla başlatılan müzakerelerin beklenenden çok daha uzun süreceğını vurguladı. AB İletişim Projesı kapsamında, çeşitli basın kuruluşlarında çalışan gazeteciler, AB ile müzakere surecı konusunda eğıtım programına katılacak. 26 Ocak-2 Şubat tarıhlerı arasında müzakere sürecinı izleyecek olan gazeteciler Brüksel'e geçerek AB kurumları ve ışleyişıne yönelik görüşmelere ve etkınhklere katılacaklar Ekonomi Servisi - Tasarruf Mevdu- atı Sıgorta Fonu (TMSF) Esbank'm hâkim ortağı Zeytinoğlu Grubu ile anlaşma protokolü imzaladı. TMSF'den yapılan açıklamaya gö- re Zeytinoğlu Grubu, 30 Eylül 2004 tarihi itibarıyla TMSF'ye olan top- lam 625 milyon 852 bin 251 dolarlık borcunu bu yıldan başlamak üzere toplam 12 yılda, Libor+1 faiz oranı ile ödemeyi kabul etti. Protokole göre Fon alacaklarına karşılık Zeytinoğlu Grubu'na ait gay- rimenkuller üzerine ilave ipotek ve rehinler tesis edilecek. TMSF, grup firmalarının hisseleri- nı rehin alacak ve firmalara gerekli görülmesi halinde yönetim ve dene- tim kurulu üyeleri atayabilecek. TMSF'nin açıklamasında, proto- kolle grup şirketlerinin faaliyetlerini sürdürmelerı ve yaratılacak kaynak- lann borçlara mahsubunun hedeflen- diği belirtilerek "TMSF, yasalann kendisine yüklediği görev ve yetldlerin bilincinde olarak Fon'a devredilen bankalann kamııya maliyetini en aza indirme çabalannı sürdürnıektedir" denildi. Esbank, 21 Aralık 1999 tarihine TMSF bünyesine ahnmıştı. Banka 15 Hazıran 2001 tarihinde Etibank ile birleştırılerek kapatılmıştı. Etibank ıse 2002 yılında Bayındırbank'la bir- leştirilmişti. TMSFEsbank'ı 1 milyar 113 milyon 362 bin dolarlık zararla devralmıştı. Alkolsüz birada atak Kısa bir süre önce Türkiye'de satışa sunulmaya başlanan Alnıan alkolsüz bira markası Clausthaler'in bayi ağı genişliyor. Clausthalcr Türkiye distribütörü Deniz Çoşkuncr kendi alanlarında pazarm yüzde 40'ım cldc ctmcyi anıaçladddannı bclirterck büyük perakcndecilerin J w "N^. çoğuyla anlaşmaların \ % tamamlandığı, alkolsüz bira scvcrlcrin ürünü marketlerden tcmin edebileceklerini söyledi. Çoşkuner, Arabistan'da çok satılan Clausthaler ile Türkiye'nin Ortadoğu'ya açılan kapısı olmak istediklcıini ifade etti. Lesa'dan yeni mamalar Kedi, köpek maması üreticisi Lesa, Goody markasıyla yeni ürünler geliştirdL Goody mamalarında bağışıkhk sistemini güçlendirici özelüği olan Omega 3 ve Omega 6 yağ asitleri dc bulunuyor. Hâlâ köpckler için 4 ve kediler için 5 farklı _L mama çeşitleri buhınduğunu vurgulayan Goody Ürün Geliştirme Müdürü Talat Gülbay, ürün yclpazclerinin önümüzdeki dönem daha da genişleyeceğini belirtti. Yeni ürünler 15,5, ve 2.5 kiloluk paketlerde Metro, Migros, Tansaş ve Gima gibi süper marketlerle tüııı petshop'larda sunulmaya başlandı. Genel Müdür Gtilbay, hayvanseverlerin yeni ürünlerine ilgi göstermesini beklediklerini kavcletti. İŞÇİMNE\TIEMNDEN ŞÜKRAN SONER Fil Ezmiş Gibi Bayram birti, gündem değişti. Dün sabah sabah eko- nomi, daha doğrusu para piyasalanna ilişkin haber sa- atlerinde, bildik söylemlertemcit pilavı gibi yinelenme- ye başladı. Piyasalar, Erdoğan Hükümeti'nin IMF'ye verilmiş sözlerin tutulacağı, yasaların çıkarılacağına ilişkin açıklamalarını iyimser yorumlayarak satın alma- yı sürdürüyorlardı.. AB görüşmelerinin tek kazanımı, zafer gerekçesi ilan edilmiş, alınmış müzakere tarihini en az bir yıl ertele- ten tek yanlı AB kararını dert edinen olmamıştı. Hani AB'nin tek yanlı Türkiye aleyhine pek çok da- yatması yanında, 2005 yılı içinde müzakere tarihi alı- nabilmiş olması çok önemli idi? Hükümet, AB zaferi- ni(!) uçurup götüren, hükümetin bile AB adına kamu- oyuna yapılan bir açıklama ile duyduğu, 2005 yılı için- de müzakere yerine ancak en az bir yıl sürecek tara- manın başlatılacağı kararı karşısında suskun. Zaferin fiyaskoya dönüşü, baş destekçisi büyük medya ile bir- likte yok sayılınca, kitleler ne olup bittiğini algılamıya- caklar. Nasılsa ortada kitleleri uyaracak demokrasi çarkları işlemiyor, özgür basın, etkin siyasal muhale- fet, başta işçi sendikaları, parlamento dışı demokrasi güçleri yok. Borsa yupileri rahat rahat Erdoğan Hükümeti proğ- ramı için güvence verebilirler.. "CHP'nin kurultayı ne- deni ile Meclis görüşmeleri biraz sarkacak. Ancak hü- kümetin IMF'ye verdiği söz var. Bayram günlerinde bir kez daha demeçlerle güvence verildi. Sosyal güven- lik reformu ve diğeryasalar çıkacak. IMF ile beklenen sözleşme imzalanacak..." En piyasacı, küreselleşmeci, ünlü reformlardan ya- na bilinen iktisatçılar bile son günlerde, kendi söylem- leri içinde kalarak kimi uyarılarda bulunmak gereğini duyuyorlar. IMF'nin reçetelerinin dünyanın heryerinde borçların geri dönebilirliği dışında bir kriteri olmadığı- nın, sonuç olarak IMF reçeteleri ile ekonomisi düzel- miş ülke modelınin bulunmadığının altını çiziyorlar. Ta- bii ki IMF ile anlaşma imzalanmamasını düşünmüyor, önermiyorlar. Yine de borcun geri dönebilirliği koşulu- na uyularak, sosyal politikalardan bu kadar da uzakla- şılmaması gereğinin, toplumsal tehdit sınırlarının geçil- diğin uyarısını yapmak zorunda kalıyorlar. Türkçesi piyasa ekonomistleri bile Türkiye'de ço- ğunluğun yoksullaştırılması, yoksunlaştırılması, sosyal devletten sapma kriterlerinde fazla ileriye gidildiği uya- rısını yapma noktasındalar. Kasımpaşa kriterleri ile yo- luna devam etmeye kararlı Erdoğan Hükümeti umur- samıyor. Başbakan Erdoğan ve bakanları, AKP lider- leri, tıpkı kurban kesmede, AB olumsuz gelişme uya- nlarında olduğu gibi, sadece alkış almak istedikleri, ik- tidar gücünü kullandıkları medyayı suçlamak ve tehdit etmekten geri kalmayarak bildiklerini okuyorlar. Sosyal devletin yapı taşları, olmazsa olmazları, dük- kâna dalmış filin tahribat gücüyle kırılıp dökülecek, bu gidişe kimseler dur diyemeyecek. Erdoğan Hüküme- ti'nin işçi-işveren tarafları aldatarak, sözde sosyal gü- venlik reformu paketinin görüşüleceği gün, Meclis'ten çıkardığı korsan yasa ile SSK hastanelerine el konul- ması operasyonu bir biçimde geçerlilik kazanacak. Ta- bii CHP tarafından yargıyla bozma yoluna gidilebilir. Biliyorsunuz Erdoğan Hükümeti oldubitti için, ana- yasa, hukuka aykırı genelge ile yola çıktı bile, 31.12. 2004 tarihli Sağlık Bakanlığı genelgesi ile SSK hasta- neleri ve malvarlıklarının devri işlemleri başlatılmak is- teniyor. Yargıdan dönebilecek, hukuka, hakka aykırı gasp işleminin önceden gerçekleştirilmesi planlanıyor. Sağlık çalışanlarının sendikası bu genelgenin anayasa ve hukuka aykırılığı gerekçesi ile Danıştay'da iptal da- vası açtı. Erdoğan Hükümeti'nin Köy Hizmetleri'ni ortadan kal- dırma operasyonu ile ilgili yasada da umutlar önce Cumhurbaşkanı'nın onay vermemesinde. Makine Mü- hendisleri Odası'nın konuya ilişkin yapılan açıklama- sında, sosyal devlete geri dönüşü olmayan ağır bir dar- benin daha vurulmakta olduğu belirtiliyor. Kamusal hiz- met veren kamu kuruluşlarının parçalanarak özel ser- mayeye peşkeş çekilmesi sürecinin, KİT'lerin özelleş- tirilmesi süreci üzerine, küresel saldırının ikinci bir aşa- ması, ayağı olduğu anlatılıyor. örneğin Köy Hizmetleri'nin ortadan kaldırılmadığı, belediyeler, özel idarelere devredildiği Erdoğan Hükü- meti tezinin kocaman bir yalan, palavra olduğu vurgu- lanıyor. Köylerin güçlü bir çatı altında, yol, su, toprak değerlendirilmesi hizmetlerinin, dağınık, özele açık, ta- şeronlareliyle zayıfyapılanmadagerçekleştirilmesinin söz konusu olamayacağı belirtiliyor.. Aklı başındaolan biri ortaya çıkıp, IMF'nin borcun ge- ri dönebilirliği kaygısı altında, Türkiye'nin sosyal güven- lik siteminin temelinden çökertilmesi operasyonu ile doğrudan, haklı ilişkisini açıklayabilir mi, ideolojik sal- dırı, sistemi onarılmaz biçimde yıkma, kırma operas- yonu amacı dışında. Filin dükkânı kırıp geçmesine "dur" diyecek güçler ortaya çıkamayacak mı? soner@cumhuriyet.com.tr TUSİAD'a Alıııaıı nişaııı Ekonomi Servisi- TÜ- SİAD Berlin Bürosu Di- rektörü MehpareBozyi- ğit, Almanya Cumhur- başkanı HorstKöhler ta- rafından, Üstün Hızmet Liyakat Nişanı ile onur- landırıldı. TÜStAD'dan yapılan açıklamaya gö- re, topluma önemli hiz- metlerde bulunmuş kişi- lere takdim edilen Fede- ral Almanya Üstün Hiz- met Liyakat Nişanı, Berlin'de bugün düzen- lenecek bir törenle Içiş- leri Bakanı Otto Schify tarafından Cumhurbaş- kanı Köhler adına Dr. Mehpare Bozyiğit'e ve- rilecek. Bozyiğit, Eylül 2003 'ten beri, Türk Sa- nayicileri ve Işadamlan Derneği'nin (TÜSlAD) Berlin Bürosu Direktö- rii olarak görev yapıyor. Fujitsu'nun yeni tableti Bilgi işlem şirketi Fujitsu Si- emens Computers, yeni tab- let PC Stiylistic ST502x seri- sini piyasaya sürdü. Yeni tab- let PC,1.56 kg ağu-hğuıda ve standart kablosuz LAN ve Bluetooh'un yanı sıra çok az enerji har- cayan Intel Centrino Mobil Teknolojisi'ne de sahip. Stiy- listic ST5020'nin yeni ekranı 180 derecelik bir görüş alanı- na sahip. Seride yer alana modeller asıl olarak sağlık, si- gorta, perakende, taşımacı- lık ve pazar araştırmaları gi- bi dikcy pazarlardaki çalı- şanlar için tasarlandı. Aralık başuıda tüm dünya ile birlik- te Türkiye'de de satışa çıkarılan tablet PC'nin fıyati 2 bin > 299 dolar.