Katalog

2 OCAK 2005 PAZAR CUMHURİYET SAYFA H i J V V - r i ı U iVJLl. ekonomi(ocumhuriyet.com.tr 13 1985 yılmda sadece 313 olan üretici sayısı bugün 13 bin 044'e ulaşırken, ürün sayısı da 8'den 174'e çıktı Çiflçinin umuduekolojik tanm KİLİS VALtLlGl Mayınlar sökülecek bademler ekilecek Ekolojik tarıma olan talep arttıkça Türkiye'nin dört bir yanından yeni proje haberleri geliyor. Kilis Valihği'nin Sııriye sınınnda başlatmayı planladığı proje de bunlardan biri. Türkiye ve Suriye arasında uzun yıllar süren görüş ayrılıklarının giderilmesi sonucu mayınlann temizlenmesine karar verilmesinin ardından harekete geçen valilik mayinlı olnıası nedeniylc toprakların bakir kalmasından yola çıkmış. Konu hakkında bilgi veren Kilis Tanm 11 Müdiirü Ali Eken, Genelkurmay Başkanhğı'nın mayınlann temizlenmesi için hükümet nezdinde girişimlerde bulunduğunu söylcdi. Mayınlann temizlenmesinin ardından Kilis il sınırları içinde bulunan arazinin özel idareye tahsisini istediklerini ifade eden Eken, projenin hayata geçmesi ile 36 bin 200 dekar alanda 1025 aile ilc ekolojik tanm ürünlerinin üretimine başlayacaklarını vurguladı. Çiftçilerin sözleşmeli olarak üretim yapacaklarını ve her ailcye 20 ile 100 dönüm arasında arazi verileceğini söyleyen Eken, "Sözleşmeler yapılırken dalıa önce anızisi istimlak edilen veya nıağdur olmuş kişilere öncelik verilecek" dedi. Proje kapsamında antepfıstığı, badem üzüm, zeytin yetiştirmeyi planladıklarını kaydeden Eken, 2004 yılı fiyatları ile 7.5 trilyon liralık gelir hedeflediklerini ifade etti. Eken, tarıma uygun olmayan alanlarda da organik hayvancılık yapılacağını dile getirdi. LEYLAÇEVİK Gerek daha sağlıklı gerekse da- ha lezzetli olması sebebiyle tüke- ticilerin doğal besinlere yönelme- si ekolojik (organik) tarıma olan ilgiyi arttırdı. Organik tanm Tür- kiye'de ilk defa 1984-1985 yılla- rında Avrupalı alıcılardan gelen ta- lepler doğrultıısıında kuru üzüm ve kuru incir ekimi ile başladı. İlk beş yıl sadece 8 'e çıkan ürün sayı- sı bugün 174'e çıkarken yine ilk 5 yıl 313 olan üretici sayısı da 13 bin 044'e ulaştı. Türk çiftçisinin ürettiği ekolojik ürünlerin hemen hemen tamamı yurtdışına satılıyor. Daha çok ku- rutulmuş olarak ihraç edilen ürün- lerin başında kayısı, incir, doma- tes, üzüm ve baklagiller geliyor. Doğal ürünlerden elde edilen ihra- cat gelirleri de her geçen yıl artı- yor. Ege Ihracatçı Birlikleri'nin verileri 1998 yılında 19 milyon 370 bin dolar olan ekolojik tanm ilıracatının 2003 yılında 36 milyon 982 bin dolara yükseldiğini göste- riyor. Ekolojik Tanm Organizasyonu Derneği Başkanı (ETO) Ahmet Al- tındişli'nin verdiği bilgiye göre Türkiye'nin ekolojik ürün ihraca- tında en büyük pazar pa- yı yüzde 61 ile Al- • Arahk ayı başın- da çıkan Organik Tarım Kanunu'na göre, organik tarım- la üretilen ve sertifi- kasyon kuruluşları tarafından belgelen- dirilen ürünler, "or- ganik ürün logosu" altında satılacak. Ihracat miktarı 5 yılda 2.5 kat arttı Yıl Miktar (Kg) Tutar (Dolar) 1998 1999 2000 2001 2002 2003 Kaynak 8.616.687 , 12.049.949 , 13.128.934 1 17.556.280 19.182.859 19.370.599 24.563.892 22.756.297 | 27.242.407 %30.877.14O 21.083.351 1 36.982.995 • Tarım Bakanhğı (Ege Ihracatçt Bırlikleri) manya'ya ait. Almanya'yı yüzde 15'leABDizliyor. İçjmar henüz çok küçük ETO Başkanı Ahmet Altındişli, ih- racattaki artışa karşın iç pazarda eko- lojik ürünlere fazla rağbet olmadığını söyledi. Bunda doğal ürünlerin fiyat- larının konvansiyonel (kitle) tarım ürünlerine göre yüksek olmasının etki- li olduğunu vurgulayan Altındişli, "Daha çok büyük süpermarketlerde satılaıı ekolojik ürünlerinfivatınormal ürünlerin bazcn 2-3 katına kadar çıkı- yor. Dünya ortalamasında ise bu ra- kanı konvansiyonel ta- rını ürünle- * *, rinden sadece yüzde 15 fazla. Bizde de pazar geliştikçefiyatlardüşecektir. Ya- pılan anketler tüketicinin yüzde 25'lik fiyat farkını tolere edebileceğini göste- riyor" dedı. Organik tanm konusunda Türkiye çapında en büyük proje Doğu Anado- lu BesıcılerBırliği (DÂBB) tarafından yürütülüyor. DABB Başkanı Nazmillı- calı, 54 bin dekar arazıde 633 sözleş- meli ciftçi ile başlattıkları proje kapsamında hayvan yemi ağır- * lıklı olmak üzere pırınç ve baklagil gı- bı ürünler yeliştirdiklerını söyledi. Hayvan yemıne ağırlık vermelennm sebebıni organik hayvancılık için ze- min hazırlamak olarak açıklayan Ilı- calı, pazarlama stratejılerini ise ihra- cal üzerine kurduklarını ifade ettı. Yurtıçınde de bazı süpermarketler ile corner'lar (ürün köşesi) kurmak üzere görüşmeler yürüttüklerini an- latan Ilıcalı, bayilik isteyenlerin de olduğunu belirtti. Arahk ayı başında çıkan Organik Ta- nm Kanunu'na göre, organik tanmla üretilen ve sertifikasyon kuruluşlan ta- rafından belgelendırilen ürünlerin, "organik ürün logosu" altında satılaca- ğı bildirildi. Logo bulunmadan ürünle- nnı "organik ürün" adı altında satan- lar 10 milyar lira, haksız yere belge ve- ren sertifikasyon kuruluşlan ise 50 milyar lıra para cezasına çarptırılacak. Tanıtımfılmleri başlayacak Ceçen günierde çıkan Organik Tanm Yasası'nın radyolarda üretici ve tüketicinin bilinçlendirilmesi ha/ııiık aşamasında Tarım ve Köyişleri Bakanhğı ile amacıyla yayın yapılması maddesini ekledi. Buna göre koordineli çalıştıklannı bclirten DABB Başkanı Naznü organik tanmla ilgili ayda en az 30 dakika eğitici yayın Ilıcalı. "Bakanhk bizim önerimiz doğrultusunda yasaya yapılacak. Tanıtım filmlerinin çekimi için ulusal, bölgesel ve yercl yayın yapan televizyon ve çaîışmalannuz başladı" diye konuştu. VERGİ KANUNLARINDAKl DEĞİŞİKLÎKLER BELİRLENDl çop vergisine yüzde 50 :4111ıANKARA (AA) - Vergi sisteminde pek çok değişiklik içeren Vergi Kanunlarının Yeni Türk Lirası'na (YTL) Uyumu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkındaki Kanun, Res- mi Gazcte'nin 31 Arahk 2004 tarihli 3. nıüker- rer sayısında yayımlandı. Yasada şu değişiklik- ler yer alıyor: • Gelir vergisi tavanı yüzde 45'ten 40'a in- dirilirken, ücrctlilerde bu oran yüzde 40'tan yüz- de 35'eçekilecek. ^ Damga vergisi tahsilinde damga pulu uygulamasına son verilccek. • 2006 yılından itibaren, menkul kıymetler ve diğer ser- maye piyasasi araçlanndan elde edilecek gelirlerden yüzde 15 stopaj alınacak. • 2 yıldan fazla elde tutulan — — — — hisse senetlerinin satışından elde edilen kazanç- lardan vergi alınmayacak. ı/ Aktiflerinde 2 yıldan fazla duran iştirak hisseleri ve gayrimenkullerin satışından doğan kazançlar, sermayeye eklenmeleri şartıyla ku- rumlar vergisinden istisna tutulacak. • Endüstri veya teknoloji geliştirme bölge- lerinde yer alan gayrimenkullerin yatınma uy- gun hale getirilmesi amacına uygun olarak if- raz, taksim veya birleştinııe işlemleri, tapu harç- lanndan istisna edilecek. • Yazılı ve uygulamah sınav için ayrı ayn tahsil edilen "sürücü belgesi sınav harçlan" da yürürlükten kaldınlacak. • Resmi Gazete'de yayımlanan kanuna göre yurtdışına çıkış harcı, Toplu Konut İdaresi'nin gelirleri arasında yer alacak. • Belediye, biletle girilmesi zorunlu olma- yan eğlence yerlerinden günlük en az 5 en çok 100 YTL vergi alacak. • Konutlardan alınan çöp vergisi, büyükşe- hir belediyelerinde yüzde 50, diğer belediyeler- de yüzde 20 oranında artınhyor. f/ Milli Eğitim Bakanlığı'na bedelsiz yapı- lacak bilgisayar ve donanım teslimleri ve bun- lara ilişkin yazıhm teslimi ve hizmetler 31 Ara- hk 20 lOtarihine kadar KDV'den istisna olacak. • Bakanlar Kurulu, alkollü içkiler, sigara ve tütün mamulle- ri ile kolalı gazozlara uygıılanan ÖTV oranını sıfıra kadar indire- bilecek veya 2 katına kadar çı- karabilecek. ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ Hsseleri kısmen veya tama- men Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu'na ait olan bir bankanın bilanço değerle- rinin fon tarafından devralmması halinde devir veya birleşmeden doğan kazançlar, 1 Ocak2005 ile 31 Arahk 2010 tarihleri arasında kurumlar vergisinden müstesna tutulacak. - Yurtdışına çıkışlarda alınan harç, Toplu Ko- nut İdaresi'nin gelirleri arasına alındı. - Tahsil imkânsızlığı sebebiyle terkin tutan 5 milyon TL'den 8 YTL'ye yükseltildi. - Hiçbir geliri olmayan veya sadece emekli maaşı bulunanlar ile gazilerın, şehitlerin dul ve yetimlerinin brüt 200 metrekareyi geçmeyen konutları için bina vergisi oranı sıfıra indirildi. İLK OYUN CD'Sİ 2005 YILINDA PÎYASAYA ÇIKARILACAK Türk yazdımcılar atakta İSTANBUL (AA) - EuroSoft Yazıhm Dağıtım lthalat Ihracat Sanayi ve Ticaret AŞ Genel Müdürü Fatih Karcı, Türkiye'nin yazıhm konusunda daha fazla adım atması gerektiğini belirterek çeşıtli konularda hazırladıklan 40 yerli yazılımın tümünün 2005 yılının sonuna kadar tamamlanarak pazara sunulacağını bildirdi. Yazıhm sektörünün işlenmemış bir tarla gibi olduğunu kaydeden Karcı, "Türkiye'de biz, yazdunı tüketim aracı yapmaya çalışıyoruz. Bunu başardığımız takdirde, insanlar nasıl bir ayda 3 kitap okumaya çalışıyorlarsa, bir ayda 3 tanc CD tüketebilirler diye düşünüyorum" dedi. 2005'in en önemli projelerinden birinin bir oyun CD'si olduğunu ifade eden Karcı, "2005 yılının projesi olarak, Türkiye'de çıkacak bir oyun CD'si hazırlığındayız. Türkçe olarak piyasaya sunulacak bu oyun, Türkiye'nin kuruluşuyla ilgili olacak" dedi. AB ile ticaret açığında rekor büyüme ANKARA (ANKA) -AB'den müzakere ta- rihi alarak yeni bir döneme giren Türkiye'nin AB ülkeleriyle ticaretinde karşı karşıya kal- dığı açık her geçen gün artıyor. AB ülke- leriyle ticaret açığı ocak-kasım dönemin- de yüzde 77.9 oranında artarak 10.2 milyar dolara ulaştı. Devlet Ista- tistik Enstitüsü'nün (DİE) verilerine göre Türkiye'nin sayılan yeni katılan 10 ülkeyle birlik- te 25'i bulan AB ülkele- rine ocak-kasım döneminde yaptığı ihracat yüzde 31.8 artışla 56 milyar 226 milyon do- lar olurken AB ülkelerinden gerçekleştiri- len ithalat ise yaklaşık yüzde 40 artarak 40 milyar 830 milyon dolara ulaştı. M Akaryakıttan alınan ÖTV'de yılın son zammı ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - Hükü met, akaryakıttaki serbest dönemi; akarya- kıt ürünlerinden alınan ÖTV'yi arttırarak "kutladı". Bakanlar Kurulu akaryakıttaki ÖTV oranlarını, 31 Arahk tarihi itibanyla arttırdı. Resmi Gazete'de yayımlanan karara gö- re, 31 Arahk 2004'ten itibaren geçerlı ola- cak litre başına ÖTV tutarları, oktanı 95 veya daha fazla fakat 98'den az olan kur- şunsuz süper benzin için 1 milyon 362 bin 500 Türk Lirası (TL), oktanı 98 veya daha fazla olan kurşunsuz süper benzin için 1 milyon 484 bin 500 TL, oktanı 98'den az olan ile oktanı 98 veya daha fazla olan süper benzin için de 1 milyon 376 bin 500 TL ola- rak belirlendi. YORIM ÖZTİN AKGÜÇ Yeni Bir Dünya Düzeni Tasarlamak Birleşmiş Milletler'in çeşitli kuruluşlarının, kimi sivil toplum örgütlerinin raporları açıklanıyor, kendi ülkerniz- de gözlemler yapıyor, bazı ciddi yayın organlarını izle- meye çalışıyoruz. Günümüz dünyasında insanların çok büyük bir bölümünün, en düşük düzeyde, en ağır ko- şullarda dahi yaşama hakkı yok. Bebek, çocuk ölüm oranlarının yüksekliği; açlık, ölümcül hastalıkların yay- gınlığı, tüm bunlara karşın insanların savaş diye birbi- rini boğazlaması insanı ürkütüyor. Yoksulluk sınırında yaşayanların bilgi edinme, eğitim görme, sağlık hizmet- lerinden yararlanma olanakları hemen hemen hiç yok. Töreler, baskılar, ekonomik sıkıntılar, birtür kölelik dü- zeni yaratıyor; kişiler, meslek edinmek, eş seçmek, sevmek, âşık olmak haklarından dahi yoksun. Fizik olarak yaşama olanağı bulanlar da gerçekte yaşama- dan ölüyor. Denilebilir ki, yaşam büyük ölçüde insanın içindedir. Doğrudur. Ancak koşulların ağırlığı, sınırla- malar, baskılar, insanların duygusal, düşünsel yaşamı- nı da engelliyor. Varolan koşullarda, Kopenhag siyasal kriterleri, hat- ta düşünceleri açıklamak hakkı, azınlık hakları, de- mokrasi ve benzeri tartışmalar bana yapay geliyor. Dü- şünsel, duygusal yaşamı bir yana bırakınız, en doğal fiziki yaşama hakkından yoksun kişiler için, yasalarda, anlaşmalarda yazılı haklar sadece kâğıt üzerinde ka- lıyor. Eczacıbaşı Topluluğu'nun artık geleneksel hale gel- meye başlayan "Yaratıcı ve Yenilikçi Buluşmalar" top- lantılarında, 21 Arahk 2004'te ünlü tasarımcı Ross Lo- ve Grove'i Swiss Otel'in Fugi Balo Salonu'nda dinler- ken, cisimleri yeniden tasarlamak, onlara yeni biçim- ler vermek, kullanılış kolaylığı yanı sıragüzellik katmak, bunların hepsi çok iyi ama, şu var olan dünya düzeni- ne de yeni bir biçim versek, yeni bir dünya tasarlasak düşüncesi kafamdan geçti. Yeni biçimler, fiziksel de- ğişimler belki dünyaya görüntü olarak yeni şekil ver- mek, güzel görüntü, güzel duyu (estetik) yaratmak Lo- ve Grove gibi tasarımcıların işleri ama, milyarlarca in- sana insan gibi yaşama koşulları sağlamak, onların fi- zikı yaşam koşullarının iyileştirilmesinin yanı sıra dü- şünsel ve duygusal yaşamlarını geliştirecek tasarım- ları yapmak da kimlerin görevi diye düşündüm. İnsanların fiziki gereksinimlerinin karşılanmasının ya- nı sıra bilgi edinme, eğitim, meslek seçme, yetenek- lerini geliştirme, boş zamanlarını değerlendirme, eş seçme, sevme haklarının da var olduğu düşünsel ve duygusal derinliği olan bir yaşam sağlayacak yeni bir dünya düzeni tasarlamak. Tasarımcılar cisimlere yeni biçim verebilir, yeni biçimler geliştirebilir, dünyaya fi- ziksel olarak yeni bir görüntü katabilirler ama, dünya düzenini değiştirerek onu insancıl hale getirmek, üzün- tü veren "Tannm böyleşeylerolmamalı, yaşanmama- lı" diye yakarışa yol açan görüntüleri ortadan kaldır- mak bana mevcut koşullarda ütopya gibi geliyor. Yeni bir dünya düzeni için yeni bir insan yapısı, kişi- liği, davranış biçimleri tasarlamak gerek. Değeryargı- larını, itici güçleri, çekim odaklarını, paradigmaları de- ğiştirmek gerekir. Yalnız kısa süreli olarak kendi çıka- rını kollayan, bazı ekonomistlerin homo economicus diye nitelendirdikleri, çoğu kez bencil davranan insan tipiyle, yeni bir dünya düzeni kurmaya olanak yok. Her toplumsal düzenin bu düzene uygun insan karakteri, kişiliği, yapısı, değeryargıları, davranış biçimleri olma- lı. Nasıl ifade ederseniz ediniz, ulaşılmak istenen kü- resel amaç, itici güç, çekim odağı, paradigma, "tüm dünya insanları için heraçıdan daha iyi yaşam" ola- rak ortaya konulduğunda, buna uygun insan tipi ta- sarlamak gerekiyor. Bu tasarım, paylaşmacı, dayanış- ma duygusu yüksek, üretici, bencil olmayan, istismar- dan, aşırı tüketimden kaçınan; algılama, idrak, yargı, usa vurma yetileri gelişmiş, özeleştiri yapabilen, ılımlı davranan, sevecen, duygusal yaşamı da olan bir in- san kişiliği oluyor. Eğitimle oluşacak değer yargılarıy- la, geleneklerle böyle bir insan tipi geliştirilebilir, insan karakterine, yapısına moral olarak böyle bir biçim ve- rilebilir mi? Bana, günümüzdeki insan davranışlarına bakıldığında, hayal ötesi bir tasarım gibi geliyor. Hani Nâzım Hikmet'in Abidin Dino'yasorduğu gibi, "Sen mutluluğun resminiyapabilirmisin?" gibi, benim içim- den de R. Love Grove'a şöyle bir soru yöneltmek geç- ti: "Yeni dünya düzenine uygun insan kişiliği, yapısı, tasanmı yapabilir misiniz?" diye. irdelenmesi gereken bir konu da günümüzdeki de- mokrasi anlayışının, uygulamasının, tasarlanan ütopik dünya düzenine ne denli uygun olduğudur. Günümü- zün demokrasi anlayışı, uygulaması, kapitalist düze- nin, sermaye egemenliğinin sürmesineyöneliktir. Ser- maye egemenliği olduğu sürece bazı haklara izin ve- rilir, bu koşulla demokrasi vardır. Günümüzün demok- ratik düzeni ve kurumları, sermaye egemenliğini sağ- lamaya, pekiştirmeye odaklanmıştır. Bu bağlamda gündeme getirilmesi gereken bir konu, ideolojik an- lamda kapitalizmin tasarladığımız ütopik dünya düze- ni ile ne ölçüde uyumlu olduğudur. Yeni bir yıla girdiğimiz bu günierde, geleneksel yeni yıl dilekleri arasına, dünyayı daha fazla yitirmemek için, yeni bir dünya düzeni tasarımını eklemek zamanı da geldi gibime geliyor. Yukos, Almanya 'yı ikiyüzlülükle suçladı Ekonomi Servisi- Rus petrol şirketi Yukos, Yugansk- neftegaz bırımının saüşıyla ilgıli, Alman hükümetini ikiyüzlülükle suçladı. Yukos, Almanya'nın, Kremlin'e yardım ettiğini iddia etti. Şirketi temsil eden avukat Ro- bert Amsterdam da, Deutsche Bank'ın olayda Alman devletınin lehine hareket ettiğini belirterek, ıki ülke devlet başkanlarının iyi ilışkisine atılla bulundu. Öte yandan Rusya, Pasifik'te, Japonya ve diğer ülkelere petrol ihracatını sağlayacak bir petrol boru hattının ın- şasına onay verdi. Arkas Holding' Alman ortak ANKARA (ANKA) - Deniz taşımacılığında dün- yanın savılı kuruluşları arasında yer alan Alman Hapag-Lloyd Container Linie, bu alanda Türki- ye'nin önde gelen kuruluşlarından Arkas Ilol- ding'le ortak oldu. Hapag Lloyd ve Arkas Hol- ding, deniz taşımacıhğı için İzmir'de şirkct kurdu. "Hapag-Lloyd Denizaşırı Nakli- yat AŞ" adı vcrilen şirketin sermayesi 330 milyar lira olarak belirlendi. THY, Mitsubishi 'den uçak kiralayacak Kiraz, alternatif\ \tanm ürünü oldu İSTANBUL (AA) - Türk Hava Yolları (THY), Mitsubishi firmasından uçak kiralayacak. THY'den borsaya gönderüen açıklamaya göre, THY'nin 2005 yılı uçak ihfiyacını karşılamaya yönelik olarakMitsubishifirmasıta- rafindan teklif edilen 2000 yılı imalatı 181 yolcu kapasiteli 1 adet A 321-200 uçağının ki- ralanması hususunda genel müdürlük yetkili kılındı. ÂJM/KJ* _^- BART1N (Cumhuriyet)-Bartın Tanm ll - ^ .,«-=-*-- MüdüriüğuileBarnnValiliğiSosyalYar- •*" dımlaşma ve Dayanışma Vakfı Başkan- lığı'nın işbirliğinde ortaklaşa yapılan 100 ai- leyeyan bedelli2'şerdekaralanda 24 milyaıiık kirazpro- jesi uygulandı. Tanm İl Müdürü Yıısuf Alagöz, "İliıııizin çilek ve lindık üretiminin \ anınıla kiraz yetiştiriciliği ile de bilinmesi açısından son 2 yıldır 2 dekarlık alanlara kiraz bahçeleri kurma amaçlı projeleri gerçekleştiriyoruz'' dedi. ,.:,,,... ,»?\ •'-