Katalog

SAYFA CUMHURİYET 11 EYLÜL 2004 CUMARTESİ 14 KULTUR kultur(a cumhuriyet.com.tr Pop müziğinin asi kızı Ani DiFranco 'Educated Guess' adlı yeni albümünü yayınladı Ofke dolu,savaşçıamazonMURATBEŞER Bazılanna göre, her parçasında bır manıfestoya ışaret eden tek kişi- lik akustik bır punk topluluğu, ba- zılanna göre de her fırsatta ıçını dö- ken bır direnışçı şarkıcı Ani DiFran- co. Son yıllarda müzık basınının bi- raz da olsa ilgisini çekmeyi başaran 34 yaşındaki sanatçı, daha çok dıya- loglan andıran parçalannda hep he- sap soruyor; kâh "hasta nıhlara" seslenıyor, kâh kötü gıden bır şey- len değıştırmeye yemın ediyor. FoÜt, caz, blues ve punk arasında gıdıp gelen tınılarda, politik tercihlerinı yansıtan şarkılannda ses patlama- lan, vadilerde yankılanan çığlıklar, volkaruk duygu patlamalannı ıçı ıçe geçıren Ani, son çıkarttığı "Educa- ted Guess" albümünde, basit ama sağlam malzemeyle çalışıyor. Ses, gı- tar, piyano, müzik, kayıt, yapım ve miksaj, hepsı kendıne ait. Melodik şarkılardan oluşan albüm, 'singer songwriter" anlayışının sıradan bır ör- neğı değıl. Tüm dünyayla kavgalı 23 Eylül 1970'te Buffalo'da dün- yaya gelen Ani, henüz dokuz yaşın- da barlarda Beatles şarkılan söyle- dı. 15'ınde evden aynldı ve şarkı sö- zü yazmaya başladı. Üç yıl sonra New York'a gıttı. Ilk albümü içın kredi kartından borçlandı; sonra da arkadaşlarından borç toplayarak Righteous Babe Records u kurdu. Bu zamandan ben tüm büyük şırket tekliflennı gen çevıren Ani, son 14 yılda 18 albüm kaydetti, hıçbir tıca- n destek almadan üç mıryon sath: bü- yük plak şırketlerinın sanatçı man- zaralanna hiç uymayan bir görüntü sergıledi. Kendi kendısının patronu olduğundan, bazen son derece kişı- sel, bazen de oldukça politik ve ha- rekete geçinci şarkı sözleri yazdı En sevdıği hedefler sağcı politika- cılar ve statükocu kafalılar oldu. Amerikan femınıstlen tarafindan bır çeşit kült fıgür olarak görülmeyı red- detti. Kendı adını taşıyan ilk albü- münüyle ünlendi. Punk tıtreşımlı folk tınılanyla çok hızlı bir hayran kitlesı edindi. Onceleri kulüplerde çaldı, sonra büyük festıvallerde çık- Emperyalist savaşlann kasıp kavurduğu bir dünyada o, silahlara karşı alerjisini, vatan kavramını sorgulamaya götürerek dile getiriyor. Ani günümüz müziğini, pek çok alandaki yeteneğiyle birleştiriyor. Onda rock'ın enerjisi, folkun duyarlılığı, tiyatronun duyusal tatlan, şiirin gerçekliği ve klasik fünk'ıngroove'u var. tı. 90'lann ortasından ıtıbaren mü- zığını folk dışındakı anlayışlarla zen- gınleştırdı. zamanla meslektaşlan arasında saygınlık kazandı. Böyle- lıkle "ToTheTeeth" albümüne Pnn- ce'i ve efsane saksofoncu Maceo Parker'ı kattı. Cazımsı "Evohe" ıle 2004 yılında Grammy kazandı. Son olarak da tamamen kendisinın çal- dığı akustik albüm "Educated Gu- ess"i çıkardı Şarkı sözlennde çok mücadelecı bir izlenim bırakan bu güçlü ve sa- vaşçı amazon, örneğin albümün dör- düncü şarkısı olan "Origami"de er- kekleri, omzunda ağlamak için ka- dınlara gereksınım duyan ve kadın- lar tarafindan -tıpkı Japon kâğıt sa- natındaki gıbı- katlanarak şekıl ve- nlen bırer aşk objesı olarak gösten- yor. Bu 'Swim\ Bodih', 4 You Each Time', 'Company', 'Raincheck' ve 'Bubble' parçalanndan da anlaşıl- dığı gıbı, karşı cıns ılışkılerinde so- run yaşayan ınsanlann bakış açısın- dan ele alınıyor Arada 'LfteraT, 'The True Story Of VVhat Was' gıbi par- çalarda tüketıme odaklanmış insan tıpi ve Amenkan sıstemı eleştirili- yor. "Nüfiıs kâğjdımla, barbarca em- peryalist bir gücü temsil ediyorum" dıyor "Animal"da. Ardından "'Grand Canyon"da, vatansever bir söylem rutturuyor: "Ülkemi seviyonım, in- sanlanna karşı kendimi sorumhı his- sediyorum." Kendı dışındakı dünya ıle süreklı kavga halınde bulunan Anı'nın her şarkının alhnda yatan öf- ke duygusunu açıklayan en somut sa- tır şu. " F ik başlayan en cool sözcük feminizm. ancak onlar sadece fuc- kingsözcüğünü hakediyoriar*. "Edu- cated Guess" ıle yannlar konusunda cesaret ve umut vencı bır albüm yap- mayı başarmış gıbı görünüyor Ani. Silahlara karşı Emperyalıst savaşlann kasıp kavur- duğu bir dünyada o, sılahlara karşı alerjisini, vatan kavramını sorgula- maya götürerek dıle getiriyor. Ani günümüz müzığını, pek çok alanda- ki yeteneğiyle bırleştınyor. Onda rock'ın enerjisi, folkun duyarlılığı, ti- yatronun duyusal tatlan, şıırın ger- çeklığı \e klasik funk'ın groove'u var. Righteous Babe Records, arnk bod- rum katta bır ofısten ıbaret değıl Ay- nı zamanda kurtanlmış bır alan. Böl- gedekı kültür hareketlennı de des- tekleyen şırket, alternatıf hareketle- rin kitlelere ulaşmasında aracı oluyor. Janis Ian ve Dan Bern gıbı isımlere yapımcılık yapan Ani, renklı kışılı- ği ve cınsel tercihlenyle ılgı görü- yor. MeKssa Etheridge gıbı, sıkı bır eşcınsel haklan savunucusu olması- nın yanı sıra heteroseksızmin de zu- lümlenni dile getiriyor. Bıseksüel ol- duğu bilınıyor ve özenle aşk yaşamıy- la ılgilı tarhşmalardan kaçınıyor. Sı- ra dışı bir müzisyen olarak Ani, şar- kılan ve manıfestolan ile hep akıllar- da kalacak muratbeser (âstudyoimge Oojami dünyanınmelodilerinibulnşturdu Anglo-Türk dünya mü- zığı olarak yapan Ooja- mı'nın ardındaki güç, Ingıl- terede yaşayan Türk Nec- miCavt Oojami şimdı ye- nı albümü "Urban Der- vish* ıle adından söz ettır- meye hazırlanıyor. Sanat- çının. Natacha Atlas ve Transglobal Undergro- undun çağdaş ntımler ve Arap ezgılenni harmanla- dıklan müzıklerinden al- dığı esın. yenı albümünün ohış- masına kaynaklık etmış. Bıl- gisayar müzığıyle başlayan ılk denemelennın ardından, ken- dı parçalannı yazmaya ve de- mo kayıtlannı oluşturmaya başlayan Cavlı'nın ev stüdyo- sunda kaydettığı ılk albümü "SahıtdeConstantmopte", ün- lu dergılerden olumlu eleştı- nler almıştı. Oojamı'nın ntım temelli müziğinin melodik ya- pısı farklı kültürlerden geli- yor Ut ve darbuka sesleri în- gıltere dans sahnesının elect- ronica ve techno ritımlenyle kaynaşıyor Türk, Asya ve Af- nka etkılen belırgın bır şekıl- de duyumsanıyor Endonez- ya, Gana \e Faslı müzısyen- lenn çalışmalanndan "samp- le'lar kullanıldığı ve dans mü- ziğinin özgürlüğü ıçınde de- ğışık kültürlenn kaynaştığı tarzlanyla Kuzey Londra kül- türünü \ e seslennı yansıtıyor "Urban Denish" geleneksel göbek dansına kanşan mo- dem funk, breakbeat \-urus- larla düzenlenmış 13 parça- lık bır albüm.. i albümü '1, Türkçe sözlü senfonık progresıf rock topluluğu îhtiyaç Molası, ikıncı stüdyo albümleri olan "l^"upıyasaya sürdü. Gıtar ve vokalde Taner Sarf, basta SinanGürsoy. kemanda Tolga Çebi ve davulda Murat Güllü tarafindan oluşturulan Çanakkale kökenli thtıyaç Molası, ılk olarak Ada Müzık tarafindan çıkanlan toplama albüm "Sesimizi YükseJtiyonız" ıle duyulmuştu. Ardından Zıhnı Müzık tarafindan çıkanlan ılk albümlen "Milad" geldı. Ihtıyaç Molası şimdi " 1 ^ " adını verdiği yem albümüyle ses getirmeye hazırlamyor. Albüm tümüyle Türkçe parçalardan oluşuyor ve Türk dinleyıcisme yepyeni tatlar sunuyor. Müzığmdekı yerel motıfleri rock unsurlanyla besleyen topluluk, bu albümünde de yerel ezgilerle rock kültürünü bir araya getiriyor. Çan Müzık tarafindan yayımlanan albümden klip çekılecek olan ılk şarkı, açılışta yer alan "Bir Buçuk Tanem". Müzik dünyasından kısa kısa... Efsane saksofoncuya ödül ^ Efsane topluluk Velvet Underground'ın davulcusu Moe Tucker, yeni Raveonettes albümünün konuk sanatçısı. Mkhael Jackson ın mahkemesının sa\cısı. avukatuı 3 mılyon dolar olan kefaletı düşürme isteğinı kabul etmedı. • Rock'n Coke'da kapns yapan ve konseri yanda kalan 50 Cent, Readmg Festıvali'nde yuhalanarak sahneden ındırildi s/ Araba tutkunu olarak tanuıan Oasis'ın NoelGallagher'ı, sahıp olduğu Rolls Royce arabayı açık arttuTna ıle satışa çıkardı. ı/Ilk albümlen ıle çıkış yapan rock topluluğu Gece Yolculan, bu albümün ikıncı \ ıdeosunu "Yaban Gûlü" adlı parçaya çektı • IstanbuFun önde gelen müzık mekânı Babylon. kapılannı 29-30 Eylül tanhlennde caz-rock gıtarcısı Larry Coryefl ıle açıyor. •Efsane saksofoncu ve bestecı Ornette Coleman, "2004 Dorothy and Lillian GishPrize"ıl'e onurlandınlıyor. • 2004"ün en parlak topluluklanndan sayılan Franz Ferdinand. "Yıhn Albümü" dalında Mercury ödülu kazandı. • U2,kraftwerkın "Neon Lights" adlı şarkısını yorumladı; şarkı önümüzdeki ay sıngle _ -SHK. f tm~ A olarak yayımlanacak. • « « B M Â TDrnetto Coleman • Summer in Turkey 2004 (Sony) • Power Hits Vol 14(Sony) • Mano Frangoulıs - Follovv Your Heart (Sony) • Fendun Düzağaç - Uzun Uzun (Müzık Mahsullen Ofısı) • îhtiyaç Molası - 1,5" (Çan Müzık) • Kadır Demır - Sen Yoksun (Seyhan Müzık) • Bayhan - Hayal Edemıyorum (DMC) • Burçin - Bence Türkü Söylemek Lazun (Erol Köse) • Fuchs - Huzur N Deram (Hammer) • Kırpı - The Song (Mega Müzık) • Oojami, Urban Dervısh (Hubble Bubble) • Demet - Korkum Yok (Topkapı) • Capıtal Ice Dream (EMI) • Power Party (Yenı Dünya) • Dzıan & Kamien - Lıve ın Vıenna (Ak Müzık) • Levent - Intime (Ak Müzik) • Arman Trio - Beethoven / Schubert (Ak Müzik) SANATA BAKIŞ SELMİAJNDAK Yazarımız Altın Güvercin Şarkı Yarışmasrnı izlemek için Kuşadası'nda bulunduğundan bu hafta yazısını yayımlayamıyoruz. 18 EYLÜL'DE SONA ERECEK Toronto 'da sinema günleri TORONTO (AFP) - Venedık, Berlın, Cannes ve Sundance festıvallen gıbı dünyanın saygın festıvallennden olan Toronto Fılm Festıvali, 9 Eylül'de başladı. 18 Eylül'e kadar sürecek olan etkınlıkte 61 ülkeden 328 fılm seyırcıyle bulu- şacak. Festıvale, bu yıl Akademı Ödüllen'nde en ivi kadın oyuncu ödülünü alan Chartize Theron ve en i>i erkek ovuncu ödülünü alan Sean Penn de katılıyor. Toronto'da ılk göstenmı yapılacak fıünler arasında Kevin Spacey'nın "Beyond The Sea', Dustin Hoffman ın I Heart Huckerbees' ve HelenHunt ın "A Good Woman' ısımlı fılm- len bulunuyor Al Pacino'nun oynadığı Shakes- peare uyarlaması 'The Merchant of Venıce" de ılgı görmesı beklenen fılmlerden. Festıvalde, yüksek bütçelı Hollywood yapım- lan yanında dünya fılm endüstrısınden çok ^ . js • sayıda fılme de yer ve- w A £ ^ ' " nhyor. Feshval yönetı- Spacey 'nin cısı Noah Cowan, "tn- 'Be\'Ond The sanlar bizi uluslararası ç '• n bir keşiffestivaii olarak b e a < VUStin görüyorlar ve biz de Hoffman ın böyle görülmek istivo- <j yipnyt ruz" dıye konuştu. r , . , Dığer yandan festı- Huckerbees val, tartışma yaratan ,Helen Hunt'in filmlenyle de gündem- ^ Good de Hitler'ınsongünle- r j / , •,, nn. anlatan 'Der Un- W o m a n l m n l l k tergang' dıktatörün ın- gösterim İ sanı yönlennı ırdeler- vapilacak. Irak kenNickNolte'lu-Ho- 's ^ ^ tel Rwanda ve belge- J ... ^ , sel nıtehğındekı Sha- Vapilmiş llkfilm ke Hands With the De- 'Gutiner vil, the Journey of Ro- Palace ' meo Dallaıre', Ruan- da'dakı soykınmı anlatıyor. Bir diğerönemli film ıse Irak savaşı üstüne yapılmış ılk fılm olan 'Gun- ner Palace'. Fılm, Saddam Hüseyin'ın Bağdat"ta- kı korunaklanndan bınnı bulan bır Amenkan bölüğünü anlatıyor. Michael Winterbottomun yönettığı Nıne Songs' ve Catherine Breillat ın "Cehennemın Anatomısı' fılmlen sevışme sahnelenyle tartışı- lıyor. En büyük tepkıyı toplayan fılm ıse mezba- halardakı hayvan kıyımlannı protesto etmek ama- cıyla bır ev kedisını öldürüp > r üzerek yemeye ka- rar veren ıkı hayvan haklan savunucusunun öy- küsü olan 'Causıstry. The Art of Kıllmg A Cat' adlı film. KÜLTUK • SANAT hüseyin hitmi bulunmaz 0212 İ29J89 78 WWV/.p£RAREkİAVI.COM.TR ANADOLU YAKASINDA SADECE SİNEMAMIZDA