Katalog

4AĞUST0S 2004ÇARŞAMBA CUMHURİYET SAYFA JVLJJ-iJ. U J \ kultur@cumhuriyet.com.tr 15 Ross Daly 1970'ten bu yana yerel müzikler üzerine çalışmalannı sürdürüyor Dünyanıntüın 'ses'leriSELCENAKSEL Ross Daly, Adalar Kültür ve Sanat Festiva- li'nin konuklanndandı. Dünya müziği konusun- da 1970'li yıllardan beri araştırma, derleme yapan, Fas'tan Türkiye'ye, birçok ülkede bu amaçla bulunan sanatçı, yöresel sazlan ustala- nndan öğrendi. Müziğe, bir çello virtüözü ola- rak kJasik Batı türüyle adım atmış oisa da 'dün- yanın tüm müzüderi'nin çagnsına cevap ver- dı. 198O'li yıllarda, bir düşünü gerçekleştirdi. Yer- leştiği Girit Adası'nda, 1982 'de 'Labyrinth'i kur- du; Belarus'tan Türkiye'ye, birbirine uzak ül- kelerin müzik ustalanıu buluşturdu ve birlikte burada müzik yapıyorlar. Daly ile, müziğe ba- kışı ve çalışmalan üzerine konuştuk. - Klasik müzikten dünya müziğine» ROSS DALY -Yaşamım, müzikle başladı ve dünya üzerindeki farklı müzik gelenekleri üze- rine çalışmalda sürdü. Çello virtüözüydüm, klasik Batı müziği türünde çalışıyordum. Ama asıl istediğim bu değildi. Avrupa kökenli olma- yan bir müzik türüyle tanışmam, Hindistan ve Afgan müziğiyle oldu. Bu anlamda ilk olarak Hint müziğinin başat sazlanndan 'sitar'ı çalmayı öğrendim, Lond- ra'da. Bu kentte, Hindistan kökenli birçok ki- şi yaşıyor... Birlikte çalıştığım müzisyen, beni daha sonra Hindistan'da kendi ustasıyla buluş- turdu. 1970'li yıllann başlanydı. Yine aynı dö- nemde, Afganistan'da da bulundum, bir yıl ka- dar. Dünya müzlfllne doflru - O dönemin Afganistan'ı bugünkünden ol- dukça farkuydı tabii DALY - Evet, Afganıstan çok, çok güzel bir yerdi, müzikle doluydu. tnsanları ise son de- rece sıcak kanlı... Herşey güzeldi aslında. Fark- lı kökenlerden gelen insanlarla tanışmak ve ta- bii ki farklı müzikJerle... Bu, yaşamımdaki en güzel deneyimlerden biriydi. Ülkede daha son- ra yaşananlan ve bugünkü durumunu düşü- nünce... - Farklı kültürlerve müzikleriyle tamşmak en önemlisi sizin için... DALY-Kökü A\Tupa'ya dayanmayan müzik türleriyle tanışmamın yamnda, Hindistan ve Afgan müziğiyle tanışmam, teknik olarak da bir anlam taşıyor: Çoğunlukla Doğu ülkeleri- ne ait olan 'modal' müzikle ilgili çaüşmalan- ma da başlamış oldum böylece. Bu tür müzi- ğin kendine özel teknik bir kimliği var, genel- likle Ortadoğu ve Doğu ülkelerine has. Türki- ye, tran araştırmalanm için gittiğim ülkelerden iki tanesi sadece. Girit'te de bulundum bu amaç- la. Ne kadar çok şey keşfettim bir müzisyenin serüveni açısından bakıldığında... Tabii ki bu tür müzikler üzerine çalışmak, uzun bir süreci kapsıyor. Geleneksel türleri öğrenmek hiç ko- lay değil, çok şey var bilınmesı gereken. Yerel müzllclere illştdn - İcra, nota sistemi ve diğer anlamlarda fark- lar da söz konusu... DALY - Elbette. Çünkü Fas'tan Hindistan'a uzanan bölgenin yöresel müzikleri, bir anlam- da ilişkili belki, ama asla 'aynı' değiller. Bütün bu coğrafi alanda, temel geleneksel özellikler arklı ülkelerin ve insanlann müziklerini tanımak güzel bir deneyim. Heryeni 'tınıda', farklı bir dünyanın kapılan açılıyor bana. Bu önemli bir nokta. 1982yıhndan başlayarak 'beste' de yapmaya başladım. Bunu, en başından hedefliyordum ve önemsiyordum. Beste yaptığınızda, tüm birikiminiz, yaşamınız boyunca öğrendiğiniz her şey etkileşime giriyor sizinle aslında. karşınıza çıkıyor. Bununla birlikte, yalnızca ülkeden ülkeye bir farktan bahsetmiyorum, ül- ke sınırlan içinde gelişmiş, çeşitli bölgesel mü- zikler söz konusu. - Ve siz tüm bunlan mümkün oldugunca ta- ıumaya uğraştuuz... DALY - Bu güzel bir deneyim benim için. Her yeni 'tınıda'. farklı bir dünyanın kapılan açılı- yor bana. Bu önemli bir nokta. Araştırmalan- mahiçbirzamanson vermedim. Bugün, 1979'da yerleştiğim Girit'te de sürdürüyorum bunu. Girit'i seçmemin nedenlerinden biri, Akde- niz'in ortasında yer alması. Yunan müzisyen- lerle de müzik yapıyorum. Türkiye, benim için özel olan ülkelerden birisi, çünkü çok yakm. 1980'den 90'a kadar, sıkça araştırmalanm için geldim ülkenize. Türk müzik insanlanyla bir araya geldim, onlardan da çok şey öğrendim. Müzisyen olarak gelişimde, ülkeniz benim için önemli oldu. - Türk müzjğine gelince, hangi türler üzeri- ne çahştınız daha çok? Geleneksel türler mi? DALY - Genel anlamda evet. Kentte oluşan türleri de inceledim. Bunun yanında, Türk halk müziği de önemli benim için. Daha çok bağ- lamayla yapılan... Çeşitli bölgelerin farklı özel- lüderiydi ilgimi çeken. Bağlamanın yanında bir- çok yerel sazı çalmayı öğrendim. Birlikte ça- lıştığım müzisyenlerden biri MehmetErenler. Kendisini Girit'te de konuk ettik. Yöresel müzlsyenlerle çalışmak - Hangi sazlan çahyorsunuz? DALY-Afganistan'da tanışnğım 'rabab', bu çoğunlukla ülkenizde de kullanılan 'rebab'la kanştınlıyor. Ut, lavta, lir, bağlama, saz, si- tar... - ÇeDodan sonra-. DALY -Doğrusu 'küçük' bır değişiklık! Fark- lı ülkelerin geleneksel müziklerini, elimden geldiğince öğrendim. 1982 yılından başlayarak 'beste' de yapmaya başladım. Bunu, en başın- dan hedefliyor ve önemsiyordum. Beste yap- tığınızda, tüm birikiminiz, yaşamınız boyunca öğrendiğiniz her şey etkileşime giriyor sizinle aslında. Ortaya çıkan, bu çerçevede gelişiyor. Bir müzik insanı olarak, ilk gençliğimden bu günlere bir akış somutlaşıyor. Benim için bes- te yapabilmek, çeşitli geleneklerin müzikal öğelerini bestelerimde kullanabilmelc, hep çok önemli, önemli olduğu kadar çekici oldu. Ozel- likle son on yılda, kişisel çalışmalanmın yanın- da, dünyanın dört bir yanından müzisyen dost- lanmla yaptıklanmla durduğum yer, büyük önem taşıyor. "Labyrhıth", 1982 'de ben ve birkaç arkada- şımın bir araya gelip müzik yapmasıyla temel- leri atılan bir oluşum. Ben ve o arkadaşlan- mın ortak amacı "modal müzik gelenekleri" üzerine çalışmak. etkileşim halınde bu müzi- ğin olanaklanyla üretmekti. Bugün "Laby- rinth" oturmuş bir yapı. Dünyadan birçok mü- zisyen üyesi var: Ut sanatçısı Necati ÇeHk, tabla sanatçısı Shubankar Banerjee. kemen- çe sanatçısı Habil AKyev, kanun sanatçısı Ha- Bl Karaduman, flütçü Jean - Michel VeiDon. bendir sanatçısı Nezih Uzel, keman sanatçısı Panteüs Despotidis, perküsyoncu Yinon Mu- aDem, gitar sanatçısı Gilles le Bigot, trombon sanatçısı Ashley Slater, perküsyon sanatçısı OkayTemiz bunlardan bazılan. (www.rossdalvmusic.com) Çocuk atölyelerinden elde edilen deneyimler kitaplaştınldı Çoculdarla fotoğraf KULTU> • SANAT GULŞAH DURAK Fotoğraf gönüllülerince Mar- mara depreminden sonra îzmit'te başlatılan ve yurt geneline yayı- lan 'çocuklara fotoğraf çalış- Tialanndan elde edilen deneyim- ler kitap haline getirildi. Fotoğ- raf sanatçılan Ozcan Yurdalan ve MehmetKaçmaz, Anadolu'da başlayacak yeni çalışmalann da- ha verimli ve doğru yöntemler kullarularak gerçekleşmesini sağ- lamayı amaçladıklannı söyledi- ler. Marmara depreminden son- ra Dayanışma Gönüllüleri'yle başlayan ve Fotoğraf Vakfı Gi- rişimi'nce sürdürülen 'Fotoğraf- çıÇocuklarAtölyeleri'nin öykü- sünü ve yöntemlerini anlatan 'Çocuklaıia Fotoğraf El Kitabı' fv Yayınlan'ndan çıktı Özcan Yurdalan ve Mehmet Kaçmaz tarafından derlenen ve 3 ana bölümden oluşan kitapta önceükle 1999 - 2004 yıllan ara- sında deprem sonrasmda tzmit, Düzce Gölkaya'mn yanı sıra îs- tanbul, Diyarbakır, Hakkâri, Al- tınoluk, Didim, Milas. Afyon. Erzincan ve Van'da gerçekJeşti- rilen çocuk atöh/elerinin tarihçe- si anlatıhyor. tkinci bölümde ise atölye uygulamasının fotoğra- fik ve pedagojik yöntem olarak nasıl bir farkhlık gösterdiğini inceleyen üç yazı bulunuyor. Mehmet Kaçmaz yazısında, belgesel fotoğrafa bir yakla- şım olarak çocuk atöl- yelerini ele ahrken, Münih Üniversitesi Pedagoji Bölümü pro- fesörlerinden Edbard Müller, alternatif eği- tim ve pedagoji yöntemleri ile fotoğraf atölye- lerinin çalışmalarmı değerlen- diriyor. Japonya'daki Mejiro Üniver- sitesi öğretim üyelerinden Ta- dayuki Knsuyama da fotoğraf ve gerçeklik konusu üzerinde duruyor. Üçüncü bölüm. çocuklarla bir atöl- ye kurmak isteyen yetişkin fotoğrafçı- lar için bir el kita- bı niteliği taşıyor. Ozcan Yurdalan, belirli davranış ve düşünce kalıplan içinde yetiştirilen çocuklann kendi yaşam değerlerini keşfet- melerini sağlayacak yöntemler üzerinde durduklannı belirtti. Mehmet Kaçmaz da 1999 yılın- da başlayan çalışmalann kendi yöntemini ortaya çıkardığını söyleyerek, "Kullandığmız yön- tem bir hayat duruşu. Biz önce çocuklara niye fotoğraf öğren- mek istediklerini sorayoruz. Bu süreç çocuklan olduğu kadar bi- zi de değjştirdi" diye konuştu. Fotoğraf gönüllüleri çalışma- lannı ve kitabın yazılış amacını ise önsözde şöyle özetliyor: "Fo- toğrafişin bahanesi. Aslolan ha- yata dair sorulann çoğalnlması. lster sözle, ister yazıyla, ister gö- rüntüyle. Bu sorulan fotoğrafça çoğaltacak olanlar da gezegeni- mizde egemen olan değerlerden, zihniyetten. yaşam kültüründen, adaletsizlikten, eşitsizlikten, şid- detten, aynmcıhktan ve tüm bun- lan ortayaçıkaran süreçlerden ra- hatsız olan ve itiraz eden fotoğ- rafçılardu-." 8 Aguttos 2004 Pazar Lloyd Chısholm Dörtlüsü DJ Tunçel GOlsoy 15 Agustos 2004 Pazar Manan Petrescu Üçlüsü DJ Zuhal Focan 22 Agustos 2004 Pazar Erol Büyukburç DJ Atilla Dorsay 29 Agustos 2004 Pazar Askin Arsunan Altilisi DJ Bülent Denli Emirgaı Atb KAfk 4 Temmuz-12 Eylül 2004 Her Pazar 11.00-14.30 Gınş ucretı 35 mıtyon Tl 0-6 yaş arası ucretsız 6-12 vaş arası %50 uxteml] hakanerdoganpffttnet nel tr. (0212) 293 65 42 - 249 18 39, w w * bjJeta.com Hayatın Şaşırtan Tatlan Caz SİSİM KLEOPATRA'NIN AŞKINA AMFİTEART MARMARtS (Cumhuriyet) - Kleopatra ve Antoni- sus'un aşklannı yaşadıklan yer olarak tanınan Sedir Adası, yeniden düzenleniyor. Muğla Turizm ve Kül- tür Müdürü Erdem Uyanık, adada bulunan agora ve amfiteatr'ın etkınliklere ev sahipliği yapabilecek du- ruma getirileceğini, Kleopatra ve Antonisus aşkınm adada temsili olarak canlandınlacağını belirtti. Adayı işletmek için yeni devraldıklarını belirten Erdem Uyanık, adaya 200 bin turist çekmeyi hedefledikleri- ni söyledi. Adada kültür organizasyonlan düzenleye- ceklerini anlatan Uyanık. amfiteatr'da gerçekleştirile- ! cek etkinlikler arasında Kleopatra ve Antonisus'un | aşklannın anlatılacağı oyunlar da olacağını bildirdi. I BAKANLIKTAN TARİHE KAYNAK YOK NEVŞEHİR (Cumhuriyet) - Kapadokya'nın geçmişine ışık tutacakNevşehir'in Ürgüp ilçesine bağlı Şahinefendi köyü yakınlanndaki Sobesos antik kentindeki kazı ça- lışmalan Kültür ve Turizm Bakanhğı'ndan kaynak ak- tanlmaması nedeniyle durdu. Sobesos antik kentinde 2001'de kaçak kazılar yapıldığırun belirlenmesinin ar- dından kurtarma kazılan başladı. Nevşehir Müze Mü- dürü Halis Yenipınar başkanlığında sürdürülen kazı ça- lışmalannda, son olarak Roma dönemine ait olduğu be- lirlenen ve yöresel taşlarla yapılmış 15'er metrekarelik bir alanı kapsayan 3 işyeri ortaya çıkanldı. Ancak bu yıl kazılar ödenek aynlmadığı için başlayamadı. Nevşe- hir Müze Müdürlüğü'nün girişimleri sonuçsuz kaldı. DANS SAHNELERİNDE SHAMAN 1 RÜZCÂRI ANKARA (AA) - 25 dansçıyla kurulan yeni bir topluluk, Shaman adıyla dans sahnelerine çıkmaya hazırlanıyor. Anadolu'nun her köşesinden halay, karşılama, zeybek, bar, horon ve güvendeleri türkülerle buluşturan Sha- man topluluğunun genel sanat yönetmenliğini Murat Uygun üstleniyor. Bu yılın mart ayında buluşan grup, konservatuvarda dans, müzik, ritim ve tiyatro eğitimi almış ve her biri alanında profesyonelleşmiş 25 dansçı ile 20 müzisyenden oluşuyor. tsmini eski Türklerin dinsel inanışı "Şamanizm"den alan topluluğun ilk ya- pıtı "Buluşma". Anadolu halk danslan, modern dans ve balenin yanı sıra dünya üzerindeki diğer halk dans- lannı da harmanlayıp izleyici karşısına çıkacak. L Şener Şen'e onur ödülü • Kültür Servisi - Bu yıl 41'incisi düzenlenecek olan Antalya Altm Portakal Film Festivali'nde erkek oyuncu dalmda 'Yaşam Boyu Onur Ödülü' Şener Şen'e verilecek. Odülü alacak kadın oyuncu ise önümüzdeki günlerde belirlenecek. Ulusal Sinema Platformu'nun kararlanyla belirlenen 'Yaşam Boyu Onur Ödülleri'nin bu yıl dokuzuncusu verilecek. Geçen yıl Türk sinemasına yaptıklan katkılardan dolayı yapuncı Kadri Yurdatap, yönetmen Tunç Başaran, oyuncular Çolpan llhan, Muhterem Nur, Tanju Gürsu. Süleyman Turan ve görüntü yönetmeni Rafet Şiriner aynı ödüle değer görülmüştü. Söylem yeniden yayında • ADANA (Cumhuriyet Bürosu) -100. sayısmı yayımladıktan sonra yaklaşık bir yıl süreyle yayınına ara veren Aylık Kültür ve Sanat Dergisi Söylem 101. sayısıyla yeniden okurlanyla buluştu. Derginin bu sayısında Mahmut Makal, Erhan Tıglı, Nihat Ziyalan, Ahmet Tolu, Durmuş Ali Özkale, Ali Ozanemre gibi şair ve yazarlann ürünleri yer alıyor. Derginin Sahibi ve Yazıişleri Müdürü Mehmet Çetinkaya, Söylem'in üst üste yüz sayı yayımlanmak gibi bir rekonı elinde bulunduran bir dergi olduğuna dikkat çekerek "Söylem Çukurova dergiciliğinde bir doruktur. Kesintisiz yüz sayı yayımlanmasımn ötesüıde içeriğiyle de Türkiye kültür ve sanat yaşamındaki yerini almıştır. Bazı zorunluluklar nedeniyle geçen yıl yaymma bir süre ara vermiştir. Ancak, bazı art niyetli çevreler bu zorunlu ara vermenin kapatılma olduğu yolunda söylenti yaydılar. Söylem, varlığını yayın politikasından aldığı güçle sürdürecektir" dedi. Saint-Exupepy anısına tören • MARStLYA (AA) - 1944'te uçağmın düşmesiyle kaybolan Antoine de Saint- Exupery'nin anısına, Korsika ve Marsilya'da dün iki tören düzenlendi. 'Küçük Prens' kitabıyla çocuklann olduğu kadar büyüklerin de yoğun ilgisini çeken, 20. yüzyıhn en önemli sanatçılanndan kabul edilen yazar, Marsilya'da düzenlenen törende anıldı. Ünlü pilot-yazann uçağmın düştüğü Riou adası yakinlannda denize çelenkler atıldı. Riou açıklannda 1988 yılında bir balıkçı, üstünde yazann adı yazılı bir künyeyi, geçen yıl ise Marsilyalı dalgıç Luc Vanrell, Saint-Exupery'nin uçağının kalıntılanndan parçalan bulmuştu. Hava Kuvvetleri Yedek Subaylar Ulusal Birliği de kayboluş nedeni hâlâ bilinmeyen Saint- Exupery'nin keşif gezisi için havalandığı Korsika'nın Bastia Havaalanı'na çelenk bıraktı. Brad'in hayalî gerçekleşiyor • Kültür Servisi- Amerika'da en iyi satanlar listesine giren bir kitabm haklannı satın alan Brad Pitt ile eşi Jennifer Aniston kitabın beyazperde uyarlamasmda ilk kez birlikte kamera karşısına geçecekler. Troya'nın yıldızı, 'Audrey NifTenegger'm 'The Time Traveler's Wife' adlı kitabının haklanm satm aldıklanru ve fihnde Jennifer ile birlikte oynayacaklanm belirtti. Yeni tasanda özel bir hastalığı olan Henry ile eşi Clara'nın yaşadıklan anlatılacak. , Ankapella Koposu'na ödiil • Kültür Servisi - Şef Ahter Destan yönetiminde üniversite öğrencileri ve çeşitli mesleklerden koroculardan kurulu Ankapella Korosu, Sevda Cenap And Vakfi ve Siemens sponsorluğunda 27 Temmuz-1 Agustos tarihleri arasmda Macaristan'nın Debrece kentinde yapılan 21. LJluslararası Bela Bartok Koro Yanşması'na katılacak Oda Korolan dalmda ikincilik kazandı. 1999'da kurulan ve 2004'te Ankara Üniversitesi Rektörlüğü'ne bağlanan koro, yurtiçi konserlerinin yaru su~a uluslararası seçkin koro etkinliklerinde yer alarak ülkemizi başanyla temsil eden topluluklardan biri. (www. ankapella. com) BUCUN • BEYOGLU SİNEMASI'nda düzenlenen '9. Onat Kutiar ŞenKği' kapsamında 12.15, 14.30, 16.45, 19.00,21. 15'te GuyRitchie'nin yönettiği 'Ateşten Kalbe, Akıldan Dumana' adlı film gösterilecek. (0 212 251 32 40) • HARBİYE AÇIKHAVA TİYATROSU'nda saat 21. 00 de Zuhal Olcay - Bülent Ortaçgil konseri. (0 216 454 15 55) • KADKÖYGENÇLİKMERKEZİ'nde düzenlenen 'm. AÇIK HAVA StNEMA GÖSTERtVILERİ kapsamında saat 21.00'de 'tstanbul Kanatlannun Attmda' adlı film gösterilecek. (0 216 349 77 68)