Katalog

24 AĞUSTOS 2004 SALI CUMHURİYET SAYFA HABERLER ABDÜLCANBAZ TURHAN SELÇUK DUZYAZI DJRLJST IA3UTLI İSTAN3UL 3P3NDÎ3Î A3DÜLCAN5AZ' KAPİKİJLJLD2 EAC3SALAHI V£ ÎL HOCA, İJ İL!)iAP-APA3! Bfc 26 ülkeye 25 milyon dolarlık ihracat yapan TARİŞ'in temelleri 91 yıl önce atıldı ZeytineadananyaşamLEYLA TAVŞANOĞLU B u Ege'nin zeytin ve zeytinyağı kültürüne bayı- lıyorum. Insanı da kedisi de zeytinyağcı. TA- RJŞ zeytinyağlan şışelerinin tasanmcısı Can Er- çin'ı bırakın, kedisi Bıcık bile zeytinyağı düş- künü. Bıcık, mama kabına zeytinyağı konulma- danrahatetmiyor. Neyin sağlık- lı olduğunu çok iyi biliyor- lar. Biz insanlarsa tüm dünyanın altın gibi değerverdiğizey- tinimizi, zeytin- yağımızı ken- dimiz üretip markamızı oluşturacak yerde, ona bunapazar- lamayı yeğ- liyoruz... TARİŞ Zeytin ve Zeytinyağı Birliği Başka- nı Cahit Çettn sosyal demokrat birköyağası. Safkan birEgeli. Saygın bir isim. Onunla TARİŞ'in tarih- çesini konuşuyorum. I ARİŞ'İN ÖYKUSU TARÎŞ'in temellerinin 1913 'te atıldığını anlatıyor: "Miffi biüncinuyanmasıy- labirtikteböJgedeüretid ken- di birükkrini kurma yoiuna gttti. tşe de Vlflli Aydın Ban- kası'nı kurmakla başladdar. 1915'te önce Incir Birliği ha- yata geçti. Sonra üzüm, pa- mukbirtikJeri kuruHu. 1945te dezeytinvezevtimagıbirKğion- lan fziryor. Bugün zeytinyağı birliği bütün dünyada 26 ülke- ye 25 milyon dolarlık yrihk ih- racat yapryor. Koca bir bölge- nin insaıu bundan geçiniyor. Bu da yaklaşık beş milyon kişi an- lamına gettyor." A R İ P PROJESİ 16 Mayıs 2000 günü tanm kredi kooperatıfleri için yüzey- de yeni bir soluk ve başlan- gıç, ama gerçekte belkı de son anlamını taşıyor. Ülke çapın- da tam 17 tanm satış koope- ratifi o güne kadar 3186 sa- yıh yasayla Sanayi ve Ti- caret Bakanlığı'na bağlı olarak yönetiiirken çıka- nlan 4572 sayılı bir ya- sayla statüleri özerke dönüştürülüyor. Bu ara- da da Dünya Banka- sı'nın Türk tanmını yeniden yapüandır- ma projesi ARİP ve bununkredileriyaşa- ma giriyor. Böylece de yeni bir döneme adım atıhyor. HEDEF YURTDıŞı Zeytinyağı Birli- ği'nde Zeytin AŞ kuru- luyor. 200l'de faaliyete geçen Zeytin AŞ bugün Türkiye'deki toplam zey- tinyağı üretiminin dörtte birini, zeytin alımlannın da üçte birini yapıyor. Bununla bağlantılı olarak dünyaya açılıyor. Hedef dün- yada Türkiye'nin markası ol- mak. îngiltere'nin ünlü çok katlı Harrods mağazasında, Almanya'da Kaufhof larda standlar açılıyor. Inanılma- # TARİŞ Zeytin ve Zeytinyağı Birliği Başkanı Cahit Çetin, Egeli, sosyal demokrat bir köy ağası. Çetin, Dünya _ Bankası'nın Türk Ü tanmını yeniden 1 yapılandırma projesi 1 olan ARlP'in tanm ; 1 satış \ kooperatiflerini yok \ edeceğine inanıyor. \ Çetin nedenini I şöyle açıklıyon \ "Çünkü evrensel \ kooperatifçiliğin , en basit kurallannı bile kavrayamıyoriar. Proje, Türkiye'de tanmı yeniden yapılandırma yerine tanm nüfusunu azaltıp çiddi bir biçimde tasfiyesine yönelik." sı güç ama Japonya'da tam 600 Itaryan lokantası TA- RİŞ zeytinyağlannı kullanıyor. Son hedef ise ABD pazan. AB'nin kapılan ne oluyor, diye sorarsanız o kapı kapalı. AB'nin özellikle zeytinyağı alanın- da koruma yasalan çok kah. Bir de Türkiye'de ta- nm ve tanma dayalı sanayiye çok az destek var. ARlP'e göre yakinda az olan destek daha da düşe- cek. 17 tanm satış kooperatifi bakalun bu koşulla- ra daha ne kadar dayanabilecek? ' A M A Ç , TASFİYE' Peki, ARİP Projesi Türkiye'de tutuna- bildi mi? Cahit Çetin yanıtlıyor. "ARTP, tanm saüş kooperatiflerinin yeniden yapdandınlmasuu hedeffi- yor. Bu, kooperatifieritam anlamıy- la bir açmaza götürecek. Bu böyfc gidersebir Udyıliçinde kooperatif- ler, birtilder kahnaz. ARÎP Proje- si'nin Türkiye'nin şartlanna uy- gunolduğu kanısmdadeğffim.Çün- küevrensel kooperatifçiliğinenba- sitkurallannı bile kavrayamıyorlar. GeçenyılbizeDünya Bankasfndan bu projeyle ilgili bir yetkili geldL Bak- ük, söytediği şeyler tamamıyia evrensel kooperatifçiliğin dışında. Sonra da,Ben kooperatifçilikten anlamam' dedi Bana göre ARİP Projesi Türkiye'de tanmı yeniden yapılandırma yerine tanm nüftısunu azalüpciddibirbi- çimdetanmın tasfryesineyö- netiktir. Banagöre amaç bu. Bugün tanma dışandan cid- di müdahale var. Pamuküretimibitmenok- tasmagetirildLArak700bin ton pamuk itbal eder duru- ma düştük, A\rupa'daiseta- nm stratejik bir unsur. Tür- kiye'de ciddi bir tanma da- yalı sanayi var. Tanm biter- se bu sanayi de bher. Hükümet. tanm saüş ko- operatükrinin otupotanama- sma biranönce kararvenne- nler. Otanasmı istiyora o za- man bunun gereğini yapa- cak. Yoksa çok geç kalonır." BoRÇ TAHKİMİ Sekiz birliğin borç tahki- mi yapıldı. Ne oldu? "Bunlar eski devlet borç- lannmtahkHniydLÇniçiyevi- nesukadarrriyonlargitti.de- niywr. Oy^a 3186 sayıhyasay- la 2000 yıb sonuna kadaryö- netilen bu tanm saüş koope- ratifleri o kötü mirası dev- rahnadL Ama bu borçlarm tasfrvesi için dört yıl beklen- meömiydi?" Bizde hep sapla saman birbirine kan- şıyor ya. Bir yandan kendi üretimimizi, dışandan işi bilmeyen birilerini çağı- rarak kendimiz vurmaya çalışıyoruz; öte yandan dünya bizi ödüllendiri- yor. Dünya Zeytinyağı Konseyi dün- ya çapında 16 kuruluşa kalite belge- si veriyor. Bunlardan birisi de TA- RİŞ zeytinyağlan. AYAKTA KALMA SAVAŞI TARİŞ Zeytin AŞ Genel Müdü- rü Fatih Cenİkli Ürün Koordinatö- rü de gencecik bir kız. Ismi TubaÇe- Bkel. ABD'de eğitim görmüş. tkisi de tanm ve tanma dayalı sanayinin Türkiye'de kesinlikle desteklenmesi ve geliştirilmesi gereğini vurgulu- yorlar. "Arükbumillidavamız. Ayak- ta kalma )>a\aşı veriyoruz. Ama gelişe- ceğimize de sonsuz inancımız \ar." Ya. işte böyle. Biz Türkiye'de ya kendı markamızın-markalanmızın doruğa çıkmasına çalışacağız ya da kolaycılığı seçip "Neyime ge- rekTürldy«'nintanmpoBtikasıya da markası? Yan getir yatar, key- fime bakanm" diyeceğiz. Sarmısaklı Tohum Üretme çtftliğl'nfn satılmasına protesto ^Toprağınııza sahip çJ tstanbul Haber Senisi - Lüleburgaz Demokrasi Plat- formu, Sarmısaklı Tohum Üretme Çiftliği'nin satışı- nı protesto etmek amacıy- la dün Edirne Baym'nda mıtingdüzenledi. "Topra- ğunıza sahip çıkalım!" slo- ganıyla gerçekleştirilen mi- tingde. "Topragnnıan,ana- mızınyabancılara geçmesi- ni istemiyoruz. Toprak na- mustur. saülmaz" mesajı verildi. YüRTTAŞ DESTECI Aralannda TEMA, Lü- leburgaz Beledıyesi, CHP, Atatürkçü Düşünce Derne- ği, Eğitim-Sen'in debulun- duğu çok sayıda siyasi par- tı ve sivil toplum kurulu- şundan oluşan Lüleburgaz Demokrasi Platformu, Sar- mısaklı Tohum Üretme Çift- liği'nin satılmasına karşı çıktı. Edirne Bayın'nda sa- at 12.00'de gerçekleştirilen mitingde, tüm yurttaşlar, "topraga sahip çıkmaya" davet edildi. Platform tarafından ya- • TEMA, Lüleburgaz Beledıyesi, CHP, Atatürkçü Düşünce Derneği, Eğrtim- Sen'in de bulunduğu çok sayıda siyasi parti ve sivil toplum kuruluşundan oluşan Lüleburgaz Demokrasi Platformu, Sarmısaklı Tohum Üretme Çiftliği'nin satılmasına karşı çıkmak için miting düzenledi. pılan açıklamada, Sarmı- sakhÇiftliği'nin. l.sınıfta- nm arazisi olduğu belırtil- di. Açıklamada. çiftliğin. ihale yoluyla satışının hak- sız olduğu vurgulanarak "IMF'nin dayatmalan so- nucu,bcıeyaranolmayanbu uygulamalara her zaman karşıolacağız. Ozefleştirme, saüp savma ve öz kaynakla- neklençıkararakyeniw\a- bancı haramilere yol açma potrtikasının sonuçlan orta- da. Atatürk'ün mirası olan Sarmısaklı üzerindeki sos- yal adalet dışında oluşruru- lan çirkin çabalar da gözler önündebulunuyor'" denildi. ÇöZÜM SART Açıklamada. özetle şu görüşlere yer verildi: "Tanm alanlannın saü- larakülkemizitanm ürün- leri ithal eder bir duruma getirmek. ekonomik şart- lannıızı daha ağuiaşüra- cak. Bu yaşananlar, basit bir mülkiyet değiştirme ob- yı değil, Cumhuriyefin ve Türktanmırun teshnı ahn- mak istenmesidir. Bu du- nımdaefimizkohımuzbağ- h duramayız. Bir şeykr ya- parak çö/ünı bulnıahyTZ. Bugünkü ekonomik,sos- yal ve kültürel \arlıklanru Cumhuriyet aydmlanması- na borçhı olan tüm göre\H, yetkilivesorumlulanbu sa- üşa engelolmaya. yuıttaşla- n da demokratik tepkileri- ni dile getirmeye davet edhoruzT 30 Ağustos'ta sona erecek festivaL çeşitli ülkelerin dans gösterilertyle renklendL Çorlu 'nun ayçiçekleri ERDALÖZCAN ÇORLU - 1 . Çorlu Uluslararası Güne- bakan Festivali coşkuyla devam ediyor. 20 Ağustos'ta belediye önünden kortej yürüyüşüyle başlayan festival, renkli gö- rüntülere sahne oluyor. Brezilya, Yunanis- tan, Gürcistan, Moldavya, Amerika, Bul- garistan, Makedonya, KKTC ve Azerbay- can'dan gelen dans ekiplerinin gösterileri büyük ilgiyle izleniyor. 30 Ağustos'ta sona erecek festival bün- yesinde kitap fuarlan, ımza günleri, ye- mek yanşmalanmn yam sıra her akşam Çorlu General Basri Saran Stadı'nda üc- retsiz halk konserleri düzenleniyor. Festival kapsamında Çorlu Belediye- si'nce 303 çocuk ücretsiz sünnet ettirilir- ken 17 çiftın nikâhı kıyıldı. CHPTı Çorlu Belediye Başkanı Altan Ersin. festıvalle dayanışma ve birliktelik duygulannı güçlendirmeyi amaçladıklan- nı belirtti. Türkiye'deki ayçiçeğirün yüzde 12Tık bölümünün Çorlu'da üretilmesi ne- denıyle festivale "Günebakan" adını ver- diklerini ifade eden Ersın. "FesuAal,sanat- saletkinleriyie anunsanacakvegeleneksel- leşerekbüyüyecekbff festrodolaeak" dedi. ORHAN BÎRGtT Savcılık Düğmeye Basınca.. Pamukova hızlı tren faciasında ne kendisinin ne de TCDD yetkililerinin sorumlu olduklarını, TBMM'deki oy çoğunluğunun iradesiyle karara bağlayan siyasal iktidar, Ankara Cumhuriyet Baş- savcılığı'nın önceki gün açıklanan karanyla karşı karşıya kaldı. Başsavcılık, 38 kişinin ölümü, 95 ki- şinin de yaralanmasıyla sonuçlanan kaza nedeniy- le Devlet Demiryollan Genel Müdürü Süteyman Ka- raman için Ulaştırma Bakanı'ndan soruşturma iz- ni istiyor. Soruşturma, Genel Müdür'ün gerekli önlemleri almadan hızlandırılmış tren seferlerine başlaması gibi, ilginç bir gerekçeye dayanacak. Ne demektir "hızlandtnlmış tren seferlerine baş- lamak için gerekli önlemleri almamak'"? Ankara- istanbul arasındaki kimi tren seferierini hızlandır- mak için, yeterii altyapı hazırlandı mı sorusunu, 4 Ağustos 2004 günkü gensoru görüşmelerinde yanıtlayan Ulaştırma Bakanı Binali Yıldınm, tuta- naklardaki konuşmasında tam bir vicdan huzuru ile olumlu yanıt veriyor. Bir takdirname vermediği kalmış Bakan o konuşmasında önce, sadece Ankara- Istanbul arasındaki demiryollarının değil, ülkenin başka yörelerindeki hatlann da bakım üstüne ba- kım gördüğünü anlatıyor; yapılanları tek tek sıra- lıyor ve "Bütün bunlar, siyasi atama, yandaş diye suçlanan yönetim kadrosunun başansıdır" tüm- cesini tutanağa geçirterek sadece kendisini değil, savcılığın suç duyurusunun hedefı Süleyman Ka- raman'ı daakiıyor. Binali Bey, bu kadaria da yetinmiyor. Hızlandı- nlmış tren seferlerinin yapıldığı yolda, bu seferieri başlatmadan önce tamamlanan işleri tek tek sa- yıyor. Tutanaklara bakarsanız, o başanların neler oldu- ğunu okursunuz: • ..yolyenileme, mevcut sistemi iyileştirme ça- lışmasıyla trenin ortalama hızmı 100 kilometreye çıkarmak hedeflenmiştir. • Seyahat süresinde 44 dakika tasarrui etmek için 144 makas değiştirilmiş, 178 hemzemin ge- çit elden geçirilmiştir. • Elektrifikasyon ve sinyalizasyon yolun ge- ometrisine uygun hale getirilmiştir. Ulaştırma Bakanı'nın bu sözieri, sanınm yeterin- ce açıktır. Bakan, TCDD Genel Müdürü ile kadro- sunu başarılı bulmaktadır veo başannın nedenle- rini de benim italik olarak özetle buraya aldığım ko- nuşmasındaki aynntılarla gerekçelendirmektedir. Ama Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı, Sayın Ba- kan'ınveyineTBMM'deki gensoru görüşmelerin- de eşdeğer bir konuşma yapan AKP Sözcüsü Is- tanbul Milletvekili Nusret Bayraktar'ın konuşma- sını, 38 insanımızın ölümüyle sonuçlanan o kaza- da idarenin her tüıiü önlemi aldığı yolunda yeterii kanıt olarak görmemiş olmalı ki, Ulaştırma Baka- nı'na başvuruyor. Bir tür dokunulmazlık taşıyan genel müdür için soruşturma açma amacıyla izin istiyor. Gazetelerin bu konudaki haberine nedense bu aşamada izlenecek yöntemin "birilerine" anımsa- tılması da eklenilmiş. Ulaştırma Bakanı, savcılığın soruşturma iznine olumlu yanıt vermezse Danış- tay'ın devreye gireceği ve son sözü bu Yüksek Mah- kememizin söyleyeceği belirtilmiş. Yinelemeye gerek var. Ulaştırma Bakanı, TCDD'deki bürakratını sonuna kadar savunuyor. Savunmasaydı, aksini düşünseydi istifaya çağırır- dı; görevden alırdı. Ya da soruşturma açardı. Bunlan yapmamakta sanınm haklı da. Çünkü hız- landınlmıştren olayı, TCDD'nin Istanbul Belediye- si otobüs işlerinden TCDD'nin başına getirilen ki- şinin değil, siyasal iktidann başındaki kişinin be- cerisidir. Kırmızı şapkasıyla, elinde geleneksel de- miryolcu çubuğu, ağzında düdüklü fotoğrafı, Sa- yın Başbakan'a o 38 insanın ölümünün, 95'inin de yaralanmasının vicdani sorumluluğunu elbette unutturmayacak bir anı belgesi olacaktır. O fotoğrafı duvara assa olmaz. Albümde sakla- sa beyhude. Yırtıp atsa, yok etse ne yazar? Kişinin vicdani, en beklenmeyen zamanlarda sahibini dürtüp yanlışını anımsattıktan sonra. Ben Tayyip Erdoğan'm yerinde olsam, Ankara Savcılığı'na "Sadece Süleyman Karaman'ı değil, bütün bir hükümet kadrosunun yargılanması için gerekli işlemi başlatın. Yüce Divan önünde hesap verelim" diye çıkış yapanm. Zaten, Genel Müdür şayet yargı önüne çıkacak olursa, o dosyanın önünde sonunda gideceği yer Yüce Divan olacaktır. Faks: 0212- 677 07 62 obirgrt@e-kolay.net C Cumhuriyet IRAK BATAKLIGINDA TÜRK-AMERİKAN İLİŞKİLERİ Mustafa Balbay Türk-Amenkan ilişkilerini dennlemesıne ınceteTen, uzun yılbrın inış çıkışiarını kitaplaşhran pek çok tarihçimız, araştırmacımız, yazanmız var. Ben ıki ülke ilişkilerini uzun zaman dilımınde irdelemek yenne sodece irak olayı çefçevesinde ve bir yıllık zarron diliminde yaşananları konu eftim Ç»i Pazartıma A.Ş Tûrkoc^ı Cıd. No:39/41 34334 C«g»toj>lu-lsunbul Td:(02U) 514 01 96 Faks:(0212) $U 01 95