Katalog

Cumhuriyet İmtiyaz Sahibi: CUMHURİYET VAKn adma İLHAN SELÇUK Gene] Yavın Yönetmenı: İbrahim Yıldız • Yazıişleri Müdürü: Satim Aı^)asian#Sononlu Miklür Mehmet Sucu # Haber Merkezi Müdürü: HakanKara Istıhbarat Ceagiz Vüdınm • Ekonomı: Özlem Vüzak • Kültür Egemen Berköz • Spor: Ab- dülkadir Vücelman • Makaleler: Sami Ka- raören # Duzeltme Abdullab Yazıcı # Bıl- gı-Belge: Edibe Buğra • Yurt Haberleri: Meh- met Faraç • Avrupa Temsilcisı. Güray Öz Yavın Kurulu: İlhan Selçuk (Başkan). Emre Kongar (Da- nışman),Orhan Erinç, Hikmet Çttinkaya, Şükran Soner. İb- rahim Yıldız, Orhan Bursalj. Mustafa Balbay. Hakan Kara. AnkaraTemsılcısı MustafaBalba\ AtaturkBuhanNo. 125.Kat4. #MüesseseMû- Bakanlıklar Tel- 4195020(7 hatı, Fâks-4195027• IzmırTemsılcısr dünr Erol Erkut SerdarKınk.H ZıvaBh 1352 S 2 3 Tel 4411220, Faks 4418'45 • Bılgı Işiem • Adana Temsılcısı Çetin Yiğenoğlu. Inönu Cd 119S. Nol 1. Ahmet KoruJsao TeJ 363 1211, Faks. 363 1215 AntaJja Temsılcısı AJımetOruçoğlu # Satış Fazilet Cumhunyet Cad 80 5 Tel 0242 248005 ^ Fax 2430509 Kuza • Cumhurijet Reklı •Genel Müdur Özfem A> 9 Genel Müdur Yardımı SeraraVaacıTel (0212ı 41 19-512 48 30-512 4" Fav (0212) 513 84 63 ^ n m ; « n e n ı n F r j a . ı a 5 « ) « L A Ş Türicocağı Cad 3sU] Cagaloğu *-4W Isoıtul P1C 24*- SıAaı_U»"5 Is Id ıo;i2ı*i;Uıoınıteı Fak u ^ M I ' t S 1 * Va\an vTelı.ann Bısta:Med;zGaffileDejB&Mm>3i!iınlılSan WTK M Vfeıiez Gâzcte J>ıj!> Basım Yavmcılık San «Tıc \ $ FanhMatHasanBasnCaASamaııdıraKartallslanbul Dağrtan: Merte Dsöom Pazartma San ı:Tn 28 TEMMUZ 2004 Imsak 4.01 Güneş: 5.49 Öğle: 13.18 Jkındı P.ll Akşam. 20 34 Yatsı: 12 Pandalar sevindipdi! • Çetiri Servisi - Çın'de 1988 yılından beri ılk defa pandalara ilişkin geniş bir araştırma yapıldı. Ve hayvanseverlerin yıJJardır nesJinin tükenmekte olduğu kaygısını taşıdığı sevimli hayvanlann sayılannın sanıldığı kadar azalmadığı belirlendi. Araştırmanın sonuçlarına göre, ülkenin ormanlannda 1590 panda yaşıyor. Başkent Pekin'in güneydoğusunda yer alan Şengdu'dakj parkta olduğu gibi hayvanat bahçelerinde "kapalı kapılar" ardında olan pandalan sayısı ıse 161. UzmanJar, bu verileri geçmişte neslı rükenme sınınna gelen pandalann için "'geri adım" ve "oluırdu bir gelişme" olarak yorumladı. (REUTERS) Hllerin yeni albümü • BANGKOK (AA) - Tayland'da fillerden oluşan bir orkestranın, ilk albümünün ABD'de büyük başan elde etmesinden sonra ikinci albümünü çıkarmaya hazırlandığı bildırildi. Fil orkestrasının menajeri, Tayiand Filleri Koruma Merkezi'nden Richard Laır, ilk albümde 5 fille yola çıkan orkestraya daha sonra yeni üyeler eklenmesiyle sayının 12'ye yükseldiğini belirtti. Laır, yeni CD'nüı "caz doğaçlaınalan "ndan oluşacağını ve halen New York'ta miks masasında son işJemJerin yapıldığını söyledı. Laır, orkestrada ksilofon, gong ve armonika gibi müzik aletlerinin bulundugunu. ancak orkestranın iki yıldızuıın bas çalan Şapati adındaki erkek fiUe, bateri çalan Prarida adındaki dişi fi] olduğunu belirtti. Mary-Kate Olsen taburcu oldu • LOSANGELES (AA)-SinemaveTV yıldızı Mary-Kate Olsen, yeme bozukluğu tedavisî gördüğü sağlık merkezinden taburcu oldu. Menajeri Michael Pagnotta, 18 yaşındaki ünlü yıldızın kendisini çok iyı hissettigini, bir yandan üniversiteye hazırlanırken diğer yandan da tedavisine devam edeceğinj söyledi. Pagnotta, "Şimdi hedef okul. Kendisi, günlük yaşamını normal bir şekilde sürdürmek istiyor. Saklanmayacak. dışan çıkacak ve son bırkaç haftadır kaçırdığı pek çok şeyi yapacak" diye konuştu. Tatil dönüşii sendromu • KONYA (AA) - Yıllık ızınlerini kullanan çalışanlann. tatil dönüşü işe uyum problemini, yeni döneme '"en kolay işle başlamakJa" çözebilecekJeri bildinldi. Konya Numune Hastanesi Psikiyatri Uzmanı Dr. îlhan Nazlısöz, "Pazartesi Sendromu" olarak bilinen işe uyum problemının bir benzerinin, yıllık izinlerın kullanılmasıyla yapılan uzun tatillerin ardından görüldüğünü söyledi. Nazlısöz, çalışanJann, tatil dönüşünde sorunsuz tnotive olabilmelen ıçin birikmiş işleri sıraya koyarak en kolay olanıyla başlamalan gerektiğini vurguladı. Tüylerden mikroplara, iplerden pillere kadar birçok tehlikeli unsuru içinde banndınyoj Oyımcağıııiçindeki tehcfit• Uzmanlar, aileleri CE damgalı oyuncakJar almalan konusunda uyardı. CE . işaretüıin verilebilmesi için oyuncaklann tehlikeli kimyasal maddeleri içermemesi, fiziksel zararlan önlemek için kesici ve sivri uçlu yapılmaması, esnek ve dayanıklı olması gibi koşullann sağlanması gerekiyor. FİGENATALAV Oyuncak seçmek zor iş. Hele oyuncakçıya ço- cuğunuzla giderseniz ve yeterince irade sahibi de- ğilseniz belki de çocu- ğun hiçbir ihtiyacına ce- vap vermeyecek pahalı ve gösterişli oyuncakla- ra küçük bir servet har- camanız mümkiin. Bebeklik günlerinden, çocukluk dönemi sonuna kadar oyuncakJarçocuğu- muzun dış dünya ile ileti- şimini, öğrenmeyi, paylaş- mayı, eğlenmeyi, mutlu ol- mayı, beceri vekişiliğinin gelişmesini sağlayan en önemli unsurlardan biri. Oyuncaklann mutlaka çocuğun yaşma uygun olarak seçilmesi gerekir. Böylece ilk deneyimleri ve becerilerini kolayca ve saglıklı bir şekilde ger- çekleştirmiş olurlar. Oyuncakları oluşruran parçalar veya bölümlen çocuğun yaşına uygun olarak tehlike içermeye- cek nitelikte, kalitede ve- ya güvenlikte olmalıdır. Tüylü oyuncaklar alerji açısından birtakım prob- lemJerdoğurabileceği için özellikle alerjik bünyeli çocuklardan uzak tutulma- lıdır. Aynca bu tür oyun- cakJardaha çabuk mikrop banndırabilirler ve temız- lenmesi çok zordur. Bebek yataklanna ası- lan oyuncakJara çok özen göstermeli ve bunJann be- beğin üzerine düşmeyecek şekilde sağlam olarak mon- te edılmesine dikkat edil- meli ve iplerinin bebeğe zarar vermeyecek kadar kısa olmasına özen göste- rilmelidir. Pille çalışan oyuncaklarda ise içindeki kimyasahn dışına akma- yacağı kaliteli pılleri kul- lanılması ve özellikle oyun- cağın pil koyma yerinin vi- dalı bir emnıyetle ltapanl- mış olmasına dikkat edil- mesi gerekir. CE Işaretinln öneml Oyuncakçılar Derne- ği Başkanı Sirus Leki de anne babalann oyuncak seçerken çok dikİcatli ol- malan gerektiğini belir- terek güvenilirlik açısın- dan "CE" işareti olma- yan oyuncak alınmama- sı konusunda da uyardı. Dernek Başkanı Leki. CE işaretüıin, oyuncak- lann birtehdit unsuru o\- masını ve çeşıtli zararlar vermesini engellediğini vurguladı. 18. yüzyıl giysileriyle enıe Oyuncak seçimi Yaratıcılığı ortaya cıkarmalı Oyuncak seçerken dikkat edilmesi gereken bazı unsurlar şöyle: ^ Oyuncaklar, sade, aynntılan az, iyi zımparalanmış, köşeleri yuvariak ve küt olmalı. ^ Çok yönlü lcullanılabilecek nitelikte olmah. *^ Çocuğun yaş, gelişim düzeyi ve boyuna uygun büyüklüklerde ve kullanışlı olmalı. ^ Dayanıklı, sağlam olmalı. ^ Paylaşma duygusunu geliştirici olmalı. • Çocuğun hoşuna gidecek renkte ve yapıda olmalı. • Çocuğun merakını uyandıracak ve ilgisini çekecek nitelikte olmalı. • Çocuğun kullanacağı her oyuncak. kas ku\Tetiyle orantılı "Mıss Mediterranean 2004 Güzeflik Vanşmasrna katılan 12 fınaJist, N'evşehir'in İ rgûp Ucesine bağiı Mustafapaşa bddesinde 18. ve 19. viizyıl gh^süerini tanıtû. Mustafapaşa Beiediyesi Verd Gündem 21 Bayanlar Meclia'nce Şaldrpaşa Medresesi'nde düzeoleoen eddnfik büvükilgi gördü. Bdedhenin araşürmalannın yanı sıra modacı Sibd Radrye Gül'ün özd koJekshonundan >^raıianılarak bir araya getirilen. düğün, nişan ve kma gecesinde giyilen yöresel giysilerifinalistgüzeüer Gİilşab Ank, Ülker Vkhap, Yagmur Ancan, Zühal Ekşi, Bebna Kuüu Tulgar, Tuğçe Kepekçi, Eda Karabulut, Yasemin Tüzün, Burçin Başol, Bahau Büyükköse, Özİenı Karataş ve Üke ÇetinkaAa tanıto. (SELAHATTİN ŞAHİN) olmalı ve çocuğa zarar verecek nitelikte olmamah. • 0>TincakJar, çocuklan tatmin edecek ve kullanabilecek kadar büyük olmalı. ^ Çocuğun sağlığına zarar vermeyecek boya ve vernikJerle boyanmış olmalı. ^ Çocuğun dıl, zekâ, yaratıcılık. beden ve kas gelışimıne yardımcı olacak nitelikte olmalı. • Çocuğun özgürce oynamasının yanı sıra çocukta gözlem, deneyım, keşfetme isteğinı uyandırmalı. sosyal ilişkilennin gelişmesine katkıda bulunmalı. S Çocuk ıçin sözlü ifade, okuma-yazma ve matematik öncesi ka\TamJan geliştirici nitelikte oJmah. Antafya'dayapımçalışmaları doğaya zararveriyor Felaketjö/dan geliyor GURSUKIOT ANİÂLYA - Antalya'da tunzm adına yürütüJen yol yapun ve genişletme çalışmalanndaki doğa tahribatı devam ediyor. Kemer yolunda yok edilen Toroslar'ın muhteşem güzelliği, tamaıru sıt alanı içinde bulunan Finike yolunda denize anJan molozJann ardından, Lara turizm yolu için de ilk fedakârlık yine doğadan istendi. Yol yapım çahşmalannda dolgu malzemesi olarak kullanılacak kum, Hazine'ye ait ormanJık alandan alınıyor. Her biri 80- 100 yaşında onlarca bzılçam ağacının kesildiği alandan, günde yaklaşık 150 kamyon toprak alınıyor. Çalkaya Beiediyesi 'nin hemen içindeki alan, laş döneminin şiddetli yağışlannda da ciddi bir erozyon ve su baskını tehükesi yaratıyor. Türkiye Tabiatım Koruma Derneği Antalya Şubesi, devam eden doğa tahribatınîn durdurulması ve yasal işlem başlatıhnası için, cumhuriyet savcılığına suç duyurusunda bulunmaya hazırlanıyor. Konuyla ilgili olarak, ağaç kesiminin yapıJdığı aJanda basın toplantısı düzenleyen TTKD AntaJya Şube Başkanı Hediye Gündüz, Hazine'ye ait alanda çalışma yapdabiJmesi için gerekli ruhsatın özel idare tarafindan verildiğine diJckat çektı. Gündüz, "Doğa tahribaü turizm adına yapıhyor. Turizmciler, doğayı bitirdikten sonra, turiste ne satacaklar" dedi. Uzmanlardan uyao Çevre GönülJüleri Derneği Başkanı Murat Yıldmm ise kızıJçam ağaçlannın birer birer kesiJdiğini ve bölgeden günde yakJaşık 4 milyon 500 bin ton toprak alındığını anımsatarak "Bu böigede kış aylanndaki şiddedi yağışlaria bnükte ortaya çıkacak manzara korkunç olacak Üzerinde ağaç olmadığı için, tutunamayan toprak Çalkaya'nuı üzerine akacak Büyük felaketier olabifir"diye konuştu. SÖYLEŞİ ATTİLÂ İLHAN "...Asıl 'Marginal', Kimler?.." NEDEN ÇÎN'E YARDIM Yahoo ve Google'a kınama Dış Haberier Servisi - Merkezi Fransa'da bulunan Sınır Tanımayan Gazeteciler Örgütü, internet arama motorlan Yahoo! ve Googfe'ı. internet üzerinde sansür uygulayan Çin hükümetine yardım etmekle suçladı. Örgütten yapılan açıklamada. "Amerikan internet firmalan Yahoo! ve Googie'm, Çin yönedminin sansür taieplerine doğrudan veya dolaylı olarak kaaunasuıdan kaygı duyuyoruz" denıldı. Örgüte göre. her Ud kuruluş da "Çin pazannı ele geçirme çabalari içinde, ifade özgüriüğünü tehdit eden ödünlerveriyor". Yahool'nun Çince olan arama motorunu birkaç yıldır sansürledığıni belirten örgüt, kendisi de sansür uygulayan Çin arama motoru Baidu ile ortakhğa giden Google'ın da aynı yolu izlediğine dikkat çektı. Bilgisayar oyunu güzeli Hem raankenlik hem deaktrislikj^rpan Anna Nkoie Smkn, seksi karakterlerin yer aldığı bilgisayar oyunlannın aranan oyunculanndan. tt SoHİCaBbur2''de "Ivy">i, "WWE Smackdown''da "Stacy KeiUer'i (yanda) canlandıran Smith önceld gün sanal dümadaki karakterierine bürünüp poz verdi En seksi bilgisayar oyunu karakterinin betuiendiği "G-Phoria" ödüllerine aday olan güzel v ıldız, yanşmanın en iddialı kaühıncılarmdan biri. (Fotoğraf: RELTERS) Tesadüfe bakın! Kaç gündür kafam. Anatole Fran- ce'la meşgul; daha doğrusu, onun bir sözüyle; tam o sırada, Cumhuriyet'te doğurn yıldönümü ya- zısı çıkmasın mı? O sözü, 'Carnarade' Paul, başka türiü söylerdı; oysa ben, Upton Sinclair'ın ünlü ese- rinde ('Altın Zincir') başka türlü aktardığını, çok iyi hatırlıyordum. Camarade' Paul, hafızasından emin, ona göre Anatole France, şöyle söylemış: "... Ka- nunlar, yüksek eşitlik ilkesinin çerçevesi içinde, zengine ve fakire aç dolaşmak, köprü aitında yatmak ve banka kurmak hakkını tanımıştır!" Evet haklısınız, ekonomik düşünülmemiş, sadece 'hukuk düzeyinde' alınmış bir 'eşitliğin', zehır zem- berek eleştırısı! Belki de bu yüzden, -FKP üyesi, Renault da us- tabaşı, Alrnan işgalinde 'partizan'- 'Camarade' Pa- ul'e böylesi daha uygun ve sıcak geliyor; oysa be- nim 'Attın Zincir'den hatırladığım cümle -hadi E.T. Eliçin'in çevırısıni aynen aktarayım- şöyledir: "...Ka- nun, yüksek müsâvat prensibi içinde, hem zen- ginlere, hem fakiriere, köprü aitında uyumayı, sokakta dilenmeyi ve ekmek çalmayı yasak et- miştir". (a.g.e., s.233). Doğru, ikisi aynı kapıyaçıkı- yor; "...cümlenin maksûdu bir amma, rivâyet muhtelrf!.." Hep 'unutulan' nltelik!.. "40 Karanlığı"nda, okumaya meraklı çocuklann uf- kunu aydınlatan; 'ecnebi' yazartardan biriydi, Ana- tole France: "Allahlar Susamışlardf"yı okuduktan sonra, günlerce sersem sepelek dolaşmış; hızjmj ala- mayıp, benzer bir roman kaleme almıştım: o Fransız Ihtilâli'ni, Vatandaş' Evariste Gamelin'in 'dramı'nı anlatıyordu; bense, 'muhayyel'bir 'inkılâp ülkesi'nde- ki 7nto/âpç/'nın dramını! "Sylvestre Bonnard'ın Cür- mü", "Thais", "Kızıl Zambak", "PenguenlerAda- sı" çevrilmiş, alâka gören eserter arasında ıdi ama, hiçbirımiz yazarın, ünlü Dreyfus Olayı'nda 2ola'dan yana çıktığını; Sacco/ Vanzetti OÎayı'nda ortalığı velvefeye verdiğini; üstelik, Akademi Uyeliği'ne, No- bel Armağanrna rağmen; sonunda Sosyalizm'e inanıp, Komünist -hem de 'partili'- öldüğünü bıl- mezdik. Yazılmazdı ki! Bu nokta Upton Sinclair'in de dikkatini çekmiş, kitabında altını çiziyor: "..Anatole France üzerine çıkan bütün ölüm sonrası yazılarında, hayatının bu tarafına doku- nulmayışı enteresandı. Edebiyat münekkitleri onu Fransız nesrinin üstadı Rabelais, Voltaire ve Renan an'anesi içinde en iyi satyre'ci (heccav) ola- rak kutladılar.. onu kızıl bayraktar olarak methet- mek, yalrtız radikal matbualara bırakılmıştı..." (a. g.e., s.233) Bizde de böyle olmuştur, hatta daha da kötüsü: zira 'radikal' geçinen matbuatımız, Anatole Fran- ce'ın bu 'niteliğini' nedense hep unutur. sözünü, hatırladığıma gelelim? Galiba aynı fikri, kendime göre ben şöyle tekrarlasam, merâmımı da- ha iyi anfatacağım: "...yasalar, yüksek eşitlik il- kesine uyarak, hem zenginlerin basınına, hem yoksullann basınına, ülkeyi batırmak amacıy- la çevrilen dolapları, bu dolaplara -yerli, yaban- cı- katıfanları, bu katılmadan elde ettikleri ka- zançlan açıklamak hakkını tanımıştır"; iyi de, han- gisi açıklayabılir? Evet, 'Inönü Cumhuriyeti'nde bu özgürlük yoktu; gazetelerin, handiyse 'manşetle- rini' bile, Matbuat Umum Müdüriüğü tesbit ve tayin etmekte idi; Demokrasi'den sonra da, yok- sullann basını ne zaman ağzını açsa, başına gel- meyen kaJmamıştır; hele şükür, son zamanlarda du- rum degişti gibi görünüyor, ama... 'ama'sı var!.. Kitaplaria başladık, o düzeyde kaJalım; Türkiye'de Media, A'dan Z'ye Oligarşi'nin (Bürokrasi+Bur- juvazi) kontrolü alt/nda idi; aslında yine öyle, sa- dece o 'zâhiriözgüriük'te, eşitlik hakkı tanınryor; sen falan ya da falan yazann, feşmekân kitabını yayım- lamakta hürsün; paran çoksa, sermaye seni des- tekliyorsa, reklâm kampanyalanyla tanıtırsın; şu var ki Media handiyse bütünüyle, 'sermaye'nin de- netimine girmiştir, o ağırlığını koyar, diğertarafta emek emek yazılmış ya da çevrilmiş eserler, doğru dü- rüst tanıtılamaz; dağıtılamaz, bu yüzden bazılan raflarda eskir. Dikkat isterim, 'bazılan' dedim, zira halkımız sezgileriyle müthiş bir halktır, duvar afiş- leriyle tanıtılamayan, gazete radyo ve TV program- lanna giremeyen, fakat ondan yana olan yazarlan ve kitaplan, adeta altıncı hissiyle fark eder; ne ya- par eder, onları bulur ve okur. O kadar böyledir ki bu, Holding Media'sının 'sükûtla boğma'teşebbüs- lerine rağmen, nice 'ulusalcı' yazarımız, yıllardır ki- taplannı üst üste basabiliyor; halktan umduklan ve bekledikleri ilgiyi görüyorlar. Kim demiş onu? Buradan bakıldı mı, bilrnem şöyle bir 'tesbit' yapsak yanılır mıyız? Ülkemizdeki 'seçkinci ve alafranga', aynı zamanda 'komprador' ay- dınlar, kendilerini asıl, yoksullann aydınlarını - ki onlar 'ulusalcı'dır, 'Kemalist'tir, 'Türkçü'dür, 'Sosyalist'tir- 'marginal' sayariar, öyle gösterir- ler; oysa işin aslı, bunun tam tersi; bu toprağın, bu toprakta yaşayanlann gerçek aydınlan ve ya- zarlan, halkın içinden çıkan, içinde olanlardır; gerçek 'marginal'ler ise, burnundan kıl aldırma- yan (komprador) 'alafrangalar'; kitap fuarfannı ya- kından izleyenler, bu gerçeğı zaten biliyor. Peki, iş böyle diye, düpedüz hakkı yenilmiş, oy- sa güçlü ve yararlı, tanındığından çok daha fazla tanınması ve tanıtılmas/ gerekli kitaplardan, söz et- meyecek misiniz? Kim demiş onu? Değlşti gibi görünüyor ama... aması var e-mailrtilahanfr; isnet.net.tr httpy'/www.bilgiyayi nevi.com.tr/ailhan ...ister misiniz, şimdi niye Anatole France'ın o Faks:0-212 / 260 19 88