Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
-EVMUZ 2004 CUMARTESİ CUMHURİYET SAYFA
HIZLANDIRILMIŞ KATLIAM
ABDÜLCANBAZ TURHAN SELÇUK
AKP'nin katliama kaza süsü verme çabalanna karşın veriler gerçekleri gözler önüne serdi
ÖÖÖlümbilebilegeldiSERDARKIZIK
İZMİR-Ölüm bile bile geldi. AKP
hükümetinin yetkilileri aslı "kaza"
değil, "cmayet" olan gelişmeye kı-
lıfbulmayanşınagiriyorlar. Sonuç-
ta AKP'lilerin demiryolu literatürü-
ne soktuklan "hızlandınlnııştraT ta-
nırrunı bir ölçüde yalanlayacak biçim-
de konuyu "kaza" ve "o bölgede ya-
pılmaması gereken 80 küometrenin
iistündeki bir ruza" bağlamaya çalı-
şıyorlar.
Oysa AKP'nin duble yol projesi-
ni gündeme getırdiği 2003 Ocak dö-
neminde hazırladığımız yazı dizı-
sınde, asıl agırlığın demıryoUanna ve-
nlmesi gerektiğini belirtmiş, uzman-
lann uyan ve önerilerini dile getir-
miştik. Uzmanlar, sendikalar, bilim
adamlan, Ulaştırma Bakanlığı'nın
bazı bürokratlan Türkiye'nin yıllar-
• Bugün ülkemizde ana hatlann yüzde 99'unda gelişmiş ülkelerin artık terk ettiği tek hat
işletmeciliği yapılıyor. Bu hatlann 2 bin 65 kilometresi elektrikli, 2 bin 453 kilometresi de
sinyalli. Yüzde 20.1"i standart dışı viraja yani kurp yançapına, yüzde 25.2'si standart dışı eğime,
yüzde 7.7'si standart dışı dingil basıncına, yüzde 40' ı standart dışı ray yaşına sahip.
dır ihmal ettiği demiryollanna ağır-
lık verilmesinı istemişler, bugünkü
koşullarda özellikle yatınm yapıl-
madığından sistemin çökme nokta-
sma eetirildiğine dikkat çekmişler-
dı.
Son olarak Birleşik Taşımacılık
Çalışanlan Sendikası'nın (BTS) Ge-
nel Başkanı Fehmi Kutan düzenle-
nen ulaşım sempozyumunda "cina-
yet" uyansında bulunmuştu.
Yıllardır hiçbiryatınrrun yapılma-
yan demiryollanmızda sorunlar diz
boyu. Modern demiryollannın çift
hatlı. elektrifıkasyonlu, sinyalizas-
yonlu ve virajsız olması gerekiyor. Sü-
rat yapılması için de altyapı elveriş-
liliğinin yanında. viraj yançaplannın
da 3 bin metre veya üstünde olması
zorunlu... (Sakarya'daki kaza yeri
345 metre)
Sorunlar dlz boyu
Bugün ülkemizde ana hatlann yüz-
de 99'unda gelişmiş ülkelerin artık
terk ettiği tek hat işletmeciliği yapı-
lıyor. Bu hatlann 2 bin 65 kilomet-
resi elektrikli, 2 bin 453 kilometre-
si de sinyalli. Yüzde 20.1 'i standart
dışı viraja yani kurp yançapına, yüz-
de 25.2'ü standart dışı eğime. yüz-
de 7.7'sı standart dışı dingil basıncı-
na. yüzde 4O'ı standart dışı ray ya-
şına, yüzde 46'sı standart dışı çelik
ve ahşap traverse sahip.
Mevcut araç parkı; 595 dızel, 61
elektrikli lokomotifin yanında, 97
elektrikli dizi, 59 dizelli dizi. 1033
yolcu ve 17 bin 138 adet yük vago-
nundan oluşuyor.
TCDD tşletmesı 1988 yılında 52
bin dolayında personelle çalışırken
bu sayı 40 binlerin altına düştü. Son
yıllarda emekli olanlann yerine ye-
ni personel alınmadı ve kadro gide-
rek daraldı. Kuruluşun personel sa-
yısı diğer ülkelerle karşılaştınldığın-
da ortaya çıkan tablo son derecede
yetersiz. Buna göre. kilometre ba-
şına düşen personel sayısında Belçi-
ka'da 10.4, Almanya'da 6.5 Hollan-
Yatınm
yapılmadı
sonuç
buoldu
YıDardır hiçbir yaönm
yapıİnıayan
demiryoflanmızda sorunlar
diz boyu. Modern
demiryonanıun çift hath,
elektrifîkasyonruu
simaüzasyonlu ve virajsız
olması gerekiyor. Raylann
durumu da son derecede
kötû. Yüzde 22'si 30, yüzde
20'siise20ik30yaş
arasında. Yani mevcut
raylann yüzde 40'ı yaşh.
Yüzde 41 'inde dingil
basmcı düşük. Ağır yük
treni çahşnnlamryor.
Uzmanlara göre Türldye'de
döşeH tüm raylann sökülüp
yenflenmesi gerekiyor.
AKP'nin bu aJryapryla
devreye soktuğu
"hızlandınlnuş trende"
insanlanmız eceİe "hızh"
gönderiliyor™
Temeli 1975 yılmda atıldı, 2003'te rehabilitasyon çalışmalarına başlandı
30 yıldır bitmeyen projeEkouomiServisi- 1943 yı-
ında gündeme gelen îstanbul
le Ankara arasındaki hızlı
ren projesinin temeli ancak
975'te atılabildı. Aradan ge-
:en 30yıla yakın bir süre için-
ie Ankara-lstanbul arasında-
ri 576 kilometrelik demiryo-
u hattını 416 kilometreye dü-
iirmesi hedeflenen projenin
alnızca 88 kilometrelik bö-
ümü tamamlanabildı. TCDD
e DeUet Planlama Teşkila-
ı yetkilileri yaklaşık 30 yıl ön-
:e baslanılan, ancak bir tür-
ubıtinlemeyen projenin ma-
ıyet hesabının yapılamadı-
iına dikkat çekmişlerdı.
8 Haziran 2003'teAnkara-
stanbul Hatü Rehabilitasyon
• 8 Haziran 2003 'te başlayan Ankara-tstanbul Hattı Rehabilitasyon
Projesi'nin yol yenileme çalışmalan kapsamında, Türkiye Cumhuriyeti
Devlet Demiryollan'mn kendi imkânlanyla 7.5 trilyon liralık malzeme
kullamldı. Ankara-Istanbul demiryolu rehabilitasyonu için bu yıl 272
trilyon liralık ödenek aynldı.
Projesi çalışmalarına başlanır- baren biri yemekli olmak üze- ödenek aynldı. Özkaynaklar
ken 4 Haziran 2004'te İstan-
bul-Ankara arasındaki mesa-
feyı 5 saate düşüren hızlan-
dınlmış tren seferlerine baş-
landı.
Kapaslte 200 klşl oldu
Türkiye Vagon Sanayii
AŞ"nın (TÜVASAŞ) ürerrİği
4 vagonla sefere başlayan tren
seferlen, gelen yoğun ilgi so-
nucunda 11 Haziran'dan iti-
re 5 vagona çıkanldı. Bılet
fiyatının 24 milyon hra ol-
duğu hızlandınlmış trenlerin
yolcu kapasitesi de böylece
180'den 240'a çıkmış oldu.
Projenin yol yenileme çalış-
malan kapsamında, Türkiye
Cumhuriyeti Devlet Demir-
yollan'nın kendi imkânlany-
la 7.5 trilyon liralık malzeme
kullamldı. Ankara-fstanbul
demiryolu rehabilitasyonu
için bu yıl 272 tnlyon liralık
dışındayapımı yüzde lOOdış
kredi ıle gerçekleştirilecek
olan ikinci etap (Inönü-Kö-
seköy) modernizasyon çalış-
malan için yaklaşık 855 mil-
yon EuroTuk bir krediye ih-
tiyaç bulunuyor. 2004 yılı ya-
tınm programında projenin
genel toplam yatınm tutan 2
katrilyon 275 trilyon lira ola-
rak belirlenen mevcut demir-
yolu projesinin ikinci etabını
oluşturan Inönü-Köseköy için
yaklaşık 1 katrilyon 225 tril-
yon lira karşılığı bir kredı kul-
lanılması öngörülüyor. Anka-
ra-Eskişehır arasında yapımı
devam eden kesimin inşaatı ts-
panya'dan sağlanan 437 mil-
yon Euro'luk kredilerle Türk
firmalannca gruplannca yü-
rütülüyor. Projenin ikinci aya-
ğını oluşturan Eskişehir-Hay-
darpaşa kesiminin yapınuna
da bu yıl sonlannda başlanma-
sı planlanıyor.
Projesm 5 Aralık 2005'te
uygulamaya girmesi planlanır-
ken 6 vagondan oluşacak \ e
10 adet olması öngörülen tren-
lenn toplam maliyetinin yak-
laşık 120mıryonEuro'yubul-
ması bekleniyor.
da'da 9. A\-usfur)
r
a'da 9.8. Fransa'da
4.8. Türkiye'ye gelince yüzde 3.6'lık
bir oran söz konusu.
10 bin 261 adet viraj
Demiryollanmızda l0bin26l adet
viraj bulunuyor. Bunlardan 6 bin
I24'ünün kurp yarıçapı 200-500
merre arasında. 1578 Km. uzunlu-
ğundakı bu dar kurplar, yani keskin
virajlar. değil sürat yapmaya. va-
gonlann rahat dönmelerine bile ola-
nak \ ermıyor. Bu nitelik, tüm demir-
yolu uzunluğunun \iizde 18"ini oluş-
turuyor. 2 bin 934 kurbun yançapı
ise 500-1000 metre arasında. Bun-
lar demıryolu uzunluğunun yüzde
ll'ini kapsıyor.
Bu yollarda sürat yapılamıyor. Va-
gonlann tekerlekleri bu dar kurp-
lardan geçerken raylardan talaş kal-
dınyor.
ikisi de milletvekili
Projeye
onayAKP'li
uzmanlardan
ANKAR\ (Cumhuriyet Bürosu)
- L'laştırma Bakanı Binab' Yüdırnn,
hızlandınlmış trenle yolculuk ya-
parak projeye onay \erdiklerini açık-
ladığı öğretim üyelerinin arasında
AKP Kayseri Milletvekili Prof. Dr.
Adenı Baştürk \e AKP Erzurum
MıIleUekilı Prof. Dr. Mustafalbca-
hnın da olduğunu söyledi.
Her iki bilim adamı da tstanbul Bü-
vükşehir Belediyesı'nde görevli iken
AKP'den mılletvekıli oldu. Prof. Dr.
Adem Baştürk. îstanbul Büyükşehir
Belediyesı'nde Genel Sekreterlik
göre\inı joirütürken 2002 genel se-
çimlerinde AKP'den Kaysen mil-
let\ekilı oldu.
Prof. Mustafa
Ilıcalı ise halen
AKP Erzurum
milletvekılliğinı
j'üriirüyor. Prof.
Ilıcalı da millet-
vekili seçimle-
nnden önce Îs-
tanbul Büyükşe-
hir Belediye-
sı'nde Başkanlık
Danışmanlığı
görevini ^rütü-
yordu
Hızlandınlmış
trenin güvenlik
sorunları oldu-
ğunu ve seferden
kaldınlması ge-
rektiğini savu-
nan. Yıldız Tek-
nik Ünıversitesi
öğretim üyele-
nnden Prof Ay-
dın Erel. düzenlediği basın toplan-
tısında, iki öğretim üyesinin hızlan-
dınlmış trenle yolculuk yaptığını ve
bu yolculuğun sonunda projeyi onay-
ladıklannı söylemiş; ancak bilim
adamlarının ismini vermemişti.
Adem Baştürk ve Mustafa Ilıcalı
da Prof. Aydın Erel gıbı Yıldız Tek-
nık Cnıversıtesi kökenli.
Ulaştırma Bakanı Binalı Yıldınm
da trenin güvenliğinin ölçülmesi için
uzman bir ekip tarafından erüt ya-
pıldığını belirtmiştı. Bu ekip trenin
seferyapmasını onaylarken, grubun
içerisınde Baştürk ve Ilıcalf nın da
olduğu ortaya çıktı.
Adem Baştürk.
Mustafa üıcalı.
GEÇMİŞTEN
GELECEĞE
ORHAN ERtNÇ
Hey Gidi Günler Hey!..
24 Temmuz'lardan üçü Türkiye için çok önemli
köşetaşlannı oluşturuyor.
Birincisi, Türk Devleti'nin Ulusal Kurtuluş Sava-
şı'nın zaferle sonuçlandığını gururla dünya devlet-
lerine kabul ettirdiği Lozan Banş Antlaşmas'nın 1923
yılında imzalandığı gün oluşu.
Büyük Atatürk'ün hedeflediği "Tam Bağımsız-
lık" ülküsünün yaşama geçirildiği ve Türkiye Cum-
huriyeti'ne giden yolun önündeki engelleri de te-
mizleyen antlaşma ne acıdır ki artık eski günlerin
coşkusu ile yaygın biçimde anımsanıp kutlanmı-
yor.
Antlaşmanın fîkir önderinin Atatürk ve dırençli mü-
zakerecisinin de Ismet Inönü olmasının bu gör-
mezden gelme çabalannın başta gelen nedeni ol-
duğunu sanıyorum.
Çünkü iki devlet adamı da Türkiye'nin laik bir cum-
huriyetle yönetilmesi amacına baş koymuş, laikli-
ği gerçekleştirmekle kalmamış, koruyup kollan-
masına da ödünsüz çaba harcamış kişiler.
Türkiye'yi laik bir cumhuriyet olma özelliğinden
soyutlamayı kendilerine başlıca görev edinen din
devletçileri takımı bu nedenle yıldönümlerini gör-
mezden gelmeyi, ama güçleri henüz yetmediği
için baştan savma açıklamalarla geçiştirmeyi yeğ-
liyorlar. Yalnız da değiller. Kendilerine, ulusal dev-
let kavramını en ağır biçimde yeren, ama yeniden
ümmetleşmekte sakınca görmeyen demokrasi
şampiyonları arka çıkıyor. Hem de çok özledikle-
ri Osmanlı Imparatorluğu'nu parçalamayı amaç-
layan Sevr Antlaşması'nın yeniden hortlatılması
gündeme gelmişken.
Ibret verici bir durum.. ama umut kırıcı değil.
• • •
Bir başka önemli 24 Temmuz'u 1908 yılında san-
sür geleneğine karşı çıkma birlıkteliğinı göstermiş
gazetecilik mesleğinin öncüleri ve ustalan oluştur-
muş. Sansürün gazeteciler tarafından ilk kez kal-
dınlışı, Türkiye Gazeteciler Cemiyeti'nin kuruluş
yıllanndaki üyeleri ve yöneticileri tarafından mes-
leğin özel günü olarak benimsenmiş, mesleki de-
ğeri nedeniyle de "Basın Bayramı"olarak nitelen-
dirilmiş.
Bugün, aradan 96 yıl geçmiş olmasına karşın ba-
sına yaklaşımda pek bir değişiklik olmadığı görü-
lüyor.
Yine hapiste gazeteciler var. öldürücü para ce-
zalanyla karşı karşıyakalan, gelecekleri karartılmış
meslektaşlanmızın sayısı da azımsanmayacak dü-
zeyde. Bu yüzden meslek örgütlerinin sorumluluk
bilincınde olanlan 32'nci kez meslek günlerini bay-
ram olarak kutlamayacak "geleneksel gazeteci-
ler günü" olarak anacaklar.
Özellikle Basın Yasası ile sağlanan görece iyileş-
tirmenin, Türk Ceza Yasası Tasarısı'ndaki sansür
sonucu doğuracak maddeler ve yeniden hapıs ce-
zası getirilmesinı öngören yapısı nedeniyle de ge-
leceklerınin yıne karanlık olacağını düşünerek.
• • •
Çok partili döneme geçiş sırasında işçilerin de
ağızlanna bir parmak bal çalma amacıyla işçı sen-
dikalannın kurulması "komünistlik" kapsamından
çıkarılmıştı. Ama sadece örgütlenme izni açısın-
dan böyleydi. Grev ve iş bırakma girişimleri yine
Türk Ceza Yasası'nın ünlü 142'nci maddesine gö-
re suçtu.
Sendikalann adı vardı ama.. işlevleri yönünden
dernekten farklı değildiler.
Üçüncü 24 Temmuz da 1963 yılında oluştu. 274
sayılı Sendikalar Yasası ile 275 sayılı Toplu İş Söz-
leşmesi Grev ve Lokavt Yasası Resmi Gazete'de
yayımlanarak yürürlüğe girdi.
Bu özel günün yıldönümleri de birzamanlar "Iş-
çi Bayramı" olarak kutlanırdı.
• • •
Hey gidi günler hey...
Ülkeyi geriye götürmeyı başan sayan politika-
cılarla yöneticiler yüzünden ağzımız/n tadı bozul-
makla kalmadı, yeniden düzelmesi de şakşakçı-
lar yüzünden biraz daha zorlaşır oldu.
oerincfo cumhuriyet.com.tr.
Paniğe neden olmuştu
Müsteşar Unüvar
telefonlara çıkmadı
• Tren kazasının ardmdan ölü sayısını
128 olarak açıklayan müsteşar Necdet
Ünüvar. trende yakınlan bulunan yurttaşlar
arasında paniğe neden oldu.
ANKARA (Cumhıt-
riyet Bürosu) - Uzman-
lann uyanlanna karşın
hızlandınlmış tren se-
ferlerini başlatarak faci-
aya davetiye çıkaran
AKP hükümeti, kaza-
nın ardından ölü ve ya-
ralı sayısını bile doğru
açıklayamadı. Kazanın
ardından ölü sayısını
128 olarak duyuran
Sağlık Bakanlığı Müs-
teşarı Necdet Unüvar
trende yakınlan bulu-
nanlar arasında panik
yarattı. Ünmar'ın açık-
lamalan tam 2 saat son-
ra Ulaştırma Bakanhğı
tarafından düzeltildi.
Pamukova'daki kaza-
nın ardından öncekı ge-
ce akşam saatlennde
bölgeden ölü ve yaralı
sayısı konusunda çeliş-
kıli açıklamalar gelme-
ye başlamıştı. Gece geç
saatlerde Sağlık Bakan-
lığı Müsteşan Necdet
Ünüvar, tren kazasında
toplam 128 kişinin ya-
şamını yıtirdiğini açık-
ladı. Ünüvar, trende 57
kişinin de yaralandığı-
nı duyurdu. Ünüvar'ın
açıklamalan Anadolu
Ajansı trafindan flaş ha-
ber olarak duyurulur-
ken televizyonlarda da
yayımlandı. Yabancı
ajanslar ve televizyon-
lar, Türk televizyonla-
nndan elde ettikleri ve-
rileri dünyaya du>oırdu-
lar. Müsteşar Ünüvar'ın
açıldamalan trende ya-
kınlan bulunan yurttaş-
larda da paniğe neden
oldu. Ünüvar'ın verdi-
ği bilgiler gece yansın-
dan sonra Ulaştırma Ba-
kanlığı tarafından dü-
zeltildi. Bakanlıktan ya-
pılan açıklamada. ölü
sayısının 36 olduğu bil-
dirildi. Açıklamalan ile
yurttaşlar arasında pa-
niğe neden olan Sağlık
Bakanlığı Müsteşan
Ünüvar dün telefonlara
da yanıt vermedı. Cum-
huriyet 'in ulaşmaya ça-
lıştığı Ünüvar'ın sekre-
teri, "Kendisi henüzgel-
medi" demekle yetin-
di. -i r