Katalog

Cumhuriyet İmtiyaz Sahibi: CUMHURIYET \AKFI adma İLHAN SELÇUK Genel Yayın Yönetmeni: Yıldız # Yazıişleri Müdürü: SaMm Alpaslan#Sorumlu Müdür Mehmet Sucu • Haber Merkezi Müdürü: Hakan Kara tbrahim Istihbarat- Cengiz Yıldınm # Ekonomr Öz- lem Yüzak 9 Kültür Egetnen Berköz 0 Spor Abdülkadir ^ ücclman 9 Makaleler Sami Ka- raören • Düzeltme Abdullah Yazıcı • Bıl- gı-Belge Edibe Buğra • Ytırt Haberlen \Ieh- met Faraç # A\rupa Temsılcısı Güra\ Öz YayınKunüu:tlhanSelçuk(Baş- AnUraTemsılcısı MuMafa Balba\ AtatuıkBul\anNo- 125,Kal4. kan), EmreKongar(Danışman), BakanlıUar Tel 4195020That). Fks 419502"91zmırTemsılcısı Orhan Erinç, Hikmet Çetin- SerdarKıafcH ZıvaBK 1352 S 2 3 Tel 4411220. Faks 4418"45 kaya. Şükran Soner, tbrahim •^danaTemsılcısrÇetin^iğenoğlu, InonuCd 119 S No I l.Tel Yıldız. Orhan Bursah. \1usta- 363 12 11. Faks 363 12 15 Antal> a Temsılcısı Ahmtf Onıçoğhı fa Balba>, Hakan Kara. CumhunyetCad 80 5 Tel 0242 248005' Fax 2430509 Müessese Müdürü Erol Erkut • Bılgı tşTem Ahmet KoruUan 9 Sa- tış Fazilet Kuza ERtSİİM • Genel Müdur Nurı\ Özfcek» Reklam Genel MudûrYıd \lse> Sanoglıı. \i Trttaa. Mine Udağ • Rezer.as>omeTeknık Melek BarutçugilTei 0212 3M 33 98 e-maıl reklam a tak\ım com tr Y«>ımla>»n:_YemGunHabCT<\|ansıBasın\e\a\ıncıhk »ı!>. Tmkocagı Cad 19 41 Caaaloflu 541M Istanbui Pk. 2 * - Sııkea M4?5 U Td IU 2121512 IJ5 05 ı2uhMI Faks Hıîl2ı5nS5 95 Bıslo: Meriez Gazete DCTŞI Basım YavıncıbkSan veTıc *$ Bârbaros Bulvan V 125 Beşıklaş - Isl Dağram: Mert,ez Dağıtım Pazariama San \eTıc 2ŞUBAT2004 İmsak'5 39 Güneş. 7.08 Ögle: 12 25 Ikındı: 15.03 Akşanv 17.29 Yatsr 18.51 Uzlaşma kültürü şiddete karşı • ANKARA (AA) - Milli Eğitim Bakanlığı (MEB). "okullarda çatışmalara ve anlaşmazhklara çözüm bulmak" amacıyla öğrencilerin yanı sıra öğretmenler ile velilerin de eğitilmesine yönelik "Uzlaşma Kültürü Projesi" başlattı. Proje, Hacettepe, Dokuz Eylül, Çanakkale Onsekiz Mart, Gazi ve Pamukkale üniversitelerinden öğretim üyelerinın işbirlığiyle hazırlandı. Projenin hazırlanma gerekçesinde. Bırleşmiş Milletler'in 2001-2010 yıllan arasmı "Banş Küitürünün Geliştirilmesi ve Çocuklan Korumak Amacıyla Şiddet Düşmanlığı'" yıllan ilan ettiği belirtilerek temel hedefin "hiçbir aynm yapılmadan bütün canlılara saygı gösterilmesi' olduğu vurgulandı. Virüs yayıcılar yakalanacak • KONYA (AA) - Geçen yıl iş dünyasında yaklaşık 55 milyar dolar zarara neden olan bilgisayar virüslerinin, bu yıl daha büyük hasara yol açacağı belirtiliyor. Hür Türkiye Teknoloji Platformu Kurucusu Hakan Topuzoğlu, virüslerin genellıkle kim tarafından geliştirildiğinın bilinmediğinı belirterek şimdilik zarann önlenmesi için e-posta adresiyle ilişkilendirilen dijital imzanın yaygınlaşması gerektiğıni vurguladı. Topuzoğlu, ABD'de bununla ılgi yasa hazırlandığını ve internet kullanıcılanna dijital imza zonınluluğu getirileceğini belirterek şöyle konuştu: "Dijital ımza, bir web sitesine ulaşan kişinin ya da elektronık iletideki göndericinin belirttiği kimliğinin gerçekten doğru olduğunu kanıtlayan bir çeşit elektronik nüfus cüzdanıdır. Sistemin kullanılmaya başlanmasından sonra lcimin e-posta gönderdiği net olarak bılinecek". Snovvboardda birinci Ogan Tüzel • Spor Senisi - Kış sporlannın son yıllardaki gözde dalı snowboardda, profesyonel freestyle Türkiye Turu Jim Beam Bıg Air Pro- Tour'un büyük ödülü 'Ford Ka Collection", Ogan Tüzel'in oldu. Uludağ Grand Yazıcı Otel'ın yanında kurulan dev snovvboard rampası üzerinde düzenlenen 3. ve son ayak yanşmalan sonunda Ogan Tüzel 25 puanla birinci, Babür Vatansever 24 puanla ikinci, Deniz Altınok da 16 puanla üçüncü oldu. 12 erkek ve 1 kadın sporcunun katıldığı yanşmalann son etabında 5 sporcu yanştı. Bayanlar kategorisınde Özge Ekin, atlayışını tamamlayarak 300 milyon liralık birincilik ödülünün sahibi oldu. St. Petersburg tefflkede! • MOSKOVA(AA)- Rusya'nın St. Petersburg kentinin, küresel ısınmaya önlem ahnmaması halinde 20-30 yıl içinde tamamen sular altında kalabileceği bildirildi. Okyanus Bilimcisi ve Ekolojist Aleksandır Gorodnitski, küresel ısınmaya yönelik önlem alınmaması halinde sadece St. Petersburg'un değil Londra, Amsterdam ve Hamburg gibi bazı Avrupa kentlerinin de tamamen sular altında kalabileceği uyansında bulundu. Gorodnitski, ttar-Tass'a yaptığı açıklamada, küresel ısınma yüzünden Kuzey Kutbu'ndaki buzullann erimeye başladığını ve bunun da okyanustaki su seviyesini önemli oranda artıracağını kaydetti. Antalya atağa geçiyor • ANTALYA (AA) - Bu yıl turizmde yüzde 20 büyüme ve 6 miryon yabancı turist hedefleyen Antalyalı turizmciler, önemli rurizm fuarlannda tanıtım atağına geçiyor. 14 Şubat'ta başlayacak BlT Milano Turizm Fuan'na (Italya) hazırlanan Antalya Tanıtım Komitesi, bu fuar için ilk kez Itahyanca broşür, katalog ve rehber kitaplar bastırdı. Antalya Tanıtım Vakfı Başkanı Nizamettin Şen, Berlin ve Moskova fuarlannda geniş bir tanıtım kampanyası düzenleneceğine de değinerek "ATSO'nun önderliğindeki bu sivil inisiyatif, Antalya'nm tamtımı için yoğun bir çalışma yürütüyor. Berlin ve Moskova'da geçen yıl olduğu gibi bu yıl da Antalya Disco Gecesi düzenleyeceğiz. Bu iki fiıarda epeyce aktivitemiz olacak. Fuarlara çok miktarda tanıtım malzemesiyle katılacağız"' diye konuştu. AMA ARABA ENDÜSTİRİSİNİN 50 YILI ahmi M. Koç Müzesi Genel Müdürü Tony Phillipson müzede bu sonbahar düzenlemeyi planladıklan en önemli etkinliğin "Türk araba endüstrisinin 50 yılı" adlı sergi olacağını söytüyor. Müze, çok geniş bir koleksiyonun yer alacağı bu sergide Otomobil Sanayicileri Demeği ve otomobil imalatçılanyla birlikte çalışacak. Engelli yurttaşlann da ziyareti için hertürlü imkânın sağlandığı müzede aynca görme engelliler için de yılda 4 kez "dokunma, işrtme ve hissetme" üzerine kurulu özel etkinlikter düzenlenecek. Phillipson, geçen eylül ayında başlattıklan "müzebüs" projesiyle "bir zoru daha başardıklannı" anlatıyor. "Grundfos" adlı Danimarka firmasının sponsor olduğu projede, içerisinde müzeden değişik, ilginç ve eğitici objeler taşryan bir minibüs, bir öğretmenle birlikte tüm Türkiye'yi dolaşarak okullarda öğrencilere ders veriyor. (Fotoğraflar: UGLJR DEMİR) Haliç kıyısındaki Rahmi M. Koç Müzesi'nde yaşayan makinelerle buluşma şansı Lütfen dokununve çalışünntPEKYEZDANÎ Halıç kıyısında çalışır durumda gerçek bir denizaltı, 1942yapımı eski bir savaş uçağı, Sultan Abdülaziz'ın 1866 îngiliz yapımı olan özel saltanat vagonu, ünlü masal kahramanı Harry Potter'ın uçan arabası, Birinci Dünya Savaşı'ndan kalma bır ambulans, hepsi birbirinden güzel klasik arabalar, 1898 yapımı bir buharlı silindir ve daha sayamayacağımız kadar çok, binlerce tarıhi eser... Tüm bu eserlenn toplandığı yer ıse Hasköy'de eski Lengerhane ve tersane binalan restore edilerek yapılan ve her geçen yıl daha da büyüyen Türkiye'nin ilk ve tek sanayi müzesi: "Rahmi M Koç MüzesL" Her yıl 500 eser 1994 yılında hızmete açılan, 2001 yılında tarihi tersane binasının eklenmesiyle daha da büyüyen, sanayi, iletişim ve ulaşım tarihindeki gelişmeleri yansıtan ilk büyük kuruluş olan Koç Müzesi, bugün toplam 20 bin metrekarelik bir alana yayılmış durumda. Müzede, karayolu ulaşımı, raylı ulaşım, havacıhk, denizcilik, makineler, iletişim, bilimsel aletler, model ve oyuncak, yaşayan geçmiş ve eğitim bölümleri yer alıyor. Eserlerin çoğunun Rahmi Koç'un özel koleksiyonundan oluştuğu müzeye, yapılan bağışlar ve süreli olarak verilen eserlerle her yıl yaklaşık 500 yeni eser ekleniyor. Porche müzeye Müzenin Genel Müdürü Tony Phillipson. eşiyle dört yıl önce Türkiye'de tanışıp evlenen ve daha ÇOCUKLAR AKIN ETTİ Koç Müzesi'nin diğer modem müzelerde olduğu gibi temel amacının "eğitim" olduğunu belirten Tony Phillipson, müzeyi bugüne dek 100 binden fazla çocuğun ziyaret ettiğini söylüyor. Gerçekten de müzede eğitimle ilgili çok önemli bölümler göze çarpryor. Bunlann içinde en ilgi çekeni ise bulaşık makinesinden televizyona kadar en son teknolojik aletlerin nasıl çalıştığını gösteren "Ne nasıl çalışır" bölümü. Geçen yıl müzeyi 26 bin kişinin ziyaret ettiğini anlatan Phillipson, önümüzdeki aydan itibaren yeni bir projeyi devreye sokmayı düşünüyor "Her ay eski bir aletin çalıştınlması projesi." Bu projeyle 19. yüzyıldan kalma bir aletin nasıl çalıştğını görebileceksiniz. sonra burada kalmaya karar v eren bir îngiliz mimar. Phillipson, Türkiye'de mimari danışmanlık yaparken Rahmi Koç'un teklifi üzerine üç yıl önce çok sevdiğı Koç Müzesi'nin genel müdürlük görevini üstleniyor. Phillipson, müdür olduktan sonra ilk iş olarak Afrika'da lokomohf yapan babasının tarihi resimlerini ve kendi 1986 model Porche'unu da süreli olarak müzeye bağışlıyor. Müzede sergilenen eserlerin çoğunun sanayi devrimınin doğdugu Avrupa ve Amerikan yapımı araçlar olduğunu belirten Phillipson, müzeyle ilgili temel isteklerinin "Her daim yaşayan bir müze yaratmak" olduğunu söylüyor. Kendısıne en çok ilgi çeken eserlen sorduğumuzda, en çok ilgi gören esenn Türk Silahlı Kuvvetleri tarafından süreli olarak bağışlanan 1944 ABD yapımı "TCG Uhıç AK Reis DenizatosT olduğunu söylüyor. Gerçekten de denizaltıya bindiğinizde, alarm sesleri ve orijinal ses kayıtlanyla birdenbıre tkinci Dünya Savaşı'nm ortasındaki Amerikan savaş filmlerinde buluyorsunuz kendinizi. Allah'tan mürettebat Türk de günümüze dönmek kolay oluyor. Deniz Km'vetleri'nden emeklı astsubay Zekai Evren, sizi denizaltıyla ilgili her konuda aydmlahyor. Dokunmamak yok Koç Müzesi'ndeki ziyaretçiler, özellikle de her zaman meraklanna yenilen çocuklar çok şanslı; çünkü burada sergilenen objeler diğer müzelerde olduğu gibi "Sakın dokunmayın" uyanlanyla bezenmış değıl. Aksine, ziyaretçiler objelere dokunmalan, hatta bazen onlan daha iyi anlamalan için "kuJlanmalarT yönünde teşvik edilıyorlar. Örneğin müzenin bahçesinde havada asılıymış gibi duran savaş uçağına binebilir, pilot koltuğuna oturabilır ve uçakta kayıtlı onjınal pilot konuşmalannı dinlerken kendinizi "uçağı kullanryormuş gibi" hayal edebılırsıni7. Phillipson. "müzecüik açısından çok şansh olduklannT söylüyor: "Çünkü bizimkisi yaşayan bir müze. Örneğin bir arkeoloji müzesinde çok değerli çok eski eserler sergUenir ve bunlara dokunmak yasakür. Ama bizimkiler kullanılmak üzere yapılrnış araba, kayık. uçak gibi objeler. İnsanlann sadece objelere bakmasını değil, onlan yaşamasını da istiyonız/* Bakan Aksu: Atıklar Türkiye'de yok edilemez 4 Zehir Tuna'dan' CEMtLCİĞERtM SAMSUN - Italya, Karadeniz'e vuran zehirli varillerin Türkiye'de bertaraf edilmesini önerirken Içişleri Bakanı Abdülkadir Aksu kirliliğin Tuna Nehri'nden kaynaklandığını savunarak "Karasulannuzuı dışından kaynaklanan kuüliğe hükümetimizin müdaîıale eünesi mümkün değüdir" dedi. ÇevTe ve Orman Bakanlığı'nın girişimleri sonucu Roma'da yapılan toplantıda iki ülkenin atık yönetimi politikalan tartışıldı. Toplantıda Çevre ve Orman Bakanlığı, İtalya hükümetine varillerle ilgili basında yer alan haberlerin kupürleri, yurttaşlann şikâyet dilekçeleri, 35 binden fazla imzanın bulunduğu kampanya belgeleri ve bölgede yapılan video çekimlerini içeren bir dosya sunarak atıklann Türkiye dışında bertaraf edilmesini ve bölgenin rehabilitasyonunun yapılmasını istedi. Italya tarafı ise Türk tarafina "Türkiye'de Entegre Aük Yönetimi Projesi'' ve "Türkiye'de Basel Sözkşmesi Bölgesel Merkezinin Kurulması Projesi''ni sundu. Toplantıda, iki tarafin teklifleri ile ilgili çahşmalann Ankara'da yapılacak bir toplantıyla geliştirilerek devam ettirilmesi yönünde karar alındı. Zehirli varillerle ilgili olarak AKP Samsun Milletvekili Musa Uzunkaya da 2004 yıh bütçesinin TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu'nda görüşülmesi sırasında Içişleri Bakanı Abdülkadir Aksu'ya "1988 yıhnda Samsun havatisi Sinop bölğesine dökülen zehirli varillerin hukuki sonucu nedir" diye sordu. Aksu, verdiği yanıtta kirliliğin Tuna Nehri'nden kaynaklandığını savunarak şöyle dedi: "Tuna DeftasTnın hükümranhk haklan Romany^'ya ait olduğundan buradaki olaylara müdahale etmek mümldin değildir." SARIVE ŞİYAH... Ünlü model Naomi Campbell, Brezilya'da düzenlenen Sao Paulo moda hafta- , sında pod- \ yumdaydı. 4 Campbell'in sunduğu san mayo v begeni topladı. (AP) SÖYLE$I ATTİLA İLHAN 11 • •• Gündemdeki 'Totaliterlikl / ' ... Nerede kalmıştık? Sanınm ülkemizde, Soğuk Sa- vaş'tan kalma iki 'mücbirsebep'in; Media'yı -dolayısıy- la halkı ve intelligentsia'yı-, ulke için geçerliği kalmamış bır tartışma zeminınde oyalayıp durduğunda! Sözü bağ- larken de galiba, bu iki mücbir sebebin, sonuçlan iyi mi- dir kötü mü; ülkemizde bunun, doğru dürüst tartışılma- mış olduğunu söylemiştik... Asıl gerekli ve zorunlu olan, aslında buydu; zira on yıl- dan beri, her 'iki mücbir sebep' de ortadan kalkmış bulunmaktadır; yani ne dünya savaşı tehlikesi kaldı, ne Sovyetler Birliği tehdidi; dahası, geçen zaman zarfında, Türkiye hayli değişti, epeyce büyüdü ve güçlendi; bildiğiniz gibi günümüzde, dünyanın ilk yir- mi ekonomisi arasında yer alıyor; Silahlı Kuvvetleri ise ilk on içindedin jeo/politik açıdan, bölgesindeki ikinci büyük devlettir; coğrafyası dolayısıyla, hem Balkanlar, hem Kafkaslar, hem Ortadoğu, hem de Orta Asya'da etkili bir güç olabilin zaten gelecek he- saplannı da, buna göre yapmalıdır. En önemlisi, en sona kaldı: Türkiye ve çevresi, o muazzam petrol havzasının handiyse üzerinde oturmaktacbr; bu da ona, kuvveti yadsınamaz kozlar kazandınyor. Koşullar eski gündeml' gecerslztestlriyor... Pekı, son yıllarda meydana çıkan bu yeni durum; tar- tışılması gereken gündem için. farklı ve yeni bir platform oluşturmuyor mu? Elbette, oluşturuyor; zaten Türki- ye'nın 'Savunma Stratejisi' bu yönde bazı gelişmelergös- termış, 'Sistem'le ülkenin çıkarian aynı olmadığı için, böl- gede cıddi uzlaşmazlıklar meydana çıkmıştır; bu da ta- biatıyla eski gündemı zorlayıp, tartışmayı başka bir 'ze- mine' doğru kaydınyor o 'zeminde' başka konular var; bunlann başında, hemen kestireceğinizgibi, Türkiye'nin etrafındaki ülkelede ilişkileri... A/ Türkiye, 'Sistem'le yakın ilişkisi yüzünden, çevre- sindeki ülkelerte, neredeyse 'düşman' sayılır bir halde- dir, yani ona, ekonomik gelişmede ve savunmada bi- rinci derecede ortak (partnerj olabilecek Iran, Irak, Suriye, Rusya, Bulgaristan, Romanya, Ukrayna, vs; ABD ile aşın içli dışlı olmamız yüzünden; gerektiği gi- bi, yaklaşamryorlan yeterince, inanamıyorlar da! ABD, kımsenin inanmadığı gerekçeleıie, geldı Irak'ın üzenne çöktü; bu yetmezmiş gibi, Irak'ı bölmek, bu arada Kür- distan kartını oynamak ıstiyor. Bunlann Türkiye'nin açık- ça aleyhıne olduğu kanıtlanmıştır; Ankara, Irak'tan baş- layarak çevredekı ülkelerle, siyasi ve ekonomik ılişkileri- ne önceliktanımakzorundadır, ziraAvrupa Birliği teşeb- büsü, vakit kaybından ibaret; ancak, 'aleyhimize' olursa gerçekleşir; örnek, Gümrük Birliği, düpedüz ekonomi- yı yıkıyor. B/ Türkiye'nin, bölgedeki ikinci büyük güç olması, Kafkaslar'da, Balkanlar'da, Ortadoğu ve Orta As- ya'da, çok daha etkili bir faaliyet gösterip, çok daha 'ulusal' bir çıkar politikası gütmesini gerektiriyor, bu elbette, hem askeri hem iktisadi güçlülüğe bağlı; as- keri güçlülük, hemen hepsi nükleer olan ya da olmak üzere bulunan, bu ülkelerin seviyesini tutmaktan; ekonomik güç ise, bağımsız bir ekonomi politikası uygulamaktan geçiyor; Türkiye bu bakımdan Ulusal Sa- vunma Stratejisi'nı buna göre yönlendimnek zorunda- dır. Bu da, NATO ve Avrupa Birliği üzerine kurulmuş gündemin, ufak ufak bir AVRASYA gündemine dönüş- mesi anlamına gelir mi gelmez mi? Gelmiştir, evet!: Türkiye, kimse açık açık söylemese de, hem Kara- deniz Birliği Anlaşması'nı imzaladı, hem de Avrasya Uluslararası Konseyi üzerinde dikkatle duruyor. Saydamlık' görünüstedlr... C/ Elbette bu, savunma teknolojisinin hem ulusallaş- tınlması, hem de çokyönlülüğe dönüştürülmesini günde- me getirmektedir, gündemde asıl bunlar vardır, sözgeli- şi roket sistemleri ıçın ulusal teknoloji çalışmalan ilerte- mektedir, oysa ABD, ulusal roket sistemi üzerinde çalı- şan ülkeleri mesela Irak'ı ve Kuzey Kore'yi 'haydut' ilan etmiştir; Savunma Bakanı bize bir ara, bunlan mahkûm ettirmek için geliyor, kesinlikle yüz bulamıyor; sıradan karşılamaL NATO toplantısına Genelkurmay Başkanı git- miyor, Çin'e Pakistan a yakınız; Pakistan'ın Başkanı Gnl. Müşerref, Ankara ya geliyor: Ulusal savunmanın pekıştirilmesi ıçın, belki nükleer, belki roket teknolpjisi üzerinde işbirliği imkânlan aranıyor. O zaman 'gündem' bahsinde. -bilerek, ya da bilme- yerek- çok ciddi bir yanlışlık yaşadığımız, doğrudur. LJ- beral, yani görünüşte kayıt kuyut tanımayan, tamamen hür ve serbest, yazılı ve görsel Medialar. gerçekte Tür- kiye'nin hakiki gündemini, o gündemin içerdiği so- runlan, bu sorunlann gösterdiği gelişmeleri işlemi- yor, üzerinde durmuyorlar; buna mukabil, sahte, ül- kenin çıkarianyla çakışmayan; belki de, o Media ku- ruluşlannın bağlı oldukian ekonomik birimlerin çıkar- lannı okşayan haberlen öne almayı; okuru onlaıia oyalamayı; ya da daha kötüsü, işi büsbütün magazi- ne döküp, halkı dedikoduyla boğarak, onu bütünüy- le 'ulusal' politikadan uzaklaştırmayı yeğliyorlar. Bunu yapabilirler, önleyici yasa maddesı yoktur, zıra li- berallik, saydamlık ilkesi gerisinde, görünmez bir totali- terlik anlamına gelir, gündemdeki totaliteriik de, işte budur. e-mail:tilahan " isnet.net.tr http://www.bilgiyayinevi.com.tr/ailhan Faks:0-212 / 260 19 88