Katalog

29 ARALIK 2004 ÇARŞAMBA CUMHURİYET SAYFA HABERLER 71 YAŞINDA YAŞAMIN1YİTÎRDÎ SÖZÇİZGİNİN Turhan Selçuk GENİŞ AÇI Birinci Dünya Savaşı'nda yaşanan Sarıkamış felaketindeki şehit sayısı tam belli değil. 70 bin diyen de var 90 bin diyen de. Kesin olan, Türk tarihinin en büyük yenilgilerinden biri olduğu ve on binlerce askerin tek kurşun atamadan donarak öldüğü. İlk kez bu yıl Sarıkamış harekâtı ve Sankamış şehitleri etkileyici eylemlerle anıldı. Allahuekber Dağları'nda 90 yıl öncesini hatırlatan yürüyüşler yapıldı, donmuş askerleri temsil eden buzdan heykellere güller, karanfiller atıldı. Etkinliklerin yorumlardaki yansıması şöyleydi: Tarihimizle yüzleşmek, zaferler kadar yenilgileri de anmak zorundayız. Kim itiraz edebilir? Sarıkamış anma etkinliklerinin başında Prof. Bingür Sönmez var. Bir tıp doktoru. Ünlü bir kalp cerrahı. llginçtir, Çanakkale şehitlerini anma etkinliklerinin başında da bir başka tıp doktoru var. Ünlü beyin cerrarıı Prof. Cengiz Kuday. O da yıllardır her 19 Mayıs'ta çok sayıda tıp fakültesi öğrencisini alarak Çanakkale'ye gidiyor ve hep birlikte 1915 yılı 19 Mayısı'nda orada şehit düşen tıbbiyeli ve liseli gençleri anıyorlar. Ve tabii tüm Çanakkale şehitlerini de... Prof. Kuday'ın dedesi Çanakkale'de şehit düşmüş. Prof. Sönmez'in dedesi de Sankamış'ta. Beyin ameliyatlan, kalp ameliyatları arasında tarihle ilgilenen, ilgilenmekle kalmayıp eyleme dönüştüren, dedelere saygıda topluma öncülük eden iki bilim adamına ne kadar teşekkür edilse azdır. Ister Çanakkale'de olsun ister Sankamış'ta, şehit şehittir. Çoğu mezarsız olan şehitleri anmak erdemdir. Ama bunu yaparken, tarihsel gerçekleri göz önünde tutmak gerekir. Gerçekleri, duygulann gölgesinde bırakmamak gerekir. Yıl 1915. Mayıs ayı, Gelibolu'ya çıkarma yapan Ingiliz ve Fransızlar Seddülbahir'de durdurulmuş. Anburnu'nda da Anzaklar (Avustralya Yeni Zelanda ordulan) Mustafa Kemal'in dehası, zekâsı, cesaretiyle durdurulmuş. O sırada lstanbul'dan emir gelir. Düşmana saldınya geçilecek, Anzaklar denize dökülecektir. Ama bunu yapacak kuvvet orada yoktur. lstanbul'dan alelacele bir tümen gönderilir. Içlerinde üniversite ve lise öğrencilerinin de olduğu bu tümen eğitimsizdir, deneyimsizdir, 19 Mayıs gecesi cepheye sürülürler. Taarruz başansız olur. 10 bin kayıp verilmiştir. Işte Prof. Kuday ve tıp öğrencilerinin her yıl 19 Mayıs'ta andıklan askerler, bir yanlış karar sonucu Ölen o gençlerdir. O tümeni, tıp öğrencileriyie, lise öğrencileriyle oraya gönderen, Alman Genelkurmayı'nın gölgesinde Başkomutanlık yapan ya da Başkomutan rolü oynayan Enver Paşa'ydı. Prof. Sönmez'in dedesi gibi, üstü başı yırtık pırtık, ayağında çanğı bile olmayan, aç susuz on binlerce insan ı kariı Allahuekber Dağlan'na ölüme gönderen de aynı Enver Paşa'ydı. Şehitleri anarken, onları ölüme gönderenleri de bugün iyi değerlendirmek, tanımak, tanıtmak, onlann kararlannı tartışmak gerek. Dogruyu yanlıştan ayırmak gerek. Sis altında, kar aJtında kalmış bazı gerçekleri gün ışığına çıkarırken, başka gerçeklerin üstünü örtmemek gerek. Ya da gerçekleri çarpıtmamak. Yenilgiyi erdem haline getirmek, herhalde önce şehitlere hakarettir. Birkaç gündür bazı köşe yazılannda bu yönde bir eğilim gördüğüm için, bu uyanyı yapma gereği duydum. Isimleri şimdilik lazım değil... Ünlü eleştirmen Susan Sontag öldii LOSANGELES(AA)Amerikalı muhalif eleştirmen, sinemacı,tiyatroyönetmeni, öyküroman yazan ve insan haklan savunucusu Susan Sontag, 71 yaşında yaşama veda etti. Tiyatrodan fotoğrafa birçok alanda çeşıtli ürünler veren ve Roland Barthes, EKas Cannetti gıbı yazarlann tanınmasını sağlayan Sontag'ın, New York'taki Sloan Kettering Hastanesi'nde dün sabah öldüğü açıklandı. Kendisini, "Sersemlemtş bir estetikçi, takmtıh bir ahlakçı ve ciddiyet bağnazT olarak tanımlayan Sontag, yaşamı boyunca 17 kıtap yazdı. Denemeleriyle tanınan Sontag, "Bir Metafor Olarak Hastahk" kitabında hastalığın nasıl romantize edildiğini anlatarak çağdaş toplumda göz ardı edilen bir konuya vurgu yaptı. Meksikalı romancı Carlos Fuentes' ın, "Bağlantı kurnıa. ilişkilendirme yeteneğine sahip,bu kadar açıkbflinçli başka bir entelektüel tanımadınT sözleriyle "eşsiz" olarak tanımladığı Sontag, yaşamı boyunca dünya genelinde birçok yazan takip etti ve onlan okuyuculara tanıttı. Aktif bir insan haklan savunucusu ve savaş karşıtı olan Sontag, Vietnam Savaşı sırasında "beyazırianinsaıınk tarihinin kanseri" oldugunu söyledı. 11 Eylül terör saldınlanndan sonra ABD'nin dış politikasını topa tutan Sontag, "Başkalannın Acıana Bakmak" kitabında başkalannın acılannı sadece seyrederek, onlarla gerçekdışı bir bağ kurduğumuzu varsaydığımıza vurgu yapıyor ve şunlan eklıyor: "Ne kadar çok sempati duyarsak, acüara yol açangefişmderdesuçumuz olmadığı hissine kapılmanuz o kadar kolajlaşır" ÇanakkaleSankamış HİKMET BİLA Hasta, haklanndan habersiz Organtart yaşam verecek • ÇANAKKALE (AA)Çanakkale'nin Bayramiç ilçesinde geçirdiğı j beyin kanaması sonucu yaşamını yitiren üniversite öğrencisi Mumine | Antürk'ün ailesi, kızlannın organlannı bağışladı. ÇOMÜ Bayramiç Meslek Yüksekokulu Bahçe Ziraat Bölümü sınıf öğrencisi Antürk, rahatsızlanarak hastaneye kaldınldı. Beyin kanaması geçirdiği belirlenen Antürk, tüm çabalara karşın kurtanlamadı. SAADETUSLU tZMÎR Sağlık Bakanlığı tarafindan geçen yıl 38 ilde kurulan hasta haklan kurullan, gelecek yıldan itibaren Türkiye genelindeki tüm hastanelere yayılıyor. Yasal zorunluluğa karşın, bazı birimlerde hasta haklan konusunda çalışan sivil toplum kuruluşlannın bulundurulmamasının sıkıntı yarattığı belırtilırken bu kurullara son 1 yılda 7 bin başvuru yapıldığı bildirildi. Türkiye'de son yıllarda sıkça tartışılan hasta haklan, Sağlık Bakanlığı 'run oluşturduğu binmlerle yeni bir boyut kazandı. Uzun kuyruklardan asık surath sağlık çalışanlanna, tıbbi hatalardan aylarca beklenen tedavi sıralanna dek pek çok sorunun yaşandığı sağlık kurumlarmda kurulan birimler, yeni ydla birlikte tüm Türkiye'ye yayılacak. îlk Son bir yılda yalnızca 7 bin başvuru yapıldı. En çok şikâyet edilen konu 'ilgisizlik' • Gelecek yıl Türkiye genelindeki tüm hastanelere yayılması planlanan hasta haklan kurullannda sivil toplum kuruluşu temsilcilerinin yer ahnaması sıkıntı yaratırken hastane içinde uzlaştırma sağlanrriası da ayn bir sorun. Mağdurun yasal yollara başvuru haklan hakkında bilgi verilmiyor. bilgi verümiyor, yönlendirme > apümıyor. Hasta yine haklanndan habersiz kahyor" dedi. Hasta Haklan Derneği Başkanı Aydın Çubukgil ise Izmir'deki durumun lstanbul'dan daha iyi olduğunu söyledi. îzmir'de bu kurullardan bulunan 5 hastaneye de gittiklerini belirten Çubukgil, "tstanbul'da hastaneler srvil toplum kuruluşu temsücisini çağınnıyor. Izmir daha çağdaş. Kararlar oybiıüğiyle ahnıyor" dıye konuştu. Türkiye'de birkaç ilde hasta haklan ile ilgili sivil toplum kuruluşu olduğuna da dikkat çeken Çubuk gil, bu dunımda kurullarda nasıl bir görevlendirme olacağının belirsizliğini koruduğunu söyledi. ŞlKÂYET LİSTESİ Sağlık Bakanlığı'nın verilerine göre hasta haklan ıhlali nedeniyle son bir yıl içinde 5 bini doğrudan, 2 bini de ınternet üzerinden olmak üzere toplam 7 bin şikâyet başvurusu yapıldı. Başvurulann yüzde 23 'ünde hasta haklı bulunurken hasta ve hasta yakınlannm en çok şikâyet ettikleri konulann başında "ilgisizlik", "uzman hekime ulaşma zoriuğu", "laboratuvar ve klinik hizmetkrinden yararlanamama" geldı. Hasta haklan kurullannda bugüne dek çözüme kavuşturulan dosya sayısı 1250'yi buldu. Şikâyet başvurusu yapılan çalışanlann başında yüzde 46 ile uzman hekimler gelirken onlan hemşireler izledi. aşamada 38 ildeki 66 devlet hastanesinde kurulan birimlere, son bir yılda yalnızca 7 bin başvuru oldu. BiRİMLER İŞLETİLEMİYOR Hasta ve Hasta Yakını Haklan Derneği Başkanı Leyia Fygi, bu bırimlerin tam olarak işletilemediğini söyledi. Hasta haklan kurullannda sivil toplum kuruluşlan temsilcilerinin yer almasının zorunlu olmasına karşın Istanbul'daki 9 hastaneden yalnızca bir tanesinin kuruluna çağnldıklannı söyleyen Ezgi, "Daha çok kurum içinde uzlaşörma sağfauuyor. Mağdurun >ıasâl yoDara başvuru haklan hakkında Diş hekimi korkusu • tstanbul Haber Servisi Dentistanbul Dış Hastanesı tarafindan 1509 denek üzerinde yaptınlan "ağız ve diş sağhğı bilinci" araştırması verilerine göre; toplumun yüzde 38.7'si tedavi gördüğü sırada acı duyduğu için diş hekiminden korkuyor. Neden korktuğunu bilmeyenler toplumun 4'te birini oluştururken, eğitim seviyesi arttıkça korku azalıyor. Dentistanbul Diş Hastanesi Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Ali Özer, korkunun ortadan kalkması için toplumun küçük yaştan itibaren eğıtılmesı gerektiğini söyledi. Ismi 12Eylül'üçağnştıranyerlerinisinüeririndeğ^ [email protected] Evren adı sokakLardan STİnısiıı • Çeşitli illerden gelen yaklaşık 120 katılımcıyla yapılan 78'liler Vakfı Meclis toplantısında anayasanın geçici 15. maddesinin kaldınlması için ulusal ve uluslararası düzeyde kampanya başlatılması kararlaş; tınldı. Toplantıda, "Gerçekleri araştırma ve Adalet Komisyonu" kurulması karara bağlandı. tstaobul Haber Servisi 78'liler Vakfı, 12 Eylül'ü çagnştıran ve Kenan Evren adı verilen yerleşim yen, okul, sokak, cadde, bulvar, üniversite ve kültür merkezlerinin isimlerinin değiştinlmesı için çalışma başlattı. Istanbul, Izmir, Ankara, Bursa, Samsun, IzmitGebze, Muğla, NazilliAydın, Antalya, Antakya, Mersin, Kırşehir, Diyarbakır, Ereğli, Samsun, Giresun, Trabzon, Rize, Artvin girişimlerinin ve temsilcilerinin davet edildiği 120 civannda kaölımcıyla gerçekleşen 78'liler Vakfi Meclis toplantısının sonuç bildirgesi yayımlandı. Bildirgede, anayasanın geçici 15. maddesinin kaldınlması amacıyla ulusal ve uluslararası düzeyde kampanya başlatılması ve bu çerçevede, "Gerçekleri Araşürma ve Adalet Komisyonu"nun kurulmasına karar verildiği belirtildi. "78'Her Türkiye'yi Dolaşıyor'' başlığı altında bir dızi etkinlik gerçekleştirileceği ifade edilen bildirgede, 78'liler "kadın komisyonu"nun da kurulacağı kaydedildi. Bildirgede tt alınan diğer kararlar şöyle: 781fler, faaüyetlerini, Türkiye Mecüsi'nin onayiadığı karar ve seçtiği organiar temeünde yürütür. 78'Bler MecSa yeni güçkrin kauümıyia zenginleşmeye açıktır. Bütün çahşmalan ve yasal kurumlan Mecüs'e bağhdır. 78'hlerin amaçlanvemeşruluğubetirieyicidir. Her bölge kendi koşullanna uygun yasal araçlan değerleudirüf BURSA'DA F.E'Yİ VURMUŞTU Nevzat AtJı^a ödül • ANKARA (AA) Kültür ve Turizm Bakanlığı Kültür ve Sanat Büyük Ödülü'ne klasık Türk musikisi alanındaki hizmetleri ile Prof. Nevzat Atlığ layık göriildü. Klasik Türk müziğinın "20. yüzyıhn ikinci yansındaki kurumlaşma, eğitim ve uygulaması ıle bu kültür sanat dalının temsili sürecinde üstlendiği üstün yöneticilik, eğiticilik, yüksek sanatsal performans ve nitelıkli temsil işlevleri" dolayısıyla Atlığ'ın layık görüldüğü bıldirüdi. Töre tetikçisi Diyarbakır'da yakalandı ^ LEVENTGENCELLt BURSA Töreye karşı çıktığı için Bursa'da kurşunlanan 17 yaşındaki FJE'yi vuran eski nişanlısının kardeşi Rıza Eryümaz(19) Diyarbakır'da yakalandı. Eryılmaz, Bursa'dan çıkanlan gıyabi tutuklama karan sonrasında Diyarbakır Gezaevi'ne konuldu. Bursa polisi, EE. ve yanlanna saklandığı yakınlannuı ifadelerinden yola çıkarak töre tetıkçisinin Rıza Eryılmaz olduğunu belirledi Bunun üzerine Diyarbakır polisine bilgi verildi. 12 Aralık'ta F£'yi omzundan, kalçasından ve karnından yaralayan Rıza Eryılmaz'ın Uşak'ta inşaatlarda çalışüğı ve bir süre sonra Diyarbakır'a döndüğü öğrenildi. Bursa polisinden gelen bilgiler doğrultusunda Rıza Eryılmaz, Diyarbakır'da yapılan bir operasyonla yakalandı ve gıyabi tutuklama karan vicahiye çevrilerek cezaevine konuldu. THY uçağı kuşlara çarptı • GAZtANTEP (AA) Türk Hava Yollan'nın GaziantepIstanbul seferini yapan yolcu uçağı dün kalkışından kısa bir süre sonra kuş sürüsüne çarptı. Uçağın motorlannda hasar oluşmuş olabileceğini düsünen pilotlar, yolculann can güvenliğini tehlikeye atmamak için Gaziantep Havaalanı'na gen döndü. Yolculann boşaltılmasından sonra uçakta yapılan incelemelerde küçük çaplı maddi hasar tespit edildı. Uçak hangara çekilirken, yolcular başka bir uçakla tstanbul'a gönderildi. Celeceğin sanatçılarına dikkat ktanbufda operasyon • tstanbul Haber Servisi Istanbul'da, organize suçlar şube müdürlüğü ekipleri, yaklaşık 800 milyar liralık bir alacakverecek meselesinden dolayı bazı kişilerin araya sokularak tehditle paranın tahsiline gidildiğini belirledı. Bunun üzerine çalışma başlatan ekipler, paranın tahsili için araya sokulduğu behrtilen Ibrahkn G'nin de aralannda bulunduğu 15 kişiyi gözaltına aldı. Fenerbahçeli kaleci Rüştü Reçber'in dövülmesi olayına adı kanşan tbrahim G. ile diğer kişilerin sorgusu sürüyor. hip çıkmak ve Türkiye'nin geleceğine yatnm yapmak amacıyla "Doğuş Çocuk" markasını yaratt. "Doğuş Çocuk"un ilk ürünü olan "Trafik Hayatbr" projesi kapsamında, çocuk gözüyte trafiğin anlatıldığı resimler, "Geleceğin Sanatçılanna Dikkat" adıyla Doğuş Oto'da sergilendi. 314 yaş grubundaki çocuklann çizdiği 12 kolaj çalışmayı içeren sergide sunulan resimler, takvim ve kartpostal haline getirildi. Sergi Programı: 28 Aralık 02 Ocak Doğuş OtoMaslak, 3 Ocak 09 Ocak Doğuş OtoHaramidere, 10 Ocak 16 Ocak Doğuş OtoKartal. DtYARBAKIR(CumhuriyetBürosu) Türkiye'de seriatçı terör örgütleri açısından, hakkında idam istenen ilk kadın terörist olarak kayıtlara geçen Leyla Gölsever 4959 sayılı Topluma Kazandırma Yasası'ndan yararlanarak 4 yıl cezaevinde kaldıktan sonra tahliye edildi. Diyarbakır'm Bağlar semtinde 11 Ekim 2000'de yapılan operasyonda yakalanan Leyla Gülsever "terör örgutu uyea" olmak suçundan 12 yıl 6 ay hapis istemiyle hâkim karşısına çıktı. 4959 sayılı "Tophıma Kazandırma Yasası''nın çıkmasının ardından Gülsever, pişmanlık dilekçesi verdi. Talebi yerinde gören mahkeme Leyla Gülsever'i 12 yıl 6 ay yerine 6 yıl hapis cezasına çarptırdı. Yaklaşık 4 yıl tutuklu kalan Leyla Gülsever'üı, yattığı süre göz önüne alınarak tahliyesine karar verildi. Leyla Gülsever'in geçengünlerde kaldıgı ce^aevinden sahverildığı öğrenildi. PlKNİK DÖNÜŞÜ VURULDU Amcasının oğlu CuneytEryıhnaz(24) ile evlendirilmesine karşı çıkan ve Bursa'ya yine töre gereği evlendiği bildirilen teyzesi ve amcasının yanına sığınan EE. piknik dönüşu vurulmuştu. EE'nin babası Kntbettin Eryılmaz'ın, aile meclisinin diretmesi üzerine abla yerine 15 yaşındaki kızı AMJL'yi Cüneyt Erydmaz ile evlendirdiğini, A.M.E'nin bu evlilik üzerine rahat bırakılacağı sözünü aldığını yakınlanna söylediği de öğrenilmişti. Bursa Günyüzü Kadın Dayamşma Kooperatifi'nin girişimleriyle töre kamuoyunun gündemine gelmişti. Günyüzu Kadın Dayamşma Kooperatifi yöneticilennden Ayla Yıldmm, Bursa Barosu ile görüştüklerini, yaralamayla ilgili davaya i müdahil çlmak isteyeceklerini Jjüdirdi. t, 4 yıl hapis yattı Seriatçı evine1 döndü