Katalog

9 EYLÜL 2003 SALI CUMHURİYET SAYFA EKONOMİ ekonomi(a cumhuriyet.com.tr 13 KMDEMhe hayat öpücüğü • Ekonomj Servisi - Karabuk Demır Çelik Sanayıı ve Tjcaret AŞ'nin (KARDEMİR) KİT'lere olan borçlannın yeni yapılandınlması çerçevesınde. kıırum borçlannın 3 yıl ödemesiz 10 yıl süreye yayılması kararının çıkanlması ve şirkete düşük faizle 20 mıhon dolar kredı verilmesı kararlaştınldı. Borçlann yeniden yapılandınlmasuıa ilışkin açıkJamanın ardından KARDEMİR'uı borsadakı hisselen ortalama yuzde 21 artarak tavan yaptı. BDDK: Çalışmalar tamamlanacak • ANKARA (Cumhumet Bürosu) - Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK). tmar Bankası'yla ilgih net faturanın bu hafta içinde çıkacağını belırtri BDDK yetkililen, lmar Bankasfndaki banka hesaplannın toplanması sürecinın sona erdığını vurgulayarak bu kayıtlaruı kontrol sürecinın başladığını kaydettı. Çalışmalann bu hafta ıçmde bıtirilmesınin amaçlandığına dikkat çeken yefkililer. "Yaklaşık 10 katrilyon Iiralık bır fatura oluşmasını beklıyoruz. Ancak net açıklamanın bu hafta içinde yapılmasını bekliyoruz" dedı. IşşizJik fonu 7.3 katrilyon lira • Ekonomi Servisi - Işsizlık Sigortası Fonu'nun toplam varlığı bu yılın ağustos sonu itıbanyla 7 katnlyon 332.2 tnlyon liraya ulaştı. Haziran 20Ö0'de faalıyete geçen Fon, bugüne kadar ışçi ve işverenden 2 katrilyon 371 2 tnlyon. devletten 868.4 trilyon lıra pnm geliri.4katrilyon215 8 trilyonluk da faiz geliri elde etti. Fon'un, büyük bölümü Mart2002'debaslayan işsizlik odemeleri olmak üzere toplam harcaması ise 156 5 tnlyon lırada kaldı. Türkiye fuarda tanıtdacak • PARİS(AA)-16-19 Eylül tanhJen arasında Paris'te duzenlenecek olan Uluslararası Kumaş Fuan "Texworld"da. bu yıl Türkiye partner ülİce olarak tanıtılacak. 65 Türk firmasının katıldığı, dünyanın en büyük kumaş fuarlanndan bin olan Texworld Pans Fuan'nda Türkıye'nın ve Türk firmaîannın tanıhmı yapılacak. Bin köye bintarımcı • A>KARA(A>KA)- Tanm ve Köyişleri Bakanı Sami Güçlü. "Bin köye bin ziraat mühendısı" projesinın 3 yıllık bir proje olduğunu ve bunun toplam maliyetüun 46 trilyon lira olduğunu açıkladı. GüçJü. sivi] toplura örgütlennden bu projeye güçleri oranında destek vermelerini istedi. Güçlü, TESK Başkanı Derviş Gündav'ı zıvaret etti. J Ekonomi Servisi - Aria, 4 Eylül 2003 tanhinde gazetemizde yer alan "Paralar Türk Telekorn'dan" başhklı haber üzerine bır açıklama yaptı. Açıklamada. ""Türk Telekom. Avcell'in altyapısı ıçin 400 miİyon dolar harcamış, buna karşın tş- TIM, Aria'nın altyapısına büyük bır yatınm \apmamisn" ıfadesinin gerçeği yansıtmadığı vurgulandı Açıklamada lısans içın yapılan ödeme dışında, yatınmlar ve jperasyonel faaliyetler için I milyar dolardan fazla ıarcama yaptığı belırtildı. 130 farklı çizelgenin uygulandığı kamuda ücret adaletsizliğinin nedeni 'ek ödenek' Eşit işe farkh ücret• Türkiye Karnu-Sen'in araştırnıasuıa göre aynı işi yapan şef Maliye'de 841, îçişleri Bakanlığı'nda 466 milyon alıyor. | Şefe bakma, kuruma bak I Kurumu (Ağustos -BinTl}^ * Malıye Bakanlığı (Şef) /<X\ Hazıne Müst. (Şef) ^ Ü f | Çevre ve Orm. Bak (Şef) Içişieri Bakanlığı (Şef) Gençlik ve Spor Genl. Mudr. (Şef) Sayıştay(Şef) Netmaaş 841.900 f 710.400 528.150 466.550 529.500 716.650 HACER BOY4CIOĞLI ANKARA-Kamuda aynı ışi yapan ça- JışanJar arasında görülen ücret farkhlıkla- n ciddi boyutlara ulaştı. Başbakanlık'tan üst düzey bir yetkili. şu anda kamuda 130 farklı maaş çizelgesinin uygulandığına dikkat çekerek "Diğerleriyle aynı işi yapan çahşajuna 10nuiyarBra maaş\eren kurum bile bulunuyor. Bu doğru değU" dedi. Tür- kiye Kamu-Sen'ın konuyla ilgili araştır- masında da aynı işi yapan memurlar ara- sında 400 milyon liraya yakın farklılıklar olabildiği vurgulandı. Buna göre, Maliye Bakanlığı'nda çalışırken 841 milyon lira alan birşefin. îçişleri Bakanlığı'ndaki ma- aşı 466 milyon liraya düşüyor. KESK'ın "Kamudaki ÜcretEşitsizliğr başlığıyla hazırladığı araştırmada, kamu- daki ücret eşitsizliklerinin ana nedeni, "ek ödenek" uyguJamas] olarak gösterildi. Tek ücret sistemı oluşturulması amacıyla gün- deme gelen sisteminın, yan ödeme ve ek göstergelerle ıçinden çıkılamaz bir hal al- dıgı \urgulanan araştırmada, 57. hükümet döneminde çıkanlan "Eşit işe, eşit ücret kararnamesiniır de eşitsizliği arttıran uy- gulamalardan biri olduğu kaydedildi. Türkiye Kamu-Sen'in araştırmasında da ücret dengesizlikleri örneklerle anlatıl- dı. Ağustos ayı itibanyla aynı işi yapan ve şef starüsünde bulunan memurlar arasın- da 400 milyon liraya yakuı ücret farkmın oluştuğu vurgulanan araştırmada, Maliye BakanJığı'nda 841 milyon lira net ücret al- an şefin Sayıştay'da çalışması durumun- da ise 716 milyon lira net ücret alacağı kaydedildi. "Hazine Müsteşarhğı'nda ça- hsması durumunda ise bu rakam 710 mil- yon Ura>^a çekümektedir'' denilen araştır- mada. "Bu dengesizük giderilmeden. ka- mu çanşanlannm sorunlan ortadan kalk- maz" ifadeleri yer aldı. '10 milyar lira maaş alan vaf Şu anda kamuda 130 farklı maaş çizel- gesinin kullanıldığını söyleyen Başbakan- lık'tan üst düzey bir yetkili de, ücret siste- minin değjştinlmesı için çalışıldığını be- lirttı. Yetkili, "Bunun böyfc oJmaması ge- rekir. Şu anda sözJeşmeÜ personetine 10 milyar lira maaş veren kurumlar bile var" diye konuştu. CANCUVDA PROTESTOLAR BAŞLADI- Meksika'nın Cancun kentinde, 10 Eylül'de Dünya Ticaret Orgürünün 146 üyesinİD temsilciJerini bir araya getirecek olan toplantı. örgütün ticaret anlaşması üzerindeki uzlaşma arayışından önce protesto gösterileri ile gündeme geldi. Cancun'daki Aqua Parka Salomon Adalanndan 30 yunusun ithaJ edilmesüıi vaklaşık 200 gösterici. taküklan yunus şeklindeki şapkalar iie protesto etti. (Fotoğraf: A?) DTÖ içinkaderdoruğuEkonomi Servisi - Serbest tıcare- tin önündeki engellerin bir kez daha masaya yatırılıp yeni kararların alın- maya çalışılacağı Dünya Ticaret Ör- gütü (DTO) zirvesi için gerı sayım başladı. Meksika'nın Cancun kentin- de yarın başlayacak DTÖ toplantıla- nna 150'ye yakın gelişmiş ve geliş- mekte olan ülke temsilcısi katılacak. Diğer DTÖ toplantı zirvele- rinde olduğu gibi yine kıtle- sel dev protestoların beklen- diği Cancun'da gündeme damgasını vuracak olan baş- hca konular tanm ve hizmet — — ticaretı. Daha önce ticarerte uygulanan tan- feler, tanmda korumacılık gibı konu- larda bir uzlaşmaya varamayan geliş- miş ülkelerin. öncelikle Doha'da "tica- retin yoksul ve getişmekte olan ülkeler için de çalışacağı" yönünde verdikleri sözün arkasında durup durmayacakla- n belli değil. Ancak uzmanlann görüşü. zirvenin Dünya Ticaret Örgütü'nün gelceği açısından da behrleyici olacağı. Bölgesel ticaret Öte yandan Dünya Ticaret Örgütü (WTO) çerçevesindekı global serbest ticaret müzakerelerinin yavaş ilerle- mesi ve uzlaşma eksikliği nedeniyle. • Tanm başta olmak üzere birçok konunun tartışılacağı Dünya Ticaret Örgütü zirvesi. örgütün geleceği açısından da belirleyici olacak. bazı üye ülkelerin bölgesel ticaret an- laşmalarına yönelmesi örgüt içinde sorunlar yaratıyor. Bazı uzmanlar, bölgesel ticaret an- laşmalannın, dünyanın güçlü ekono- mik bölgelere bölünmesinin, global serbest ticareti engellediğine ve zarar verdiğine dikkat çekiyor. İlk serbest ti- caret anlaşmasını 1980Terinortaların- da Israil ile imzalamış olan ABD'nin 1994'te Kuzey Amerika Serbest Tica- ret Anlaşmasf nı da imzasıyla gelen ba- şan, dünya genelinde bu tür bölgesel anlaşmalara özendirdi. Avrupa kendi içinde daha fazla bütünleşirken bünye- sine yeni üyeler ekledi. DTÖnün hesaplamalarına göre, dünya genelinde 300'den fazla bölge- sel ticaret anlaşması var, 70 kadan da - — _ halen müzakere edilıyor. Bu anlaşmalar her ne kadar DTÖ kurallanna uygun yü- rürülse de yüzlerce bölgesel, ikili serbest ticaret anlaşma- sı uluslararası ış dünyasını karmaşıkJaştınyor. Çünkü, her bir anlaşmanın kurallan kendine özgü ve şirketler bu farklılıkla- n sürekli takip etmek zorunda. Ticaret anlaşmalannın bizzatihi ticaretle alaka- sı pek kalmıyor, mesela, terorizme sa- vaş açan ABD, serbest ticareti müzake- re aracı olarak kullanıyor. Aynca, ser- best ticaret anlaşmalan her zaman da taraflann tümünün yaranna olmuyor. Bakan Tüzmen: Hedefimiz Çin tüketkisi tSTANBUL(AA)- Çın'de, Türkiye nüfusunun iki katı ka- dar çok yüksek alım grubu ol- duğunu belirten Devlet Bakanı Kürşad Tüzmen, u Bizim de he- defimiz buradaid tüketkiler- dn-" dedı. DTÖ Bakanlar Kon- feransı'na katıünak üzere Meksika'ya gıden Tüzmen, Atatürk Havalimanı'nda dü- zenlediğı basın toplantısında, 10-14 Eylül tanhleri arasında Cancun'da gerçekleştirilecek konferansa 147 ülkenin ticaret- ten sorumlu bakanlannın katılacağını kaydetti. Ga- zetecilenn so- rulannı yanıt- layan Tüzmen, Çin'in dünya- ya yaptığı ih- racatın Türki- ye'yi nasıl et- kileyeceğinin sorulması üzerine, "Kaliteyi doğru fiyata satabilen ülkeler, rekabetierini sürdürme>e de- vam edecekler. 2005 sonrasında da kotalann kalkacağınj bilho- nız. Önemü olan bu çanşmalan şimdiden başlatmakbr" dedi. Tüzmen, Çin'in DTÖ üyesi ol- duktan sonra kendi pazannı da açmak zorunda kaldığını ifade ederek "Biz 1 mihar 200 mil- yonluk Çin'de, Türkhe nürusu- nun ild kad kadar çok yüksek ahm grubu olduğunu bilryoruz. Hedefimiz buradaid tüketicfler- dir" dıye konuştu. Bu sene 40 milyar dolar ihracat rakamırun geçileceğini kaydeden Tüzmen "42 mihar dolara yakın bir ra- kamı yakalanz diye düşünüyo- rum" diye konuştu. Devlet Bakanı Kiirşad Tiizmea. Cümrük Müsteşarı Saygılıoğlu. Kaçakçılık tırmanıyorANKARA (Cumhu- riyet Bürosu)-Gümrük Müsteşan Nevzat Say- gıboğlu. Türkiye'de bu yıl sınır kapılannda 120 trilyon Iiralık eşya yakalandığını belırte- rek bunun 63 trilyonu- nun uyuşturucu kaçak- çılığından kaynaklan- dığını söyledi. Türki- ye'nin coğrafı durumu nedeniyle kaçakçılıkla daha fazla mücadele et- mesi gerektiğini kayde- den Saygılıoğlu, ku- rumlar arasındaki yetki karmaşası nedeniyle sı- kıntı yaşadıkJanna dik- kat çekti. Gümrük Müsteşarı Nevzat Saygılıoğlu. yurtdışında yaşayan vurttaşlann sorunlannı araştırmak üzere kuru- lan TBMM Araştuma Komisyonu'na, sınır kapılannda yaşanan sı- kıntılarla ilgili bilgı verdi. Saygılıoğlu, ku- rumlar arasındaki yetki karmaşası nedeniyle büyük sıkıntı yaşadık- larrnı söyledi. Gümrük Müsteşarlı- ğı'nm edilgen konum- dan daha akrif birkonu- ma geçmesi gerektiğini anlatan Saygılıoğlu, ts- tanbul başta ohnak üzere gümrükJerde her gün birçok yakalama olayının yaşandığını söyledi. Saygılıoğlu, "Bu\Tİ63trû>onhrası uyuşturucu olmak üze- re 120 triryon Kranın üzerüıde kaçak eşya ele geçirfldi''' diye konuştu. Ozellıkle Irak sava- şından sonra tarihi ve kıymetli eşya kaçakçı- lığının gündemde oldu- ğunu belirten Saygılı- oğlu, "Bir yandan gümrüklerde işlemleri kolaylaştırma gayretin- de\1z. Bir yandan da fren olma konumun- davTz" dedi. Zoıia Grubu, GSM sektörüne açıklarken Rusya sokacak. Vurtd^ı \annmlanna devameden llko-de pi>asayayeni ürüinta" suntna hazntğmda. ATIRIMLARIARALIKSIZ SURDURUYORLAR VestelRusya'ya, UlkerMısır'a Ekonomi Servisi - GSM sektörüne girmeye hazır- lanan Vestel'in yurtdışmdakı ilk üretim tesisi olan Rusya televızyon fabrikası bu ay sonunda üretime başlayacak. Ülker Grubu da yeni yatınmlar ve ürün- lerle büyümeye devam edeceğini açıkladı. Vestel Şirketler Grubu lcra Kurulu Üyesi Cengiz LTtav, Vestel'in Rusya fabrikasının üretime geçme- sinin ardından, o bölgede Vestel markasırun daha çok duyulacağını söyledi. Ultav, Rusya projelerinin 25-30 milyon dolar ci- varmda bir maliyetle tamamlandığını kaydederek, fabnkanın 2004 sonunda yıllık 2 milyon adetlik üre- tım kapasitesine ulaşacağını bildirdi. Ultav, aynntı vermediği GSM projesini 1-2 ynl içinde devreceye sokacakJannı bildirdi. ÜUcer Gıda Grubu Başkanı Metin \urdagül, ge- lecek ay bebek maması pazanna da gireceklerini be- lirterek aynca Türk tüketicisini soya etiyle tamştı- racaklanm kaydetti. Grup olarak yıllık 200 milyon dolar ihracat hac- mine sahip olduklannı dile getiren Yurdagül, Kaza- kistan, Ukrayna, Iran ve Suudi Arabistan'dan sonra Balkan ülkeleri ve Mısır'da da üretim tesisi kurmak için araştırmalarda bulunduklannı sözlerine ekledi. İŞÇMNEVREMNDEN ŞÜKRAN SONER İkiYiizü Biraz dikkatli göz, televizyonlar için hazırianan icra- atlar programlarında, özel söyleşiler, demeçler, ya- bancılann bulunduğu toplantılar ile seçmene sesleni- len toplantılar arasında, başta Tayyip Erdoğan, AKP'Iİ bakanların çizdikleri farklı kimliklerin ayırımına varabi- lir. Besbelli, uzmanlann da katkılan ile çizilen uygar portreler değil sadece farklılığı yaratan. AKP'nin dün- yaya göstermek istediği takkıye yüzü, daha doğaısu maskesi ile gerçek kimliği arasındaki uçurum, dayan- dığı taban arasındaki çelişki aslında iki zıt yüzü orta- ya koyuyor. Başta Başbakan; AKP kadrolannın asıl niyetlerini, yapmak istediklerini, kendi adıma daha çok hafta so- nu kendi kitlelerine yönelik etkinliklerdeki çıkışlarından izliyorum. Bu hafta sonu Başbakan Erdoğan tarafın- dan uç çıkışlarfa kamuoyu oluşturmada görevlendiril- miş Hûseyin Çelik'in söyledikleri yenilir yutulur gibi değildi. llköğretımden üniversiteye, siyasal Islam kim- liğinin damgasını vuracak iktidar uygulamalanna iliş- kin tepkileri sindirmek adına çıkışlan için, "polemik ağıriıklı, densiz, öfkeli.." tanımlamalan hafıf kalıyor. Başbakan Erdoğan üniversitelere yönelik operas- yonda sanki geri adım atmış gibi bir hava yarattı ya... Doğru olmadığı, kendisinin de arada katıldığı ünıver- site yöneticilerine yönelik yeni saldın ataklanndan an- laşılıyor. AKP, üst üste yargı karariarına, açık suç niteliğine rağmen siyasal ıslam kimlikli, ağırlıklı özel okullara devlet kesesinden destek, militan yetiştirme projesin- den bile geri dönmek istemiyor. Yeri geldikçe hem Ba- kan hem de Başbakan uygulamalannı savunmakla kalmıyorlar, yargının denetiminden kaçmanın yollan- nı bulma arayışından vazgeçmediklerini ortaya koyan niyetlerini açıklıyorlar. "Devlet okullannın bina onan- mına, badanaya, boyaya, tebeşire, okul araç gereç- lerineparayok, özelokullan desteklemeyepara var"\ inatla savunmanın Milli Eğitim birliğine duyulan düş- manlıktan, yıkma stratejisinden başkaca bir anlamı olabilir mi? AKP iktidarının hırçın ımam hatip savunması, daha doğrusu meslek okulu kimliğinden bir daha çıkarıp üniversiteye hazırlayan anaokul statüsüne taşınması- nın art niyetsiz olduğundan söz edilebilir mi ya da? Kimse imam hatip çıkışlı bir kişinin özel çabaları ile imamlıktan vazgeçip bilime, siyasal yaşama yönel- mesinin eleştirisini yapmıyor. Üniversiteye hazırlama işlevli klasik liseler yerine, imam hatiplerin üniversite- lere hazırlayan kurumlara dönüştürülmesi eleştiriliyor. Onlar aynı şey değil deseler de, "kitlesel papaz oku- lu liselerinin bilime, siyasete hazırlayan okullar olarak düşünülmesi, programlanması ile aynı şey olduğunu ve dünyada örneğinin bulunmadığını; aydınlanma, bilime karşı siyasal Islam, dogma ile beslenmiş mili- tan kafalan yaratma hedefli.." çok tehlikeli bir tuzak olduğu yadsınabilir mi? AKR azınlık oyla Meclis çoğunluğunu, üstelik de- mokratik, etik, hukuki olmayan pek çok seçim aşama- sının sonucu olarak elde etmiş olmanın fırsatını kaçır- mak istemiyor. Demokratik olmayan yüzü, Meclis ço- ğunluğunun demokrasilerde mutlak iktidar, her iste- diğini yapma anlamına gelmediğini göz ardı etmesiy- le ortada. AKP iktidan, siyasal Islam adına bir daha asla ya- kalanılamayacağı düşünülen fırsatları kaçırmamak adına en çok gençlerimiz, geleceğimiz, eğitim siste- mi üzerine oyunlannı oynamaya bakıyor. Mustafa Ke- mal'in devrimlerinin ardından çok fazla yara almış Mil- li Eğitim'i yıkma ana ilke; her yerden birden vurmak üzerine tuzak operasyonlar sürüyor. Talim Terbıye Ku- rulu yıllardır dökülüyordu. Şimdi bir de özelleşecek- miş. Üniversiteye giriş sınavları bile özelleşebilirmiş. özel eğitim araç, yoksul bir ülkenin olmazsa olmaz il- kesi kamu eğitimini yıkmak amaç. Sınavsız sınrf geç- me, devam zorunluluğunu kaldırma.. Kutsal ittifakın büyük medya cephesinden AB'de Hı- ristiyan birliğine fırça çeken Erdoğan'a övgüler. Tari- katlar, Kuran kurslan destekli eğitimi, ılkokuldan üni- versiteye kurumlaştırmak ıçin elinden geleni yapan, önüne çıkan engelîere öfkelenen Başbakan Erdoğan ile AB'de laikliği savunan TC Başbakanı Erdoğan ay- nı kişi, aynı kimlik mi? AB uyum yasalannda, AB'lileri bile şaşkınlığa uğra- tan demokratikleşme projesinde başan/ı, hızlı Başba- kan Erdoğan ile Türkiye'de en sıradan demokratik haklannı kullanmaya çalışan işçilere, kamu çalışanla- nna, emeklilere hakaretler yağdıran, tehdit savuran Başbakan Erdoğan aynı kişi mi? AB üyeliği, Kopen- hag kriterlerinde gönüllülük; Türkiye'de ekonomi ala- nında kuralsız, sosyal hukuk devleti ilkelerı yerine hi- maye düzeninin desteklenmesi ile bağdaşabilir mi? Ya da Cumhurbaşkanı'nın anayasa, kamu yararı, hukuk düzenı denetimini yok etmeye karartı, Anayasa Mah- kemesi'nin yargının işlevlerini ortadan kaldırmaya ba- kan bir AKP iktidan demokratik olabilir mi?.. [email protected] Maliye çalışmalara başladı Yeni vergi paketi gündemde ANKARA (Cumhu- riyet Bürosu) - Maliye Bakanlığı, yeni vergi paketiyle ilgili çalış- malara başladı. Hükü- merin hazırlayacağı ye- ni vergi pakerinde, ser- best bölgelerdeki vergi muafiyetlerirıin azaltıl- masının bulunduğu kaydediliyor. Finansal işlemler vergisini de indirmek için çalışma- lara başlayan bakanJık, enflasyon muhasebesi- ne ilişkin yasa taslağı- mn da Bakanlar Kuru- lu ndan çıkmasını bek- liyor. Maliye Bakanlı- ğı'nın vergi reformu kapsamında, TBMM'ye sunmayı planladığı 2. vergi pa- ketine dönük çalışma- . lar başladı. EvİF heye- tinin de katıldığı çalış- malarda ele alınan ko- nular kısaca şöyle su^- lanıyor: Enflasyon muhase- besine geciş için bekle- ni>or: Gelirler Genel Müdür Vekili Osman Anoğnı, enflasyon mu- hasebesine geçilme- siyle ilgili yasa taslağı- nın 1 ay önce Bakanlar Kurulu'na sunulduğu- nu belirtti. Finansal işlemler yergisi indiriliyor: Özellüde bankalar açı- sından sorun olan fi- nansal ışlemler vergi- sinin indirilmesi için de çalışmalar başladı. Serbest böJgeteryeni- den gündemde: Vergi muafıyetlennin sınır- landınhnası yeniden gündemde.