Katalog

9EYLÜL2003SALJ CUMHURİYET SAYFA DIŞ HABERLER dishab(g cumhuriyet.com.tr 11 İngiltere'den 1200askerdaha • LONDRA (AA) - İngıltere Sa\ıınma Bakanhğı, Irak'a 1200 askenn daha gönderileceğıni açıkladı. Sa\-unma Bakanı Geoff Hoon, parlamentoda bir soru önergesıne verdıği yazılı yanıtta, halen bölgede 11 bin İngiliz askerinın bulunduğunu ve 1200 askenn daha göndenleceğını söyledı. Rumlardaziyaret tartışması • Ehş Haberler Servisi - Kıbns Rum kesımini anamuhalefet partısi Demokratik Seferberlik Partisı"nden(DİSt)bir milletvekılı heyetinin önceki gün pasaportlannı göstererek KKTC'ye geçmesı Rum kesimüıde tepkilere neden oldu. İkıncı Başkan Keti Klendes başkanlığındakı heyet, Metehan Sınır Kapısı'ndan pasaportlannı göstererek KKTC'ye geçti. Klendes, "Pasaporfumu gösterdim, çünkü göstermek zorundaydım ' dedi. Rum Meclıs Başkanı Dimitns Hristofyas, zıyareti, "acele alınmış bırkarar' olarak değerlendırdi. BCezre muhabirine sorgu • MADRİD (AA) - Katardakı El Cezıre televizyonunun Lsame bın Ladin ıle görüşen muhabırı. El Kaıde ile bağlantısı olduğu şüphesiyle sorgulandı. İspanyol hâkim Baltasar Garzon'un talimatı üzerine Granada kentındeki evinde geçen hafta gözaltına alınan Tayser Aluni, A\rupa"daki El Kaide milıtanlarına gızli mesajlar ıletmekle suçlanıyor. Basra'da aşiret kavgası: 5 olü • BASRA (AA) - Irak'ın Basra kentınde aşiretler arası ka\gada 5 kışi öldü. Görgü tanıklanna göre, Garamşeh aşıretı lıderlennden Makkı Hasan Taviye, önceki gece kent merkezınde \urularak öldürüldü. Ardından aşiret üyeleri, Tavıye'nin öldürüldüğü sokakta rasgele ateş açtılar. Hastane kaynaklan. saldında 4 kişınin öldüğünü. 7 kişinin de yaralandığını bildirdiler. Nepal'de bombalı saldırı • Dış Haberler Servisi - Nepal"in başkenti Katmandu'da düzenlenen bır bombalı saldında 10 > aşında bir öğrenci yaşamını yıtirdi, 7 kışı yaralandı. Başkenttekı 4 a\n patlamanın binnde, yoldan geçen bir çocuğun yaralandığı ve hastanede öldüğü belirtildi Patlamalann çoğunda hükümet binalan hedef alındı. Nepal'dekı Maocu gerillalar, geçen ay ateşkese son vererek saldırılannı yeniden başlatmışlardı. Hollanda'da sıcakfar can aldı • AMSTERDAM (AA) - Avrupa'yı yazın sarsan sıcak hava. Hollanda'da 1000'den fazla kişinin ölümüne neden oldu. Merkez İstatistik Enstirüsünden yapılan açıklamaya göre. temmuzun ikıncı yansı ile ağustos aylannda sıcaklığa bağlı ölümler arttı. Fransa'da aşın sağ L lusal Cephe Partisi lıden Jean-Marie Le Pen isehükümeti "yalan söylemekle" suçladı. Ülkede yaklaşık 11 bin kışı sıcaklardan ölmüştü. Zafer ilan ettiği 1 Mayıs'tan sonra ilk kez halkına seslenen ABD Başkanı 'Kötü günler bizi bekliyor' dedi Bush'tanyenilgi itirafiDış Haberler Servisi - Irak ta zafer ilan et- tiği 1 Mayıs'tan bu yana ılk kez ulusa ses- lenen ABD Başkanı George Bush, Ameri- kan halkını daha kötü günlere hazırlamaya çalıştı. Irak ve Afganistan ıçın Kongre'den 87 milyar dolarlık ek ödenek isteyecekleri- ni açıklayan ve BM'yı daha fazla rol üst- lenmeye çağıran Bush'un, Irak'ın kuzeyi- nin. "kendisini yönetme" yolunda ılerledi- ği şeklindeki sözlen dıkkat çekti. Cumhunyetçı ve Demokratlardan gelen "Irak'a daha fazla birfikgönderme" çağnla- nna karşın Bush, Irak'takı ABD bırlıklennın "yeterli olduğunu"' ancak diğer ülkelerden asker ve para katkısı ısteyeceklerıni belirttı. Bush, ABD televizyonlanndan da naklen yayımlanan 15 dakikalık konuşmasında. te- röre karşı mücadelenin halen ağırlıklı ola- rak Irak'ta sürdüğünü vurguladı ve "Irakiçin ne gerekhorsa y apacağız, ne kadar gereki- yorsa harcayacağız" dedi. Fedakârlığa hazır olun Düşmana karşı Irak ve Afganistan'da yü- rüttükleri savaş sayesınde, ABD sokaklann- da ve caddelerinde terönstlerle karşılaşma- dıklannı belirten Bush. Amenkan halkına fedakârlığa hazır olma çağnsı yaptı. Irak'ta saldınlann orta bölgelerdeki Bağ- dat ile Tıkrit arasında. eski Devlet Başkanı Saddam Hüseyin'in güçlü olduğu yerlerde meydana geldığını anlatan ABD Başkanı. sözlenne. "Irak'ınkuzeyigeneflikleistikrar- h. Yeniden inşa ve kendi kendini yönetme ko- nusunda yol ahyor. Terörist gruplann vakın dönemde gerçekleştirdikleri saldırılara rağ- Yrak ve Afganistan için Kongre'den, beklenenin üstünde bir rakam, 87 milyar dolarlık ek ödenek isteyeceklerini açıklayan Bush, BM'ye daha fazla rol üstlenmesi çağnsı yaptı. Bush. "komutanlann üçüncü bir uluslararası tümenin de Irak'ta görev yapmasını tavsiye ettiğini" söyledi. Başkanı'nın Irak'ın kuzeyinin, "kendisini yönetme" yolunda ilerlediği şeklindeki sözleri ise dikkat çekti. men benzereğilimlergüneyde de gözJeniyor" dıyerek devam ettı Bush'un Irak'ın kuze- yinden söz ederken "self- government" ıfa- desinı kullanması dikkat çekti. Bush'un bu tanımla "kendi kendini yönetme" mı yok- sa "özerkükten" mi söz ettiği tartışılıyor. Konuşmasının ilk bölümünü teröre ayıran Bush, "Ortadoğuya bir ilerleme ve banş mer- kezine dönüşecek ya da ABD'de ve diğer öz- gür ülkelerde çok can alan terörü ihraç eden bir böJge olarak kalacak. Biz bunlardan ilki- nin otanası için gerekeni yapacağız" dedi. Bütçe açığı yüzde 20'lere çıkıyor ABD'nin, 2. Dünya Savaşı'ndan sonra Al- manya ve Japonya'nın yeniden kurulması için bütün olanaklan seferber ettiğini hatırlatan Bush, VVashington'ın bu defa aynı çabayı Irak için göstereceğinı belirrtı. Bush. 87 milyar dolarlık ek bır ödenek için Kongre'ye başv u- racağını duyururken bu rakamın 66 milyar do- lannın. gelecek bır yılda Irak ve Afganis- tan'da operasyonlarda kullanılacağını söyle- di. Daha önce "terörle savaş" ıçın öngörülen miktar 60-80 milyar dolar arasındaydı. Yenı mıktar ıle bırlikte gelecek yıl bütçe açığının da vüzde 20'lere varabileceğı belırtiliyor. Bush. Irak'ta halen yaklaşık 130 bin Ame- nkan askennin bulunduğunu, buna da 29 ül- keden gelen 20 bin askerin oluşturduğu ikı tümenin eklendiğini anlattı. ABD Başkanı. "Komutanlanmız, İngiliz ve Poloııyalılann komutasuıdaki bu iki fiimene ek olarak. yii- kün pay laşılması amacıyla, üçüncü bir ulus- lararası tümenin de Irak'ta görev yapmasını tavsiye etti" dedi. Bush bu çerçevede, ABD Dışışlen Bakanı Coün Povvell'ı, BM Gü\ en- lik Konseyi'nden yeni bir Irak tasansı çıka- nlması konusunda çaba göstermek üzere gö- rev lendırdığını hahrlatarak istelderinin, ABD önderlığındeki Irak uluslararası gücünün BM tarafından onaylanması olduğunu kaydetti. Bush. "Geçmişte BM Güvenlik Konseyi kararlannın uygulanması ve Saddam Hüse- yin'in görevden uzakiaşünlmasında bazı dost- lannuzia aramızdagöriiş aynhklanoldu. An- cak bu göriiş aynlıklanıun, şu andaki görev - lerini yerine getirmelerine engel olmasuıa izin veremeyiz. BM üyelerine, Irak'uı özgür ve demokratik bir ülkeye dönüşmesinde daha ge- niş bir rol oynamalan yönünde bir firsat ve sorumluluk düşüyor" diye konuştu. 'Halkı 15 aydır kandırıyor' ABD Başkanı. özellikle Demokratlar tara- fından uluslararası topluluğun yardımını al- ma konusundakı ısteksızliği nedenıyle eleş- tınlıyor. Demokrat aday Hovvard Dean ko- nuşmaıçın, "Açıkkonuşmakgerekirse. 15da- kjkafak bir konuşma. Amerikan halkmm 15 ay- dır kandınlmasma hizmet eden poütikalann düzettilmesini sağiamaz. Irak'ta banşın kay- bedilmesini finanse edemeyiz" dedi. Bush'un Irak politikasını "sefıkebir başa- nsızhk" olarak nıteleven Missounlı Demok- rat temsilcı Rkhard Gephardt da "yönetimin nihayet daha fazla uluslararası yardım ara- maya karar verişini memnuniyetle karşıladı- ğnıı* belirrtı. Demokrat adaylardan bır dı- ğeri Senatör Joseph Lieberman. Bush' un bır planı değıl. bir amacı olduğunu kaydederek uluslararası bir koalısyonun ınşa edilmesı ıçın somut bır plan gerektığını vurguladı. c POKTORDAN NEW YORK TIMES'A Beyaz Saray'a ilanla protesto • Doktor Rath. gazeteye verdiği tam sayfa ilanda Washington'ı, Birleşmiş Milletler ilkelerini ayaklar altma almakla suçladı. Dış Haberler Servisi - Amerikan Nevv York Times gazetesınde yayımlanan tam sayfa ilanda, Bush yönetimı, Irak'a gerekçesiz savaş açmak ve Birleşmiş Milletler ilkelerini "ayaklar aJüna almakla" suçlandı. Doktor Matthias Rath'ın öncülük ettiği "Rath V'akfi" adlı kuruluş aduıa yayımlanan ilanda, "dünya parlamentosu" olarak nitelendinlen BM Genel Kurulu'nun, "buyıl dünya banşı ve insanhğın gelecegi>1e ilgili önemli kararlar alacağı. bu açıdan baküdiğmda Genel Kurul'un, BM'nin kuruluşundan bu yana yapılan en önemli topland olacağj" kaydedıldı. İlanda şu görüşlere yer \ erildi: "Bu konu. uluslararası hukuku açıkça ihlal eden ve dünyaya yalan söyieyen Bush yönetimi tarafından çok ryi bifiniyor. Gerçek şu ki, eğer BM Genel Kurulu, Güvenlik Konseyi'nin ABD'nin baskısına boyıın eğerek. Irak'a y önelik saldınnm y asal olduğunun ilanına . izin verirse. BM'nin var oluş nedeni olan tüm kurallan tahrip etmiş olacakor. Zira BM kurallan saldın başlatanlaryargılansın. a m a ç h tüm savaşlan yasaklanıaktadır." Sa\ aşı başlatanlann da yargılanmasının istendığı ilanda, daha sonra şu sözlere yer verildı. "\'asadışı şeldlde savaşı başlatmaktan sorumhı olan politikacılara dokunulnıa/Jık tanımak yerine onlan liuslararası Ceza Mahkemesi'ne sevk etmeüsiniz. Voksa bu politikacılan destekleyen ve onlann arkasuıda duran büyük kuruluşlar. gelecek kuşaklar boyunca dünya banşını tehdit etmeye devam edeceklerdir." Rath, geçen aylarda, Irak savaşının gerisinde. de\ tıcan fırmalann çıkarlannın yattığı görüşünü savunmuş ve yine gazeteye ilan vermışti. Rath: Savaşı SABAHA K.\RŞI BASKIN- 100'den fazla Amerikan askeri. devrik Saddam Hüseyin destekçilerini bulmak üzere dün sabaha karşı Tikrit'te evlere baskm düzenledi. Baskında 4 kişinin yakalandığı büdirildLYakalananlann kimlikleri açıklanmadı. (Fotograf REUTERS) Şifler iilliıılatoııııı reddetti Bush'un 'teröre karşı savaşın merkezi' ilan ettiği Irak'ta dün 2 Amerikan askeri daha yaralandı. Sadr'a bağlı milisler de silahlannı bırakmayacaklarmı açıkladı Dış Haberler Servisi - ABD Başkanı George Bush. dün yap- tığı ulusa seslenış konuşmasın- da. Irak'ı "teröre karşı savaşuı merkezi" olarak kabul eder- ken. ülkede Amenkan askerle- rine yönelik saldınlar dün de sürdü. Irak'ta Muktada Sadr'a bağlı milislerse. cumartesıye kadar silahlarını bırakma yö- nündeki ültımatomu reddetti. Tiknt'te 1 OO'den fazla Ame- nkan askeri, devnk Saddam Hüseyin destekçilerinin evle- rine dün sabaha karşı baskın düzenledi. Baskında 4 kişinin yakalandığı açıklandı. Başkent Bağdat'ta Dicle üze- nndekı Cumhuriyet Köprüsü'nde dün sabah bır Amerikan konvo- yuna düzenlenen saldındaysa 2 ABD askeri yaralandı. Amerika- lı ordu sözcüsü, patlamada iki cı- pın yandığım belirrtı. Ülkenın kuzeyindey se boru hattına saldı- n düzenlendiği bıldinldi. Şiı lıderlerden İmam Mukta- da Sadr'a bağlı milisler, ABD'nin cumartesıye kadar silahlannı bırakmalan vönün- de \ erdiği ültimatomu reddet- tiler. Sadr'ın Necef'tekı büro- sundan Şeyh Cavid El tsavi, mı- lislerin cumartesıye kadar silah- lannı bırakmayacaklannı be- lirterek "Biz .\Uah'tan ve dini h'derierimizden başkasına itaat etmeyiz. Amerikahlann ne de- diğinin önenıi yok*" dedi. Yine suikast girişimi İşgal güçlen önceki gün. Ne- cef başta olmak üzere tüm kent- lerdeki milislere silahlannı cu- martesiye kadar bırakma çağn- sında bulunmuş \ e karşı koyan- lann tutuklanacaklannı açıkla- mıştı. Iraklı Şıi dın adamı Aye- tullah Beşir ELN'ecefi'ye suikast girişiminde bulunulduğu bildi- nldı. Irak İslam De\ximı Yük- sek Konseyf nın Necef 'teki bü- ro şefi Sadreddin El Kubbanyi. cumartesi günü El Necefi'nin evinde bır adamın yakalandığı- nı v e Saddam Hüseyin rejımının milısi olan bu kişinin, din ada- mını öldürmek üzere geldiğını ıtıraf ettığını belirrtı. Dışişleri bakanlannın bugün yapacağı toplantmın katılımcılar listesinde Hoşyar Zebari de yer alıyor Arap Birliği, yeni hükümeti tanıyacak NEW YORKTA SALDIRI KORKUSU NEW YORK (AA) - Nevv York metrosuna kimyasal gaz saldınsı yapılabileceğı yolundaki ihbarlar üzerine, metroda ağır silahlarla donatüan timlenn devriye gezmeye başladığı bildinldı. Nevv York Post gazetesı, olası saldınya ılişkın bilgilerin, terör odaklannın kendi aralannda yaptıklan konuşmalan dinleyen güvenlik birimleri tarafından elde edildiğini yazdı. Metroda devnye gezen silahlı ekıplerin fotoğraflannı da basan gazeteye göre polisler, havadaki kimyasal madde oranını ölçmeye yarayan özel dedektörler de taşıyor. Dış Haberler Servisi - Irak'taki ABD hımayesindekı geçici Hükü- met Konseyi 'nı tanımayan Arap Bır- liği, bugün yapılacak Dışişleri Ba- kanlan toplantısının katılımcılar lis- tesine Irak'ı da dahıl etti. AFP'nin Arap Birliğı kaynaklarından elde ettiği katılımcı lıstesıne göre Irak'ın yeni Dışişleri Bakanı HoşyarZeba- ri katılımcılar listesinde yer alıyor. Zebari. Saddam Hüseyin yöne- timının devrıldiğı nısan ayından beri boş duran Irak'ın Arap Birli- ği'ndekı koltuğunu talep edeceği- ni açıklamıştı. Dün Kahire'ye gi- den Zebari. "Arap Birliği'ndeki kolfuğumuzu terk etmiş değiliz. Ohımlu bir turum içerisinde oraya gidecegız, Biz (geçici hükümet kon- seyi), şu anda Irak'ın fiili yönetimi- yiz, Irak'ın temsikileriyiz. Tanmına- ya ihtiyacmıız yok" dedi Karar bugün alınabilir Arap Birliğı Genel Sekreten .\mr Musa, Irak geçici yönetım konseyi- ni resmen tanıyacaklannın ışaretini v ermiş. ancak karan bugün başlaya- cak toplantıda dışişleri bakanlannın alması gerektiğini söylemiştı. 30 Ürdünlü millervebli ise dün meclise sunduklan bir önerge ile hükümeften, Amenkan ışgalı tara- fından atanan Iraklı temsilcilerin Arap Brrliğı toplantılanna katılma- lannı engellemesını ıstedı. Ancak Ür- dün hükümeti, daha önce geçici kon- seyle ilışki kuracağını açıklamıştı. Bir Arap diplomat da, Irak delege- sinın katılımına ılişkin bir uzlaş- maya vanldığını kaydetti. HP'DENELEŞTIRI: Hükümet karar vermekten kaçjyor ANKARA (Cumhuriyet Biirosu)- ABD Başkanı Ge- orge Bush'un sözlen Dışiş- Ien Bakanlığı'nda rahatsız- hkyarattı. Dışişleri kaynak- lan, Türkiye'nin Irak'ın top- rak bütünlüğü konusundakı hassasiyetini ABD yöneti- mine defalarca ilettiklerini belirttiler. ABD'lı diplomatik kay- naklar ise. Başkan Bush'un konuşmasının yanlış yorum- landığını dile getirdiler. ABD'h bır yetkiİK Cumhu- riyet'in sorulan üzenne şun- lan söyledi :"Astanda Başkan Bush'un konuşması son de- rece açık. ABD için ilk aşama Irak'ta istikran sağlamak. İkinci önemli aşama Irak hal- kının kendi kendini yönet- meye başlamasmı sağlamak. Başkan, bu ikinci aşamaya geçişi kastediyor.'* ABD Dışışlen Bakanhğı sözcüsü Richard Boucher ise, düzenledıği basın toplan- tısında, Bush'un konuşma- sında Irak halkının kendini yönetme yeteneğıne olan ınancını dile getırdiğıni be- lirrtı. Boucher, "Başkan'ın kendini yönetme konusun- da ne dediğine dikkatie bağ- lı kalmalıyız. Irak'ın ege- menüğini v e toprak bütün- lüğünü biz daima destek- ledik. Başkan, dün gece, Iraklıların kendisini yö- netme yönünde bir sonra- ki adımı atmaya hazır ol- dukları görüşünü taşıdı- ğını ifade etti." dedi. Başbakan Tayyip Erdoğan ise gazetecılerin Bush'un ko- nuşmasını anımsatarak yö- nelttikleri soruya geçiştire- rek yanıt verdı. Bush'dan bah- setmeyerek Irak yönetimin- deki bakanlan eleştıren Er- doğan. açıklamalann "duy- gusal" olduğunu savıındu. Erdoğan, konuyu enine bo- yuna değerlendirdikten son- ra açıklama yapabilecekle- nni söyledi. CHPrrbretverici CHP Grup Başkamekili Haluk Koç. ABD Başkanı GeorgeBush'un "Irak'm ku- zeyi kendisini yönetmeyolun- da ilerliyor" sözlerini "ibret verici" olarak değerlendirdi. Irak Dışişleri Bakanı Hoşyar Zebari'ye Ankara'nın tepkı gösterdiğıne dikkat çeken Koç, Dışişlen Bakanı Ab- dullah Güle seslenerek, "Muhatabınız Zebari değü, muhatabuuzABD ve Başkan Bush'un Irak ile ilgili a çık- lamalan" dedi. Koç. dün TBMM'de düzenlediği ba- sın toplantısında, AKP'yi sert şekilde eleştirerdi. Koç, şun- lan söyledi: "Irak'uıDışişle- ri Bakanhğı görevini yiirüt- tüğü söyienen Zebari denen kişinin açıklamaları acaba Zebari'yi mi bağlıyor yoksa ABD'vi mi bağlıyor? Sayın Başbakan'dan Dışişleri Ba- kanı'na kadar herkez Zebe- ri'ye ateş püsküriiyor. Ama şunu unutuyorlar? Muhatap- lan Zebari degil. Muhatap- lan ABD. Irak'ın kuzeyinde oluşan yapryı kendi knedine yönetme erkine ulaşan bir tablo olarak değerlendiriyor ABD Başkanı Bush. Sayın Gül, muhatabuuz Zebari de- ğü. muhatabuuz ABD veBaş- kan Bush'urIrakile flgb'açık- lamalan." CHP liden Baykal da Gül'ün açıklamalanyla ilgi- li soruya, "Hükümetin baş- ka kurumlann karanna gö- re karar vermesi. sorumlu- luktan kaçma ifadesidir. Tür- kiye'de ordu siy asetin emrin- dedir. Siyaset orduya gir' derse girer, \airii' derse yü- rür, 'dur' dersedurur.Butür açıklamalar hükümetin so- rumluluktan kaçma ifadesi- dir'' şekilnde yanıtladı.