Katalog

3 MART 2003 PAZARTESİ CUMHURİYET SAYFA HABERLER CHP, ikinci tezkerenin gelmesi halinde AKP'de fire sayısının daha da artacağını savundu Ülkenin itibarı düzeldi ANKARA-CHP Genel Baş- kan Yardımcısı Cevdet Sehi, TSK'nin yabancı ülkelere gön- derilmesi ve yabancı askerle- rin Türkiye'de bulundurulma- sına ilişkin tezkerenin tekrar Meclis'e getirilmesinin son de- rece riskJi olacağuıı belirterek "Yeni bir tezkerede fire sayısı artacakör" dedi. CHP Genel Başkan Yardımcısı İnal Batu. Meclis'in karanyla "Türki- ye'nin bir muz cumhuriyeti ol- • CHP Genel Başkan Yardımcısı înal Batu, Meclis'in karanyla "Türkiye'nin bir muz cumhuriyeti olmadığının ortaya çıktığım" söyledi. Batu, 'Türkiye para pazarlığı yapan görüntüden kurtuldu" dedi. tnadığmm ortaya çıköğmı" söy- ledi. CHP îstanbul Milletveki- li OnurÖymen, Türkiye'nin iti- bannın düzeltildiğini vurgula- yarak, büyük müttefikini tat- min etmek için anayasasını ih- lal eden devlete kimsenin say- gı göstermeyeceğini belirtti. CHP'li Selvi, haksız. ada- letsiz, insanlık suçu bile sayı- labilecek bir savaşa Meclis'in karşı çıktığım vurguladı. AKP lideri Recep Tayyip Erdoğanın birçok kez grubundan olumsuz karar çıkmayacağını söylediği- ne işaret eden Selvi, "Ama Mecüs'te Erdoğan'm dediği gi- bi olmadı. Birtakım partikrin kendi istekkri doğrultusunda MecHs'iyönlendiremeyecekle- ri ortaya çıkü" dedi. Tezkerenin tekrar Meclis'e getirilmesinin son derece risk- li olacağını anlatan Selvi, ik- na çalışmalanna ve baskı uy- gulamalanna karşın AKP'nin yüksek bir fire verdiğine işa- ret etti. "Hayır" oyu kullanan- lann kendilerinin bile bu den- li yüksek bir fire olmasını bek- lemediklerini vurgulayan Sel- vı. "Şimdi bunlann gücünün çok daha yüksek olacağı biü- niyor. Dolayısıyla yeni bir tez- kerede fire sayısı artacakür" dedi. CHP'li Batu, "Türkiye'nin muz cumhuriyetiobnadığuana- yasasmın olduğu ve anayasaya saygı olduğu ortaya çıka" de- di. Mılli mücadele dönemi gün- lerini anımsatan tarihi bir gün yaşandığını vurgulayan Batu, şunlan söyledi: " Türkiye ititip kakılan, para pazarbğı yapüan, para karşıb- ğı kan konuşulan bir ülke gö- rüntüsiinden kurtulmuştur." KAYGILAR GÎDERİLMEMİŞTİ Mutabakat belgesi de askıda ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - Tezkere TBMM'de kabul edilmezken, bunda ABD ile yürütülen mutabakat belgesinin de etkili olduğu belirtiliyor. Türkiye ve ABD arasında yürütülen mutabakat belgesi. tezkerenin geçmemesi nedeniyle askıya ahndı.ABD'nin Türkiye'nin özellikle şu üç noktadaki kaygılannı tam olarak karşılamadığı, bunun da sıkıntı yarattığı ifade edildi: ^ Türkiye, olası savaş sonrasında Irak'taki yeni oluşumda, Kürtler ve Araplann yanı sıra Türkmenlerin de asli unsur olarak kabul edilmesini, siyasi haklannın güvenceye alınmasmı istedi. ABD, Türkmenlerin siyasi haklan konusunda vaatlerde bulunurken asli unsur olarak kabul edilmesine yanaşmadı. \/ Türkiye, 6 milyar dolarlık hibe ya da 2 milyar dolarlık hibe ve 24 milyar dolarlık kredi öngören ekonomik yardım paketindeki IMF denetiminin kaldınlmasını ıstiyor. ABD, talebe sıcak yaklaştığı sınyalleri verırken. bu kaynağın popülist polıtikalarla harcanacağını gerekçe göstererek kesin bir yanıt vermekten kaçınıyor. \/ ABD, Türkiye'nin Kuzey Irak'a sadece 20 kılometre kadar içeri girmesinde ısrar ederken, Türk askerinin buradaki rolünü de göç ve insani yardımla suurlandırmak istiyor. Kuzey Irak'ta bir Kürt devieti kurulmasından endişe duyan Türkiye, bu gerekçeyle ABD talebine kesinlikle karşı çıkıyor. tskenderun Limanı'nda krom sahasını demiryoluna bağlayan kapı dün sabah genişletildi. (Fotoğraf: AA) îskenderun Limanı 'ndan araçların çıkmasına izin verilmedi Askeri sevkıyat durduruldu AKLNBODUR \ tBRAHtM KARAASLAN İSKENDERUN / DİYARBAKIR - Hükümet tezkeresi TBMM Genel Ku- rulu'nda kabul edilmeyince, tskende- run Limanı'ndaki Amerikan askeri ve silahlannın durumu da bilmeceye dö- nüştü. TCDD Genel Müdürlüğü tez- kerenin kabul edilmemesi üzerine Îs- kenderun'a göndereceğı vagonJannın sevkıyatını durdurdu. Hdsi NATO'nun gönderdiği Patnot fü- ze sistemi olmak üzere aln geminin bo- şaltmayaptiğı tskenderun Limanı'nabu- güne kadar 800'ü aşkın ABD askeri aracı, 195 konteyner ve 350 parça pre- fabrik malzemenin yanı sıra Stringer fii- zeleri indirildi. TBMM'ntn önceki gün yaptığı tezkere görüşmesinden yaban- cı askerin Türkiye'de bulunmasına izin verilmemesi dün TCDD tskenderun Limanı'ndaki hareketlihği arttırdı. tncirlik Üssü'nden 80 asker daha li- mana geçerken, aralannda ambulans, ya- kıt tankerleri, Hummer cıpler ile jene- ratörlerin de yer aldığı araçlar sevk edil- mek üzere TIR'lara yüklendi. Ancak, Deniz Üst Komutanlığı'nın talimatı üzerine araçlann limandan çılaşına izin verilmedi. Amerikan askerlerinin, ül- kenin çeşit li kentlerinden 90 TIR ve kamyonla anlaşma yaptığmı belirten şoförler, sevkiyata izin verilmesı ha- linde Îskenderun Limanı'ndan çıkacak melzemelerin Mardin, Gaziantep, Kı- zıltepe. Silopi ve Batman'a gideceğini söylediler. Sevkıyatın kesin olmamak- la birlikte Zaho'yu da kapsadığını be- lirten şoförler, daha önce de ülke içe- risindeki noktalara konteynır sevkıya- tı yaptıklannı anlattılar. Bu kadar önemli bir meseleyi parlamentodan geçiremeyen hükümetin tek seçeneği olduğunu söyledi DemireFden AKP'ye istîfa çağrısıANKARA (ANKA) - 9. Cumhurbaş- kanı Süleyman DemireL TBMM'de tez- kere şoku yaşayan AKP hükümetine u Bu kadar önemli bir meselede eğer getirdiği talebi gnıbundan, parlamen- todan geçiremiyorsa yapacağı şey isti- fadır" mesajı gönderdi. Demirel, CNN'den yayınlanan Kafe Siyaset programında yetki tezkeresine ilişkin sorulan yanıtladı. "Dediğiniya- pamayan siyasi heyetlerin iktidar değil iktidarsız" olacağını ifade eden Demi- rel, sonucun hükümet için başansızlık olduğunu vurguladı. Böyle bir şeyin nadiren olduğunu, bunun da önemli sonuçlan olacağını söyleyen Demirel. hükümetin yeni bir tezkere getirebileceğini bildirdı. De- mirel, şöyle devam etti: "Ashnda birüıci defa getiriJip de red- dedilnüş olması hükümet için kâfı ya- radır. îkinci defa getirilip kabul edflme- si bu yarayı geniş çaplı tamir eder, red- dedilmesi bir şeyi değiştirmez. Parti bünyesinde gayet tabii ki bir onulmaz yara açabihr, partinin bölünmesine ka- dar varabilecek birtakım tehlikeler ması halinde Kuzey Iraklı gruplan kul- lanabileceğini, bunun sonucunda da bunlara bir şey verebileceğini ileri sür- dü. Demirel, "Zaten Türkiye'nin bu işe girmesinin sebebi bunu önlemekiçin- di, şimdi bu ortadan kalkryor" uyan- • Süleyman Demirel, kendisini ziyaret eden Erdoğan'm büyük parti gruplannı yönetmenin zor olduğunu söylediğini aktardı. Demirel, "Eğer siyasi partiyi yönetmekte sıkıntı çekerseniz hükümeti yönetemezsiniz" diye konuştu. mevcut olur." Demirel, Türkiye'nin Kuzey Irak'ta kurulabilecek bağımsız bir devlete ma- ni olmak istediğini söylerken. ABD'nin Türkiye olmadan Kuzey'den cephe aç- sında bulundu. Demirel, oylamanın hü- kümet için ve demokrası için başan ol- madığını söylerken şöyle devam etti: "Böyle bir durumda hükümetlerne ya- par? Bu kadar önemli, bu kadar iddi- ah bir meselede eğer getirdiği talebini gnıbundan, parlamentondan geçire- meyen bir hükümetin yapacağı şey is- tifadır. Zaten 7 gün sonra seçim yapıla- cak. Seçimde parti başkanı başbakan olacak; zaten ben gidiyonım, ben gide- rarayak niye üikeyi savaşa sokayım gi- bi düşüncelervarsa bu da çok yanhş. Ye- ni gelen hükümet bunu düşünsün gibi şeylervarsa bu da iki başhlığın kötü bir neticesidir. İnşallah böyle düşünülme- miştir." Geçen kasım ayında AKP Genel Baş- kanı Recep Tayyip Erdoğan'm kendi- sini ziyaretine ilişkin bir bilgi de veren Demirel, Erdoğan'm büyük parti grup- lannın büyük güç ve kudret olduğunu ancak yönetmenin zor olduğunu söy- lediğini aktardı. Demirel, "Eğer siyasi partiyi yönetmekte sıkuıti çekerseniz hükümeti yönetemezsiniz" dedi. Kimi 'AKP'de çözülme', kimi 'ABD'ye karşı karar', kimi de 'yeni tezkere beklentisi'ni dile getirdi Türk basını kendine göre yorumladı tstanbul Haber Servisi - TBMM'nin "Türldye'deyabancı asker bulundunıl- ması ve yabancı bir ülkeye askergönde- rflmesi tezkeresini kabul ermemesini" manşetlere taşıyan yazılı basın, haberi farkh içerikli başlıklarla duyurdu. TBMM'nin karan, bazı yazılı basm or- ganlannda Amerika'daiki tepkiler ve AKP'deki çözülme olarak ele alındı. Bazı gazeteler ıse manşetlerini Ameri- kan askerinin gelmesinin kabul edil- mediği doğrultusunda attı. Yayınlannda AKP'yi destekledikle- ri bilinenlerin de aralannda bulunduğu tslamcı gazeteler ise tezkerenin reddi- ni olumlu karşılayan içerikteki başlık- lara yer verdi. Bazı yayın organlannın • TBMM'nin karan, bazı yazılı basın organlannda Amerika'daki tepkiler ve AKP'deki çözülme olarak ele alındı. Bazı gazeteler ise manşetlerini Amerikan askerinin gelmesinin kabul edilmediği doğrultusunda attı. tezkere haberine ilişkin başlık ve spot- lan şöyle: Hürriyet: "Sonuç Evet, Karar Ret." Milliyet: "Meclis'ten tezkereye ret". "Erdoğan tribünde." Sabah: Başbakan Gül'ü kastederek "Korkmaktahakhymış", "Hesaplaral- tüst, Meclis tezkerenin önüne set çek- ti". Star: "Tezkere oylamasının sonucu *>u", Tayyip'e rağmen NO." Akşam: "Cephe değil siper", "Sah'ya kadar bekleyecekler". "ABD şokta, hü- kümet şimdi çıkış anyor." Vatan: "Tezkere Meclis'te kıl payı kabul edilmedi. Yenisi Geliyor", "tkı- sinin de otoritesi sarsıldı." Habertürk: "Kıl payı ret. Yabancı as- ker Türkiye'ye giremeyecek." Radikal: "Meclis savaşı reddetti." Takvim: "Halkın zafen." Posta: "tlk bomba AKP've." E\Tensel: "Meclis tezkereyi reddet- ti. Hükümet istifa ermeli." YenidenOzgürGündem: "Hallan za- feri.'- Türkiye: "Savaşa hayır." Anadolu'da VaknV'Tezkere reddedil- di. tşte AK Parti farkı ve işte tarihi ka- rar. ABD'ye rest." Yenişafak: "Meclis banş dedi." Zaman: "Mechs hayır dedi. Hükümet çıkış anyor." MHiGazete: "Savaş tezkeresini Mec- lis 'tengeçiremediler", "Savaş değil ba- nş. İktidara Meclis tokadı." Dünden bugüne Tercüman gazetesi: "Amerika Meclis'ten tezkere alamadı." Yeni Mesaj: "Meclis'ten de hayır." 'Gizli' oturumda savaş atışmaları Körfez krizi sırastnda Meclis'ten geçen iki tezkerenin kapalı oturum tutanakları 12 yıllık bir aradan sonra açıklandı. Tutanaklarda yer alan atışmalardaki üslup bugünleri aratmayacak nitelikte. Bazı bölümleri aktaralım: Yıldınm Akbulut: Hikmet yumurtluyorsun Hikmet, yani burada gayet güzel şeyler söylüyorsun. Abdülkadir Ateş: Bilgi verin bilgi, savaş karan almaya çahşıyorsunuz. Yıldınm Akbulut: Çok sinirlenme rahatsız falan olursunuz, tansıyonun falan yükselir sonra... Körfez'de kuvvet yığılması var. Irak da fiilen Küveyt'e girmiş, işgal etmiş ve kendisine de ilhak etmiş. Ali Haydar Erdoğan: "Küveyt" değil, Kuveyt... Yıldınm Akbulut: Çok güzel, bravo. Hakikaten şimdi bu zabıtlara geçecek. Mehmet Gazioğlu: Allah belanı versin. Ibrahim Demir Tarihin yüz karası. Süleyman Demirel: Pasta peşinde olanlara sesleniyorum. Pastacılar, pasta kreması yalayacağız derken avuçlannın içinı yalamaları muhtemeldir ve bu Türkiye için fevkalade ağırdır. Hazım Kutay: Biz öyle söylemedik, pasta ile ne ilgisi var? Süleyman Demirel: Hazım Kutay, senelerce benimle çalıştın... Otur oturduğun yerde. Ibrahim Gürdal: Köpek. Yıldırım Akbulut: Biz katiyen bir pazarlık içinde değiliz, pazarlık içinde olmayız. Biz, Türkiye'nin "âli menfaatları"nın savunucusuyuz. Ibrahim Gürdal: O âli menfaatlan bize bir anlat. Yıldınm Akbulut: Ben Mayıs ayında Irak'a gittim. Saddam'la bir konuşmamız oldu. Ali Haydar Erdoğan: Ingilizce mi konuştunuz? Yıldınm Akbulut: Seni de mazur göreceğiz herhalde, bu mazur görülenler çoğalmaya başladı. Erdal Inönü: Sayın Dışişleri Bakanı neler söyledi: "Yarınlan belirleyecek dinamikler var"... Hep öyledir, yarını belirleyecek dinamik bugün olur, öbür gün de yannı belirler, bu bir şey değil. Âllah'ın belgesi... Olası bir Irak savaşında Türk askerinin yabancı ülke topraklanna gönderilmesi ve ABD askerinin Türkiye'de bulunmasına ilişkin tezkere, AKP milletvekillerine sıkıntılı anlar yaşattı. Milletvekilleri, kendilerini "savaşa hayır" içerikli faks ve mesaj yağmuruna tutan seçmenlerini ikna etmeye çaltştılar. Bunlardan biri de AKP Malatya Milletvekili Süleyman Sanbaş idi. Sanbaş, kendisini telefonla arayan bir seçmene tezkereye "evet" diyeceğini söyledi. Seçmen, "Hayır, demelisiniz" diye ısrar edince Sanbaş, "Senin elinde devletin bilgi ve belgesi mi var ki böyle diyorsun" karşılığını verdi. Seçmen altta kalmadı: "Bende Âllah'ın belgesi var." Sanbaş, "Neymiş o belge" diye sorunca, seçmen, Kuran'dan bir ayet okuyarak yanıt verdi: "Zalimlere meyletmeyiniz..." Sanbaş, bu ayeti de kendine göre yorumladı: "lyi ya işte, Saddam zalim değil mi? Onun yanında yer almayacağız..." AKP'lilere özel brifing... iktidar olan partinin milletvekilleri, muhalefet milletvekillerine göre daha avantajlıdır. Bakanlıklara gönderilen isteklerde, öncelik hep iktidar milletvekillerine verilir. Sanayi ve Ticaret Bakanlığı Müsteşarı Adem Şahin, geçen günlerde kurum içinde bir genelge yayımladı. Genelgede, bakanlığın çalışmalarıyla ilgili olarak milletvekillerinin bilgilendirileceğinden söz ediliyordu. Bunun için merkez ve taşra örgütlerinin her hafta yaptıklan çalışmalan "başlık ve kısa özet olarak" bakanlığa e-maille olarak bildirmeleri istendi. Genelgede bir aynntı dikkat çekiyordu. Bilgilendirme yalnızca iktidar milletvekilleriyle sınıriandınlmıştı. Fıkralı muhalefet Savaş tezkeresi nedeniyle sanctlı bir süreç yaşayan AKP'de kapalı toplantılar renkli tartışmalara sahne oldu. Birçok milletvekili bökjeye ilişkin gizli ve stratejik planları anlatarak ABD'ye güvensizliklerini belirtirken, bazılan yorumlannı fıkralarta sösledi. Başbakanlık tezkeresine tepkili AKP'lilerden Konya Milletvekili Mustafa Ünaldı. Irak halkının başına gelenlere duyarsız kalınmaması isteğini bir fıkrayla anlattı: "RaşidAğa adında köylü bir gün bostanına gizlice giren üç kişiyi yakalamtş. Bakmış biri Yezidi, biri Hıristiyan, biri Müslüman. önce Müslümana dokunmamış. 'Sen Ailah'a inanmazsın, hem de bostanıma girersin' diye Yezidiyi kötü bir dayaktan geçiımiş. Sonra Hıristiyana dönmüş 'Sen de Allah'ı üç sayarsın, hem de Meryem'i hamile bfraktı diye iftira atarsin' deyip onu da dövmüş. Bu iş hoşuna gidince hızını alamamış Müslümana sıra gelmiş. 'Hem Kuran'a înanıyorsun hem de kitabında yazana uymuyorsun' deyip onu da dayaktan geçirmiş. Dayağı yiyen Müslüman, 'Suç bende.. Yezidiye elini uzatttğında sana 'dur* demedim' diye pişmanlığını dile getirmiş." Türey Köse, Emine Kaplan, Bülent Sanoglu, Sertaç Eş rbmmcumra ttnetnettr