Katalog

Genel Yayın Yönetmeni: tbrahim Yıldız # Yazuşlen Müdürü: Safim AJpasfan#Sorumlu Müdür Mehmet Sucu • Haber Merkezı Müdürü: Hakan Kara Cumhuriyet İmtiyaz Sahibi: CUMHURİYET VAKFI adınaİLHANSELÇUK Istihbarat Cengiz Vıldırım 9 Ekonomı Öz- lem Yüzak # Kültür Egemen Berköz # Spor Abdülkaclir\ ücelman 9 Makaleler Sami Ka- raören 0 Düzeltme Abdullah Yazıcı # Bıl- gı-Belge Edibe Bıığra • Yurt Haberlen: Meh- met Faraç 0 Avrupa Temsılcisı Güra> Öz Yaym Kurulu. tlhan Seiçuk (Baş- kan), Emre Kongar (Danışman), Orhan Erinç, Hikmet Çetin- kaya. Şükran Soner, tbrahim Yıldız, Orhan Bursaiı, Musta- fa Balbay, Hakan Kara. Ankara Temsilcısi: Mustafa Balbay Ataturic Bulvan No: 125,Kat:4,BakanIıkIar-AnkaraTeI 4195020(7hat), Faks. 4195027 • Izmır Temsılcısı: Serdar Kıak, H. Zıya Bl\. 1352 S. 2,3 Tel. 4411220, Faks- 4418745 • Adana TemsücisırÇetinYiğenoğhı, inönüCd 119 S N o l K a t l , Tel 363 12 11, Faks-363 12 15 Müessese Müdürü Erol Erkut • Bılgı Işlem: Ahmet Korulsan • Sa- tış- Fazilet Kuza REKLAM: P.M. Ltd. Şti. • GeneJ Vludür Gûfbin Erduran# Koordınatör Reha Işıtraan 9 Genel MudurYrd Se\da Çoban # Fınansman Müdurü Çethı Krduran Tel 0212 514 0 7 53- 513 84 60-61. Faki, 0212513 8463 y a : YemGünHaber »ıjansıBasın ve 1 avmcıljk VŞ. TûiocajıCad 194] Cagafcglu34334kanbul PK.246-Safacı34415b Tel (»212)512 05 05 20hall Faks (O212l5P 85 95 B*sta: MeıteGazeteDeraBasım Yavmnlık Sm %eTıc \ŞBarbsrosBulvan\o 125 Beşdaaş • Ist 18ŞUBAT2003 Imsak:5.21 Güneş: 6.49 Öğle: 12.25 Ikındi. 15 19 Aksam:17 49 Yatsı 19 10 Türk halkı katrilyondan sonra sadece NASA'nm kullandığı kentilyon ve seksilyon ile tanışacak Sıfirlardan başımiidönecekO • Rakamlarda Po katrilyondan sonra kentilyon, """ seksilyon (heksilyon), septilyon, oktilyon, nobilyon, desilyon geliyor. Bu rakamlar sadece astroloji ve uzaybilimlerinde kullanıhyor. İZMİR (AA) - Gerek büt- çe tartışmalannda gerekse günlük hayatta "katrityonu" duymaya ahşan Türk halkı, sadece astroloji, uzay bilim- leri ıle Amerikan Uzay ve Havacılık Dairesi'nin (NA- SA) kullandığı bol sıfirb ''ken- tilyon'' ve "seksilyon" söz- cükleriyle tanışacak. Dokuz Eylül Üniversitesi (DEÜ) Dctisadi ve tdari Bilim- ler Fakültesi Öğretim Görev- lisi HüsnüErkan, milyonluk, milyarlık rakamlarla hesap yapmakta zoıianıldıgını belir- terek şöyle konuştu: "Şu andaki rakamlan he- sap makineieri, bilgisayarlar ahnıyor. 30 yılda enflasyon, önemli tahribata yol açtı. Pa- raya olan güvensizlik. gelece- ğimiz olan gençlere, vizyon kazandırmadığı gibi, ekono- mhe, tophıma ve hatta kendi kendine güveni erozyona uğ- ratü. Dünyada, şu anda eko- nomisi bozulan Güney Ame- rika'daki bazı ülkelerde de trilyon kuflanılryor." Serbest Muhasebeci ve Ma- lı Müşavirler Odası îzmir Şu- besi Saymanı MehmetKaya. büyük şirketlerde ve bilgısa- yarprogramlannda I2hane- li rakamlann sıkmü.yarattı- ğını ileri sürerek "Katrflyon- dan sonra gelecek rakamla nasıl muhasebe kaydı tutula- cak bunu düşünenuyorum" dedi. Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası yetkilileri de, katrilyondan sonra kentil- yon, seksilyon (heksilyon), septilyon, oktilyon, nobilyon, desilyonun kullanılacağını açıkladı. Yetkililer bu rakam- ların, şu anda astroloji ve uzaybilimleriyle Amerikan Havacılık ve Uzay Daire- si'nde (NÂSA) kullanıldığı- nı belirtiler. TürkLirası, 1970'liyıllarda "mih/on" iletanıştı. 1980'de "mDyar", 1990da "trüyon", 20001i yıllarda "katrüyon- luk" bütçelerle tanışan Tür- kiye, gelecek yıllarda parasın- da " kentilyon, seksilyon'' söz- cüklerini de görecek. Mont Blanc Dağı'nda bir 9 9 M • TOKYO (AA) - 99 yaşındakı Japon Keizo Miura, Fransa'daki Mont Blanc Dağı'ndan kayakla inecek. Yanına oğullannı ve torunlannı da alacak olan Miura, 3 bin 842 metre irtifaya sahıp doruktan 1042 metre yükseklığındekı Beyaz Vadi'ye inmeyi tasarlıyor. Geçen cumartesi doğum gününü kutlayan "ihtiyar delikanlı", kayakla 24 km yol yapacak. Beyaz Vadi inişinin, hava koşullarna bağh olarak hafta içinde yapılması bekleniyor Miura, 70. yaşgününde Hımalayalar'dan ve 77'sinde Klimanjaro'dan inmış, 88'inde de Alpler'de 100 km'lık kayak yapmıştı. Ağrr'ya kış tıpmanışı • DOGUBEYAZTT (AA) - Dağcıhk Federasyonu'nca her yıl düzenlenen Geleneksel Ağn Dağı Kış Tırmamşı başladı. îki yıldır dağcılık eğitimi alan 9 kişi, dağcı Zafer Dedeoğlu'nun rehberliğınde Ağn Dağı'na kış tırmanışına başladı. Dedeoğlu, eğıtimlerinı tamamlayan 9 dağcının, deneyım sahibi olmalan ve teonk bılgilennı pekiştınnelen amacıyla ilk defa kış tırmanışı yapacaklannı söyledi. Dedeoğlu, 5 günde tamamlayacaklan tırmanışta, hava koşullannın ıyı olması halınde zirve yapacaklannı kaydetti. İngiltere'de moda rüzgârı • LONDRA (AA) - Londra'da başlayan moda haftası kapsamında, modacılar 2003 kış modasını sergiliyor. tkinci gününe giren moda haftasına katılan modacılar, genç şehir giyimi ve peri masalını andıran gece kıyafetlennın yer aldığı koleksiyonlannı sergiliyor. Müşterileri arasında Madonna, Elizabeth Hurley ve Cate Blanchett gibi ünJülerin bulunduğu Elspeth Gıbson, moda haftası dolayısıyla kreasyonunu sergiledi. Modacının "Vision of Eden" adını verdiği koleksiyonda, pembe ve mavi renklerde hareketli şık gece kıyafetleri ile kristal ve tüylerle süslü elbiselere yer verildı. Koleksiyonda, daha sert ve seksi çizgiler de dikkat çekti. DoHy doldurularak sengilenecek • LONDRA (AA) - Dünyada genetik kopyalama yöntemiyle üretilen ilk memeli hayvan olan ve 6 yaşında akciğer yetmezliği yüzünden hayanna son verilen koyun Dolly'nin, yapılacak otopsinin ardından doldurularak sergileneceği açıklandı.Edınburgh'daki Ulusal Müze'de sergılenecek Dolly'nin, özellikle bihm meraklılannın ilgisini çekmesi bekleniyor. Finn Dorset türü bir koyunun hücrelerinden kopyalanan Dolly, geçen hafta veterinerlerin ilerleyen akciğer rahatsızlığını tespit etmelerinin ardından uyuturalarak "ötanazi" uygulanmıştı. Londra'ya gnnek pahab • LONDRA (AA) - îngıltere' nin başkenti Londra'nın merkezine ginşte 5 sterlin (yaklasık 13 mih/on TL) ödeme uygulamasına baş landı. Uygulamanın, kent merİcezindeki bir bölgenin trafık ten anndınlması, halkın daha çok toplu taşım araçlanna yönebnesi ve böylece yakıt tasarrufu sağlanması ve hava kirliliğinin azaltıl ması gibi birçok amacı bulunuyor. Sabah 07.00 ile aksam 18.30 saatleri arasında para ödemeyen araçlara kapalı olacak bölge, kentin 8 kilomet rekarelik bir bölümünden oluşuyor. Dün sabahtan itıbaren gazete bayıleri ve ben zin ıstasyonlan gibi yerlerde satılan paralı bölüme giriş biletlen için uzun kuyruklar oluşurken, paralı bölgenin basladığı yere kadar olan trafık ağırlaştı. Pîlot bu araçtan 'sağlam' çıktı Fiorida'da düzenlenen Daytona yanşlannda Ryan Ne^man'ın kullandığı Dodge marka otomobil tanınma\acak hale geldi Yanşm sonuna doğru otomobilin hâkinıhetini kaybeden Nenman, diğer yanşçılara çarpb ve pistten çıkn. Sonrasında otomobil takla atn ve parçalan havaya savruldu. Uhıslararası yanş plstindeki otomobU durduğunda tanınmayacak halde>di \v herkes pilotun ne durumda oiduğunu merak ediyordu. Ükyardnn ve kurtartnâ görevtüeri hızİa otomobfle koşarak Newman'ı daşan çıkanh. Newman'ın ise durumu herkese bir "oh* dedirtti. Çünkü Onlü pilotun sadece kolu kınlmışü, bu kırık dışında burnu bile kanamamışû. Ambulansla hastaneye kaldınlan Newman'ı sapasağiam ayakta görenler "Bu gerçekten mucizevi bir kurtuluş" demekten kendflerini alamadılar. (Fotoğraf: REUTERS) Kocakan ilaçlan Kültür Bakanlığı'nın resmi internet sitesinde yer alıyor Kansere karşı ısırgan otu GURSUKUNT ANTADA-Anadohı'da yüzyıllardırbilinen "koca- kanflaçiarT,Kültür Ba- kanlığı'nın resmi internet sitesinde de yerini aldı. Kocakan ilaçlannmhâ- lâ bazı yörelerde kullanıl- dığının belirtildiği sitede, eğitımin ve ekonomık du- rumun hastalıklara karşı tutumda etküı olduğu açık- lanıyor. Aynca zaman ıçin- de halk tıbbı ve modern übbın birbınnden etkilen- diği ancak halkın, nazar ve cin çarpmasından kay- naklandığına ınandığı has- talıklar ıçın modem tıbba güvenmediği, kanser ya daameliyatgerektiren has- talıklarla halk tıbbından uzak durduğu, astım ve kalp gibi rahatsızlıklarda ise her ikisinden de yarar- lanıldığı belirtiliyor. Kültür Bakarilığı site- sinde yer alan kocakan ılaçlanndan bazı örnekler şöyle: Annın soktuğu yere sarmısak sürülür. Ateş yükseldiğinde ispirto, asp- rin, biriki damla zeytinya- ğından oluşan kanşım vü- cudun eklem yerlerine sü- riilür. Astıma karşı güver- cin yumurtası, 40 gün çiğ olarak ve aç kanna içilir. Bronşıte karşı bir dılim ekmek ıyıce kızartüır, sir- keye batınlıp göğse ko- nur. Bademcik şişttğınde pamuk ıspirtoyla ıslatılıp üzerine karabiber serpihr ve boğaza bağlanır. Böb- rek taşı için her gün may- danoz ya da yoğurt suyu içüir. Kansere karşı ısırgan otu çay gibi kaynauhp, sa- bah aç kanna içilir. Kaba- kulak olana kınnızı helva yedirilir aynca tava kara- sı sürülür. Kulak sancıdı- ğında, kulağın içine pıra- sa suyu akıtılır. Mide ağ- ndığında, siğıl yaprağ) çiğ- nenip yutulur. Öksürükte, bal ve limon suyu kanştınlarak içilir. Romatizmaya karşı, hasta boğazına kadar yığın halde bulunan büyükbaş hayvan gübresi içine gö- mülür, bir saat bekletilir. Zehirli hayvan ısırmala- nnda ise kibrit çöpünün baş tarafi kazınır ve çıkan- lar ısınlan yere konulur. NİTRlKOKSİT Patlayıcıdan kalp ilacma SAADETUSLU Patlayıcı yapunında kullanılan nitrikoksidin (NO), arnk hıpertansiyon ve kalp hastalannın kurtancısı olacağı belirtildi.YaklaşıklOyıl öncesine kadar, ozon tabakasını delen, asit yağmurunun önde gelen maddelerüıden bin olmakla suçlanan nitrikoksit önce 1992'de yılın molekülü seçildi. Molekülün, kan basıncuıuı ve sindirim sisteminin düzenlenmesinden zehirli radikallerden karacığenn korunmasına kadar birçok alanda vazgeçilmez işlevlerinin bulunduğu saptandı.Uludağ Tıp Fakültesi Kardiyolojı Anabilim Dah'ndan Prof. Akuı Serdar, NO'nun damarlan genişletme etkisi oiduğunu belirterek "Zaten vücutta bir miktar sahmyor. Vücuda konunca tedavi edici etkisi ortaya çıkryor" dedi. Serdar, domates, maydanoz ve kekıkte bulunan arginin maddesinin vücutta NO'ya dönüştüğünü vurguladı. Iyişarlacı kötü aktris Spears Britney Spears'in çevinfiği ilk füm olan "Crossroads" fngfltere'deki bir radyo istas>onunun dinleyicileri tarafindan "yıün en kötü rdmi" scçikü BBt nin internetteki sitesinde yer alan habere göre İngiltere'nin "en kötüler vanşmasr olan "Nafta OdüDeri"nde "AB G in Da House"fldnd,"Men in Black2" üçüncü okhı. YÖRESEL DEYİŞLER Yurttaşm tıp dili başka ERZURUM (AA) - Özellikle karsal kesimde yaşayan insanlann sağlıkla ilgili problem ve şikâyetlerini yöresel deyişlerle anlatmaya çahşması, zaman zaman hekunleri sıkıntıya sokabihyor. Yörelere göre değışen sağlıkla ilgili binlerce yöresel söylem bulunuyor. ''www.hipokrat.org'' adresiyle ulaşılabilen web sitesinde, sağlıkla ilgili Anadolu'nun çeşitli yörelerinde kullanılan yaklasık 9 bin deyışin bulunduğu belirtiliyor. Aynı sitede, Prof. Zafer Oztek ve Prof. Hamza Zulfikar tarafindan hazırlanan "Halkın dilinde sağhk deyişleri sözhığü" de yer alıyor. Halkın, derdini anlatmakta kullandığı deyişler ve kullanıldığı yörelerden bazılan şöyle: Acerik (Mide ekşimesi ve hazımsızhk-Muğla), Beğ ofmak (Midesi bozulmak, ishal olmak- Niğde), Bertig (Yara-Burdur), Bezgek(Sıtma-Tokat, Konya), Bızır (Zehır-Hatay), Ihnece (Kızamık hastahğı-Burdur), Şarik (Salya-Elazığ). AL GÖZÜ1VI SEYREYLE IŞIL ÖZGENTÜRK Ansızın Frida Kahlo _L Bugünlerde yazı yaz- mak çok zor. Çünkü sa- vaş dışında her şey öne- mini yitirmiş durumda. Tam masamın başına ge- çiyorum, niyetim savaş dışı bir şeyler yazmak, olmuyor. Yenıden savaşa dönüyorum. Artık nere- deyse sağır sultanın bıle duyduğu doğrulan yeni- den yemden yazmak da insanı yıpratıyor. Gün umutsuz ve karamsar baş- lıyor. Ama bugün kararlıyım, çok farklı bir alanda çok farklı bir kişılik bugün benim yerime bu sütun- lan işgal edecek. Başka bir diyara gıdeceksınız. Yarahcılığın ve aşkın her yere egemen olduğu bir başka gezegende dolaşa- caksınız. Bu kişi Frida Kahlo. Bilenler hemen gülümsedi, bılmeyenler ise onun Meksikalı ünlü bir ressam oiduğunu, ilk gençliğinde geçirdiği bir trafik kazası sonucu ya- şamını hep korseler için- de sürdürdüğünü, gene Meksikanın en ünlü res- samlanndan Diego Rha- ra'yla herkesi şaşkınlığa sürükleyen, sıradışı bir evlilik yaşadığmı ve ara- lannda TVoçki'nin de bu- lunduğu pek çok âşığı oi- duğunu söylemeliyim. Her şeyıyle sıradışı bir kadm o. Bir anarşist! Her zaman yaşam dolu ve dünyanın değişmesi ge- rektiğini bılenlerden, bu- nu gerçekleştirmek için hiçbir şeyden çekinme- yenlerden. Işte ben bugünlerde ye- niden hayran olduğum bu kadımn neredeyse trajık hayat hikâyesini okuyo- rum ve uzun zamandır ilk kez özellikle de günlü- ğüne yazdığı içten sözler bana bir an olsun savaşı unutturuyor ve onu bu- rada sevgıyle ağırlıyo- rum. Bir şey daha var, sağda solda aşk üstüne ahkâm kesen köşe yazar- lanndan pek bir sıkıldım. gerçek bir aşk mektubu okumalannın zamanı gel- miş gibi. Frida o muhteşem re- simlerini bir an bırakıyor ve günlüğünü açıyor: "Saat dört buçuk. Gecelerim beni tüketi- yor. Senin eksikliğini çek- tiğimi bfliyorunı \ekaran- hk bu gerçeğisaklamama yetmiyor. Bu gerçek, ka- ranhkta bir bıçak gibi par- hyor. Gecelerimin sana nçabibnek, u> ku nda seni sanp sarmalayTp bana ge- tirebilmek için kanatlan obun isthorunı. Uykunda yanıbaşında olduğumu hissedeceksin ve kollann sen uvanmadan benisara- cak. Gecelerim öğüt ver- mrvor. Gecelerim uyanık göriilen bir düş gibi seni düşünüyor. Gecelerim üzülüyor ve yohınu yitiri- yor. Gecelerim yalniznğı- mı, mutlak yaİnızlığımı artnnyor, Sessizfiği, an- cak benim içimdeki ses- leri duyuyor. Gecelerim uzun, uzun, upuzun. Ge- celerim günün hiç doğ- mamasından korku\or, ama aynı zamandagünün doğmasmdan da ürküyor geceJerim, çünkü gün, her saatin iki saatmişgibi uzun olduğu ve sen olmadığın için tam anlamıylayaşan- mayan yapay bir gün. Ge- celerim, gündüzlerimin de gecelerime benzeyip benzemediğini düşünü- yor. Böyle günden neden korktuğunu anlayabile- cek gecelerim. Gecelerim beni grvdinnek ve gidip erkeğimi getirmem için beni dışan itmek istiyor. Ama gecelerim her tür de- liliğindüzensiztikyarata- ğuııve yasakoiduğunu bi- liyor. Gecelerim nelerin yasakobnadığuu düşünü- yor. Onunla bütünleşme- nin yasakobnadığını biH- yor, ama bir bedenin umutsuzhıkia birükte ken- disiylebütünleşmesinden suahyor. Çünkü beden bjç- le birleşmek için yaratii- mamışür. Gecelerim seni tüm derinliğinle seviyor ve benim derinlğimin yan- kısuu taşıyor. Gecelerim düşsel yankılaria besleni- yor. Geceler bunu yapı- yor. Bense başaranuyo- nım. Gecelerim beni göz- lüyor. Bakışlan düzgün ve her şeyiniçime doğru akt- yor. Gecelerim sevgiyle se- nin deiçineakabflmekiçin burada ohnanı istiyor. Ge- celerim seni umuyor. Ge- celerim senin omzunda dinlenmemi, senin de be- nim omzumda dinlenme- ni istiyor. Gecelerim sessizce se- nin yokluğunda inlivor. Gecelerim uzun, uzun upuzun. Aklını yhirrvor, ama seningörüntünü ben- den uzaklaşnramryor, ar- zıunu yok edemiyor. Se- nin burada olmamandan dolayı ötüyorve beni öktü- rüyor gecelerim. Gecele- rim sürekü seni anyor. Be- denim birkaç sokağın ya da adi bir coğrafyanın bi- zi ayırdığını anlamıyor. Bedenimgecenin ortasın- nıekten dola\ı acıdan çü- dımor.Bedenin gece uyu- mak ve karanhkta senin öpüşünle uyanmak isti- yor. GeceJerim bundan da- ha güzelve dahazalim bir düş tanımnor. Gecelerim haykınyorveyelkenlerini yırnyor, gecelerim kendiöz sessizligineçarpıyor, ama senin bedenine ulaşamı- yor. Eksikliğini öylesine hissedrvonım Id! Hele söz- cüklerinin, hele renginin eksikliğini. Birazdan gün doğacak." Evet, bugün Fnda Kah- lo konuğum oldu. Ona te- şekkür borçluyum, bir an bem savaşuı korkunç gö- rüntülerinden uzaklaştı- np insanoğlunun en muh- teşem serüveni aşk duy- gusu içine sürükledi. Bu- günlerde belki de en çok buna ihtiyacımız var. Bi- zi bize karşı güçlendiren, şu umutsuz dünyayı çeki- lebılir kılan, bu duyguya. seyreyleisfl@yahoo.com