Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
EYLÜL 2002 PERŞEMBE CUMHURİYET SAYFA
EKONOMt ekonomi@cumhuriyet.com.tr 13
Enicuz
Mercedes
K O M A (AA) - Mercedes
firrmsı, tutkunlanna
sadece otomobılleri ile
hitapetmiyor. "Mutlaka
b i r Mercedes'im olması
gerekir" düşüncesinde
olup jtomobil almaya
gücü yetmeyenler için
Mensdes'in bisikletleri
de bulunuyor. Ancak
Mercedes'in en ucnz
ürünü olan bisikletlere
bile sahip olmak için 1
müyar 100 milyon lira ile
5 milyar 750 milyon lira
arasında değişen parayı
gcVzden çıkarmak
gerekıyor.
AB, büyiime
tahminini düşürdü
• BRÜKSEL(AA)-
Avrupa Komisyonu'nun
ekonomik ve parasal
konulardan sorumlu üyesi
Pedro Solbes, Euro kuşağı
için geçen baharda yüzde
1.4 olarak yaptıklan
büyüme tahminini, son
gelişmeler üzerine yüzde
l'e çektiklerini söyledi.
Solbes, borsalardaki
kâğıtlann değerinin
düşmesi, AB üyelerinin
ürünlerine karşı dış
talebin beklenenin altında
olması ve petrol
fiyatlannın artması Euro
kuşağının ekonomik
büyümesinin yılın
başlangıcında tahmin
edilenden daha az
olmasına neden olacağım
belirtti.
Bulgar Tetekom
için son yarış
• SOFYA(AA)-
Bulgaristan'da en büyük
özelleştirme projelerinden
biri olan Bulgar
Telekom'un (BTK)
özelleştirme ihalesinde,
Koç Holdıng-Türk
Telekom Konsorsiyumu
ile merkezi ofısi
Avusturya'da bulunan
Viva Ventures adlı firma
yanşacak. Türk Telekom-
Koç Holding
Konsorsiyumu 185
milyon Euro teklif
verirken rakibi olan Viva
Ventures ise 200 milyon
Euro ile talip oldu.
îekere müdüp
dayanmıyop
• ANKARA(AA)-Tekel
Yönetim Kurulu,
özelleştirmeyi
bızlandırmak amacıyla
kurumdaki kan değişimini
sûrdürüyor. Tekel Genel
Mûdürü Mehmet
Akbay'ın yönetim kurulu
üyeliği ve başkanlık
görevinden alınmasının
ardından, 2 genel müdür
«rdımcısı, 3 müessese
müdürü görevden alındı, 2
haşmüdürün görev yerleri
değiştirildi. Boş bulunanla
bırlikte 3 genel müdür
yardımcılığına atama
\apıldı.
Avrasya Bconomi
Zirvesi başbyor
|İSTANBUL(AA)-
Marmara Grubu Stratejik
\? Sosyal Araştırmalar
Vakfi'nca düzenlenen
"Avrasya Ekonomi
Zirvesi" bugün
I&nbul'da başlayacak.
Bu yıl 25 ülkeden üst
düzeyde 110 bürokratın
kanlacağı zırvede,
ekonominin yanı sıra terör
toausu da gündeme
s!ecek. 9.
Cımhurbaşkam
Süeyman Demirel'in
coar konuğu olduğu
rr-eye, yurtdışından 2
amhurbaşkanı
urdımcısı, 8 bakan ve 9
takan yardımcısı,
Türkiye'den de çok sayıda
5aiarru ve politikacı
anlacak.
Düşük fiyata satmak isteyen otoprodüktörlük şirketlerinden alım sınırlandınldı
Elektrikteucuzluğa darbeANKARA (ANKA) -
Kamusal hızmet alanı
olan elektrikte, özelleştir-
me uygulamalannın ge-
rekçesini oluşturan "re-
kabet ortamı sağlamak"
iddiasmı boşa çıkaran ge-
lişmeler yaşanıyor. Peş ^"^•^•^™
peşe devreye giren "al ya da öde" yaptı-
nrnlı çoğu doğalgazla çalışan santrallar-
dan üretilen elektriğin yaratacağı arz faz-
lasını önlemek için (bağh olduklan sana-
yi grubunun şirketlerine üretim yapan)
otoprodüktörlerden alım, üretim fazlası-
run yüzde 2'sıyle sınırlandınldı.
Yanı "üretinı kapasitesi fazlahğı oldu-
ğu bflmen* bu şirketler, piyasadakı dığer
üreticilerden çok daha ucuza satsa da
devlet, sadece, otoprodüktörün üretim
fazlasının yüzde 2'si kadar elektrik satın
alacak.
ANAP Genel Başkanı ve Başbakan
Yardımcısı Mesut Yümaz, uygulanan
enerji politikalanna yöneltılen eleştınle-
ri "lt ûrür kervan yürür" sözleriyle red-
dederken yanlış enerjı politikalan nede-
niyle sanayicılenn milyonlarca dolarlık
• Daha önceki yıllarda milyonlarca dolarlık yatınmlarla
kapasiteleri ciddi biçimde arttınlan ve bugün için
"kapasite fazlamız var, ucuza satanz" diyen
otoprodüktörlük şirketlerinden devlet üretim fazlasının
yüzde 2'si kadar alım yapacak.
otoprodüktör yatınmlarında büyük bir
atıl kapasite oluştu. Enerji ve Tabıı Kay-
naklar Bakanlığı'nın 1998 yılından baş-
layarak gündeme taşıdığı "enerji darbo-
ğazma" çözüm arayışlan kapsamında
mobil santrallar gibi otoprodüktör yatı-
nmlan da özendirildi.
Asluıda kendi sanayi kuruluşlannda
tükettiği elektriği üreten otoprodüktör-
ler, devletin, enerji arzuıdaki açığı gıder-
mek için otoprodüktörlenn üretim fazla-
sı elektnğini alacağı yönündekı mesajı
üzerine ciddi bir projeksiyon yapmadan
kapasitelerini önemli ölçüde arttırdılar.
Ancak, bir yandan Kasım 2000 ve Şubat
2001 knzlennin ardından ekonominin
küçülmesıne koşut olarak enerji talebınin
ciddi biçimde düşmesi diğer yandan da
"al ya da öde" yaptınmlı çoğu doğalgaz
santrallannda üretilen
elektriği alma zorunluluğu
nedenıyle ortaya çıkan arz
fazlası. otoprodüktörlere
olan ihtiyacı bitirdi. Buge-
lişme üzerine Türkiye
Elektnk Ticaret ve Taahhüt
wm^^mm- AŞ (TETAŞ), otoprodük-
törlerden aldığı elektnk enerjisi miktan-
nı, otoprodüktörün üretim fazlasının yüz-
de 2'sine indirdi. Devlet daha önce bu
kuruluşlaruı üretim fazlasının tümünü
alıyordu. TETAŞ, otoprodüktörlerin or-
talama 60 bin liraya mal ettığı elektriğin
kilovat saatine de 45 bin lira fiyat verme-
ye başladı.
Yatırımtar atıl
Güçlen, 4 ile 70 megavat arasında olan
otoprodüktörlerin kapasitesıni bir mega-
vat arttırmak için ortalama 1 milyon do-
larlık (yaklaşık 1.7 tnlyon lıralık) yahnm
gerekiyor. Alımlann sınırlanması nede-
niyle önemli bir atıl kapasite oluştu. Mil-
yonlarca dolarlık yatınmın devre dışı ka-
larak atıl hale geldığine ışaret edilıyor.
Londra'dan
İstanbul
manzaraları
Metro çalışanlannın
24 saatn'k grevi
Londra'da ulaşımı felç
etti. Ücret zamlannın
yüzde 3 $eviyesinde
tutuknasını protesto
eden çanşanlann grevi,
ulaşımını metroyla
sağlayan 3 milyon
yokunun yollara özel
arabalar ya da
otobüslerle çıkmasına
neden oidu. Insanlann
uztın kuynıldarve
sılaşıklıktan bunaldığı
Londra'da trafik
istanbuTun günlük
manzaralanndan
birini ohışturdu.
(Fotograf: AP)
EPDK ise umutlu:
Palıah satana
iziııyok
ANKÂRA (Cumhuriyet Bûrosu) -
Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu
(EPDK) Başkanı Yusuf Günay, "Bu
filke 20yıl boyunca elektriğe çok yfik-
sek bedeDer ödemek zorunda değü-
dir" dedi.
Ankara Sanayi Odasfmn (ASO)
aylık meclis toplanrısında konuşan
Günay, elektrik fiyatlannı arttıran,
dünya fiyatlannın iki misli fiyata
devlete elektrik satan hiç kimseye
izin vermeyi düşünmediklerini söy-
ledi. Işletme hakkı devri, yap-işlet ve
yap-işlet-devret sözleşmelerinde fi-
yat, süre, garanti gibi her noktayı in-
celeyerek müzakere edeceklerini be-
lirten Günay, şöyle devam etti: "As-
laveasla serbest rekabeteaykınvebu
ülkede kalkuunanuzaengel olan, ma-
Iiyet yaratan hiçbir şeye müsaade et-
meyeceğnnran ahmı çizmek istrvo-
rum. Geçmişten gefen mûktesep hak-
lar konusunda beüd ilke olarak bazı
davalaria karşı karşıya kalabfliriz. Bu
konuda Hazineınizin, BDDK'ye ol-
duğu gibi bize de destek ohnasını Isti-
yoruz."
Fiyat yapısı içinde piyasayla ilgili
olmayan unsurlann yer almayacağı-
nı bildiren Günay, bunlardan birinin
yüzde 3.5'lik TRT payı olduğunu ve
bunun kaldınlması için yapılan giri-
şimlerin belli bir aşamaya geldiğini
vurguladı. Günay, "Yapüacak fiyat
dûzenlemesi ile filkemizdeki bu yan-
hş uygulamayı düzeltip sanayi abone-
leri aleyhine bozulmuş olan dengeyi
yeniden sağtamaya çahşacağız'" dedi.
Elektrik fiyatlanrun yükselmesinin
nedenlerden birini oluşturan yüzde
21 'lere varan kayıp-kaçak oranınm da
aşagüara çekümesi için önlemler alı-
nacağını açıklayan Günay, hem pera-
kende saüş hem de dagıtım şirkederi-
ne ortak bir hedef değer verilerek ka-
yıp-kaçak oranı bu hedef değerin al-
tında gerçekleşenlere teşvik alacağı-
nı, bu değerin üzerine çıkan şirkeüe-
rin gelen mali yüke kendilerinin kat-
lanmak zorunda kalacağını söyledi.
Ekimde Meclis'e sevk edilecek tasandan işadamlan, çalışanlar ve bürokratlar şikâyetçi
Vergi reformuna herkes karşı çıkıyor
muhasebesi:
^ ^ v ^ ^ ı S ^ • Ekimde TBMM'ye sevk edilecek vergi tasansına tüm kesimler muhalif. Yatırım _ •Enflas
y»n
.
rarası Para Fonu na (IMF) . *trS\n J •• J ->n A™ I -I • a L u • Enflasyon muhasebesınden za-
verilenvergi stratejısındeyer ındınmının yuzde 200 lerden yuzde 30 ve 40 lara çekılmesı, enflasyon muhasebesıne rarh ç
^ C i ğ m
hesaplayan işa-
alan ve ekim ayı başlannda geçilmesi ve serbest bölgelerdeki vergi istisnalanmn kalkmasına iş dünyası ve damlan sistemin isteğe bağh
TBMM'ye sevk edilmesi bürokratlar tepki gösterirken çalışanlar vergi iadelerinin kalkmasından şikâyetçi. işletilmesini istiyor. Ancak
gereken vergi paketi sıkıntı - : —; — — Maliye buna karşı çıktı.yarattı. Ekonomi yönetiminde de itiraz-
lara neden olan paketteki bazı düzenle-
melere, iş dünyası ve çalışanlar da karşı
çılayor. 3 yıllık vergi stratejisinde 31
Ekim'e kadar yasalaşması ve 1 Ocak
2003 tarihinde de yürürlüğe girmesi ön-
görülen vergi düzenlemeleri, erken ge-
nel seçimler nedeniyle FMF'nin de olum-
lu yaklaşımı sonrasuıda bu yıl ele alına-
masa bile ekim ayı başlannda TBMM'ye
sevk edilecek.
Tasanyla gerçekleştirilmesi hedefle-
nen reformlar ise şöyle:
•Yatmm indirimi: Halen yüzde
200'leri bulan yatınm indirimi oranı yüz-
de 30 ya da 40'a çekilecek. Gelır Vergi-
si stopajı da 2004 başından itibaren kal-
kacak. Bu daraltmaya Hazineciler ve
özel sektör karşı.
•Vergi iadesine son: Işçi ve memurla-
ra vergi iadesi uygulaması yıl sonunda
kalkacak. Buna çahşanlar ve sendikalar
itiraz ediyor.
•Geür Vergisi tarifesi: Halen 3 milyar
800 milyon liradan başlayan vergi dilim-
leri daha basit hale gelecek ve eskiden
uygulanan katlı sisteme dönülecek. tlk
dilimin 5 milyar lira gibi bir düzeye çı-
kanlması düşünülüyor. Ücretlilere yö-
nelik 5 puanlık vergi indiriminin ne ola-
cağı ise bilinmiyor.
• Serbest bölgelereürpan: Serbest böl-
gelerdeki Gelir ve Kurumlar Vergisi is-
tisnalan kaldınlacak. Serbest bölge ka-
zançlan, bölgede şirket kurulması ve
yurtiçi pazara satış oranının yüzde 15'i
geçmemesi şartıyla düşük oranda vergi-
ye tabi tutulacak, çahşanlann ücretleri
vergilendirilecek. Dış Ticaret Müsteşar-
lığı ve işadamlan, buralardaki yatınmla-
n baltalayacağı gerekçesıyle buna şid-
detle itiraz ediyor.
• Kurum kazançlan: Kurum kazanç-
lan üzerindeki vergi yükü yüzde 50'yi
geçemeyecek. Temettü gelirleri nakit de
ödense, hisse senedi olarak da verilse
vergilendirilecek. Özel sektör temsilci-
leri, son hükme muhalefet ediyor.
•Temettü getirteri: Temettü vergileme-
sinde istisnalar kalkacak. Faiz ve benze-
ri gelirlerdeki \adeye bağlı stopaj uygu-
laması son bulacak. Finansal araçîar üze-
rindeki reel vergi yükü eşıtlenecek. Ma-
liyeciler, bu eşitlemenin de faiz gelirle-
rinin beyan kapsamına ahnmasıyla ger-
çekleştirilebileceğini söylüyor.
ABDTÎ HAVAYOLLARIKAYGILI
Irak'la savaş
felaketimiz olur
WASHEVGTON(AA)
- ABD'de hava taşımacı-
lığı sektörünün, devlet
desteği ahnadığı takdir-
de çöküşün eşiğine gele-
ceği iddia edildi. Dünya-
nın en büyük havayolu
şirketi American Airli-
nes'ın baş icra yetkilisi
Donald Carty, sektörün
durumu hakkında ABD
Kongresi'ne bilgi verir-
ken, sigorta maliyetleri,
vergiler ve diğer masraf-
lann bu alandakı şırket-
lerin kendi başına altın-
dan kalkamayacaklan
bir yük oluşrurduğunu
söyledi.
Carty, ABD'nin Irak'a
karşı girişeceği bir sava-
şın ABD havayollan
sektörü için "korkutucu
bir ihtimaT olduğunu da
vurguladı. Böyle bir sa-
vaşın yakıt fiyatlannın
yükselmesıne ve hava-
yollanna olan talebin
düşmesine neden olabi-
leceğine dikkati çeken
yetkilı, böyle bir ekstra
yükün sektörde yeni if-
laslara yol açacağını
söyledi. 11 Eylül saldın-
lanndan sonra, talep
düşüklüğü ve sıkılaştm-
lan güvenlik önlemleri-
nin getirdiği ek maliyet-
ler havayollannı zora
soktu. ABD'nin büyük
havayollan şirketlerinin
geçen yıl toplam zaran
7.7 milyar olarak açıkla-
nırken. borsa uzmanlan,
bu rakamm bu yıl da
yaklaşık 7 milyar dolar
arasında olacağım tah-
min ediyor.
Uzmanlar, gelece yılki
zarann da 3.3 milyar do-
lan bulabileceğine ina-
nıyor.
Ekmek zammı
RekabetKurulu'nda
Ekonomi Serviri - Tü-
keticiyi Koruma Derneği
(TÜKODER), Türkiye
genelinde ekmek fiyatla-
nna 1 Ekim'den başlaya-
rak yüzde 25 oranında
zam yapılmasına ilişkin
kararnedeniyleFınncılar
Federasyonu'nu Rekabet
Kurumu'na şikâyet etti.
TÜKODER Genel
Başkanı Mehmet Sevim.
Fınncılar Federasyo-
nu'nun Rekabetin Ko-
runması Hakkındakı Ka-
nun'a aykın davrandığını
büdirdi. Sevim, düzenle-
diği basuı toplanrısında
tüketicilerin en temel be-
sin maddesi ekmeğe ya-
pılan gizli-açık zamlarla
fiyatının sürekli arrağına,
gramajırun ise azaldığına
dikkat çekti. Sevim, "Bu
konuda hiçbir yasal yet-
kisi olmayan Fınncılar
Federasyonu teşebbüs
birSği ohışturarak Reka-
betin Korunması Kanu-
nu'nu ihlal ediyor \e suç
jşHyor" dedi. Sevim, bu
suçun önlenmesini ve re-
kabetin ıhlalıne son veri-
lerek ekmek piyasasında
tam rekabetin sağlan-
masını istedi.
YATIRIM 8.3 KATRlLYON LtflA
Tekstilde yatınm
eğilimi canlandı
ANKARA (ANKA)
- Tekstil sektöründe
geçen yılki ekonomik
krizle hız kesen yatı-
nm eğilimi bu yıl ye-
niden canlandı. Yılın
ilk sekiz ayında 2.2
katrilyon liralık doku-
ma-giyim yatınmı için
teşvik belgesi alındı.
Teşvike bağlanan top-
lam yatınm tutan ise 8
katrilyon lirayı aştı.
Hazine Müsteşarlı-
ğı'nm verilerine göre,
ocak-ağustos döne-
minde çeşitli sektörle-
re yönelik toplam tu-
tan 8 katrilyon 303.6
trilyon lira olan 1744
yatınm projesi için
teşvik belgesi düzen-
lendi. Teşvike bağla-
nan yatınm tutannda
geçen yılın eş dönemi-
ne göre yüzde 8.8'lik
bir artış gerçekleşti.
Söz konusu yatınmlar
kapsamında 89 bin
297 kişilik istihdam
öngörüldü. Teşvik bel-
gesi alman yatınmla-
nn 2 katrilyon 241.7
trilyon lira tutanndaki
558'inin dolcuma-gi-
yim alanında gerçek-
leştirileceği belirlendi.
Teşvike bağlanan top-
lam yatınmlann yüz-
de 27'sini tekstil yatı-
nmlan oluşturdu.
Tekstil yatınmlannda
geçen yılın eş dönemi-
ne oranla yüzde 313
artış yaşandı. Bu sek-
törde gerçekleştirile-
cek 558 yatınm kapsa-
mmda 28 bin 328 kişi-
lik istihdam yaratılma-
sı öngörüldü.
İŞÇMNEVRENİNDEN
ŞÜKRAN SONER
Arafat'ın Dramı
Son kuşatma başlayalı kaç gün oldu? Çevresin-
deki bütün binalar tahrip edildi. Telefonlar kesik.
Arafat yaşlı ve hasta. Türkiye de dahıl kendısine
ulaşanlar aracıiığı ile dünyaya S.O.S veriyor. Dün-
ya, insanlık duyarsız. Gerçi arada Birleşmiş Millet-
ler kimi kararlar alıyor. Ama Israil aldırmaz; kuşat-
mayı kaldırmaya niyetli gözükmüyor. Ya Arafat ka-
rargâhından çıkarılacak ya da Israil'in istediği ka-
ragâha sığınmış, terörist olduklan öne sürülenler
teslim edilecek...
ABD Irak operasyonu hazırlıklannın hızlandırıl-
ması aşamasında, Ortadoğu'da, Arap dünyasında
yeni kızgınlıklara yol açmamak üzere arada bir Is-
rail'i uyarıyor. Çocuğunun yaramazlıklarında caydı-
rıcı önlem almaya niyetsiz, rahatsız olan çevreye
ayıp olmamak üzere arada bir "çocuğum yapma"
diyen anne gibi. Dünyanın bu altüst olmuş denge-
lerinde, hele 11 Eylül sonrası gelişmeler çerçeve-
sinde, ABD güvencesindeki Israil hiç bu fırsatı ka-
çınr mı? Yine ABD sayesinde, o günün koşullann-
da Israil lehıne olan barış anlaşmasının koşullann-
dan dönmek, çark etmek için tam fırsat.
Filistin'e tanınmış haklar ve verilmiş topraklar-
dan da vazgeçilebilir. Banş aniaşmasının Israil ta-
rafındaki Başbakan Rabin, zaten fanatiklerin su-
ikastında öldürüldü. Anlaşma metninde imzası olan
Filistin tarafının, Arafat'ın devre dışı bırakılması, an-
laşma koşullannın tümden rafa kalkması için gerek-
li. Arafat karargâhından çıkanlıp sürgüne gönderil-
diğinde bu iş bitecek. O da beklenenden inatçı çık-
tı. Ölümüne direniyor. Dünya Arafat'ın kimliğinde Fi-
listin halkının dramını seyrediyor.
Geçmışte bu konuda duyarlı Sovyetfer Birliği var-
dı. Şimdi Rusya, Çeçenler üzerinde, kendi çevre-
sindeki ülkelerde politikalarını yürütebilmek, iktidar
alanını koruyabilmek adına ABD ve bağlantılı Isra-
il'e ödün üzerine ödün venyor. Afganistan'da oldu-
ğu gibi. Ingiltere AB içindeki zayıflığını, ABD'ye sır-
tını dayayarak koruduğundan, ABD politikalannın
tümünün tam şakşakçısı.. gerçek dalkavuk.
AB ülekeleri kimi politikalarda ABD'den bağım-
sız çizgi tutturmaya çalışsalar da 11 Eylül sonrası
artan ölçülerde ses çıkaramaz konumdalar. Gerçi
Afganistan'daki tam desteklerini Filistin'de verme-
meye, özellikle ABD'nin Irak'a mudahalesini eleş-
tirmekte henüz diretiyoriar. Hatta Almanya'da SPD,
Yeşiller koalısyonu seçimlerde iktidarlannı korumuş
olmayı önemli ölçülerde ABD'ye Irak'ta savaşa kar-
şı çıkmalarına önemli ölçüde borçlular.
Seçimler sonrası izlenecek polıtikalarçok önem-
li. Seçim ortamında dışışleri bakanının koltuğuna
mal olan, Bush'u Hrtler'e benzeten sert çıkışa ka-
dar varan seçim ortamı eleştirileri, iktidar uygula-
malarında ne kadan ile yer alacak? Almanya ger-
çekten seçim ortamında yaratılan havadaki gibi
ABD vesayetinden çıktı mı? Yoksa uygun biryumu-
şama sürecinden sonra her şey eski tas eski ha-
mam mı olacak?
Dünkü Alman basınında bırbirinin zıddı iki yönlen-
dirme anlamlı. Bir grup seçim ortamında gerginle-
şen ABD-Almanya ilişkilerinin yumuşatılması için
Alman hükümetınin Ingiltere veTony Blair'den des-
tek almasını, Irak aleyhine yapılan kampanyanın
desteklenmesini öneriyor. Diğer bir grup Ingiltere'nin
Irak aleyhine, inandıncı olmaktan uzak, kanıtsızsuç-
layıcı rapora sahıp çıkılmamasını öngörüyor.
AB ülkelerinın Filistin ve Arafat'a sahip çıkışlan
ise geçmiş ilkeleri ve kararlılıklanndan çok uzakta,
ılgisizlik, usulen eleştiri çizgisinde.
Bu arada biz kendi iç siyaset kördüğümümüzde,
ABD'nin bize çok yakın Irak operasyonu dışında,
ABD içindeki önemli siyaset değişıkliklerinin uza-
ğında durmaya çalışıyoruz. ABD tek kutuplu dün-
yada bugüne kadar sürdürdüğü çizgide çok önem-
li değişiklikleryapıyor. Bugune kadar baskı, iktidar
gücünü kullanarak evrensel ilkelere bağlı bir görün-
tü vermeye çalışıyordu. AB'nin görüşlerini, deste-
ğini, Birleşmiş Milletler'in aslında kendi dikte ettir-
diği kararlarını önemsiyor gözüküyor, uyum sağla-
maya çalışıyordu. Yeni söylemlerinde bu türden
kaygılar yok. "Tek başına kalsak da" ile söze giri-
lip "ABD için ilerde tehlike olabilecek unsurlan yok
etmek"ten söz edilebiliyor..
Dünyada değişen dengeler karşısında Türki-
ye'nin durumunu sorgulamak bir yana, ne olup bit-
tiğine bile duyarsız bir süreç yaşanıyor...
soner(a cumhuriyet.com.tr
İsmet Kasapoğlu:
Enerjideyerli
kaynağa yönelinmeli
Ekonomi Sevisi - Madencilik Sektörü Başkanlar
Konseyi Başkanı İsmet Kasapoğlu, "Bugün
elektrik enerjisi üretimimizde doğalgazın payı
yüzde 501eri buhnuştur. Böylesine yüksek bir
oran hiçbir OECD ülkesinde yoktur" dedi.
Enerji Sektörü Karar Vericileri Çalıştayı'nda
"Uberalleşen Enerji Piyasalan ve Madencifik"
konulu bir sunum yapan Kasapoğlu, elektrik
enerjisi üretiminde ithal doğalgaza bağımlılığın
hem maliyet hem de güvenlik yönünden
sakıncalı olduğunu söyledi. Bugün Türkiye'nin
elektrik enerjisi üretiminde doğalgazm payının
yüzde 50'leri bulduğunu ifade eden Kasapoğlu,
dünyadaki her ülkenin enerji üretiminde
öncelikle yerli kaynaklara yöneldiğine dikkat
çekti. Kasapoğlu, elektrik üretiminde 2000 yılı
itibanyla linyitin maliyetinin 3.4, doğalgazm ise
4.3 sent olduğunu belirtti. TÜSlAD Enerji
Komisyonu Başkanı Arnold Hornfeld de
önümüzdeki 20 yılda AB'de doğalgazda dışa
bağımlılığm yüzde 90, petrolde ise yüzde 70'e
çıkacağım belirtti. Tüpraş Yönetim Kurulu
Başkanı ve Genel Müdürü Hüsamettin Danış,
olası bir Irak savaşında petrol fiyatlannın birkaç
gün bir miktar yükselebileceğini, bunun aylarca
sürmesinin mümkün olmadığım vurguladı.
Danış, "Enerji Sektörü Karar Vericileri
Çahştayı"nın üçüncü gün oturumunda konuştu.
Doğalgaz kullanımmm artmasıyla gözden
düşeceği samlan petrolün, dünyada talep
görmeye devam ettiğini belirten Damş, geçen yıl
3.8 milyar ton olan yıllık dünya ham petrol
arzının, 2005 yılında4.1 milyortona
yükseleceğini kaydetti.